!

!

!"#$%&'()')(*%+,-$&(./(0!1)!"#!%(.23/(45(3.622(778((198:;98<=>?(184@9::<4ABC:(<A(D9(E48F(BBA(D9(:CBF(?9F9A(99AEBB5>9<D(<A(D9(E48F!!"##"$$%&'%"#'($)*#+),(-+).#'/%%'")0%)$"#'")1#+)+(%23%)&#.4#5+%)! !G?89=>?H(./(:9I?95;98(.23/(J((K48F(?9F9A(99AEBB5>9<D(<:(99A(A<97L9(=B5IBFA9(45(I84@9:M:<4ABC:(BC98?(?9(5BN9A(4I(9A(B=?<9(?9(4AD98A959A(?9F9A(99AEBB5>9<D(;<O(FFEM=C<PA?9AH(47D9M89A(9A(F9>BAD<=BI?9A6(Q9?(<:(99A(<A<?<B?<9@(RBA(D98?<9A(48FBA<:B?<9:(<A(9A(;9?84NN9A(;<O(D9(E48F6(0?BB?::9=89?B8<:(RBA(*S0("B8?<A(RBA(%<OA(4A?RBAF?(RBADBBF(D9(998:?9(=B5IBFA95B?9M8<BC9A(BC:(:?B8?(RBA(D9(=B5IBFA96(

K48F(?9F9A(99AEBB5>9<D!"#!$%&'%()#!*+,!##)!-+./0%(#!,#1#0#)!%%)!2#3!144054&#)!46!1#0&+)/#0#)!1%)!##)7%%&2#+/!-+.!$,+8)3#)!+)!/#!,%)(/90+(#!740(:!"#!$%&'%()#!-#;3%%3!9+3!/#!;+3#!***:740(3#(#)##)7%%&2#+/:),!1440!'046#;;+4)%,;!+)!/#!((7<!49/#0#)=!#)!(#2%)/+$%'3#)740(!#)!2#3!;4$+%%,!*#05:!"#!-#30455#)!40(%)+;%3+#;!1#0;'0#+/#)!/#!+)249/!4&!741##,!&4(#,+.5!740('046#;;+4)%,;!3#!-#0#+5#):!>#0!4)/#0=;3#9)+)(!+;!##)!%$3+#5%%03!4)3*+55#,/!/+#!&#/#*#05#0;!+)!/#!740(!#)!2#3!;4$+%%,!*#05!4'04#'3!4&!/#!;+3#!3#!-#74#5#):!

*98:?98N<AF(BBADB=>?(99AEBB5>9<D(?3%%3;;#$0#3%0+;!@%)!A+.)!'0#;#)3##0/#!4'!BC!.9,+!DEBF!2#3!%$3+#',%)!GH)3#);+1#0#)!#)!1#0%)5#0#)!%%)'%5!##)7%%&2#+/I!#)!,#(/#!/%%0&##!/#!-%;+;!1440!J40(!3#(#)!##)7%%&2#+/:!K#)!L9+$5;$%)!344)/#!%%)!/%3!##)7%%&2#+/!-+.!$,+8)3#)!+)!/#!,%)(/90+(#!740(!##)!4)/#0;$2%3!'04-,##&!+;:!ME!N04=$#)3!1%)!/#!49/#0#)<!MM!'04$#)3!1%)!/#!(#2%)/+$%'3#)!#)!OO!'04$#)3!1%)!/#!&#);#)!&#3!';P$2+=;$2#!'04-,#&#)!14#,3!7+$2!##)7%%&:!Q#&#3#)!41#0!/#!(#2#,#!-#14,5+)(!5%&'3!RS!'04$#)3!&#3!/+3!'04-,##&:!>#(#,+.5#03+./!-,+.5#)!#0!1##,!+);309&#)3#)!#)!#01%0+)(#)!3#!7+.)!4&!##)7%%&2#+/!3#(#)!3#!(%%):!"%%04&!-0#)(3!/#!$%&'%()#!/#!&4(#,+.52#/#)!4)/#0!/#!%%)/%$23!4&!+)!/#!#+(#)!-#04#';='0%53+.5!&##0!%%)!2#3!144054&#)!46!1#0&+)/#0#)!1%)!##)7%%&2#+/!-+.!$,+8)3#)!#)!-#*4)#0;!3#!/4#):!

-9(:?B8?;<O99AN45:?!@%)/%%(!4)31%)(3!;3%%3;;#$0#3%0+;!@%)!A+.)!/#!##0;3#!$%&'%()#&%3#0+%,#):!T45!1+)/3!##)!04)/#3%=6#,(#;'0#5!',%%3;!&#3!@U=244(,#0%%0!>2#4!1%)!>+,-90(<!'046#;;+4)%,;!9+3!/#!((7<!(#2%)/+$%'3#)=!#)!49/#0#)740(<!2#3!;4$+%%,!*#05!#)!$%&'%()#'%03)#0;:!

