Projectplan - NVSHV · Web view2015/01/09 · In dit afstudeerproject wordt onderzoek gedaan naar...

Overdrachtsrapport Afstudeerproject ‘werken aan zorgverbetering’ HBO-Verpleegkunde Hogeschool van Amsterdam

’’Ontslagmanagement bij ouderen op de spoedeisende hulp’’

Opdrachtnemers: C. Jonkers (500605121)D. van Zuijlen (500513692)

Opleiding: HBO-VerpleegkundeOpleidingsinstituut: Hogeschool van Amsterdam

Instelling: Regionaal ziekenhuis in Noord-Holland Periode: 1 September 2014 tot en met 30 Januari 2015

Studiegidsnummer: G-VERP 4512AFZVPAAantal woorden: 3297 woordenInleverdatum: 9 januari 2015

22

Voorwoord Geachte lezer,

Voor u ligt het verbeterplan ’’ontslagmanagement bij ouderen op de spoedeisende hulp’’, gemaakt door de opdrachtnemers Charlotte Jonkers en Danny van Zuijlen, beide laatstejaars student HBO-Verpleegkunde aan de Hogeschool van Amsterdam (HvA).

Dit verbeterplan is onderdeel van het afstudeerproject ’’werken aan zorgverbetering’’ en verkregen op de spoedeisende hulp (SEH) van een regionaal ziekenhuis in Noord-Holland, nader te noemen als opdrachtgever.

In dit afstudeerproject wordt onderzoek gedaan naar het ontslagproces van patiënten van 65 jaar en ouder, die vanaf de SEH met ontslag naar huis gaan. Het doel van deze afstudeeropdracht is het verminderen van het aantal patiënten van 65 jaar en ouder die terugkomen of nabellen nadat zij de SEH van het ziekenhuis hebben bezocht. Dit doel willen de opdrachtnemers bereiken door het ontslagbeleid van ouderen van 65 jaar en ouder die de SEH van het ziekenhuis bezoeken te verbeteren, door het doen van aanbevelingen.

Binnen het afstudeerproject worden de volgende beslisdocumenten gemaakt:- Projectplan- Individuele literatuurstudies- Verbeterplan- Implementatieplan- Overdrachtsrapport- Individueel leerverslag

Wij willen bij dezen de volgende personen bedanken voor hun bijdrage aan dit project:- De leidinggevenden van de SEH, voor het aanbieden van deze afstudeeropdracht,deskundige bijdrage en de tijd en begeleiding op de afdeling.- De medewerkers kwaliteit en veiligheid, voor hun deskundigheid met betrekking tot de onderzoeksmethoden en haar enthousiasme.- De Medewerkers geriatrie hun deskundigheid met betrekking tot specifieke geriatrie.- De arts geriatrie, voor haar deskundigheid met betrekking tot specifieke geriatrie.- De verpleegkundigen op de afdeling, voor de tijd en begeleiding.- De specialistische verpleegkundigen van de afdelingen SEH en geriatrie, voor het meewerken aan interviews.

Overdrachtsrapport | Ontslagmanagement bij ouderen op de SEH | C. Jonkers D. van Zuijlen

33

Charlotte Jonkers en Danny van ZuijlenAmsterdam, 9 januari 2015

InhoudVoorwoord.............................................................................................................................................2

1. Inleiding..........................................................................................................................................4

1.1 Probleemomschrijving..................................................................................................................4

1.2 Doel overdrachtsrapport..............................................................................................................4

1.3 Opbouw overdrachtsrapport........................................................................................................5

1.4 Begrippen.....................................................................................................................................5

2. Aanbevelingen verbeterplan..........................................................................................................6

2.1 Aanbevelingen........................................................................................................................6

3. De implementatie...........................................................................................................................8

3.1 Stand van zaken rondom de implementatie.................................................................................8

3.2 Bevorderend en belemmerende factoren....................................................................................8

4. Implementatie-activiteiten...............................................................................................................11

5. Evaluatie implementatie...............................................................................................................15

5.1 Doelen op korte termijn.............................................................................................................15

5.2 Doelen op lange termijn.............................................................................................................15

5.3 Kwaliteitsindicatoren..................................................................................................................16

6. Aanbevelingen vervolgtraject.......................................................................................................19

6.1 Korte termijn..............................................................................................................................19

6.2 Lange termijn..............................................................................................................................19

7. Evaluatie project...........................................................................................................................20

7.1 Acquisitiefase.............................................................................................................................20

7.2 Oriëntatiefase.............................................................................................................................20

7.3 Analysefase en ontwerpfase.......................................................................................................20

7.4 Implementatiefase.....................................................................................................................21

7.5 Succesfactoren en belemmerende factoren tijdens het project................................................21

7.5.1 Succesfactoren....................................................................................................................21

7.5.2 Belemmerende factoren......................................................................................................22

8. Nawoord.......................................................................................................................................23

9. Literatuurlijst................................................................................................................................24


44

10. Bijlagen.....................................................................................................................................25

Bijlage 1: poster klinische les............................................................................................................26

Bijlage 2: Nabelformulier format......................................................................................................27

Bijlage 3: Protocol nabellen Medisch Centrum Haaglanden, Locatie Westeinde, Den Haag............28

1. Inleiding In de inleiding wordt beschreven wat de aanleiding is van het probleem op de SEH van een regionaal ziekenhuis in Noord Holland. Verder worden de resultaten uit het verbeterplan, het doel besproken en worden de veelgebruikte begrippen toegelicht.

1.1 Probleemomschrijving Er is op dit moment geen procedure op de SEH aanwezig waarin staat beschreven hoe het ontslag van ouderen geregeld moet worden. Hierdoor weten verpleegkundigen niet hoe zij het ontslag van ouderen naar huis specifiek op een oudere patiënt moeten aanpassen.

