V e e r t i e n d e j a a r g a n g • a u g u s t u s 2 0 1 0 • n u m m e r 3

• Demonstratie in Den Haag• Keuzevrijheid voor werken in vrij beroep

of in dienstverband• Televisieprogramma in de maak

SPECIAL

Hoofdredactioneel 3

Uit het nieuws 4Onder meer:

• Actiebijeenkomst 1 juli 2010: De politiek luistert niet naar de medisch specialist, dus de medisch specialist komt naar Den Haag.

• Resultaten Nationale Zorg Enquête - Patiënt tevreden over medisch specialist.

• Medisch specialisten vragen om acties!• Kwaliteitskader van medisch specialisten.

Als het droog is moet je sproeienColumn voorzitter Kamer Vrij Beroep Janko de Jonge 6

Televisie programma in de maak 7

Medisch specialisten zijn er ziek van!Foto-impressie van de demonstratie op 1 juli 2010 8

Interview met deelnemers demonstratie 12• Carina Hilders - ‘Het gaat ons niet primair om het geld’• Hans Smeets - ‘Tijd voor een ander paradigma’• Hans de Boer - ‘Een slinger van witte jassen’

Hoe nu verder? 15

De Orde en de media 15

Keuzevrijheid voor werken in vrij beroep of in dienstverband 16

Patiënten laten hun mening horen 19

Staat de professionele autonomie van de medisch specialist onder druk? 21

Agenda 2010 23

Inhoud2

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Dr. B.J. Heesen,arts, MBAdirecteur Orde van Medisch Specialisten 3

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Door de plannen van demissionair minister Klink:1. Wordt de beste patiëntenzorg van Europa in gevaar

gebracht.2. Wordt het vrij beroep van medisch specialist om

zeep geholpen wat mede resulteert in een toename van wachtlijsten en kosten.

3. Wordt de uitstekende kwaliteit van de Nederlandse gezondheidszorg - waar wij ons al jaren voor inzetten - teniet gedaan.

Wij zijn er klaar mee te worden afgeschilderd als graaiers en zakken-vullers. Medisch specialisten zijn hard-werkende professionals die het bestewillen voor hun patiënten en de bijbehorende maatschappelijke verantwoordelijkheid willen blijvendragen.

Daarom vragen wij Den Haag:1. Bied ons de mogelijkheid om ons vak als vrij beroeps-

beoefenaar in dit land te blijven vervullen.2. Laat ons onze wettelijke verantwoordelijkheid voor

het medische proces behouden.3. Koester onze betrokkenheid en invloed op het

(kwaliteits-)beleid van de ziekenhuisorganisatie.

Alleen op deze manier is het mogelijk om de goede enrelatief goedkope zorg voor Nederland te behouden.Op basis van deze boodschappen gaan wij het gesprekaan met de politieke partijen. Daarbij bieden wij hunook alternatieven om te komen tot een beheerste kostenontwikkeling van de medisch-specialistische zorg. Want als de overheid tot een verantwoord beleidwil komen moet dit gedragen worden door profes-sionals. Het zijn namelijk uiteindelijk de professionalsdie er samen voor kunnen zorgen dat de zorg goedwordt ingericht. Zo dicht mogelijk bij de patiënt op een zo effectief mogelijk en kwalitatief hoogstaandemanier.

Als Den Haag de professional demotiveert door onduide-lijke en onterechte kortingen en wetswijzigingen, ver-dwijnt de motivatie en daarmee de broodnodige zorg-innovatie. Of zoals Janko de Jonge in zijn column schrijft:“Voorbij wordt gegaan aan de echte vragen: Hoe houdenwe de zorg betaalbaar, met een toenemende vergrijzing?Hoe houden we personeel, dokters en verpleegkundigengemotiveerd? Hoe verbeteren we de kwaliteit van de zorg?”

In dit Ordenieuws daarom een overzicht van de activi-teiten tot nu toe. Als wij samen de schouders eronderblijven zetten dan zal het uiteindelijk in Den Haag luiddoorklinken dat de zorg niet zonder gemotiveerdemedisch specialisten kan en dat daarom de voorliggendewetswijzigingen van tafel moeten. Hoe meer we elkaarsteunen hoe beter het resultaat zal zijn. Mocht u mensenkennen die nog geen lid zijn van de Orde, vraag hen lidte worden. We hebben uw steun hard nodig.

Bart Heesen

Is uw collega al Orde-lid?Hoe meer leden de Orde heeft, hoe sterker we alsberoepsgroep staan in het bereiken van de doelstel-lingen. Attendeer uw collegae op het belang van deactie en het lidmaatschap van de Orde! Meer informatie en aanmelden kan door contact opte nemen met de Infodesk, telefoon (030) 28 23 666,e-mail: infodesk@orde.nl.

Hoofdredactioneel

“Medisch specialisten zijn hardwerkende professionals die het

beste willen voor hun patiënten en de bijbehorende maat-

schappelijke verantwoordelijkheidwillen blijven dragen”

Voor u ligt een special over alle activiteiten die zijn ondernomen op en na de actiebijeenkomst van 1 juli. Zoals u weet wil Den Haag een aantal aanpassingen in de wetgeving doen. Voor de Orde en haar leden is de maat meer dan vol. Dit blijkt ook uit de vele e-mails die wij ontvingen met suggesties,aanmoedigingen en frustraties, gericht aan Den Haag maar ook aan de Orde.Het is daarom goed om nogmaals onze standpunten helder te maken waarvoor wij naar Den Haag zijn gegaan op 1 juli en in de toekomst acties zullen blijven voeren de petitietekst zoals op 1 juli aangeboden in Den Haag luidde als volgt:

4

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Uit het nieuws Op www.orde.nl plaatst de Orde regelmatig actuele nieuwsberichten.In deze nieuwe rubriek een korte samenvatting van het nieuws van de afgelopen maanden.De volledige berichten staan op www.orde.nl.

31 mei 2010

Onbevoegd werken: wijziging wet BIGmoet er snel komenDe Federatie KNMG (waar de Orde vanMedisch Specialisten deel van uitmaakt)dringt met grote nadruk aan op het sneldoorvoeren van de noodzakelijke wets-wijziging in de Wet BIG. In de praktijk verrichten verpleegkundig specialisten alzelfstandige medische handelingen, waar-voor nu nog de wettelijke basis ontbreekt.Dit leidt tot onacceptabele situaties.

2 juni 2010

Vacature nieuwe voorzitter KamerAcademische SpecialistenDe Kamer Academische Specialisten (KAS)van de Orde zoekt een nieuwe voorzittervanwege het verlopen van de tweede termijn van de huidige voorzitter.

2 juni 2010

Differentiatiemethode van NZa leidttot onverklaarbare uitkomsten engrote omzetverschillenDe NZa is van plan een gedifferentieerdekorting uit te voeren om de opgelegdebezuiniging van 512 miljoen euro in 2010 te effectueren. Deze korting staat los van dekorting die bij de ondersteunende specia-listen ook per 1 januari 2010 is ingevoerd.De NZa is van plan de huidige generiekekorting uiteindelijk gedifferentieerd door tevoeren in de tarieven. Dit geldt ook voor dedoor de minister aangekondigde additionelekorting van 137 miljoen euro die per 1 augustus 2010 wordt ingevoerd.

4 juni 2010

Kwaliteitskader van medisch specialistenDe Orde heeft een Kwaliteitskader ontwik-keld met daarin aanbevelingen om dekwaliteit van de gezondheidszorg van demedisch-specialistische zorg verder te ver-

beteren. Dit kader maakt duidelijk wat desamenleving op het gebied van kwaliteitvan medisch specialisten mag verwachten.

