P O L D E R P R A A T NO: 126 MAART/APRIL 2018

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 2 16

PlezierErvaring &

OntwikkelingVertrouwenOntzorgen

WWW.WONDERLANDKINDEROPVANG.NL

E Info@wonderlandkinderopvang.nl T 085 27 33 447

Wonderland geeft kinderen de ruimte

Aparte babygroep Warme maaltijden op het

kinderdagverblijf Gevarieerde activiteiten en

veel uitstapjes Combinatie van verschillende

BSO’s mogelijk SportBSO en ZwemBSO Topgroep: speciaal voor de

oudste kinderen Voorschoolse opvang vanaf

7.30 uur

LEIDEN

KinderdagverblijfBuitenschoolse opvang

Volg ons ook op:

Ik meld me aan als lid van de wijkvereniging

Dhr. / Mw./Fam. Adres Postcode Telefoon E-mailadres O ėėn persoon � 5,00 per jaar O familie � 10,00 per jaar

Het lidmaatschap wordt aangegaan voor tenminste een volledig verenigingsjaar met een

opzeggingstermijn van vier weken. Een volledig verenigingsjaar loopt van 1 januari t/m 31

december. Bij aangaan van het lidmaatschap is men contributie verschuldigd voor het gehele

verenigingsjaar. Als welkomstgeschenk ontvangt u een “ICE” stick.

ICE staat voor IN CASE OF EMERGENCY

Met gebruiksadvies.

Als lid kun je een nieuw lid aanbrengen, dan ontvang je, na betaling door het nieuwe lid, 1/5

staatslot als bonus. In dit geval kun je een aanmeldingsformulier

aanvragen.

De aanmelding kan worden verzonden naar het secretariaat: E. Banningstr. 4, 2331 EC Leiden of

posten in de brievenbus in de hal van het buurthuis.

Colofon

redactie: • Peter Ham en Bep Corba Opm./DTP:• Thomas van Schaik thomasvanschaik@mac.com Druk: • Tipoprint Oplage: • 5.000 exemplaren Adverteren: info bij de redactie.

Kopij: inleveren voor 24 mei 2018 bij de redactie, bij voorkeur via e-mail: FOTO’S APART EN IN JPG AANLEVEREN, TEXT: MAX. 700 WOORDEN,

polderpraat@wijkraadstevenshof.nl. Of via de postbus van de Wijkraad in het buurthuis.

Wijkraad Stevenshof secretariaat: Emerentia Banningstraat 4, 2331 EC Leiden

Tel.: 071-5314024 email: info@wijkraadstevenshof.nl K.v.K. nummer 40447286

Bankrekening NL04 INGB  0001 5960 83 t.n.v. Wijkraad Stevenshof te Leiden

T 06 3333 2690 • E info@fysiotherapie-otto.nl www.fysiotherapie-otto.nl

Theda Mansholtstraat 5a • 2331 JE Leiden

Fysiotherapie

Manuele therapie

Dry needling

Kinesio® Taping

Rugklachten

Nekklachten

Schouderklachten

Hoofdpijnklachten U kunt zonder verwijzing direct terecht in de praktijk.

Behandeling bij u thuis is op verwijzing van de huisarts mogelijk.

Een afspraak buiten de reguliere openingstijden is uiteraard bespreekbaar.

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 3 16

Beste lezers, Allereerst wil ik Remmelt Scheringa en Kees Trouwee hartelijk welkom heten als nieuwe be-stuursleden. Remmelt is bereid gevonden om het penningmeesterschap op zich te nemen en Kees gaat de vacature van de commissie groen, ver-keer, veiligheid en milieu opvullen. Heren, ik heet u van harte welkom in ons bestuur. Op de Alge-mene Ledenvergadering van 27 maart hebben de aanwezige leden inmiddels kennis met hen kun-nen maken. Door een nieuwe baan en het starten van een studie lukte het Judith, voorzitter van onze eve-nementencommissie, niet meer om alles te com-bineren. Zij heeft daarom moeten besluiten om haar taak als voorzitter van de evenementen-commissie neer te leggen. Dit betekent dat onze EC extra hulp hard kan gebruiken. Dus als er le-zers zijn die de evenementencommissie willen versterken, of willen helpen bij één van onze evenementen, meldt u dan aan bij het secretari-aat. Ondertussen zijn de voorbereidingen voor het paaseieren zoeken en het wijkfeest in volle gang. Ook is de evenementencommissie hard bezig om het draaiboek voor Halloween zodanig aan te passen dat deze voldoet aan de wensen van de vergunningverstrekker. Als dat lukt, dan is er in oktober misschien wel weer een Halloween. U gaat het van ons horen.

De commissie stadswarmte heeft in een paar jaar tijd dit onderwerp op de kaart gezet van de ge-meentepolitiek. Met het vaststellen van de Warmtevisie door de Gemeente Leiden is het werk van de commissie veranderd. Zij zal met name de ontwikkelingen op het gebied van “Lei-den van gas los” nauwlettend in de gaten hou-den. Verderop in PolderPraat kunt u meer lezen over datgene waar de commissie zich op dit mo-ment mee bezig houdt. Dan wil ik u nog een keer herinneren aan mijn oproep. Op 7 juni 2018 ga ik, als lid van team “De Vrijbuiters”, de Alp d’Huez op fietsen om op deze manier het Koningin Wilhelmina Fonds te steu-nen in haar onderzoek naar medicijnen voor die, ons wel bekende, rot ziekte. Wilt u dit initiatief steunen, ga dan naar de site. https://deelnemers.opgevenisgeenoptie.nl/ron-derogee

Ik groet u.

V A N D E V O O R Z I T T E R R O N D E R O G E E

Uw makelaar in de Stevenshof!

Prestatiegerichte courtage No Cure No Pay Dat werkt!

VERKOOP - AANKOOP - TAXATIES

www.werkmakelaardij.nl Annie Romeinsingel 148 te Leiden (tegenover NS Station De Vink)

Bel voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

Tel: 071 740 00 04

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 4 16

De afgelopen maanden hebben er twee informatieavonden over energiebesparingen in de wijk plaatsgevonden. In dit artikel praten we u daarover bij. Daarnaast ontvingen wij een aantal vragen vanuit de wijk over een compensa-tieregeling voor van het gas af. Wat wij daarover weten, melden we u ook in dit artikel.

