Anders aanbesteden en anders samenwerken

Barbara de Leeuw Gemeente BronckhorstZelfstandig professional

Ernstjan CornelisAtelier PRO

Michiel TerpstraBAM UtiliteitsbouwArnhem

atelier PRO

Atelier PRO architekten;

• 35 jaar in 2011

• 65 medewerkers in Den Haag

• Opdrachten in Nederland en stedenbouwkundige plannen in Engeland

• Vooralsnog bestand tegen de crisis

Politieakademie regiokantoren Enexis gemeentehuis Overbetuwe Meander Ziekenhuis

Gemeentehuis

Bronckhorst, 7500m2

opgeleverd

ROC Graafschapcollege,

Doetinchem, 7000m2

opgeleverd

Meander Ziekenhuis,

100.000m2, bouw gestart

augustus 2010, constructie

…Vooraanstaand in BIM (building information model)

Urban Villa’s Elst, bouw

gestart, constructie en

bouwkundig in 1 model

augustus 2010, constructie

en bouwkundig in 1

model, installaties en

productietekeningen in

een coördinatiemodel

Anders samenwerken

Hoe snel gaan veranderingen in de bouw ?

• De gemiddelde lengte

in 1903 was 1.65

meter

• De gemiddelde

bezem 1,25 meter

Hoe snel gaan veranderingen in de bouw ?

De gemiddelde lengte in

2003 is 1.85 meter

Waarom is de gemiddelde

bezem dan nog steeds

1.25 meter?

Je bent tevreden met wat je hebt

Tot je wat beters ontdekt!

Moet het anders in de bouw?

•faalkosten

•vertragingen

•wantrouwen

•onenigheid

•matige prijs & kwaliteit

•integratie?

Volgens mij gaat het om samenwerken

volgens mij is er een verband tussen;

GOEDE SAMENWERKING

KWALITEIT KWALITEIT

MARGE

KANS VOOR INNOVATIE

Samenwerkenbegint met goed selecteren

John Glenn;

Mijn meest beangstigende gedachte

»Bungelend in de ruimte

– fsgfgf

Mijn hele raket is in elkaar gezet door de aanbieder van de laagste prijs

Gemeentehuis Bronckhorst

7500m2 nieuwbouw, inrichting en terrein

Ontworpen en gerealiseerd binnen 2 ¾ jaar

Binnen budget én binnen planning

+

Dit gebouw gebruikt maar 35% van de energie ten opzichte van de bouwbesluit norm

• binnen het budget

• binnen de planning

• in extreem korte ontwerp-/ bouwtijd

Hoe is het nu gelukt om;

• in extreem korte ontwerp-/ bouwtijd

• een innovatief en

• super duurzaam gebouw te maken

• Met de introductie van het nieuwe

werken

• total engineringsopdracht voor de

architect

• uitdagende duurzaamheidsdoelstelling

Succes factoren

• uitdagende duurzaamheidsdoelstelling

• gebruik van BIM (building information model)

• krappe planning!

• hoeveelhedenstaat afprijzen; terugdringen

transactiekosten

• interview met bedrijfsleider

Selectie op prijs én kwaliteit

• interview met bedrijfsleider

• afprijzen van optimalisatievoorstellen en deze

in mindering brengen op de dan nog

onbekende inschrijfsom

Succes factor; een mislukte aanbesteding!

• nauwelijks belangstelling vanuit de markt

• slechte inschatting van de ontbrekende

marktwerking in 2008

Graafschapcollege Doetinchem;Rampzalige aanbesteding met klassieke fouten

marktwerking in 2008

• veel te optimistische architect

• uitgewerkt plan helemaal op de schop

• relatie tussen architect en opdrachtgever in

crisis

• waarom dan toch een succesfactor?

• door de open benadering bij het project

Bronckhorst ontstaat een hechte

samenwerking tussen architect en aannemer.

Rampzalige aanbesteding bleek succesfactor

samenwerking tussen architect en aannemer.

• architect en aannemer zetten daarna alles op

alles om het project haalbaar te maken en dat

is nog gelukt ook

• in een klassieke samenwerking was dat

waarschijnlijk nooit gelukt.

Maar hoe hebben opdrachtgever

en aannemer dit ervaren?

De opdrachtgever

• gemeente is ontstaan op 1 januari 2005

• Bronckhorst; 43 dorpen / buurtschappen

• 30.000 ha oppervlakte

• 38.000 inwoners• 38.000 inwoners

• één van de grootste plattelandsgemeenten

Barbara de Leeuw Gemeente BronckhorstZelfstandig professional

De opdracht

• bouw een nieuw gemeentehuis binnen 3 jaar tijd:

de nieuwjaarsreceptie 2010 in het nieuwe huis

• maak het huis – dat voor iedereen moet zijn- zo • maak het huis – dat voor iedereen moet zijn- zo

duurzaam mogelijk

Gegeven

• actieve opstelling in regieraad bouw

• marktwerking

• artikelen en andere berichten over

aanbesteden, verhouding architect –aannemer, aanbesteden, verhouding architect –aannemer,

etc.

