Energiebesparing

Erik van Well

25 april 2013

Landbouwsector

• Convenant ‘Schoon en Zuinig’ – Energiebesparing

– Duurzame energieproductie

– Reductie broeikasgassen (lachgas/methaan)

• AgroEnergiek: maatregelen op de website

– Vooral ook insteken op ‘no regret’

– Bodem, voer, energie

• Deze avond: Focus op Energiebesparing en productie

Ontwikkelingen energieprijzen (1996 = 100)

100

117 121 113

122

135 147

159 161

191

224

239 248

241

212

228

100 101 102 110

124

152 154 159 165

179 190

207 209

259

243 246

0

50

100

150

200

250

300

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

gas

elektriciteit

Landbouwsector

• Waar wordt energie voor gebruikt?

Energiegebruik melkveehouderij

• Melken

• Verlichting stal

• Ventilatie

• Koeborstel

• Mestschuif

• Automatisch voeren

• (Beregening)

Energiegebruik fruitteelt

Elektriciteit: ± 65.000 KWh (gem. Fruitteeltbedrijf 2009)

Opslagkosten: ± 60%-90% = 40.000-60.000 KWh

Brandstofkosten: 200 euro/ha

Wat het verbruik drukt

Bedrijfsomvang

Neemt toe > efficiënter

energiegebruik

Stijgende energieprijzen

maken maatregelen

aantrekkelijk!

Stijgende energie-prijzen, want fossiele brandstoffen raken

op

Energieverbruik belangrijk voor

afnemers

Wat het verbruik

vergroot

Meer verlichting,

koeborstels etc.

Meer elektronica,

automatisch melken,

waterbron

Trends energieverbruik

8 8

Alfa Accountants:

752 bedrijven, 590.000 kilo melk, inclusief woonhuis (2007)

• 8.491 euro per jaar

• 14,40 euro per 1.000 kilo melk

Gemiddelde kosten gas en elektra: veel cijfers, maar weinig uniform

Alfa Accountants

€ 8,20 per 1.000 kilo melk

€ 22,40 per 1.000 kilo melk

€ 14,20 per 1.000 kilo melk

€ 8.000 op jaarbasis

twintig procent beste:

twintig procent slechtste:

Verschil bij 590.000 kilo melk:

Kengetallen: spreiding is groot

-16,1%

-8,3%

-11,4%

-17,1%

-13,3%

-13,5%

WUR

“De ene bewaarder verbruikt voor dezelfde ton fruitbewaring 2 maal

zoveel energie als de andere”

Kengetallen: spreiding is groot

Ook in de fruitteelt

Utrecht Het gemiddelde elektraverbruik op melkveehouderijbedrijven in Nederland ligt op:

– 45 kWh per 1.000 liter melk inclusief privé en verwarmen van water met gas;

– 53 kWh per 1.000 liter melk inclusief privé en verwarmen van water met elektriciteit;

– 70 kWh per 1.000 liter melk inclusief privé met een robot;

• Gemiddelde verbruik melkveehouderijbedrijven Utrecht: 77 kWh per 1.000 liter melk.

• bedrijven die aan de energiescan hebben meegedaan in totaal 1.269.290,19 kWh aan elektriciteit en 48.891,32 m³ gas worden bespaard.

• CO² uitstoot na uitvoering van de Quick Wins gedaald met 117.500 kg.

• CO² uitstoot na uitvoering van alle besparingen gedaald met 720.000 kg (-11%)

Melksysteem (1)

Maatregelen bij Melken

• Technische – Melksysteem – Voorkoeler – Warmteterugwinning – Frequentieregelaar – Isoleren en afdekken spoelbak – Gasboiler ipv elektrische boiler – Zonneboiler – Goede capaciteit compressor

• Technologische (robot) • Management (ook bewustwording: EnergieManager)

Voorkoeler

•40 % besparing door koelen van melk van 20°C (ipv 32) naar 4°C (4 - 22 kWh/1.000 kg)

•Terugverdientijd: ca. 3,1 jaar

•50 % besparing door opwarming water van 45°C (ipv 10) naar 80°C

•Terugverdientijd: ca. 6,2 jaar (electroboiler)

ca. 9,6 jaar (propaangas)

Combineerbaar!

Warmteterugwinning

Frequentieregelaar

• Op vacuum- en melkpomp, ook op bron en ventilatoren

• Reductie van overcapaciteit vacuumpomp tot 60% (2,5 - 18 Kwh/1.000 Kg)

• Reductie stroomverbruik ca. 40%

• Terugverdientijd: ca. 3,9 jaar

• Vasthouden warmte

• Besparing tot 5% verwarmingskosten

Spoelbak isoleren & afdekken

Zonneboiler • Besparing verwarmingskosten tot 20%

• Afhankelijk buitentemp. (winter)

• “concurrent” warmteterugwinning

• 4 – 12 kWh/1000kg

• Soort boiler (gas, elektrisch, zonneboiler)

• Lengte leidingen

• Wel of niet geïsoleerd

• Vul en stilstandsverliezen

Warmwatervoorziening

Management maatregelen mvh

• Jaarlijkse PK installaties

• Zorg dat de installatie en melktank op koele plek zijn opgesteld

• kies voor melktank met maximale isolatie

• isoleer waterleidingen

• houd ventilatorbladen condensor (koeling) schoon

• Koelmotor stofvrij houden (15% rendement)

• Koelmotor aftimmeren (rendement 15%)

• kies juiste vermogen voor vacuummachine

• Probeer de melktijd per 100 l melk te beperken, door eerst taaimelkende koeien goed voor te behandelen alvorens aan te sluiten, dan pas de vlotmelkende koeien

• Onderhoud melkmachine goed: filters op tijd verwisselen, olie bijvullen of verversen

• Stem de capaciteit van de vacuumpomp af op het aantal melkstellen

Maatregelen fruit

• Registratie energiegebruik koelinstallatie

• Maak slim gebruik van de klimaatcomputer

• Optimale instellingen:

– koelduur een aantal koelacties

– Optimale ontdooiinstellingen

– Juiste instelling verdamper

– CO2 scrubber

– Laat ventilatoren tijdig uitschakelen

– Schakel carterverwarming en verwarmingslinten tijdig uit

• Gebruik electronische expansieventielen

• Plaats energiezuinige ventilatormotoren (kosten!)

• Gebruik frequentieregelaars

• Maak gebruik van heetgasontdooiing

• Minimaliseer koudeverliezen

• Isoleer gevels (kosten!)

Verlichting

• Goede verlichting

• Vernieuwing -> let op rendement

1. LED (nieuwe armatuur of TL armatuur)

2. Natrium hoge druk lamp (geel licht)

3. Metaalhalide hoge druk lamp (wit)

4. T8 TL vervangen door T5 TL

• Onderhoud

Andere aandachtspunten mvh

• Ventilatie

• Koeborstel

• Mestschuif

• Automatisch voeren

• (Beregening)

En verder?

• Verdere uitwerking en maatwerk

– bezoek de stands

• Presentaties, folders en schema’s

–Op de website van LaMi

• Algemene klimaatmaatregelen

–www.AgroEnergiek.nl