Politieke mobilisatie en nieuwe communicatietechnologie

Een multi-level studie van de Digital Divide

Stefaan WalgraveMarc HoogheLance BennettDietlind Stolle

Betoelaagd door Federaal Wetenschapsbeleid in het kader van het onderzoeksprogramma ‘Samenleving en Toekomst’

ALGEMENE SCHETS PROJECT

Participatie/mobilisatie = cruciaal voor democratie

•Preferenties meedelen

•Attitudes wijzigen (‘leerschool’)

+ ICT revolutie

Welke rol spelen nieuwe communicatietechnologieën?

•Bevorderen of verhinderen ze participatie?

•Leiden ze tot gewenste participatie?

Concreet• Vraag word beantwoord op 3 niveaus

– Micro – individuele participant– Meso – organisaties (partijen - bewegingen)– Macro – politiek systeem

• Meeste onderzoek slechts één niveau• Drie onderzoeksvragen

– Door ICT bestaande micro-ongelijkheid versterkt?– Door ICT lagere drempel voor mobiliserende

organisaties?– Door ICT betere interactie burger-overheid?

Operationalisering

• ZES werkpakketen1. Politiek gebruik internet (micro)

2. Internet en politiek protest (micro-meso) – US

3. Websites en verkiezingscampagnes (meso)

4. Websites van sociale bewegingen (meso) – CANADA

5. ICT en coördinatie van bewegingen (meso)

6. ICT en overheid-burgers (macro) - CANADA

(+ coördinatie en eindrapport)

TUSSEN VERGADERCULTUUR EN VIRTUEEL BESTUUR: HET (E-)COMMUNICATIEWEB VAN DE SCHONE KLEREN

CAMPAGNE

WORKING PAPER 3: WP2 – Internet en Sociaal Protest

UNIVERSITEIT ANTWERPEN

Ruud Wouters

(Werktitel)

Inleiding

• Vraag: in welke mate hebben moderne communicatie-technologieën een impact op het interne functioneren van het platform?

• Methode:

kwalitatieve diepte-interviews met betrokkenen (n=14)

- Coördinator Frieda De Koninck (verkennend en besluitend)

- Stuurgroepleden- passief lid, medewerkers, Europese Coördinator

korte, gesloten vragenlijst (= kwantitatief)

Vlaanderen: - 1995 - 25-tal organisaties

- zeer divers

Schone Kleren Campagne

• Wat?- Internationale Campagne- arbeidsomstandigheden- kledingindustrie

Organisatietype Actief lid Passief lid Geen lid ABVV J ongeren Vakbond ABVV TKD Vakbond ABVV Vakbond ACV Vakbond ACV Textura Vakbond BBTK Vakbond Broederlijk Delen NGO Culturele Centrale NGO Fair Trade Org. NGO FOS NGO KAV Vakbond KWB Vakbond LBC/ NVK Vakbond Mensenbroeders NGO 11.11.11 NGO NBV Consumentenorg KAJ Vakbond OIVO Consumentenorg Oxfam solidariteit NGO Oxfam Wereldwinkels NGO Sjamma NGO SVV NGO Testaankoop Consumentenorg Unicef NGO Verbruikersateljee Consumentenorg Wereldsolidariteit NGO

Evolutie: van sensibiliseren naar controleren

• … als een netwerk van organisaties- thema als bindmiddel - diversiteit en breuklijnen- gedecentraliseerd én gecentraliseerd

• Verwantschap netwerkstructuur en natuur ICT- communicatie als organiserende kracht- ICT uiterst geschikt: effectieve informatieoverdracht

collectieve identiteit, banden onder-onderhouden,democratiserend …

- SKC als een ‘Virtual Team’- Belang van de context: ICT zowel agent als object of

change

Schone Kleren Campagne

Context

• Schone Kleren-leden en ICT: - vakbonden: structuur, cultuur en achterban- NGOs: internationale component- NBV: vreemde eend in de bijt

ouder, groter, rijker jonger, kleiner, armer

moderniseringsscenario: effectiviteitswinsten

• Context = voedingsbodem virtueel interageren in het netwerk

Impact ICT op stuurgroep

• Communicatieritme:

- ICT zorgt voor meer continue communicatie- functieverdeling F2F en ICT- ICT als weak tie instrument bij uitstek (effectief en non-intrusive)

Impact ICT op stuurgroep

• Communicatieverloop:

- spinnenweb? Gebrek aan concentrische communicatie- oorzaken: vertrouwdheid, informatie overkill en tijd- DUS: ICT en interactiviteit? Belang F2F communicatie: hartslag van de campagne

Informatiedoorstroming

• SKC sluit aan bij core, maar is niet hoofddoel• Bekommernis coördinator ICT als oplossing?

• traditionele kanalen troef: stuurgroepleden als filter vergadering = engagement

• MAAR: gestaag ICT: website website als katalysator

Besluit

• Geëigendheid ICT voor netwerkstructuren- efficiënt organisatieoverschrijdend- meer continue communicatie- zwakke banden onderhouden en activeren- website als katalysator voor informele communicatie

• Maar: belang context- ICT-gebruik sterk in het verlengde van traditionele kanalen- concentrische e-communicatie is verwaarloosbaar

• Gevolg: belang stuurgroepvergaderingen

ICT of F2F?

THE POTENTIAL OF POLITICAL MOBILIZATION. AN EXPERIMENT ON INTERNET AND FACE-TO-FACE MOBILIZATION EFFORTS

WORKING PAPER 4: WP4 – Websites van sociale bewegingen

KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN

Marc Hooghe, Valérie-Anne Mahéo, Dietlind Stolle en Sara Vissers

(Werktitel)

Inhoud

• Onderzoeksvragen

• Methodologie

• Presentatie Belgische data

• Presentatie Canadese data

• Conclusie

Theorie

• Conventionele vs. Online politieke mobilisatie

F2F: -arbeids- en tijdsintensief Web: - informatiesnelweg - horizontale karakter - reikwijdte

Onderzoeksvragen

• Welke mobilisatie strategie, web-gebaseerde communicatie of face-to-face communicatie, is het meest doeltreffend in het mobiliseren van politieke participatie?

• Welke mobilisatie strategie, web-gebaseerde

communicatie of face-to-face communicatie, is het meest doeltreffend in het genereren van politieke kennis?

Methodologie

• Pre-Post Control Group Design

• Deelnemers

N = 1000

• Doelgroep: Jeugd– studenten (universiteit)– deelnemers lagere socio-economische status

België

Canada

Tijdsschema experimentenGOLF I Rekrutering

Invullen pre-test

Week 1

(zelfde dag)

GOLF II Activiteit experiment

Invullen post-test I

Week 2 tot 3 (zelfde dag)

GOLF III Versturen vragenlijsten post-test II Week 16 tot 19

Debriefing Debriefing onderzoeksproject Week 20

Voorlopige resultaten

Variabelen

• Kennis m.b.t. de opwarming van de aarde

• Participatie m.b.t. de opwarming van de aarde (intentie)

• Politieke participatie (intentie)

BELGIË

• Resultaten Universiteitsstudenten

• N = 247

– N web = 74– N face-to-face = 69– N controle = 42

Leereffect kennis mbt opwarming van de aarde - Universiteitsstudenten (Repeated measures GLM)

df F p Partial Etasquared

Between subjects

Group 2 10.799 0.000 0.108

Within subjects

Time 1 75.721 0.000 0.297

Time*Group 2 37.473 0.000 0.295

Within group error 179

Verschil gemiddelde in kennis:-Kennisschaal 0 - 5-Universiteitsstudenten (België)

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

Pre-Test Post-Test

WebFace-to-faceControle

Verandering gemiddelde in kennisschaal m.b.t. opwarmingVan de aarde (6-p schaal) - Universiteitsstudenten (oneway anova verschilscores)

KennisPre-testGem.

KennisPost-testGem.

Kennisverschil

n

Web site 1.53 3.19 1.66*** 76

Face-to-face 1.29 2.14 0.85*** 66

Controle groep 1.91 1.67 -0.28 42

Effect op Participatie m.b.t. opwarming van de aarde - Universiteitsstudenten (Repeated measures GLM)

df F p Partial Etasquared

Between subjects

Group 2 3.590 0.030 0.040

Within subjects

Time 1 441. 297 0.000 0.721

Time*Group 2 2.570 0.080 0.029

Within group error 171

Verschil gemiddelde Participatie m.b.t. de opwarming van de aarde:

-participatieschaal 0 -17 -Universiteitsstudenten (België)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Pre-Test Post-Test

WebFace-to-faceControle

Verandering gemiddelde participatieschaal mbt Opwarming van de aarde (18-p schaal)- Universiteitsstudenten (oneway anova verschilscores)

Part.Pre-testGem.

Part.Post-testGem.

Part.verschil

n

Web site 8.99 14.38 5.39 71

Face-to-face 8.11 12.66 4.55 62

Controle groep 8.44 12.66 4.22 41

Effect op Politieke Participatie- Universiteitsstudenten (Repeated measures GLM)

df F p Partial Etasquared

Between subjects

Group 2 0.112 0.894 0.001

Within subjects

Time 1 60.623 0.000 0.256

Time*Group 2 0.361 0.697 0.004

Within group error

Verschil gemiddelde Politieke Participatie:-Politieke participatie schaal 0 - 14 -Universiteitsstudenten (België)

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Pre-Test Post-Test

WebFace-to-faceControle

Verandering gemiddelde politieke participatieschaal (15-p schaal)- Universiteitsstudenten (oneway anova verschilscores)

Part.Pre-testGem.

Part.Post-testGem.

Part.verschil

n

Web site 6.04 7.93 1.89 74

Face-to-face 6.09 7.85 1.75 65

Controle groep 6.48 7.90 1.43 40

CANADA

• sub-sample van de respondenten met lagere socio-economische status

• N = 190

– N web = 60– N face-to-face = 93– N controle groep= 33

Leereffect kennis m.b.t. opwarming van de aarde - Respondenten lagere SES (Repeated measures GLM)

df F p Partial Etasquared

Between subjects

Group 2 6.433 0.002 0.068

Within subjects

Time 1 33.236 0.000 0.158

Time*Group 2 8.304 0.000 0.086

Within group error 177

Verschil gemiddelde in kennis:-Kennisschaal 0 to 5-respondenten lagere SES (Canada)

0

0,2

0,40,6

0,8

1

1,21,4

1,6

1,8

Pre-Test Post-Test

Web

Face-to-face

Controle

Verandering gemiddelde in kennisschaal mbt opwarmingVan de aarde (6-p schaal) – respondenten lagere SES (oneway anova verschilscores)

KennisPre-testGem.

KennisPost-testGem.

Kennisverschil

n

Web site 0.90 1.10 0.20 59

Face-to-face 0.75 1.70 0.95*** 88

Controle groep 0.45 0.88 0.43 33

Effect op Participatie m.b.t. opwarming van de aarde - Respondenten lagere SES (Repeated measures GLM)

df F p Partial Etasquared

Between subjects

Group 2 2.660 0.73 0.032

Within subjects

Time 1 360.040 0.000 0.694

Time*Group 2 0.467 0.628 0.006

Within group error 159

Verschil gemiddelde Participatie m.b.t. de opwarming van de aarde:

-participatieschaal 0 - 17 -respondenten lagere SES (Canada)

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Pre-Test Post-Test

Web

Face-to-face

Controle

Verandering gemiddelde participatieschaal mbt Opwarming van de aarde (18-p schaal)- respondenten lagere SES (oneway anova verschilscores)

Part.Pre-testGem.

Part.Post-testGem.