5 juni 2010

Medisch specialisten vragen om acties!Ruim 140 vertegenwoordigers van Plaatse-lijke ActieComités (PAC's) zijn naar Utrechtgekomen om met het Landelijk ActieComité(LAC) van de Orde te bespreken hoe om tegaan met de huidige bedreigingen voor demedisch specialisten. Er heerst veel onge-rustheid en grote actiebereidheid bij deachterban over de aangekondigde maat-regelen van Klink. Niet alleen over degevolgen voor de patiënten en de mogelijkegevolgen voor de kwaliteit van de zorg, maarook over professionele verantwoordelijk-heid van de medisch specialist. De dreigingvoor het vrij beroep en het onderbrengen

van de budgetten voor de medisch-specia-listische zorg bij de ziekenhuizen, zet depositie van de medisch specialisten ernstigonder druk. Ook de onterechte imagoschadedie de medisch specialist oploopt als gevolgvan de beeldvorming, leidt tot veel emotie.

7 juni 2010

Orde plaatst kanttekeningen bij kwaliteitsinstituutDe oprichting van één nationaal kwaliteits-instituut is volgens demissionair ministerKlink de oplossing om kwaliteitsverbeteringen kostenbeheersing voortvarender terhand te nemen. De Orde steunt het doelvan kwaliteitsverbetering en kostenbeheer-sing, echter plaatst bij de wijze waarop deminister dit wil vormgeven wel een aantalkanttekeningen.

11 juni 2010

Resultaten Nationale Zorg Enquête -Patiënt tevreden over medisch specialistZowel patiënten onder behandeling vaneen medisch specialist als niet-patiëntenhebben hun mening gegeven over de huidige situatie in de zorg. Uit de resul-taten blijkt dat men tevreden is over de

5

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

kwaliteit van de zorg, maar ook dat menzich zorgen maakt over de gevolgen vande maatregelen van het ministerie vanVolksgezondheid, Welzijn en Sport voor de Nederlandse zorg.

15 juni 2010

Massale opkomst tijdens locatie-bijeenkomstenEr zijn locatiebijeenkomsten gehouden omuitleg te geven over de ontstane situatiedoor de maatregelen van minister Klink enom acties voor te bereiden. Vele medischspecialisten hebben acte de présencegegeven en hun stem tijdens de bijeen-komsten laten horen.

25 juni 2010

Actiebijeenkomst 1 juli: De politiekluistert niet naar de medisch specialist,dus de medisch specialist komt op 1 juli naar Den HaagWij roepen leden en niet-leden op om aan-staande donderdag 1 juli vanaf 15.30 uurnaar de actiebijeenkomst in de Grote Kerk(Rond de Grote Kerk 12, 2513 AM Den Haag)te komen.

29 juni 2010

Petitie: Stop de voorstellen van demissionair minister Klink!

Aan de voorzitter en de leden van de VasteKamer Commissie VWS van de TweedeKamer der Staten-Generaal.Wij, Nederlandse medisch specialisten vrijberoepsbeoefenaren, zijn er ziek van!

2 juli 2010

Demonstratieve bijeenkomst op 1 julivan het Landelijk ActieComité van deOrde zeer succesvol, mede dankzij uwkomst. Hartelijk dank!Voor het eerst in de geschiedenis zijn wij destraat opgegaan om te demonstreren tegentwee wetsvoorstellen van demissionair

minister Klink. Als deze wetsvoorstellenworden aangenomen, worden de medischepraktijken van vrij gevestigd medisch specialisten onteigend en verliezen zij het recht om te beslissen over welkebehandeling een patiënt krijgt (zie ookpagina 8 en 9).

8 juli 2010

Video-impressie actiebijeenkomst 1 juli:Medisch specialisten zijn er ziek van!

9 juli 2010

Algemene Ledenvergadering 13 juli 2010Tijdens de ALV zal stil worden gestaan bij dehuidige stand van zaken met betrekking totde bekostiging en positie van de medischspecialist vrij beroep. Teruggekeken zalworden op de actiebijeenkomst van 1 julien ingegaan zal worden op het voorstelvan VWS ‘Hoofdlijnen bekostiging vrijgevestigd medisch specialisten’ en de tevolgen strategie. Daarnaast zullen hetinhoudelijk jaarverslag en financieel jaar-verslag 2009 worden behandeld.

14 juli 2010

Janko de Jonge te gast bij NOVAGisterenavond was Janko de Jonge te gastbij NOVA. Zie www.orde.nl voor het video-fragment.

16 juli 2010

Ruwe sterftecijfers van 2009 naar buiten gebrachtOp 15 juli jl. zijn de ruwe sterftecijfers van2009 naar buiten gebracht. De Orde vanMedisch Specialisten kan zich volledig vinden in het persbericht zoals opgestelddoor de NFU en NVZ.

16 juli 2010

Reactie Orde op voorstel VWSNa de succesvolle actiebijeenkomst van 1 juli jl. heeft de Orde de dag daarop opverzoek van VWS een gesprek gevoerd metde minister. Hierin zijn opnieuw de uit-gangspunten van de Orde meegenomen.

21 juli 2010

Begin augustus besluit verwacht overde aanvullende korting op de tarievenBegin augustus wordt een besluit van deNZa verwacht over de aanvullende (gedif-ferentieerde) korting op de tarieven vanmedisch specialisten. De Orde zal zich juridisch blijven verzetten tegen deze korting. In mei en juni zijn hiertoe drie verschillende berekeningen ter consultatieaangeboden vanuit de NZa. ■

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

6

Voorzichtig is vanaf 2005 een aanvanggemaakt met prestatiebekostiging.De wetgeving is aangepast en de markt-meester deed zijn intrede. Die NZa laat nuuit eigen onderzoek (NZa-monitor) zien datde prijzen zijn gedaald, de wachtlijsten zijnverdwenen en verzekeraars steeds meerop kwaliteit zijn gaan inkopen. Daarnaastzijn steeds meer medisch specialistendirect betrokken bij inrichting van hetlogistieke proces. In veel ziekenhuizen zijnresultaat verantwoordelijke eenheden inge-voerd en wordt de medisch specialistmedeverantwoordelijk voor een onderdeelvan het bedrijf. Raden van bestuur enmedische staven werken nauw samen!

Hierdoor wordt de praktijk van 7.500 medischspecialisten onteigend.

Dokter geen behandelrelatie meermet patiëntDe positie van de medisch specialist wordtdoor wet en regelgeving verder uitgehold!Door de voorliggende Wet CliëntenrechtenZorg heeft niet meer de dokter een behan-delrelatie met de patiënt maar de instelling.De raad van bestuur van de instelling krijgtzelfs de bevoegdheid om aanwijzingen tegeven over de te leveren zorg. Hiermeeverdwijnt de professionele autonomie vande dokter!

Politiek hinkt op twee gedachtenDe politiek heeft na invoering van de zorg-verzekeringswet kansen laten liggen omdaadwerkelijk tot een ander systeem tekomen en hinkt continu op twee gedachten.Wel of geen uitbreiding van het B-segment.Het ziekenhuis heeft gedeeltelijk functie-gerichte budgettering en gedeeltelijk vrijeprijzen. Wel volumegroei willen maar erniet voor willen betalen. Kostenbeheersingis blijkbaar een doel op zich. Het neer-waarts bijstellen van het macrokader zorgvoor medisch specialisten met 175 miljoeneuro bij invoering van het uurtarief in 2008gaat tenslotte voorbij aan de realiteit vande alsmaar groeiende zorgvraag.Daarnaast worden medisch specialistenachteraf gestraft voor het wegwerken vanwachtlijsten en het efficiënter inrichtenvan de zorg!

