WERK

Inleiding 5

AZO!... onderneem je als vluchteling in Vlaanderen 7

Rising You 9

Refu Interim 10

DUO for a job 12

Brugge Werkt! 14

Werkplek Vluchtelingen Gent 16

Taal-werk-stages 18

Vlaspit vzw i.s.m. opvangcentrum 19

Caritas Scherpenheuvel-Zichem

OuiWeCare en Ieder talent telt 20

Ouiwecare (2016) 20

Ieder talent telt 21

Taalvloer 22

Jobcoaches Vluchtelingenwerk Vlaanderen 24

i.s.m. VDAB

INLEIDINGWerken is belangrijk om deel uit te maken van de maatschappij. Vluchtelingen die een job vinden verwerven meer autonomie en staan op eigen benen. De impact van werk op het zelf-beeld van nieuwkomers kan niet worden onderschat.

Er beweegt dan ook heel wat op het vlak van werk voor nieuwkomers. Een hele waaier aan bottom-up initiatieven ondersteunt vluchtelingen bij sollicitaties, de zoektocht naar vacatures, psychologische bijstand en taalverwerving.

Het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid staan ingeschreven in de Belgische Grondwet. Ze worden gegarandeerd in “het raam van een algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegen-heidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen.” Toch is werken in ons land vandaag niet voor iedereen vanzelfsprekend.

Voor burgers met een lage scholing, een migratieachtergrond en/of een andere moedertaal is de toegang tot de arbeidsmarkt een dagelijks gevecht. Voor de groep vluchtelingen en asielzoekers is de situatie op de arbeidsmarkt allesbehalve rooskleurig. De obstakels zijn divers: een vaak beperkte kennis van het Nederlands, de moeizame erkenning van buitenlandse diploma’s en een krimpend aantal lage loonjobs. Maar ook discriminatie en het uitblijven van een antidiscrimi-natiebeleid, van praktijktests en van een positief diversiteitsbeleid bemoeilijken de toegang.

In vergelijking met andere EU-landen zijn er bij ons veel minder mensen met een migratie achtergrond aan de slag. België is een van de slechtste leerlingen in de OESO-klas wat betreft de tewerkstelling van nieuwkomers uit niet EU-landen. De tewerkstellingsgraad van mensen met een migratieafkomst hoort zelfs tot de laagste in heel de EU. Concreet: in België heeft in de leeftijdsgroep 20-64 jaar slechts 49,1 procent van de mensen die buiten de EU geboren werden een job, tegenover 70,2 procent van de personen die met een Europees paspoort geboren werden. Wanneer werkgevers echt moeite hebben om vacatures in te vullen, kiezen ze voor ‘de minst onzekere optie’. Eenzelfde uitdaging geldt voor nieuwkomers die dromen van een eigen zaak. Hun pad naar ondernemerschap loopt niet over rozen.

Eind januari 2018 telde Vlaanderen 209. 027 “Niet Werkende Werkzoekenden” (NWWZ). Dat zijn er 6% minder dan een jaar eerder. Sinds augustus 2015 blijft dit cijfer dalen. De restgroep ‘andere’ (+8,5%) blijft echter groeien. Deze groep omvat de deeltijds lerenden zonder baan, maar ook de werkzoekenden met een leefloon. Erkende vluchtelingen met een leefloon die zich registreren als werkzoekende worden bij deze groep geteld. Jobs voor mensen in deze categorie zijn weinig duurzaam. 88 % van de nieuwkomers valt binnen de twee jaar terug op een uitkering.

Er is nood aan meer openheid voor Erkende Vluchtelingen als werknemers, en de inzet en competenties die zij meebrengen. Goede praktijken zijn een goede voorzet voor een structureel beleid dat nieuwkomers als werknemers kan bijstaan en werkgevers kan ondersteunen.

CONTEXT

5

Inleiding

Zwarberg, dokter Ali Faridoon Strijatelier Hasselt, Kobra Rezai

7

AZO!... onderneem je als vluchteling in Vlaanderen

AZO!... ONDERNEEM JE ALS VLUCHTELING IN VLAANDEREN

Het is belangrijk dat vluchtelingen met ondernemingszin inzien dat ze kunnen onder-nemen in Vlaanderen, als ze zich daar goed op voorbereiden. AZO! biedt ondersteuning en traject-begeleiding op maat aan vluchtelingen die ondernemer willen worden.

Het project wil de drempels en problemen wegnemen waar vluchtelingen bij het opstarten van een onderneming in Vlaanderen tegenaan lopen.

Ondersteuningstraject voor vluchtelingen die een onderneming willen starten

AZO organiseert infosessies voor vluchte-lingen: wat moet je allemaal doen om een zaak in Vlaanderen op te starten. Tijdens een eerste gesprek onderzoeken de medewerkers of het idee haalbaar is en of de vluchteling de nodige competenties heeft. Daarna kan hij/zij een intensief traject naar onderne-merschap volgen. Dit traject is modulair en wordt samen met de trajectbegeleider op-gesteld. Kandidaten kunnen kiezen uit ver-schillende specialisaties: een toetsing van de financiële en commerciële haalbaarheid van hun concept, hun persoonlijke ontwik-keling als ondernemer, mentorship, micro-financiering…

Wie niet de nodige basiskennis heeft moest tot recent een cursus bedrijfsbeheer volgen. De cursussen werden in het Neder-lands gegeven, maar er was regelmatig een intercultureel bemiddelaar aanwezig. Vanaf september 2018 is een cursus bedrijfsbeheer niet meer verplicht voor het opstarten van een onderneming in België. Voor de deel-nemers van AZO! blijft dit een waardevolle cursus, omdat zij niet vertrouwd zijn met het ondernemerschap in Vlaanderen.

