2010 05-17 studiemiddag regionaal archief nijmegen

Digitaliseren van CollectiesStudiemiddag RAN

17 mei 2010Marco Streefkerk

Stichting DEN

Credits: Library Juice, ISSN 1544-9378, <http://libr.org/Juice/pics/cartoon.gif>

Opzet Over DEN Adviezen voor digitaliseren van collecties Projecteren op de praktijk van een (academische)

bibliotheek Gebruik van business modellen

Wat doet DEN?DEN is het nationale ICT-kenniscentrum voor cultureel

erfgoed. DEN verzamelt en verspreidt in opdracht van het

Ministerie van OCW kennis over ICT-standaarden en andere kwaliteitsinstrumenten.

Deze kennis stelt de instellingen in staat professioneel, toekomstvast en publieksgericht mee te bouwen aan de Digitale Collectie Nederland.

DEN maakt erfgoedinstellingen

Mediawijs

Waarom ICT-kennis delen ?Archieven

Musea

Bibliotheken

Archeologie

Monumenten

Audio-visuele archieven

Informatieprocessen CollectiebeschrijvingenDuurzaamheidComplexe objectenCreatieve front-ends

ExploitatieRechtenbeheerEducatieve toepassingen

ObjectmetadataIT-backoffice / RetrievalDuurzaamheidInternationale standaarden

IT-schaalbaarheidMultimedia / AVExploitatie

Geografische systemenConcepten vs. objecten

Geografische systemenLokale doelgroepen

Daarom ICT-kennis delen!

Inzet van ICT vergt specialistische kennis, die niet breed voorhanden is.

Kennis delen is een efficiënte en effectieve methode om de kwaliteit op (inter)nationale schaal te verhogen.

Het (h)erkennen van best practices is een belangrijke stap naar het bouwen van gemeenschappelijke / nationale dienstverlening.

Standaardisatie is alleen zinvol als de betrokken instellingen willen samenwerken en de gekozen standaarden actief ondersteunen.

De betekenis van erfgoed

NRC

Next

12-

11-2

009

Welk percentage van de digitale collecties is beschikbaar?

Digitale feiten

Spagaat?Beproefde werkprocedures

Eigen identiteit uitdragenStandaardisatie toepassen

‘Feitelijke’ diensten leverenAutoriteit pakken

Duurzaamheidsbeleid Authenticiteit borgen

Gratis / publieke domeinAlles beschikbaar stellen

Inhoudelijk deskundig...

Nieuwe vaardighedenOpgaan in groter

geheelDiversificatieCreativiteit bevorderenServicegericht werkenMeedoen met trends User generated

contentVerdienmodellenCopyright respecterenMediawijs...

On-site naar On-line

Ross

Par

ry @

DISH

2009

Ringen van dienstverlening

Busin

ess M

odel

Inno

vatie

Cul

ture

el E

rfgoe

d, K

enni

sland

/DEN

, 200

9

(r)Evolutie!“Van een instelling met een netwerk naar een netwerkinstelling”

1. Informatisering / digitaliseringOPAC, website als brochure, digitale collecties

2. Innovatie met ICTnieuwe diensten (bijv. portals, onderwijstoepassingen)

3. Rolverandering / transformatienieuwe vaardigheden, nieuwe organisatie, nieuwe rol(len)

Raad voor Cultuur, van i naar e, juni 2003

Adviezen

1. Bestudeer je context

Context (universiteits)bibliotheek

Stijgende kosten van wetenschappelijke informatie

Heterogeen, gedistribueerd aanbod Digitalisering primaire proces Nieuwe concurrenten Nieuwe technologie:

– Web 3.0– Internet van dingen– Service Oriented Architecture– Cloud Computing– Cross mediaal– Web 2.0– Mobiel/Geo

Context van informatie

Adviezen


2. Ontwikkel digitale strategieën

Digitale strategie(ën)

• Plaats ICT in het hart van het instellingsbeleid. D.w.z.: maak een informatieplan! Met een informatieplan krijgen projecten een structurele verankering.

A - Beleid

B - Plannen

D - Evaluatie

Voorbereiding

Vervaardiging

Beschrijving

Opslag

Toegang

Presentatie

Beheer & gebruik

Interoperabiliteit

Duurzaamheid

Kwaliteitscycli in de DEN Kennisbank

C - Uitvoering

Budgetten versus plannen

Bron

: ww

w.n

umer

ic.w

s



• Experimenteer, maar maak je ICT-praktijk, inclusief digitalisering van de collectie, zo min mogelijk incident-gedreven.

