hun kwaliteiten en het

verder ontwikkelen van

deze kwaliteiten leidt

tot uitstekende kwalita-

tieve dienstverlening.

De voortdurende in-

spanningen die door

alle betrokkenen wor-

den geleverd om de

kwaliteit van onze

dienstverlening te ver-

zekeren en te verhogen,

wordt door onze klan-

ten gewaardeerd. Een

goede prijs-kwaliteits-

verhouding is een must

om op de dynamische

IT-markt een duurzame

plaats in te nemen. Het

voortdurend scannen

van deze markt en het

optimaal afstemmen

van onze dienstverle-

ning op de behoeftes

van de markt is noodza-

kelijk om economisch

vitaal en gezond te blij-

ven. De permanente

interactie met de markt

is ingebed in onze wer-

king en als het ware

een tweede natuur van

ons bedrijf geworden.

Het dynamisme en het

enthousiasme van onze

medewerkers en de on-

dersteuning en betrok-

kenheid van ons ad-

viescomité en andere

stakeholders zullen er

ongetwijfeld voor zor-

gen dat Passwerk met

‘de wind in de zeilen’

de toekomst tegemoet

mag gaan.

Passwerk is nu tweeën-

half jaar op de testmarkt

actief. De naamsbekend-

heid wordt steeds groter

en de klanten waarderen

de kwalitatieve diensten

die onze test engineers

leveren. Wat tweeënhalf

jaar geleden voor som-

migen onmogelijk leek,

is nu een vanzelfspre-

kendheid geworden:

mensen met een autis-

mespectrumstoornis op

locatie bij de klanten

succesvol inzetten als

software test engineer.

In totaal werken we nu

met een dertigtal mede-

werkers, waarvan een 24

test engineers. Ongeveer

de helft van hen werkt

op langdurige opdrach-

ten, de andere helft op

tijdelijke projecten. Om

de verder groei van

Passwerk mogelijk te

maken, zal het aantal

langdurige opdrachten

moeten toenemen. Nor-

maal zou dit, met de

positieve economische

vooruitzichten voor de

nabije toekomst, ook

mogelijk moeten wor-

den. Ik ben ervan over-

tuigd dat onze voortdu-

rende commerciële in-

spanningen en onze

uitstekende kwalitatie-

ve dienstverlening po-

sitieve resultaten zullen

blijven opleveren. De

eerste volatiliteit is uit

ons bedrijf, verdere

duurzame groei is een

blijvende ambitie.

Passwerk heeft bewe-

zen dat focussen op

positieve kwaliteiten

van mensen loont. Het

bouwen op natuurlijke

gaven van mensen, het

optimaal inzetten van

SEPTEMBER 2010 ELFDE �UMMER

PASSMAP

IN DIT NUMMER:

10 REDENEN OM MET PASSWERK SAMEN TE WERKEN

2

GETUIGENIS OPGESTELD DOOR MICROSOFT

4

DIGITALE ONDERSTEUNING VOOR MENSEN MET AUTISME

8

GETUIGENIS DEPARTEMENT BESTUURSZAKEN

(VLAAMSE OVERHEID)

11

GETUIGENIS PROVINCIE ANTWERPEN

14

JOBCOACHING ALS BELANG-RIJKE SUCCESFACTOR

16

ADVIESCOMITE 19

IT’S NOT A BUG, IT’S A FEATURE

20

KWALITEITEN VAN ASS BIN-NEN ICT WORDEN OOK BUITEN

VLAANDEREN GEWAARDEERD

21

Woord vooraf

Wist u dat ...

… heel wat beroemde

mensen waarschijnlijk

autisme hadden. Zo is er

een sterk vermoeden dat

onder anderen Albert

Einstein, Ludwig Van

Beethoven, Charles

Darwin, Isaac Newton,

George Orwell en

Vincent van Gogh autis-

tisch waren.

10 redenen om met Passwerk samen te werken

PAGINA 2 PASSMAP

Snelheid

Dankzij de uitstekende

match tussen de na-

tuurlijke gaven van

onze test engineers en

de opdrachten waar-

voor ze worden inge-

zet, werken Passwer-

kers met een bovenge-

middelde snelheid.

Onze test engineers

zullen ook tijdseffici-

enter werken door min-

der over ‘koetjes en

kalfjes’ met hun

collega’s te communi-

ceren.

Prijs/kwaliteit

De dienstverlening van

Passwerk wordt in een

correcte prijs-

kwaliteitsverhouding

aangeboden. Klanten

kunnen er zeker van

zijn dat de dienstverle-

ning altijd kwaliteits-

vol is en dat voor een

marktconforme en

transparante prijs.

Passwerk zal er altijd

naar streven de behoef-

ten van haar klanten op

een effectieve en effi-

ciënte wijze tegemoet

te komen. Passwerk

streeft naar het uitbou-

wen van een part-

nership met de klanten,

zodat de dienstverle-

ning optimaal kan in-

spelen op en worden

aangepast aan de be-

hoeften van de klant.

Tegelijkertijd kan op

deze manier continu

aandacht worden be-

steed aan het verhogen

van de gewenste ken-

nis en expertise van de

test engineers, zodat de

kwaliteit van de dienst-

verlening systematisch

kan worden geoptima-

liseerd.

Unieke oplossing

Unieke mensen zetten

dankzij hun uitzonder-

lijke competenties top-

prestaties neer. De na-

tuurlijke kwaliteiten

van de test engineers

van Passwerk zorgen

ervoor dat de hen toe-

vertrouwde opdrachten

succesvol en binnen

het afgesproken tijds-

bestek worden uitge-

voerd. Hun uitzonder-

lijk oog voor detail,

hun nauwgezetheid,

gestructureerde aan-

pak, analytisch denk-

vermogen, concentra-

tievermogen, geheu-

gen, sterke focus, door-

zettingsvermogen zijn

maar enkele eigen-

schappen die van hen

unieke en uitzonderlij-

ke testers maken.

Complementariteit

De medewerkers van

onze klanten kunnen

zich dankzij de inzet

van de Passwerkers

blijven concentreren op

het vervullen van hun

kerntaken. De testop-

drachten, die meestal

niet tot hun interesse-

gebied behoren en

waarvan de resultaten

cruciaal zijn voor het

blijven leveren van een

optimale dienstverle-

ning, worden onder

hun toezicht systema-

tisch en professioneel

door specialisten uitge-

voerd. In de praktijk

blijkt dat de collega’s

van de Passwerkers

hun meerwaarde en

complementariteit heel

concreet aanvoelen en

weten te waarderen.

