Praktijkonderwijs 1998 - 2010

Opbrengsten en perspectief

Drs. J. van Heerikhuize, voorzitter LWV-PrO

H. Van den Brand MA, secretaris LWV-PrO

Schematic representation of the dutch educational system

21-22 yrs.

University MBO (senior secondary vocational education)

part time tracks (apprenticeships)

20-21 yrs. HBO full time tracks tertiary

18-20 yrs higher middle manag. educ.

professional long courses secondary

17-18 yrs. VWO education

pre-university short primary

16-17 yrs. education HAVO courses assistant

senior general

14-16 yrs. secondary education

VMBO (Pre-secondary vocational

education) Practical Education

(pupils with moderate learning difficulties)

ZMLK (severe learning diffic.)

ZMOK (sev. maladjusted)

severely handicapped

deaf

blind

multiple handicaps

Theoretical track

Mixed track

Vocational track

Learning support for former IVBO-pupils

12-14 yrs. basic secondary education (individ. track) and VSO-LOM-pupils (learn.&behav. diff.)

4-12 yrs

Primary education Primary Special Education

(LOM; MLK)

De basis

› Enige schoolsoort in VO met 100% zorgleerlingen

› Specifieke plaats in het inrichtingsbesluit met eigen opdracht

› Doelstelling is voorbereiding op (zelfstandig) wonen, werken en vrije tijd en burgerschap met functioneel rekenen en taal

› Doelgroep via indicatiestelling: IQ (55)60-(75)80; LA 3 jaar of meer op 2 van de 4 domeinen TL, BL , SP en IR; sociaal-emotioneel (LVG)

› Licentiestructuur

› De 1 op 1 bekostiging

Het landschap

› Er zijn 176 scholen voor Praktijkonderwijs

› Landelijk dekkend netwerk› Bestuurlijke varianten› Ruim 27.000 leerlingen› Gemiddelde schoolgrootte: 150 - 160 ll’n› Leerlingen van 12 - 18 (20) jaar› Budget globaal € 10.000,- per ll’n› LWV-PrO een heldere overzichtelijke

structuur van 17 regio’s

Kenmerken en trends

› De leerling centraal, de leerling de maat

› Van zorg+onderwijs naar onderwijs+zorg

› Leerling volgt geen onderwijs,het onderwijs volgt de leerling

› Van aanbod- naar vraaggestuurd werken(Individueel Ontwikkel Plan en Uitstroomplan)

› Van instituut naar netwerkschool

› Inhoudelijke ontwikkeling centraal

› Met partners: OCW, besturenorganisaties, vakbonden, inspectie, SZW, UWV, MEE, jeugdzorg, gemeenten

Kenmerken en trends

› Van ‘leren doe je op school’ naar The world is the learning place,real world learning’ (Dennis Litky)

› Naar competentiegericht leren

› Een leven lang leren… ook voor PrO leerlingen

Landelijke Projecten

› Referentiegroep Praktijkonderwijsin de steigers (1998-2010)

› Leermiddelenontwikkeling (OCW+PidS)

› ESF-PRO “Praktijkonderwijs werkt door…”(2000-2006)

› ESF-PRO-VSO Maatregel C (2007-2013)

› Kwaliteit van leerlingenzorg in VMBO en PrO

› Praktijknet - ontwikkeling praktischecompetenties (2004-2005)

› Praktijkbanenplan (2004-2005)

› Work@work (2006-2008)

› Uitstroommonitor

› Onderwijsnummer

Onderzoek

› Uitstroom Praktijkonderwijs IVA (van schooljaar 2002 - 2008)› Kwaliteit lesmateriaal Praktijkonderwijs GION› Didactische concepten Praktijkonderwijs Universiteit

Maastricht› VMBO en het Praktijkonderwijs REGIOPLAN› Doorontwikkeling PrOmotie KPC-groep› Praktijkonderwijs: gegarandeerd werk? IVA› Rapport Praktijkonderwijs, PSW Arbeidsmarktadvies

› Monitor Praktijkonderwijs ITS

› Realisatie van de onderwijstijd in het Praktijkonderwijs IVA

› Onderzoek naar het functieprofiel van directeuren Praktijkonderwijs IVA

Opbrengsten referentiegroep

› Visie en missie

› Bouwkundige concepten

› Ontwikkeling IOP

› Afstemming opleidingen, professionalisering

› Ontwikkelen leerlijnen PrOmotie

› Kwalificatiedocument PrO

› Conferenties, nieuwsbrieven etc.(communicatie, infrastructuur,..)