Informatie avonden over energiebesparingen in het Huis van de Buurt Op 15 november 2017 en 23 januari 2018 vonden in het Huis van de Buurt informatie-avonden plaats over energie-besparing en comfortabel wonen. De avonden werden georganiseerd door de wijkambassadeur energie van de ge-meentelijke Goed.campagne in samenwerking met het Duurzaam Bouwloket. De wijkambassadeur voor de Stevenshof is de heer Kees van Oijen, woonachtig in de Merenwijk. Het Duurzaam Bouwloket is ontstaan vanuit een studie naar het verzamelen van informatie. Dit heeft geleid tot een website/ener-gieloket (duurzaambouwloket.nl) waar iedereen gratis terecht kan voor onafhankelijke informatie over duurzaam (ver)bouwen, energie besparen en energie opwekken. Voorbeelden zijn het verbeteren van de luchtkwaliteit in de woning, energiescans en kleine maatregelen die helpen bij het verduurzamen van je woning. Door het Duurzaam Bouwloket zijn 8 van de meest voorkomende woningen in de wijk geïnventariseerd om een stappenplan te maken voor de verduurzaming van de woning. In zogenaamde Goed menu-kaarten wordt per woningtype aangegeven hoe de komende jaren het comfort, de kwaliteit en de energieprestatie van de woning kan worden verbeterd en wat daarmee bespaard wordt op de energiekosten. Deze werden op 23 januari gepresenteerd. Op de avonden werd ook ge-wezen op kleine maatregelen die samen best voor een be-sparing op uw energiekosten kunnen zorgen. De bespaar-tips zijn samengevat in de Duurzame meetlat. Deze is digitaal beschikbaar via: https://www.gagoed.nl/meet-lat/ Specifieke informatie voor de Stevenshof is te vinden via: http://energie.gagoed.nl/ste-venshof Daar is onder andere informa-tie te vinden over het aanvra-gen van gemeentelijke en lan-delijke subsidie/leningen door middel van een subsidiecheck (energie.gagoed.nl/stevenshof/subsidiecheck). Denk hierbij aan isolatiemaatregelen, HR++ glas, een groen dak, een zonneboiler of een warmtepomp. Elders in dit blad vindt u meer informatie over de wijkambassadeur en over zijn werk in het artikel Ga.Goed.

Compensatieregeling voor van het gas af? Deze vraag horen we regelmatig. Vanuit de Commissie Stadswarmte van de Wijkvereniging Wijkraad Stevenshof hebben we bij de gemeente de hoge afsluitkosten van kookgas al aangekaart. Zij zullen dit meenemen in hun uit-werking van de onlangs vastgestelde Warmtevisie. Het punt betaalbaarheid is ook door enkele politieke fracties aangekaart, na lobbywerk van de commissie. Op dit moment is er nog geen compensatieregeling. Of en wanneer die zal komen is onduidelijk. Al is de vraag überhaupt of men gedwongen aan een kookgas aansluiting “vast” zit. Want dit staat op gespannen voet met de strekking van het Burgerlijk Wetboek. Opzeggen van een gasleveringscon-tract dient gratis te zijn! Nu is het geval, dat het aanhouden van het gascontract zonder afname van kookgas goedkoper zou zijn dan afslui-ten wanneer u nu al overgaat op elektrisch koken. De afsluitkosten voor het kookgas zouden circa � 600,00 zijn, waarbij de vraag is of deze wel in rekening gebracht zouden mogen worden. Afnemers van zowel stadswarmte als kookgas ontvangen een combinatie”korting”, wat voortvloeit uit het zogenaamde “Niet Meer Dan Anders”-principe, en is feitelijk een compensatie voor dubbele in rekening gebracht vastrecht. De vaste kosten voor gas, minus de combinatiekorting van kookgas en stadswarmte, komt per jaar uit op circa �18,00.

V E R D U U R Z A M I N G S T E V E N S H O F / S T A D S W A R M T E

BLZ. VAN 5 16

⇐P O L D E R P R A A T⇒

De kosten van circa �18,00 per jaar voor het niet afsluiten wegen niet op tegen de gesuggereerde, en qua rechtmatigheid ter discussie staan-de “eenmalige afsluitkosten van circa �600,00. Contact met Nuon leerde ons dat zij zelf adviseren te wachten met afsluiten tot er meer duidelijkheid is over een eventuele compensatie-regeling. Mocht u het niet eens zijn met een dergelijk advies, dan kunt u een legitieme opzegging van een gasleveringscontract met resulte-rende “gedwongen afsluitkosten voor de netaansluiting” voor de rechter laten toetsen op rechtma-tigheid.

Gezien de vragen over dit onder-werp en de discussies die daarover spelen zijn we op zoek naar nieu-we leden voor de Commissie

Stadswarmte. Wilt u zich verdiepen in de (on)mogelijkheden van het van het gas afgaan, en zou de commissie willen helpen daar een beter beeld van te krijgen om de wijk daarover te kunnen adviseren, dan horen we graag van u. We zijn bereikbaar op commissiestadswarmteshl@gmail.com

Commissie Stadswarmte

Wij van de Zonnebloem Haagsche Schouw zijn op zoek naar een bestuurs-lid Activiteiten die samen met ons leuke en gezellige activiteiten wil orga-niseren voor mensen uit de Stevenshof en de Mors. Mensen die minder goed ter been zijn vinden het soms lastig om hulp te vragen en komen dus maar weinig de deur uit. Kent u zo’n iemand laat het ons dan weten. Met een nieuw bestuurslid Activiteiten kunnen we nog meer voor de gas-ten betekenen. Een middagje naar de markt een ochtendje naar het tuin-centrum, mee met een uitje met de bus of een gezellige verhalenbingo. We doen het allemaal maar hebben daar uw hulp bij nodig. Dus als u denkt ik heb wel wat vrije tijd en wil me graag inzetten voor een ander, wacht dan niet langer en meldt u aan om samen met 25 vrijwilligers en 4 bestuursleden kleur te geven in het leven van degene die dat een beetje kwijt is.

Martin Arbouw, Voorzitter Zonnebloem afdeling Haagsche Schouw 06-24810174

O P R O E P ! ! A F D E L I N G H A A G S C H E S C H O U W , L E I D E N

Bij de foto van de voorpagina Van de heer Martin Kroon ontving de redactie een flink aantal foto’s van de pol-der, gezien vanaf de Gerda Brautigamsingel. De polder zoals die tot voor kort was, en nooit meer dezelfde zal zijn. Heeft u net als Martin een foto met een mooie herinnering? Stuur deze dan naar: polderpraat@wijkraadstevenshof.nl Bij voorbaat onze hartelijke dank. De redactie.

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 6 16

Met dit motto gaat op zaterdag 7 juni de 13e editie van Alpe d’Huzes van start. Een actie waarbij deelnemers hard-lopend, wandelend of fietsen op één dag tot maximaal zes keer de legendarische Alpe d’Huez beklimmen om zo-veel mogelijk geld in te zamelen in de strijd tegen kanker. Met de opbrengsten wordt wetenschappelijk onderzoek naar kanker ondersteund. Zoals u zich wellicht nog kunt herinneren kondigde Ron Derogee in de vorige PolderPraat zijn voornemen aan om te gaan deelnemen. Een goede reden voor de redactie om hem in contact te brengen met Paul Monnichmann, die een paar jaar geleden deelnam. Wat was voor jullie de aanleiding om deel te nemen. Paul: “Op het moment dat ik besloot deel te nemen was er voor mij geen persoonlijke aanleiding. Die kwam pas later.” Voor Ron ligt dat anders. “Al in 2013 ben ik ter ondersteuning van fietsgroep “De Vrijbuiters” meegegaan. Door problemen binnen die organisatie kwam er geen vervolg. Nu in 2018 er een aantal dingen samenvallen, en deze fietsgroep aankondigde om nog een keer mee te doen, heb ik mij meteen aangemeld. Vooral toen ik hoorde dat mijn schoonzoon (zelf genezen van teelbalkanker) samen met zijn vrouw zou meefietsen. De cirkel is rond. En