De kraan dichtdraaien geeft alleenmaar verdorringVoorbij wordt gegaan aan de echte vragen:Hoe houden we de zorg betaalbaar, meteen toenemende vergrijzing? Hoe houdenwe personeel, dokters en verpleegkundigengemotiveerd? Hoe verbeteren we de kwali-teit van de zorg? Medisch specialisten, deraden van bestuur van de ziekenhuizen ende overheid zullen met elkaar moetennadenken over herinrichting van de zorgop basis van kwaliteitscriteria. Als hetdroog is moet je sproeien, de kraan dicht-draaien geeft alleen maar verdorring. ■

Janko de Jonge,voorzitter Kamer Vrij Beroep

Maatregelen anno 2010Anno 2010 liggen de volgende maatregelenop de zorg te wachten. De ziekenhuizenworden strenger gebudgetteerd. De invoe-ring van het Z-waarde model, meer doenwordt slecht ofwel niet betaald, zal opnieuwleiden tot wachtlijsten. De medisch specia-listen moeten terug in een budget, datonder beheer gebracht wordt bij de radenvan bestuur van de ziekenhuizen. De Wetmarktordening gezondheidszorg moethiervoor worden aangepast. Door het weg-vallen van het declaratierecht aan de patiëntvia het ziekenhuis dreigt een fictief dienst-verband. Toetsing moet achteraf plaatsvinden via de belastinginspecteur.

C O L U M N V A N D E V O O R Z I T T E R K A M E R V R I J B E R O E P

Als het droog is moet je sproeienVanaf 2002 is er gewerkt om marktwerking in de zorg mogelijk te maken.Door zowel medisch specialisten, de ziekenhuizen en de verzekeraars.Onder leiding van de overheid is er veel geld en tijd gestoken in ontwikkelingvan het DBC-systeem. ‘We’ wilden immers af van het budgetteringssysteemwat alleen maar had geleid tot almaar groeiende wachtlijsten.

7

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Uit solidariteit met de medisch specialistenontwikkelden Houtman en Van Dijk hetidee voor een televisieprogramma. Hetwordt een real life documentaire, waarinhet leven en werken van 5 medisch specia-listen wordt gevolgd. Het gaat in dezeserie niet zozeer om de zorg voor patiënten,als wel om het medisch ondernemerschapen alles wat daar in de maatschappelijkeen persoonlijke sfeer bij komt kijken.Daartegenover volgen we ook het leven enwerk van een topambtenaar van hetministerie van Volksgezondheid, Welzijnen Sport, een topmanager van een zorg-verzekeraar, een politicus en een zieken-huisdirecteur. Hoe werken de beslissingenvan deze laatste vier door op de kwaliteitvan het werk dat medisch specialistenleveren?

Laat maar zien hoe het is….Er is met opzet gekozen voor de vorm vaneen real life documentaire. Met echte ver-halen kun je de kijker indringender beïn-vloeden dan door (inmiddels veelgehoordeen versleten) argumenten. Laat de oprechtefrustratie van de oncoloog maar zien, alshij van het ministerie te weinig tijd krijgtvoor een doodzieke patiënt. Laat maar zienhoe hij die persoonlijke en professioneleaandacht toch geeft, in zijn eigen ‘vrije’tijd. Laat maar zien hoe serieus artsen dekwaliteitsnormen van hun werk nastreven,hoe ze zich (bij)scholen, zich storten opeen dikwijls ingrijpend IFMS-traject, zichverdiepen in visitaties en protocollen.

Draait men het Nederlandse volk eenrad voor ogen?De gemiddelde kijker in Nederland weetsimpelweg niet dat er ook nog zoietsbestaat als medisch ondernemerschap.

En dan kan de overheid in samenspraakmet de zorgverzekeraars wel roepen dathet beter wordt als de voorgenomenmaatregelen worden doorgevoerd, maarlevert dat wel de beoogde bezuinigingenop of draait men het Nederlandse volk eenrad voor ogen? Zullen artsen nog wel 60-urige werkweken draaien, als de motivatievanuit hun vrije ondernemerschap henwordt ontnomen? Zijn er dan überhauptwel genoeg artsen? En wat zijn de gevolgenvoor de patiënt, als niet-medici via ondoor-zichtige organisatiestructuren gaan beslissenover behandelingen?

De werkelijkheid op televisieTijd om de mouwen op te stropen, des-noods zendtijd te kopen en aan hetNederlandse volk te laten zien hoe de vorkwerkelijk in de steel zit. Even weg met alleschroom: de rauwe realiteit moet wordengetoond. Natuurlijk staat dit programmaniet op zichzelf. Met een zorgvuldiggemaakt televisieprogramma gaat deOrde samen met Houtman en Van Dijklaten zien hoe het werkelijk zit. Dat allester verbetering van het imago van demedisch specialisten in Nederland. ■

Meer informatie over dit televisieprogrammavolgt via www.orde.nl en Ordenieuws.

Televisieprogramma in de maakIFMS trainers Chris Houtman en Pieter van Dijk, beiden televisiemakers vanberoep, kijken al meer dan een jaar met verbazing en ongerustheid naar wat ergebeurt met medisch specialisten. Het lijkt erop alsof deze dokters in Nederlandgeen goed meer kunnen doen. Vaak eenzijdige berichtgeving in de krant enweinigen die de bezwaren vanuit de medische hoek tegen de dreigende maat-regelen serieus lijken te nemen. De frustraties bij medisch specialisten gaanniet zozeer om hun portemonnee, het gaat er vooral om wie wat bepaalt in dezorg: zijn dat onze artsen of de kille rekenmeesters van het ministerie? Het istijd om te laten zien wat de realiteit is.

Wilt u meewerken aan deze serie?Bent u die enthousiaste en gedrevenmedisch specialist die wil meewerkenaan deze serie? Stuur dan een korte e-mail naar:communicatie@orde.nl.

8

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

kapot gemaakt en de kosten van de zorg èn de wachtlijsten zullen toenemen.

In Den Haag is een duidelijk signaalafgegeven dat de medisch specialistenhiervan ziek zijn! De leden van deVaste Kamercommissie VWS is metklem verzocht zeer kritisch te zijn opdeze wetsvoorstellen. Zij hebben de

Voor het eerst in de geschiedenis zijnmedisch specialisten op 1 juli 2010 destraat opgegaan om te demonstrerentegen twee wetsvoorstellen vandemissionair minister Klink.Als deze wetsvoorstellen wordenaangenomen, zal het vrij beroep ende professionele autonomie van demedisch specialist verdwijnen.De beste zorg van Europa wordt dan

9

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

ruim 2000 ondertekende petities inontvangst genomen.

Nogmaals veel dank voor uw inzeten betrokkenheid. Wij rekenen opuw steun in de toekomst.

Meer foto’s, videobeelden en media-berichten vindt u op www.orde.nl.