PARTNERS

AZO! is een partnerschap van een tiental organisaties met ervaring in ondernemerschap, vluchtelingen, microfinanciering en opleiding. De partners zijn Stebo, Starterslabo, Unizo, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, MicroStart, Exchange, SmArt, iDrops, Zenitor, SYNTRA Vlaanderen, VDAB en Agentschap Inburgering en Integratie.

MIDDELEN

Het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Vlaams Cofinancieringsfonds (VCF) staan in voor de financiering. De cursus bedrijfsbeheer en de vervoerskosten die de cursisten maken worden gefinancierd door de VDAB.

CONTACT

VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN: Pascal Debruyne, Pascal@vluchtelingenwerk.be, 02 225 44 14STEBO: Frank Maleszka, Frank.Maleszka@stebo.be, 089 32 95 30

Een tiental trajectbegeleiders zijn actief in elke Vlaamse provincie, dicht bij de kandidaten.

PARTNERS

Samen met VDAB ontwikkelt Rising You opleidingen op maat van sectoren en bedrijven. De VDAB voorziet in de opleidingen rond algemene veiligheid (VCA), schildertechnieken, montage of dakbedekking, terwijl Rising You het veilig werken op hoogte en de ontwikkeling van de (veiligheids)attitudes op zich neemt. Ze organiseren samen de werving, screening en selectie van de kandidaten. Ook de toekomstige werkgever wordt betrokken bij de selectie.

MIDDELEN

De kosten van de opleiding worden doorgerekend aan de werkgever. Momenteel draagt een innovatiesubsidie van het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen een deel van de kosten van het project, waaronder de personeelskosten van de docenten.

CONTACT

Niels Jespers, niels@risingyou.be, 0477 56 17 81

9

Rising You

Rising You koppelt de grote vraag naar ar-beiders op hoogte aan de nood aan werk en integratie van vluchtelingen. Die inte-gratie speelt zich natuurlijk niet alleen op de arbeidsmarkt af. De deelnemers breiden hun netwerk uit, vergroten hun taalkennis en ontwikkelen een nieuwe identiteit. Het werk zelf biedt hen een dagelijkse en nutti-ge bezigheid en een vast ritme in het vaak onregelmatige leven van vluchtelingen.

Ook werkgevers hebben heel wat te winnen bij het project. Tijdens hun stage kunnen de vluchtelingen op de werkvloer tonen wat ze waard zijn, in plaats van een klassieke sollicitatiebrief te sturen. Bovendien is de opleiding van Rising You uitgebreider dan de meeste andere opleidingen en wordt er sterk ingezet op veilig en secuur werken, wat de veiligheid op de werkplaats vergroot.

RISING YOU

Rising You stimuleert de inburgering van vluchtelingen via een bijzondere training, namelijk het werken op hoogte. Het idee werd bedacht door ‘Nature’, een organisatie die maatschappelijk kwetsbare jongeren ondersteunt aan de hand van avontuurlijke activiteiten in de natuur, die hen helpen om hun potentieel te ontwikkelen. In 2015 werd de klimclub The Vertical Club opgericht. De initiatiefnemers mikken specifiek, maar niet exclusief, op jonge vluchtelingen. Klimmers die van hun hobby hun beroep willen maken worden toegeleid naar het opleidingsprogramma en vinden zo vlotter hun weg op de arbeidsmarkt.

Opleiding voor een job op hoogte

Sinds 2017 biedt Rising You, in partner-schap met de VDAB, opleidingen voor vluchtelingen met het oog op uitdagende jobs op hoogte. De opleidingen worden ontwikkeld op maat van bedrijven die op zoek zijn naar gedreven talent.

Het opleidingstraject omvat een schriftelijk examen en een aantal praktische proeven. Zo wordt onder meer de theorie van de Veiligheidschecklist Aannemers (VCA) ge-toetst. Een diploma VCA is in veel bedrijven een voorwaarde om er te mogen werken. De praktische opdracht is afhankelijk van het werk dat er bij de geïnteresseerde werk-gever(s) moet worden uitgevoerd. Wanneer de kandidaat slaagt voor de praktische test krijgt hij/zij een diploma voor het werken op hoogte en het vak dat er wordt uitgevoerd. Na een geslaagde stage bieden de werkgevers de deelnemers een contract voor een Indi-viduele Beroepsopleiding (IBO) aan. Als de stage goed verloopt is de werkgever verplicht om een contract aan te bieden dat minstens even lang is als de looptijd van de IBO (in-dividuele beroepsopleiding).

www.risingyou.be

www.refuinterim.be

10

Refu Interim

Organisaties in de culturele en sociale sector die hun vrijwilligersploeg willen uitbreiden, kunnen een beroep doen op Refu Interim, die vluchtelingen uitzendt als vrijwilliger. Tijdens een verkennend gesprek met de organisatie onderzoekt Refu Interim de mogelijkheden om samen te werken. De werkplaats moet aan een aantal eisen vol-doen. Zo moet de werkgever begeleiding voor de vrijwilligers voorzien en moet het werk in een team worden uitgevoerd, samen met Nederlandstalige vrijwilligers. Commu-nicatie tijdens het werk is belangrijk om taalkennis te ontwikkelen en contacten te leggen. Als de werkplek aan de voorwaarden voldoet, kan de organisatie een aanvraag indienen en gaat Refu Interim voor hen op zoek naar geschikte vrijwilligers.

