Presentatie advies Onderwijs en Open leermiddelen

Tweede Kamer 3 september 2008

Opbouw presentatie:

• Aanleiding & achtergrond adviesvraag

• Hoofdboodschap: Zet in op open leermiddelen

• Drie concrete aanbevelingen:

1. Zet in op het zelf arrangeren van leermiddelen

2. Ontwikkel een businesscase open leermiddelen

3. Richt een werkgroep open leermiddelen in

Adviesvraag

De Tweede Kamer:

• Heeft de notie dat onderwijs achterblijft op ict-gebied;

• Houdt vinger aan de pols;

• Hecht aan de inzet van ict voorkwaliteitsverbetering en kostenbeheersing.

Onderwijs en open leermiddelen

Belangrijkste trends

• Toenemende beschikbaarheid van ict voor alle scholen;

• Toenemende interesse bij scholen en leraren voor inzet van ict;

• Nieuwe vormen van ict.

Onderwijs en open leermiddelen

Hoeveel leraren gebruiken digitale en gedrukte leermiddelen in het po en vo?

Onderwijs en open leermiddelen

Waarvoor gebruiken leraren ICT?

Leidinggevenden/managers gebruiken gemiddeld 18-21 uur de computer etc. voor schooltaken

Onderwijs en open leermiddelen

Technologische ontwikkelingen

• Web 2.0 mogelijkheden: wiki’s, social tools;

• Elektronische schoolborden.

Onderwijs en open leermiddelen

Onderwijs en open leermiddelen

Technologische ontwikkelingen

• Web 2.0 mogelijkheden: wiki’s, social tools;

• Elektronische schoolborden;

• Elektronische leeromgevingen;

• Games en simulaties;

• Semantisch web (web 3.0);

• Toename draagbaarheid en betaalbaarheid van informatie- en communicatie apparatuur.

Onderwijs en open leermiddelen

Hoofdboodschap:

Zet in op open leermiddelen

Wat zijn open leermiddelen?

• Leermiddelen die vrij beschikbaar en toegankelijk zijn;

• Die leraren zelf kunnen arrangeren;

• In samenwerking met anderen;

• Voorzien van rechten die vrije uitwisseling toelaat.

Onderwijs en open leermiddelen

1. Waarom open leermiddelen arrangeren?

• Versterking van de professionaliteit van de leraar;

• Door transparantie en uitwisseling neemt de kwaliteit toe;

• Ontwerpen en uitwisselen van open leermiddelen tussen leergemeenschappen;

• Biedt meer zeggenschap over de leerstof.

Wie gaan dit arrangeren doen?

• Leraren en scholen die voor open leermiddelen belangstelling hebben;

• Activering en ondersteuning van de voorhoede ( 5 à10%);

• En werkt als een vliegwiel;

• Voor leraren in de hogere salarisschalen een bekwaamheidseis?

Onderwijs en open leermiddelen

Kan en wil iedereen dit?

Nee, niet meteen, maar:

• Een aantal scholen / leraren zijn al volop bezig;

• Het gaat om een langdurig vol te houden ontwikkelingsproces;

• Het gaat om een geleidelijke ontwikkeling van toename van open leermiddelen;

• Gedrukte gesloten leermiddelen vervangen en deels aanvullen.

Onderwijs en open leermiddelen

Wat is nodig?

• Motivatie en bekwaamheid om open leermiddelen te arrangeren;

• Licentierechten / auteursrechten moeten goed geregeld zijn;

• ‘Creative commons’ licenties voor het regelen van auteursrechten;

• Voorbeeld; CopyrightThis work is licensed under the Creative Commons Attribution–NonCommercial–ShareAlike 2.5 Licensehttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.5/;

• Adequate ondersteuning voor de “communities of practice”.

Onderwijs en open leermiddelen

Bevorder dat leraren als arrangeurs van open leermiddelen gaan werken

Ondersteuning vanuit de overheid door:

• Laten opstellen van effectief gebleken werkmodellen;

• Bij wijze van goed voorbeeld een open leergang voor een kernvak zoals Nederlands voor 3 – 18 jarigen laten ontwikkelen;

• Verspreiden en ondersteunen van ‘good practices’.

Onderwijs en open leermiddelen

2. Businesscase ontwikkelen

Stel investeringscasus of ‘verdienmodel’ op

Beschikbare bedragen (circa):

• schoolboeken (€ 350 miljoen) en overige leermiddelen VO (€ 150 miljoen);

• methoden-aanschaf PO (zit in lumpsum), 6% = € 500 miljoen;

• leermiddelen eerste jaren mbo (€ 180 miljoen);

• ontwikkelcapaciteit/lesvoorbereiding van onderwijzers;

• ontwikkelcapaciteit van leerlingen en studenten;

• investeringen van publieke partijen;

• investeringen van private partijen.

Onderwijs en open leermiddelen

3. Ondersteuning door werkgroep

Gemengde Werkgroep Open Leermiddelen die een

belangrijke sturende en ondersteunende rol speelt op:

• juridisch terrein;

• bedrijfseconomisch terrein;

• onderwijskundig terrein.

Onderwijs en open leermiddelen

Een rapporteur van de Kamer

Voorstel voor een rapporteur (art. 121a reg. van orde) om:

• De businesscase en de gemengde werkgroep te overzien;

• De omslag naar open leermiddelen op het hoogste politieke niveau te rapporteren.

Onderwijs en open leermiddelen

Vragen?

Voor meer informatie of het bestellen van publicaties

Kijk op:

www.onderwijsraad.nl