Plan van aanpak stedelijke ... - Gemeenteraad Almere · Almere Buiten is gevoelig voor...

Plan van aanpak stedelijke vernieuwingsopgave

Centrum Almere Buiten 2019-2023

plan van aanpak stedelijke vernieuwingsopgave Centrum Almere Buiten 2019-2023 versie: 03072019 status: concept

2

Stadsvernieuwing of stedelijke vernieuwing Stadsvernieuwing: een term die wordt gebruikt voor het proces van renovatie en/of sloop- en nieuwbouw in stedelijke achterstandsgebieden. Stedelijke vernieuwing: verbetering van de leefbaarheid in stadsdelen. Dit betekent dat het niet alleen over ‘stenen’ gaat maar vooral ook over sociaal-economische impulsen. Natuurlijke vernieuwing en stedelijke vernieuwing Natuurlijke vernieuwing: de natuurlijke dynamiek, ontwikkelkracht en organische vernieuwingskracht van de stad en samenleving zelf. Door hierin te investeren voorkom je dat gebieden afglijden. Aandacht en investeren in die natuurlijke vernieuwing is dus een belangrijke vorm van preventie en voorkomen dat gebieden afglijden. Stedelijke vernieuwing: richt zich op die plekken in de stad waar de natuurlijke vernieuwing uit balans is. Het 'keurmerk' stedelijke vernieuwing geeft aan dat er sprake is van een meer dan gemiddelde urgentie en een meer dan gemiddelde complexiteit en dus een andere manier van sturen, financieren en samenwerken. Bron: startnotitie stedelijke vernieuwing dd. 12-09-2018


3

Inhoudsopgave

1. Het Plangebied ........................................................................................................................................ 7

2. Centrum Almere Buiten: “Wat is er aan de hand? Waarom moet er nu iets gebeuren?” ......................... 8

Analyse – de urgentie van Centrum Almere Buiten ............................................................................................ 8

Sterke punten en Kansen .................................................................................................................................... 9

Samengevat: SWOT-analyse ............................................................................................................................. 10

3. Wat willen we bereiken? ....................................................................................................................... 12

Wensen & eisen ten behoeve van een gezamenlijk op te stellen toekomstvisie............................................... 12

4. Strategie van uitvoering: de eerste stappen........................................................................................... 14

Mogelijke partners en belanghebbenden ......................................................................................................... 14

Participatie ........................................................................................................................................................ 15

‘het Buitenatelier’ ............................................................................................................................................. 15

5. Wat moet er gebeuren? De opgaven voor 2019-2023 ............................................................................ 16

Spoor 1: korte Termijn (2019-2020) .................................................................................................................. 16

Spoor 2: middellange termijn (2020-2023) ....................................................................................................... 18

6. Wanneer zijn we succesvol? .................................................................................................................. 19

Voorgestelde indicatoren .................................................................................................................................. 19

7. Kaders en uitgangspunten bij stedelijke vernieuwingsopgave Centrum Almere Buiten 2019................. 20

Denkrichting ...................................................................................................................................................... 20

Uitgangspunten College en raad: .................................................................................................................... 20

8. Risico’s en maatregelen ......................................................................................................................... 21

9. Concept aanvraag Fonds Stedelijke Vernieuwing 2019-2023 ................................................................. 22

10. Bijlagen bij plan van aanpak stedelijke vernieuwingsopgave Centrum Almere Buiten ....................... 23

Bijlage 1: Historie - masterplan 2005................................................................................................................ 23

Bijlage 2: Wat kan de gemeente doen? ............................................................................................................ 24

Bijlage 3: Bronnen ............................................................................................................................................. 25


4

Inleiding

Ondernemers van het centrum van Almere Buiten (Centrum Almere Buiten) luiden de noodklok.

Door verschillende factoren zijn de ambities uit het masterplan 2005 niet gehaald. De functie

van dit centrum is met name door de crisis 2008-2016 en het veranderend consumentengedrag

fundamenteel gewijzigd. Daar komt bij dat ook onze visie op de stad en positionering van de

verschillende stadsdeelcentra (Haven, Poort, Buiten) in de stad als geheel gewijzigd is. Ging het

masterplan uit 2005 nog uit van een autonoom stadsdeelcentrum voor Almere Buiten (‘stadje in

een stad’) met ‘winkelen’ (ook niet-dagelijks) als de belangrijkste activiteit, vandaag de dag zien

we meer en meer een landelijke trend naar regionale grote stadscentra (winkelen en verblijven)

en wijk-/buurtcentra (boodschappen doen). Dit heeft zijn gevolgen: de samenstelling van het

winkelaanbod in het stadsdeelcentrum loopt terug, de openbare ruimte maakt een rommelige

indruk en ziet er sleets uit, de uitstraling van de winkelpanden is weinig aantrekkelijk, er is

weinig groen en het centrum is niet aantrekkelijk genoeg om er even gezellig te gaan zitten en te

verblijven.

Gelukkig gebeurt er al wel het een en ander: het Globeplein heeft een forse upgrading gehad, de

Globe wordt herplaatst, er worden nieuwe prullenbakken door het hele centrum geplaatst en de

bomenbakken zijn aangevuld met beplanting, in Doemere heeft zich een aantal nieuwe

aantrekkelijke formules gevestigd en er is een fors aantal nieuwe woningen in het centrum

bijgekomen. Er is meer nodig om het centrum toekomstbestendig te maken en een nieuw

toekomstperspectief te bieden en de kansen die er zijn te verzilveren. Want door de omvang van

het stadsdeel (56.000 inwoners), het vele groen en gevoel van ruimte, met Doemere en

Buitenmere direct gelegen aan een intercitystation, nabij de Oostvaardersplassen, heeft dit

gebied wel degelijk mogelijkheden om uit te groeien tot een stevig en aantrekkelijk knooppunt

in Almere en de regio.

Stedelijke vernieuwing is voor Almere een nieuwe opgave. De opgave Centrum Almere Buiten en

binnenring Almere Haven zijn daarbij tegelijkertijd ook de eerste belangrijke experimenten in

de Almeerse aanpak van stedelijke vernieuwing. De stad is ooit vanaf de tekentafel ontwikkeld.

We kunnen toekomstbeelden schetsen, doelen stellen, plannen maken, maar stedelijke

vernieuwing begint niet op de tekentafel, maar in de stad zelf; met de bewoners, ondernemers

en partners. De grote uitdaging zit in luisteren, kijken, aansluiten op de dynamiek, voelen waar

de energie zit van waaruit kan worden gebouwd en met welke partners het verschil gemaakt

kan worden en toegewerkt kan worden naar een nieuw toekomstperspectief. De gemeente heeft

hierin meerdere rollen. Om deze opgave te doen slagen is er meer nodig alleen de uitvoering van

haar wettelijke taken. Maar ook dan is dat nog geen garantie voor succes. Immers, de gemeente

is niet verantwoordelijk voor alles. Partners hebben hierin een eigen verantwoordelijkheid. Ook

van hen zijn extra inspanningen nodig. Het uiteindelijke succes van deze opgave wordt bepaald

door het succes van de samenwerking.