Markt consultatie

• Kunnen we halverwege

DO fase nog toegevoegde

waarde bereiken door een

andere, innovatieve

manier van aanbesteden?manier van aanbesteden?

• Laten we het de markt

vragen!

Mening uit de markt

• zo snel mogelijk bouwpartner selecteren

• let op transactiekosten

• selecteer op potentiële inbreng: kwaliteit van

de organisatiede organisatie

Keuze voor verder

• zo snel mogelijk selecteren voor inbreng in de

besteksfase

• selectie op o.a. bouwteam-ervaring tot 5

• aanbesteding met hoeveelhedenstaat en presentatie /

interviewinterview

• na voorgenomen gunning : optimalisatiefase (mei-juni)

• afsluiting in uitvoeringsovereenkomst

Ervaring

• innovatie in complexe processen is toeval

• als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg:

opdrachtgever moet dapper zijn

• juristen zien de risico’s• juristen zien de risico’s

• adviseurs moeten er voor openstaan

• bouwbedrijven zijn er niet allemaal klaar voor.

Volgende keer

• eerder inschakelen

• optimalisatiefase bewust inplannen

• kwaliteitsaspecten zwaarder laten wegen

• minder contractuele zaken in • minder contractuele zaken in leidraad

• voorbereiding en uitvoering goed levend houden

• mogelijk beperking 3 aanbieders na voorselectie in procedure

• oppassen dat de techneuten zich niet in hun loopgraven terugtrekken

Alleen met

lef bereik je

wat

bijzonders!bijzonders!

Michiel TerpstraBAM UtiliteitsbouwArnhem

…met wie we bouwen

en hoe we bouwen…

Zoeken naar de juiste (bouw)partner door een aanbestedingeen aanbesteding

Hoe doe je dat

Selecteren op EMVI

• GOTIK aspecten krijgen zeer veel aandacht

want:

• meetbaar (meten is weten)…

en

• weinig ‘gezeur’ over de juiste uitslag…

Maar vind je dan ook de juiste partner?

Ik denk het niet

Wat écht telt in samenwerking is vaak nietvooraf meetbaar. Of wel?Of wel?

Selecteren op EMVI

GOTIK aspecten

++

‘Softe’ aspecten

EMVI+

De + gaat over:

• vertrouwen

• begrijpen

• kennen• kennen

• waarderen

• innoveren

• inspelen

• manier van handelen / reageren

Hoe EMVI+ meten

Is

• samenspel

• ambitie

• enthousiasme• enthousiasme

• verbeeldingskracht

• vernieuwingsdrang

Vooraf te meten?

Ervaringen bij Bronckhorst

Een goed begin is…

Aanbestedingsleidraad

• aanbestedingsleidraad ademt openheid, gedrevenheid en wilskracht uit

• naast GOTIK aspecten ook interview met beoogd projectmanager voor het projectbeoogd projectmanager voor het project

• gezamenlijk winst & risicobudget

• gezamenlijke risicoanalyse

Interview

Interview gaat over:

• ervaring

• vermogen om mee te denken

• ideeën voor dit project• ideeën voor dit project

• inlevingsvermogen

• houding en coöperatief gedrag

Anders selecteren

Deze manier van selecteren geeft aan dat:

• het project nog niet af is

• niet alle risico’s en kansen ontdekt zijn

• ruimte is voor innovatie• ruimte is voor innovatie

• samen ontwikkelen het beste resultaat geeft

• het echte resultaat pas start na de selectie

Dit heeft ook positief effect op GOTIK aspecten.

Anders bouwen ander resultaat

Kort om:

• deze manier van selecteren legt de basis voor de start voor een vruchtbare samenwerkingsamenwerking

• deze voorwaarden hebben gezorgd voor het beste eindresultaat voor alle partijen

• Meer voorbereidingstijd, voor meer innovatie• Risico’s van innovatie beter samen delen

Wat kan beter

• Risico’s van innovatie beter samen delen• ‘Nieuwe’ mentaliteit projectteam• Hoeveelhedenstaat• BIM

Samenvatting; samenwerken werkt

de selectie speelt daarbij een cruciale rol

Een Jurist is iemand die….

Durf anders te selecteren

• Durf niet direct meetbare

aspecten in de selectie te

betrekken

• Laat die niet meetbare • Laat die niet meetbare

aspecten wel door een

objectieve groep inschatten

zolang je daar vooraf maar

duidelijk over bent

Trots op het resultaat

en de samenwerking

Ernstjan CornelisAtelier PRO

Michiel Terpstra

Barbara de Leeuw Gemeente Bronckhorsten Zelfstandig professional

BAM Utiliteitsbouw Arnhem