mijn persoonlijke reden? Mijn vader zou op die dag 89 zijn geworden.” Ron was dus eigenlijk al bekend met Alpe d’Huzes. Paul: “Voor mij lag dat anders. Ik ben door een vriendin en Bruna-collega gevraagd om in hun team te komen. En zeg dan maar eens nee.” Het thuisfront moet dan natuur-lijk wel achter je staan. Er moet ten-slotte getraind worden. Paul: “Geen probleem. Iedereen vond het erg leuk en spannend dat ik ging meedoen. Daarnaast vond ik het doel om zoveel mogelijk geld op te halen belangrijker dan het fietsen op zich.” Ron: “Ook mijn familie was erg enthousiast en zij waren meteen mijn eerste sponsoren. De reacties waren hartverwarmend. En mijn motivatie om mee te doen vonden zij geweldig.” En dan de voorbereiding, want het is nogal wat om die Alp op te klimmen. Dat doe je niet zomaar. Paul heeft ge-probeerd om zoveel mogelijk kilome-ters te maken. Ook is hij een week naar Frankrijk geweest om echt in de bergen te leren fietsen. Ron daarente-gen geeft op zijn werk iedere week spinles. Daarnaast heeft hij deelgeno-men aan een spinmarathon in Hillegom en staat er een weekje Ardennen ge-pland om ook het berggevoel in de benen te krijgen. Het doel van deze actie is het verzame-len van sponsorgelden. Paul: “We had-den geen streefbedrag. In eerste in-stantie hebben wij een beroep gedaan op vrienden en familie. Daarna hebben

wij grote bedragen ontvangen van Bruna B.V. en van andere bedrijven. In samenwerking met diverse leveranciers hebben we een dag voor de winkel georganiseerd, waarvan de totale omzet naar Alpe d’Huzes is gegaan. Omdat we alle spullen die we daar verkochten gratis hebben gekregen, was het bedrag dat we alleen die dag ophaalden al

A L P E D ’ H U Z E S : O P G E V E N I S G E E N O P T I E .

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 7 16

� 7.000,00. Met het hele team hebben we zo’n � 55.000,00 opgehaald.” Ron: “Ons streefbedrag is � 20.000,00. Om dit te realiseren worden er allerlei activiteiten georganiseerd, zoals een spinmarathon waarbij we gratis de sport-school mogen gebruiken. Brouwerij Klein Duimpje heeft speciaal voor ons een bier gebrouwen dat het “Vrijbuiter-tje” heet. Van elke verkochte fles gaat � 2,75 naar het Koningin Wilhelmina Fonds. De firma van Dooren heeft de achterkant van twee vrachtauto’s ter beschikking gesteld om tegen betaling logo’s van bedrijven op te plaatsen. En ik heb mijn collega’s gevraagd om allemaal � 1,00 te storten. Ik heb 60.000 collega’s, dus wie weet wat er binnen-komt.” Tenslotte de laatste vraag aan Paul. Hoe heb je die dag beleefd. “Iedereen kon mij volgen via social media en via de site van Alpe d’Huzes. Daarnaast had ik ook veel contact met familie en vrienden via WhatsApp. Van de dag zelf is mij het meeste bijgebleven dat die berg erg hoog en steil was. En dat mijn lichaam niet geschikt is om in de bergen te fietsen. Ook zijn mij de bijzondere verhalen bijgebleven die iedereen te vertellen had. Inmiddels had ik ook een goede vriendin in heel korte tijd aan kanker verloren. Vlak voor haar overlijden heb ik haar nog kunnen vertellen dat ik speciaal voor haar de berg op zou fietsen. De laatste meters waren dan ook erg emotioneel, maar op een bepaalde manier gaf het mij ook weer de kracht om door te gaan. Toen ik boven was heb ik eerst haar man gebeld om te vertellen dat het me was gelukt. Pas daarna ben ik contact gaan zoeken met mijn familie.” Nog een goed ad-vies voor Ron. “Als je je realiseert waar je het voor doet dan krijg je vanzelf de kracht om boven jezelf uit te stijgen. Het maakt eigenlijk niet uit hoe vaak en hoe hard je de berg op fietst, dat je het doet is al een prestatie om trots op te zijn. Het achterliggende doel, van kanker een chronische ziekte maken, is het allerbelangrijkste. Dus Ron, haal zoveel mogelijk geld op! Succes!”

Het Sociaal Wijkteam is er voor alle inwoners met vragen of problemen waar zij alleen of met mensen uit de directe omge-ving niet uitkomen. Heeft u bijvoorbeeld problemen met uw fi-nanciën, in uw relatie, bent u eenzaam of zit u niet lekker in uw vel? Of heeft u begeleiding nodig om uw leven op orde te krij-gen? Misschien krijgt u steeds meer moeite met dagelijkse din-gen als het huishouden doen, traplopen of fietsen. Wij luisteren naar u en denken met u mee. Samen kijken wij naar wat u zelf, met hulp van bekenden of professionele onder-steuning kunt doen. Neem gerust telefonisch contact met ons op of kom naar één van onze spreekuren! Telefoon: 071 516 4909 of 14071 keuze 2. Huis van de Buurt: Trix Terwindtstraat 4, eerste etage. Spreekuren: maandag, dinsdag, woensdag van 9.00 uur tot 11.00 uur, en donderdag van 13.00 uur tot 15.00 uur. Buurtkantoor. Goed om te weten. De Stevenshof heeft ook een buurtkantoor voor hulp bij formulieren, brieven en aanvragen van allerlei zaken bij de gemeente of andere instanties. Iedere woensdag bent u tussen 13:00 uur en14:00 uur van harte welkom in het Huis van de Buurt: Trix Terwindtstraat 4, begane grond. Dobbegaarde. Daarnaast draait het Sociaal Wijkteam ook een spreekuur in de Dobbegaarde aan de Dobbedreef 52, voor meer informatie raadpleeg het Sociaal Wijkteam. Joost Kortekaas Maatschappelijk werker - Sociaal werker -Pluscoach http://gemeente.leiden.nl/themas/wmo/sociaal-wijkteam

S O C I A A L W I J K T E A M S T E V E N S H O F V O O R A L U W H U L P V R A G E N

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 8 16

W a t i s H a r t f a l e n ? Bij hartfalen pompt het hart minder krachtig. Daardoor krijgen organen en weefsels in het lichaam minder bloed toegevoerd en daardoor ook minder voedingsstoffen en zuurstof. Dit geeft de volgende verschijnselen:

• Bij inspanning wordt u snel kortademig en moe. • Achter de longen kan zich vocht ophopen waardoor u kortademig en be-

nauwd wordt, vooral als u ligt. • U houdt vocht vast en daardoor neemt uw lichaamsgewicht toe. • Uw voeten en enkels worden dikker. • Uiteindelijk kunt u ook moe en kortademig zijn zonder dat u zich inspant.

Hartfalen kan verschillende oorzaken hebben: • De hartspier wordt minder goed van bloed voorzien. • De hartspier is beschadigd, bijvoorbeeld door een har?nfarct. • Als hoge bloeddruk lange ?jd niet wordt behandeld, dan kan de dikte van

de hartspier toenemen, waardoor de hartspier minder efficiënt wordt. • Een lekkende hartklep kan harDalen veroorzaken. • Op hogere leeFijd wordt de hartspier zwakker.

U kunt zelf veel doen om klachten van hartfalen te verminderen en ernstige klachten tegen te gaan. • Controleer en noteer elke ochtend bij het opstaan uw gewicht. Als u in enkele dagen meer dan twee kilo

aankomt, betekent dat dat u vocht vasthoudt. • Stop met roken. Roken vermindert de doorbloeding van de hartspier. • Vliegreizen maken kan. Maar als u ook met medicijnen lichte klachten houdt, dan wordt verblijf op grote

hoogte (boven 1500 tot 2000 m) en in heel warme en voch?ge gebieden afgeraden. • Als u zittend in een stoel al kortademig bent, dan mag u niet autorijden.