Part.verschil

n

Web site 9.16 14.76 5.6 51

Face-to-face 8.37 13.84 5.47 82

Controle groep 7.97 12.86 4.89 29

Effect op Politieke Participatie- Respondenten lagere SES (Repeated measures GLM)

df F p Partial Etasquared

Between subjects

Group 2 4.146 0.018 0.050

Within subjects

Time 1 102.638 0.000 0.397

Time*Group 2 4.360 0.014 0.053

Within group error 156

Verschil gemiddelde Politieke Participatie:-Politieke participatie schaal 0 - 14

-respondenten lagere SES (Canada)

0

2

4

6

8

10

Pre-Test Post-Test

Web

Face-to-face

Controle

Verandering gemiddelde politieke participatieschaal (15-p schaal)- respondenten lagere SES (oneway anova verschilscores)

Part.Pre-testGem.

Part.Post-testGem.

Part.verschil

n

Web site 3.60 7.81 4.21* 48

Face-to-face 4.78 8.60 3.82* 80

Controle groep 4.19 5.97 1.78 31

(Voorlopige) Conclusie• Web en face-to-face mobilisatie leidt tot meer kennis.

– Studenten: Web-conditie heeft groter leereffect– Respondenten lagere SES: Enkel face-to-face leidt tot meer

kennis.

• In tegenstelling tot onze verwachtingen zien we geen effect van de experimentele condities op participatie m.b.t. de opwarming van de aarde.

• In tegenstelling tot onze verwachtingen, zien we geen effect van de experimentele condities op politieke participatie voor de studentenpopulatie.

-Respondenten lagere SES: Web en face-to-face mobilisatie leidt tot meer politieke participatie.

INTERNATIONALE COÖRDINATIE VAN WERELDWIJD PROTEST: EEN VERGELIJKENDE STUDIE VAN DE ANTI-RAKETTENBETOGINGEN IN 1983, DE BETOGINGEN TEGEN DE GOLFOORLOG IN 1991 EN TEGEN DE OORLOG IN IRAK IN 2003

WORKING PAPER 5: WP5 – ICT en coördinatie van bewegingen

UNIVERSITEIT ANTWERPEN

Jeroen Van Laer

(Werktitel)

Onderzoeksvragen + Opzet (1)

• Hoe is de coordinatie van protest internationaal mogelijk?

• wat is de rol en impact van ICT’s?

• Most Similar Cases - design

• Vergelijking van internationale coordinatie in een tijdperk zonder, en met ICT’s

Onderzoeksvragen + Opzet (2)

gelijkenissen

verschillen

ICT’sinternationalesamenwerking

?

Onderzoeksvragen + Opzet (3)

• Drie cases:– anti-rakettenbetogingen ’80 (1983)– anti-golfoorlog 1991– anti-Irakoorlog 2003

• Beperkingen/problemen:– enkel vergelijken op Europees niveau– verschil context 1983 en 2003 te groot

Theoretische achtergrond (1)

• Coalitievorming op internationaal niveau– Strategische motivaties (zichtbaarheid en politieke

effectiviteit)• breder draagvlak• meer effectieve agenda-setting• betere sensibilisering

– Solidariteit– Interne factoren

• ideologische posities, prioritaire doelstellingen• beschikbare middelen• organisatie-ethos

47

Theoretische achtergrond (2)

– Externe factoren• posities/acties andere actoren (overheden,

tegenbewegingen, drukkingsgroepen, media, bondgenoten)

• triggering events• highly salient issue, waarrond mobilisatie dringend

wordt geacht

• Belang van ICT’s– leren kennen van nieuwe organisaties– oplossen/vermijden van hindernissen– meer flexibele en snellere interactie

Voorlopige hypothesen

(1) op relatief korte tijd, minder middelen, betere coordinatie

(2) samenwerking met meer en meer diverse organisaties

(3) overbruggen substantiele verschillen tussen organisaties

(4) minder top-down

(5) sterkere collectieve identiteit

Vragen/ problemen

1. welke betogingen vergelijken

2. welke landen vergelijken

3. welke mensen uit welke organisaties interviewen