Priti - liefde

download Priti - liefde

of 9

description

Vertaling lezing uit The Rays of a Harmonist "True meaning of Love" van Bhaktivinod Thakur door Janaki Nath Das

Transcript of Priti - liefde

Priti Liefde door Srila Saccidananda Bhaktivinoda Thakura

De zoetheid van het woord liefde Liefde (prithi) is een erg zoet woord. Wanneer het uitgesproken wordt, ontstaat er een erg zoete gemoedstoestand in de harten van zowel de spreker als de luisteraars. Hoewel slechts weinigen in staat zijn om haar ware betekenis te bevatten, houdt iedereen er toch van om het woord te horen. Alle wezens worden bestuurd door liefde. Velen zullen zelfs hun levens er voor opgeven. Alle wezens worden bestuurd door liefde Het liefhebben is het enige doel van het menselijke leven. Velen denken dat het vervullen van hun zelfzuchtige verlangens het hoofddoel van hun bestaan is, maar dat is onjuist. Voor liefde kan de mens al zijn eigen belangen opofferen. Egosme zorgt ervoor dat de mens alleen naar zijn eigen geluk en autonomie streeft, maar liefde zorgt ervoor dat hij al zijn eigen belangen opgeeft ten gunste van dat ding of die persoon die hem dierbaar is. Wanneer er ook maar een botsing plaatsvindt tussen egosm e en liefde, zegeviert liefde. In het bijzonder, zelfs wanneer egosme erg intens is, blijft het toch ondergeschikt aan liefde. Wat is egosme? Egosme is het streven naar datgene wat erg dierbaar is voor zichzelf. Daarom is het niet onredelijk om te zeggen dat het menselijke leven geleid wordt door liefde. Liefde wordt het voornaamste doel van het leven van een mens, zelfs wanneer hij tracht zijn zelfzuchtige verlangens te vervullen. Materialisten en bevrijdingszoekers streven naar genot en bevrijding, uit liefde voor ze Liefde is steekt er ook op het pad van transcendentalisme bovenuit. Degenen die spiritueel genot zoeken, en werelds genot als tijdelijk beschouwen, bestaan uit twee soorten: degenen die overmand worden door een drang om te genieten en de genen die voortgestuwd worden door een verlangen om verlost te worden. Degenen die overmand worden door een drang om te genieten worden momenteel ofwel in beslag genomen door hun zoektocht naar rijkdom, koninkrijk, vrouw of kinderen, of ze zijn belast met een verlangen naar de positie

van Indra of enige andere devata in Svarga, of voor geluk op de hogere planeten zoals Brahmaloka. Omdat ze liefde hebben voor die dingen, streven ze er voortdurend naar om ze te bemachtigen. Degenen die smachten naar bevrijding hebben geen liefde voor zulk werelds genot, maar koesteren in plaats daarvan het verlangen om te worden bevrijd van wereldse aangelegenheden. Derhalve, omdat ze liefde hebben voor bevrijding, streven ze ernaar. Liefde is wat de materialist zoekt te krijgen uit zijn genot en de bevrijdingszoeker uit bevrijding. Vandaar dat het verkrijgen van liefde het uiteindelijke doel is voor allebei soorten mensen. Liefde is het enige doel van alle spirituele inspanning. Wat Candi dasa zegt over liefde Met betrekking tot liefde, zegt de Vaisnava dichter Candi dasa: piriti baliya, e tina akhara, e tina bhuvana-sara ei mora mane, haya rati-dine iha vai nahi ara (1) vidhi eka cite, bhavite bhavite, niramana kaila pi rasera sagara, mnanthana karite, tahe upajila ri (2) punah je mathiya, amiya haila, tahe bhiyaila ti sakala sukhera, e tina akhara, tulana diba se ki (3) jahara marame, pasila yatane, e tina akhara sara dharama karama, sarama bharama, kiva jati kula tara (4) e hena piriti, na jani ki riti, pariname kiva haya piriti-bandhana, bada -i visama, dvija candidase kaya (5) de drie lettergrepen pi-ri-ti (liefde) zijn de kern van de drie planetaire systemen. Zij blijven dag en nacht in mijn gedachten. Ik denk aan niets anders dan hen. (1) door zich diep te concentreren, schiep Brahma de lettergreep pi. Daarna, toen de oceaan van rasa werd gekarnd, kwam de lettergreep ri tevoorschijn. (2)

