Presentatie Doen wat werkt

EFCAP landelijke studiemiddag 1 april 2008Utrecht

Doen wat werkt

Een alternatief intersectoraal zorgaanbod voor jongeren met ernstige gedragsstoornissen in Noord-Nederland

Doen wat werkt

Een project

Een zorgprogramma

Inhoud van de presentatie

Wie zitten “om tafel”? De oorsprong van het project. De uitgangspunten. De bouwstenen van het zorgprogramma. De toegang tot Doen wat werkt. Huidige stand van zaken. Vragen en discussie!

Wie zitten “om tafel”?

Uit welke provincies?

Wie kent Doen wat werkt al “van horen zeggen”?

Wie weet al meer van Doen wat werkt?

De oorsprong van het project.

Maatschappelijke discussie over het samen plaatsen van jongeren op civielrechtelijk status en strafrechtelijke status leidde tot:

1. Justitie voor strafrechtelijk . VWS (J&G) verantwoordelijk voor de jongeren met een civielrechtelijke status. Start met ontwikkelen alternatief aanbod vanaf 2005.

2. Wijziging op de wet op de jeugdzorg: gesloten jeugdzorg. Per 1-1-08.3. En per provincie de wens om een alternatief aanbod te ontwikkelen voor de

civielrechtelijke groep jongeren in Friesland, Groningen & Drenthe. Het besluit van de provincies om dit vooral SAMEN te doen. Indienen projectplan alternatief aanbod.

4. Inmiddels: Naast Doen wat werkt is nu ook een deel van de Justitiele Jeugdinrichting Het Poortje Jeugdzorgplus geworden: gesloten jeugdzorg.

Doen wat werkt: een project met de doelstelling;

In de periode tot 1 januari 2009 Een bovenprovinciaal, intersectoraal ontwikkelt hulpaanbod

realiseren voor gedragsmoeilijke jongeren uit Noord Nederland. Voor 80% voorkomen of verkorten reguliere civiel rechterlijke JJI

plaatsingen Ingebed in de provinciale/regionale zorgstructuren Doorstroom en sluitende aanpak Blijvende bovenprovinciale programma ondersteuning

Een project ontwikkelt en uitgevoerd door;

Accare : (psychiatrische) diagnostiek en poliklinische psychiatrische behandeling Tjallingahiem: competentiegerichte behandeling LVG jeugdigen,therapieën, ambulante programma`s, arbeidstrainingJeugdzorg Drenthe: effectieve thuishulpprogramma s, monitoring- systeem resultaatgericht meten, diverse programma s voor delinquente jeugdigen (daghulp oudere jeugd, avontuurlijk lerenPoortjeschool: speciaal onderwijsprogramma s, onderwijs assessment; onderwijstoeleidingBase-groep: crisisopvang en ambulante programma’s.JJI het Poortje: Gesloten (crisis) opvang en gesloten en besloten behandeling.

Uitgangspunten van Doen wat werkt

In de drie noordelijke provincies de wens tot het toepassen van de “What Works” principes.

1. Behandeling, begeleiding & ondersteuning moet in principe plaatsvinden in de eigen sociale context van de jongere

2. Samen met jongere, ouders en omgeving

3. Vroegsignaleren

4. Diagnostiek

Uitgangspunten Doen wat werkt.

Doelgroep: Om hoeveel jongeren (en ouders) gaat het in Noord Nederland ?

Civiel rechterlijk geplaatste jongeren uit Friesland, Groningen of Drenthe per jaar:

75 jongeren

Doen wat werkt gaat uit van de cijfers van 2004Doen wat werkt richt zich op 80% van deze doelgroep: 60 jongeren per jaar.

Wat is voor deze doelgroep nodig in Noord Nederland?

naar NIZW rapport “de juiste hulp” subgroepen indeling;

60% van de doelgroep = 45 jongeren per jaar:Effectief geholpen met een korte (gesloten) time out plaatsing plus diagnostiek, gevolgd door een ambulant behandeltraject in eigen sociale context. Bij deel van deze jongeren zelf direct ambulant met time out op achterhand beschikbaar.

En verder (de overige 40%)

36% van de doelgroep = 27 jongeren per jaar: Korte gesloten jeugdzorg plus diagnostiek gevolgd door

(besloten) residentiele behandeling waarna thuis behandeling.

