21/09/2016

1

PROGRAMMA

1. Inleiding2. Voorstelling van de projectoproep3. Voorstelling van de opties4. Organisatie van de tafels5. Afsluitende drink

21/09/2016

2

Duurzameen Collectieve

Burgerinitiatieven

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM1. De projectoproep

Projecten van burgers

►Mogelijkheden bieden om in actie te komen

� positieve veranderingen teweegbrengen

►Handelingsbekwaamheid versterken

� duurzame gedragsveranderingen

►Zich de omgeving, de buurt eigen maken

►Zich het milieubeleid eigen maken

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM1. De projectoproep

21/09/2016

3

Collectieve projectenIets doen is goed, het samen doen is beter!

Want samen zijn we sterker.

►Samen werken aan samen leven, aan solidariteit,

aan delen, een buffer tegen uitsluiting vormen

►De "homo cooperans" wekken

►Uitwisseling stimuleren

►Duurzame en autonome projecten

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM1. De projectoproep

Duurzame projecten►Een antwoord bieden op de maatschappelijke

(milieu-)uitdagingen

►De omschakeling op gang brengen

►Herlokaliseren om opnieuw veerkracht op te bouwen

►Afval verminderen, een gezondere voeding produceren en verbruiken, de biodiversiteit in de stad behouden, zich de openbare ruimte opnieuw eigen maken…

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM1. De projectoproep

21/09/2016

4

►Buren, vrienden, collega's

►Stuurgroep (3-5)

►Partners uit het verenigingsleven►Materiële en financiële middelen, deskundigheid

►Autonoom maken van de burger

Onder voorwaarden:►Geïdentificeerde partners en burgers

►Voordeel voor de burger - geen werkings- of personeelskosten voor

de partner

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM2. Wie?

Drie dimensies:

► Technische en methodologische begeleiding

► Financiering

► Opleidingen en netwerken

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM3. Wat?

21/09/2016

5

Fase 1: Onderzoek van de ontvankelijkheidscriteria

door het bestuur

Algemene en specifieke criteria

Fase 2: Voorlegging aan jury:

►Algemene en specifieke selectiecriteria

►Minister, Leefmilieu Brussel, Begeleidingsteam

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM4. Selectieprocedure

Algemeen:

► Officieel formulier

► Grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk

Gewest

► Ondertekende toelating van de eigenaar van de

gebruikte plaatsen

► Stuurgroep vastgelegd

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM5. Ontvankelijkheidscriteria

21/09/2016

6

Algemene criteria:

►Afstemming met de algemene en specifieke

doelstellingen;

►Operationele geloofwaardigheid van het project;

►Potentieel op het gebied van gedragswijziging;

Afhankelijk van de budgettaire mogelijkheden,

voorrang voor projectbeheerders die nog nooit steun

hebben gekregen

2. GEEF JE WIJK EEN NIEUWE ADEM6. Selectiecriteria

3.1 PARTICIPATIEVE DUURZAME WIJKEN

- Initiatief op schaal van de wijk,

- Opzetten van een groep, samen werken als groep, samen meer aan kunnen

- Innoverende projecten rond meerdere thema's

- Verandering van schaal, uitbreiding

- Creatie van een globale en samenhangende dynamiek tussen de verschillende projecten

- Versterking van de lokale partners en met de openbare instellingen

- Participatieve benadering

1. Waarom een participatieve duurzame wijk?

21/09/2016

7

3.1 PARTICIPATIEVE DUURZAME WIJKEN

2. Een voorbeeld?

3.1 PARTICIPATIEVE DUURZAME WIJKEN

Concreet omvat de ondersteuning:

o Een coach die methodologische ondersteuning biedt: de behoeften worden geïdentificeerd met de dragende groep

o Mogelijkheid om een financiële steun te krijgen, tot 15.000 euro

o Terbeschikkingstelling van themadeskundigen (water, biodiversiteit, duurzame voeding, stedenbouw, openbare ruimten, communicatie...)

o Startbedrag van maximum 400 euro

o Ontmoetingen tussen wijken en netwerken

→ Complete cyclus van 2 jaar

3. Wat bieden wij u?

21/09/2016

8

3.1 PARTICIPATIEVE DUURZAME WIJKEN

Verloop

o Fase 1 "Voorbereiding van de projecten": mobilisatie en vastleggen van projecten

o Fase 2 "Indiening en selectie van projecten"

o Fase 3 "Uitvoering van de projecten en evaluatie"

Participatief budget

o Betekent dat gezamenlijk wordt beslist over de toewijzing van het beschikbare budget.

o Het verdelen van het budget gebeurt op basis van prioriteiten en criteria die werden vastgelegd door de Vergadering en elk jaar opnieuw worden geëvalueerd.

o De toewijzing gebeurt twee keer per jaar, door de Raad van de Participatieve Duurzame Wijken

o Die Raad selecteert de projecten die een financiële steun kunnen genieten om zo een aantal van hun projecten te kunnen uitvoeren (niet alle projecten vereisen financiering).