Specialisten

De Passwerkers voelen

zich in de testomge-

ving waarin ze werken

als een vis in het water.

De activiteiten die ze

uitvoeren liggen in het

verlengde van hun na-

tuurlijke belevingswe-

reld. Hierdoor is er een

grote interesse voor die

activiteiten en gaan zij

zich al snel toeleggen

en verdiepen in de ap-

plicaties die zij testen.

Het worden na verloop

echte specialisten die

vaak de toepassing met

de daaraan verbonden

bijzonderheden als

geen ander kennen.

Hun feedback gaat dik-

wijls veel verder dan

wat in de testopdracht

en het testgebeuren

vervat zit.

Professionalisme

De test engineers wor-

Snelheid Prijs/kwaliteit Unieke oplossing

Professionalisme

Specialisten

Maatschappelijke meerwaarde

Continuïteit Totale oplossing

Complementariteit

Positieve dynamiek

PAGINA 3 PASSMAP

den met een zeer grote

zorg geselecteerd uit

kandidaten die zich

spontaan aanmelden.

Slechts 20 tot 30 pro-

cent van de kandidaten

kan aan de slag. Na

hun aanwerving krij-

gen ze een opleiding

op maat die hen in

staat stelt succesvol het

examen af te leggen en

het ISTQB-certificaat

te behalen. Na de op-

leiding tot test engineer

worden ze in een simu-

latie-omgeving ver-

trouwd gemaakt met

realiteitsgetrouwe situ-

aties. Vooraleer bij een

klant te worden inge-

zet, wordt door techni-

sche testexperts een

technische, inhoudelij-

ke analyse uitgevoerd

en brengen de jobcoa-

ches de verschillende

dimensies van de

werkomgeving in kaart

om de meest geschikte

tester in te zetten. Tij-

dens de opdracht bie-

den de jobcoaches de

test engineers een per-

manente terugvalposi-

tie en zorgen ze voor

de gepaste ondersteu-

ning zodat de test engi-

neers zich optimaal

kunnen toeleggen op

het realiseren van de

vooropgestelde doel-

stellingen. Doordat

niets aan het toeval

wordt overgelaten wor-

den de aanpak, de be-

nadering en de resulta-

ten door onze klanten

als zeer professioneel

ervaren.

Maatschappelijke

meerwaarde

Door de inzet van

Passwerkers geven on-

ze klanten aan oog te

hebben voor de maat-

schappelijke meer-

waarde die Passwerk

biedt. Onze klanten

gaan natuurlijk aller-

eerst zorgvuldig evalu-

eren of de prijs-

kwaliteitsverhouding

correct is, maar hech-

ten evenzeer belang

aan de maatschappelij-

ke relevantie van ons

bedrijf.

Continuïteit

Passwerk heeft zelf

voldoende resources

beschikbaar om de

continuïteit van de

dienstverlening te ver-

zekeren, maar beschikt

daarnaast ook – dank-

zij de nauwe samen-

werking met Ordina

Belgium en M2Q

(Cronos Group) – over

bijkomende testers

waarop altijd een be-

roep kan worden ge-

daan. Op deze wijze

staat Passwerk, samen

met haar beide part-

ners, garant voor een

optimaal en gegaran-

deerd resultaat. Weten-

de dat er heel wat ver-

loop is in de functie

van uitvoerende test

engineers, loont het

zeker de moeite om

een beroep te doen op

externe gespecialiseer-

de testers die een conti-

nue dienstverlening

verzekeren.

Totale oplossing

Als CVBA met Sociaal

Oogmerk heeft

Passwerk gemakkelijk

toegang tot gespeciali-

seerde resources van

haar beide partners

M2Q (Cronos Group)

en Ordina Belgium.

Hierdoor is het moge-

lijk om, indien onze

klanten dit wensen,

testcoördinatoren of

test managers van onze

partners additioneel in

te zetten, zodat zij de

testcoördinatie of input

en advies kunnen ge-

ven over de volledige

testaanpak en -

strategie. Door onze

bevoorrechte relaties

met deze partners heb-

ben wij ook zeer een-

voudig toegang tot

knowhow binnen deze

bedrijven. Het stelt ons

ook in staat op korte

termijn opleidingen te

organiseren voor onze

test engineers in func-

tie van specifieke be-

hoeften in het kader

van een specifieke op-

dracht. Door de bij on-

ze partners aanwezige

testkennis kunnen wij

ook adviseren rond het

gebruik van bepaald

testmanagement of

testautomatise-

ringstools.

Positieve dynamiek

Onze klanten getuigen

dat niet alleen de resul-

taten die onze test en-

gineers neerzetten van

uitzonderlijk hoog ni-

veau zijn, door hun

aanwezigheid in het

team bewijzen ze in de

praktijk dat diversiteit

op een natuurlijke wij-

ze een meerwaarde

biedt. De aanwezigheid

van Passwerkers veran-

dert de reflectie van de

aanwezige collega’s op

bepaalde elementen

van hun eigen leven

opmerkelijk. Vaak

worden zaken opnieuw

in hun ware proporties

ervaren en wordt beter

gerelativeerd.

Dit zijn slechts de eer-

ste tien redenen om

met Passwerk te gaan

samenwerken.

Ongetwijfeld zal ook

de flexibiliteit qua in-

zetbaarheid de beslis-

sing een beroep op ons

te doen positief kunnen

beïnvloeden. De moge-

lijkheid tijdelijke extra

test resources te kun-

nen inzetten of kwali-

tatieve test resources

aan te trekken zonder

er een sociaal passief

voor op te bouwen,

zijn extra troeven.

Passwerk biedt de

klanten oplossingen.

In de praktijk blijkt dat

koudwatervrees echt

niet hoeft. De tevreden

klanten zijn hiervan de

beste getuigen.

Flexibiliteit als bijkomende troef

PAGINA 4 PASSMAP

PAGINA 5 PASSMAP

PAGINA 6 PASSMAP

PAGINA 7 PASSMAP

PAGINA 8 PASSMAP

Digitale ondersteuning voor mensen met autisme in het kader

van het vinden en behouden van werk

Zoals elders in deze

Passmap aangegeven, is

jobcoaching voor het

succes van Passwerk

een bijzonder belangrij-

ke factor. Ontwikkelin-

gen in het vlak van de-

ze jobcoaching worden

dan ook op de voet ge-

volgd en op bruikbaar-

heid binnen onze bena-

dering geëvalueerd.