De vrijwilligers krijgen een vrijwilligers-contract van de organisatie waar zij aan de slag gaan. Vrijwilligerswerk biedt hen ook praktische voordelen. Zo hebben ze voor het uitvoeren van vrijwilligerswerk geen arbeidskaart nodig. Vanaf het moment dat hun asielaanvraag is ingediend mogen zij dus vrijwilligerswerk doen. Zo kunnen ze in de periode waarin ze nog geen toegang hebben tot de arbeidsmarkt toch al zinvolle werkervaring opdoen.

REFU INTERIM

‘Refu Interim’ geeft nieuwkomers een duwtje in de rug bij hun integratie en hun zoektocht naar werk. De organisatie slaat een brug tussen de sociale en culturele sector en personen met een migratieachtergrond via vrijwilligerswerk. Vrijwilligerswerk kan nieuwkomers helpen een sociaal netwerk uit te bouwen, taalkennis te verwerven en deel te nemen aan het culturele leven. Zo draagt het vrijwilligerswerk bij tot een goede integratie.

Vrijwilligerswerk in de sociale en culturele sector

Ook organisaties hebben baat bij het inzet-ten van nieuwkomers als vrijwilliger. Ze zijn officieel verplicht om zich in te spannen voor een divers personeelsteam, maar we-ten vaak niet hoe ze dit moeten aanpakken. Contact met de doelgroep blijkt een belang-rijk struikelblok. Refu Interim biedt orga-nisaties een laagdrempelige manier om met nieuwkomers te werken en ondersteunt hen onder meer in het werken met anderstaligen.

Nieuwkomers met een migratie-achter-grond kunnen zich als vrijwilliger aanmel-den bij Refu Interim. In een een interview geven ze hun interesses en ervaringen aan. Daarna worden hun motivatie en sociale vaardigheden getest. De vrijwilligers wor-den ingedeeld in groepen, volgens talent en interesse. Elke groep legt een test af, die nagaat of de deelnemers gemotiveerd zijn, afspraken nakomen, de instructies begrijpen en in staat zijn het werk uit te voeren. Na die test krijgen de deelnemers een gerichte praktische training.

Refu Interim kiest bewust voor een per-soonlijke, maar ook tijdsintensieve aanpak. De organisatie neemt telefonisch contact op met de vrijwilligers wanneer zij een opdracht binnenkrijgen en sturen de dag zelf een

sms ter herinnering. Er worden regelmatig activiteiten georganiseerd, zoals vormingen en het voorstellen van organisaties, maar ook gezellige avonden en theater -uitjes. Vrijwilligers die al langer bij Refu Interim actief zijn helpen bij de organisatie van de activiteiten. Zo wordt de doelgroep actief betrokken bij de werking. Participatie, laag-drempeligheid en direct contact met de doelgroep dragen bij tot een succesvolle en sterke organisatie. Niet enkel de communi-catie met de vrijwilligers, maar ook uitge-breide evaluaties met de organisaties waar de vrijwilligers hun werk uitvoeren, zorgen dat problemen en misverstanden snel wor-den opgemerkt en aangepakt. Om met de doelgroep in contact te komen werkt Refu Interim aanklampend. De organisatie be-zoekt opvangcentra en stelt zich voor tijdens Nederlandse lessen voor anderstaligen.

PARTNERS

Refu Interim heeft contact met OCMW’s, VDAB, Agentschap Integratie en Inburgering, IN-Gent, Vrijwilligerspunt Gent, aanbieders van NT2 lessen, OKAN-scholen en de Integratiedienst van de Stad Gent. Daarnaast werkten ze in 2017 samen met meer dan 60 culturele partners die vrijwilligers wilden verwelkomen in hun werking.

CONTACT

Farah Laporte, coördinator Refu Interimfarah@refuinterim.be, 0495 78 97 28

www.duoforajob.be

12

DUO for a JOB

DUO FOR A JOB

DUO for a JOB biedt gratis individuele begeleiding aan jonge werkzoekenden met eenmigratieachtergrond (mentees) door hen gedurende 6 maanden in duo te plaatsenmet ervaren vrijwilligers ouder dan 50 jaar (mentoren). De vijftigplussers zetten* hun expertise in om de jongeren te begeleiden in hun zoektocht naar werk.

De focus ligt op intergenerationeel en intercultureel mentorschap, door uitwisseling van ervaring tussen generaties en tussen culturen. DUO for a JOB werkt concreet aan de toegang tot een baan voor jonge nieuwkomers en streeft naar een solidaire en gelijke maatschappij waar iedereen zijn plaats kan innemen.

Mentoring voor jonge werkzoekenden

Het traject van mentoren en mentees binnen DUO for a JOB doorloopt verschillende fases, van de rekrutering tot het voltooien van het duo:

—— Potentiële mentoren (50-plussers) en mentees (werkzoekende jongeren met een migratie-achtergrond) nemen deel aan een informatiesessie, waarbij het programma wordt voor-gesteld. Geïnteresseerde kandidaten worden uitgenodigd voor een individueel gesprek waarin een medewerker van DUO for a JOB dieper ingaat op hun professionele en persoonlijke achtergrond, hun motivatie en verwachtingen.

