Hoe de eindtermen WO bereiken?

Niet vanuit WO als vak, maar vanuit

‘wereldoriënterend’ onderwijs

Niet door het volgen van handboeken, maar

via verschillende methodes of invalshoeken

Invalshoek 1: Probleemgericht projectonderwijs

Pedagogisch-didactische benaderingswijze

waarbinnen problemen, vragen, interesses van de

kinderen over natuur, mens, maatschappij, ruimte,

tijd en technologie worden aangepakt

Wereldoriëntatie via probleemgericht

projectonderwijs is het centraal doel waarrond

bijna alle andere doelen gekoppeld worden

Probleemgericht projectonderwijs: 2 periodes

Projectperiode: impliciet leren - leerlinggericht –

ontdekkend - vanuit probleem, vraag of behoefte - -

levensecht - betekenisvol - doelgericht - actief –

ervaringsgericht - contextgebonden - niet alle

leerstofdomeinen komen aan bod (functioneel) –

interactief - totale persoonlijkheidsvorming –

gebruik maken van verschillende leerstijlen -

Uitbouw van een project in de praktijk Projectstart - projectkeuze

Door actief naar de groep te luisteren: wat leeft er?

Door in te gaan op problemen

Door in te spelen op vragen ontstaan uit

gebeurtenissen en gemeenschappelijke ervaringen

Door in te gaan op interesses

Door in te gaan op zaken die zich aandienen en de

vaste jaarmomenten (taaluitwisseling)

Uitbouw van een project in de praktijk Projecteisen

Nieuw en uitdagend

Leiden naar concrete oplossing, het eindproduct

Meer dan ‘hoofdwerk’

Haalbaar binnen de voorziene projectduur

Iedereen kan meedoen

Rekening houden met materiële of logistieke

elementen

Soms bijkomende eisen

Uitbouw van een project in de praktijk Bepalen van de projectdoelen

Formuleren van doelstellingen “Wat wil ik weten/kennen?” “ Wat wil ik kunnen?” visuele voorstelling opsomming

Werkvorm: de berg, de probleemboom,…

Uitbouw van een project in de praktijk Bepalen van de projectdoelen

Uitbouw van een project in de praktijk Bepalen van de projectdoelen

De gevolgen

De situatie

De oorzaken

Uitbouw van een project in de praktijk Planning

Activiteiten opsplitsen in noodzakelijke en niet-noodzakelijke Wat moeten we weten en kennen om het probleem op te lossen? Wat moeten we kunnen en doen om het probleem op te lossen?

Activiteiten ordenen en plannen

Uitbouw van een project in de praktijk Projectverloop

“De leerkracht moet niet de neutrale scheidsrechter zijn die op de winkel past” (Vygotsky)

Didacticus: banen uitstippelen: efficiënte leeractiviteiten,

werkvormen aanbieden (verschillende leerstijlen)

Expertmodel: leerstrategieën

Diagnosticus: observeren, evalueren, proces bijsturen

Coach/helper: deskundige uitleg geven, ingrijpen

Bewaker van het leerproces

Organisator van reflectie- en evaluatiemomenten

Uitbouw van een project in de praktijk: het eindproduct

musical - (scheur)kalender – quizavond – verkeersproef – theoretisch rijexamen -krant -restaurant voor ouders - stuk speelgoed – boek –dropping - oriëntatietocht - milieudossier - Olympisch tornooi - toeristische rondleiding doorheen wijk/stad - voorstelling van gedichten-bundel op poëzieavond - groeikoffer tegen racisme – E.H.B.O.-brevet - verblijf in een Franstalig gastgezin – organisatie van Chinees nieuwjaar – tentoonstelling – stripverhaal – modeshow – audiogids – film – CD - videoclip…