toen de oceaan een tweede maal gekarnd werd, kwam er nectar tevoorschijn, die toen samengesteld werd tot de lettergreep ti. Hoe kan ik ook maar iets vergelijken met deze drie lettergrepen, die het verblijf van alle geluk zijn? (3) de persoon in wiens hart de essentie van deze drie lettergrepen met geweld is binnengedrongen, vindt dharma, karma, verlegenheid, gezond verstand, sociale status en familietraditie nutteloos. (4) ik weet niet wat de aard van die liefde is of wat haar gevolg zal zijn. De tweemaal geboren Candi dasa zegt, De gebondenheid van liefde is werkelijk verschrikkelijk. (5) bewusteloze voorwerpen zijn de schaduwen van bewuste voorwerpen er zijn twee soorten voorwerpen: bewuste voorwerpen en onbewuste voowerpen. Bewuste voorwerpen zijn origineel, daar waar onbewuste voorwerpen perversies zijn van de bewuste. Zij kunnen de schaduwen of reflecties van bewuste voorwerpen worden genoemd. Wat er ook maar aanwezig is in een voorwerp is ook op een bepaalde manier aanwezig in haar schaduwen. Vandaar, wat er ook maar aanwezig is in het origineel, bewuste dingen moeten ook aanwezig zijn in hun onbewuste tegenhangers. Het liefhebben is de aard van bewuste dingen, en de perversie van liefde wordt teruggevonden in onbewuste voorwerpen Wanneer we de aard van bewuste dingen onderzoeken, komen we er achter dat het liefhebben hun enige aard is. Deze aard moet ook op een of andere manier bestaan als een reflectie in onbewuste voorwerpen. Net zoals onbewuste voorwerpen perverteringen zijn van de bewuste, zijn aantrekking en beweging perversies van liefde. Zij vormen de aard van onbewuste zaken en zijn aanwezig in iedere onbewuste atoom. Laten we nu de aard van liefde onder de loep nemen. De aard van liefde Aantrekking en beweging zijn in hun zuivere vorm aanwezig in bewuste dingen al s liefde. De ziel is een bewust ding. Ziel verwijst hier naar zowel het allerhoogste bewuste wezen, de Superziel, als het miniscule bewuste wezen, de ziel. Het is hun aard om lief te hebben. Zuivere liefde wordt alleen in de ziel gevonden. Slechts een pe rversie van die zuivere aard, niet de zuivere aard zelf, wordt gevonden in de reflectie van de ziel dat wil zeggen, in onbewuste voorwerpen. Vandaar dat zuivere liefde niet wordt teruggevonden in enig materieel voorwerp van deze wereld. Integendeel, haar p erversie, die slechts uit aantrekking en beweging bestaat, wordt gevonden in hen. Door de krachten van aantrekking en beweging, voegen atomen zich samen om voorwerpen te vormen. Door aantrekking worden voorwerpen tot elkaar aangetrokken. Wegens hun onafhankelijke beweging draaien de planeten ook om de zon heen. Alles wat aanwezig is in een geperverteerd voorwerp of geperverteerde aard is ook aanwezig in het oorspronkelijke voorwerp, maar dan in haar onbesmette vorm.