4% van de doelgroep = 3 jongeren per jaar: Gesloten jeugdzorg plus diagnostiek gevolgd door

(gesloten) residentiële behandeling. Daarna ambulante vervolg en/of regulier (jeugd/LVG) zorg aanbod.

Daarmee zijn de uitgangspunten voor project en zorgprogramma:

Vanuit What Works en Rapport De Juiste Hulp: Richten op intensief thuis behandel aanbod Combineren met de kracht van residentieel aanbod in gedwongen

kader

Waarbij centraal staat: Uiteindelijk moet het thuis in de eigen leefomgeving van de jongere

gebeuren.

Waarbij onderzocht wordt; Is wat ontwikkeld is een effectief zorgaanbod voor deze doelgroep

En is dit de doelgroep voor Doen wat werkt.

Jongens en meisjes en hun ouders/gezin in de leeftijd van 12 tot 18 jaar (21 jaar) met ernstige gedragsstoornissen die extreem moeilijk te

begeleiden zijn bij alle betrokkenen is een extreme mate van

gezamenlijke machteloosheid aanwezig er is sprake van ernstige veiligheidsrisico’s voor zichzelf

of hun omgeving. Jongere en gezin zijn woonachtig in Friesland, Groningen

of Drenthe.

Bouwstenen intersectoraal zorgprogramma Doen wat werkt zijn:

Gesloten Time Out (2-6 weken) Multi systeem therapie (MST) (6 maanden) Functionele familie therapie (FFT) (6 maanden) Besloten Behandeling (3 tot 6 mnd) Specifiek onderwijsaanbod en/of arbeidstoeleiding tijdens

residentiële behandeling

Mogelijke inzet binnen zorgprogramma

Time out MST

FFT

Besloten behandeling

School en arbeidstoeleiding

uitstroom

Gesloten Time Out (2 tot 6 weken)

Maximaal gesloten (“binnen de hekken”) Groepsgrootte van 8 (één Time Out groep van 8 plaatsen) Jongens en meisjes gemengd geplaatst op een groep

Periode van rust/stabilisatie (voor alle betrokkenen) Duidelijke dagstructuur Geen fasering Maken of aanvullen diagnostisch beeld Maken of aanvullen plan

Context creëren om thuis behandeling in te zetten: Motiveren gezinssysteem (en –gezins-voogd)

Thuis behandeling: FFT (5 maanden)

FFT = Functionele Familie Therapie 23 “plaatsen” beschikbaar Jongere verblijft thuis en heeft dagbesteding. Systeemgerichte aanpak gericht op verbeteren onderlinge relaties gezin als

oplossing voor grensoverschrijdend gedrag van jongere. Motiveren gezinsleden voor FFT is wezenlijk onderdeel behandeling.

Hiervoor worden gemeenschappelijke uitdagingen gezocht voor gezinsleden tav de problemen.

Gesprekken in principe op werkplek therapeut, indien nodig thuis.

Thuis behandeling: MST (6 maanden)

MST = Multi Systeem Therapie 15 “plaatsen” beschikbaar De jongere is thuis en heeft een dagbesteding Een intensieve vorm van behandeling. Behandelaar komt meerdere malen per week in gezin. Is 24 uur bereikbaar.

Behandelaar heeft contact met leerkracht of werkgever. 3 tot 5 maanden. Centraal uitgangspunt: antisociaal gedrag van de jongere wordt veroorzaakt

door kenmerken van de jongere zelf, het gezin, de vriendengroep, de school en de buurt.

Aanpak: verminderen risicofactoren en versterken beschermende factoren passen in context gezin.

Besloten behandeling (2 tot 6 maanden)

Besloten setting (“buiten de hekken”) Groepsgrootte 8 (twee besloten behandeling groepen van totaal 16 plaatsen) Jongens en meisjes gemengd geplaatst op een groep

Verdiepende diagnostiek Vergroten competenties jongere Vergroten draagkracht jongere en gezin Duidelijke dagstructuur aangepast aan individu (vrije tijd en school buiten instelling) Fasering en feedbacksysteem

Context creëren om thuisbehandeling in te zetten: Motiveren gezinssysteem (en -

gezins-voogd)

School- en arbeidstoeleiding

Tijdens time out: assessment, terugkeer school of start nieuwe school of dagbesteding voorbereiden.