DigitaliseringsplanKernonderdelen van een digitaliseringsplan zijn:

1. Globale analyse van de totale collectie

2. Globale analyse van gebruikersgroepen van de collecties

3. Selectie van de te digitaliseren deelcollecties

4. Prioriteringen binnen deze selectie

5. Keuzes over de wijze en kwaliteit van digitalisering

6. Keuzes over de wijze van beschikbaarstelling (=vindbaarheid)

7. Keuzes over de wijze van behoud en beheer (=duurzaamheid)

Instellingsprofielen bij DEN




• Kies een strategie voor duurzame toegankelijkheid van digitale data. Maak hierover afspraken met rechthebbenden.

• Analyseer en evalueer het gebruik van je diensten continu

Rapport NCDD

http://wiki.den.nl/Duurzaamheid

Themadossier auteursrecht




• Kies een strategie voor duurzame toegankelijkheid van digitale data. Maak hierover afspraken met rechthebbenden.

• Analyseer en evalueer het gebruik van je diensten continu

Indianalopis Museum of Art Dashboard

(digitale) Strategie UB De bibliotheek van de toekomst is primair een digitale

bibliotheek (2002) OpenAccess Reorganiseren van processen, taken en personeel (1998) Investeren in nieuwe diensten, producten, infrastructuur en

kennis Gebruikersonderzoek en statistieken Extra aandacht voor erfgoed Samenwerking

– Centrale universitaire diensten– Amsterdam University Press– UKB– SURF– DANS

Informatieplan (2008)

Adviezen



3. Denk als een gebruiker

Sociale media

Tweet Mike Ellis

Josh

Gre

enbe

rg @

DISH

2009

Busin

ess M

odel

Inno

vatie

Cul

ture

el E

rfgoe

d, K

enni

sland

/DEN

, 200

9

Profiel van een webgebruiker

Vraag en aanbod

Busin

ess M

odel

Inno

vatie

Cul

ture

el E

rfgoe

d, K

enni

sland

/DEN

, 200

9

UB: Nieuw aanbod op nieuwe vraag

Geïntegreerde zoekomgeving gekoppeld aan toegang Opslag, beheer en toegang tot eigen wetenschappelijke

output Ondersteuning van elektronisch publiceren Digitale informatiebalie Digitale toegang tot erfgoed via EAD, catalogus en

beeldbanken

Maar ook: Prettige werkplek Langere openingstijden Nieuwe faciliteiten als wifi en groepsruimtes Levering op locatie

Adviezen




4. Realiseer een basale open ICT-infrastructuur

Gebruik standaarden/normen

http://www.den.nl/register/digitalisering/

http://www.den.nl/register/digitalisering/

Zorg voor basale ICT-voorzieningen die automatisch (her)gebruik van je data ondersteunen

• Maak het mogelijk dat anderen je data in mash ups gebruiken.

Zorg voor goede im- en exportmogelijkheden van je informatiesystemen.

• Breng je data naar plaatsen waar mensen komen.

Kortom:

Maak je infrastructuur zo generiek mogelijk en pas algemeen geldende ICT-standaarden toe.

Kenmerken open infrastructuur

Standaardisatie bij de UB

Integratie d.m.v. harvesting, metazoeken en linking

Externe toegang d.mv. harvesting en metazoeken

Centraal koppelbare toegangsbeheer Presenteren van collecties via EAD Digitaliseren volgens richtlijnen RFID Nieuwe catalogus

DE BASIS

Digitaal Erfgoed Bouwen aan Succesvolle ICT-Strategie

DEN, 13 march 2008

DE BASIS

Adviezen





5. Innoveer je business model

Canvas Osterwalder

Voorbeeld

Hulpmiddelen

Verdienmodellen

Maatschappelijke batenInstellingsbaten





Auteursrecht

http://www.digitaalallemaal.nl/?p=69

http://www.digitaalallemaal.nl/?p=69

Geen ‘erfgoedbusiness’ zonder samenwerking...

Bron: OCLC, Beyond the silos of the LAMs, 2008

1. Elkaar kennen 2. Samen werken (informeel)

3. Samen coördineren (bijv. projecten) 4. Gemeenschappelijke

dienstverlening 5. Convergentie

Businessmodel(len)

Adviezen





5. Innoveer je business model

Bedankt voor jullie aandacht!

http://www.linkedin.com/in/marcostreefkerk

2010 05-17 studiemiddag regionaal archief nijmegen

Education

Transcript of 2010 05-17 studiemiddag regionaal archief nijmegen