—— Vorming mentoren: elke mentor volgt een vierdaagse opleiding van zowel theoreti-sche als praktische modules. De opleiding biedt basistools voor begeleiding, bestaande tewerkstellingsmaatregelen en het versterken van bepaalde competenties. Ook migra-tiegeschiedenis en het traject van een vluchtelingkomen aan bod. Tijdens de opleiding leren de coördinatoren van DUO de mentoren beter kennen, wat belangrijk is voor de “matching” tussen mentoren en mentees later in het traject.

—— Vormen van duo’s: in een eerste ontmoeting tussen mentor en mentee staan kennis-making en het uitwisselen van verwachtingen centraal. De ondertekening van de “Mentoringovereenkomst en het Ethisch Handvest” schept een duidelijk kader en vormt de start van de begeleidingsperiode.

—— De mentoring-periode : Het duo ontmoet elkaar één keer per week gedurende zes maanden. De duo’s worden in die periode opgevolgd en bijgestaan door een coördinator van DUO for a JOB. Daarnaast zijn er ook intervisiesessies voor mentoren, sollicitatietraining voor jongeren en “extra” activiteiten om ontmoetingen tussen de duo’s te bevorderen.

—— Na zes maanden wordt de begeleiding geëvalueerd en het programma zo nodig aangepast.

* Dit gaat om nieuwkomers, erkende vluchtelingen, genaturaliseerde Belgen en 2de, 3de en 4de generatie migranten met niet-Europese roots.

13

DUO for a JOB

De resultaten van de uitgevoerde begeleidingen zijn alvast veelbelovend. 3 op 4 jongeren vinden binnen 12 maanden een job, stage of beroepsopleiding. Het zelfvertrouwen en de autonomie van de jongeren krijgen een duidelijke boost. Ook de mentoren zelf zijn enthousiast. 9 van de 10 mentoren start een tweede duo na zijn/haar eerste begeleiding.

PARTNERS

Het team kan dagelijks een beroep doen op een netwerk van partners in de sociale, publieke en privésector. Partnerschappen met o.a. Actiris, VDAB, Bon, Atlas, Convivial, Caritas, de Koning Boudewijnstichting en CVO’s zijn historisch gegroeid en versterkt.

MIDDELEN

DUO for a JOB biedt gratis dienstverlening. In 2018 was een derde van haar middelen afkomstig van subsidies, ruim een derde van stichtingen en de overige middelen kwamen van private personen en bedrijven. Een grote pool van vrijwilligers ondersteunt de werking.

CONTACT

Julie Bodson, jb@duoforajob.org 02 203 02 31

www.brugge.be/het-project-brugge-werkt

14

Brugge Werkt!

Geïnteresseerde werkzoekenden krijgen eerst een screening om na te gaan of de kandi-daten voldoen aan de basisvoorwaarden.* Daarna worden hun kennis en vaardigheden getest. Op basis van de resultaten van de proeven organiseren VDAB en OCMW een individuele oriëntatie. De deelnemers worden per interessegebied in groepen ver-deeld. Voor elke groep worden verschillende bedrijfsbezoeken georganiseerd.

De werkzoekende stelt ook een persoonlijk ontwikkelingsplan op in samenwerking met vzw Mentor. In dit plan bepalen ze samen wat er nodig is om de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. De trajectbege-leiders van OCMW en VDAB volgen de deelnemers in hun persoonlijk ontwikke-

BRUGGE WERKT!

Brugge Werkt! begeleidt vluchtelingen met een verblijfsstatuut naar duurzame tewerkstel-ling die aansluit op hun behoeften en competenties. Het traject bestaat uit een assessment, individuele oriëntatie, een persoonlijk ontwikkelingsplan en bedrijfsbezoeken voor de werkzoekenden. Het project zet in op samenwerking met de bedrijfswereld. Zo verhogen ze de tewerkstellingskansen van de werkzoekenden en stimuleren ze bedrijven om de diversiteit op de werkvloer te verhogen.

Ondersteuning van erkende vluchtelingen naar werk

lingsplan en bieden ook contact en nazorg voor deelnemers die werk hebben gevonden. De trajectbegeleiders houden ook regelmatig contact met de projectcoördinatoren van Stad Brugge en zoeken, in overleg met de trajectbegeleider en de deelnemer, naar mogelijke jobs of stages.

Brugge zet met dit project sterk in op sa-menwerking met de bedrijfswereld. De deelnemers bezoeken verschillende bedrij-ven en volgen kennismakingsstages. Daar-naast krijgt de werkzoekende algemene informatie mee over de Vlaamse arbeids-markt. Daarnaast worden bedrijven gesti-muleerd en geïnspireerd om te kiezen voor een bredere diversiteit op de werkvloer.

* De volgende voorwaarden worden meegenomen bij de screening van de kandidaten: erkend vluchteling / subsidiair beschermd, laag- of ongeschoold, basiskennis Nederlands, motivatie-leerbereidheid.

PARTNERS

Bij het project Brugge Werkt! zijn de volgende partners betrokken: Diversiteitsdienst Stad Brugge, Dienst Werk en Economie Stad Brugge, OCMW -Brugge, VDAB, Agentschap Inburgering en Integratie, Mentor vzw, Voka, RESOC, Unizo en Huis van het leren. Het OCMW en de VDAB zorgen voor de toeleiding en ondersteuning van de deelnemers. De Diversiteitsdienst bewaakt de projectdoelstellingen en stuurt bij waar nodig. De dienst Werk en Economie is betrokken bij het faciliteren van acties en contacten naar bedrijven toe. Het Agentschap I&I versterkt de diversiteitsacties naar bedrijven toe. Mentor vzw is betrokken bij de assessments en eventuele bijkomende projectsignalen (mobiliteit, taalondersteuning op de werkvloer, tussendoor- en nazorg). RESOC ondersteunt de bekendmaking van het project en contacten met partners en bedrijfssectoren in de brede Brugse regio. Unizo en Voka faciliteren contacten met ondernemers en werkgevers. Huis van het Leren biedt een opleidings- en vormingsaanbod en ondersteunt contacten naar bedrijven toe voor bijvoorbeeld stages.