Controles bij hartfalen. • Bij harDalen komt u regelma?g voor controle bij de huisarts. Blijf de adviezen goed opvolgen en neem uw

medicijnen iedere dag in. Als u de medicijnen een paar dagen vergeet, kan uw hart het weer zwaarder krij-gen.

• Ook als u de medicijnen zorgvuldig heeF ingenomen, kunnen de klachten soms ?jdelijk toenemen of vermin-deren, vaak zonder duidelijke reden.

Neem contact op met uw huisarts: • als u merkt dat u bij inspanning sneller kortademig of moe wordt; • als u 's nachts (terwijl u plat ligt) benauwd wordt of vaker moet plassen; • als u binnen enkele dagen twee of meer kilo bent aangekomen; • als u dikke voeten en enkels krijgt; • als u veel vocht verliest door overgeven, diarree, of zweten (bij koorts of heel warm weer).

In die situaties kunnen uw medicijnen zo nodig worden aangepast.

Voeding en vocht inname bij hartfalen. Bij hartfalen verbruikt uw lichaam veel energie doordat uw hart zich extra moet inspannen. Veel mensen met hartfalen voelen zich daardoor steeds minder fit. Dit kan een negatieve spiraal zijn met een verslechtering van de voedingstoe-stand en een trager herstel als gevolg. Aandacht voor uw voeding kan bijdragen aan het ontlasten van uw hart en verminderen van uw klachten:

• een goed gewicht krijgen en behouden vermindert de belas?ng van uw hart. • met een goede voch?nname ondersteunt u de bloeddrukregula?e. Bij erns?g harDalen is meer dan 1,5 liter

voch?nname een belas?ng voor het hart, terwijl u juist weer moet opleTen bij vochtverlies (bijvoorbeeld bij een hiTegolf, veel zweten, overgeven of diarree).

• verminderen van uw zou?nname kan helpen tegen het vasthouden van vocht. Verminderen van uw zou?n-name via strooien, zoutvervangers of zoutrijke producten (o.a. soep) maakt het werken minder zwaar voor uw hart.

• alcoholinname wordt afgeraden voor de condi?e van uw hartspier. • een goede voedingstoestand met een volwaardige basisvoeding helpt u bovendien sneller te herstellen (en

een goed gewicht te bereiken bij zowel ondervoeding als overgewicht).

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 9 16

Als diëtist help ik u graag een manier te vinden waarop deze doelen voor u eenvoudiger te realiseren zijn. Door de tips af te stemmen op uw persoonlijke omstandigheden vergroot ik met u de kans uw doelen te realiseren en uw resultaten vast te houden. Informatie S. Berbee, diëtiste. Tel: 06 – 38344043 sberbee@hotmail.com

Bewegen bij hartfalen, de fysiotherapeut kan u helpen. Als bij u hartfalen is vastgesteld, is bewegen heel belangrijk! Voor de een betekent dit dagelijks een halfuur wandelen of fietsen. Voor een ander betekent het een keer extra de trap op of de tuin in lopen. Bij ernstig hartfalen (kortademig-heid bij zitten/ in rust) kunnen deze inspanningen al te veel zijn. U moet zich dan niet forceren. Meer bewegen zorgt voor een lagere bloeddruk, een gunstig effect op het choleste-rolgehalte en een goed gewicht. Hartfalen veroorzaakt korta-demigheid en daardoor vaak angst om te bewegen. Hoe ga je hier mee om? De fysiotherapeut kan u helpen om het vertrou-wen in het eigen lichaam en het bewegen weer terug te krij-gen. De fysiotherapeut zal samen met u een oefenprogramma op maat maken. Het lichaam heeft 3-6 maanden nodig om weer sterker te worden en de dagelijkse activiteiten weer makkelijker uit te kunnen voeren. Informatie bij Fysiotherapie Stevenshof / 071-5319328 / fysiotherapie@gcstevenshof.nl

Geneesmiddelen bij hartfalen Mensen die hartfalen hebben moeten in het algemeen veel geneesmiddelen gebruiken. De meest gebruikte geneesmid-delen bespreken we hier. Plasmiddelen Een van de belangrijkste symptomen van hartfalen is het vasthouden van vocht. Dat vocht kan op vele plekken komen te zitten zoals de enkels, in de buik en achter de longen. De plasmiddelen zoals furosemide en bumetanide helpen om dit vocht kwijt te raken. Mensen vinden het soms vervelend om deze middelen te gebruiken omdat ze na inname vaak naar de WC moeten. Het is heel belangrijk om dit wel te doen, omdat teveel vocht kan leiden tot ernstige benauwd-heid. ACE remmers ACE-remmers zoals Enalapril, Lisinopril of Perindopril, ontlasten het hart op een andere manier dan de bètablokkers. Ook van de ACE-remmers weten we dat deze de verergering van hartfalen voorkomen. Wanneer ACE remmers wor-den gebruikt moet de nierfunctie goed worden gecontroleerd. ACE remmers geven weinig bijwerkingen, maar sommi-ge mensen kunnen een hardnekkige prikkelhoest krijgen. Bètablokkers Bètablokkers zoals Metoprolol, Bisoprolol of Carvedilol vertragen de snelheid waarmee het hart klopt. Dat lijkt onlo-gisch bij hartfalen, omdat het hart het al wat minder goed doet. Maar bètablokkers zorgen ervoor dat het hart als het ware wat minder belast wordt. Uit onderzoek blijkt dat dit op de lange termijn beter is voor het hart. Op de korte ter-mijn kunnen bètablokkers klachten als vermoeidheid wel verergeren. Daarom moet per persoon worden vastgesteld wat de beste dosering is. Overige middelen voor hartfalen Bijna alle mensen met hartfalen gebruiken naast bovengenoemde middelen nog meer geneesmiddelen voor het hart. Veel mensen hebben bijvoorbeeld ooit een hartinfarct gehad of hebben een hartritmestoornis. Daarom worden vaak bloedverdunners gebruikt en/of middelen om het hartritme te controleren. Ook worden er vaak cholesterolverlagers gebruikt om de kans op een nieuw hartinfarct te voorkomen. Andere ziekten Mensen met hartfalen zijn in het algemeen ouder dan 65 jaar. Behalve hartklachten hebben zij vaak ook andere klach-ten zoals hoge bloeddruk, suikerziekte, longziekten en schildklierstoornissen. Vaak gebruiken zij daardoor heel veel geneesmiddelen. Het is van groot belang om de apotheek te laten beoordelen of dat allemaal wel samen kan. Iemand met hartfalen moet bijvoorbeeld in ieder geval geen ontstekingsremmende pijnstillers zoals Ibuprofen, Naproxen (Aleve) of Diclofenac (Voltaren) gebruiken. Die middelen kunnen het hartfalen flink verergeren. Ook kunt u gerust een afspraak maken voor een medicatiebeoordeling met een apotheker.

