24 BETON219

Luc Lemmens is voorzitter

van feBeLCO, de vereniging

van de fabrikanten van

rioleringssytemen.

tom Bulcke is voorzitter van

feBeStraL, dat de fabrikanten

van bestratingsproducten

verenigt.

‘Prefabbeton hoort thuis in onze verfraaide dorpskernen’

« Le béton préfabriqué a sa place dans les centres embellis de nos villages. »

luc lemmeNsvoorzitter FeBeLCo

président de FeBeLCo

TOM BULCKEvoorzitter FeBestrAL

président de FeBestrAL

BETON219 25

in vaktijdschrift Grond / Weg / Water-bouw legden zij uit waarom en vooral on-der welke omstandigheden prefab beton een geschikte keuze is. betoN vat vier belangrijkste wetenswaardigheden van deze specialisten handig voor u samen:

De grootste voordelen van riolering en bestrating met betonproducten…LuC LemmenS: “Je kan er alles op maat mee maken, zelfs elementen met een zeer grote diameter of een speciale vorm. Bovendien kan je op de werf zelf nog de nodige aanpassingen doorvoe-ren. Ik denk dan bijvoorbeeld aan wacht-percelen, waar de toekomstige huizen

probleemloos (met eender welke buis-diameter) op het (prefab)betonnen riole-ringsnet kunnen worden aangesloten.”tOm BuLCKe: “Het is een product met enorm veel mogelijkheden en flexibi-liteit. In beton kunnen we een totaal-gamma bieden, wat bij andere materia-len lang niet zo evident is.” LuC LemmenS: Betonbuizen hebben een heel groot eigengewicht en zijn daar-door maat- en plaatsingsvast. Met an-dere woorden zijn ze uitstekend bestand tegen opwaartse krachten bij zware re-genval en tegen eventuele optredende bodem- en verkeersbelastingen.

De plaats waar betonstraatstenen het meest tot hun recht komen…tOm BuLCKe: “Elk type verharding heeft haar plaats in onze openbare ruimte. Voor de esthetische en functionele (her)aanleg van een bebouwde kom, schoolomgevingen, verkavelingen, par-keerterreinen, zones 30, fiets- en voetpa-den zijn bestratingsproducten het meest geschikt. Qua inrichting van de open-bare ruimte zijn er enorm veel moge-lijkheden: op pleinen met een rustiek karakter kan je bijvoorbeeld kiezen voor nabehandelde stenen (gebouchardeerd, getrommeld, gestraald, …), terwijl je op een modern plein kan kiezen voor grote

Luc Lemmens est président

de feBeLCO, l’association

des fabricants de systèmes

d’égouts.

tom Bulcke est président

de feBeStraL, qui réunit

les fabricants de produits

de pavage.

dans le périodique Grond / Weg / Water-bouw, ils ont expliqué pourquoi, et surtout dans quelles circonstances, le béton préfabriqué s’avérait être un choix judicieux. betoN résume pour vous les quatre points importants soulevés par ces spécialistes :

Les principaux avantages des égouts et pavages réalisés avec des produits en béton …LuC LemmenS : « Il est possible de tout produire sur mesure, même les éléments de très grand diamètre ou de forme spéciale. Qui plus est, les modifica-tions nécessaires peuvent encore être apportées sur le chantier. Je pense par exemple aux parcelles en attente, sur lesquelles les futures maisons pourront être raccordées sans problème (avec n’importe quel diamètre de tuyau) sur le

réseau d’égout en béton (préfabriqué). »tOm BuLCKe : « C’est un produit qui offre énormément de possibilités et une flexibilité considérable. Nous pouvons offrir une gamme complète en béton, ce qui est tout sauf évident avec d’autres matériaux. »

LuC LemmenS : « Les tuyaux en béton pré-sentent un poids spécifique très élevé, ce qui leur confère une grande stabilité dimensionnelle et de pose. En d’autres mots, ils résistent parfaitement aux forces ascendantes en cas de précipitations importantes ainsi qu’aux éventuelles charges dues au sol ou à la circulation... »

Le meilleur endroit pour poser des pavés en béton …tOm BuLCKe : « Chaque type de pavage a sa place dans notre espace public. Les

26 BETON219

tegels met grijszwarte tinten. Wil je een woonzone of een dorpskern op een duur-zame manier verfraaien, dan is er prach-tig straatmeubilair. Je hebt signalisatie-tegels, verhoogde drempels, kortom alles wat nodig is een geheel af te maken.”LuC LemmenS: “Als je een straat moet opbreken voor nuts- of rioleringswer-ken, kan je dit met prefabbetonproduc-ten op een propere manier doen. Je kan de weggenomen elementen nadien zon-der veel verdere problemen herplaatsen. Asfaltstraten worden in zo’n geval bultige lappendekens en zien er na een ingreep nooit meer hetzelfde uit.”