10

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

15 juli - de Volkskrant - Beter declaratiesysteem specialisten afdoende

15 juli - Noordhollands Dagblad - Specialisten15 juli - de Volkskrant - Commentaar -

Dure specialisten15 juli - NRC Handelsblad - Oude artsenij voorbij14 juli - Brabants Dagblad - Minister Klink wil flink

korten14 juli - Dagblad van het Noorden - Specialisten zijn

boos op Klink14 juli - RTV Drenthe - In gesprek met medisch

specialist Hans de Boer14 juli - Het Financieele Dagblad - Medisch specialisten

moeten krapper inkomensbudget onderling gaan verdelen

13 juli - NRC Handelsblad - Klink wil maximum-salaris voor medisch specialisten

13 juli - NRC Handelsblad - Klink: pers lonen medischspecialist in

13 juli - Trouw - Specialisten: Klink houdt ons een fopspeen voor

13 juli - Trouw - Medisch specialisten mogelijk eerder in actie

13 juli - zorgvisie.nl - Orde boos over ‘proefballonetje’van Klink

13 juli - mednet.nl - Orde verbolgen over voorstel Klink13 juli - skipr.nl - Specialisten doen voorstel Klink af

als fopspeen13 juli - medischcontact.nl - Orde wijst inkomens-

voorstel af13 juli - nos.nl - specialisten wijzen loonplafond af13 juli - nos.nl - Klink wil snijden in specialistensalaris13 juli - de Volkskrant - Medisch specialisten mogelijk

eerder in actie13 juli - de Volkskrant - Specialisten: Klink houdt ons

een fopspeen voor13 juli - de Volkskrant - Salaris specialisten aan banden10 juli - NRC Handelsblad - Minister Klink wil

inkomen van medisch specialisten aan banden leggen

Zie voor meer actueel nieuws: www.orde.nl enwww.actieorde.nl

IngezondenEr zijn vele reacties binnengekomen naar aanleiding van de plannen van Klink, de actiebijeenkomstop 1 juli en de media-aandacht die we de afgelopen tijd hebben gekregen. Op deze pagina’s een over-

zicht van enkele ingezonden mailtjes, brieven, persberichten en krantenartikelen.

11

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

12

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Ons werk gaat over leven en doodZe vervolgt:“Dat de media weinig aandachtaan de demonstratie besteedden, vond ikteleurstellend. Ook van de kant van depolitiek was er weinig belangstelling.Alleen de SP wilde met ons in discussie.Maar die partij had het al snel weer overonze inkomens. Een goed inkomen isnatuurlijk belangrijk, maar denken dat wenu boos zijn vanwege de aantasting vanhet inkomen gaat precies voorbij aan deessentie van onze onvrede. We werken heelhard, ons werk gaat over leven en dood.En we voelen ons daar zeer betrokken bij.

listen destijds ook voor gewaarschuwd,zonder dat dit tot ingrijpen vanuit DenHaag leidde. Achteraf bezien hadden wetoen veel feller van leer moeten trekken.Nu krijgen wij het op ons brood en wordter bovendien gemakshalve voorbijgegaanaan het feit dat het ons niet primair omgeld maar om professionele verantwoorde-lijkheid te doen is”.

Werken in stafverband Het plan van minister Klink biedt geenoplossing, vindt Carina Hilders. “Vrijgeves-tigde medisch specialisten op basis vanafgepaste budgetten in loondienst onder-brengen werkt contraproductief. Als ikalleen al kijk naar al het overwerk dat ik enmijn collega’s nu in de vrije uren doen.Als die tijd straks allemaal in loondienst-verband verrekend zou moeten worden,heb je twee keer zoveel specialisten nodig.Werken in stafverband is een veel beteralternatief. Dat doet recht aan de verant-woordelijkheid van de medisch specialist enaan de wens om veel meer in teamverbandte gaan werken. Het is een constructie dieop de lange termijn soelaas biedt. Maar danis het wel zaak dat we nu de boel in deversnelling gooien. Aan tafel in Den Haagdus en met open vizier op basis van onzeprofessionele verantwoordelijkheidbespreken hoe wij een bijdrage kunnenleveren aan kostenbeheersing en kwaliteits-verhoging”.

Aanspreken op verantwoorde zorgWat gebeurt er als het plan van ministerKlink onverkort wordt uitgevoerd? “Depatiënt zal er als eerste de dupe van zijn.De wachttijden zullen oplopen en omdatniet-medici het voor het zeggen krijgenzullen niet alle medische behandelingenmeer voorhanden zijn. Per saldo zullen ook de premies stijgen, omdat de prikkelop de werkvloer om effectief en efficiëntte handelen minder wordt”.Carina Hilders ziet maar één echt alterna-tief: de stafmaatschap. “Dan zijn we alsmedisch specialisten over de volle breedteaan te spreken op verantwoorde en betaal-bare zorg. En dan blijft de professional inthe lead. Dat inzicht zou ik graag op zeerkorte termijn onder de aandacht vanHaagse beleidsmakers brengen. Als dezorg zich in die richting ontwikkelt, heeftde demonstratie van duizend medisch specialisten alsnog bijgedragen aan eenbetere organisatie van de zorg in zieken-huizen”. ■

Dáár zit de kern. Om die reden willen weprofessionele invloed hebben en houden opons werk. We willen niet dat een raad vanbestuur gaat differentiëren over welkebehandelingen patiënten krijgen. Dat is ònsvak, het vak van de medische professionals.En laat duidelijk zijn: dat Den Haag iets aande kosten wil doen, snapt iedereen. Dekosten lopen uit de hand. Elk weldenkendmedisch specialist is voor harmonisatie.Al vind ik wel dat je dan ook alle kostenonder de loep moet nemen, niet alleen dievan de medisch specialisten. De zorg isíeders verantwoordelijkheid”.

Voorbijgaan aan de kern van de zaakGynaecoloog Carina Hilders ziet niets lieverdan een spoedig en pro-actief gesprek metHaagse verantwoordelijken over de kernvan de zaak. “Wat Stichting Bezorgd voorons doet is goed. Wat de Orde voor onsdoet, is ook goed. Maar er moet op kortetermijn meer gebeuren. We moeten alsnogaan tafel met de Haagse beleidsmakers omaan te geven hoe de kwestie van professio-nele verantwoordelijkheid cruciaal kan zijnvoor de toekomst van de zorg. Het is nogniet te laat”.Had zoiets niet al eerder moeten gebeuren?“Sterker nog, we hadden het drie jaar gele-den al moeten doen. Toen - bij de invoeringvan DBC’s - was duidelijk dat er een wan-verhouding in inkomens dreigde aan tekomen. We hebben er als medisch specia-

G Y N A E C O L O O G E N V O O R Z I T T E R V A N D E M E D I S C H E S TA F C A R I N A H I L D E R S

‘Het gaat ons niet primairom het geld’Carina Hilders was één van de duizend medisch specialisten die op 1 juli haarpraktijkruimte verliet om te gaan demonstreren in Den Haag. Voor deze gynaecoloog en voorzitter van de medische staf van de Reinier de Graaf Groepwas demonstreren niet meteen vanzelfsprekend. “De barricaden opgaan is nietonze prioriteit. Maar een andere manier om te onderstrepen dat een gezondetoekomst van de zorg in het geding is, was er niet”.

“En laat duidelijk zijn:dat Den Haag iets aan de

kosten wil doen, snaptiedereen”.