Uit een eerder door de projectgroep uitgevoerde literatuurstudie blijkt dat ouderen die terugkomen of terugbellen dit in de meeste gevallen doen omdat ze een verminderde zelfredzaamheid hebben ten gevolge van functieverlies. Uit deze studie is ook gebleken dat ouderen als achterliggende reden voor een opname op de SEH vaak aangeven dat ze het thuis niet zelfstandig meer redden.

Leidinggevenden waarmee gesproken is, geven aan dat dit probleem al jaren speelt en dat de huidige patiëntenzorg hier erg onder lijdt. Bovendien wordt de oudere nu elke keer uit zijn/haar sociale omgeving gehaald en kost een nieuwe opname op de SEH zowel de ouderen als het ziekenhuis veel geld.

Dit heeft geleid tot de volgende hoofdvraag:Op welke wijze kan het ontslagbeleid van patiënten van 65 jaar en ouder het beste vormgegeven worden op de spoedeisende hulp zodat het aantal patiënten wat terugkomt op de SEH vanwege vragen of onduidelijkheden met betrekking tot de nazorg wordt verminderd?

Voor het eerder gemaakte verbeterplan hebben de opdrachtnemers literatuuronderzoek gedaan, praktijkonderzoek uitgevoerd en gekeken naar de best practice. Aan de hand van de resultaten van deze onderzoeken is de hoofdvraag beantwoord en zijn er aanbevelingen gedaan. Voor details van deze onderzoeken en de resultaten daarvan wordt verwezen naar het verbeterplan.

1.2 Doel overdrachtsrapportHet overdrachtsrapport is het document wat wordt gebruikt om het project over te dragen aan de afdeling. Het doel is om het voor alle betrokken partijen overzichtelijk te maken in hoeverre de implementatie is gevorderd. Ook is in het overdrachtsrapport terug te vinden welke taken er aan de opdrachtgevers worden overgedragen en welke er al zijn uitgevoerd.


55

Tijdens het overdrachtsgesprek wordt het project geëvalueerd en worden de taken waar de opdrachtnemers niet aan toe zijn gekomen overgedragen. Dit is terug te lezen in het overdrachtsrapport.

1.3 Opbouw overdrachtsrapport Dit overdrachtsrapport is al volgt opgebouwd: In hoofdstuk twee worden de onderbouwde aanbevelingen uit het verbeterplan weer aangehaald. In hoofdstuk drie wordt de stand van zaken van de implementatie besproken en de bevorderende en belemmerende factoren toegelicht. Daarna komen de activiteiten en het tijdspad aan de orde gevolgd door de evaluatie van het gehele project.

1.4 BegrippenHieronder worden schematisch de veel gehanteerde begrippen weergegeven.

Begrip BetekenisSEH Spoedeisende hulp(1).Ouderen Personen van 65 jaar of ouder(2).Screening Het nauwkeurig onderzoeken van problemen aan de hand van

een vragenlijst(2).ISAR-HP Een screeningsinstrument dat ouderen screent op risicofactoren

van kwetsbaarheid(2).Ontslag Het verlaten van het ziekenhuis na een opname.ADL Algemeen dagelijkse levensverrichtingen(2).Zelfredzaamheid De mate van zelfstandigheid waarmee een patiënt de ADL kan

uitvoeren(2).Voorlichting Het aanbieden van informatie die de patiënt helpt om betere

keuzes te maken(3).Ontslaggesprek (op de SEH van het ziekenhuis)

Het voeren van een gesprek nog voor de oudere de deuren van het xiekenhuis verlaat(1).

Implementatie Het invoeren van een nieuw beleid, volgens Grol gaat dit via 7 stappen(4).

PDCA-cyclus ’’Plan Do Check Act’’-cyclus (zie evaluatie), wordt gebruikt voor het continue verbeteren van de kwaliteit van zorg(4,5).

Indicatoren Een indicator maakt het mogelijk om de kwaliteit van zorg te meten(4,5).

EPD Elektronisch patiënten dossier. In het ziekenhuis wordt HIX gebruikt als programma voor het EPD.

Draagvlak Draagvlak houdt in dat het initiatief wordt gesteund door het grootste gedeelte van de doelgroep(4).

AWN- uren Avond, Weekend en Nacht. Uren die buiten de werkweek vallen, dus het weekend, en maandag tot en met vrijdag van 17.00 uur


66

tot 09.00 de volgende ochtend en de feestdagen.Tabel 1: Begrippen

2. Aanbevelingen verbeterplanIn dit hoofdstuk worden de onderbouwde aanbevelingen uit het verbeterplan weergegeven. Voor de onderbouwing van de aanbevelingen wordt verwezen naar het verbeterplan.

2.1 Aanbevelingen1. A1

B C D E

Microniveau Alle ouderen van 65 jaar en ouder die binnenkomen op de SEH screenen met de ISAR-HP, dat geïmplementeerd moet worden in het EPD.

2. A1 A2 C D E

Microniveau Het uitvoeren van een uitgebreidere valscreening voor ouderen met een verhoogd valrisico.

3. D E

Mesoniveau Vraag de geriatrie in consult bij twijfelgevallen.

4. A1 C D E

Mesoniveau Als de geriatrie in consult komt, dan is het raadzaam dat zij de langere screening bij ouderen afnemen, de Comprehensive Geriatric Assessment.

5. D E

Microniveau Voer bij het ontslag een kort ontslaggesprek waarin minstens de volgende onderwerpen aan bod komen:

Welke voorzieningen zijn thuis aanwezig? Uitleg over de ondergane behandeling en de risico’s en

complicaties daarvan Wanneer de patiënt waar hulp kan vragen, eventueel

een lijst met telefoonnummers meegeven.


77

Sociale vangnet, mantelzorg Medicijnen

6. A1A2CD E

MicroniveauMesoniveau

Bij het ontslag een folder meegeven waar in staat wat ouderen moeten doen bij problemen (in de zelfredzaamheid) thuis en hulpvragen.