De uitdaging voor betonstraatstenen…tOm BuLCKe: “Betonstraatstenen zijn een enorm duurzaam product, maar ze moeten wel goed geplaatst zijn. We wil-len openbare besturen, aannemers en studie bureaus er ook van bewust maken

dat een correcte plaatsing van cruciaal belang is. Dit doen we door met FEBE-STRAL duidelijke voorschriften te ver-spreiden met betrekking tot de kwaliteit van de funderingen, het onderhoud en de effectieve plaatsing.”LuC LemmenS: “Onze verenigingen stimu-leren het gebruik van beNor-gekeurde producten, simpelweg omdat je in dat geval altijd zeker bent dat je aan alle nor-men en eisen voldoet. We overleggen ook voortdurend met de voorschrijvende instanties (bijvoorbeeld ProbetoN) om ervoor te zorgen dat onze producten op een goede manier voorgeschreven wor-den. We willen meegaan met de tijd en leggen dus ook zelf strenge eisen op aan ons product, net om er zeker van te zijn dat het écht goed is. Vooral voor op-drachtgevers is dat beNor-keurmerk een echt kwaliteitsmerk, een aanvulling op de minder gedetailleerde CE-norm.”

De grootste innovaties bij de riolering en betonstraatstenen…LuC LemmenS: “De prefabbetonproduc-ten van nu zijn niet te vergelijken met die van twintig jaar geleden: sulfaatresistent cement vermindert de impact van afval-water op het beton, ingestorte glipver-bindingen garanderen waterdichtheid van betonbuizen zonder dat er nog extra mankracht aan te pas moet komen, zelf-verdichtend beton, poreus beton in ge-scheiden rioleringsstelsels om het regen- en oppervlaktewater apart op te vangen of te laten infiltreren.”tOm BuLCKe: “Met onze producten kunnen wij perfect inspelen op de hedendaagse waterafvoerproblematiek, via drainage in infiltratiebuizen door het aanleggen van waterdoorlatende bestrating. We hebben hier enorm veel onderzoek naar gedaan en mogen op wereldvlak gerust een voor-loper genoemd worden.

produits de pavage sont idéaux pour la pose (ou la réfection) esthétique et fonctionnelle d’agglomérations, envi-ronnements scolaires, lotissements, parkings, zones 30, pistes cyclables et trottoirs. Ce ne sont pas les possibilités qui manquent pour aménager l’espace public : on peut par exemple opter pour des pavés traités (bouchardés, tambouri-nés, flambés) pour les places au caractère rustique, ou choisir de grands carrelages aux teintes grises et noires pour une place d’aspect moderne. De magnifiques mobiliers urbains permettent en outre d’embellir de manière durable un noyau de village. On trouve par exemple des dalles de signalisation, des seuils rehaus-sés, bref, tout ce qui est nécessaire pour la finition d’un chantier. »LuC LemmenS : « S’il faut ouvrir une rue pour y réaliser des travaux d’utilité publique ou d’égouttage, cela peut se faire proprement avec des produits en béton préfabriqué. Les éléments déposés peuvent être replacés sans problème par après. Un revêtement en asphalte refait

se transforme par contre en patchwork bosselé, et ne retrouve jamais son aspect d’origine. »

Le défi pour les pavés en béton …tOm BuLCKe : « Les pavés en béton sont un produit exceptionnellement durable, mais ils doivent être correctement posés. Nous voulons dès lors sensibiliser les administrations publiques, entrepre-neurs et bureaux d’études à l’importance cruciale d’une pose correcte. Pour cela, nous diffusons avec FEBESTRAL des directives claires concernant la qualité des fondations, l’entretien et la pose pro-prement dite. »LuC LemmenS : « Nos associations sti-mulent l’utilisation de produits beNor approuvés, tout simplement parce qu’ils offrent toujours la garantie de satis-faire à toutes les normes et exigences. Nous essayons également de veiller conti nuellement avec les instances pres-criptrices (p. ex. ProbetoN) à ce que nos produits soient prescrits correctement. Nous voulons évoluer avec notre époque

et sommes dès lors exigeants pour notre produit, pour avoir l’assurance qu’il est vraiment de qualité. C’est surtout pour les maîtres de l’ouvrage que la marque beNor est un vrai label de qualité, qui vient compléter la norme CE moins détaillée. »

Les principales innovations dans le domaine des égouts et des pavés en béton ...LuC LemmenS : « Les produits en béton préfabriqué modernes n’ont plus rien à voir avec ceux d’il y a vingt ans : le ciment résistant aux sulfates réduit l’impact des eaux usées sur le béton, les joints Glip incorporés garantissent l’étanchéité des tuyaux en béton sans nécessiter le déploiement de main-d’œuvre sup-plémentaire, béton autoplaçant, béton poreux dans des réseaux d’égouts séparés pour collecter séparément ou laisser s’infiltrer l’eau de pluie et l’eau de surface. »

Prefabbeton is een sterk product met enorm veel flexibele mogelijkheden. (TOM BULCKE)

BETON219 27

Je hoort vaak dat er in Vlaanderen over-stromingen zijn doordat ons landschap ‘volgebetonneerd’ is, maar niets is min-der waar. Via waterdoorlatende bestra-ting kunnen we het regenwater bufferen en op een vertraagde manier afvoe-ren om de kans op overstromingen op een efficiënte manier te reduceren. Bij parkings in asfalt of doorlopend beton moet je overigens extra bufferbekkens voorzien om het water af te voeren, wat allemaal extra kosten met zich mee-brengt.”

Beton is meer dan grijs alleen…tOm BuLCKe: “Dat is het soort ‘beton’ waaraan men denkt bij grijs-monoliete banen die in het beste geval opgefleurd worden door rode fietspaden. Met klein-schalige prefabbetonproducten kan je de functionele leesbaarheid van de weg

enorm verhogen: vormen en kleuren kun-nen de doortochten in dorpskernen veel aangenamer maken.” •

Het volledige interview kan u lezen in GronD / WEG / WatErBouW, vaktijdscrift over infrastructuur, ruimtelijke inrichting, civiele en openbare werkenwww.gww-bouw.be

feBeLCO en feBeStraL geven regelmatig handige publicaties uit voor aannemers en studiebureaus. de verenigingen waren ook aanwezig op de dag van de Openbare ruimte (zie ook p 47) u kan de brochures downloaden via www.febe.be of aanvragen via mail@febe.be

tOm BuLCKe : « Avec nos produits, nous pouvons parfaitement anticiper la pro-blématique actuelle de l’évacuation de l’eau par drainage dans des tuyaux d’in-filtration en posant un pavage perméable à l’eau. Nous avons effectué énormé-ment de recherches dans ce domaine et sommes considérés comme des précur-seurs au niveau mondial. On entend souvent dire qu’il y a des inondations en Flandre parce que notre paysage est entièrement bétonné, mais rien n’est moins vrai. L’utilisation de pavages perméables à l’eau permet de stocker l’eau de pluie et d’en ralentir le ruissellement pour réduire efficacement le risque d’inondation. Sur les parkings en asphalte ou en béton étanche, il faut pré-voir des bassins d’orage supplémentaires pour évacuer l’eau, ce qui augmente d’au-tant la facture. »

Le béton n’est pas que gris ...tOm BuLCKe : « C’est le type de béton auquel on songe : des routes grises et monolithiques, égayées dans le meilleur

des cas par des pistes cyclables rouges. Mais les produits en béton préfabriqué à petite échelle permettent d’augmenter considérablement la lisibilité de la route : les formes et les couleurs peuvent rendre la traversée des villages beaucoup plus agréable. »

Vous pouvez lire l’interview complète dans GronD / WEG / WatErBouW, le périodique traitant des infrastructures, de l’aménagement du territoire, des travaux civils et publics. www.gww-bouw.be

feBeLCO et feBeStraL publient régulièrement des publications pratiques pour les entrepreneurs et bureaux d’études. Ces associations étaient également présentes à la journée de l’espace public (voir également p 47) vous pouvez télécharger les brochures via www.febe.be ou les demander via mail@febe.be

OÙ POSER QUEL TUYAU EN BÉTON?RÉSISTANCE DU BÉTON À TOUTES

LES PROFONDEURS.