Het voorliggend plan heeft niét tot doel om ‘het masterplan uit 2005 alsnog af te maken’, maar

om op basis van de huidige inzichten en te verwachten trends voor ‘het Centrum van Almere

Buiten een nieuw toekomstperspectief te ontwikkelen en het centrum toekomstbestendig te

maken. Daarbij heeft het feit dat delen van het masterplan uit 2005 niet zijn gerealiseerd ook

een positieve kant. Immers, dit biedt kansen om op de vrije kavels die nog niet zijn ingevuld

nieuwe voorzieningen toe te voegen, waar eerder geen sprake van was.


5

Het plan kent een horizon naar 2023, oftewel deze collegeperiode. De totale opgave gebaseerd

op een nog op te stellen toekomstvisie reikt ver voorbij 2023. Dit betekent dat in 2023 op basis

van de dan bereikte resultaten een vervolg op dit plan zal worden opgesteld en voorgelegd aan

de raad.

Dit plan van aanpak is onder leiding van de programmamanager opgesteld door de ambtelijke

kerngroep Centrum Almere Buiten. Tevens zijn er verschillende consultatiemomenten geweest

met ondernemers, eigenaren en bewoners. De resultaten hiervan zijn in het document verwerkt.

Ondernemers, eigenaren en bewoners herkennen zich in de analyse en de voorgestelde

maatregelen. Er is bereidheid tot verdere samenwerking, maar dit moet nog vorm en inhoud

krijgen.

Bij de totstandkoming van dit plan van aanpak is gebruik gemaakt van verschillende bronnen.

Een overzicht van deze bronnen is als bijlage opgenomen. Tevens is in de bijlage een aparte

pagina opgenomen over de essentie van het masterplan 2005.

Het college heeft in het kader van stedelijke vernieuwing het Centrum Almere Buiten tot een van

de bestuurlijke opgaven uit het coalitieakkoord voor deze bestuurlijke periode benoemd. En ze

heeft deze keuze ook kracht bijgezet door te besluiten om de komende jaren een deel van de

winst uit verkoop van gronden in nieuwe gebieden in te zetten voor de vernieuwing van de stad,

te beginnen in de binnenring in Almere Haven en Centrum Almere Buiten. Hiermee geeft het

college een stevig signaal af naar andere partijen (eigenaren en ondernemers) voor een

gezamenlijke, daadkrachtige aanpak in de komende jaren


6


7

1. Het Plangebied

De stedelijke vernieuwingsopgave richt zich primair op het centrumgebied van Almere Buiten.

Dit omvat: de winkelgebieden Doemere (inclusief gebouw voormalige ‘Woondome’), Buitenmere

tot en met het haventje en de Hoofdstedenbuurt.

Voorzieningenstrook Molenbuurt

De omliggende wijken Molenbuurt en Bouwmeesterbuurt hebben allebei hun eigen dynamiek en

vraagstukken. Echter, deze opgaven staan op zichzelf en vergen geen samenhangende aanpak

met Centrum Almere Buiten. Andersom is er wel een relatie: immers: een krachtig Centrum

Almere Buiten heeft een positief effect op de omliggende kwetsbare wijken.

Deze wijken maken geen onderdeel uit van deze opgave.

Een uitzondering betreft de voorzieningenstrook in de Molenbuurt.

In de komende jaren ontstaat als gevolg van herstructurering van een viertal scholen in de

Molenbuurt (het verlengde van het centrum), een kansrijke plek waar ruimte is voor een

woonprogramma of aanvullende voorzieningen. Deze strook is geen onderdeel van het

probleem van Centrum Almere Buiten, maar de invulling van deze strook kan wel bijdragen aan

de oplossing. Invulling moet daarbij in nauwe samenhang gebeuren met de toekomstige

programmatische invulling voor Centrum Almere Buiten en sluit aan op de invulling van

Buitenmere Noord. Reden waarom deze strook, weliswaar als apart uit te werken deelopgave,

maar wel in dit plan van aanpak wordt meegenomen.


8

2. Centrum Almere Buiten: “Wat is er aan de hand? Waarom moet er nu iets

gebeuren?”

Analyse – de urgentie van Centrum Almere Buiten

De urgentie van Centrum Almere Buiten wordt veroorzaakt door een optelsom van een aantal ontwikkelingen die elkaar in negatieve zin versterken en leiden tot een gebied met weinig belevingswaarde, een lage verblijfskwaliteit en waar de identiteit ontbreekt. Een schets van de belangrijkste negatieve ontwikkelingen: Internet en veranderend consumentengedrag In het masterplan 2005 werd er nog van uitgegaan dat er in elk stadsdeel ruimte was voor een autonoom stadsdeelcentrum voor zowel de dagelijkse als niet-dagelijkse aankopen. En met een stadsdeel van toen 50.000 inwoners, was er behoefte aan en volop ruimte voor uitbreiding van m2 detailhandel. Almere Buiten zou een volwaardig stadsdeelcentrum krijgen. Ook al is het nog maar 14 jaar geleden, het landschap van detailhandel is sterk gewijzigd. De opkomst van internetverkopen en het daarmee veranderende consumenten- en koopgedrag heeft de detailhandel op z’n kop gezet. Grote winkelformules, zelfstandige ondernemers en franchises verdwijnen. Centragebieden vernieuwen zich. Detailhandel is daarbij niet langer de belangrijkste succesfactor. Baltimoreplein: leeg hart van Centrum Almere Buiten De financiële crisis viel tegelijkertijd met de realisatie van het masterplan. Dit leidde ertoe dat marktpartijen zich terugtrokken en beoogde ontwikkelingen in het centrum werden uitgesteld of afgeblazen. Zo werden plannen slechts ten dele uitgevoerd en moest de ambitie fors naar beneden worden bijgesteld. Investeringen stokten, wat weer leidde tot tegenvallende grondopbrengsten bij de gemeente. Met als gevolg dat de beoogde kwaliteit van de openbare ruimte en gebouwen niet werd gehaald. Het woningbouwprogramma kon met moeite worden gerealiseerd, maar kwalitatieve ambities moesten naar beneden worden bijgesteld. Op het Baltimoreplein zijn de gevolgen van deze negatieve effecten pijnlijk zichtbaar: de plek die juist bedoeld was als ‘hart van Buiten’ oogt als een lege, verrommelde en verlaten ruimte, waar de busbaan als barrière doorheen snijdt. Veranderende visie op de stadsdeelcentra De komst van het Stadscentrum heeft geleid tot een veranderde beleidsmatige visie op de stad en de stadsdeelcentra. Lag het accent in het verleden op de ontwikkeling van goed ingerichte autonome stadsdeelcentra (Haven, Stad, Buiten, Poort), de keuze van het gemeentebestuur voor Almere Centrum als het centrale winkelcentrum voor heel Almere heeft ertoe geleid dat Almeerders voor hun niet-dagelijkse aankopen nu vooral naar het Stadscentrum gaan. En voor dagelijkse boodschappen kunnen bewoners terecht bij de wijk-/buurtwinkelcentra in de eigen woonomgeving. Het functioneren en de positionering van de stadsdeelcentra binnen de stad als geheel is daarmee fundamenteel gewijzigd. Overigens is dit niet een typisch Almeerse trend, maar een ontwikkeling die zich landelijk op veel bredere schaal voordoet. Voor Centrum Almere Buiten betekent deze verandering dat er nu sprake is van een overmaat aan m2 detailhandel, tegenvallende bezoekersaantallen en dalende omzetten van ondernemers. En overmaat van m2 leidt tot een vermindering van kwaliteit en diversiteit van winkels. Er is dringend behoefte aan een nieuw en wenkend toekomstperspectief