Hieronder geven we

een overzicht van de

ontwikkelingen rond

e-coaching die binnen

de R&D-afdeling van

het Dr. Leo Kanner-

huis, aandeelhouder

van Passwerk, vorm

krijgen om …

… werk te vinden,

werk te behouden

voor mensen met ASS

Elk mens heeft recht op

een volwaardige plaats

in de samenleving. Dat

geldt ook voor iemand

met autisme. Niet al-

leen het vinden van

werk, maar ook het be-

houden van werk is

voor mensen met autis-

me lastig. Op de werk-

vloer zijn er vaak on-

voldoende begelei-

dingsmogelijkheden

door bijvoorbeeld de

leidinggevende, de

werkbegeleider of de

jobcoach. Ook is het

voor iemand met autis-

me vaak lastig om tijdig

problemen te signaleren

en hiervoor een oplos-

sing te zoeken. Dit

zorgt voor veel onrust

en spanning en leidt

helaas vaak ook tot tij-

delijke of definitieve

uitval.

Al langer leefde in het

Dr. Leo Kannerhuis het

idee dat digitale onder-

steuning uitkomst zou

bieden voor het vergro-

ten van de zelfredzaam-

heid van mensen met

autisme. Eerdere erva-

ringen met digitale on-

dersteuning en

e-coaching, zoals onli-

ne psycho-educatie en

de Dunov digital coa-

ches

(www.dunov.com), la-

ten goede resultaten

zien. Kennis en infor-

matie kunnen met digi-

tale ondersteuning een-

voudig worden ver-

spreid. De ondersteu-

ning op afstand wordt

door ouders als zeer

positief ervaren en be-

vordert de zelfredzaam-

heid. Vanwege die goe-

de ervaringen is het ini-

tiatief genomen een

vijftal ondersteunings-

producten te ontwikke-

len die (jong)

volwassenen met autis-

me helpen bij het vin-

den en behouden van

werk.

Bjorne is een man van

29. Hij weet veel over

archiveren, want dat

heeft hij in zijn met

succes afgeronde op-

leiding gehad. In zijn

vrije tijd vindt hij het

leuk een balletje te

trappen en sportief

bezig te zijn. !u is hij

op zoek naar een leu-

ke baan waarin hij al

zijn kennis en kunde

kwijt kan…

Video CV

Uit de krant heeft

Bjorne een leuke va-

cature uitgeknipt. Hij

wil er graag op rea-

geren. Maar… hij

weet niet goed hoe hij

zich mondeling moet

presenteren. Door de

zenuwen is hij bang

dat hij niet uit zijn

woorden zal komen en

gaat stotteren. Geluk-

kig heeft hij een video

CV en digitaal portfo-

lio gemaakt, waar-

door hij op zijn toe-

komstige werkgever

een goede eerste in-

druk kan maken. In

deze korte presentatie

vertelt hij wie hij is,

wat hij kan en wat

hem bezighoudt!

Het Video CV is een

kort filmpje dat ge-

bruikt kan worden bij

het solliciteren. Het is

een handig hulpmid-

del dat mensen met

autisme de mogelijk-

heid geeft op te vallen

en bij de potentiële

werkgever een goede

eerste indruk achter te

PAGINA 9 PASSMAP

laten. Dit omdat een

verbale presentatie in

een sollicitatiegesprek

vaak lastig is. Door

middel van een korte

presentatie krijgt de

toekomstige werkgever

een goede indruk van

wat zijn of haar kwali-

teiten, interesses en

competenties zijn. Ook

kan het laten zien van

zo’n presentatiefilmpje

voor de jobcoach een

goed middel zijn om

nieuwe kandidaten bij

de werkgever te intro-

duceren.

Digitaal portfolio

Een eigen persoonlijke

webpagina op hyves of

facebook is tegenwoor-

dig heel gewoon. Het

digitale portfolio is ei-

genlijk hetzelfde, alleen

specifiek gericht op de

(toekomstige) werkge-

ver. Het is een hulp-

middel om competen-

ties goed in beeld te

brengen voor jezelf,

maar vooral ook voor

de werkgever. Deze kan

daardoor in één oogop-

slag zien wie je bent,

wat je kan en wat je

bezighoudt. Het digitaal

portfolio kan zelf sa-

mengesteld, opgemaakt

en bewerkt worden en

het is niet moeilijk om

in te vullen, want er

zitten vragenlijsten bij

die hierbij helpen.

Stressmeter

Bjorne heeft de baan!

Hij heeft er erg veel zin

in, maar een nieuwe

baan is spannend, dat

geldt voor iedereen. Je

wilt de baan houden,

laten zien wat je kan en

dat je je best doet. Dat

levert soms spanning en

stress op…

Mensen met

autisme heb-

ben vaak

moeite met het

herkennen van

stress en lopen

daardoor op

een gegeven

moment vast.

Door middel

van het ge-

bruik van sen-

sortechnologie

en biofeed-

back is het

mogelijk tijdig

oplopende

spanning te

signaleren. De

sensor wordt op het

lichaam gedragen en

is verbonden met een

smartphone die het

stressniveau berekent

en opslaat. Wanneer

het stressniveau toe-

neemt wordt er dis-

creet een signaal afge-

geven aan de drager.

Vervolgens sugge-

reert de smartphone

diverse interventies

en oplossingen om het

stressniveau te verla-

gen.

Bij de stressmeter kan

ook de pebble worden

gebruikt. Deze kan de

drager duidelijk in het

zicht leggen. Als de

pebble groen is, is er

geen stress. Verkleurt

hij naar oranje en ver-

volgens naar rood,

dan betekent dit dat

het stressniveau toe-

neemt. De pebble

suggereert ook adem-

halingsoefeningen om

het stressniveau verla-

gen.

De stressmeter

Digitale portfolio

PAGINA 10 PASSMAP

Ook is het mogelijk dat

anderen, zoals bijvoor-

beeld de werkbegelei-

der of jobcoach, op af-

stand het stressniveau

van de drager volgen.

Er kan een uitdraai ge-

maakt worden van de

stressmeting en die

geeft aan welke situa-

ties en momenten

stressvol voor iemand

zijn. Hierdoor kan ie-

mand beter met de mo-

menten van stress leren

omgaan.

De Werkcoach

Bjorne is zijn lunch ver-

geten. Wat kan hij

doen?

Hij voelt zich gespan-

nen. Wat nu?

Hij krijgt een opdracht

niet af. Wat nu?

Hij heeft binnenkort

een functioneringsge-

sprek. Wat is dat pre-

cies?