13

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Ernstige consequentiesHans Smeets blijft zich verbazen over detobberige toon waarop beleidsmakers enmedia zich uitspreken over de stand vande Nederlandse gezondheidszorg in hetalgemeen en over de medisch specialist inhet bijzonder.“De ziekenhuiszorg van Nederland staatwereldwijd zeer hoog aangeschreven.Waarom beseffen we dat nauwelijks?Nederland heeft met de opgebouwdemedisch-specialistische expertise en hethoge kwaliteitsniveau een troef zonderweerga in handen”.In dat kader vindt Hans Smeets de plannenvan minister Klink onbegrijpelijk. De radio-loog verwacht dat de positie die de Neder-landse ziekenhuiszorg nu inneemt flinkeklappen gaat krijgen.“De plannen van de minister zullen bij uitvoering ernstige consequenties hebbenvoor de zorg. De negatieve houding tenopzichte van medisch specialisten zal persisteren. Maar dat is misschien nog hetminst erge. De wachtlijsten zullen sterkstijgen, de nu nog actieve oudere specia-listen zullen eerder stoppen, algeheledemotivatie, financiële problemen,emigratie en een verminderde instroomaan de onderkant zullen het gevolg zijn”.

Zie kosten als investeringHans Smeets ziet oplossingen waarmee dezorg zich wel beheerst en beheersbaar kanontwikkelen. “Zorg om te beginnen vooreen markt met vaste tarieven met eentoezichthouder (NZa), waarbij alle partijenin de zorg zich aan de afspraken houden. En

introduceer een marktconforme verplichtebasispremie voor alle evidence based zorg.Onbewezen, alternatieve behandelingenkunnen in een premie verwerkt worden enzijn dus duurder. Hierop kunnen verzeke-raars dan met elkaar concurreren”. Zinnigevoorstellen, maar Hans Smeets verwachtnog het meest van een echt radicale stap.“Bezie kosten in de zorg consequent alsinvestering. Kortom, introduceer een nieuwparadigma”.Zo’n omslag in het denken getuigt om ver-schillende redenen van wijsheid. Eén redenheeft te maken met de onmogelijkheidom het aantal behandelingen terug teschroeven. “Het is een illusie te menen datde zorg goedkoper wordt in een wereldwaar de patiënt voortdurend wil wetenwat er met zijn lijf aan de hand is. In mijnvak stijgt de hoeveelheid beeldvormingmet 6 tot 10% per jaar en in de rest van dewereld is dat niet anders. Voor andere disciplines zie je een vergelijkbare trend”.

Factor van betekenis voor economieals geheelDaarnaast is er een meer fundamentelereden om kosten te zien als investering.Hans Smeets: “Zorgeconoom Marc Pomprekende eerder al uit dat iedere euro die

aan zorg wordt uitgegeven een bedrag van€ 1,30 oplevert. De zorg is niet alleen eenkostenfactor, maar is qua werkgelegenheid,technologische ontwikkelingen en heelveel toeleveranciers voor de economie alsgeheel een winstgevende factor van bete-kenis. Investeer in dit prachtige productdat wij in Nederland voor een goede prijskunnen leveren. Investeren in mensen, ICTen gebouwen”.Hij vervolgt: “Nederland zou een voorbeeldkunnen nemen aan landen als Singaporeen Dubai die van zorg een exportproductmaken tegen aantrekkelijke tarieven, zodatde eigen inwoners tegen een beheersbarepremie kunnen worden geholpen. Eenluchtbrug naar het Verenigd Koninkrijk,waar al jaren een specialistentekort is enwachtlijsten van meer dan een jaar normaalzijn is zo gelegd. In ons land met zijn kortelijnen, hoogwaardige logistiek en dito zorg,kunnen wij de druk op Europees niveauverlagen. Nederland als top-gezondheids-land in Europa dus. Een land dat werkmaakt van zijn leidende positie in degezondheidszorg. De door de BostonConsulting Group gepropageerde speciali-satie van ziekenhuizen en van specialistenpast helemaal in dit beeld”. ■

R A D I O L O O G H A N S S M E E T S

Tijd voor een ander paradigmaHans Smeets is radioloog in het IJsselland Ziekenhuis. Met lede ogen ziet hijdat de medisch specialist nog steeds de Zwarte Piet krijgt toegespeeld.Het is dit valse sentiment dat ook de plannen van minister Klink kleurt.Smeets: “De discussie over kostenoverschrijdingen in de ziekenhuiszorg spitstzich weer toe op de medisch specialisten. Dat leidt er - andermaal - toe datmedisch specialisten in de beeldvorming worden weggezet als boeven en graaiers. Het is vervelend om steeds maar weer in het defensief te gaan.Toch moet het. Vandaar de demonstratie in Den Haag en vandaar mijn pleidooiom de prachtige discipline van medisch specialist de plaats te geven die hetverdient. Er liggen prachtige kansen in het verschiet”.

“Bezie kosten in de zorgconsequent als

investering.Kortom, introduceer

een nieuw paradigma”.

14

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Uitgebalanceerde situatieHans de Boer wijst er op dat de medisch-specialistische zorg uniek is: een subtielecombinatie van universitair medisch speci-alisten en van perifeer werkende medischspecialisten in loondienst en vrije vestiging.Die symbiose werkt voor alle partijen enzorgt voor een goede kwaliteit van zorg.Hans de Boer:“We hebben nu een sterkecombinatie van medisch specialisten. In dieuitgebalanceerde verhouding zijn niet alleende efficiency en de kwaliteit gewaarborgd,maar zijn we in Europees verband ook éénvan de goedkoopste landen op het gebiedvan de gezondheidszorg”.

Toch speelt deze kwaliteitsbalans nauwelijkseen rol in het politieke steekspel van ditmoment. Eerder ligt de focus op het feit datmedisch specialisten geprofiteerd zoudenhebben van weeffouten in het DBC-systeem.Systeemfouten waarvoor overigens de

medisch specialisten zelf destijds tevergeefsaan de bel trokken.Hans de Boer:“In dit licht is het extraschrijnend dat de huidige DBC-kostenover-schrijdingen worden gebruikt als een hef-boom om het zorgstelsel te hervormen. WatKlink wil is een systeem dat is gebaseerd opkosten en op wantrouwen. En niet - zoalsnu - gebaseerd op kwaliteit en vertrouwen.Kwaliteit en vertouwen vormen de beste basisom het systeem beheersbaar te houden”.

Transparant systeemNu nog zijn de verhoudingen helder.Verantwoordelijkheden liggen daar waarze op grond van deskundigheden horen teliggen. Financiële afspraken zijn hiermeein lijn. “We hebben nu loon naar werken.Dat is een transparant systeem. Vrijgeves-tigde specialisten zijn niet gebonden aaneen CAO. Dat betekent dat wij zelf verant-woordelijk zijn voor onze uren. Dat bevor-dert de efficiency en zorgt dat de productieen patiëntenstroom met elkaar in even-wicht blijven. Daarvoor moeten we hardwerken. Maar dat doen we graag. Je bouwtin een ziekenhuis als team - ieder metzijn eigen verantwoordelijkheden - heelconcreet aan de kwaliteit van de zorg en je zet je optimaal in voor je patiënten.Ook als patiënten buiten je eigenlijkewerktijd een beroep op je doen. In hetafgepaste kader van een CAO en in eenafhankelijke positie van de raad van bestuurzie ik dat niet gebeuren. Dat levert echteen gedrocht op. Als we toegaan naar eenbudgetsysteem verdwijnt de transparantie,bepalen bestuurders welke medische zorgnodig is en zullen de wachtlijsten sterkgaan groeien. Dat zal niet gebeuren. Onzestrijd gaat over een gezonde organisatievan de zorg”. ■

Hans de Boer liep op 1 juli tijdens de demonstratie vooraan. Direct achter hetbanier en met een kleine duizend medisch specialisten in zijn kielzog.“Heel indrukwekkend, zo’n slinger met witte jassen door Den Haag heen”.De Boer omschrijft de demonstratie als ‘een krachtig signaal’. “En daar zal hetniet bij blijven. We zullen met nieuwe acties patiënt en politiek duidelijkmaken dat de toekomst van de gezondheidszorg op het spel staat. Ik wil hetwoord liever niet gebruiken, maar het lijkt er op dat minister Klink de zorg aan het verkwanselen is”.