MANUEL D’USAGE

Bij gebruik van zandcement moet het oppervlak gedurende

minstens 15 dagen onbelast blijven. Bij temperaturen onder

de 5°C wordt deze termijn verlengd.

D/2010/9748/06 - V.U.: Eddy Dano, Vorstlaan 68 - 1170 Brussel

De inhoud van deze publicatie is uitsluitend bedoeld als informatie voor de gebruiker. FEBE

betracht uiterste zorgvuldigheid bij het opstellen van de informatie in deze publicatie. Toch

kan FEBE niet garanderen dat deze informatie geheel juist, volledig en actueel is. De uit-

gever kan dan ook niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik ervan. Voor de cor-

recte toepassing van een product zal rekening moeten gehouden met het wettelijk kader, de

productnormen, de voorschriften van de fabrikant, de lokale situatie en de gedetailleerde

plannen van de ontwerper.

B.P.M.N. sa – Bleijko nv – Bovin nv - Beton De Clercq nv – Ebema nv – Lithobeton nv - Marlux nv/sa –

Martens Beton nv – Stradus Infra nv – Vandenbulcke & Olivier nv

CONTACT Vorstlaan 68, 1170 Brussel - T 02 735 80 15 - F 02 734 77 95 - mail@febe.be - www.febestral.be

PLAATSEN VAN DE STENEN06

09 INGEBRUIKNAME

10 ONDERHOUD

VOEGVULLING07

AFTRILLEN08 Te smalle voegen

kunnen afsplintering

van de betonstraat-

stenen veroorzaken.

Als er toch vulstenen

worden gebruikt, mogen

deze nooit kleiner zijn

dan een halve steen.

Voer nooit zaagwerken

uit op de reeds

geplaatste stenen.

Onvolledig gevulde voegen geven te veel bewegingsruimte aan de betonstraatstenen.

Dek de bestrating volledig af met

zuiver split of breekzand.

Borstel het zand in de voegen.

Vul de voegen volledig.

Laat nooit zand achter op de stenen,

om vlekken te vermijden.

Voer jaarlijks een controle uit van de voegvulling

en de vlakheid van de bestrating. Voer indien nodig

onmiddellijk de nodige herstellingen uit.

Neem de nodige voorzorgen om te voorkomen dat de

bestrating in contact komt met vervuilende stoffen.

Reinig de bestrating regelmatig. Gebruik bij

het reinigen geen solventen of zuurhoudende

reinigingsmiddelen en reinig nooit met hoge druk.

Hierdoor maakt u het oppervlak ruw, waardoor

vervuiling gemakkelijker aanhecht.

Borstel het oppervlak schoon.

Gebruik een zuivere trilplaat met

kunststofzool.

Werk vanaf de rand naar het midden toe.

Herhaal stappen 7 en 8 totdat

de stenen volledig vastzitten.

Neem de volgende voorzorgsmaatregelen

bij het aftrillen om beschadiging van de

betonstraatstenen te voorkomen:

Straatlaag

Kantopsluiting

Fundering

1

3

4

2

VERHARDINGEN 10 BASISREGELS VOOR EEN CORRECTE UITVOERING

IN BETONSTRAATSTENEN

Te brede voegen

zorgen voor een

onstabiel bestratings-

oppervlak.

Gebruik voor

het opvullen van

openingen zoveel

mogelijk geprefabri-

ceerde hulpstukken.

Ondergrond

Neem de nodige voorzorgen om vervuiling

tijdens de plaatsing te vermijden: eventueel

de bestrating afdekken met plastic folie om

hardnekkige vervuiling (door zandcement,

kleihoudend zand, ...) te voorkomen.

Na het uitvoeren van bovenstaande

stappen kan de bestrating in gebruik

genomen worden.

Le béton préfabriqué est un produit solide qui offre énormément de possibilités et de flexibilité. (TOM BULCKE)