MIDDELEN

Brugge Werkt! is een tijdelijk project dat de Stad Brugge met middelen van de Vlaamse overheid organiseert. Tom Feys, Diversiteitsdienst Stad Brugge, Expert Integratie, tom.feys@brugge.be, 050 44 82 51

16

Het individueel activeringstraject door Werkplek Vluchtelingen Gent

HET INDIVIDUEEL ACTIVERINGSTRAJECT DOOR WERKPLEK VLUCHTELINGEN GENTWerkplek Vluchtelingen Gent ondersteunt en versnelt de tewerkstelling van vluchtelingen. Vier maanden na opstart van hun asielprocedure kunnen zij zich aanmelden voor een individueel activeringstraject. De afstand tot de arbeidsmarkt, interesses, competenties en ervaringen van de kandidaat bepalen hoe hun traject eruitziet. Voor asielzoekers is het niet altijd evident om deel te nemen aan het project. Hun woonsituatie is vaak onzeker en ze besteden veel tijd aan taal- en inburgeringslessen. De deelnemers zijn dan ook vooral erkende vluchtelingen en subsidiair beschermden.

Individueel activeringstraject

Werkplek Vluchtelingen onderzoekt wat elke kandidaat asielzoeker of erkende vluch-teling / subsidiair beschermde nodig heeft om de afstand tot de arbeidsmarkt te over-bruggen. Dat kan bijvoorbeeld een oplei-ding zijn, een werk-leer-stage of individuele begeleiding. Het traject sluit aan op het in-burgeringstraject van de kandidaat.

Het project is een samenwerking tussen Stad Gent, OCMW Gent, IN-Gent (Gents Agentschap voor Integratie en Inburgering) en VDAB Oost-Vlaanderen. De toeleiding loopt via In-Gent. VDAB en afwisselend OCMW of Stad Gent verzorgen een duo- intake voor deelnemers, met behulp van een professionele sociaal tolk die de moedertaal van de deelnemer spreekt.

Een groot deel van de deelnemers is laag-geschoold, laagtaalvaardig en erg jong, dus weinig ervaren. Het is dan ook belangrijk en nodig om hun competenties te versterken en taaldrempels weg te werken. Werkplek Vluchtelingen Gent kiest voor een geïndi-vidualiseerde en geïntegreerde aanpak. Het project biedt – bovenop het reguliere aan-bod van de partnerorganisaties – onder-staande methodieken:

— Vrijwilligerswerk als opstap naar de reguliere arbeidsmarkt. Het vrijwilligers-werk sluit aan op de jobwensen en werkervaring van de deelnemer. Het traject duurt minimaal drie maanden en vult ongeveer twintig uur per week.

— Een geïntegreerd voortraject voor taalzwakke groepen. Naast het reguliere NT2-onderwijs worden er verschillende vormen van taalonder-steuning aangeboden aan laagtaal-vaardigen. Enige basiskennis van het Nederlands is wel een voorwaarde. Het voortraject duurt drie maanden en neemt twee dagen per week in beslag. De deelnemers oriënteren zich op de Vlaamse arbeidsmarkt en verkennen hun eigen vaardigheden. Ze bezoeken werkplekken, gaan langs bij de VDAB voor uitleg van verschillende beroepen en de sociale vaardigheden van de deelnemers worden in kaart gebracht. Taalverwerving is een bijkomend onderdeel van het programma.

— Jobhunters: Jobhunters van de Dienst Werk en Gelijke Kansen zoeken naar geschikte vacatures, benaderen bedrijven

en bereiden de deelnemer voor op het sollicitatiegesprek.

— Taalcoaching. Het bestaande aanbod aan taalondersteuning op de (vrijwilli-gers)werkvloer wordt uitgebreid met taalcoaching, met bijzondere aandacht voor het verwerven van de nodige woordenschat en communicatievaardig-heden voor een goede integratie op de werkvloer. Werkgevers kunnen gebruik maken van taalcoaches op de werkvloer. Die vergemakkelijken de communicatie tussen de werkgever en de anderstalige en ondersteunen het taalleerproces.

— Werkplek Vluchtelingen betrekt werk-gevers bij het project door hen te infor-meren en sensibiliseren over werken met vluchtelingen. VDAB organiseert informatiemomenten voor werk-gevers. Om werkgevers en potentiële werknemers te koppelen maakt Werk-plek Vluchtelingen een vergelijking tussen de noden van de werkgever en het profiel van de vluchteling.

PARTNERS

Het project is het resultaat van een samenwerking tussen Stad Gent, OCMW Gent, IN-Gent (Gents Agentschap voor Integratie en Inburgering) en VDAB Oost-Vlaanderen.

MIDDELEN

Het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Vlaams cofinancieringsfonds (VCF) financieren Werkplek Vluchtelingen Gent.