H A N S D E B O E R , A N E S T H E S I O L O O G I N H E T M A R T I N I Z I E K E N H U I S E N A C T I E F I N H E T L A N D E L I J K A C T I E C O M I T É V A N D E O R D E

‘Een slinger van witte jassen’

“Het is extra schrijnend dat de huidige DBC-kosten-

overschrijdingen wordengebruikt als een hefboom

om het zorgstelsel te hervormen”.

15

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Acties:Zoals aangegeven op het Plein in Den Haagorganiseren we een check-up voor politicien publiek.Actie 1: Gratis check-up voor politici enpubliekOp woensdag 8 september a.s. (1ste werk-week van de politici) staat een Oogbus ophet Plein voor een gratis check-up voorpolitici en publiek onder het motto: ‘Ziet depolitiek het wel scherp genoeg? U vast wel!’.

Het Landelijk ActieComité (LAC) heeft viade Plaatselijke ActieComités (PAC’s) gepeildwat het draagvlak is voor andere acties.Het gaat om onderstaande acties vooraugustus en september:Actie 2: ‘Landelijke specialistendagvoor de patiënt’Doel van deze dag is dat medisch specialis-ten de patiënten centraal stellen. Patiëntenkrijgen in alle ziekenhuizen algemenevoorlichting van medisch specialisten overmedische onderwerpen. Medisch specialis-ten zullen patiënten informeren over water gebeurt als minister Klink zijn zin krijgt.Actie 3: Brief raad van bestuur van ziekenhuisOp lokaal niveau steunen vele raden vanbestuur de standpunten van de medischspecialisten. De Orde maakt om die redeneen brief voor de raden van bestuur waar-door zij deze steun kenbaar kunnen maken.Elk PAC zal deze motie door de eigen raadvan bestuur laten tekenen. Vervolgenswordt de brief naar de NVZ gestuurd. Doelis dat de NVZ de Orde (nog meer) steuntbij de strijd tegen de minister om de voor-genomen regelgeving van tafel te krijgen.Actie 4: Reactie medisch specialistennaar woordvoerders zorg van deTweede KamerDoor de Orde wordt in augustus eenansichtkaart met de standpunten van demedisch specialisten gemaakt, die door de

medisch specialisten per post naar dewoordvoerders zorg van de Tweede Kamerkunnen worden gestuurd. Doel: oproepwetgeving te blokkeren.

Communicatie en PR:Met de resultaten van de Nationale Zorg-enquête is een strategie gestart ter verbe-tering van het imago van de medisch specialist. Dit wordt gevolgd door:• Landelijke PR:

- PR rond de acties- Interviews in landelijke dagbladen

• Regionale PR:Interviews met medisch specialisten uitde regio met verhalen van dichtbij.Doel van de interviews is te laten zien waar de medisch specialist voor staat enwat de gevolgen zijn van de plannen vanVWS.

• Een TV-serie, zie eerder in dit blad.Deze serie zal ondersteund worden doorinternet PR, weblogs en interviews.

Public Affairs:Uiteraard is er op reguliere basis contactmet onze stakeholders. Op dit momentligt de prioriteit bij het bezoeken van deVaste Kamercommissieleden VWS en hetorganiseren van werkbezoeken voor hen.Doelstelling van deze contacten is hen teovertuigen dat de voorliggende wetgevingvan tafel moet.

Juridisch:De Orde zal zich met alle mogelijke middelenblijven verzetten tegen de plannen van deminister. Op juridisch gebied kunt u de volgende acties van ons verwachten:• De Orde zal op korte termijn een proce-

dure bij de civiele rechter aanhangig maken tegen het afschaffen van het via declareren, tegen de toekenning van eenhonorariumbudget aan de raad van bestuur, en tegen de uitholling van hetvrije beroep.

• De Orde gaat verder met de tariefproce-dures, bezwaar en beroep en opnieuw naar de voorzieningenrechter CBB.Ten aanzien van de differentiatie is de koers dat differentiatie alleen gewenstis wanneer deze een rechtvaardiger uitkomst geeft dan generiek.

U wordt op de hoogte gehouden van hetvervolg van deze activiteiten via onze web-site www.orde.nl en de nieuwsbrieven.Ook in het volgende Ordenieuws zullenwe hieraan aandacht besteden. Heeft uvragen of suggesties, laat het ons wetenvia communicatie@orde.nl ■

Hoe nu verder?Op 1 juli jl. is door de ‘stille tocht’ in Den Haag het signaal afgegeven richting depolitiek dat medisch specialisten vinden dat de voorliggende wetgeving vantafel moet. Een door meer dan 2000 medisch specialisten ondertekende petitieis aangeboden aan de leden van de Vaste Kamercommissie van VWS. Op 1 juliis op het Plein aangegeven dat er een vervolg komt op deze activiteiten. Hoeziet dit vervolg er uit?Het gaat om activiteiten die kunnen worden onderscheiden in vier pijlers:Acties, Communicatie, Public Affairs, Juridisch.

De Orde en de mediaDe Orde onderhoudt dagelijks intensief contact met de media. Zowel actief ominterviews te arrangeren voor TV, Radio, landelijke en regionale kranten als reagerend op vragen. Dat leidt tot vele publicaties en uitzendingen (zie statistischoverzicht). Essentie is het zo geregisseerd mogelijk over het voetlicht brengen vanonze standpunten. Gezien de intensieve aandacht van politiek en stakeholdersvoor de medisch specialistenbevinden we ons in een storm-achtige situatie. De politiekedruk om geld te besparen (crisistijd) leidt al snel totgelddiscussies. De focus op kwaliteit en relevantie van ons werk voor de samenlevingkomt meestal op de laatsteplaats. Journalisten willen graag een mooie scoop:hoeveel verdient wie? Totaal 199 media-uitingen

16

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Echter zorgproductie en productiviteitmoeten niet door elkaar worden gehaald.Productiviteit richt zich niet alleen oppatiëntenbehandeling, maar bijvoorbeeldook op het geven van onderwijs, het super-viseren van de medisch-specialistische vervolgopleidingen en het doen van onder-zoek. Zo vindt in de UMC’s onder meerhooggespecialiseerde zorg, in de categoraleinstellingen uitstekende specifieke zorg enin de algemene ziekenhuizen het grootstedeel van de ‘gewone’ 2e lijnszorg plaats. Dekwaliteit van de geleverde diensten moet

Productie en productiviteitDe inhoudelijke uitoefening van het vak, deovertuiging voor het vak of de betrokken-heid bij de patiënt is voor medisch specia-listen in dienstverband en in vrij beroephetzelfde. Bij de behandeling van een individuele patiënt zijn er geen verschillen.Dit geldt zowel voor de kwaliteit van dezorg als ook voor het doelmatig gebruikvan ziekenhuisfaciliteiten. Wel kunnen erverschillen zijn in de wijze waarop wordtomgegaan met de zorgproductie, dat wilzeggen het aantal behandelde patiënten.