7. A2 C D E

MicroniveauMesoniveauMacroniveau

Bij de transitie naar huis zorgen voor een volledige overdracht naar huisarts en thuiszorg, waarin de psychosociale aspecten worden meegenomen.

8. D E

MiconiveauMesoniveauMacroniveau

Beleid voor het regelen van zorg voor thuis tijdens de AWN-uren

9. A2 D E

MicroniveauMacroniveau

Bel de oudere patiënt een werkdag na ontslag na, waarin minstens de volgende onderwerpen aan bod komen:

Is alles nog duidelijk? Redden zij het thuis? Zijn er nog vragen? Wanneer en waar de patiënt hulp kan vragen


88

3. De implementatieIn dit hoofdstuk wordt de stand van zaken van de implementatie beschreven en de bevorderende en belemmerende factoren. Dit is namelijk van belang voor de sleutelfiguur in de verdere implementatie.

3.1 Stand van zaken rondom de implementatieDe opdrachtnemers hebben zelf de eerste stappen van de implementatie gezet. Allereerst is er onderzoek gedaan naar de huidige situatie met betrekking tot het probleem. Dit is gedaan door middel van dossieronderzoek, participerende observatie en interviews.

Uit deze onderzoeken hebben de opdrachtnemers aanbevelingen gedaan en bijbehorende doelen voor de afdeling opgesteld.

Voor het implementatieplan is onderzoek gedaan door middel van enquêtes naar motivatie om de aanbevelingen in te voeren. Er is gekeken naar de bestaande bevorderende en belemmerende factoren op de afdeling en er zijn bijeenkomsten gehouden. Ook zijn er educatieve en motiverende strategieën toegepast in het implementatieplan. Activiteiten die hierbij horen zijn bijvoorbeeld het geven van klinische lessen, de activiteiten zijn verwerkt in het activiteitenschema. Tevens hebben de opdrachtnemers een nabelformulier ontworpen.

Er is door de opdrachtnemers een sleutelfiguur aangewezen. Zij heeft ingestemd de implementatie, het project en de evaluatie verder op zich te willen nemen.

Tenslotte zijn er door de opdrachtnemers indicatoren opgesteld ter evaluatie van het gehele implementatie proces (zie tabel 5).

Tijdens het overdrachtsgesprek zal het project worden overgedragen aan de opdrachtgevers. De sleutelfiguur gaat de implementatie voortzetten aan de hand van het overdrachtsrapport. De sleutelfiguur gaat de implementatie leiden en evalueert de voortgang aan de hand van de indicatoren.

De opdrachtnemers geven na het overdrachtsgesprek een klinische les aan de afdeling om de verpleegkundigen te informeren over de aanbevelingen. Ook wordt hierin verteld wat de voortgang is van het project en welke onderdelen er aan de werkgroep zijn overgedragen. De opdrachtnemers dragen zo hun opgedane kennis over aan de afdeling, uit de analyse doelgroep uit het verbeterplan blijkt dat hier veel behoefte aan is.

3.2 Bevorderend en belemmerende factorenHieronder worden de bevorderende en belemmerende factoren uiteengezet die de opdrachtnemers bij het implementatieproces tegenkwamen. Deze zijn nogmaals


99

benoemd in het overdrachtsrapport omdat er rekening mee gehouden moet worden in het verdere implementatieproces.

Bevorderend* Enthousiasme en erkenning urgentie probleemAlle disciplines waar de opdrachtnemers mee gesproken zijn enthousiast over het project en willen graag een oplossing voor het probleem.

* Plan van aanpak met activiteitenOmdat er door de opdrachtnemers een activiteitenschema is gemaakt is het voor alle betrokken partijen duidelijk wat hun taak is in het implementatieproces. Dit bespaart de SEH een hoop tijd omdat dit al is onderzocht door de opdrachtnemers.

* Veel bereidwilligheid afdelingsleidinggevende en innovatorsDe afdelingsleidinggevenden en de innovators zijn bereid om het project te implementeren.

* Betrokkenheid en interesse bij het projectDe geriatrie, werkgroep ouderen en medewerkers kwaliteitszorg zijn vanaf het begin nauw betrokken bij het project.

* Verpleegkundigen willen een oplossingVanaf de start van het project lieten verpleegkundigen op de afdeling weten dat zij graag een oplossing willen voor het probleem.

* Sleutelfiguren en hun kennisOp de afdeling was al een werkgroep ouderen aanwezig. Het voordeel hiervan is was zij onderdeel van het team zijn en al langer bezig zijn met het verbeteren van zorg voor ouderen op de afdeling. Omdat de werkgroep al bekend is op de afdeling is de drempel voor het stellen van vragen verlaagd.

* Op de langere termijn leveren de aanbevelingen geld opAls de aanbevelingen zijn geïmplementeerd kan het aantal heropnamen worden verminderd. Dit reduceert de kosten voor de SEH en de zorg voor alle inwoners van Nederland, zo blijkt ook uit navraag bij de verzekeraar (bijlage 3 implementatieplan).

Belemmerend * Specifiek kennistekort screenenDit werkt belemmerend omdat verpleegkundigen niet weten hoe er gescreend moet worden en hier het nut niet altijd van inzien. Hierdoor gaat de implementatie meer tijd kosten.

* Late Majority en Laggards Deze werken belemmerend omdat ze het nut van de aanbevelingen en de voordelen op lange termijn niet inzien. Het gaat tijd kosten om ze hiervan te overtuigen.

* Nieuw EPDOmdat deze net wordt ingevoerd heerst er al onrust op de SEH. Ook is het lastiger om de screening in het EPD te verwerken omdat deze pas net is ingevoerd in het ziekenhuis.