CONTACT

Britt Roels, projectcoördinator (Stad Gent, dienst werk), britt.roels@stad.gent

Mekdad Nesrin, kokkin

Abdulrahman Tajer, ICT medewerker

A

18

Taal-werk-stages door Leerwinkel West-Vlaanderen

TAAL-WERK-STAGES DOOR LEERWINKEL WEST-VLAANDERENDe taal-werk-stages van de Leerwinkel West-Vlaanderen bieden anderstalige nieuwkomers een eerste ervaring op de Vlaamse arbeidsmarkt. Zo maken ze kennis met de Vlaamse arbeidscultuur en doen ze werkervaring op.

Stage als eerste werkervaring

Anderstaligen met een arbeidskaart of vrijstelling van arbeidskaart en een basiskennis van het Nederlands kunnen zich rechtstreeks of via een organisatie aanmelden bij de Leerwinkel voor een taal-werk-stage. Tijdens een kennismakingsgesprek legt de Leerwinkel de interes-ses, werkervaringen, opleiding en taalniveau van de geïnteresseerde vast. Met deze informa-tie gaat de Leerwinkel op zoek naar een geschikte stageplaats. Het takenpakket van de stageair wordt bepaald in overleg met de stageplek, de stagiair en de Leerwinkel. De stage duurt drie tot zes weken. Na drie weken wordt de stage door de Leerwinkel geëvalueerd. Na afloop van de stage doorlopen de Leerwinkel, de stagebegeleider en de stagiair samen de eindevaluatie. De stagebegeleider stelt achteraf een referentiebrief op. De stagiair ontvangt geen stagevergoeding.

PARTNERS

Leerwinkel West-Vlaanderen is onderdeel van Huis van het Leren West-Vlaanderen. Voor de realisatie van de taal-werk-stages werkt zij samen met de provincie West-Vlaanderen. De stageplaatsen zijn heel divers, bijvoorbeeld CVO Creo,… Leerwinkel stemt af met de begeleidende diensten voor de opstart van de stage (bijv. VDAB en OCMW).

MIDDELEN

Leerwinkel West-Vlaanderen ontvangt financiële steun van de provincie West-Vlaanderen, VDAB West-Vlaanderen, het Europees Sociaal Fonds en Erasmus+.

CONTACT

Frieke Alliet, taalwerkstage@leerwest.be, 0472 34 18 43

19

De leerstage in de groensector door Vlaspit vzw & opvangcentrum Caritas Scherpenheuvel-Zichem

OCMW (artikel 60), het vrijwilligerscontract en een Beroepsinlevingsovereenkomst (BIO). De BIO is geen arbeidsovereenkomst, maar een opleidingscontract. Wanneer de deelne-mer geen uitkering ontvangt, ontvangt hij/zij een kleine stagevergoeding.

Na de stage begeleidt Vlaspit de deelnemers bij het zoeken naar een job. De begeleiders helpen de werkzoekenden bij het opmaken van een CV en het oefenen van sollicitatie-gesprekken en vangen de deelnemers op na een sollicitatiegesprek.

DE LEERSTAGE IN DE GROENSECTOR DOOR VLASPIT VZW & OPVANGCENTRUM CARITAS SCHERPENHEUVEL-ZICHEMIn het opvangcentrum van Caritas International in Scherpenheuvel krijgen asielzoekers de kans om deel te nemen aan een opleidings- en werkervaringsproject in de groensector. Die leerstage biedt asielzoekers structuur in het dagelijkse leven en een eerste kennismaking met tewerkstelling in België. Bovendien vergroot het hun kansen op de arbeidsmarkt en voorkomt het sociaal isolement.

Leerstage groenonderhoud voor asielzoekers

Vlaspit vzw, een sociaal tewerkstellingsiniti-atief in Scherpenheuvel, biedt de deelnemers een leerstage groenonderhoud aan. Deze leerstages zijn al langer onderdeel van het aanbod van Vlaspit, maar door de samen-werking met Caritas International zijn de stages nu ook toegankelijk voor asielzoekers in het opvangcentrum Scherpenheuvel.

Tijdens de leerstage van zes maanden onder-steunt Vlaspit de deelnemers door middel van persoonlijke coaching. De deelnemers wor-den op de werkvloer dagelijks begeleid door een ploegbaas. Er is een wekelijkse gesprek voorzien met de werkleider, en een maande-lijks gesprek met de sociale begeleiding die de stage evalueert.

De opleiding wordt in het Nederlands gege-ven. Ook tijdens de stage wordt er zoveel mogelijk Nederlands gesproken. Er is geen minimum taalniveau vereist, maar de deelne-mers moeten tijdens de stage de Nederlandse lessen volgen die worden aangeboden door het opvangcentrum.

Het stagecontract wordt afgestemd op de verblijfsstatus en de financiële situatie. Moge-lijke contracten zijn tewerkstelling door het

PARTNERS

Het project is een samenwerking tussen Vlaspit vzw, het opvangcentrum Scherpenheuvel van Caritas International en Stad Scherpenheuvel-Zichem. Er is regelmatig contact met het OCMW om de aanwezig-heid, vordering en inzet van de deelnemers te evalueren. Na afloop van de stage hebben de deelnemers de mogelijkheid om gratis deel te nemen aan sollicitatieworkshops van de VDAB in Diest.

MIDDELEN

De stad Scherpenheuvel-Zichem ontvangt voor dit project subsidie van de Vlaamse overheid.