9

Consequenties van beleidskeuzes => effect op Centrum Almere Buiten. Almere Buiten is gevoelig voor ontwikkelingen elders in de stad. De ontwikkeling van stadsdeel Poort, het Stadscentrum, de Floriade, maar ook beleidsmatige keuzes op het terrein van bijvoorbeeld detailhandel, parkeren, cultuur en sport, hebben z’n weerslag op de ontwikkelingen in Almere Buiten. Onduidelijkheid in gemeentelijk beleid over de toekomst van Doemere maakt dat partijen niet investeren, maar afwachten. Duidelijkheid over en consistentie van stedelijk beleid en regie op de stedelijke programmering vanuit een integraal afwegingskader zijn noodzakelijk. Betaald parkeren Bij de ontwikkeling van het masterplan is als gevolg van de geprognotiseerde toename van bezoekers en de te verwachte parkeerdruk, geïnvesteerd in gebouwde parkeervoorzieningen, waarbij bij de besluitvorming over het masterplan ook is besloten tot de invoering van betaald parkeren met ingang van 2012 (verwachte einddatum van realisatie van het masterplan). De werkelijkheid heeft anders uitgepakt. Er is een overmaat aan gebouwde parkeervoorzieningen. Het betaald parkeren is naar oordeel van ondernemers en eigenaren een van de oorzaken van de omzetdaling. Momenteel is de exploitatie van de garages in Buiten niet sluitend, hetgeen wel het uitgangspunt van dit college is. Vanuit dit gezichtspunt is het betaald parkeren noodzakelijk, maar het college staat open voor initiatieven uit de markt.

Samenwerking en partnerschap In het Centrum Almere Buiten (Buitenmere en Doemere) zijn meerdere eigenaren. Doemere is eigendom van Doemere Properties, Buitenmere Noord is grotendeels in eigendom van Buitenmere Properties en Buitenmere Zuid is van Syntrus Achmea. Daarnaast zijn de sociale huurwoningen eigendom van Alliantie. Er is in de afgelopen jaren met wisselend succes veel gedaan om de samenwerking tussen partijen in het gebied te versterken. Er zijn twee winkeliersverenigingen actief: Doemere en Buitenmere. Er is bereidheid tot samenwerken, maar er is behoefte aan ondersteuning op het gebied van bestuurlijke professionaliteit en goede marketing en promotie. Complicerende factor is dat we spreken over Centrum Almere Buiten, maar dat Doemere en Buitenmere twee op zichzelfstaande centra zijn met een verschillend aanbod en een geheel eigen doelgroep. Het vinden en benutten van synergiekansen is moeilijk.

Sterke punten en Kansen

Groot stadsdeel met fysieke ruimte voor nieuwe voorzieningen Almere Buiten is een groot autonoom stadsdeel van nu ruim 56.000 inwoners. Een groen en ruim opgezet stadsdeel waar het prettig wonen is met een gevoel van ‘BuitenLeven’ Centrum Almere Buiten heeft een groot verzorgingsgebied. Niet alleen Buitenaren, ook inwoners van Tussen de Vaarten zijn regelmatige bezoekers van het centrum in Buiten. Inwoners hebben behoefte aan een ‘hart voor Almere Buiten’ waar het gezellig is om elkaar te ontmoeten, te verblijven en leuke dingen te beleven. Er is fysiek ruimte voor uitbreiding van bestaande voorzieningen in het centrum zoals het Erfgoedhuis en de bibliotheek en aanwezige functies als het zwembad en het ROC kunnen beter worden benut. Daarnaast is er ook, door het wegvallen van eerder geplande ontwikkelingen, nog fysieke ruimte voor nieuwe voorzieningen op het gebied van cultuur en leisure die de levendigheid, belevingswaarde en verblijfskwaliteit versterken. Zo is het hotel op het Baltimoreplein een geheel nieuwe functie die in het verleden niet is voorzien, maar die voor het centrum een waardevolle aanwinst is en het knooppunt rond het station kan versterken. Ook biedt het hotel op die locatie mogelijkheden voor congressen en de realisatie van een ‘seats to meet’ concept.


10

Centrum Buiten: Intercitystation Station Almere Buiten is onlangs weer opgewaardeerd naar een intercitystation. Dit heeft, zo blijkt uit cijfers van Prorail, aantoonbaar geleid tot een toename van het aantal reizigers. In combinatie met het vorige punt ligt hier een grote kans om Centrum Almere Buiten tot tweede stedelijk knooppunt van Almere en knooppunt in de regio te ontwikkelen. Aantrekkelijke locatie voor ontspannen stedelijk wonen; versterkt knooppunt In de afgelopen jaren is er een substantieel aantal woningen in het Centrum Almere Buiten toegevoegd: 486 woningen, waarvan 348 sociale huur. Het percentage sociale huur is daarmee gestegen naar 51%. Een verdere uitbreiding van sociale huur is daardoor ongewenst. Een toevoeging van woningen moet complementair zijn aan wat er is en een doelgroep bedienen die in sociaaleconomisch opzicht een toegevoegde waarde heeft voor het gebied. Een toevoeging van woningen in het vrije sector huur en middeldure koopsegement is daarmee het meest gewenst, maar was in het verleden, mede als gevolg van de crisis moeilijk realiseerbaar. Komend jaar worden er 78 appartementen in dit segment gebouwd en er is nog volop ruimte voor verdere uitbreiding en verdichting; zowel in Buitenmere als op termijn mogelijk ook op locatie Doemere. Dit biedt mogelijkheden voor doorstroming en sociale stijging van huishoudens en versterking van draagvlak voor voorzieningen in het centrum. Toevoegen van woningen betekent ook een belangrijke versterking van het ‘knoopunt Centrum Almere Buiten’ zoals in het vorige punt benoemd. Een succesvol woningbouwprogramma in Centrum Almere Buiten vraagt wel om een heldere bestuurlijke prioritering en borging in het stedelijk woonbeleid.

Doemere Doemere heeft, ondanks de wat sleetse uitstraling, met de komst van een aantal nieuwe sterke formules aanzienlijk aan kwaliteit gewonnen. Er is geen leegstand. Met een heldere beleidskeuze om geen nieuwe locaties PDV/GDV (perifere detailhandel/grootschalige detailhandelsvestigingen) elders in de stad te ontwikkelen krijgt Doemere de kans voor een sterke lokale en regionale propositie, waar ook Buitenmere mogelijk van kan profiteren.

Komst nieuwe eigenaar De mogelijke komst van een nieuwe eigenaar voor het zuidelijk deel van Buitenmere brengt nieuwe energie en biedt kansen om voor samenwerking en gezamenlijke investeren.