Keuzevrijheid voorwerken in vrij beroepof in dienstverband

Door het voorstel tot wijziging van de Wet marktordening gezondheidszorg(Wmg) dreigt het vrij beroep voor medisch specialisten te verdwijnen. De mediahebben veel aandacht voor de vraag of medisch specialisten in Nederland indienstverband of in vrij beroep werkzaam moeten zijn. Naast de werkwijze vanmedisch specialisten waren de ‘inkomens’ van medisch specialisten veelvuldigin het nieuws. Stereotiepe denkbeelden worden uitvergroot en de nuance ver-dwijnt. De Orde betreurt het dat er een beeld ontstaat dat de ene werksituatiebeter zou zijn dan de andere. Onze standpunten zijn echter duidelijk: excessieveomzetten zijn onacceptabel en er dient een systeem van rechtvaardige omzet-verdeling te zijn. Daarnaast moet het vrij beroep blijven en het werken indienstverband een volwaardig alternatief zijn. De Orde keert zich dan ook tegende huidige voorstellen waarbij minister Klink in zijn demissionaire status middelseen wetswijziging het vrij beroep voor medisch specialisten onmogelijk maakt.

Waarom mag een specialist ‘zoveel’verdienen. Dan tellen niet de gemid-delde cijfers maar de uitzonderingen.De politiek doet daar nog een schepjebovenop, want dan is de begrotinggemakkelijker sluitend te krijgen.In de weerslag van verhalen is hetsmeuïge dat telt. Niet altijd de feiten.Dat maakt het vrije woord van dejournalistiek in onze ogen niet altijdeven gebalanceerd. Maar een journalistdwingen iets op te schrijven gaat niet.Hoe goed je hem/haar ook kent.

Onze lijn:Wij willen zo min mogelijk praten oversalarissen en omzetten. Journalisten wel.Wij proberen in elk contact met de mediahet gesprek te buigen naar kwaliteit vanzorg, efficiency, zeggenschap over te leverenzorg bij de specialist. De plannen van Klink,wat zijn de gevolgen voor de patiënt als zedoorgaan?Het is niet altijd even gemakkelijk dieargumenten boven tafel te krijgen.Naast alle acties en PR-aandacht startenwe nu een PR-campagne in de regionaledagbladen: interviews met specialisten uitde praktijk die het verhaal vertellen. Ener-zijds om ons geluid zo goed mogelijk wegte zetten, anderzijds om Nederland eenkijkje in de keuken te geven van de specialist.Hoe ziet hij/zij de wereld als de plannenvan Klink doorgaan? Wat gaat dat in depraktijk voor de patiënt betekenen? Daar-naast gaan we begin september, de periodedat de behandeling van de wetsvoorstellenin de Tweede Kamer zal zijn, tal van actiesdoen. Een kaartenlawine ter attentie vanleden van de Vaste Kamercommissie (hoortu nog van), een Oogbus op het Plein in DenHaag (ziet u het wel helemaal goed?), lobby-activiteiten en tal van andere zaken.Bovendien zijn we bezig met de ontwikke-ling van een TV-format over medisch specialisten. In dit Ordenieuws leest udaar meer over.Soms zeggen medisch specialisten dat weniet zichtbaar genoeg zijn. De statistiekendie we gemaakt hebben spreken boekdelen.We zijn zeer actief in het mediaveld. Opalle fronten. Uw hulp is daarbij van hartewelkom. Met als randvoorwaarde dat wemet één geluid spreken. Niet allemaal doorelkaar en goed geregisseerd. Daar staat deOrde voor. Mocht u een steentje willen bij-dragen, dan horen wij dat graag. Ook uwstem kan helpen. ■

17

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

overeenkomst (WGBO) een mooi voor-beeld van wisselwerking. Voor de medischspecialist in dienstverband is deze autono-mie verankerd in CAO’s met een professio-neel statuut. En als laatste het DocumentMedische Staf, dat eerst vanuit het vrijberoep is ontwikkeld en vervolgens is aangevuld met elementen voor de medischspecialisten in dienstverband.De afgelopen tijd is de Orde ook bezig met het versterken van de positie van demedisch specialisten in dienstverband,zodat zij voldoende zeggenschap hebbenop hun directe werkomgeving in hetbelang van de patiënt. Daarbij is explicietgekeken naar de voordelen en regelingenuit het vrij beroep. De Kamer AcademischeSpecialisten heeft in dit kader een richt-snoer gemaakt voor een afdeling in eenUMC. Vanuit de Kamer Dienstverband is er een model vakgroepreglement voormedisch specialisten in dienstverband vaneen algemeen ziekenhuis ontwikkeld. ■

daarbij overal van hoog niveau zijn. Hierbijzit dan ook geen verschil tussen vrij beroepen dienstverband.

Vergelijken van omzet met inkomenDat betekent niet dat er naast zorgproduc-tie geen andere verschillen zijn. Een vrijberoepsbeoefenaar heeft namelijk eeneigen bedrijf. Dat betekent meer vrijheidmaar ook meer eigen verantwoordelijkheid.Er moet rekening worden gehouden metbedrijfsrisico en met een aantal voorzie-ningen die een dienstverbander al auto-matisch krijgt (opgelegd). Zo is er geenCAO voor de vrij beroepsbeoefenaars die demaximale arbeidstijd bepaalt en ook geenautomatisch recht op uitkering wegensarbeidsongeschiktheid of een aanvullingdaarop. Dit soort zaken moeten zij zelfregelen onder meer via verzekeringen. Ditwordt in de media nogal eens vergeten bijhet vergelijken van omzet van een medischspecialist in vrij beroep met het inkomenvan een medisch specialist in dienstver-band. Als inkomens vanuit vrij beroep endienstverband met elkaar worden vergele-ken, dient er rekening mee te wordengehouden dat bij dienstverband naast hetbruto inkomen ten behoeve van de socialezekerheden die in een dienstverband viade werkgeversbijdrage worden afgedektnog zeker 25% voor rekening van de medischspecialist vrij beroepsbeoefenaar komt.

Voorstander van keuzevrijheidVoor velen kan het een principiële keuzezijn om wel of niet als ondernemer te werken. Een keuze die past bij het karaktervan het individu. Een eigen bedrijfsvoeringhebben, zelf investeringen kunnen doen eninvloed hebben op het daarbij behorendeinkomen of werken binnen een dienst-verband met de daarbij behorende rege-lingen. Voor anderen kan die keuze zijnbepaald door de mogelijkheden op dearbeidsmarkt. Echter ook zij kunnen opeen gegeven moment switchen.De Orde is voorstander van een systeemmet keuzevrijheid, zoals dat voor veelberoepen in Nederland geldt.

Voordelen van het ene systeembenutten het andere systeemDe Orde stond traditioneel bekend als deorganisatie voor medisch specialisten invrij beroep. Door grote inspanningen vande Kamer Dienstverband en Kamer Acade-mische Specialisten in de afgelopen jarenvertegenwoordigt de Orde ook een zeer

grote groep medisch specialisten met eendienstverband. Daarbij zet de Orde zich inom de voordelen van het ene systeem teincorporeren in het andere om te komentot optimale zorg.Een voorbeeld van deze wisselwerkingblijkt uit het feit dat universitair medischspecialisten al jaren een evaluatiegesprekkennen waarbij naast arbeidsrechtelijkeaspecten ook de kwaliteit van zorg veelaandacht kreeg. Sinds twee jaar is er voorde medisch specialisten in vrij beroep hetIndividueel Functioneren MedischSpecialisten (IFMS) van de grond gekomendat zich nadrukkelijk richt op kwaliteits-borging. Als gevolg daarvan is de Orde nubezig een aantal elementen uit IFMS nognadrukkelijker binnen de jaargesprekken inde UMC’s te brengen. Daarnaast is de wette-lijke borging van de professionele verant-woordelijkheid van de medisch specialistvrij beroepsbeoefenaar, zoals opgenomenin de Wet Geneeskundige Behandelings-

19

Laat zien hoe tevreden patiënten zijn.