De onafhankelijkheid, aantrekking en afkeer van de ziel Onafhankelijkheid en aantrekking tot andere voorwerpen worden ook in de ziel gevonden. De ziel bestaat in een toestand van gebondenheid in deze wereld. Er zijn oneindige, miniscule zielen, en elk van hen bezit de aard om lief te hebben. Dit kan men zien aan de aantrekking die alle zielen op elkaar uitoefenen. Bovendien wil iedere ziel vanwege hun onafhankelijkheid gescheiden blijven van de anderen. In deze materile wereld trekt elk voorwerp andere voorwerpen tot zich aan; en deze voorwerpen proberen op hun beurt, krachtens hun onafhankelijke beweging, gescheiden te blijven van dat voorwerp. Grote voorwerpen trekken kleine voorwerpen tot zich aan. De zon is groot, en trekt de planeten en hun manen tot zich aan. Maar vanwege hun eigen onafhankelijke beweging, blijven die planeten en manen op een afstand van de zon en, aangetrokken door zijn zwaartekracht, draaien ze er omheen. Bovendien helpt de aantrekking en beweging van de planeten hen ook in hun baan om de zon. Wat we zien in deze wereld wordt ook teruggevonden in de spirituele wereld, maar dan in haar onvermengde vorm. Het verschil tussen de materile zon en de transcendentale zon De Chandogya Upanisad (8.1.13) verklaart: sa bruyad yavan va ayam akasas tavan eso ntar hrdaya akasa ubhe asmin dyavaprthivi antar eva samahite ubhav agnis ca vayus ca surya-candramasav ubhau vidyut naksatrani yac casyehasti yac ca nasti sarvam tasmin samahitam iti In de weerspiegelde schepping, zijn er vijf elementen, alsmede de maan, de zon, bliksem en de sterren. Deze zijn allemaal aanwezig in hun oorspronkelijke vorm in Brahmapura, de spirituele wereld. Het verschil tussen de twee werelden is dat in de spirituele wereld alle soorten aangelegenheden zuiver, gelukzalig en perfect zijn, daar waar in de materile wereld alles gebrekkig, onvolledig en de oorzaak van geluk en verdriet is. Het liefhebben is de fundamentele aard van alle wezens in de spirituele wereld. Daarom zegt de poet Candi dasa: brahmanda vy apiya, achaye je jana, keha na dekhaye tare premera piriti, je jana janaye, sei se paite pare piriti piriti tinati akhara pi ri ti trividha mata bhajite bhajite nigudha haile haibe eka-i mata

Niemand heeft die persoon die het universum doordringt gezien. Alleen iemand die weet wat liefde is kan Hem bereiken. Piriti (liefde) heeft drie lettergrepen en bestaat uit drie soorten, maar wanneer het gecondenseerd word als gevolg van voortdurende bhajana, zal het slechts uit n soort bestaan. De transcendentale zon, Sri Krishna, trekt de jiva s tot zich aan in een baan rondom Hem, en dit is eeuwige rasa De bovenzinnelijke genieter van Vrindavana, Sri Krsna, is de zon van de spirituele wereld. De zielen aldaar zijn Zijn metgezellen in Zijn spel en vermaak. Door de aantrekkingskracht van Zijn liefde, trekt Krsna hen tot Zich aan. Maar vanwege hun onafhankelijke beweging proberen ze apart van Hem te blijven. Vandaar dat, hoewel de sterke aantrekkingskracht, welke die zielen tot nabij die zonachtige Krsna brengt, hun beweging verslaat, die kracht er niettemin voor zorgt dat ze zich in een baan om Hem begeven. Dit is Krsna s eeuwige rasa.