1010

* Tijdsfactoren De SEH is een hectische afdeling, verpleegkundigen geven aan dat er vaak geen tijd is om veel aandacht aan het ontslag van een oudere te besteden.

* Kennistekort en/of onzekerheid bij patiënten Patiënten bellen terug met vragen over de nazorg, zij zullen dus beter voorgelicht moeten worden bij ontslag.

* Terugval in huidige werkwijzeEr is eerder een screeningsmethode ingevoerd op de SEH, echter na een aantal maanden werd deze niet meer toegepast op de afdeling. De kans is dus aanwezig dat verpleegkundigen de neiging krijgen om op hun oude werkwijze terug te vallen.

* Beperkte aanwezigheid afdeling geriatrie (AWN-uren)De geriatrie, die een belangrijk deel van de screening op zich gaat nemen, is maar beperkt aanwezig. Daarom kan het voorkomen dat een patiënt wordt doorverwezen maar er geen geriatrisch medewerker aanwezig is in het ziekenhuis.

* Op de korte termijn kost het veel geldOp de korte termijn moeten er een aantal aanbevelingen ingevoerd gaan worden, deze kosten geld, zo moet bijvoorbeeld de screening in het EPD worden ingevoerd. Ook zullen de verpleegkundigen de eerste maanden meer tijd kwijt zijn aan het ontslag van ouderen omdat zij een nieuwe werkwijze aan moeten leren, dit kost uren en dus ook geld.


4. Implementatie-activiteitenIn dit hoofdstuk wordt het activiteitenschema weergegeven. Voor verdere uitleg over de PDCA-cyclus wordt verwezen naar het implementatieplan. In onderstaand activiteitenschema is via de PDCA-cyclus en het fasenmodel van Grol (4) weergegeven welke activiteiten door welke betrokkenen wanneer gedaan worden en welke aanbevelingen hierbij horen.

PDCA Fase Aanbeveling Datum Activiteiten Betrokkenen Doel Gedaan

Plan Fase 1: oriëntatie

N.V.T. Week 23Datum: 2 – 8 juni 2014

Start probleeminventarisatie SEH door middel van gesprekken en het schrijven van factsheet en startnotitie

OpdrachtgeverOpdrachtnemers

Verhelderen aanleiding en probleem en dit vastleggen in documenten.

□

Plan Fase 1: oriëntatie

N.V.T. Week 36 Datum: 1 – 7 september 2014

Start project zorgverbetering OpdrachtgeversOpdrachtnemers

Verbeteren zorgverlening aan ouderen die met ontslag gaan vanaf de SEH van het ziekenhuis.

□

Plan Fase 2: Inzicht

N.V.T. Week 41Datum: 6 – 12 oktober 2014

Start praktijkonderzoek Opdrachtnemers Huidige en gewenste situatie vastleggen en analyseren.

□


N.V.T. Week 41Datum: 6 – 12 oktober 2014

Bericht in de weekmail van de SEH om het praktijkonderzoek aan te kondigen

Opdrachtnemers Opdrachtgevers

Medewerkers SEH betrokken houden bij het project.

□


N.V.T. Week 42-44Datum: 13 – 31 oktober 2014

Interviews medewerkers SEH en betrokken disciplines ziekenhuis

Opdrachtnemers Eerste indruk opdoen hoe medewerkers tegenover implementatie staan.

□

Plan Fase 3: acceptatie

1 T/M 9 Week 46 Datum: 10 – 16 november 2014

Goedkeuring aanbevelingen door opdrachtgever en school

Opdrachtgevers Zorgen dat opdrachtgevers achter de aanbevelingen staan.

□

Plan Fase 3: acceptatie

1 T/M 9 Week 48Datum: 24 – 30 november 2014

Presentatie resultaten en peiling implementatie weerstand

Opdrachtnemers Peilen bereidheid implementatie en informeren.

□


Do Fase 3: acceptatie

1 T/M 9 Week 49Datum: 1 – 7 december 2014

Bericht in de weekmail van de SEH om de implementatie aan te kondigen.


Medewerkers betrokken houden bij het project.

□



Overdrachtsgesprek plannen Opdrachtnemers Opdrachtgevers

Zodat iedereen aanwezig kan zijn bij de overdracht.

□



Sleutelfiguur aanwijzen Opdrachtnemers Opdrachtgevers

Persoon aanwijzen die het project overneemt van de opdrachtnemers.

□


9 Week 50Datum: 8 – 14 december 2014

Overhandigen protocol nabellen van ouderen op de SEH(zie bijlage 4)MCH Westeinde, Den Haag

Opdrachtnemers Geven van een voorbeeld waarna een eigen protocol kan worden ontworpen.

□



Poster klinische les ophangen en aankondiging in de weekmail van de SEH zetten.


Zoveel mogelijk mensen op de hoogte stellen van de klinische les.

□


1 T/M 9 Week 2Datum: 9 januari 2015

Overdrachtsgesprek Opdrachtnemers Opdrachtgevers

Overdracht project aan opdrachtgevers.

□



Overdrachtsrapport aan opdrachtgevers, werkgroep ouderen en sleutelfiguur overhandigen

Opdrachtnemers Project overdragen aan opdrachtgevers en sleutelfiguur.

□


9 Week 5 datum: 31 januari 2015

Concept lijst voor nabellen overhandigen aan werkgroep.

Opdrachtnemers Voorbeeld geven waarna er een eigen formulier ontworpen kan worden.

□



Klinische les geven over de resultaten van het project en de aanbevelingen.

Opdrachtnemers Overdragen van informatie over resultaten en aanbevelingen.

□





Resultaten en aanbevelingen mailen naar alle medewerkers zodat degene die niet aanwezig waren ook op de hoogte zijn.


Betrekken medewerkers die niet bij klinische les waren bij implementatie.