Eerstelijns Samenwerkingsverband Stevenshof Huisartsenprak?jk Stevenshof Eekhof, Schuuring, Bakker en van der Spruit

Huisartsenprak?jk Zaaijer, Zaaijer en Hensing Fysiotherapieprak?jk Stevenshof

Apotheek Stevenshof Susanne Berbée, dië?ste

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 10 16

Deze rubriek gaat over mensen die in de Stevenshof wonen en die een speciale hobby, sport of beroep hebben. Kent u een dergelijke Stevenshof bewoner of bent u er zelf een en u wilt dat er aandacht wordt besteed aan de hobby, sport of het beroep van uzelf of een ander, mail dat dan naar onze redactie. In dit nummer:

Archeologie, de hobby van:

Naam : Els Koeneman Burgerlijke stand : Getrouwd, 2 dochters en 1 kleindochter Stevenshof : Woont sinds 1988 in de wijk Andere hobby’s : : Schilderen en letter hakken in steen

In 1978 kwam Els van Eindhoven naar Leiden om Antropologie te studeren. Een van haar bijvakken was archeologie en dat interesseerde haar wel. Van 1997 tot 2010 werkte zij bij de bibliotheek voor archeologie, en toen de biblio-theek gesloten werd vond zij het jammer dat de archeologie even uit het beeld verdween. Om het weer op te pak-ken werd zij lid van de AWN, de Vereniging van Vrijwilligers in de Archeologie.

Wat de Stevenshof betreft zijn de leden van de AWN vanaf het begin van het ontstaan van de nieuwbouwwijk be-trokken geweest bij opgravingen. Overal waar gegraven werd, ging de AWN kijken of er interessante zaken te vin-den waren. Bouwers moesten vondsten melden, maar dat gebeurde niet altijd. Dan was de AWN af en toe de luis in de pels van de bouwers. Als de bodem onderzocht moest worden leverde dat voor de bouwer vertraging op. Leo den Hollander is in de tachtiger jaren in samenwerking met de archeologische dienst van de gemeente Leiden be-gonnen met het volgen van graafwerkzaamheden in de Stevenshof. Er is veel gevonden. De oudste vondst is een aardewerk pot van 400 jaar voor Christus, ook wel Midden IJzertijd genoemd. Een van de meest tot de verbeelding sprekende vondsten is een scherf waarbij de versiering is aangebracht met de nagel van de maker of maakster. De botjes (niet menselijk) zijn gevonden in vlek 17.

De Stevenshof ligt aan de Rijn en de grond bestond voornamelijk uit veengrond. Door de Rijn werd veel klei en zand afgezet. Toen de bodem hoog genoeg was werd dit een interessante plek om te gaan wonen. Rond het park zijn veel resten gevonden uit de Romeinse tijd (100 na Chr.). Bewijs dat de Romeinen daar gelegerd waren is er ech-ter niet. De voorwerpen kunnen afkomstig zijn van ruilhandel met Romeinse soldaten die gelegerd waren in Val-kenburg of Roomburgh. Tot 150 jaar na Christus was er bewoning, daarna zo’n 100 jaar niet. Toen kwam de Sint Thomasvloed. De Sint Thomasvloed was een stormvloed die in 1163 vooral Holland trof, dat in dat jaar al verschillende malen met overstromingen te kampen had gehad. Dit resulteerde in het breken van de dijken langs de Maas. De Stormvloed had tot gevolg dat de monding van de Oude Rijn bij Kat-wijk, die al bijna geheel verzand was, volledig werd geslo-ten. De dijkdoorbraken, in combinatie met de

Storm-vloed van 21 december 1163, zorg-den namelijk voor een groot transport van gronddeeltjes vanuit het gebied bij de dijkdoorbraak naar het binnengebied. Dit sedi-ment bezonk vooral in de ondiepere delen, daar stroomde het water immers vrij rustig. Een van de plekken waar het ondiep was, was bij de monding van de Oude Rijn. Belangrijk gevolg van deze blokkade van de mon- ding van de Oude Rijn was, dat de Rijn zijn water niet meer kon lozen op de Noordzee. Hierdoor liepen de polders in Holland één voor één onder water. Na de stormvloed bleek er een goede soort bakklei te zijn afgezet.

In de Stevenshof lagen grote percelen van deze klei. Vanaf de mid-deleeuwen zie je langs de Rijn allemaal steenovens ontstaan die ge-bruik maakten van deze klei. De Veenwatering en de Dobbewatering werden gegraven ter afwatering van het gebied zodat het gebruikt kon worden als weiland. En hierdoor werd het ook makkelijker om de klei te winnen. Wilt u meer weten over het ontstaan van de Ste-venshof of de AWN, dan verwijs ik u door naar: https://nl.wikipedia.org of www.awn-archeologie.nl

D E H O B B Y V A N :

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 11 16

Bij onze vereniging, gelegen aan de Hoge Morsweg 201, is ieder-een welkom om eens te komen tafeltennissen! Docos tafeltennis is opgericht op 1 mei 1951 en momenteel heb-ben we ongeveer 170 leden. Van jong tot oud, van topsporter tot recreant, iedereen kan bij ons een balletje komen slaan. We heb-ben een eigen accommodatie tot onze beschikking, die praktisch iedere dag open is voor tafeltennis, en voor andere activiteiten.

We bieden trainingen aan voor alle doelgroepen. Voor de jeugd is er de mogelijkheid om te trainen op woensdagavond terecht (18.00 uur -19.30 uur) en op vrijdagavond (18.00uur -19.30 uur). Recreanten en senioren kunnen op dinsdagavond komen trainen (20.00 uur -21.30 uur), en de wat meer gevorderde senioren op de woensdagavond (19.30 uur -21.00 uur). Voor de nog wat oudere doelgroep is er Sport Overdag, een enthousiaste groep van voor-namelijk oudere tafeltennissers, die overdag speelt op dinsdag- en donderdagochtend (09.00 uur -12.00 uur). Daarnaast kunnen leden ook nog vrij spelen op zondag (10.00uur -13.00 uur), en op maandagavond vanaf 20.00 uur, waarbij velen na afloop nog even blijven hangen voor een drankje of een potje darten.

Docos tafeltennis organiseert diverse evenementen voor haar leden, bijvoorbeeld een pubquiz of een spelletjes-avond, maar ook een feest als afsluiting/begin van het competitiejaar. Ook zijn er uitjes voor de jeugd. Daarnaast organiseren we graag evenementen voor Leiden en omgeving, zoals een jaarlijks Scholierentoernooi voor de basis-scholen, en een toernooi voor het voortgezet onderwijs in samenwerking met de gemeente Leiden. Ook hebben we afgelopen december een heus schakeltennistoernooi georganiseerd, waarbij kinderen afwisselend konden schaken en tafeltennissen. Kortom, bij ons zijn er tal van mogelijkheden om te komen sporten, waarbij het aan gezelligheid zeker niet ont-breekt!

Kijk voor meer informatie op onze site (www.docostafeltennis.nl) of stuur een mailtje naar: administratie@docostafeltennis.nl

Bij ons mogen nieuwe leden 5x gratis sporten, dus kom vooral vrijblijvend een keertje langs bij een van de trainingen. Wie weet is tafeltennis wel iets voor jou! Om 5x gratis te mogen tafel-tennissen moet je je aanmelden via onze site: www.docostafeltennis.nl > ledenadministratie > aanmelden > proeflid Je krijgt dan via de mail een uitnodiging.

Graag tot ziens bij Docos tafeltennis!