3. Wat bieden wij u?

3.1 PARTICIPATIEVE DUURZAME WIJKEN

• Stuurgroep van minstens 5 personen , waarvan minstens 3 inwoner van de wijk moeten zijn.

• De kandidatuur moet worden gesteund door minstens 10 personen en/of partners

• Vastgelegde actieperimeter: gekozen volgens de capaciteit van de groep om acties op te zetten binnen deze oppervlakte

Alle Brusselse wijken kunnen zich kandidaat stellen, ook diegene die al bij voorgaande edities werden geselecteerd.

4. De criteria om geselecteerd te worden

21/09/2016

9

3.2 Collectieve moestuinen1. Waarom een collectieve moestuin? Een collectieve moestuin is:

� een plaats waar voedsel wordt geproduceerd , maar ook...

� een perceel dat wordt gedeeld en gezamenlijk wordt behe erd

� een plaats waar samen wordt gewerkt en die openstaat voor iedereen

� een collectieve dynamiek en een grote betrokkenheid van de tuiniers

� praktijken die het milieu respecteren

� de relatie mens-natuur opnieuw ontdekken

� uitwisselen van kennis en vaardigheden

� een plaats voor gezelligheid, ontmoetingen en delen

� burgers die zich de ruimten van hun buurt weer eigen maken

3.2 Collectieve moestuinen2. Een voorbeeld?

De tuin Majorelle in Molenbeek

21/09/2016

10

3.2 Collectieve moestuinen3. Wat bieden wij u?

Technische en methodologische ondersteuning op maat• het hele jaar 2017 (tussen 2 en 8 ontmoetingen doorheen het jaar)• initiatie in agro-ecologisch moestuinieren, • tips voor de aanleg, • contacten om materiaal aan te schaffen, • steun aan de collectieve organisatie, bezoek aan andere projecten...

Maximum 2000 euro financiële steun voor de aanleg van de moestuin

Contacten met al bestaande collectieve moestuinen en gelegenheid om via het netwerk van Brusselse collectieve moestuine n ervaringen en kennis uit te wisselen, deel te nemen aan opleidingen, gezamenlijke workshops, thema-avonden...

3.2 Collectieve moestuinen4. De criteria om geselecteerd te worden

Ontvankelijkheidscriteria:

� het project moet in een startfase zitten, maar moet al begonnen zijn

� er dient onmiddellijk een terrein beschikbaar te zi jn (gebruiksovereenkomst). Minstens een principieel akkoord ondertekend door de eigenaar

� indien het om een moestuin in volle grond gaat, wordt het ondertekend akkoord van de eigenaar gevraagd voor een bodemanal yse (besteld door Leefmilieu Brussel)

� zich engageren om ecologisch te tuinieren en geen chemische producten te gebruiken.

21/09/2016

11

3.2 Collectieve moestuinen4. De criteria om geselecteerd te worden

Selectiecriteria:

� de hechtheid van de groep : inzet en beschikbaarheid van de stuurgroepleden en/of de tuiniers om het project te coördineren, vergaderingen op te volgen, permanentie voor de moestuin te organiseren, voor de communicatie, de organisatie van evenementen,...

� de wil om het project op te starten en tot leven te br engen door activiteiten te organiseren (sociale, pedagogische, artistieke,... activiteiten): permanenties, bezoeken, buurtfeesten, tentoonstellingen, animatie,...

� de schaarste aan groene ruimtes in de wijk waar het project plaatsvindt

� het bedrag van het gevraagde budget is geen selecti ecriterium !

3.3 COLLECTIEF COMPOSTEREN1. Waarom collectief composteren?

Organisch afval recycleren in een korte kringloop So ciale banden smeden

Planten voedsel geven natuurlijk!

21/09/2016

12

3.3 COLLECTIEF COMPOSTEREN2. Een voorbeeld?

3.3 COLLECTIEF COMPOSTEREN3. Wat bieden wij u?

Begeleiding van de groep

Bedrag van maximum

1.000 euro

Keuze, levering en montage van materiaal

Begeleiding van de eerstecomposteercyclus

21/09/2016

13

3.3 COLLECTIEF COMPOSTEREN4. Specifieke ontvankelijkheidscriteria

+

5 gemotiveerde burgers samenbrengen

Minstens een principieel akkoord hebben om het terrein

te mogen gebruiken om te composteren

3.3 COLLECTIEF COMPOSTEREN4. De criteria om geselecteerd te worden

De inzet en de beschikbaarheid van de stuurgroepleden;

De schaarste aan composteeroplossingen in de wijk waarin het wordt project opgezet;

Het aantal gezinnen dat mogelijk kan composteren op de site;

Opgeven van één of meer geëngageerde compostmeesters ;

De mogelijkheid voor de site om zelf te zorgen voor haksel (houtsnippers).

21/09/2016

14

3.4 GOODFOOD - DUURZAME VOEDING

Kader: "GoodFood" strategie

Leidende beginselen

• Stimulerend, gedragsverandering van alle doelgroepen

• Steunt op de lokale actoren

"Voorschrift" 60 : collectieve acties ter plaatse inzake duurzame voeding ontwikkelen via de projectoproepen

1. Waarom een collectief project rond "GoodFood"?

3.4 GOODFOOD - DUURZAME VOEDING

Doelstellingen voor de oproep:

� De lokale voedselproductie in de stad verhogen met respect voor het milieu;

� Ertoe bijdragen dat GoodFood meer beschikbaar, beter zichtbaar en toegankelijker is voor iedereen;

� Bijdragen tot een gedragsverandering in de voedselconsumptie naar meer GoodFood;

� Ertoe bijdragen dat burgers interesse krijgen in de voedselproblematiek en participeren in GoodFood;

� Voedselverspilling beperken

1. Waarom een collectief project rond "GoodFood"?

21/09/2016

15

3.4 GOODFOOD - DUURZAME VOEDING

"GoodFood" criteria� consumptie gericht op gezonde producten met een beperkte impact op het

gebruik van natuurlijke rijkdommen en de uitstoot van CO²; � het voedingspatroon zodanig wijzigen dat de globale impact ervan afneemt

door aan diverse aspecten te werken: de globale hoeveelheid, evenwicht op het bord, het type en de kwaliteit van het vlees, de gekozen vis, de voorkeur voor verse, lokale seizoensgroenten en -fruit van hoge kwaliteit;

� � van het verbruik van plantaardige eiwitten// � van het verbruik van producten die rijk zijn aan dierlijke eiwitten

� beperking van voedselverspilling.

Ontvankelijkheidscriteria: � voldoen aan één of meer prioriteiten die in de bijzondere doelstellingen

opgenomen zijn; � de criteria van GoodFood respecteren Selectiecriteria: � algemene criteria - geen andere specifieke criteria.

2. Wat is GoodFood? de criteria om geselecteerd te worden

� Projecten in verband met duurzame voedselproductie (met uitzondering van collectieve moestuinen):

collectief kippenhok, collectieve productie specifiek voor in de stad, samentuinen,

collectieve boomgaarden, kruidenspiralen, Ongelooflijk Eetbaar, plaatselijke zadenbib

� Projecten om het duurzaam aanbod te vergrotencollectieve lobby acties bij voedingswinkels, supermarkten, evenementen,…; kleine

plaatselijke/wijk-/stratenmarkt; gemeenschappelijke of participatieve kruidenierswinkel.

� Projecten om het verbruik van "GoodFood" aan te moedigen : •gedeelde keukens / collectieve kookworkshops… ; collectieve dynamiek.

� Projecten om belangstelling te wekken voor en aan te zetten tot participatie inhet voedselsysteem:

•evenementen/plaatselijke dynamiseringsacties (beurzen waar plaatselijke spelers op het

vlak van voeding elkaar kunnen ontmoeten, film/debat/collectief engagement voor acties

in de wijk;

•participatieve zoektocht naar innoverende projecten.

� Projecten om voedselverspilling te beperken :•opzetten van plaatsen waar de productie uitgewisseld kan worden

•opzetten van zeer plaatselijke recuperatie/herverdeling van de overschotten

3. Voorbeelden3.4 GOODFOOD - DUURZAME VOEDING

21/09/2016

16

De geselecteerde projecten rond voeding krijgen:

• een financiering van maximum 5.000 euro, op voorlegging van een begroting (investeringen, diensten om projecten uit te voeren (aankoop van materiaal, huur, communicatie, …) ;

• methodologische ondersteuning met terbeschikkingstelling van een deskundige.

4. Wat bieden wij u? 3.4 GOODFOOD - DUURZAME VOEDING

3.5 ZERO AFVAL1. Vermindering als doel

Behoefte • Genoeg

• Zich bewust worden

Alternatieven voor het

aankopen van nieuwe

goederen

• Do It Yourself

• Huren

• Lenen / Delen

• Herstelling / onderhoud

• Tweedehands

Verpakkingsarm aankopen

• Kraantjeswater

• Producten in bulk

• Herbruikbare verpakkingen

• Herbruikbare tassen

Stop reclame• Sticker

• Geadresseerde post

• Invloed van de reclame

Verminde

ring

21/09/2016

17

3.5 ZERO AFVAL2. Een voorbeeld?

Coaching van gezinnen

3.5 ZERO AFVAL

- max. € 5000 / project

- Methodologische begeleiding

- Vastgelegd op basis van de ingediende projecten

- Zero afval projecten met elkaar in contact brengen

3. Wat bieden wij u?

21/09/2016

18

3.5 ZERO AFVAL

• Specifieke ontvankelijkheidscriteria

� beantwoorden aan een of meer prioriteiten van zero afval

• Specifieke selectiecriteria: /

4. De criteria om geselecteerd te worden

Fot

o: Y

. Gla

vie

et A

rchi

tect

es:

Cep

ezed

/Sam

yn a

nd P

artn

ers