□

Do Fase 4: verandering

1 en 2 Week 6, 7 en 9.Datum: 2 – 22 februari 2015

Implementatie valscreening en ISAR-HP door opdrachtgevers in EPD

Opdrachtgevers Verkorten tijd en moeite die nodig is voor screening.

□


1 T/M 9 Week 10, 11 en 12Datum: 2 – 22 maart 2015

Aanbevelingen verwerken in een protocol en zakkaartje met een verkorte weergave van het protocol.

Werkgroep Sleutelfiguur

Zorgen dat beleid duidelijk is en wordt nageleefd.

□


6 Week 10, 11 en 12Datum: 2 – 22 maart 2015

Folder ontwerpen met informatie over met wie mensen contact opnemen bij welke problemen.


Patiënten informeren waar ze terecht kunnen. .met zorgvraag.

□


8 Week 12 en 13.Datum: 16 – 29 maart 2015

Overleg Evean, geriater en transferpunt over zorg leveren tijdens de AWN-uren.


Beleid ontwerpen voor zorg tijdens AWN-uren.

□


3 en 4 Week 12 en 13.Datum: 16 – 29 maart 2015

Afspraken maken met de geriatrie over wanneer deze in consult gevraagd moeten worden. Voor het afnemen van een uitgebreide screening.

Werkgroep, Geriatrie Sleutelfiguur

Duidelijkheid voor alle disciplines en de SEH over wanneer deze in consult gevraagd worden.

□


7 Week 14 Datum: 30 maart – 5 april 2015

Afspraken artsen maken over het beschrijven van de psychosociale aspecten die naar voren zijn gekomen tijdens de opname.


Volledige overdracht naar huisarts zodat deze eventueel zorg kan inschakelen.

□


5 Week 14 Datum: 30 maart – 5 april 2015

Afspraken maken over het voeren van het ontslaggesprek over hoe het wordt geregistreerd.


Eén beleid voor het voeren van het ontslaggesprek voor ouderen.

□




1 en 2 Week 15Datum: 6 – 12 april 2015

Klinische les geriatrie over screenen met de ISAR-HP

Geriatrie Informatie voorzien over ISAR-HP en gelegenheid tot het stellen van vragen

□


1 T/M 9 Week 15Datum: 6 – 12 april 2015

Uitdelen zakkaartje aan medewerkers


Medewerkers hebben protocol altijd bij de hand

□


1 T/M 9 Week 16Datum: 13 – 19 april 2015

Implementatie protocol Werkgroep Sleutelfiguur

Protocol implementeren □

Check Fase 5: behoud van verandering

1 T/M 9 Week 24 en 25Datum: 8 – 21 juni 2015

Evaluatie van de maand mei met indicatoren (zie tabel 5)

SleutelfiguurWerkgroep ouderen

Bewaken kwaliteit van zorg en zo nodig activiteiten aanpassen

□


1 T/M 9 Week 28 en 29Datum: 6 – 19 juli 2015

Evaluatie van de maand juni met indicatoren (zie tabel 5)



□


1 T/M 9 Week 33 en 34Datum: 10 – 23 augustus

Evaluatie van de maand juli met indicatoren (zie tabel 5)



□

Tabel 4: implementatie- activiteiten


5. Evaluatie implementatieTijdens de evaluatie, de laatste stap in het stappenplan van Grol (4) wordt er regelmatig gecontroleerd of de gestelde doelen worden behaald. Er wordt ook gekeken of het implementatieproces nog effectief verloopt. Zo niet, dan worden de activiteiten bijgesteld. De evaluatie vindt plaats volgens de PDCA- Cyclus aan de hand van de kwaliteitsindicatoren.

5.1 Doelen op korte termijn- De kennis van de verpleegkundigen wordt verbreed zodat zij weten hoe ze het nieuwe beleid moeten uitvoeren en hiertoe gemotiveerd raken.- De opdrachtgevers en opdrachtnemers moedigen alle medewerkers van de SEH en overige betrokken disciplines aan voor de klinische les.

5.2 Doelen op lange termijn- De aanbevelingen zijn vastgelegd in een protocol en een zakkaartje.- Er worden met de geriatrie, Evean en het transferpunt afspraken gemaakt over het beleid in de AWN-uren.- Het beleid wordt regelmatig door de sleutelfiguur en de werkgroep geëvalueerd en de activiteiten worden hierna waar nodig bijgesteld.

1616

5.3 KwaliteitsindicatorenHieronder in de tabel zijn de kwaliteitsindicatoren weergegeven met bijbehorende normen en aanbeveling. Deze indicatoren zijn opgesteld door de opdrachtnemers zodat de sleutelfiguur het implementatieproces kan evalueren.

Indicator Specificatie Norm Uitkomstmaat Aanbeveling

Structuur(Aanwezige randvoorwaarden)

De (mate van) aanwezigheid van ICT ter integrering van de ISAR-HP in het verpleegkundig dossier.

Er is tussen 09:00 en 17:00 altijd een ICT-er bereikbaar.

Het aantal ICT medewerkers die betrokken zijn bij de integratie van de ISAR-HP in het verpleegkundig dossier.

1

Structuur De (mate van) aanwezigheid van de mogelijkheid tot integratie ISAR in dossier.

De ISAR-HP is volledig geïntegreerd in het dossier

Integratie van ISAR-HP in het dossier

1

Structuur De mate van scholing van verpleegkundige

De verpleegkundige krijgt per half jaar twee klinische lessen

Het aantal verpleegkundigen die de twee klinische lessen hebben bijgewoond het totaal aantal verpleegkundigen werkzaam op de SEH.

1-9

Structuur De (mate van) aanwezigheid van valscreeningsinstrument.

Het valscreeningsinstrument is aanwezig

De aanwezigheid van het valscreeningsinstrument

2

Structuur De (mate van) aanwezigheid van de CGA.

Het CGA is aanwezig De aanwezigheid van het CGA

4

Structuur De (mate van) aanwezigheid van de Geriatrie.