In die rasa zijn Zijn vriendinnen, die onderdeel van Zijn interne vermogen zijn, erg dicht bij Hem in de buurt, en degenen die perfectie hebben bereikt door hun spir ituele beoefening zijn een beetje verder weg. Krsna s bovenzinnelijke spel en vermaak onthult de ware aard van liefde. Bevrijde zielen voelen zich sterk aangetrokken tot Krsna Trekt Krsna alle zielen aan? Zo ja, waarom zijn dan niet alle zielen Hem gunstig gezind? Krsna trekt alle zielen aan. Er zijn echter twee soorten zielen: de gebonden zielen en de bevrijde zielen. Omdat bevrijde zielen hun liefde ervaren en deze in leven houden, benvloedt Krsna s aantrekkingskracht hun vanzelfsprekend meer effectief. De reden waarom gebonden zielen zich niet aangetrokken voelen tot Krsna Gebonden zielen zijn er in twee soorten. De zuivere liefde van degenen die zich totaal niet bewust zijn van Krsna is extreem vervormd vanwege hun omgang met de materie. Ze kennen niets anders dan liefde voor voorwerpen van genot, en houden zich daarom dag en nacht bezig met zinsbevrediging. Zichzelf vergetend, blijven ze veronzken in het zoeken naar werelds genot. Bovendien, wegens hun achting voor wereldse wetenschap, welke werelds gen ot stimuleert, blijven ze verzonken in wereldse aanbidding. Ze bedriegen zichzelf voortdurend met beweringen zoals, de ziel bestaat niet , nadenken over de ziel is illusoir, en enige poging om het zelf te ontwikkelen is niets anders dan mentaal leed. Sommigen maken zichzelf het genot van het vlak van de ziel afhandig door zich bezig te houden met allerlei vrome activiteiten die er op gericht zijn om het geluk van Svarga te bereiken.

Wanneer de gebonden zielen onderscheidingsvermogen, verzaking en geloof ontwikkelen, raken ze aangetrokken to Krsna Onder de gebonden zielen ontwikkelen sommigen onderscheidingsvermogen en verzaking, en verwerven geloof in de ziel. Op kracht van dit geloof ervaren ze tot op bepaalde hoogte de zuivere aantrekking van Sri Krsna, de zon van de spirituele wereld, en worden ook tot Hem aangetrokken. Hoewel ze zich bezighouden met verschillende wereldse, wetenschappelijke of vrome activiteiten, genieten ze van Krsna s omgang. Sri Candi dasa beschrijft hun gemoedstoestanden: kanu je jivana, jati pranadhana, e duti nayanera tara hiyara majhare, parana putali, nimikhe nimikha hara (1) tora kulavati, bhaja nija pati, jara mane jeva laya bhaviya dekhinu, syama-bandhu bine, ara keha mora naya (2) ki ara bujhao, dharama -karama, mana svatantri naya kulavati haina, piriti -arati, ara kara jani haya (3) je mora karama, kapale achila, vidhi milaila taya tora kulavati, bhaja nija pati, thaka ghare kula lai (4) guru durajana, bale kuvacana, se mora candana-cuya syama anurage, e tanu becinu, tila-tulasi diya (5) padasi durjana, bale kuvacana, na jaba se loka pada candidase kaya, kanura piriti, jati-kula sila chada (6) Kanu is mijn leven, mijn sociale status, mijn schat en de pupillen van mijn ogen. Hij is de geliefde in mijn hart die, in een ogenblik uit mijn zicht is verdwenen. (1) Jullie zijn vrouwen van notabele families. Dien jullie echtgenoten. Doe wat je wilt. Na er een beetje over na te hebben gedacht zie ik dat ik niemand behalve mijn minnaar Syama heb. (2)

Wat kun je me nog vertellen over dharma en karma? Mijn geest is niet onafhankelijk. Als ik echt een deugdzame vrouw ben, wie is dan die persoon die ik hevig verlang lief te hebben? (3) Brahma heeft maatregelen getroffen naar gelang mijn karma en lotsbestemming. O deugdzame vrouwen, dien jullie echtgenoten en blijf thuis bij je familie. (4) Mijn boosaardige oudsten bekritiseren mij, maar voor mij is hun kritiek als geurige sandelhoutpasta. Wegens mijn liefde voor Syama, heb ik dit lichaam verkocht en er sesamzaadjes en een tulasiblaadje op geplaatst. (5) Mijn gemene buren bekritiseren me, maar ik zal niet in hun buurt komen. Candi dasa zegt, Liefde voor Kanu verwerpt sociale status, familie en karakter. (6) De aard van de zielen die zich niet bewust zijn van hun identiteit De ziel in deze wereld is eigen identiteit vergeten omdat hij zich met de materie identificeert. Hij gaat relaties aan met verschillende mensen en gedraagt zich op verschillende manieren ten overstaan van hen. Hij identificeert zichzelf met zijn subtiele lichaam, en heeft een nieuw lichaam bestaande uit geest, intelligentie en ego verzonnen. Vanwege die relatie met zijn subtiele lichaam, waardeert hij psychologie en materile wetenschap, welke hij als zijn rijkdom beschouwt, en raakt dientengevolge begoocheld. Bovendien, omdat hij zichzelf identificeert met zijn grofstoffelijke lichaam, wat uit vijf elementen bestaat, denkt hij, Ik ben Bhattacarya, of, Ik ben een beschaafde man, en zodoende leeft hij een losbandig leven. Soms wordt hij geboren en soms sterft hij. Soms is hij niet in staat om zijn vreugde in bedwang te houden, en soms is hij teneergeslagen door droefheid. Glorie aan deze transformatie en glorie aan maya s spelletjes! Soms wordt de ziel als een man geboren en huwt een vrouw, en soms wordt hij geboren als een vrouw en trouwt een man en richt voor zichzelf een grote kringloop van wereldse aangelegenheden op. Wanneer hij die kringloop betreedt eert hij zijn superieuren en zorgt hij voor degenen die van hem afhankelijk zijn. Hij vreest de heerser, en hij haat zijn vijanden. Hij vreest schande en kritiek wanneer hij wordt geboren als een vrouw in een respectabele familie. Hij blijft ver van zijn ware identiteit waneer hij deze valse relaties in deze wereld aangaat. Wat een vreselijke gesteldheid verduurt de ziel in zo n zelfopgelegd leven! De verschillende regels van deze wereld als zijn meester beschouwend, is hij zijn eeuwige meester, Krsna, volledig vergeten. Voorafgaande aantrekking, eerste afspraakje en verbinding met Krsna Op dit moment kan er een specifieke gemoedsgesteldheid ontstaan in relatie tot Krsna, die wordt uitgedrukt door Sriman Mahaprabhu in het volgende vers: para-vyasanini nari vyagrapi grha -karmasu tam evasvadayaty antar nava-sanga-rasayanam

