Diagnose 2025: Innovatie gewenst Philip J. Idenburg MSc. MBA

Top 10 meest voorkomende ziekten in Nederland

0 200

Coronaire hartziekten

Depressie

Diabetes millitus

Contacteczeem

Artrose

COPD

Nek- en rugklachten

Slechthorendheid Astma

Staar

400 600 800 1.000 (x 1.000)

Bron: RIVM - Van gezond naar beter - 2010

2025 (x 1000)

2003 (x 1000)

Aantal chronische ziekten naar leeftijd Zeventig jaar geleden bevatten de recepten uit het Amerikaanse standaardkookboek “Joy of Cooking” gemiddeld 269 calorieën. Nu is dat opgelopen naar 437.

Arbeidsmarkt aanbod

Werkende in de zorg & welzijn en trend

2010

Wer

kend

en Z

org

en W

elzi

jn

Wer

kend

en e

cono

mie

bree

d 2.400

1.900

1.400

900

400

8.000

6.000

5.000

4.000

2.000

3.000

Aandeel potentiële beroepsbevolking op de totale bevolking

Pensioengerechtigde leeftijd 65 jaar Pensioengerechtigde leeftijd 67 jaar Pensioengerechtigde leeftijd 70 jaar

2010 67,1 69,1 71,8

2020 64,2 66,6 70,0

0

100

200

300

400

500 1948 = 100

‘ 48 ‘ 60 ‘ 80 ‘ 00 ‘ 08 ‘ 70 ‘ 90 Bbp per inwoner Arbeidsproductiviteit Arbeidsduur per inwoner

Economische groei

Arbeidsaanbod daalt door: - vergrijzing; - ontgroening. Economisch draagvlak daalt door: - afnemende arbeidsproductiviteit en mogelijkerwijs economische groei; - toenemende collectieve lastendruk.

Zorgvraag stijgt door: - Vergrijzing; - ontwikkeling chronische ziekten; - patiënt-eisen en proto-profes-sionalisering; - Innovatie. Arbeidsvraag stijgt door: - uitbreidingsvraag; - vervangingsvraag.

YOUNIQUE: meer differentiatie in zorgconsumenten

Als gevolg van kritischere zorgconsument en markt-werking zal de klant veel meer centraal komen te staan

Naast klantfocus zullen zorginstellingen zich in toenemende mate specialiseren op: een specifieke doelgroep of bepaalde behandelingen

14

De zeven leefstijlen van verpleeghuis Hogewey

De Stadse Leefstijl Kenmerken zijn: sociaal, extravert en betrokken. De bewoners delen vreugde en verdriet met elkaar. De sfeer is direct en open en de leefomgeving is druk en gezellig. Er worden uitstapjes verzorgd naar de dierentuin, attractiepark, theater of het zwembad. Thuisblijven mag ook, om een spelletje te doen of een tijdschrift te lezen. Na de borrel (met kaas en worst), wordt samen gegeten; voornamelijk aardappelen, vlees en groente.

De Culturele Leefstijl Bij deze leefstijl staan kunst, cultuur en literatuur hoog in het vaandel. De bewoners lezen graag een boek of krant en gaan graag naar het theater, de film, musea of een concert. Er wordt veel belang gehecht aan gelijkwaardigheid en respect voor elkaar. In tegenstelling tot de lunch, is het ontbijt uitgebreid. Ook tijdens het diner wordt lang en uitgebreid getafeld. Er wordt wijn geschonken en op het menu staan vaak fruit, vis, rijst en vegetarische gerechten.

Het gras bij de buren …

Zorgsector één groot drama’ “De zorgsector is één groot drama en ook deze minister doet daar niets aan. Twee sterren”, zegt Robin Linschoten in een ‘jury’ die kabinetsleden maximaal vijf sterren kan geven. Het Parool, 15-9-2009

… het is dus moeilijk beleid te maken bij een grote contextuele onzekerheid

• Waar baseer je strategische investeringen op? • Waar liggen (investerings-)risco’s? • Waar liggen de kansen en noodzaak voor

innovatie?

Innovatie proces

•  Hoe ziet de Nederlandse samenleving er in 2025 uit: politiek, economisch, sociaal maatschappelijk?

•  Wat zijn de behoefte wensen van burgers in het algemeen en patiënten in het bijzonder als het gaat om gezondheid en de gezondheidszorg?