› Kennisnet

ESF 2000-2006 (55 scholen)

› Arbeidskundig onderzoek

› Netwerkvorming

› Leerlingenwerkplaatsen

› Branchegerichte cursussen

› ICT

› Scholingsprogramma’s docenten

› Vormgeven en intensiveren van begeleidingna het verlaten van de school

ESF 2007-2013

› WIO: Werknemer in Opleiding, een extra impuls ter bevordering van de arbeidsparticipatie van leerlingen van scholen voor Praktijkonderwijs en het VSO.

› Kengetallen 2008

– Beschikbaar budget € 24.900.082 € 33.200.109– Aantal aanvragen 186 197– Toegekende subsidie € 24.783.183 € 32.855.581– Toegekende projecten 112 162

› Het project is bestemd voor 176 scholen voor Praktijkonderwijs(27.000 ll.) en 225 locaties voor VSO (23.000 ll.)

› Subsidiabele thema’s:arbeidskundig onderzoek, leerling-werkplaats, branchegerichte cursussen, naschoolse begeleiding/nazorg en netwerkvorming.

Praktijknet

› Ontwikkeling competentiegerichte praktische vorming

› 120 scholen in 16 netwerken

› In samenhang met: kwaliteitsbeleid, nieuwe vormen van leren, samenwerking VMBO en ICT toepassingen

Work@Work

› IOP (Individueel Ontwikkelplan) met ITP (Individueel Transitie Plan)

› Monitor arbeidsmarkt (omgevingsanalyse) (in relatie met uitstroommonitor)

› Handboek arbeidsintegratie

› Ondersteuning regiocoördinatoren

› Professionalisering, 100 scholen nemen deel in 12 kringen en werken onderzoeksmatig in de eigen praktijk:– Competentiegericht werken richting arbeidsmarkt– Netwerkvorming– Activerende didactiek– Van IOP naar ITP

Platform Praktijkonderwijs

› Opdracht LWV PrO: zorg voor kwaliteitsverbetering van de sector, o.a. door coördinatie op diverse projecten/trajecten

› Ambitie: in 2010 behoort het PrO tot de 25% beste scholen in het Voortgezet Onderwijs

› Stimulans en ‘Pro leert door!’– Drie pijlers

– Kwaliteitszorg– Opbrengsten in beeld brengen– Verslaglegging

Stimulans: kwaliteitszorg

› Er doen 148 scholen mee (85%)› Gestart in ’07-’08› Rapportages: zie www.platformpraktijkonderwijs.nl› Onderwijskundig: hoe komt de leerling de school in en met

welke bagage gaat hij uiteindelijk de samenleving in?› Uitstroom: waar gaat de leerling aansluitend op het pro naar

toe en – zo mogelijk – hoe handhaaft hij/zij zich?

Stimulans: verslaglegging

– regelgeving jaarverslaglegging is veranderd; over 2008 volgens nieuwe regels, o.a.

– financieel verslag– bestuurlijk verslag– inzichtelijk maken van resultaten

– platform komt 2e helft 2008 met handreiking

Ontwikkelagenda’s

› Bestuurlijk richting VO?› Institutioneel van erkenning positie en functie› Financieel: lumpsum per 1-8-2006 voor de

zelfstandige scholen onder declaratiestelsel,per 1-8-2008 onderwijsnummer

› Inhoudelijk: – Kwaliteitszorg– Opbrengsten– Vraaggestuurd werken (IOP)– Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt– Een leven lang leren: doorgaande leerlijnen– PRO-MBO en Branches

› Huisvesting› Passend Onderwijs (positie & rol in spectrum)› Positie LWV-PRO- afspraken en afstemming

met VO Raad

Een leven lang leren, ook voor leerlingen van PrO!