Samengevat: SWOT-analyse

Interne factoren

Sterk • Aanwezigheid van ’t Erfgoedhuis, zwembad,

bibliotheek, ROC, evenemententerrein • Globeplein en Baltimoreplein: 2 pleinen met

kansen voor eigen identiteit • Ambitie van dit college m.b.t. stedelijke

vernieuwing Centrum Almere Buiten o nieuwe cultuurnota: beleidsmatige keuze voor

aanwezigheid en versterking culturele voorziening in elk stadsdeel

o nieuwe woonvisie o nieuwe detailhandelsvisie

Zwak • Kwaliteit openbare ruimte • Ontbreken van identiteit • Groot, uitgestrekt winkelgebied • Baltimoreplein: grote lege ruimte in het ‘hart van

het centrum’ • Veroudering van panden en openbaar gebied • Centrumentrees: Koppeldreef, Evenaar en

Polderdreef: weinig uitnodigend, centrum moeilijk vindbaar; bewegwijzering.

• Sluitende parkeerexploitatie • Concurrerende ontwikkelingen elders in de stad • Beoogde nieuwe ambitie voor Baltimoreplein als

Hart van Buiten wordt niet gehaald; busbaan wordt niet goed ingepast, waardoor kwaliteit van verblijfsruimte voor terrassen wegvalt


11

Externe factoren Kansen • Intercitystation => ontwikkeling stedelijk

knooppunt • Ruimte, groen, ‘BuitenLeven’ • Nabij de Oostvaardersplassen • Baltimoreplein • Ruimte voor woningbouw • Ruimte voor andere (cultuur-, maatschappelijke-,

leisure) functies die verblijfs- en belevingswaarde versterken

• Kwalitatief nieuwe formules Doemere • Mogelijke komst nieuwe spelers zorgen voor

nieuwe energie • Fysieke ruimte voor culturele broedplaats • Groot verzorgingsgebied:

Buitenmere: Almere Buiten Doemere: stedelijke en regionale potentie

• Volop kansen voor vergroening van het centrum • Bereidheid van ondernemers om samen te werken

Bedreigingen • Ontbreken van gemeenschappelijk gedragen

toekomstbeeld voor Centrum Almere Buiten • Ontbreken commitment voor gezamenlijk

uitvoeringsplan • Ontbreken van financiële middelen om

kwaliteitsslag te maken • Ontbreken van professionele marketing en

promotie van beide centra;

Conclusie: De stedelijke vernieuwingsopgave van Centrum Almere Buiten is een integrale opgave waarin economische, ruimtelijke, fysieke, culturele, en sociaalmaatschappelijke interventies nodig zijn om tot een toekomstbestendig centrum te komen.


12

3. Wat willen we bereiken?

In de afgelopen jaren zijn er als gevolg van de veranderende omstandigheden verschillende initiatieven geweest van ondernemers, eigenaren en gemeente gezamenlijk als ook door de ondernemers zelf om te komen tot een nieuwe toekomstvisie voor het centrum. Zo is in 2012/2013 op gezamenlijk initiatief van alle partijen een visie traject gestart onder leiding van Fresh Forward, geresulteerd in de visie “Samen creëren van ons Buiten Thuis”. In 2017 is op initiatief van de ondernemers wederom een traject gestart onder leiding van Pim van den Berg, getiteld “Buiten Leven”. En tot slot heeft Bureau Stedelijke Planning (BSP) een adviesrapport uitgebracht met een drietalmogelijke toekomstscenario’s voor de ontwikkeling van het centrum van Almere Buiten.

De genoemde rapporten hebben weliswaar ieder hun eigen kleur en detaillering, toch is er een aantal grote gemeenschappelijke lijnen uit te halen die een goede basis kunnen vormen voor een gezamenlijk gedragen aantrekkelijk toekomstbeeld voor het centrum van Almere Buiten. Deze stap is tot op heden niet gezet. Er is veel goed bruikbaar en actueel onderzoeksmateriaal voor handen, maar het is niet samengebracht tot een gezamenlijk gedragen en doorleefd toekomstbeeld. Dit zal op korte termijn één van de eerste te ondernemen acties moeten zijn en van waaruit een gezamenlijk meerjarig uitvoeringssplan kan worden opgesteld en uitgevoerd.

Wensen & eisen ten behoeve van een gezamenlijk op te stellen toekomstvisie Vanuit de gemeente willen we de volgende aandachtspunten meegeven bij de op gezamenlijk op te stellen toekomstvisie: • Centrum Almere Buiten moet uitgroeien tot een van de stedelijke knooppunten van Almere

waar mensen graag willen werken en nieuwe ondernemers zich graag vestigen; • het Centrum Almere Buiten is één gebied, waarvoor één integraal plan van aanpak nodig is

en synergiekansen optimaal worden benut. Binnen dit gebied hebben Doemere en Buitenmere ieder hun eigen karaker, dynamiek, aanbod, verzorgingsgebied en toekomstvisie. o Buitenmere moet een aantrekkelijk centrumgebied worden, waar Buitenaren en Almeerders graag komen

voor de dagelijkse boodschappen en meer specifieke aankopen, de weekmarkt, evenementen en horeca. Het

noordelijk deel is nauw verbonden met de Molenbuurt. De verbinding met deze wijk kan worden versterkt.

Bij mogelijke afname van de detailhandel kan in dit deel van het centrum een geleidelijke transformatie naar

wonen en ontwikkeling van maatschappelijke voorzieningen plaatsvinden. De overgang naar de

voorzieningenstrook Molenbuurt moet worden versterkt. Als gevolg van de sanering van een viertal scholen

ontstaat hier op termijn weer ruimte voor toevoeging van woningbouw. Toevoeging van woningen moet

geconcentreerd worden in de vrije sector huur en het middeldure koopsegment. Programmering van

beoogde woningbouwsegmenten dient complementair te zijn aan de toevoeging van woningen in het

centrumgebied en onderdeel uit te maken van het stedelijk woonprogramma.

De stationsomgeving en het Baltimoreplein vormen tezamen het hart van knooppunt Centrum Almere

Buiten. Hier moet de focus van de stedelijke vernieuwingsopgave op gericht zijn. De aanwezigheid van het

station, de komst van het hotel, de reeds aanwezige en mogelijk toekomstige culturele en leisure functies, de

beoogde dagen avond horeca en een aantrekkelijk ingerichte groene, openbare ruimte, bieden volop

kansen om deze plek te laten uitgroeien tot een aantrekkelijke en gezellige plek om te wonen, te werken,

elkaar te ontmoeten, te verblijven en kleinschalige evenementen te organiseren, kortom: het “hart van

Almere Buiten en 2e knooppunt van Almere en knooppunt in de regio”

o Doemere moet ook in de toekomst een aantrekkelijk centrum blijven voor Buitenaren, Almeerders en

bezoekers uit de regio voor hun aankopen op het gebied van wonen, vrije tijd en Doe-het-Zelf; Door

beleidsmatig nadrukkelijk te kiezen om geen nieuwe PDV/GDV (perifere detailhanden/grootschalige

detailhandelsvestigingen) in ontwikkeling te brengen, wordt duidelijkheid gegeven over de status van

Doemere en mogelijke onzekerheid over de toekomst van dit centrum weggenomen en kunnen zowel de

eigenaar als ondernemers investeren in toevoeging van nieuwe formules, uitstraling en marketing;