De geriatrie is 24 uur per dag en zeven dagen per week aanwezig

Het aantal uren per week dat een medewerker van de geriatrie aanwezig isTotaal aantal uren per week (168 uur).

3

Structuur De (mate van) aanwezigheid van folders voor ouderen waarin staat waar ouderen naar toe kunne bellen bij welke problemen, bijvoorbeeld huisarts en thuiszorg

Er is voor elke oudere een folder

Het aantal folders wat aangeboden is aan ouderen per maandHet totaal aantal ouderen dat met ontslag gaat

6


1717

Indicator Specificatie Norm Uitkomstmaat AanbevelingStructuur De (mate van)

aanwezigheid van een standaard overdrachtsformulier om specifiek te kunnen invullen.

Er is een standaard overdrachtsformulier aanwezig

Het aantal gebruikte gestandaardiseerde overdrachtsformulieren per maandHet totaal aantal ouderen dat met ontslag gaat

7

Structuur De (mate van) aanwezigheid van opnamecapaciteit in zorginstellingen tijdens ANW-uren als ouderen niet naar huis kunnen

Er is een beleid aanwezig tijdens ANW-uren als ouderen niet naar huis kunnen

Het aantal ouderen die niet naar huis kunnen en is doorverwezen naar een zorginstelling tijdens ANW-uren Het aantal oudere die niet naar huis kunnen tijdens ANW-uren

8

Proces De (mate van) toepassing van de ISAR-HP(3)

Alle opgenomen ouderen op de SEH worden gescreend met de ISAR-HP

Alle opgenomen ouderen op de SEH waarbij de ISAR-HP screening is afgenomenalle opgenomen ouderen op de SEH

1

Proces De (mate van) aanwezigheid van functieverlies nadat de ISAR-HP is toegepast

Alle opgenomen ouderen op de spoedeisende hulp waarbij functieverlies is opgetreden alle opgenomen ouderen op de spoedeisende hulp

1

Proces Het aantal keren dat de geriatrie in consult is gevraagd

De geriatrie is bij een verhoogde score van 2 of meer van de ISAR-HP en als ouderen niet naar huis kunnen, in consult gevraagd.

Het aantal keren dat de geriatrie in consult is gevraagdHet aantal ouderen met een ISAR-HP score van 2 of hoger en niet naar huis kunnen

3

Proces Het aantal keren dat de CGA is afgenomen

De CGA wordt door iemand van de geriatrie afgenomen bij een verhoogde score van 2 of meer van de ISAR-HP en als ouderen niet naar huis kunnen.

Het aantal keren dat de CGA is afgenomenHet aantal ouderen met een ISAR-HP score van 2 of hoger en niet naar huis kunnen

4

Proces Het aantal gevoerde ontslaggesprekken met ouderen die naar huis gaan

Er wordt met ieder oudere die vanaf de SEH met ontslag naar huis gaat een ontslaggesprek gevoerd

Het aantal ouderen dat vanaf de SEH met ontslag gaat waarbij een ontslaggesprek is gevoerdHet aantal ouderen dat vanaf de SEH met ontslag naar huis gaat

5


1818

Indicator Specificatie Norm Uitkomstmaat Aanbeveling

Proces Hoe vaak worden folders gemaakt en meegegeven.

Er wordt aan iedere oudere die met ontslag gaat naar huis een folder aangeboden

Het aantal folders wat aangeboden is aan ouderen per maandHet totaal aantal ouderen dat op de SEH komt per maand

6

Proces Overdracht geschreven mét psychosociale aspecten.

Het gestandaardiseerde overdrachtsformulier wordt gebruikt bij het ontslag bij iedere oudere die naar huis gaat.

Het aantal gebruikte gestandaardiseerde overdrachtsformulieren per maandHet totaal aantal ouderen dat met ontslag gaat

7

Proces Hoe vaak nagebeld wordt

Als ouderen met ontslag gaan naar huis worden na een werkdag nagebeld volgens het protocol (zie bijlage 4)

Het aantal keren dat een oudere is nagebeld nadat zij met ontslag zijn gegaan naar huisHet aantal ouderen dat met ontslag naar huis zijn gegaan

9

Uitkomst

(effecten)

Het aantal teruggekomen ouderen op de spoedeisende hulp na toepassing van de interventies

Er is een significante vermindering van 13% in het verschil in het terugkomen van ouderen na ontslag op de SEH na de interventie vergeleken met voor de interventie

Het aantal ouderen dat voor de interventies is teruggekomenHet aantal ouderen dat na de interventie is teruggekomen

1-9

Tabel 5: indicatoren


1919

6. Aanbevelingen vervolgtrajectIn dit hoofdstuk worden aanbevelingen gedaan voor het verdere implementatietraject voor de opdrachtgevers en de sleutelfiguur.

6.1 Korte termijn Na het overdrachtsgesprek met de afdelingsleidinggevende en de

praktijkopleider van de SEH zorgen zij voor de overdracht naar de aangewezen sleutelfiguur.

Nadat de sleutelfiguur alle documenten heeft ontvangen van de opdrachtnemers en de overdracht van de afdelingsleidinggevende brengt zij de verpleegkundigen op de hoogte van de voorgestelde werkwijze

De afdelingsleidinggevende communiceert met de ICT de voortgang van implementatie van screening in het EPD.

De sleutelfiguur, de werkgroep ouderen en de geriatrie volgen het tijdspad.

6.2 Lange termijn Er wordt regelmatig geëvalueerd met de indicatoren en de PDCA-cyclus.

Gegevens kunnen worden opgevraagd bij planning en control.

Als uit de evaluatie komt dat het goed gaat, wordt dit voortgezet, komt er uit de evaluatie dat het beter kan, dan worden nieuwe plannen gemaakt via de PDCA-cyclus.

Bij de evaluatie dienen patiënten gevraagd te worden naar hun mening en wat er thuis gaande was, waardoor de patiënt terug moest komen. Bijvoorbeeld verminderde zelfredzaamheid en functieverlies.


2020

7. Evaluatie projectIn dit hoofdstuk wordt er teruggekeken naar het gehele project door middel van een evaluatie volgens de fasen van het gehele project. Ook wordt er gekeken welke factoren die succesvol waren of het project juist belemmerden.

7.1 AcquisitiefaseDe opdrachtnemers hebben de opdracht verworven naar aanleiding van een reactie van een van de opdrachtnemers, D. van Zuijlen op een vacature voor spoedeisende hulp(SEH) verpleegkundige in het ziekenhuis. De leidinggevende van deze afdeling, Y. de Bont was op zoek naar enthousiaste HBO-V studenten die de kwaliteit van zorg op de afdeling wilde verbeteren. Omdat er op de afdeling gewerkt wordt aan het verbeteren van de zorg voor ouderen en er meerdere klachten zijn binnengekomen over het ontslagproces van ouderen heeft zij voor deze opdracht gekozen. D. van Zuijlen heeft aan de hand van de verkregen informatie de factsheet opgesteld, deze was twee maanden voor de start van het project goedgekeurd door school en de opdrachtgever. De opdrachtnemers hebben ervoor gekozen om in de twee maanden voor aanvang van het project de startnotitie vast te schrijven. Later bleek dat dit document niet meer werd meegenomen in de beoordeling. De informatie die in de startnotitie stond was echter grotendeels te gebruiken voor het projectplan waardoor de opdrachtnemers een kleine voorsprong hadden in het project.

7.2 OriëntatiefaseDe opdrachtnemers hebben zich verdiept in het onderwerp door achtergrond informatie te lezen over het onderwerp. Daarnaast hebben de opdrachtnemers meerdere gesprekken gehouden met de opdrachtgevers over de uitkomst, het doel van het project en de afbakening van het onderzoek. Toen alles duidelijk was hebben de opdrachtnemers het projectplan geschreven zodat het voor alle partijen duidelijk was hoe het project vormgegeven ging worden.

7.3 Analysefase en ontwerpfaseTijdens deze fase hebben de opdrachtnemers verscheidende onderzoeken gedaan om uiteindelijk tot de aanbevelingen te komen. De opdrachtnemers zijn begonnen met het uitvoeren van literatuurstudies naar screeningsinstrumenten en informatievoorziening bij ontslag. Hierdoor wisten de opdrachtnemers welk screeningsinstrument het aantal heropnames kan verminderen en welke vormen van informatievoorziening ouderen nodig hebben bij ontslag. De uitkomsten waren anders dan de opdrachtnemers van tevoren in gedachten hadden. Om de best practice te achterhalen hebben de opdrachtnemers andere ziekenhuizen gebeld. De meeste uitkomsten hadden de opdrachtnemers verwacht maar er zaten ook nieuwe bruikbare tips bij. Een ziekenhuis bleek met een soortgelijk project bezig te zijn en heeft hun nabelprotocol gemaild en de eerste uitkomsten van hun onderzoek bekend gemaakt. Er is gebruik gemaakt van dossieronderzoek om meer inzicht in het probleem te krijgen, de opdrachtgevers schrokken van de uitkomsten daarvan. Het blijkt namelijk dat het grootste deel van de patiënten terugkomt met dezelfde klacht bij een heropname. Er zijn op de afdeling interviews met de verpleegkundigen gehouden, hieruit bleek dat ze graag een oplossing voor het probleem zien maar weinig tijd hebben om dit te implementeren.Aan de hand van de bovengenoemde onderzoeken hebben de opdrachtnemers aanbevelingen gedaan in het verbeterplan. De opdrachtnemers hebben de


2121

aanbevelingen gedaan in overleg met de opdrachtgever en raden aan deze om te zetten in een protocol. Door het toepassen van het protocol op de afdeling is de verwachting dat het aantal heropnamen van patiënten van 65 jaar en ouder zal verminderen.

7.4 ImplementatiefaseOm de aanbevelingen te kunnen implementeren op de afdeling hebben de opdrachtnemers het implementatieplan geschreven. Hierin staat aan de hand van de stappen van Grol beschreven wat er nodig is voor een succesvolle implementatie op de afdeling. Om het overzichtelijk te maken voor de opdrachtgevers en de afdeling hebben de opdrachtnemers een activiteitenschema gemaakt waarin precies te zien is wie, wat wanneer uit moet voeren. Omdat uit interviews met de afdeling bleek dat nog niet alle medewerkers overtuigd waren van het nut van de implementatie hebben de opdrachtnemers voor een educatieve strategieën gekozen. De opdrachtnemers zetten zelf de eerste stap van de implementatie door een klinische les te geven aan de medewerkers van de afdeling waarin de aanbevelingen worden toegelicht.

Er is vanaf het begin van het project veel overleg geweest met de opdrachtgevers en de medewerkers op de afdeling. De opdrachtnemers hebben regelmatig laten weten hoever het project was en wat de medewerkers kunnen verwachten. De opdrachtnemers hebben contact gezocht en behouden met een aantal andere disciplines in het ziekenhuis. Door deze stappen te zetten hopen de opdrachtnemers dat de medewerkers van de SEH en andere betrokken disciplines meer betrokken zijn bij het project.

7.5 Succesfactoren en belemmerende factoren tijdens het project

7.5.1 Succesfactoren- De factsheet werd snel en in een keer goed gekeurd met de complimenten vanuit

de afstudeercoördinatoren. - De opdrachtnemers hadden korte lijnen van communicatie met de

afdelingsleidinggevende en praktijkopleider, waardoor er vaak snel een reactie over en weer werd gegeven.