› Een deel van de PrO-leerlingen blijkt onder bepaalde voorwaarden in staat om niveau 1, of delen van niveau 1 (brancheopleidingen) te halen

› Voorwaarden: samenwerking PRO-MBO

Dilemma’s

› PrO in het VO: leerlingen krijgen nog steeds te maken met jeugdhulpverlening in het LVG circuit (MEE); idem voor arbeidsintegratie en worden dan gezien als gehandicapt…. Voor het imago van het Praktijkonderwijs is dit ‘slecht’ voor de individuele leerling kan dit goed zijn als vangnet.

› De leerlingen in het Praktijkonderwijs ontwikkelen zich positief in het VO en integreren breed (wonen, werken, vrije tijd, burgerschap) in de samenleving. Soms is het nodig om een beroep te kunnen doen op sociale verzekeringswetgeving en op regionaal sociaal beleid. De gebruikte indicatoren en terminologie problematiseren en werpen voor de doelgroep een probleem op. (medisch model denken) Arbeidsgehandicapt zijn (UWV) Kansarm zijn (GOA)

› Ouders en leerlingen die het Praktijkonderwijs niet kennen willen niet naar het Praktijkonderwijs, acceptatieproblematiek wordt door adaptief onderwijs in het PO niet zichtbaar en pas (te) laat bespreekbaar gemaakt.

Perspectiefnota Reizen of trekken?De netwerkschool

› The world is the learning place (weblog)

› Samenwerken betekent voor de netwerkschool ……………

Netwerken…

› Een wereld waarin het beeld van organisaties niet een piramide en een machine is, maar meer een tuin, een marktplaats, een hypertekst, een netwerk…!

› Waarin de ordening veel meer door het maken van onderlinge afspraken tot stand komt en veel minder door het van bovenaf dicteren van uniforme voorschriften, procedures en protocollen. Afspraken, die tot stand komen vanuit wederzijds belang, omdat twee mensen samen meer willen en meer weten of kunnen dan ieder afzonderlijk.

(Swieringa, J. en Jansen, J. (2005)Gedoe komt er toch….)

Missie

De school creëert een levensechte omgeving.Deze is afgestemd op de jonge mens,met ruimte voor: persoonlijke ontwikkeling,het aanleren van algemene competentiesgericht op het zelfstandig functionerenin de maatschappij en specifieke competentiesgericht op deelname aan het arbeidsproces

Visie

De jongere en zijn loopbaan staan centraal.Die loopbaan zit in de jongere zelf.De jongere maakt voortdurend keuzes.Het onderwijs wordt gestuurd door zijnontwikkelingsvraag. Op basis van die vraagen het potentieel van de jongere arrangeertde docent samen met de leerling enbetrokkenen en instanties rondom de schoolals instituut, leer- en ontwikkelingstrajecten

Sam

en

werk

ingsv

erb

and P

O

Sam

en

werk

ingsv

erb

and V

O

Zorg

stru

ctuu

r

Perm

anente

Com

mis

sie

Leerl

ingenzo

rg

Regio

nale

Verw

ijzin

gsc

om

mis

sie

Ind

icati

est

elli

ng

Die

nst

ence

ntr

um

Am

bula

tori

um

Zorg

plic

ht

Kw

alifi

cati

est

ruct

uur

MB

O/R

OC

Leerw

erk

traje

ct

Maats

chapp

elij

k w

erk

Jeug

dhulp

verl

enin

g

Gem

een

te

Pro

vin

cie

Pass

end O

nderw

ijs

Wetg

evin

g

Bure

au H

alt

Polit

ie

Netw

erk

UW

V-M

EE

-CW

I

Sam

en

werk

ing in d

e r

egio

On

ders

teunend

e inst

elli

ngen

Zorg

aanbod in

tern

en e

xte

rn

afs

tem

men

Zorgbudget

Zorgarrangementen

Professionalisering

Budget speciale onderwijszorg

Taalproblemen

Leerstoornissen/Dyslexie

PDD-NOS/ASS/ADHD

Arbeidstoeleiding

Remedial Teaching

Begeleiding

Coaching

Brede School

Zorgcoördinator

Leerlinggebonden financiering

Zorgplicht

Didactische werkvormen

Activerende didactiek

Maatschappelijk werk

Mentoraat

Zorgplan

Verbreding en

verdieping van de zorg

Dank voor uw aandacht