•  Wat betekent dit voor de gezondheidszorg, de verschillende sectoren, (zorg)instellingen en professionals?

Hoe ziet de Nederland gezondheidszorg er in

2025 uit?

Transparantie

Efficiency

Overheids-regulering +

+

+

Collectieve uitgaven druk

Macro economische groei

+ - +

+ Volume zorg

•  Patiënt eisen en verwachting;

•  Vergrijzing; •  Proto-professiona-

lisering; •  Ontwikkeling

chronische ziekten;

•  Innovatie: - Technologie; - Farma.

Kosten van de zorg + +

+

Verzakelijking

-

+

+

Collectivisering Solidariteit in de samenleving

Vertrouwen in marktwerking

-

+

+ -

Tijd en aandacht patiënt

-

-

-

Macro-Betaalbaarheid

Doelmatigheid

Toegang

Kwaliteit

Waarom scenario’s .... ?

Commissie Dekker:

Bereidheid tot verandering

maart 1987

Prognose 2000:

39,8 miljard gulden

In werkelijkheid waren de kosten van de NL gezondheidszorg in 2000 ruim 30% hoger dan de hoogste voorspelling van de commissie Dekker

€ 101 miljard € 121 miljard

€ 149 miljard

€ 69 miljard

Enkele conclusies over de toekomst van de Nederlandse gezondheidszorg

•  Zonder een heldere visie over de gewenste samenleving creëren we een zorgsysteem waar niemand echt blij mee is;

•  Er wordt hoofdzakelijk financieel & systemisch gekeken naar de zorg;

•  Kosten kunnen nauwelijks beheerst worden alleen geaccepteerd;

•  De oplossingen die nu worden aangedragen gaan voorbij aan de omvang van de uitdaging ….

•  Patiënt/cliënt gerichtheid is essentieel om de kwaliteit van de zorg te verbeteren;

•  Preventie staat veel te laag op de politieke agenda.

En …. innovatie

Innovatie is essentieel !

•  Veranderbereidheid kan beter; •  De zorg wordt gekenmerkt door een een eilanden cultuur: Not

invented here; •  Beperkte kennis en affiniteit ICT; •  Financieringsstructuur als belemmering voor innovatie; •  Innovatie ad hoc; •  Gebrek aan experimenteer ruimte & ruimte voor fouten; •  Doorstroom fundamenteel onderzoek naar toegepast onderzoek en

implementatie kan beter; •  Subsidie projecten selecteren vaak onvoldoende aan de poort; •  Landelijke v.s. provinciale/regionale innovatie.

27

De minister wil meer ruimte geven aan innovatieve zorgondernemingen

Innovation laggard

Innovation finder

Innovation builder

Innovation factory

Innovation leader

Innovation Maturity Model, ©BeBright

In de zorg is sprake van de 80/20 regel als het gaat om

innovatie.

28

Succesvolle innoveerders delen een aantal kenmerken

•  Over de jaren blijven ze succesvol (het zijn geen eendagsvliegen);

•  Ze hebben elk van de fasen procesmatig gestructureerd •  In minimaal één fase blinken ze uit; •  Zij zorgen voor ideeën met oog voor de buitenwereld; •  Vaak werken ze nauw samen met hun omgeving (“open

innovatie” & patiënt/cliënt centraal); •  Er bestaat een cultuur waarin ruimte is voor innovatie en

nieuwe initiatieven.

Scanning the future Designing the future Realising the future

29

Door een ingericht innovatieproces is het aantal ideeën met marktsucces hoger

Succesvolle innovatoren starten met significant meer, en betere ideeën.

Fase in ontwikkelingsproces

% ideeën dat doorgaat naar de volgende fase van ontwikkeling

1 op 4 succes

1 op 10 succes

30

De top van de bedrijven qua prestaties blijken structureel meer innovatieactiviteiten uit te voeren

Idee generatie

Eerste idee selectie

Verkennende markt analyse

Verkennende technische analyse

Verkennende productie analyse

Markt onderzoek

Concept testen

Bedrijfs meerwaarde onderzoek

Financiële analyse

Percentage bedrijven dat de activiteit succesvol uitvoert

Bron: The PDMA Handbook of New Product Development, Kenneth Kahn, editor (2005)

Diagnose 2011 vraagt voor 2025 …. visie & innovatie, innovatie, innovatie

Drs. Philip J. Idenburg MBA philip.idenburg@bebright.eu +31 (0)6 53442193