K O M G E Z E L L I G T A F E L T E N N I S S E N B I J D O C O S T A F E L T E N N I S

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 12 16

De Gemeente Leiden wil samen met haar inwoners voorop lopen op het gebied van duurzaamheid en is daarom het GaGoed-programma ge-start. De website GaGoed geeft informatie over Energie, Biodiversi-

teit, Klimaat, Afval, Ondernemen, Mobiliteit en GaGoed-evenementen in de stad. In de Stevenshof kreeg de campagne vanaf het laatste kwar-

taal van 2017 extra aandacht. Samen met het Duurzaam Bouwloket zijn op wijkbijeenkomsten in oktober en november huiseigenaren

geïnformeerd over de aanpak van woningverbetering en is de mo-gelijkheid geboden een energiescan uit te laten voeren.

Duurzaam Bouwloket Het Duurzaam Bouwloket is uw gemeentelijk energieloket. Als in-

woner van Leiden kunt u gratis bij het telefonische of digitale loket terecht voor onafhankelijke informatie op het gebied van duurzaam (ver)bou-wen, energiebesparing en energie opwekken, en over landelijke en lokale subsidies en leningen voor duurzame maatregelen. Het Duurzaam Bouwloket helpt u vrijblij-

vend om in contact te komen met gecertificeerde uitvoerende bedrijven bij u in de buurt. Naast de digitale helpdesk is Duurzaam Bouwloket sinds oktober 2017 ook regelmatig

fysiek in de Stevenshof aanwezig. Zo zijn er een aantal energieadviezen gemaakt voor veel voorkomende woningen in de wijk en heeft Duurzaam Bouwloket samen met de wijkambassa-

deur diverse informatieavonden georganiseerd. Na bijeenkomsten op 24 oktober en 14 november werden er op 23 januari voor acht referentiewoningen in de Ste-venshof Goed menukaarten gepresenteerd. Deze geven in stappen aan hoe de komende jaren het comfort, de kwa-liteit en de energieprestatie van de woning verbeterd kan worden en hoeveel daarmee op energiekosten te bespa-ren is. Tijdens een bijeenkomst in het Huis van de Buurt op 27 maart was er nog gelegenheid om het Duurzaam Bouwloket en diverse aanbieders vragen te stellen over de mogelijkheden. Bent u benieuwd wat u allemaal aan de woning kunt doen? Neem dan contact op via info@duurzaambouwloket.nl Wijkambassadeur Eind 2017 is Ckees van Oijen (Leidenaar sinds 1980) gevraagd wijkambassadeur te worden in de Stevenshof. Als projectleider van de Leidse werkgroep Groene Ideecafé zet hij zich al sinds 2013 in voor de uitvoering van de Leid-se duurzaamheidsagenda en bood daar onder meer het podium aan burgerinitiatieven om huizen en buurten in heel Leiden te verduurzamen. Zijn doel is om in de toekomst in samenwerking met de andere wijkambassadeurs en Duurzaam Bouwloket de Stevenshof energie-neutraal te maken. Hij wil daarvoor burengroepen stimuleren om bij-voorbeeld samen projecten voor duurzame energie te ontwikkelen, materialen te bestellen, subsidieaanvragen in te dienen en korting bij leveranciers te regelen. Sinds 2016 verkende hij al met een burengroep in de ‘Grassen’ en de wijkambassadeur van Energie in de Merenwijk de mogelijkheden voor huizen in zijn eigen buurt. Daarbij bleek dat elk huis(houden) zijn eigen geschiedenis, ge-woonten, financiële mogelijkheden en prioriteiten heeft. Dit vraagt om maatwerk en maatregelen die passen bij de gezinsopbouw, werksituatie en levensfase van de bewoners. Die ervaring komt goed van pas in de Stevenshof, waar steeds meer mensen aangeven met buren samen in een groep te willen kijken naar de mogelijkheden om hun wo-ning energiezuiniger te maken. Ze willen praten over zonnepanelen, elkaar adviseren over goede installateurs en vertellen hoe je investeringen snel kunt terugverdienen. Omdat dit soort gesprekken heel waardevol zijn, zullen in de Stevenhof bijeenkomsten georganiseerd worden waar mensen elkaar vrijblijvend kunnen adviseren. De motiva-tie voor duurzame maatregelen is voor ieder anders: meer comfort, een lagere energierekening, onafhankelijkheid van nutsbedrijven en/of de toekomst van de Aarde. Maar wat de beweegredenen ook zijn, samen uitzoeken waar je huis(houden) staat in vergelijking met andere type huizen, de buurt, wijk en stad geeft inzicht in kansen en kosten. Tijdens een wijkbijeenkomst, “EnergyParty” en/of individueel overleg helpen de Wijkambassadeur en Duurzaam Bouwloket bewoners van de Stevenshof graag bij de zoektocht naar mogelijkheden om woningen klaar te maken voor de toekomst. Bewoners kunnen zich via GaGoed aanmelden voor een nieuwsbrief, voor informatie en advies over mogelijkheden en subsidies, het starten van of meedoen met een burengroep, een collectieve zonnepanelenactie, een gratis ener-giescan en/of voor tips om minder energie te gebruiken. Ckees van Oijen, Goed wijkambassadeur Stevenshof.

http://energie.gagoed.nl/stevenshof

www.facebook.com/GoedStevenshof/

goedstevenshof@gmail.com

https://duurzaambouwloket.nl/

https://www.gagoed.nl/uploads/Duurzame-meetlat.pdf

G A G O E D C A M P A G N E , W I J K A A N P A K V E R D U U R Z A M E N W O N I N G E N I N D E S T E V E N S H O F

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 13 16

Dameskoor “Sarabande” is een dameskoor be-staande uit 50-plussers, dus de bende van Sara’s! Wij zoeken nieuwe sopranen, mezzo-sopranen en alten!! Het repertoire bestaat uit licht klassieke, musi-cal en Nederlandse liederen die onder deskun-dige begeleiding van Svetlana Terpugova, en met pianobegeleiding, worden ingestudeerd. Wie van zingen houdt, en niet ’s avonds hier-voor de deur uit wil, is van harte welkom om op dinsdag vanaf 14.00 uur te komen luisteren/meezingen tijdens onze koorrepetitie. U kunt

dan ook kennismaken met de leden die weke-lijks repeteren van 14.00 uur tot 16.00 uur in het Buurtcentrum Stevenshof, Trix Terwindt-straat 4, 2331 GW Leiden. Het koor verzorgt een aantal keren per jaar een optreden in verpleeg- en verzorgingshuizen in de regio. Meer informatie kunt u vinden op onze website: www.dameskoorsarabande.nl of bellen met me-vrouw B. Steinebach (voorzitter): 06-10265261 / 071-5618855.

W E L K O M B I J D A M E S K O O R “ S A R A B A N D E ” .

In januari heeft u de rekening ontvangen voor de betaling van de contributie voor de wijkvereniging. Uit onze administratie is gebleken dat veel leden hun lidmaatschap over 2018 nog niet hebben betaald. Ook heeft een aantal leden dit voor 2017 nog niet gedaan. Wij vragen u dan ook om dit alsnog te doen. Uw bijdrage is belangrijk voor het kunnen uitvoeren van onze activiteiten ten behoeve van de wijk Ste-venshof. U kunt uw bijdrage overmaken op rekening-

nummer NL04 INBB 0001 5960 83 ten name van Wijkraad Stevenshof. Vermeld uw naam en adres bij me-dedelingen. Na ontvangst van uw

bijdrage krijgt u de leden-pas van de wijkvereniging

toegestuurd, waarmee u bij 8 winkeliers van De

Stevensbloem gebruik kunt maken van de door

hen aangeboden kortingen. Bij voorbaat onze hartelijke dank.

