Overgang van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar

Overgang van het kleuteronderwijs naar het lager onderwijs

1. Wat is schoolrijpheid?

Wat kan je doen om je kleuter verder testimuleren naar meer schoolrijpheid ?

2. Hoe worden schoolrijpheidsaspectennagegaan ?

3 Wat indien een kleuter onvoldoende klaaris voor de overstap ?

! Regelmatige schoolaanwezigheid !

1. Het begrip schoolrijpheid

Kind

Omgeving

Een kind is voldoende klaar om de overstap temaken wanneer het zonder al te veel moeite en zonder al te veel teleurstelling de taken aankan die in het eerste en tweede leerjaar op hen wachten.

Zijn alle maatregelen en initiatieven genomen om het kind MAXIMAAL te ondersteunen in overlegmet school en ouders ?

1. Het begrip “schoolrijpheid”

Kind

Dit is een rijpingsproces. Het is het resultaat van eenwisselwerking tussen het kind en zijn omgeving.

-Kwestie van tijd

-Voor elk kind verschillend (leeftijd)

-Je kan het stimuleren (al spelend)

-Niet forceren

-Bevestigen


Omgeving

- Mits extra tijd

- Aangepaste leerdoelen of leermethodes

- Extra hulpmiddelen

Wat kunnen ouders doen ?

Welke hulp/diagnose kan nog buiten school ?

Zijn alle maatregelen en initiatieven genomen om het kind MAXIMAAL te ondersteunen in overlegmet school en ouders ?


VERSCHILLENDE ASPECTEN

1) motorische ontwikkeling

2) taalontwikkeling

3) leer- en werkhouding

4) socio-emotionele ontwikkeling

5) lees- schrijf- en rekenvoorwaarden


Motoriek

grove motoriek

fijne motoriek

Motorische ontwikkeling: Grove motoriek

Motorische ontwikkeling: Grove motoriek

Hoe kan je dit stimuleren?– Geef uw kind de kans om te bewegen:

• Fietsen, zwemmen, lopen, springen, …

• Maar gedoseerd

– Doe niet te veel in hun plaats

• Laat ze zelf hun boekentas dragen

• Laat ze zelf aan- en uitkleden

• Taakjes uitvoeren…

Motorische ontwikkeling:Fijne motoriek

Motorische ontwikkeling: Fijne motoriek

Hoe kan je dit stimuleren?– Geef uw kind de kans om te spelen:

• Lego, steekparels, klei

• Samen knutselen, knippen, makken

– Doe niet te veel in hun plaats

• Laat ze zelf hun boterhammen smeren, drank inschenken

veters knopen, …

• Laat ze helpen in de keuken of in de tuin

• …

SCHRIJFMOTORIEK


Handy writer

www.ikleerschrijven.be

Waarom belangrijk ? - goede articulatie i.f.v. juiste schrijfwijze

- taal begrijpen

- spreken

- woordenschat en abstracte begrippen

Hoe stimuleren ? - praten & laten praten – verwoorden van ervaringen

- geen babytaal – integendeel : geen auto, maar personenwagen, …

- onopvallend verbeteren

- logopedie

- voorlezen

Taalontwikkeling

Hoe ? - elke dag 10 min- spannend – intonatie- tempo kind- geef en vraag feedback- vraag naar verwachting- start met opfrissen

Waarom ? - ervaren dat lezen leuk zal zijn- verhaallijn volgen – aandachtig zijn- uit context nieuwe woorden leert- begrippen en synoniemen- anticiperen op gebeurtenissen- verbanden leren leggen- stimuleren geheugen- mening leren vormen

- in de kleutertijd

- ook in lager onderwijs

- compens voor zwak techn lezen- - “ “ “ begrijpend lezen



3) leer- en werkhouding

werkhouding

leergierigheid

interesse/motivatie

zelfstandigheid

Werkhouding

- Luisteren naar een opdracht/uitleg

- Goed kijken

- Taak kunnen uitvoeren in stapjes- Wat moet ik doen?

- Hoe ga ik het doen?

- Ik doe het

- Ik kijk na

- Niet te snel of te traag werken

- Volgehouden aandacht en taken afwerken

- Geen oefeningen overslaan

Werkhouding

Stil zitten

Werkhouding

Stil zijn

Werkhouding

Luisteren

Werkhouding

Nadenken

Vinger

opsteken

Werkhouding

Werkhouding

- Luisteren naar een opdracht/uitleg

- Goed kijken

- Taak kunnen uitvoeren in stapjes- Wat moet ik doen?

- Hoe ga ik het doen?