Sri Caitanya-caritamrta (Madhya-lila 1.211) Een onkuise vrouw verlangt van binnen naar nieuwere en nieuwere ontmoetingen met haar minnaar, zelfs terwijl ze bezig is met haar huishoudelijke taken. Dit soort voorafgaande aantrekking (purva-raga) ontwikkelt zich in een ziel die gebonden is aan deze wereld voordat zuivere liefde voor Krsna in hem ontwaakt. Uiteindelijk zal deze ziel voor een rendez-vous gaan en Krsna ontmoeten. Voorafgaande aantrekking verschijnt door te horen over Krsna s aard en eigenschappen, door een afbeelding van Zijn transcendentale gedaante te zien, door zich Zijn aantrekkelijkheid te heugen en door het geluid van Zijn fluit te horen. Iemand in wie deze voorafgaande aantrekking is verschenen ontmoet Krsna met behulp van gelijkgestemde vriendinnetjes. Geleidelijk aan wordt de wederzijdse liefde tussen deze ziel en de allerhoogste genieter Sri Krsna, die de belichaming is van eeuwigheid, kennis en gelukzaligheid, diep. Zuivere en onzuivere liefde Krsna s bovenzinnelijke spel en vermaak in de spirituele wereld, Vraja, is eeuwig. De ziel is een miniscuul bewust deeltje, en is daarom geschikt om deel te nemen aan deze transcendentale bezigheden. Wanneer de ziel zich in gebondenheid bevindt, verschijnt zijn transcendentale identiteit in een illusoire vorm als zijn fijn- en grofstoffelijke lichamen. Evenzo verschijnt de zuivere liefde voor Krsna die gevonden wordt binnenin die transcendentale identiteit in een illusoire vorm als liefde voor wereldse wetenschap of wereldse voorwerpen. Daarom zijn lichamelijke liefde of mentale liefde slechts vervormingen van zuivere liefde voor Bhagavan. Ze zijn geen ware liefde. Maar omdat de ziel zich vergist heeft in zijn eigen identiteit ziet hij ze voor ware liefde aan. Werkelijke liefde echter, is de liefde die bestaat tussen twee zielen. Ware liefde De Brhad-aranyaka Upanisad (4.5.6.) verklaart: na va are patyuh kamaya patih priyo bhavati atmanastu kamaya patih priyo bhavati. (ityupakramya) na va are sarvasya kamaya sarvam priyam bhavati atmanastu kamaya sarvam priyam bhavati. atma va are drastavyah srotavyo mantavyo nididhyasitavyo maitraiyyatmani khalu are drste srute mate vijnata idam sarvam viditam iti. Toen Yajnavalkya s vrouw Maitreyi onthecht raakte van zowel het grofstoffelijke als het fijnstoffelijke vlak, benaderde zij haar echtgenoot en verzocht hem om haar wat onderricht te geven. Yajnavalkya antwoordde: O Maitreyi, een vrouw houdt in werkelijkheid niet van haar man omwille van hem. Integendeel, in elk opzicht doet ze dit voor haar eigen belang. Evenzo houdt een man slechts van zijn vrouw voor zijn eigen belangen. Deze zogenaamde liefde

voor echtgenoot, zoon, rijkdom enzovoorts, is simpelweg bedrog. Door deze oneerlijkheid volkomen te verwerpen, dien je Bhagavan te aanbidden, die het eeuwige doel is van liefde en ook de ziel van alle zielen is, en houd van Hem slechts ter wille van liefde. Daarom dient iemand die onthecht is geraakt van de materile wereld en het subtiele lichaam te kijken naar-, denken aan- en vragen over die Ziel die het meest geliefd is van alle jiva s. Daardoor zal hij alles te weten komen. De strekking van deze zeer gezaghebbende verklaring van de Veda s is dat er geen liefde bestaat op de grof- en fijnstoffelijke vlakken. Wat voor gelijkenis van liefde er ook maar gevonden wordt hier wordt slechts ervaren in relatie tot de ziel. De zuivere ziel is bovenzinnelijk, en de liefde die bestaat tussen twee zielen is zuivere liefde. Alleen die liefde is het waard om naar gezocht te worden. Wereldse liefde, of de liefde die bestaat tussen mensen, is slechts een verdraaiing van de liefde van de ziel. De liefde die bestaat tussen zielen is de enige echte liefde. Hou van Krsna is de ultieme instructie In Srimad-Bhagavatam (10.14.55) wordt gezegd: krsnam enam avehi tvam atmanam akhilatmanam Sri Krsna, die vierenzestig uitmundende eigenschappen bezit, is de ziel van alle zielen. De liefde die zielen hebben voor Krsna is vrij van wereldse benoemingen en is superlatief. Degenen die over psychologie en de ingewikkeldheid van liefde hebben geschreven zonder de ware aard van liefde te kennen hebben simpelweg hun tijd verkwist, ondanks al hun geberedeneer, zoals het mengen van ghi in as. Zulke personen hebben domweg uit trots gestreefd. In plaats van de wereld te baten, hebben ze haar groot ongeluk gebracht. Broeders! Stop met het luisteren n aar de bombastische praat van die mensen en ontwikkel zuivere gehechtheid aan de ziel, waarbij je zodoende de aard van je ziel laat stralen door die liefde te ervaren die vrij is van predikaten.