• verblijfskwaliteit en belevingswaarde zijn belangrijke succesfactoren voor de toekomst van beide gebieden en vormen de basis voor de economische vitaliteit, de leefbaarheid en


13

veiligheid van dit centrum; de identiteitsdragers hiervan zijn ‘sfeer en gevoel van ‘Buiten Leven’, tezamen met ‘Familie-Groen-Ontmoeten’;

• Centrum Almere Buiten moet een aantrekkelijk gebied worden voor Almeerders die zoeken naar ‘comfortabel, ontspannen stedelijk wonen’ nabij centrumfuncties en OV, met een aantrekkelijk en gevarieerd woningaanbod. Hierdoor neemt de levendigheid in het gebied toe en kan er een meer gedifferentieerde samenstelling van bewoners aldaar ontstaan en een breder draagvlak voor de voorzieningen;

Dagelijks / vers

Markt-plein

Evenementen / park

Gro

en

Horeca-plein

Compact en verdicht


14

4. Strategie van uitvoering: de eerste stappen Zoals in de inleiding al beschreven, stedelijke vernieuwing begint niet op de tekentafel, maar in de stad zelf, met bewoners, ondernemers en partners. De strategie voor deze aanpak kan dan ook simpel teruggebracht worden tot 3 stappen:

1. Luisteren en verbinden met de mensen in het gebied; 2. Aanhaken bij de dynamiek in het gebied en de positieve krachten die er zijn; daar liggen

de kansen waarmee verbinding gemaakt kan worden en waarop weer nieuwe initiatieven kunnen worden ontplooid;

3. Succesvolle samenwerkingsverbanden smeden. De achilleshiel van dit plan van aanpak is de samenwerking. De hoofdlijnen uit dit plan worden door partners en bewoners, herkend en er zijn positieve krachten waarop aangehaakt kan worden. Maar willen partijen ook echt mede-eigenaar worden? Waar liggen kansen voor partners die het voor hen aantrekkelijk maken om in te stappen? En kan elk van de partijen over het eigen belang heen kijken en kunnen we elkaar vinden in een gezamenlijk toekomstperspectief? Want dan ontstaat er een basis voor een verbond van partners van Buiten die gezamenlijk een plan opstellen en gaan investeren. We onderzoeken de mogelijkheden en proberen daarbij ook actief niet vanzelfsprekende partners te betrekken. Naast de ondernemers, eigenaren en de woningbouwcorporatie, denken we ook bijvoorbeeld aan een groep van creatieve, actieve Buitenaren, het ROC, het Erfgoedhuis, de bibliotheek, sociale partners. We gaan actief op zoek naar uitbreiding van het reeds bestaande netwerk om zo ook nieuwe energie in te brengen en expertise aan te boren. Samenwerking vraagt voorbereiding en aandacht. Dit kost nog tijd. Ondertussen gaan we wel aan de slag. Immers, de tijd dringt en er zijn zaken die hoe dan ook moeten gebeuren.

Mogelijke partners en belanghebbenden

1. partners van Buiten

• Eigenaren: Syntrus Achmea, CBRE, Buitenmere Properties, Doemere Properties • Ondernemersverenigingen Doemere en Buitenmere • Woningbouwcorporaties: GoedeStede en Alliantie • Club van creatieve Buitenaren • Bewoners van het Centrum en Almere Buiten • Erfgoedhuis • Bibliotheek • ROC • Zwembad • Maatschappelijke partners

2. Bijzondere spelers

▪ NS/ProRail


15

Participatie

Er zijn in de afgelopen jaren al veel momenten geweest waarop bewoners en ondernemers

hebben kunnen meepraten en meedenken over de ontwikkelingen in het centrum. Veel gehoord

signaal: “zorg nu dat het centrum eindelijk afgemaakt wordt”.

Wensen en ideeën zijn bekend. Het komt nu aan op concrete actie. Daar ligt dan ook de prioriteit.

Voor het visietraject zullen de Buitenaren nadrukkelijk worden uitgenodigd en worden

uitgedaagd om invulling te geven aan ‘ het hart van Buiten’. Voor de begeleiding van de

participatie zal ook de hulp ingeroepen worden van culturele partners die actief zijn in Buiten.

‘het Buitenatelier’

Om de stedelijke vernieuwingsaanpak Centrum Almere Buiten voor de Buitenaren echt een

gezicht te geven, is het voornemen om het komend jaar tot eind 2020 op een nog nader te

bepalen zichtbare plek in het centrum (liefst een leegstaande winkel) ‘ het Buitenatelier’ in te

richten; een werkplaats waarin de partners van Buiten kunnen samenkomen en gezamenlijk

bouwen aan de visie van Centrum Almere Buiten en plannen verder worden uitgewerkt. Een

plek ook waar workshops gehouden kunnen worden en waar tussentijds bewoners,

ondernemers en andere belangstellenden op gezette tijden kunnen binnenlopen. De

mogelijkheden hiervoor worden momenteel met marktpartijen onderzocht.

Resumé:

‘Verbinden’, ‘aanhaken’ en ‘partnerschap’; dat zijn de sleutelbegrippen van een succesvolle

stedelijke vernieuwingsaanpak in Centrum Buiten.


16

5. Wat moet er gebeuren? De opgaven voor 2019-2023 Als je even door het centrum loopt en luistert naar de verhalen van de ondernemers en bewoners, weet je: het is vijf voor twaalf. Er moet nu iets gebeuren. Tegelijkertijd weten we dat stedelijke vernieuwing iets is van de lange adem, de effecten zijn niet morgen meetbaar en zichtbaar. Stedelijke vernieuwing kost tijd. En tegelijk…..om ruimte en vooral draagvlak te creëren voor een lange termijnaanpak is juist aandacht voor de korte termijn nodig. Ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vanuit de hiervoor beschreven strategie en de urgentie vanuit het gebied, wordt daarom voorgesteld om de aanpak en opgaven in 2 sporen op te splitsen: Spoor 1: korte termijn; direct oppakken wat urgent is en niet langer kan wachten;

periode 2019-2020. In dit spoor neemt de gemeente het voortouw. Spoor 2: op basis van een gezamenlijk opgestelde visie wordt ingezet op een partnerschap

van partners in het centrum. De samenwerkende partners stellen samen een uitvoeringsagenda op, zijn samen eigenaar en verantwoordelijk voor de uitvoering; periode 2020-2023.

Spoor 1: korte Termijn (2019-2020)

De urgentie op korte termijn spitst zich vooral toe op ‘het verbeteren van de uitstraling en het dagelijks functioneren van het centrum’. Het Baltimoreplein is daarbij exemplarisch; hier komen eigenlijk alle problemen bij elkaar, terwijl dat nu juist beoogd is als ‘het hart van het centrum’. Geloof en medewerking voor een op de toekomstgerichte stedelijke vernieuwingsaanpak, begint in Centrum Almere Buiten bij een kordate aanpak van het dagelijks functioneren. De aanpak van het Baltimoreplein vormt daarmee een sleutelproject in de stedelijke vernieuwingsaanpak. De volgende zes korte termijnmaatregelen worden voorgesteld: 1. Investeer in een stevige basisorganisatie in het gebied:

- De ambtelijke uitvoeringsorganisatie in het gebied krijgt vanuit het fonds stedelijke vernieuwing eenmalig extra middelen om de knelpunten in het beheer van de openbare ruimte versneld op te lossen.