-98?<9A(;8BA=>9M(;9849I:M(9A(N9AA<:IB8?A98:("#!$%&'%()#!+;!4)3*+55#,/!#)!*40/3!(#;3#9)/!/440V!W$3+J<!/#!X#04#';1#0#)+(+)(!1%)!Y,+8)34)/#0;3#9)#0;!1440!Z#);#)!&#3!##)!X#'#05+)(<!Y4%,+3+#!K0-+.<!QQJ![#/#0,%)/<!/#!\%)/#,+.5#!@#0#)+(+)(!1%)!N;P$24;4$+%%,!]#05#)/#)<!/#!ZT(04#'<!Z41+;+#<!/#![#/#0,%)/;#!@#0#)+(+)(!1%)!Z%%3;$2%''#,+.5!]#05#0;<!2#3!>0+&-4;!H);3+3993<!/#!@#0#)+(+)(!Q#2%)/+$%'3#)740(![#/#0,%)/<!@#0=',##(59)/+(#)!#)!@#0740(#)/#)![#/#0,%)/<!@+,%);!#)!^#))+;',#+)!J40(1440-#3#0:!

(T44?(R448(D9(89DB=?<9H(A<9?(;9:?95D(R448(I7;C<=B?<9(@440!&##0!+)640&%3+#!)##&3!9!$4)3%$3!4'!&#3!W0+#!T9*#05#05<!/+0#$3#90!Y4%,+3+#!K0-+.< EC=FB_BBE_M<!%:49*#05#05`$4%,+3+##0-+.:),:!

!

Koken voor de buurtCliënten met psychische problemen

koken met een activiteitenbegeleider

een gezonde maaltijd voor henzelf en

buurtbewoners. Vrijwilligers serveren

de maaltijd en ontmoeting staat

centraal.

BelevingstuinEen zorgcentrum onderhoudt, samen

met bewoners, familie, personeel en

omwonenden, een belevingstuin.

Door het samen opbouwen,

onderhouden en genieten van de tuin,

ontstaan nieuwe contacten tussen

ouderen en wijkbewoners.

Vervolgens vinden allerlei activiteiten

in de wijk plaats.

Introductiecursus verpleeghuisNieuwe bewoners van een

verpleeghuis nemen deel aan een

introductiecursus ‘Van huis tot thuis’.

Tijdens de cursus leren bewoners

elkaar kennen en raken ze vertrouwd

met de nieuwe woonomgeving.

Buurtkringen en wijkcirkelsMensen met een verstande lijke beperking of psychiatrische

problematiek wonen zelfstandig in een wijk en ondersteunen elkaar.

Een vrijwilliger staat hen bij en houdt contact met een professional

van een betrokken zorgorganisatie.

NetwerkcoachThuiszorgmedewerkers of

huishoudelijke hulpen verwijzen

cliënten bij wie ze eenzaamheid

vermoeden naar een netwerkcoach

van het sociaal werk. Deze coach

helpt met het in kaart brengen van

het huidige sociale netwerk en de

wensen van de cliënt. Daarna werken

cliënt en coach aan het uitbreiden

van het netwerk van de cliënt.

Heb jij zelf ervaring met een instrument of heb je tips? Deel deze dan op zorgtegeneen-

zaamheid.nl of stuur een e-mail naar

info@zorgtegeneenzaamheid.nl

• Grip- en glanscursus

• Assertiviteitscursus voor migranten

• Levendige ontmoetingsplekken

• Netwerkcursus voor mensen met

een lichte verstandelijke beperking

• Cursus ‘Op zoek naar zin’

• en vele andere

Andere instrumenten

Laat je inspireren op zorgtegeneenzaamheid.nl

Kom erbij & samen pakken we eenzaamheid in de zorg aanEenzaamheid onder cliënten in de ggz, ouderen- en gehandicaptenzorg komt vaak voor. Samen kunnen we daar iets aan doen. Laat je inspireren door de voorbeelden hieronder of kijk op zorgtegeneenzaamheid.nl voor meer

Zorgtegeneenzaamheid.nlDeze campagne is bedoeld ter inspiratie

voor alle 760.000 medewerkers in de

langdurige zorg, waaronder 420.000 in de

verpleging, verzorging en thuiszorg,

175.000 in de gehandicaptenzorg, 85.000

in de ggz en 50.000 in het sociaal werk.

1020304050607080

Alle

Nederlanders

Ouderen

50%

38% Gehandicapten

55%Mensen met

langdurige

psychische

problemen

77%

Mantelzorgers

43%

Oorzaken (o.a.)• Gezondheidsbeperkingen (vanuit: ouderdom,

lichamelijke, zintuigelijke, verstandelijke of psychische

kwetsbaarheden)

• Verlies van partner

•

• Vooroordelen in de samenleving

Gevolgen (o.a.)• Negatieve ervaring voor mensen die zich

eenzaam voelen

• Meer kans op gedragsproblemen

• Meer kans op gezondheidsklachten

• Meer maatschappelijke kosten

Oorzaken en gevolgen van eenzaamheid

Eenzaamheid in cijfers

© 2

015 C

oalitie E

rbij

Laat je inspireren op zorgtegeneenzaamheid.nl

De hier vermelde cijfers zijn gebaseerd op verschillende, niet altijd vergelijkbare bronnen en gelden uitsluitend ter indicatie.

Bron (m.u.v. cijfers mantelzorgers): Versterken aandacht voor eenzaamheid in de zorg en de samenwerking met welzijn.

2014: Coalitie Erbij, Utrecht. Bron cijfers mantelzorgers: www.mezzo.nl/pagina/mantelzorg-en-eenzaamheid.