CONTACT

Claudia Vigna, Algemeen HR Verantwoordelijke ViTeS, claudia.vigna@vites.be

20

OuiWeCare en Ieder talent telt

1/. Ouiwecare

Het Brusselse project Ouiwecare leidde laagopgeleide inburgeraars naar een zorgopleiding. Inburgeraars en NT2-cursisten met interesse voor een job in de zorgsector, kregen een geïntegreerd oriëntatieprogramma aangeboden, dat bestond uit workshops, in-leefmomenten en individuele perspectiefgesprekken. Zo kregen de deelnemers inzicht in het Nederlandstalige opleidingsaanbod en konden ze ervaring opdoen in de Brusselse zorgsector.

Het project werd in 2016 opgestart zonder extra middelen, en werd één jaar uitgevoerd. De opbouw van het project was de aanzet voor de projecten ‘@level2work’ en ‘Ieder talent telt’.

OUIWECARE EN IEDER TALENT TELT

PARTNERS

Het project was een samenwerking tussen Huis voor Gezondheid, Brussels Onthaalbureau Nieuwkomers (BON), Tracé Brussel, de Brusselse CVO’s en de VDAB Brussel.

MIDDELEN

VGC, Stedenfondsmiddelen

CONTACT

info@tracebrussel.be

21

OuiWeCare en Ieder talent telt

2/. Ieder talent telt

Het project ‘Ieder talent telt’ maakt mensen met een migratieachtergrond warm voor de social profit sector en zet hen op weg naar tewerkstelling in de sector. Het project richt zich op mensen met een migratieachtergrond, nieuwkomers en erkende vluchtelingen. Ook de werkgevers in de social profit worden betrokken. Zij worden gesensibiliseerd rond de mogelijkheden van werkervaringstrajecten, en krijgen onder meer tools aangeboden rond een divers personeelsbeleid.

PARTNERS

Ieder Talent Telt is een samenwerking tussen VIVO, het Minderhedenforum, Verso, VDAB, Vlaams zorgambassadeur Lon Holtzer, Vlaams Welzijnsverbond en het Agentschap Integratie en Inburgering.

MIDDELEN

Het project wordt gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds en de Vlaamse Overheid.

CONTACT

Tine Winnelinckx, Tine.Winnelinckx@vivosocialprofit.org

kommoment worden de inleefmomenten geëvalueerd en een vervolgtraject uitgestip-peld. ‘Ieder talent telt’ gaat samen met de werkzoekenden op zoek naar een geschikte opleiding of job in de sector, via een onder-wijstraject, via VDAB of OCMW of via een werkervaringstraject bij een werkgever. Er wordt ook sollicitatietraining aange-boden. Werkzoekenden die dat wensen kunnen gekoppeld worden aan een buddy van het project ‘Mentor2work’ van het Minderhedenforum. De buddy is iemand met ervaring in de sector die hen op vaste tijdstippen begeleidt en ondersteunt.

TEWERKSTELLING IN DE SOCIAL PROFIT STIMULEREN

Voor het project werd een website ontwik-keld, www.iedertalenttelt.be om multicul-tureel talent aan te sporen te kiezen voor een beroep in de social profit. Zo vind je op de website een visuele talententest, beroepen-fiches in verschillende talen (Nederlands, Frans, Engels, Turks, Arabisch & Russisch) en filmpjes van ambassadeurs met migratie-achtergrond die vertellen over hun job.

‘Ieder talent telt’ organiseert ook regionale social profitsalons. Tijdens zo’n salon worden ambassadeurs en werkgevers uit de social profit uitgenodigd om te vertellen over de jobmogelijkheden in hun sector. Daarnaast krijgen werkzoekenden met een migratie-achtergrond er algemene informatie over werken in de sector en over opleidingen of begeleidingstrajecten van toeleiders en opleidingsinstellingen.

In samenwerking met de Vlaamse zorg-ambassadeur biedt het project ook inleef-momenten aan via www.ikgaervoor.be. Zo krijgen werkzoekenden een realistisch beeld van de sector door in een echte werkom-geving mee te draaien. Tijdens een terug-

www.iedertalenttelt.be

www.ocmw-leuven.be/taalvloer

22

Taalvloer

Daarnaast zijn er ook individuele taalvloe-ren. Het OCMW gaat hiervoor specifiek op zoek naar een taalvloer binnen een bepaal-de organisatie of vereniging, gelinkt aan de interesse en kennis van een kandidaat. De taalopvolging gebeurt door CBE Open School.

Na een taalvloertraject bekijkt de OCMW-begeleider samen met de kandidaat, en met input van de taalcoach, wat de volgende stap in het traject van de kandidaat kan zijn, zoals een (beroeps)opleiding of werk.

De duur van het vrijwilligerswerk op de werkvloer is afhankelijk van het traject van de kandidaat en loopt meestal parallel met de schoolmodule. De kandidaten ontvan-gen een vrijwilligersvergoeding van het OCMW per gewerkt uur. Doorgaans stopt de vrijwilliger wanneer hij/zij met een ge-schikte (beroeps)opleiding kan starten of wanneer een volgende stap in het traject mogelijk is.

TAALVLOER

Nederlands leren is één van de grote uitdagingen voor nieuwkomers. Een taal leer je bovendien niet enkel op de schoolbanken. Stad Leuven en OCMW Leuven werkten daarom het project ‘Taalvoer’ uit. Nieuwkomers die Nederlandse les volgen kunnen hun Nederlands extra oefenen in de praktijk.