Download deze poster op

www.orde.nl/zorgenquete

21

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL

Professionele verantwoordelijkheid weghalenAls het aan de minister van VWS ligt,verdeelt de raad van bestuur van het zieken-huis de aan de medisch specialisten toe-komende gelden. Hierdoor komt iederemedisch specialist straks in loondienst.Gecombineerd met het wetsvoorstel waarbij de behandelingsovereenkomsttussen de arts en patiënt wordt verlegdnaar ziekenhuis en patiënt is het duidelijkdat de minister voornemens is de profes-sionele verantwoordelijkheid zowel inmedisch functioneel opzicht als in finan-cieel opzicht bij de medisch specialist uitde wet te halen.

Borging van de professionele autonomie in de CAO’sWat voor een gevolgen zal dit hebben? Ditzal met name afhangen van hoe raden vanbestuur zich na de wetswijziging(en) zullenopstellen en of zij alle medisch specialisteneenmaal in dienstverband zullen betrekkenbij de beleidskeuzes die de patiëntenzorgraken. Op dit moment is er een goede borging van de professionele autonomie in de CAO’s (professioneel statuut) voor de medisch specialisten met een dienst-verband. De vraag is of dit zo vanzelfspre-kendheid is als straks alle medisch specia-listen in dienstverband werkzaam zijn.CAO-afspraken kunnen door CAO-partijenworden gewijzigd. Van belang daarbij isdat medisch specialisten qua aantal maareen kleine groep zijn ten opzichte vanandere groepen medewerkers in zieken-huizen. Bij CAO’s gaat het echter om demacht van het getal. Andere CAO-partijen,die geen medisch specialisten in hun achterban kennen, hebben dus veel invloed

op de CAO. Raden van bestuur kunnen drukuitoefenen op vakbonden om wijzigingenaan te brengen in de professionele auto-nomie. Voor medisch specialisten in vrijberoep is het borgen in een CAO niet nodigmaar vloeit de professionele autonomievoort uit het vrije ondernemerschap en dewet (WGBO).

Doel wetsvoorstellen onduidelijkDe medisch specialisten hebben de afge-lopen jaren zelf enorm veel gedaan aanhet verbeteren van de zorg. Zo zijn er veleveiligheidstrajecten, kwaliteitsprojecten ennieuwe opleidingstrajecten waarvoor demedisch specialisten hebben gezorgd.Daarnaast heeft de Orde het systeemIndividueel Functioneren MedischSpecialisten (IFMS) ontwikkeld, een modelreglement mogelijk disfunctionerendmedisch specialisten opgesteld en eenKwaliteitskader Medisch Specialisten totstand gebracht. Het echte doel van deminister met de wetsvoorstellen is danook nog steeds onduidelijk. Als het er om

gaat dat raden van bestuur meer invloedop medisch specialisten zouden moetenhebben, wordt vergeten dat raden vanbestuur nu al veel invloed kunnen uit-oefenen. Zo kan bijvoorbeeld de overeen-komst met de medisch specialist wordenopgezegd in geval van disfunctioneren.

Bevoegdheden op de verkeerde plaatsHet risico van de wetsvoorstellen is, dat debevoegdheden op de verkeerde plaatsterecht komt. Niet vergeten moet wordendat raden van bestuur onvoldoende inhoudelijke kennis in huis hebben om overhet functioneren van medisch specialisteneen oordeel te kunnen geven. De medicusdient verantwoordelijk te blijven voor enverantwoording af te leggen aan zijn ofhaar collega’s over het medisch handelen.Dat raden van bestuur er op behoren teletten dat medisch specialisten dit ookdaadwerkelijk doen, spreekt voor zich.De Orde vreest dat met de wetsvoorstellente veel macht komt te liggen bij de radenvan bestuur. Raden van bestuur die kunnengaan bepalen hoeveel de medisch specialistwerkt, maar ook wat boekhoudkundigwenselijk is om te doen aan medisch handelen. De positie en kracht van medischspecialisten om patiëntgerichte zorg teverlenen wordt daardoor ontmanteld.Mensen die geen tot weinig verstand vanzorg hebben (zorgamateurs) kunnen danbepalen wat goed is voor de patiënt.Een ongewenste situatie, waar de Ordemet haar achterban alles aan zal doen omdeze te voorkomen. ■

Staat de professionele autonomie vande medisch specialist onder druk?Minister Klink is in zijn demissionaire status met een voorstel gekomen totwijziging van de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) en tot hetwetsvoorstel Wet Cliëntenrechten Zorg (WCZ) waarmee de wettelijke borgingvan de relatie medisch specialist-patiënt (Wet geneeskundige behandelings-overeenkomst) dreigt te verdwijnen en wordt overgedragen aan het ziekenhuis.De verwachting is dat het wetsvoorstel Wmg begin september door de TweedeKamer in behandeling wordt genomen. De WCZ is momenteel controversieelverklaard, maar niet van tafel. Deze beide wetsvoorstellen grijpen diep in in deformele relatie tussen medisch specialist in vrij beroep en de patiënt.

Ordenieuws is een uitgave van de Orde van Medisch

Specialisten en verschijnt in een

oplage van 11.200 exemplaren

Reageren?Bel naar

(030) 28 23 672of e-mail naar

communicatie@orde.nl

RedactieAfdeling Communicatie

en Informatie

Redactie-adresPostbus 20057

3502 LB Utrecht(030) 28 23 672

Druk Verweij Printing

Mijdrecht

Medewerkersaan dit nummer

Rob van Es

VormgevingBerkhout Grafische

Ontwerpen, BNOHarmelen

Overnemen van deinhoud, geheel of

gedeeltelijk,is toegestaan

mits metbronvermelding.

ISSN: 1572-252X

Kijk voor hetlaatste nieuws op

www.orde.nl

C O L O F O N Agenda 2010De agenda is een nieuw item vanOrdenieuws. Het biedt een overzicht vanbijeenkomsten, congressen en anderebelangrijke data die interessant kunnenzijn voor iedere medisch specialist.

9 september 2010

Congres ‘Stafmaatschap,in harmonie geharmoniseerd’World Forum, Den Haag.

30 september 2010

Themaconferentie ‘Vroege herkenningen behandeling van pijn’van het VMS veiligheidsprogramma.Locatie nog niet bekend.

6 oktober 2010

Rode Hoed Symposium ‘Medisch-specialistische zorg 2011’van Mediforum.Amsterdam.

7 oktober 2010

Conferentie ‘Ken uw risico’s’van het VMS veiligheidsprogramma.Domus Medica, Utrecht.

12 oktober 2010

Themaconferentie ‘Verwisseling van en bij patiënten’van het VMS veiligheidsprogramma.Domus Medica, Utrecht.

3 november 2010

Kwaliteitscongres ‘Kwaliteit heeftprioriteit’ van de Orde van MedischSpecialisten.Domus Medica, Utrecht.

4 november 2010

Nationale Zorg Management Dag 2010thema ‘Taakverdeling’,Kasteel Wijenburg, Echteld.

6 november 2010

AIOSdag van De Jonge Orde,de Orde van Medisch Specialisten en de LVAG.Domus Medica, Utrecht.

23

Ord

enie

uws

•au

gust

us 2

010

•SP

EC

IAL