Zoals eerder gezegd

heeft het dr. Leo Kan-

nerhuis in andere pro-

jecten ervaring opge-

daan met Dunov digita-

le coaches. Het gaat om

gestructureerde dialo-

gen die mensen met

autisme helpen

om te gaan met

alledaagse pro-

blemen. Een pro-

bleem wordt ver-

helderd door en-

kele vragen te

stellen. Vervol-

gens geeft de coach tips

om problemen zo zelf-

standig mogelijk op te

lossen. De gebruiker

kan naargelang de situ-

atie of voorkeuren ver-

schillende scenario’s

kiezen.

Gebruik van de Dunov

vergroot de zelfred-

zaamheid en werkt

stressverminderend.

Het kan de thuissituatie

ontlasten. Naast de al

beschikbare digitale

coach voor school en/of

openbaar vervoer en de

Agendacoach is er nu

een digitale coach voor

het werk, de Werk-

coach.

De Werkcoach is nu

te gebruiken op een

iPhone of iPod Touch

en in de toekomst ook

op andere smartpho-

nes. De Werkcoach

biedt oplossingen

voor lastige situaties

en veel voorkomende

problemen op het

werk. Denk bijvoor-

beeld aan het organi-

seren van werkzaam-

heden, contact met

collega’s, onduidelij-

ke opdrachten of on-

uitgesproken bedrijfs-

regels.

Videocoaching

Bjorne vindt het pret-

tig regelmatig per-

soonlijk contact met

zijn jobcoach te heb-

ben. Door videocoa-

ching kan dat heel

eenvoudig omdat je

elkaar ziet. De job-

coach kan Bjor-

ne direct advies

geven waarna

hij gewoon

weer aan het

werk kan. Voor

de jobcoach is

het ook heel

handig, want

die hoeft niet

altijd meer in de

auto om hem op

te komen zoeken

en dat scheelt

veel tijd.

Videocoaching

is een manier

om, door middel van

video en beeldcom-

municatie, heel snel

persoonlijk contact

met iemand te heb-

ben. Hierdoor is het

mogelijk sneller te

interveniëren wanneer

iemand op zijn of

haar werkplek dreigt

vast te lopen. Video-

coaching is denkbaar

tussen de werknemer

met autisme en de

jobcoach, de werkne-

mer en de werkbege-

leider op de werkplek,

maar ook tussen

teamleider en job-

coach.

Uiteindelijk is het

mogelijk zelf een on-

dersteuningspakket

samen te stellen,

waarbij gekozen kan

worden uit boven-

staande middelen.

Onderzoek naar het

effect van het inzetten

van deze technologie

op de doelgroep

wordt intussen ver-

dergezet.

Voor meer informatie

over deze projecten

ga naar

www.leokannerhuis.nl

Auteur: Lotte Kobus-

Weijenburg, project-

medewerker team in-

novatie R&D

De Pebble

De werkcoach

PAGINA 11 PASSMAP

Getuigenis Departement Bestuurszaken

(Vlaamse Overheid)

De afdeling Proces- en

Informatie Beleid

(PIB), situeert zich bin-

nen het Departement

Bestuurszaken (DBZ)

van de Vlaamse Over-

heid (VO).

DBZ ondersteunt de

minister bij de voorbe-

reiding, de aansturing,

de opvolging, de con-

trole en de evaluatie

van het beleid. De con-

crete thema’s die in het

departement aan bod

komen zijn zeer divers.

Het gaat onder meer

om personeel en orga-

nisatieontwikkeling,

ICT, e-government, re-

guleringsmanagement,

overheidsopdrachten,

architecturale en ruim-

telijke kwaliteit, facili-

taire dienstverlening en

vastgoedbeheer.

Om een breed draag-

vlak voor de diverse

beslissingen te creëren,

biedt het departement

niet alleen ondersteu-

ning aan de entiteiten

van het beleidsdomein

Bestuurszaken, maar

aan de hele Vlaamse

overheid.

Eén van de oogmerken

van de afdeling PIB, is

het verzamelen van al-

lerhande gegevens over

de Vlaamse Overheid

uit diverse gegevens-

bronnen, als daar zijn

personeelsgegevens,

organisatiegegevens,

gegevens over regelge-

ving, … Deze data

wordt aangevuld, opge-

schoond, gecombi-

neerd, bewaard in een

datawarehouse (DWH)

… en tot operationele

rapporten en diverse

beleidsinstrumenten

voor de VO omge-

vormd. Dit rapporte-

ringsapparaat is voor-

namelijk gebouwd uit

componenten van de

IBM / Cognos suite.

Waar er binnen DBZ

registratiesystemen ont-

breken voor het verza-

melen van de nodige

gegevens, bouwt de af-

deling zelf web- toepas-

singen of customiseert

en parametriseert de

afdeling bestaande

open source toepassin-

gen. Meestal zijn dit

toepassingen in Php en

MySQL. De aard van

deze applicaties is heel

divers. Het gaat om

toepassingen voor het

meten van admini-

stratieve lasten van

regelgeving, opvolgen

van doelstellingen

van de afdelingen van

DBZ, financiële op-

volging van werkaan-

vragen, …

Daarnaast biedt de

afdeling ook oplossin-

gen aan waar er nood

is aan applicaties die

bedrijfsprocessen on-

dersteunen. Hiervoor

wordt Documentum

BPM ingezet.

Hoewel de focus van

PIB niet hoofdzakelijk

ligt op het bouwen

van allerhande tools

en applicaties, is bin-

nen de afdeling van

zo’n dertig personen,

een klein team van

een tiental analisten,

ontwerpers en ontwik-

kelaars actief om aan

bovengenoemde no-

den tegemoet te ko-

men.

Mede doordat de af-

deling PIB vrij recent

– een drietal jaar gele-

den – werd gevormd

en de laatste jaren een

grote instroom kende

van zowel ervaren als

onervaren perso-

neelsleden is het een

uitdaging om de kwa-

liteit van deze toepas-

singen te garanderen.

Daarom werd de afge-

lopen jaren de nodige

aandacht besteed aan

het opzetten van een

eenduidig analyse- en

ontwikkelproces, het

ontdubbelen van de

ontwikkel-, test-, ac-

ceptatie en productie-

omgevingen en wer-

den een versiebeheer-

systeem en bugtrac-

kingsysteem in ge-

bruik genomen. Te-

vens werden standaar-

den en sjablonen op-

Van links

naar

rechts:

Chris

Logghe,

Petra

Cuppens en

Marijke

Verhavert

PAGINA 12 PASSMAP

gelegd voor het maken

van analyses, waarin de

nodige aandacht wordt

besteed aan het be-

schrijven van use cases

(of functionaliteiten).