Fase 2: de inoefen- en uitbreidingsperiode

Inoefen- en uitbreidingsperiode: sturend onderwijs -

leerkrachtgericht – expliciet leren –

Om leerstof systematisch te recapituleren, te

automatiseren, te memoriseren en in te oefenen

Om de stap naar het abstracte niveau te nemen en

los te komen van het concrete, leggen van transfers

Om meer diepgang te bereiken (expliciteren, op een

rijtje zetten, verbanden leggen,…)

Om het cursorisch onderricht (bijv. tijdsindeling)

De inoefen- en uitbreidingsperiode vanuit de frustratieflap

Schrijfwijze van de achtervoegsels –teit en –isch

Moeilijke woorden: triplex, elektriciteit, aluminiumfolie,…

Waar vind ik de rekenformules voor de boekhouding in Excel ?

Hoe kan ik te weten komen welk boek over vogels bruikbaar is?

Waar kan ik het telefoonnummer van het vogelasiel vinden en hoe moet ik dat telefoongesprek voeren?

Wat zijn de delen van een brief, hoe moet de schikking?

Hoe bereken ik volume en oppervlakte van mijn kooi?

Hoe teken en zaag ik rechte hoeken?

Hoe construeer ik een hoek van 45°?

Grote diversiteit (etnisch, sociaal, gezinsvormen, beperkingen,…)

Projecten vaak uit en in de wijk

Andere invalshoeken: keuze voor een volkswijk en voor buurtgericht werken

Open school voor ouders Ouders als mede-opvoeders

Kleinschaligheid - huiselijke inrichting

Coöperatief leren: 2 of 3 leeftijden

Verschillende rechten en plichten

Leefgroepen

Teamteaching

Praatrondes vanuit wat leeft bij de kinderen

Leerlingenraad op 2 niveaus: leefgroep - school

Kringgesprek met aanvullingen, meeting

Actualiteit en weerbericht

Arbeidend in de wereld staan: samen leren, samen leven, elkaar helpen

Respect voor elke taak: poetsen, boodschappen doen, afwassen…

Huishoudelijk werk

Cultuur- of levensbeschouwing

Beleving van verschillende (religieuze) feesten

Omgaan met verschillende levenshoudingen en opvattingen

Individuatie versus lidmaatschap

Waarden: verbondenheid, gemeenschapsgevoel, samenhorigheid, solidariteit, respect, niet-dogmatische houding,…

8u40-show: kind in de kijker

MOS en gezondheidsbeleid

Ouderparticipatie

Brede School: vrijetijdsbesteding, aanpak

wijkproblemen, samenwerking met organisaties…

Breng de buitenwereld binnen, breng de binnenwereld buiten

Aanbod, mogelijkheden buiten de schooldeur

Benut talenten, beroep, connecties van ouders

Zet sterktes, verscheidenheid van het team in

Breng de actualiteit binnen via tijdschrift, Wablieft, jeugdjournaal, zelfgekozen krantenartikelen

Maak buitenschoolse activiteiten bekend

Werk aan de uitbouw van een documentatiecentrum

Schakel ICT/multimedia in

Maak gebruik van de faciliteiten voor leerkrachten (stadsbibliotheek)

Meer info, voorbeelden?

Algemeen: www.debuurt.be

De vier seizoenen: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=Ww1lhOzRfoI#

Verkeersproject: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=Ehm7H7xpKtM#

Watertentoonstelling: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=-wNQAqpr8VQ

Milieufilmpjes: http://archief.debuurt.be/?main=79

Meer info, voorbeelden?

Taaluitwisseling: http://www.rtc.be/reportages/culture/1442859-couthuin-echange-linguistique-sur-le-theme-du-cirque

en http://debuurt.be/content/circus-fabulus

Intercultureel kinderfeest: http://www.canoncultuurcel.be/praktijk/voorbeelden/5949/831

Kookproject: De lekkere derde = projectwerking uitgebreid in beeld: http://www.youtube.com/watch?v=pNIdhaJmHrE

Einde