Tijdens besloten behandeling: competentie vergroting schoolse vaardigheden, in omgeving BB naar reguliere school of dagbesteding, terugkeer school of start nieuwe school of dagbesteding voorbereiden.

Tijdens ambulante module: vraagbaak voor school/dagbesteding

Verloop van het traject

Aanmelding Plaatsing en plaatsingsgesprek Time OutMet jongere, ouders, voogd, behandelcoördinator en eventueel al FFT of MST therapeut. Elke 2 weken een multidisciplinair overleg en beslismoment over vervolg Met jongere, ouders, voogd, behandelcoördinator en eventueel al FFT of MST therapeut. Na maximaal 6 weken overdracht gesprek naar vervolg moduleMet jongere, ouders, voogd, behandelcoördinator en eventueel al FFT of MST therapeut of juist

behandelcoördinator besloten behandeling. Eindgesprek is plaatsingsgesprek volgende module: FFT, MST of Besloten

behandeling. In volgende module elke 2 maanden multidisciplinair overleg en

beslismoment over vervolg. Na de module Besloten behandeling kan FFT volgen en soms ook MST.

Toegang tot het zorgprogramma Doen wat werkt;

1. (gezins)voogd of BJZ (bij geen OTS) meldt aan.2. Jongere valt binnen doelgroep omschrijving.3. Er is een (V)OTS dan wel verklaring ouders. 4. Er is een indicatiebesluit van BJZ voor zorgprogramma

Doen wat werkt.5. Er is een machtiging uithuisplaatsing in gesloten

jeugdzorg.6. Algemene aanmeldformulier en vragenlijsten

YSR,TRF,CBCL,NOSI zijn ingevuld.

Het hier en nu: de ontwikkeling van het zorgprogramma Doen wat werkt

Start en verloop De vijf modulen zijn operationeel (vanaf 1 oktober 2006) Bovenprovinciaal meldpunt operationeel Jongeren en hun systeem uit de drie provincies nemen deel. (peildatum 1-

10-07)

Instroom Time Out

Naar MST Naar FFT Naar Besloten behandeling

Naar FFT-MST (na BB)

69 17 14 29 FFT: 13

MST 6

Niet planmatige uitstroom: 5 (waarvan 3 na Time Out)

Het hier en nu: de ontwikkelingen van het zorgprogramma Doen wat werkt.

Wat laat de instroom nu zien (peil datum 31 maart 08):

Instroom in Time Out

Direct naar ambulant

Eerst naar Besloten behandeling

Na Time Out anders

Niet planmatige uitstroom

89 44% 39% 11% 6%

Vergeleken met “de juiste hulp”

60% na Time out direct ambulant

Is: 44%

36 % eerst besloten behandeling

Is: 39%

4 % langer gesloten Is: (‘anders’): 11%

Overig: 6%

Het hier en nu: De ontwikkelingen van het zorgprogramma Doen wat werkt.

Samen met

Bureaus jeugdzorg in Friesland, Drenthe en Groningen zijn betrokken bij ontwikkelingen.

Overige betrokkenen (Raad, LdH, Wsgroep, OM) in Friesland, Drenthe en Groningen participeren bij ontwikkelingen.

Kinderrechters in de drie provincies participeren bij ontwikkelingen. Referentiegroep van Veerman, Knort, Harder en Boendermaker

hebben eerste feedback gegeven. Doen wat werkt heeft de nationale jeugdzorg prijs 2007 gewonnen.

Het hier en nu: De ontwikkelingen van het zorgprogramma Doen wat werkt.

monitoren en evalueren.

Eerste evaluaties hebben geleid tot bijstellingen in beleid en werkafspraken.

Ervaringen van het eerste jaar leiden tot her/beschrijven modulen en zorgprogramma

Eerste resultaten leiden tot voorzichtig enthousiasme! Steeds meer duidelijkheid over doelgroep en subdoelgroepen. Nader

onderzoek LVG jongeren binnen doelgroep.

En straks:

In 2008 afspraken maken over de structurele voortzetting van Doen wat werkt;

• In de huidige vorm en samenstelling modulen?• Met de huidige partners?• Kunnen we meer zeggen over doelgroep en de grootte daarvan?• Kunnen we iets zeggen over wat er naast Doen wat werkt nodig is

voor deze doelgroep?• Gaan we een project Doen wat werkt starten voor de

strafrechtelijke groep?

Is er nog tijd…

Vragen en discussie Start met een inventarisatie?!