Een volgende stap in

het verhogen van de

kwaliteit van het analy-

se- en ontwikkelproces

was logischerwijze het

verbeteren van de test-

procedures. De testen

mochten niet langer

beperkt blijven tot de

testen uitgevoerd door

de ontwikkelaars zelf

en op het einde van het

traject een algemene

acceptatietest door de

gebruikers. De grondig-

heid van dergelijke tes-

ten was zo te sterk af-

hankelijk van de tijds-

druk en het profiel van

de ontwikkelaars en

toekomstige gebruikers.

Om ons te begeleiden

in het verhogen van de

kwaliteit van de testen

volgt PIB twee pistes.

Enerzijds wordt binnen

de afdeling een testco-

ordinator opgeleid die

op termijn een cruciale

rol zal spelen in het op-

zetten en opvolgen van

testprocedures, sjablo-

nen, …

Daarnaast wordt sinds

januari 2010, 3 dagen

per week, beroep ge-

daan op een ervaren

testconsultant van Pas-

swerk.

Chris Logghe, cel-

hoofd informatiesyste-

men, getuigt:

"Uit ervaringen die ik

van andere bedrijven

hoorde en las, was ik er

al vlug van overtuigd

dat een testconsultant

van Passwerk een toe-

gevoegde waarde zou

hebben in ons team.

Mijn grootste bezorgd-

heid lag eerder op het

menselijke vlak: in hoe-

verre zou een consul-

tant met Autisme Spec-

trum Stoornis (ASS)

zich kunnen aarden in

een open land-

schapsomgeving en een

erg heterogeen team

waar absolute stilte niet

altijd gegarandeerd kan

worden.

Die bezorgdheid werd

voor een deel weggeno-

men tijdens het bezoek

van de vaste begeleider

van Johan, de testcon-

sultant die bij ons aan

de slag zou gaan. Na

een audit van de werk-

omgeving kregen we

enkele adviezen zoals

het voorzien van een

vaste plaats en het

voorzien van een be-

perkt aantal vaste aan-

spreekpunten voor

Johan binnen de afde-

ling.

Enkele weken voor de

eerste werkdag bij PIB,

kreeg de volledige af-

deling nog een presen-

tatie over de voordelen

en aandachtspunten bij

het samenwerken met

personen met ASS. Het

moet gezegd dat de af-

deling erg positief

stond tegenover het ini-

tiatief een testconsul-

tant in te zetten bin-

nen de afdeling.

Hoe ik nu, ongeveer

negen maanden later,

sta tegenover deze

samenwerking? Al

vlug bleek dat Johan

ook mijn verwachtin-

gen op professioneel

vlak oversteeg. Een

groot voordeel van

deze samenwerking is

onder andere het feit

dat we als team een

stuk gestuurd worden

door de vaste metho-

diek waaraan Johan

vasthoudt: een voor-

stelling geven van het

project, waar deze

aanwezig is de analy-

se doornemen en kij-

ken of de use cases

voldoende gedocu-

menteerd zijn om er

testcases uit af te lei-

den, bij het testen en

opvolgen van fouten

consequent gebruik

maken van het bug-

trackingsysteem, …

Het klopt dat we sinds

de komst van Johan,

meer bugs over onze

gebruikerstoepassin-

gen geregistreerd krij-

gen vóór de opleve-

ring van onze toepas-

singen. Dit vertaalt

zich echter duidelijk

in het lagere werkvo-

lume aan correctief

onderhoud na inge-

bruikname van onze

applicaties.

Maar ook de flexibili-

teit van Johan is een

grote troef. In de af-

gelopen maanden

testte hij zowel Busi-

ness Intelligence toe-

passingen, registratie-

systemen als Business

Proces Management

systemen. Hij schreef

technische handlei-

dingen voor enkele

toepassingen, werkte

mee aan de technische

beschrijving van een

vrij ingewikkelde

upload- en conversie

algoritme, controleer-

de heel gedetailleerd

omvangrijke lijsten

data, en lichtte een

toepassing door op de

maatstaven van Any-

Surfer kwaliteitslabel

…

We hebben zeker nog

een weg af te leggen

om de kwaliteit van

onze testen te verho-

gen. Het inzetten van

een ervaren testcon-

sultant van Passwerk,

om de testen daad-

werkelijk uit te voe-

ren, hoort daar, voor

zover de beschikbare

budgetten dit toelaten,

voor mij zeker bij.

Kortom, Johan is voor

ons een vaste member

van het team gewor-

den, die heel duidelijk

zowel op intermense-

lijk als op professio-

neel vlak zijn meer-

waarde heeft bewe-

zen."

Petra Cuppens, test-

coördinator in oplei-

ding, deelt haar er-

varingen mee:

"Mijn betrokkenheid

bij het testgebeuren

PAGINA 13 ELFDE NUMMER

binnen de afdeling be-

perkte zich tot voor

kort, tot het daadwerke-

lijk uittesten van toe-

passingen als ontwikke-

laar. Het is mede dank-

zij het inzetten van

Johan dat de noodzaak

heel erg duidelijk werd

dat we binnen de afde-

ling nood hebben aan

een testcoördinator. De-

ze rol neem ik graag op

mij. Het is ten slotte

toch een belangrijke

rol, wil de afdeling toe-

passingen bouwen op

maat en tot tevreden-

heid van alle belang-

hebbenden.

Johan heeft in elk geval

bewezen dat goed en

consequent uitgevoerde

testen, volgens vaste

testscenario’s afgeleid

uit de analyse, hun nut

afwerpen. Ongetwijfeld

zal ik in mijn nieuwe

rol nog heel wat opste-

ken van Johan! "

Marijke Verhavert,

afdelingshoofd, voegt

hier nog aan toe:

"Wat de technische op-

volging betreft, laat ik

Chris graag zijn gang

gaan met Johan. Ik

merk dat er veel weder-

zijds respect is voor

elkaar. Maar vooral

merk ik dat de kwaliteit

van de opgeleverde

werkproducten geste-

gen is, en de aandacht

voor de testcyclus is

verhoogd. Testen zijn

gewoon veel efficiën-

ter, en dat maakt onze

klanten ook tevreden.

Vooraleer zij gevraagd

worden om deel te ne-

men aan de acceptatie-

testen, is Johan al aan

de slag gegaan. De op-

leveringen die we nu

aanbieden bij de accep-

tatietesten heeft dan

ook al een sterke kwali-

teit. Bij de upgrade van

Vlimpers moest ook de

hele rapporteringsom-

geving worden aange-

pakt. Diverse diensten

Dank aan al onze klanten

van de Vlaamse over-

heid hebben meege-

werkt aan de testen.

Johan was echter al als

eerste door de rappor-

ten gegaan en had de

oude en nieuwe gege-

vens met elkaar verge-

leken. Hij heeft daar

erg goed werk geleverd.

Andere ontwikkelteams

binnen ons beleidsdo-

mein zijn op de hoogte

geraakt van 'onze Jo-

han', en vragen ons om

hem ook bij hen te kun-

nen inzetten. Wij laten

dit graag toe, weliswaar

voor korte piloten. We

zijn ervan overtuigd dat

zij weldra ook een ei-

gen Passwerker zullen

willen inzetten. "

PAGINA 14 PASSMAP

Getuigenis Provincie Antwerpen

Marc Wellens, gedepu-

teerde ICT van de pro-

vincie Antwerpen, was

al in de beginfase over-

tuigd van de inzetbaar-

heid van mensen met

een ASS in het project

Sindala. Dit project

kwam er om het sys-

teem voor het opvolgen

van dossiers op de

mainframe, voor bij-

voorbeeld milieuver-

gunningen, steden-

bouwkundige vergun-

ningen, waterbeleid en

ruimtelijke planning, te

vervangen door een

nieuw documenten- en

procesbeheersysteem.

Omwille van de om-

vang hiervan is daar-

voor een termijn van

ongeveer drie jaar voor-

zien. ‘De kwaliteiten

van mensen met een

autismespectrumstoor-

nis worden vaak onder-

schat en ze hebben al te

vaak – onterecht – af te

rekenen met een enor-

me stigmatisering,’ zegt

Marc Wellens.

‘Daarom vond ik het

erg belangrijk om in het

kader van Sindala

Passwerk een kans te

geven.’ ‘Natuurlijk zijn

de juiste prijs-

kwaliteitsverhouding en

de juiste match bij het

inzetten van externe

partijen de eerste zorg.

Uit een eerste proefpe-

riode bleek dat

Passwerk voor

Sindala een belangrij-

ke meerwaarde kon

betekenen en de

meest geschikte part-

ner was voor het uit-

voeren van de functi-

onele testing. Het feit

dat Passwerk niet al-

leen aandacht heeft

voor de economische

dimensie maar ook

voor de sociale, gaf

de opstart van de sa-

menwerking voor mij

een extra meerwaar-

de,’ geeft Marc Wel-

lens aan.

‘In de praktijk zijn

wij ook erg blij met

de inzet van Passwer-

ker Stijn’, zegt Ingrid

Croket, projectleider

van het project

Sindala bij de Provin-

cie Antwerpen. ‘De

complementariteit van

Stijn met testcoördi-

nator Erik Boelen

zorgt voor een ver-

bluffend eindresul-

taat. Erik zorgt ervoor

dat de interne com-

municatie met andere

bij het project betrok-

ken partijen vlot ver-

loopt en geeft de no-

dige structuur en prio-

riteiten binnen de

testaanpak aan. De

bijzondere kwaliteiten

van Stijn komen bin-

nen zo’n kader echt

tot hun recht. Stijn

kan op korte tijd veel

informatie opnemen,

heeft oog voor elk

detail en beschikt

over een zeer groot

doorzettingsvermogen

om bepaalde repetitie-

ve processen met blij-

vende aandacht en

concentratie te door-

lopen,’ aldus Ingrid

Marc Wellens, gedeputeerde ICT

WIST U DAT ...

Mensen met een autis-

mespectrumstoornis

mensen zonder ASS

“Neurotypicals”,

“NT’ers” noemen. Het

is maar hoe je er in zit

en hoe je het bekijkt.

PAGINA 15 PASSMAP

Croket.

‘In de beginfase vond

ik het wel even ver-

moeiend om met Stijn

samen te werken,’ vult

Erik Boelen aan. ‘Door

zijn oog voor detail

stelde Stijn ontzettend

veel vragen, waardoor

ook ik heel wat zaken

in vraag begon te stel-

len. Na de inwerkperio-

de blijkt dat Stijn, door

zijn gedisciplineerde

werkwijze, een bo-

vengemiddelde snel-

heid van werken

haalt. Het totale over-

zicht, wat bij mij vaak

primeert, gaat Boelen

verder, ‘wordt aange-

vuld met de gerichtheid

op details van Stijn en

dat is een enorm voor-

deel. Het is wel be-

langrijk erop toe te

zien dat de Passwer-

ker zich niet in de de-

tails verliest, want

dan wordt minder ef-

ficiënt gewerkt.’

‘Ook de nauwgezet-

heid en correctheid

van werken zijn ken-

merkend,’ zegt Ingrid

Croket. ‘Ik kan ande-

ren alleen maar advise-

ren zich niet te laten

afschrikken en met

Passwerk samen te

werken. Als de

Passwerker een juiste

omkadering en een

goed aanspreekpunt

worden geboden, dan

kan door samenwer-

king met Passwerk in

een testtraject een be-

langrijke meerwaarde

worden geboekt.’ ‘We

zien dat Stijn het werk

graag doet,’ besluit

Marc Wellens, ‘en dat

hij de applicatie functi-

oneel door en door

kent waardoor hij dag

in dag uit voor Sindala

een belangrijke aan-

winst blijft. Voor ons

is deze samenwerking

een echte win-

winsituatie.’

Ingrid Croket, projectleider “Sindala”

Erik Boelen, testcoördinator “Sindala”

PAGINA 16 PASSMAP

Jobcoaching draagt in zeer belangrijke mate bij tot de succesvolle uitvoering van de verschillende op-drachten en taken die door de test engineers van Passwerk worden uitgevoerd. Om u een inhoudelijk

beeld te geven van de functie van een jobcoach, schetsen we hier … jobcoaching in een notendop

Selectie en Werving

1) Intakeprocedure

• Aanmeldingslijst

- dagelijks opvolgen van nieuwe sollicitanten

- uitnodigen van kandidaten

- netwerk informeren en bevragen

- updaten van opvolgtabel

• Intakegesprek

- gepersonaliseerd gesprek (in kaart brengen van autismespectrumstoornis

problematiek)

- nadruk ligt op psychologisch aspect

- concrete voorstelling van het traject en de functie

- statuten uitzoeken en diagnose nagaan

De impact van een psychologisch gesprek is veel groter dan die van een standaard sollicitatiegesprek.

Kandidaten reageren weleens emotioneel, trachten bepaalde zaken te ontwijken of geven weinig toelich-

ting.

2) Cebir Testen

(psychotechnische proeven die het intellectueel potentieel meten en tests die inzicht geven in het per-

soonlijkheidsprofiel van de kandidaat)

• Contact met kandidaten en VDAB

• Evaluatie van de tests in samenwerking met VDAB en GTB (= Gespecialiseerde dienst

Jobcoaching als belangrijke succesfactor

Onze vier jobcoachen

Tim, Katelijne, Lien en

Yolande

PAGINA 17 PASSMAP

voor trajectbepaling en -begeleiding van de VDAB)

Sommige kandidaten waarmee een afspraak werd vastgelegd komen om één of andere reden niet naar de

gemaakte afspraak of nemen op het laatste moment contact op om een nieuwe afspraak te maken.

3) Assessment en opleiding

• Voorbereiding

- planning (agenda) kandidaten

- planning jobcoaches, lesgevers

- contracten opmaken en administratie afhandelen (met GBO’S (= Gespecialiseerde

opleiding, begeleiding en bemiddeling), VDAB, GTB, mutualiteit, RVA (= Rijksdienst

voor Arbeidsvoorziening), vakbond en hulpkas)

• Verloop

- draagkracht, arbeidsvaardigheden, sociale en communicatieve vaardigheden,

prikkelgevoeligheid in kaart brengen

- observaties, vragenlijsten, mindmaps, individuele gesprekken, groepstaken,

software testoefeningen

- controletaken en feedback

- vertrouwensband opbouwen

- overleg met lesgevers

• Examen

- voorbereiding en opvolging

• Doorgedreven teamoverleg

- per kandidaat een profiel op maat uitwerken a.d.h.v. Halm (= specifieke evaluatieme-

thodiek)

- adviesgesprek met betrokken GTB consulent

• Tijdsduur

- 6 weken te Berchem

Door de intensieve assessment worden de kandidaten verder gescreend. Ongeveer voor 20 à 30% is het

resultaat ongunstig. De oorzaken hiervoor kunnen zeer verschillend zijn, zoals een gebrek aan zelfin-

zicht of inzicht in de functie; een gebrek aan motivatie, zelfonderschatting of -overschatting, soms pas-

sen bepaalde dwangmatigheden niet in een normale bedrijfsomgeving, enz.

Detachering naar een klant

1) Voorbereiding

• Werkplek in kaart brengen (site survey)

- inhoudelijk

- praktisch

- traject (woonplaats/werkplaats)

PAGINA 18 PASSMAP

- collega’s

- infrastructuur (geluid, licht, temperatuur en andere prikkels )

- bedrijfscultuur (gewoontes, routines, enz.)

• Verkenning

- rondleiding met Passwerker

- kennismaking met begeleider

- bespreking takenpakket

- traject (doen, doornemen)

• Sensibiliseren

- profiel test engineer bespreken met begeleider

- presentatie voor het team over autisme

• Opstart

- jobcoach gaat eerste dag met de test engineer mee

Al deze stappen worden bij elk nieuw project en voor elke nieuwe locatie doorgenomen.

2) Begeleiding tijdens de tewerkstelling

• Coaching

- jobcoach is permanent aanspreekpunt, altijd telefonisch bereikbaar

- dagelijkse communicatie via mail, telefoon of opvolgdocument met de test engineer

- wekelijks of tweewekelijks werkbezoek, afhankelijk van de behoeften

- evaluatie met begeleider (tweewekelijks)

- doorgeefluik in communicatie tussen klant en test engineer

• Netwerking

- contact met ouders, auti-coach, psychiater, psycholoog

- update naar GTB en VDAB

• Administratie

- uuradministratie

- onkosten, vakantieregeling, GSM ,….

De kern van de jobcoaching is onze permanente beschikbaarheid. Deze terugvalpositie zorgt ervoor dat

de Passwerkers zich ondersteund voelen, als er problemen zijn kunnen ze onmiddellijk worden gehol-

pen.

Overleg en bijscholing

• Intervisie

- reflectie over coaching onder leiding van een intervisor van het Dr. Leo Kannerhuis

• Bijscholing

- op regelmatige basis bij Autisme Centraal en Cevora

• Teamoverleg

- casusbespreking en evaluatie van de werking

PAGINA 19 ELFDE NUMMER

Adviescomité

Tijdens het laatste ad-

viescomité, in septem-

ber, werd naast de be-

spreking van de markt-

opportuniteiten, onze

marktcommunicatie, de

commerciële stand van

zaken en vooruitzich-

ten, invulling gegeven

aan een generieke busi-

ness case rond de

dienstverlening van

Passwerk. De bedoe-

ling van deze business

case is potentiële klan-

ten een beter zicht te

geven op de meerwaar-

de van een samenwer-

king met Passwerk.

Hierbij worden de

voordelen van het tes-

ten van software aange-

haald en wordt een af-

weging gemaakt tussen

intern en extern testen.

Bovendien worden in

de case de voor- en

nadelen van intern tes-

ten, testen via offshore

en nearshore, testen via

andere bedrijven en

testen via Passwerk

naast elkaar gezet.

Ook werden enkele

impressies over samen-

werkingservaringen

van klanten met

Passwerk vermeld. Het

initiële voorstel werd

besproken en zal op

basis van de feedback

worden aangepast.

Naast deze generieke

business case rond de

dienstverlening van

Passwerk werd ook een

business case rond da-

tamigratie besproken.

Tot slot werd een korte

presentatie gegeven

over verschillende be-

drijfsculturen en hoe

deze als leidraad zou-

den kunnen dienen

voor het benaderen van

nieuwe klanten en het

account management

bij bestaande klanten.

De verschillende types

en kenmerken van de

bedrijfsculturen werden

overlopen, net als de

stimuli die aan elk type

bedrijfscultuur verbon-

den zijn. Voor enkele

types van bedrijfscul-

tuur werden de

scenario’s overlopen

die tot succes zouden

kunnen leiden. De her-

kenbaarheid van het

model en van de stimuli

en actiescenario’s ble-

ken voor de aanwezi-

gen erg herkenbaar te

zijn. Het volgende ad-

viescomité volgt in

januari 2011.

Bedrijfscultuur

als leidraad

Dat Passwerk aandacht

heeft voor de verschil-

lende bedrijfsculturen,

en daar graag rekening

mee wil houden, zal

niet echt verbazing op-

wekken. Passwerk is

doordrongen van maat-

werk. Het ligt dan ook

voor de hand dat de

(potentiële) klanten op

maat worden bediend,

rekening houdend met

hun eigenheden, dyna-

miek en werkwijze.

Door de aanpak van

Passwerk af te stem-

men op de specifieke

bedrijfscultuur, zijn wij

ervan overtuigd dat dit

de samenwerking met

onze klanten een extra

meerwaarde kan geven.

PAGINA 20 ELFDE NUMMER

In deze rubriek schrij-

ven onze beide distribu-

teurs, Ordina Belgium

en M2Q van de Cronos

Group, artikelen rond

testing en andere quali-

ty assurance onderwer-

pen. Vorige keer beet

Ordina Belgium de

spits af. Vandaag een

artikel van M2Q over

het automatiseren van

testen.

Automatiseren heeft

zowel voordelen als

nadelen. Een van de

grote voordelen is dat

grote hoeveelheden da-

ta snel kunnen worden

getest. Als de automati-

sering goed wordt op-

gezet, dan kunnen de

tests zelfs ’s nachts lo-

pen en kunnen de resul-

taten de volgende dag

worden bekeken. Op

termijn is het mogelijk

om testtijd met een

kwart te verminderen.

Het opzetten van auto-

matisering heeft weinig

zin voor tests die

slechts één keer worden

uitgevoerd. Meestal

wordt automatisering

overwogen wanneer er

voor nieuwe release

vaak regressietests

moeten worden uitge-

voerd. De inspanning

om de automatische

tests te ontwikkelen is

groter dan bij manuele

testen. Natuurlijk loont

dit als de tests meerdere

keren worden uitge-

voerd. Bijvoorbeeld na

correctie van een de-

fect, is een tweede run

eenvoudig opnieuw uit

te voeren.

Automatische tests

worden altijd ontwik-

keld en uitgevoerd met

een programma. Een

aantal voorbeelden van

deze programma’s zijn

bijvoorbeeld Quicktest

Pro, Selenium

(freeware), Bad Boy,

Loadrunner, Eclipse

enz.

Naargelang het te testen

programma wordt een

keuze gemaakt uit de

hierboven vernoemde

tools. Ze kunnen na-

tuurlijk niet zomaar

zonder voorbereiding

worden gebruikt. Zowel

tester als programmeur

moeten er rekening mee

houden dat automatisch

getest wordt. De tester

moet weten hoe de tool

werkt, de programmeur

moet goed met de tester

over nieuwe relea-

ses, naming conversi-

ons en ander verande-

ringen communiceren.

Om de tests te ontwik-

kelen wordt het best

een user story gebruikt.

Die wordt aangemaakt

door de klant. In de

user story staat uitge-

legd wat geprogram-

meerd wordt en wat de

hoogste prioriteit heeft.

Uit de user story haalt

de tester welk deel ge-

automatiseerd kan wor-

den. Als hij over vol-

doende informatie be-

schikt, wordt een hië-

rarchie gemaakt om een

structuur van de te ont-

werpen test te kunnen

visualiseren. Bij het

ontwikkelen van tests is

het evenzeer belangrijk

dat, om de test makke-

lijk terug te vinden,

de naming conversion

gerespecteerd wordt.

Bij de meeste tools kan

gebruik worden ge-

maakt van de record-

and-playmodules, maar

er komt uiteraard meer

bij kijken. Zo moet

worden nagegaan of de

test herbruikbaar is als

er een nieuwe release

komt. Ook moet het

mogelijk zijn verschil-

lende inputwaarden te

gebruiken (zoals bij-

voorbeeld loginnamen).

Om een database te be-

naderen kan de record-

and-playfunctie niet

worden gebruikt, maar

moet de functie binnen

het script worden ge-

schreven.

De automation tools

met record-and-

playbackfunctie zijn

zeer geschikt om scher-

men van verschillende

applicaties te testen.

Het is zelfs mogelijk

om al in de develop-

ment fase te automati-

seren. Alle velden op

het scherm mogen nog

van plaats gewisseld

worden, zolang de na-

men van de gebruikte

velden in de code niet

van naam veranderen.

Als dit alles is geschre-

ven, hoef je maar op

een knop te klikken om

de tests uit te voeren.

Een van de handige as-

pecten van deze

programma’s is dat je

op het einde automa-

tisch een rapport krijgt

of de tests slaagden of

faalden. Natuurlijk

blijft het altijd beter een

eigen rapport te maken,

met eventueel de infor-

matie van het program-

ma erin opgenomen.

Voor de meer techni-

sche testers is dit een

aangename uitdaging.

Nico De Cleen

Directeur

0474 087 200

Dirk Rombaut

Sales manager

0495 290 196

www.passwerk.be

PASSWERK

Potvlietlaan 5B

2600 Berchem

PAGINA 21 ELFDE NUMMER

Hieronder een kort

overzicht van buiten-

landse bedrijven die de

uitzonderlijke talenten

van mensen met een au-

tismespectrumstoornis

hebben ontdekt.

Denemarken

In 2004 richtte Thorkil

Sonne als pionier in Ko-

penhagen Specialisterne

op. Intussen heeft dit

bedrijf een vijftigtal me-

dewerkers actief en

haalt het een omzet van

een 1,8 miljoen euro.

Enkele jaren geleden

heeft Thorkil de

“Specialist People

Foundation” opge-

richt, met als doel

wereldwijd één mil-

joen banen voor

mensen met ASS te

creëren.

Schotland

In de zomer

van 2010

werd in Glas-

Kwaliteiten van autismespectrumstoornis binnen ICT worden

ook buiten Vlaanderen gewaardeerd

gow Specialisterne

Scotland opgericht. De

ambitie bestaat erin te-

gen 2015 een vijftigtal

personen met ASS in te

zetten. Om deze ambi-

tie te realiseren is 1,1

miljoen euro verzameld

uit giften van de Big

Lottery, de Schotse

Overheid en de Stad

Glasgow (ongeveer

600.000 euro) en uit een

sociale lening bij de

Schotse overheid

(ongeveer 500.000 eu-

ro).

�ederland

Sinds enke-

le jaren zijn

zowel Au-

test (testen

van softwa-

re) als Auti-

talent

(digitalisering) actief op

de Nederlandse markt.

Itist is dan weer hoofd-

zakelijk actief in het be-

middelen en begeleiden

van mensen met ASS op

de arbeidsmarkt. Vorig

jaar is ook Specialister-

ren (geen verband met

Specialisterne) van start

gegaan. Zij verlenen

diensten in het vlak van

softwaretesting en kwa-

liteitsmanagement. Deze

diensten worden ver-

leend vanuit de eigen

locatie. Specialisterren

zet geen medewerkers in

bij klanten zelf.

Israël

In Tel Aviv is Ester Za-

bar binnen AQA met

een vijftiental medewer-

kers actief met het tes-

ten van software .

Gerry Higgins (Specialisterne Schotland) en John Swinney

op de dag van de opening van Specialisterne Schotland

Thorkil Sonne Ester Zabar, oprichtster van AQA