- Er wordt een gezamenlijke verkenning gestart (gemeente, ondernemers en eigenaren) om gezamenlijk een centrummanager aan te stellen die: door partijen gezamenlijk wordt gefinancierd; fungeert als spil tussen ondernemers en eigenaren;de onderlinge samenwerking bevordert; helpt bij professionalisering van de ondernemers en verbetering van hun organisatie en de samenwerking; inzet op verbetering van branchering als ook op een gezamenlijk meerjarig marketing- en promotieplan waar partijen gezamenlijk middelen voor inbrengen.

2. Prioriteit en versnellen van de integrale planontwikkeling en uitvoering voor het Baltimoreplein (lees: blok 9,7,5,6) - Zomer 2019: afronden participatietraject integraal inrichtingsplan en nota van

uitgangspunten Baltimoreplein. Het Baltimoreplein is het hart van het centrum. Toch zal het nog lange tijd last hebben van het imago van een bouwput. Immers, de bouw van het hotel zal op zijn vroegst eind 2020 zijn afgerond. En bij een geslaagde marktverkenning zal voorjaar 2020 een tender worden uitgeschreven voor de bebouwing en invulling van de tijdelijke parkeerplaats voor de Action. Op zijn vroegst zullen de laatste bouwactiviteiten op het gehele Baltimoreplein in 2022-2023 zijn afgerond. Dat betekent dat extra geïnvesteerd moet worden in tijdelijke maatregelen; niet alleen om de ‘pijn van de bouwput’ te verzachten,


17

maar ook om ontwikkelaars, ondernemers en gemeente uit te dagen om van dit plein, ook tijdens de bouw, een attractie te maken. De intentie van de gemeente is om hierbij hulp in te schakelen van een gespecialiseerd bureau en hierover specifieke afspraken te maken met de ontwikkelaars en aannemers die bij de uitvoering van de werkzaamheden betrokken zijn.

- Start zomer 2019 start marktverkenning naar de mogelijke programmatische invulling van de tijdelijke parkeerplaats voor de Action (kavel 5) gericht op een waardevolle aanvulling en versterking van het centrum;

- Start zomer 2019: verkenning naar kansen en mogelijkheden voor herindeling en herpositionering van het gebouw ExtraVert. Dit gebouw ligt op een strategische locatie. Hier zijn momenteel onder andere het Erfgoedhuis en de bibliotheek in gehuisvest. De functies hebben echter meer ruimte nodig; er zijn verschillende ingangen en het gebouw ontbeert een goede interactie met het plein. Er is behoefte aan een culturele broedplaats voor (startende) ondernemers uit Almere Buiten en het gebouw biedt een kans om uit te groeien tot hét cultureel centrum van Almere Buiten. Door een goede herindeling van het gebouw, naast bestaande ook toevoegen van nieuwe culturele functies en het openmaken van de plinten kan het een waardevolle bijdrage leveren aan de levendigheid, de verblijfskwaliteit en belevingswaarde van het Baltimoreplein.

- Start najaar 2019 bouw hotel. - Start najaar 2019: Uitwerken plan ‘busbaan te gast in het gebied’.

Om te komen tot een aantrekkelijk leisure en horecaplein is het noodzakelijk om het accent te leggen op aantrekkelijke openbare ruimte, terrassen, met veel groen en veilige oversteekplaatsen voor de busbaan, waardoor de bus minder opvalt en net als in vele andere steden, gewoon onderdeel uitmaakt van de dagelijkse reuring op een plein, zonder dat deze als hinderlijk ervaren wordt. De bus is te gast. Het hoofdaccent is: prettig verblijven met veel groen, spelen en terrassen.

3. Start zomer 2019: extra impuls vergroenen van Centrum Almere Buiten (openbare ruimte Doemere); - In 2019 wordt gestart met de vergroening van de centrale parkeerplaats bij Doemere.

Vervolgens worden marktpartijen en bewoners uitgedaagd waar en hoe vergroening in het centrum verder doorgezet kan worden en zo kan bijdragen aan het verhogen van de belevingswaarde en verblijfskwaliteit.

4. Onderzoek naar mogelijk versnelde uitvoering realisatie ongelijkvloerse kruising Koppeldreef – Spoorbaanpad. Deze staat al in de planning en bevordert de doorstroming van en naar het centrum.

5. Start najaar 2019: herijken visie Centrum Almere Buiten, tweede knooppunt van Almere en in de regio Zoals in het vorige hoofdstuk al beschreven zijn er, op initiatief van zowel ondernemers, eigenaren als gemeente, in de afgelopen jaren al verschillende visietrajecten geweest met waardevolle en breed gedragen uitkomsten. Er hoeft niet een geheel nieuw visietraject doorlopen te worden. Het gaat vooral over het gezamenlijk doorleven en adopteren van de toekomstvisie voor Centrum Almere Buiten op basis van de uitkomsten van de recentelijk doorlopen visietrajecten, waarbij ook de kansen voor een stevige knooppuntontwikkeling in de regio worden uitgewerkt.

6. Start begin 2020: in vervolg op actiepunt 5 en de gezamenlijk omarmde visie wordt ingezet op een partnerschap van partners in het centrum. De samenwerkende partners stellen samen een uitvoeringsagenda op, zijn samen eigenaar en verantwoordelijk voor de uitvoering.


18

Spoor 2: middellange termijn (2020-2023)

Invulling van spoor 2 is afhankelijk van de uitkomst van het visietraject en de bereidheid van partners om gezamenlijk een investerings- en uitvoeringsagenda voor de jaren daarna op te stellen. Dit ligt nog open. Voor de gemeente zijn de volgende punten daarbij van belang: 1. Gezamenlijk onderzoeken en uitwerken van kansrijke toekomstscenario’s van het

knooppunt Centrum Almere Buiten, waarbij meerdere varianten van verdichten, compact maken en transformatie, gebaseerd op te verwachten economische, sociaalmaatschappelijke en culturele trends worden gepresenteerd. Tevens wordt daarbij onderzocht op welke wijze en met welke planinstrumenten de gemeente kan sturen op de gewenste toekomstscenario’s.

2. Wat zijn de toekomstige dragers van een centrumgebied? Welke voorzieningen (maatschappelijke en culturele voorzieningen) zijn noodzakelijk als mogelijk toekomstige identiteitsdragers van Centrum Almere Buiten. Het gaat hier ook om de uitwerking van het Erfgoedhuis, het zwembad en de bibliotheek en mogelijke doorgroei van deze voorzieningen naar een multifunctioneel cultuurhuis met mogelijk ook een klein theater annex filmhuis en een culturele broedplaats. Een veelgehoorde wens van Buitenaren.

3. Verbeteren van de zichtbaarheid en herkenbaarheid van Centrum Almere Buiten 4. Daar waar het kan en in nauwe samenwerking met partners aansluiten bij de stedelijke

opgaven die zich voordoen zoals bijvoorbeeld energietransitie en klimaatmaatregelen.