- Veel tijd en ondersteuning vanuit de afdelingsleidinggevenden, zij stonden veel voor de opdrachtnemers klaar en hielpen goed mee, zo werd geregeld dat er vier dagen meegelopen kon worden voor de participerende observatie.

- De respons voor het afnemen van interviews waren hoger dan gedacht werd. Verpleegkundigen stonden de opdrachtnemers graag te woord.

- De samenwerking met de afdeling geriatrie en kwaliteit en veiligheid hebben de opdrachtnemers als heel prettig ervaren. Zij hadden goede ideeën en gaven constructieve feedback.

- Er was veel interesse voor het project, onder andere vanuit de geriatrie, kwaliteit en veiligheid en de werkgroep ouderen.

- Het scheelde enorm dat er al een werkgroep ouderen bestond op de afdeling, hun bijdrage aan het project is als prettig ervaren.

- De opdrachtnemers kregen veel goede feedback vanuit de afdelingsleidinggevende, de praktijkopleider en meerdere afdelingen.

- Voor aanvang van het project kregen de opdrachtnemers een badge, computeraccount en mogelijkheden intern te werken, dit was erg fijn.


2222

- Dit onderwerp leeft in meer ziekenhuizen en de opdrachtnemers kregen dan ook enthousiaste reacties van andere ziekenhuizen (best practise).

7.5.2 Belemmerende factoren Bij het dossieronderzoek en het nabellen kwam totaal onverwachts weerstand

vanuit de jurist van het ziekenhuis. De argumenten over privacy en behandelrelatie waren begrijpelijk maar kwamen hard aan. Uiteindelijk hebben de opdrachtnemers anonieme data verkregen van medewerkers van de SEH, waardoor dossieronderzoek nog wel heeft kunnen plaatsvinden.

De opdrachtnemers hadden veel moeite met het projectplan, vooral met de probleemomschrijving en de hoofdvraag. Uiteindelijk is het projectplan na vier keer inleveren goedgekeurd.

De onderlinge samenwerking tussen de opdrachtnemers was soms niet optimaal. Dit kwam doordat de opdrachtnemers elkaar niet kende en de opdrachtnemers ieder op een hele verschillende manier werken.


2323

8. Nawoord De opdrachtnemers, Charlotte Jonkers en Danny van Zuijlen, willen iedereen die heeft bijgedragen aan de totstandkoming van dit gehele project ’’Zorgverbetering’’ dat heeft plaatsgevonden op de SEH van het regionaal ziekenhuis in Noord Holland, heel erg bedanken voor zijn of haar inzet.

De opdrachtnemers hebben zich met veel plezier ingezet in dit traject en hebben hierbij veel geleerd!

De opdrachtnemers wensen de Spoedeisende Hulp van het Ziekenhuis veel succes bij de verdere implementatie!

Charlotte Jonkers en Danny van Zuijlen

Amsterdam, 9 januari 2015


2424

9. Literatuurlijst1. Ziekenhuis. Jaarverslag Ziekenhuis 2013. Purmerend: Ziekenhuis; 2014.

2. Veiligheidsmanagementprogramma (VMS) (2009). Praktijkgids kwetsbare ouderen. Utrecht: VMS.

3. Encyclo.nl. Nederlandse encyclopedie; 2014. URL: http://www.encyclo.nl/begrip/ (geraadpleegd op 4 december 2014).

4. Grol R, Wensing M. Implementatie. Effectieve verbetering van de patiëntenzorg. Amsterdam: Reed Business; 2011.

5. De Bekker JMA, Eliens AM, de Haan JH, Schouten LMT, Wigboldus ME. Kwaliteitszorg en patiëntveiligheid. Dwingeloo: Kavanah; 2010.


http://www.encyclo.nl/begrip/

2525

10. Bijlagen

1. Poster klinische les2. Nabelformulier format3. Protocol nabellen Medisch Centrum Haaglanden, Locatie Westeinde, Den Haag


2626

Bijlage 1: poster klinische les

Klinische LesDatum : 9 januari 2015

Plaats : MFR ruimte SEH

Tijd : 15:30 tot 16:00

Onderwerp:

Ontslagproces bij ouderen op de SEH

Door: Danny v Zuylen

Charlotte Jonkers

werkgroep klinische lessen Acute Zorg


2727

Bijlage 2: Nabelformulier format

NABELFORULIER OUDEREN

SPOEDEISENDE HULP

REGIONAAL ZIEKENHUIS

Datum opname

Reden van opname

Ingepen/onderzoeken

Bijzonderheden

Datum ontslag

Burgelijke staat

Woonvorm (thuis)

U bent op de SEH van het ZIEKENHUIS geweest. Hoe gaat het nu met u?Vraag na of alles nog duidelijk (uitgevoerde behandelingen, vervolgafspraken e.d.) is?Bespreek de thuissituatie: mantelzorg aanwezig, hulp nodig?

Wijs de patiënt nog op de folder met telefoonnummers, zodat zij weten wie en wanneer gebeld kan wordenZijn er nog vragen over de medicatie?

Vraag of de patiënt verder nog vragen heeft?

Mogelijke vervolgacties:□ Thuiszorg inschakelen/uitbreiden□ Mantelzorg inschakelen□ Huisarts bellen□ Retour SEH laten komen□ Overige acties:


Patiëntensticker

2828

Bijlage 3: Protocol nabellen regionaal ziekenhuis, Den Haag


2929 Overdrachtsrapport | Ontslagmanagement bij ouderen op de SEH | C. Jonkers D. van Zuijlen

3030 Overdrachtsrapport | Ontslagmanagement bij ouderen op de SEH | C. Jonkers D. van Zuijlen

Projectplan - NVSHV · Web view2015/01/09 · In dit afstudeerproject wordt onderzoek gedaan naar...

Documents

Transcript of Projectplan - NVSHV · Web view2015/01/09 · In dit afstudeerproject wordt onderzoek gedaan naar...