- Ik doe het

- Ik kijk na

- Niet te snel of te traag werken

- Volgehouden aandacht en taken afwerken

- Geen oefeningen overslaan

Werkhouding

Hoe kan je dit stimuleren?- Al spelend: vb door met lego te bouwen leer je

planmatig werken

- Vraag je kind om zelf op te ruimen en dat ookvolledig te doen

- …

Werkhouding

• Jolien

• 1+1= 2

• 4-2= 2

• 5+3= 8

• 7-3= 4

• 6+4= 10

• 8-1= 7

• Jessica

• 1+1= 2

• 4-2= 6

• 5+3= 8

• 7-3= 10

• 6+4= 10

• 8-1= 9

Leergierigheid

- Niet altijd hetzelfde kiezen

- Zelf zoeken hoe iets moet

- Belangstelling tonen voor schoolse zaken

Leergierigheid

Hoe kan je dit stimuleren?- Bied je kind niet altijd hetzelfde aan

- Leer het nieuwe dingen kennen

- Als uw kind interesse toont in cijfers of letters, gadaar op in (zonder te forceren)

Zelfstandigheid

Zelfstandigheid

Hoe kan je dit stimuleren?– Deel een opdracht in kleine stapjes

– Doe eventueel de eerste stapjes zelf

– Verwoord wat je gedaan hebt

– Laat de kleuter proberen en leg de nadruk op wat gelukt is



4) socio- emotionele ontwikkeling

welbevinden

zelfvertrouwen


Socio- emotionele ontwikkeling

welbevinden– Plezier beleven, genieten

– Intens opgaan in activiteiten

– Openstaan voor nieuwe dingen

– Rust vinden

zelfvertrouwen– Vertellen wat je denkt/uitleg durven vragen

– Opkomen voor jezelf.

– Initiatief nemen, zelf voorstellen doen.

– Zelf zoeken hoe het moet

– Zelfstandigheid

Welbevinden en zelfvertrouwen

Hoe kan je dit stimuleren?– Bevestig uw kind, geef het complimenten

– Laat uw kind ook fouten maken, zonder daar negatief op te reageren

– Bied uw kind ook nieuwe ervaringen aan

– Praat met uw kind, laat het zijn mening geven

– Doe niet alles in de plaats van het kind, maar stimuleer het om zelf dingen te doen en succes te ervaren

– Motiveer uw kind




=> visuele vaardigheden

=> auditieve vaardigheden

=> rekenvaardigheden

VISUEEL

goed zien ≠ goed kijken





verschillen zien

delen zien in een geheel

onthouden wat je ziet



Visuele vaardigheden: verschillen zien

m n b d omcirkel p

h k 6 9 p q b

1 7 b d b

d p q

q p

Hoe kan je dit stimuleren?– Het is belangrijk om dit al spelend te stimuleren

Hoe stimuleren ?

SPELEN !!!!- natuur- spel


Visuele vaardigheden: delen zien in het geheel

• bad = b a d

• schoen = sch oe n

Hoe stimuleren ? - kleur de cirkels in de prent


Hoe stimuleren ?


Visuele vaardigheden: onthouden wat je ziet

• Lettertekens: a b d e f .....

• Getalteken: 1 3 7 10

• Symbolen + - = > <

• Getalbeeld:

• Woordbeelden: leen het een

Hoe kan je dit stimuleren?

– Het is belangrijk om dit al spelend te stimuleren

Visuele vaardigheden: onthouden wat je ziet






verschillen horen

delen horen in een geheel/ samenvoegen

onthouden wat je hoort


Auditieve vaardigheden: verschillen horen

…

v/f t/d eu/uu

schrijf vis ( ≠ fis)

schrijf deur ( ≠ duur)

Hoe stimuleren ? - Verzorg verkoudheden- Maak het stil, zodat er goed gehoord kan worden- verschil horen tussen lange en korte zin

lang en kort woord- geluiden onderscheiden (dierengeluiden, muziekinstr,…)- geluidsdoosjes (maïs, knikkers, water, …)

Auditieve vaardigheden: verschillen horen

Auditieve vaardigheden: delen horen in het geheel

schrijf [boek ] => [b] [oe] [k]


per woord in zin een stap zetten

“ik ga naar zee”

woordstukjes kloppen/stampen (ka – bou - ter)

ik

zee

naar

ga



Woordspelletjes spelen in de auto:Rijmspelletjes

Raad-spelletje :“ik denk aan een meisje, haar naam begint met …”

“ik denk aan een kleur, de naam begint met …”

Auditieve vaardigheden: delen samenvoegen

Hoe kan je dit stimuleren?Assepoester ziet een to-ver-fee

We gaan op reis met de b-u-s

Als je je naam hoort mag je in de rij gaan staan

W-ou-t L-ee-n

!!! Uitspraak l ≠ el n ≠ en !!!