19

6. Wanneer zijn we succesvol?

Om de ontwikkelingen in het centrum van Almere Buiten de komende jaren te monitoren zal gedurende de looptijd van dit plan van aanpak (2019-2023) op basis van vooraf vastgestelde indicatoren 3x een meting gehouden worden:

- najaar 2019 start: 0-meting - 2021 mid term - 2023 eind

Voorgestelde indicatoren

• waardering van Centrum Almere Buiten (Doemere en Buitenmere) door bewoners en bezoekers

• waardering van ondernemers • stijging bezoekersaantallen:

• Buitenmere (stadsdeel verzorgend) • Doemere (Almere + regio) • Bezoek horeca

• herhalingsbezoeken • verblijfsduur • horecabezoek • bezoek activiteiten het Erfgoedhuis en het zwembad • succes van evenementen (bezoekersaantallen en waardering) • vertrek en vestiging nieuwe ondernemers • leegstand • toevoeging van woningen • waardering van woon- en leefmilieu in Centrum Almere Buiten

Op basis van de uitkomsten van de 0-meting kan een meer concrete invulling van de indicatoren gegeven worden.


20

7. Kaders en uitgangspunten bij stedelijke vernieuwingsopgave Centrum

Almere Buiten 2019 Het is van belang om aan de voorkant van het proces van stedelijke vernieuwing in Centrum Almere Buiten heldere bestuurlijke uitgangspunten mee te geven.

Denkrichting

Als denkrichting zien college en raad het Centrum Almere Buiten als één gebied, waarvoor één integraal plan van aanpak nodig is. Binnen dit gebied hebben Doemere en de drie deelgebieden binnen Buitenmere ieder hun eigen dynamiek, aanbod, voedingsgebied en toekomstvisie.

• Buitenmere: aantrekkelijk sub centrum in stedelijk weefsel (Almere Centrum, Haven, Poort): stadsdeel verzorgend winkelcentrum voor de dagelijkse aankopen en frequent bezochte overige winkelvoorzieningen zoals Hema, Action.

• Doemere: stedelijk centrum voor wonen, vrije tijd en doe-het-zelf met regionale potentie.

Uitgangspunten

College en raad:

a. geven bij/binnen ontwikkelopgaven prioriteit aan de ontwikkeling van bestuurlijk vastgestelde stedelijke vernieuwingsgebieden waaronder Centrum Almere Buiten; Dit betekent onder meer dat voor wat betreft de in het coalitieakkoord afgesproken opgave sociale woningbouw, gekeken wordt naar andere gebieden.

b. streven niet langer naar de ontwikkeling en realisatie van een retailcentrum van perifere detailandel en grootschalige detailhandelsvestigingen (PDV/GDV) op Twentse Kant en kiezen voor Doemere als stedelijk en regionale winkelcentrum voor wonen, vrije tijd en doe-het-zelf; dit wordt vastgelegd in de actualisatie van de detailhandelsvisie Almere;

c. zien af van verdere toevoeging reguliere m2 detailhandel, zowel in Centrum Almere Buiten, als in aanpalende wijk-en buurtcentra;waar mogelijk worden de nog lopende en geplande ontwikkelingsplannen hierop bijgesteld;

d. bieden ruimte voor uitbreiding van het woonprogramma in Centrum Almere Buiten met vrije sector huur en het middeldure koopsegment;

e. voorkomen vergelijkbare ontwikkelingen op eenzelfde moment elders in de stad die concurrerend kunnen zijn met de opgave Centrum Buiten;

f. zetten in op het behouden, beter maken en uitbouwen van wat er al is • Erfgoedhuis: blijft in Buiten. Start planontwikkeling naar kansen voor uitbreiding. • Zwembad: start verkenning naar behoud en upgrading van de recreatieve functie van dit

zwembad en/of inzet voor specifieke doelgroepen. • ROC: stimuleren inzet van studenten bij invulling tijdelijke maatregelen Baltimoreplein;

Ruimte voor startups: goede leerplekken voor studenten en mogelijkheid van kruisbestuiving door ook culturele broedplaats op te nemen; Verkennen samenwerking met en inhuizing van VMBO-Techno afdeling Baken Stad.

g. zijn bereid juridisch-planologische instrumenten in te zetten om een gewenste (geleidelijke) verkleuring van bestemming op gang te brengen;

h. kiezen ervoor om de busbaan niet te verplaatsen, maar in te zetten op een hoogwaardige inpassing: ‘de bus is te gast’;

i. stimuleren initiatieven van marktpartijen om te komen tot een sluitende parkeerexploitatie, als het gaat om alternatieven voor (het huidige niveau van) betaald parkeren;

j. zijn bereid om risicovol te participeren, in culturele en sociaal-maatschappelijke voorzieningen in Centrum Almere Buiten die een waardevolle bijdrage leveren aan de versterking van het verblijfsklimaat in en belevingswaarde van Centrum Almere Buiten;

k. zetten zich in om station Buiten Centrum als intercitystation te behouden.


21

8. Risico’s en maatregelen

Risico Maatregel • Eigenaren doen niet mee in

Buitenverbond: geen draagvlak/urgentie tot afschaling en compacter maken van het centrum.

• Inzet van juridisch planologisch instrumenten om gewenste toekomstige ontwikkelrichting kracht bij te zetten.

• Concurrerende ontwikkelingen elders in de stad (detailhandel, cultuur, toerisme, mobiliteit).

• Ontwikkelen integraal beleidskader; regie op stedelijke programmeren.

• Te groot aanbod van nieuwe woningbouwlocaties in Almere op hetzelfde moment in hetzelfde segment en voor dezelfde doelgroep.

• Helder bestuurlijke koers over de prioritering van woningbouwlocaties. Nu de markt gunstig is, juist meer kwetsbare locaties prioriteren.

• Wegvallen bestuurlijke prioriteit m.b.t. stedelijke vernieuwingsopgaven

• Inzet op meerjarenprogramma. Afspraken t/m 2023 vastleggen.

• Toevoeging extra m2 detailhandel elders in Almere Buiten (Evenaar, Indische Buurt, station Oostvaarders).

• Lopende en geplande ontwikkelingsplannen aanpassen en consequenties inzichtelijk maken.

• Baltimoreplein: planvorming en uitvoering kavel 5 en kavel 9; vertraging; onvoldoende onderscheidend programma; onvoldoende uitstraling en architectuur; geen vergroening van gebouwen.

• Tijdelijke maatregelen die ‘ergernis van de bouwput’ verzachten

• Hotel: sterk sturen op materialisering en uitvoering.

• Kavel 5: alleen in ontwikkeling nemen bij voldoende onderscheidend programma.

• Onvoldoende verblijfskwaliteit en belevingswaarde Baltimoreplein: zowel openbare ruimte als voorzieningen.

• Dit is een van de belangrijkste punten waar we met marktpartijen afspraken over moeten maken.

• Wegvallen (niet dagelijks) detailhandel uit Buitenmere Noord=> leegstand => ontbreken van passende alternatieve invulling.

• Transformatie naar andere bestemming mogelijk maken; inzet van juridisch planologisch instrumentarium.

• Erkenning als 2e knooppunt van Almere en knoopunt in de regio blijft uit

• Inzet bestuurlijke lobby


22

9. Concept aanvraag Fonds Stedelijke Vernieuwing 2019-2023 Bij de uitwerking en realisatie van dit plan van aanpak wordt zo veel als mogelijk gebruik gemaakt van inzet van reguliere middelen en worden middelen vanuit het principe ‘werk met werk maken’ zo efficiënt mogelijk ingezet. Kosten die niet uit reguliere middelen kunnen worden gedekt, komen ten laste van het Fonds Stedelijke Vernieuwing (FSV) Op basis van het voorliggend plan van aanpak worden voor spoor 1 de volgende uitgaven verwacht en ten laste gebracht van het FSV. Verwachte opgaven spoor 1 ten laste van het Fonds Stedelijke Vernieuwing (voor zover nu bekend):

Spoor 2 betreft een meerjarig uitvoeringsplan dat op basis van een gezamenlijk op te stellen

visie door de samenwerkende partners en gemeente zal worden opgesteld en uitgevoerd. De

kosten hiervan zijn nu nog niet te ramen. Deze zullen bij de programmabegroting 2021 worden

meegenomen.

Spoor 1 2019 2.020 2.021 2.022 2.023

kwaliteitsimpuls openbare ruimte (o.a. Baltimoreplein/Busbaan) € 300.000 € 1.600.000

procesmanagement & organisatie € 50.000 € 250.000

participatie & communicatie & werkatelier € 100.000 € 100.000

visie, onderzoek, monitoring, uitwerken scenario's € 150.000 € 150.000

centrummanagement & ondersteuning ondernemers & marketing € 100.000 € 100.000

out of pocketkosten € 25.000

spoor 2

meerjarig uitvoeringsplan op basis van gezamenlijke visie pm pm pm pm

totaal € 700.000 € 2.225.000 € 0 € 0 € 0


23

10. Bijlagen bij plan van aanpak stedelijke vernieuwingsopgave Centrum

Almere Buiten

Bijlage 1: Historie - masterplan 2005

Aanleiding: ➢ Centrum bleef achter bij ontwikkeling van

het stadsdeel ➢ Centrum had niet het niveau van een

zelfstandig functionerend stadsdeelcentrum voor 50.000 inwoners (‘stadje in een stad)

➢ Behoefte bij bewoners aan meer onderscheidend aanbod in relatie tot de andere centra: behoefte aan meer winkels (niet dagelijks), leisure- en vrijetijdsvoorzieningen en horeca.

➢ Behoefte aan woonprogramma: stedelijk wonen nabij centrumvoorzieningen

➢ Centrum was erg naar binnen gekeerd, moeilijk vindbaar en zichtbaar

➢ Centrum had geen eigen identiteit ➢ Openbare ruimte had een verpauperde

uitstraling ➢ Leefbaarheid en veiligheid in en om het

centrum stond onder druk

Kern van maatregelen masterplan 2005: ➢ Versterken van de economische vitaliteit

en attractiviteit door middel van extra volume detailhandel en horeca: toevoeging programma vooral gericht op niet-dagelijks, leisure en vrije tijd.

➢ Toevoeging woningbouw in het hogere segment

➢ Plan Extra-Vert als beeldkwaliteit en identiteitsdrager en kwaliteitsimpuls inrichting openbare ruimte

➢ Toevoeging gebouwde parkeervoorzieningen passend bij uitbreiding van programma => invoering betaald parkeren 2012 (was beoogde datum afronding masterplan 2005)


24

Bijlage 2: Wat kan de gemeente doen?

De voorgestelde aanpak vereist inzet van alle direct betrokken partijen. De gemeente heeft hier meerdere zowel publieke als privaatrechtelijke rollen: ze is regisseur van het proces, eigenaar van de nog beschikbare locaties, ontwikkelaar, beheerder en handhaver van het openbaar gebied en de openbare orde, subsidievertrekker van participerende maatschappelijke en culturele organisaties. Ze heeft daarbij verschillende instrumenten tot haar beschikking, c.q. een uitgebreid handelingsrepertoire om deze aanpak tot een succes te maken. 1. Complementair programmeren.

Geef prioriteit aan regie op stedelijke programmering. Voorkom projectgestuurde beleidsontwikkeling, maar werk vanuit een integraal beleidskader en toets effecten van projectprogramma’s aan het stedelijk (en regionaal) beleidskader. Zorg voor duidelijkheid en consistentie in beleidskeuzes, waardoor er rust en vertrouwen ontstaat bij marktpartijen om te investeren. Voorbeelden: toekomst Doemere, programmering van voorzieningen en woningbouw.

2. Juridisch-planologische mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld de inzet van een zogenaamde kameleonbestemming, om een gewenste geleidelijke verkleuring van bestemming op gang te brengen. Dit is een mogelijkheid waarbij een voorlopige bestemming (afgestemd op de bestaande situatie) wordt gehanteerd die in een termijn van 10 jaar van kleur kan verschieten en daarna definitief wordt.

3. Mogelijke aankoop van het gebouw Extra Vert. Hierdoor ontstaat op een strategische plek ruimte voor verdere ontwikkeling van voor het centrum en het stadsdeel belangrijke maatschappelijke en culturele voorzieningen die de markt niet zelfstandig zal oppakken. Voorbeelden: het Erfgoedhuis, de bibliotheek, een klein theater annex filmhuis, een culturele broedplaats en mogelijkheden voor een ‘seats to meet‘-concept.

4. Inzet van extra financiële middelen voor versterking en toevoeging van sociaal-maatschappelijke en culturele functies die de verblijfskwaliteit versterken.

5. Een gezamenlijke planontwikkeling met marktpartijen (voorbeeld: PPS met vastgoedpartijen) waarin de gemeente en marktpartijen gezamenlijk (risicodragend) participeren.

6. Inzet van extra middelen, bovenop de reguliere middelen voor beheer en onderhoud van de openbare ruimte, voor kwaliteitsverbetering van de uitstraling, de beleving en het versterken van het verblijfsklimaat.

7. Flexibel grondprijsbeleid om de komst van maatschappelijke en culturele initiatieven die verblijfskwaliteit versterken mogelijk te maken, als ook nieuwe woningbouwontwikkeling te stimuleren.

8. Investering in bereikbaarheid en vindbaarheid van het Centrum Almere Buiten. 9. Inzet van financiële instrumenten om gewenste ontwikkelingen te faciliteren.


25

Bijlage 3: Bronnen

• Parkeerbelevingsonderzoek (parkeerbedrijf gemeente Almere 2019)

• Onderzoek naar huurtarieven Buitenmere (2019)

• Adviesrapport Bureau Stedelijke Planning (2018)

• Visie Buiten Leven Pv.d. Berg & La Differanza (2017)

• Tussentijds miniwijkpeiling (gemeente Almere 2017);

• Koopstromenonderzoek (Strabo (2015)

• Detailhandelsvisie (gemeente Almere 2014)

• Visie Samen creëren van ons Buiten Thuis (Fresh Forward 2012/2013)

• Veeldkwaliteitsplan Extra Vert (gemeente Almere 2005)

• Ontwikkelings- en masterplan (gemeente Almere 2005)

Plan van aanpak stedelijke ... - Gemeenteraad Almere · Almere Buiten is gevoelig voor...

Documents

Transcript of Plan van aanpak stedelijke ... - Gemeenteraad Almere · Almere Buiten is gevoelig voor...