O P R O E P V A N D E P E N N I N G M E E S T E R

Wijkvereniging Wijkraad Stevenshof zet zich al ruim 30 jaar in voor de wijk, niet alleen door het organise-ren van evenementen, maar ook op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn, en alle onderwer-pen die daarmee te maken hebben. Onze secretaris heeft onlangs aangegeven, dat zij haar functie wil gaan overdragen aan een enthousias-te opvolg(st)er. Heeft u interesse, wilt u meer weten over de functie van secretaris, en wilt u ons bestuur komen versterken? Neem dan kontakt met ons op via info@wijkraadstevenshof.nl. Wij nodigen u van harte uit voor een vrijblijvend kennis-makingsgesprek.

D U R F T U D E U I T D A G I N G A A N ?

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 14 16

De RijnlandRoute is in uitvoering in de Stevenshof. De Wijkvere-niging Wijkraad Stevenshof is volop in overleg met de provincie, gemeente en de aannemerscombinatie Comol5 over de omstan-digheden van deze uitvoering en over een optimaal verloop van de aanleg. De wijkraad blijft zich richting de politiek inzetten voor een betere inpassing volgens de door de politiek beloofde toezegging : “Niet Horen, Niet Ruiken, Niet Zien”. De aantasting van de leefomgeving en het polderlandschap door de RijnlandRoute is goed zichtbaar. Begin dit jaar zijn veel bomen gekapt. Vooral bij de Hadewychlaan, de Vera Bondamstraat en die omgeving is de kaalslag duidelijk zichtbaar. De zogenaamde bodemprocedure bij de Raad van State tegen de bomenkap is helaas verloren. Wel heeft de provincie de kapaan-vraag ingekrompen bij het zogenaamde Buizerdbosje. Hiervan is een deel niet gekapt. De aannemer heeft gemeld dat hier ook geen bomen meer worden gekapt. De aannemer, Comol5, heeft de wijkraad gemeld, dat in oktober de verbreding van de A44 start en dat daarvoor kabels en leidin-genwerk moet worden verricht. Hierdoor moet ook de huidige geluidswal worden verwijderd. In oktober behoort er een nieuwe geluidswand te staan. Tijdens een gesprek met Comol5 heeft de wijkraad begrepen dat in de tussenliggende periode de omwonenden direct op de A44 kijken en te maken krijgen met extra geluidsoverlast en vervuilde lucht. Nergens in Nederland wordt dit toegestaan! Reden voor de wijkvere-niging om een brandbrief te schrijven aan de Leidse en provinciale politici om maatregelen te treffen. Inmiddels heeft zowel Comol5, Provincie als Gemeente Leiden laten weten dat er conform ontwerpeisen een tijdelijke voor-ziening wordt getroffen. In maart spreekt de wijkvereniging met wethouder Robert Strijk over de situatie. Half maart is de tijdelijke bouwbrug over de Veenwatering gereed, waarna de bouwweg dwars door de Papenwegse Polder wordt aangelegd. Op 28 mei a.s. start de bouw van de tunnelschacht ter hoogte van de Gerda Brautigamsin-

gel, Harriët Freezersingel en de Henriëtte van der Meijstraat. In deze periode start ook de verdiepte weg door de polder tot aan de A44, die zoals vermeld in deze periode verbreed wordt. In de 2e helft van 2019 zijn alle werkzaamheden gereed. En in 2022 gaat de RijnlandRoute pas open voor het autoverkeer. Wie vanuit de Stevenshof via de A44 naar Den Haag, Wassenaar en Scheve-ningen wil, is met de RijnlandRoute slechter af. De oprit/afslag uit die richting naar de Stevenshof verdwijnt namelijk. Het wordt voortaan omrijden via Leiden-West (= Oegstgeest). Wie vanuit de Stevenshof naar Rotterdam, Breda, Westland e.o. rijdt en nu via de A44 of de N206 en Lammenschans gaat, die neemt vanaf 2022 de bestaande afslag/oprit Stevenshof/A44 via de RijnlandRoute

door de tunnel naar de A4. Wie naar Utrecht moet kan of de RijnlandRoute nemen of de iets kortere N206, waarbij de RijnlandRoute in het ontwerp geen stoplichten/brug kent. Mogelijk is er een uitzondering voor wie in het ooste-lijk deel van de Stevenshof woont; die is sneller via de N206 op A4. En met de door de planbureaus verwachte toe-name van het autoverkeer zullen op alle trajecten files zijn: in de toekomst hebben wij daar in de leefomgeving meer hinder en last van. Nulmeting bouwschade In verband met de bouwhinder en mogelijke bouwschade heeft de wijkvereniging het initiatief genomen een nulmeting te organiseren voor bewoners, die op (minder dan) 300 meter afstand van het tracé zullen wonen. De huidige toestand van woningen wordt onderzocht en vastgelegd in een document per wo-ning. Indien er bouwschade aan de woningen ontstaat, is een schadevergoeding door de aannemer slechts mogelijk als deze nulmeting door iedere bewoner, per woning kan worden overlegd. De wijkvereniging heeft maar liefst meer dan 230 aanmeldingen voor deze meting ontvangen. De nulmeting is inmiddels in gang gezet. Nulmeting (ultra)fijnstof De Leidse politiek is opgedragen een nulmeting van de luchtkwaliteit te verrichten. Op een aantal punten in de Stevenshof wordt een meting gedaan, zodat na 2022 te bepalen is hoe vervuilend de Rijnland-Route is in de leefomgeving van de Stevenshof, èn of deze binnen de Europese normen blijft. Ook deze meting wordt binnenkort in gang gezet. Commissie Rijnlandroute

R I J N L A N D R O U T E , A F S C H E I D V A N D E P O L D E R .

Als het hoogzomer is, is De Distelvink, schooltuin van de Stevenshof, op haar mooist. Overal zie je dan rode bloemetjes aan de lange bonenstaken bloeien. Dan is het oogsttijd, en iedereen is druk bezig. Een jongen roept: “Kijk eens hoe groot mijn courgette is! Het lijkt wel een groene bom!” Een oma met haar kleindochter krijgt van een vrijwilliger dikke rode tomaten en stevige uien uit de kas. Een vader plukt met zijn zoon een bak vol groene en gele sperziebonen. Ondertussen probe-ren brutale kraaien de netjes van de maiskolven te halen, zodat ze eraan kunnen pikken. Over de appelbomen hangen netten, want de bomen hangen al vol. Knal-groene parkieten krijsen in het rond. Je komt de lestuin in door een poort die helemaal begroeid is met tere roze en wit-te lathyrus. Aan de randen van de lestuin zijn bedden met allerlei bloemen: dikke decadente dahlia’s, en nog veel meer soorten. Anne kent al hun namen, zij heeft ze immers in de lente zelf gezaaid. Anne is coördinator van de schooltuin. Zij regelt de lesroosters met de scholen - alle kinderen uit groep 6 van de Stevenshof hebben