[b] [oe] [k] => [boek ]

Auditieve vaardigheden: onthouden wat je hoort

m e l k

meervoudige opdrachten

onthouden wat je leest

dictee


“ ik ga op reis …

en neem mee...”

Ritme natikken

poes ≠ soep







tellen

rekentermen

ordenen

conservatie

TELLEN

- getallenrij opzeggen

voorwaarts (– achterwaarts - verdertellen)

- gelijktijdigheid

- resultaat van telhandeling

- plaats aanduiden (juiste telrichting)

Rekenvaardigheden

Hoeveelheid herkennen

Rekenvaardigheden

REKENTERMEN : algemeen

Rekenvaardigheden

REKENTERMEN : hoeveelheid

Rekenvaardigheden

rekentermen: - klein, groot, ...

- veel,weinig, meer minder

- meeste, minste

- 1 meer, 1 minder

Rekenvaardigheden

Ordenen

•

Rekenvaardigheden

Conservatie

Rekenvaardigheden

HOE STIMULEREN?

- spelletjes met dobbelsteen (bv. ganzenspel)

- domino

- vier op een rij

- telprentenboeken

- tafel dekken – experimenteren in de keuken

- allerlei ‘telbare situaties’ onderweg

Rekenvaardigheden

HOE STIMULEREN : memory

Kind Papa

Rekenvaardigheden

Kind Papa


Rekenvaardigheden


Kind Papa

Rekenvaardigheden

Elke dag naar schoolGOED ZO!!





3 Wat indien een kleuter onvoldoende klaaris voor de overstap?


2. Hoe wordt nagegaan of een kind klaar is voor de overstap?

Er wordt met alle aspecten rekening gehouden:

• de cognitieve ontwikkeling

(lees-, schrijf-en rekenvoorwaarden),

• de motorische ontwikkeling (fijn en grof),

• de leer- en werkhouding,

• de taalontwikkeling,

• de socio-emotionele ontwikkeling

2. Hoe wordt nagegaan of een kind klaar is voor de overstap?

Deze aspecten worden nagegaan

- via observaties in de klas door de juf (het kleuter-volg-systeem)

- via gesprekken met de ouders (oudercontacten),

- eventueel via een testmoment


1) Het begrip schoolrijpheid

2) Hoe wordt nagegaan of een kleuter klaar is voorde overstap?

3) Wat indien de kleuter onvoldoende klaar is voor de overstap?

EXTRA HULP* op school

Voorzien van voldoende en redelijke aanpassingen

Re Di Co Dis : REmediëren – DIfferentiiëren –

COmpenseren – DISpenseren

* buitenschools: - logopedie

- psychomotoriek

- revalidatiecentrum

* eventueel verder onderzoek door CLB

3. Wat als een kleuter onvoldoendeklaar is voor de overstap?

MAAR:

- Beklemtoon het positieve

- Vorm een realistisch beeld van je kind

let op voor overschatting van je kind

onderschatting van je kind

- Vergelijk niet te veel met andere kinderen

- Let op voor betuttelen en stimuleer tot zelfstandigheid

- Probeer te zorgen voor tijd, rust en regelmaat waarin jekind zich kan ontwikkelen



Optie 1: Toch overstap naar het eerste leerjaar

- goede opvolging door de ouders- extra begeleiding op school ( door lkr, zorgbegeleider)- buitenschoolse hulp

TAAK VAN SCHOOL EN CLB (M-decreet)voorzien van voldoende en redelijke aanpassingenRe Di Co Dis : REmediëren – DIfferentiiëren - COmpenseren – DISpenseren

Optie 2:Overzitten van de derde kleuterklas

- voldoende verstandelijke aanleg- nog erg speels- attest CLB + school


Optie 3: Overgang naar de speelleerklas

- Als aanpassingen onvoldoende of niet redelijk zijn(ReDiCoDis)

- ‘Verslag’ van CLB noodzakelijk als inschrijfvoorwaarde- Klas in buitengewoon onderwijs ‘Basisaanbod’- Niveaugroepen + logo/kine tijdens schooluren- Verslag is 2 jaar geldig – daarna evaluatie


=> keuze, waarbij het kind centraal staat

ouders zijn eindverantwoordelijken

na inwinnen van advies van school en CLB

MAAR wat bij onvoldoende schoolaanwezigheid ?


MAAR wat bij onvoldoende schoolaanwezigheid ?

Klassenraad van 1e leerjaar beslist autonoom

maar met gemotiveerde schriftelijke beslissing

Bij negatief advies van klassenraad

Opnieuw 3e kleuterklas

Keuze voor andere school






3 Wat indien een kleuter onvoldoende‘schoolrijp’ is?


Overgang van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar

Documents

Transcript of Overgang van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar