3/12/2012

1

Hoogbegaafdheid is een zegen,

toch geen probleem ?

EXTREEM SUCCESVOL

3/12/2012

2

16 % haalt universitair diploma

30% met IQ > 130: vallen uit op school en op het werk

60% met IQ > 140: vallen uit op school en op het werk

De realiteit…

Cognitieve eigenschappen

School - werk

3/12/2012

3

INTELLIGENTIE

CREATIVITEIT

MOTIVATIE

PERFECTIONISME

RECHTVAARDIGHEIDSGEVOEL

GEVOELIGHEID

KRITISCHE INSTELLING

LEERHONGER

DIEET

VERVELING -DEMOTIVATIE

ANDERS ZIJN

School - werk

3/12/2012

4

School - werk

De positieve invloed van omgevings-factoren

School - werk

De negatieve invloed van omgevings-factoren

individu

Inzicht in eigen functioneren

omgeving

• Gezin • School • Werkomgeving

ontwikkelingsgelijken

• Binnen scholen • Binnen werkomgeving • Tijdens vrije tijd

3/12/2012

5

Exentra en CBO, even

voorstellen…

Centrum voor Begaafdheidsonderzoek — CBO • Opgericht in 1998

• Oprichters : prof. dr. Tessa Kieboom (universiteit Antwerpen)

prof dr. Franz Mönks (universiteit nijmegen)

• Onafhankelijk sedert 2007

• Huidige zaakvoerders: prof dr. Tessa Kieboom

dr. ir. Kathleen Venderickx

• Specialisatie: hoogbegaafdheid

Exentra • Expertise centrum rondom hoogbegaafdheid

• Opgericht 2012

• Oprichters: prof. dr. Tessa Kieboom

dr. ir. Kathleen Venderickx

EXENTRA ontstaan uit CBO

Hoogbegaafdheidproblematiek

Preventie Groepsfaciliteiten Maatschappelijk belang

Probleemoplossend Individuele begeleiding

3/12/2012

6

Differentiatie en kangoeroewerking

“Op school is de verveling zo groot dat ik er een dikke, lange lintworm mee te eten

kan geven”

Tom, 7 jaar

Floris houdt van leren en keek al van in de

kleuterklas uit naar lezen, rekenen en schrijven. In het eerste leerjaar hoopte hij dit allemaal op de eerste schooldag ’s avonds te

kunnen. Toen bleek dat dit niet zo zou zijn, ging hij al snel met heel wat minder

enthousiasme naar school. De tafels waren een uitdaging maar die bleken pas in het

tweede leerjaar aan bod te komen en zouden maanden in beslag nemen.

Resultaat? Een ouder die spreekt

3/12/2012

7

Geleidelijk aan verloor Floris de moed om te leren, maakte fouten tegen makkelijke dingen en school werd een blok aan zijn been. Zijn leven veranderde

toen hij op het CBO kon komen leren. Zijn enthousiasme ging pijlsnel de hoogte in en Floris lacht het leven tegemoet, hij leert nu écht iets bij! Hij ontmoet nu allemaal snelle denkers en moet

niet meer wachten op de rest van de klas. De werkhouding, het leren omgaan met foutjes,

het moeite doen is er allemaal op vooruit gegaan. De uitdagende taken werden ondertussen ook in

de eigen klas opgestart en Floris zet grote stappen op weg naar gelukkig zijn.

Mama van Floris

Klim in de boom!

Differentiatie naar beneden

3/12/2012

8

Comfort-zone

Differentiatie naar beneden

Onderwijs hoogbegaafde leerlingen

Versnelling

Verbreding/verrijking

• Differentiatie naar boven

• Kangoeroeklas

Versnelling

Zittenblijven

Cognitief aspect

Sociaal-emotioneel aspect

Draagt leerkracht zorg?

3/12/2012

9

Differentiatie naar boven,

hoe begin je eraan?

BASIS-

LEERSTOF EXTRA

Leren inspannen

Leren falen Voor einde

basisschool!

BASIS-

LEERSTOF EXTRA

Visueel schrappen Meerdere leerlingen Differentiatiemateriaal

ANDER

WERK

3/12/2012

10

Differentiatie naar boven,

valkuilen?

Pas begonnen?

• Weerstand bij de leerling

• Zeer traag werken aan basisoefeningen

• Fouten in basisoefeningen

• Helpende hand (anderen, klusjes, …)

Geef niet toe = onafgewerkte mee naar huis

Wees consequent

Volhouden is de boodschap

Werkwijze

• Laat geen keuze in oefeningen

• Taken verbeteren en evalueren

• Vermijd vrijblijvendheid

DOEN GEVAAR ATTITUDE

geen keuze in oefening minste weerstand werkhouding

taken verbeteren leren fouten maken faalangst

TIP = Vermijd vrijblijvendheid

3/12/2012

11

Integratie in het klasgebeuren -

Niet bovenop het reguliere werk

Onrechtvaardigheidsgevoel

WERKHOUDING

Capaciteiten verstoppen

COMPACTEN

ATTITUDE

GEVAAR

NOODZAAK

HOE?

Compacten is een must

WAT?

GEVAAR

WAAROM?

HOE?

Schrappen

Doortoetsen

Pretoetsen

☞Welke leerinhouden zijn beheerst?

☞Welke inzichten zijn verworven?

ONDERBOUWING

Beslissing

• Kangoeroe

• Versnellen

Hoe aanbrengen?

Niet gekende leerstof

Zodra mogelijk

REGULIERE WIJZE

DIFFERENTIATIE NAAR

BOVEN

3/12/2012

12

Laat je niet verleiden

vermijdingsgedrag

Klaagzang: dit is saai, onrechtvaardig

UITGEKOOKTE STRATEGIEËN

DOEL Vermijden van inspanning

Vermijden van fouten FAALANGST

OPLOSSING blijf stimuleren

begeleiden

positief aanmoedigen

GEVAAR

Realistisch verwachtingspatroon

Overschatting GEVAAR

OPLOSSING Verwacht niet onmiddellijk

zelfstandigheid

Moeilijke stappen mee vorm geven

• Overloop de manier van

vraagstelling

• Durf opnieuw te beginnen

• Lees goed wat gevraagd wordt

• Stimuleer een kladblad

AAN TE LEREN

VAARDIGHEDEN

Kangoeroeklas

Doelstellingen:

Sociaal-emotioneel functioneren

Werkhouding sturen

Leren studeren

3/12/2012

13

Waarom? Uit de kindermond

“In een gewone klas zitten is net hetzelfde al zou je een hele dag in de gevangenis zitten, alleen de tralies

ontbreken”

Kobe, 12 jaar

”De kangoeroeklas is als een mijn, je

vindt er goud maar dan voor je brein” Michiel, 7 jaar

Resultaat? Uit de kindermond

Hiervoor doen wij het

Sarah heeft haar diploma binnen! Op haar 17de... Alles zonder één hapering, netjes gespreid over 4 zittijden.

Het lijkt wel een mirakel, maar dat is het niet. Want Sarah is een hele straffe, met een bruisend

karakter. En zonder het CBO zouden al die capaciteiten jarenlang gefnuikt zijn. Je hebt haar helemaal laten

openbloeien en haar trots teruggegeven. Hou aub vol wat je doet, want je redt er écht zieltjes

mee. Wij zullen nooit vergeten wat je voor Sarah gedaan hebt. Enorm bedankt.

3/12/2012

14

www.cbo-antwerpen.be

www.exentra.be