Ze krijgen de mogelijkheid om begeleid vrijwilligerswerk te doen in een organisatie of vereniging waar ze echte conversaties kunnen voeren en tegelijkertijd kunnen kennis-maken met een Belgische (werk)omgeving. Op die manier kan hun zelfvertrouwen groeien en breidt hun sociaal netwerk zich uit.

Taalcoach op de werkvloer

De instanties met een aanbod Nederlands voor Anderstaligen (CVO Volt, CVO Mobyus en CBE Open School) lichten het project toe in hun lessen en wijzen geïnte-resseerde cursisten de weg naar het OCMW. Een OCMW-medewerker start een traject op met de kandidaat. Op basis van de inte-resses van de kandidaat wordt een taalvloer gezocht waar de kandidaat vrijwilligerswerk kan doen, afgestemd op de wensen en moge-lijkheden van de kandidaat en de taalvloer.

Vier sociale economiebedrijven creëren collectief 35 permanente en voltijdse taal-vloerplaatsen. Elke taalvloer heeft een taal-coach op de werkvloer. De taalcoaches zijn opgeleid en worden ondersteund door VDAB. De taalcoach ondersteunt de kan-didaat op de werkvloer door oefenkansen te voorzien, taakspecifieke woordenschat aan te reiken en spreekdurf te stimuleren. De taalcoach levert maatwerk en kijkt per traject en per vrijwilliger waar hij of zij nood aan heeft.

PARTNERS

Stad Leuven voorziet in de financiering van de taalcoaches binnen de sociale economie en faciliteert de samenwerking tussen de partners. OCMW Leuven staat in voor de uitvoering/concrete opvolging van het project en financiert de begeleiding van CBE Open School binnen de individuele taalvloeren. Het project werkt samen met VDAB, die via het train the trainer systeem taalcoaches op de werkvloeren opleidt. Er wordt samengewerkt met werkplaatsen in de sociale economie: SPIT vzw, Velo vzw, Wonen en Werken vzw, De RuimteVaart vzw. Sinds enkele maanden zijn er ook taalvloeren buiten de sociale economie, zoals rusthuizen, buurtwerkingen en kinderdagverblijven.

MIDDELEN

Stad Leuven en OCMW Leuven maken middelen en personeelsleden vrij voor dit project.

CONTACT

taalvloer@ocmw-leuven.be of:Sylvia Mazzarese, adviseur sociale economie stad Leuven sylvia.mazzarese@leuven.be, 016 30 88 15Veerle Yskout, juriste, veerle.yskout@ocmw-leuven.be, 016 24 80 69

23

Taalvloer

24

De Jobcoaches van Vluchtelingenwerk Vlaanderen i.s.m. VDAB

DE JOBCOACHES VAN VLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN I.S.M. VDABHet bestaande aanbod van arbeidsbemiddeling wordt versterkt met vrijwillige jobcoaches die een brug slaan tussen erkende vluchtelingen die werk zoeken en werkgevers. Ze bieden een aanvulling op het bestaande aanbod van arbeidsbemiddeling en bevorderen de kansen op duurzaam werk.

Ondersteuning voor werkzoekenden én werkgevers

PARTNERS

Vluchtelingenwerk Vlaanderen werkt in Vlaanderen samen met VDAB, voor wie de jobcoaches een flankerende versterking uitmaken. Voor het lerend netwerk op transnationaal niveau wordt er samengewerkt met de vrijwilligersorganisaties VluchtelingenWerk Nederland en Senior Experten Service (Duitsland).

MIDDELEN

De vrijwillige jobcoaches worden aangestuurd, en hun onkosten worden vergoed, met middelen van het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Vlaams Cofinancieringsfonds (VCF).

CONTACT

Aarnout Lanckriet, Vluchtelingenwerk Vlaanderen Projectmedewerker integratie, aarnout@vluchtelingenwerk.be

Vluchtelingenwerk Vlaanderen staat in voor de ondersteuning van de jobcoaches en voorziet een 5-daagse opleiding in samen-werking met VDAB. Vluchtelingenwerk Vlaanderen is lid van een transnationaal lerend netwerk waarin de ervaringen die de jobcoaches opdoen worden uitgewisseld. Structurele drempels op de arbeidsmarkt kunnen zo gedetecteerd en aangepakt wor-den via beleidsaanbevelingen.

Een team van 20 vrijwillige jobcoaches, ver-spreid over heel Vlaanderen, werd samenge-steld door Vluchtelingenwerk Vlaanderen. De jobcoaches bieden ondersteuning aan werkzoekende erkende vluchtelingen én aan geïnteresseerde werkgevers.

Samen met de VDAB-bemiddelaar van de werkzoekende bekijkt de jobcoach welke jobopties de werkzoekenden hebben. Ze gaan dieper in op hun ambities en compe-tenties en treden op als ambassadeur om hun kansen op tewerkstelling te vergroten.

Daarnaast richt de jobcoach zich ook tot de werkgevers. Hij is het aanspreekpunt wanneer er vragen of bedenkingen zijn en geeft informatie over ondersteunende maat-regelen. Bedrijven worden actief aangespoord om een beroep te doen op het ondersteu-ningsaanbod door de vrijwilligers.

Deze publicatie is een uitgave vanVLUCHTELINGENWERK VLAANDEREN VZW

Kruidtuinstraat 75, 1210 Brussel

T 02 225 44 00 – F 02 201 03 76

info@vluchtelingenwerk.be

Giften

IBAN BE06 5230 8056 2922

VLUCHTELINGENWERK.BE/GIFTEN

www.vluchtelingenwerk.be