een schooltuin -, zij stuurt hun juffen en meesters de wekelijkse PowerPoint, zij weet alles van bloe-men en plantjes en kan daar boeiend over vertel-len. Anne was vroeger docent Slavische talen. Waar-om heeft ze voor dit vrijwilligerswerk gekozen? Anne: “Ik wilde na mijn pensioen geen dingen doen die leken op mijn oude werk. Dat werd mu-ziek, en dat was de tuin. “Hoe is het allemaal be-gonnen?“ “Ik wandelde in park Cronesteijn en zag een affiche waarin men schooltuinvrijwilli-gers zocht. Op de Stevenshof hadden ze het hardst mensen nodig. Wel een beetje ver vanuit de binnenstad, maar goed, het was te doen. Ik heb thuis zelf geen tuin, maar met een schooltuin heb je gelijk een hele grote. Ik kreeg alle ruimte voor mijn eigen ideeën op tuingebied. Ik houd

van bloemen, dus ben ik begonnen met de pluktuin: vakken met bloemen die goed in een vaas staan. De school-tuinkinderen en hun familie kunnen de bloemen plukken. En dan gaan ze met de mooiste boeketten naar huis.” Anne had toen ze tien jaar was een schooltuin. “Ik heb daar veel geleerd, onder meer hoe je kleine plantjes kan opkweken. Dat leren ze je nu niet meer. Ik was als kind zo enthousiast, dat ik de plantjes uitzette in de tuin thuis, maar mijn vader dacht dat het opkomend onkruid was en schoffelde ze weg. Maar hier kan ik dus mijn gang gaan. Ik vind het leuk om aan de kinderen door te geven wat ik als kind geleerd heb. Kom, genoeg gepraat, we gaan weer wieden.“ Nu is het winter, maar de lente is al te zien in allerlei groene sprietjes die uit de grond steken. De schooltuinvrij-willigers zijn nu druk bezig om de tuin weer klaar te maken voor het nieuwe seizoen: allerlei klussen, zoals snoeien van bomen en struiken, de schuur van binnen schilderen, en gereedschap invetten. Gezellig. Als straks de schoolkinderen weer komen, kunnen we extra vrij-willigers goed gebruiken! Ineke Barnhard.

Vind jij het ook leuk om buiten in de natuur bezig te zijn? Houd je er van om samen met anderen een tuin te maken vol groenten en bloemen? Ervaring met tuinieren is niet noodzakelijk. Ook mensen die tuinieren willen leren kunnen zich melden! We zijn vooral op zoek naar mensen die bij de tuinlessen voor kinderen (9 / 10 jaar) willen helpen. We zijn al geholpen met jouw inzet van een paar uurtjes per week van april tot de herfstvakantie Wil je komend seizoen ook vrijwilliger worden bij De Distelvink? Mail dan naar Anne van de Zande, coördinator: annevandezande@hetnet.nl

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 15 16

V R I J W I L L I G E R S O P D E D I S T E L V I N K , S C H O O L T U I N V A N D E S T E V E N S H O F

⇐P O L D E R P R A A T⇒

BLZ. VAN 16 16

Het sprookje van John van der Born met tekening van Monique Mooten

Poppenrood de vliegende kabouter Op een mooie lente dag ging kabouter Poppenrood met zijn vriendjes naar het grote bos. Eenmaal

diep in het bos keken de kabouters verbaasd om zich heen. Wat een grote bomen staan hier. “Kijk”, riep Poppenrood, “deze boom zit vol met kastanjes.” De kleinste kabouter zag op de

grond ook al heel veel kastanjes. “Zullen wij de kastanjes oprapen”, riep hij. “Daar kunnen wij de mooiste kettingen van maken.” Dat vonden de kabouters een goed idee en snel raapten zij de kas-tanjes op. Daarna gingen de kabouters gezellig om de grote kastanjeboom zitten. Eerst boorden de kabouters een gaatje dwars door de kastanjes. Daarna werden de kastanjes met een stevige

draad aan elkaar vast gemaakt. Toen de eerste ketting klaar was, hing Poppenrood de ketting om zijn nek. “Staat heel mooi Poppenrood”, riepen zijn vriendjes. De grote boom waar de kabouters omheen zaten deed heel langzaam zijn ogen open en keek naar Poppenrood. “Die ketting is niet alleen heel mooi”, zei de grote boom, “maar hij zorgt ervoor dat je van de ene boom naar het

andere kunt vliegen.” Langzaam kwam Poppenrood los van de grond en vloog rustig van de ene boom naar de andere. Bij een boom vol met mooie bloemen ging Poppenrood op een dikke tak

zitten. Uit de bloemen kwamen mooie elfjes voor de dag. “Dag Poppenrood, wat leuk dat jij ons komt opzoeken.” De elfjes waren zo blij, dat zij hun violen pakten en de mooiste liedjes begonnen te spelen. Poppenrood danste lachend van de ene naar de andere tak. Moe van het dansen besloot Poppenrood om terug te vliegen naar zijn vriendjes. Weer gingen de ogen van de grote kastanje-boom langzaam open. “Was het leuk om van de ene boom naar de andere te vliegen?” “Ja”, ant-woordde Poppenrood, “het was betoverend. Maar het mooiste vond ik de vioolmuziek van de elf-jes.” Plotseling klonk er een afschuwelijke stem door het bos. “Die stomme elfjes kunnen helemaal

geen mooie muziek maken.”

Het geheim van de blokhut “Jullie kunnen beter maken dat je weg komt”, riep de grote boom. “Waarom”, vroeg Poppenrood.

“De boze heks komt er aan en dat voorspeld niet veel goeds.” De kabouters wilden de heks niet ontmoeten en renden met zijn allen naar de blokhut dieper in het grote bos. De deur en de ramen

werden op slot gedaan zodat de heks er niet in kon komen. Dat dachten de kabouters. Zij waren vergeten om het raam van de slaapkamer op slot te doen.

De kabouters hadden de hele dag nog niet gegeten en kregen trek in een lekker hapje. Overal zochten de kabouters naar eten, maar waar ze ook keken, ner-

gens was er eten te vinden. Ook niet in de grote ijskast. Poppenrood herinnerde zich dat de eigenaar van de blokhut voor de slaapkamerdeur een geheime die-pe kuil had gegraven om daar eten in te bewaren. Poppenrood liep naar de

diepe kuil en haalde daar het deksel er vanaf. “O, wat diep”, riepen de kabou-ters. “Val er maar niet in”. Poppenrood keek in de diepe kuil maar die was ook

leeg. Teleurgesteld gingen de kabouters met een lege maag om de tafel zitten. Ineens piepte de deur van de slaapkamer. Verschrikt keken de kabouters op. De heks schreeuwde naar de kabouters: “Nu heb ik jullie”, lachte ze. “Dat

komt mooi uit, want ik heb reuze honger.” De heks die de kuil voor de slaapkamer niet had gezien, stapte naar voren en viel met een grote klap

in de kuil. “Laat me eruit”, schreeuwde de heks. De kabouters waren dat niet van plan, deden snel het deksel op de kuil en gingen zin-

gend naar buiten. De grote kastanjeboom die alles had ge-zien, schudde zo hard met zijn takken dat alle kastanjers

op de grond vielen. “Die zijn voor jullie”, riep de boom, “dan kunnen jullie thuis de mooiste toverkettingen maken en nieuwe avonturen beleven.”En zo ging iedere

kabouter met een zak vol kastanjes naar huis.

Tekst: John v.d. Born Tekening: Monique Mooten