V e e r t i e n d e j a a r g a n g • j u n i 2 0 1 0 • n u m m e r

Verkiezingen 2010

2

• Orde schort overleg met minister Klink op

• Verkiezingsprogramma’s politiek Den Haag

• Kwaliteit op de werkvloer

Column Janko de Jonge 4

Orde schort overleg minister Klink op 5

Verkiezingsprogramma’s 6

Uit het nieuws 8• Orde schort overleg met minister Klink op en raad

pleegt haar achterban over te nemen acties• Algemene ledenvergadering 22 juni 2010• Standpunten politieke partijen• Mevrouw mr. W.L. Robine Kuipers benoemd tot

Ridder in de Orde van Oranje-Nassau• Orde steunt conclusies KWF rapport• Column skippr, de oogkleppen van Eelke van de Veen• Voorstel Klink voor medisch specialisten onacceptabel• Kamer Dienstverband versterkt relatie met BBC’s• Nationale Zorg Enquête van start• Federatie KNMG roept artsen en overheid op te

investeren in ouderenzorg• Reactie Orde op RVZ rapport• Alleen ‘schaduwdraaien’ met DOT in 2011

Aan de Orde 10• Rapport Heroverweging Curatieve Zorg• Onderzoek communicatiemiddelen Orde• VvAA North Sea Jazz Night 2010• Orde staat voor alle medisch specialisten!

Vacature nieuwe voorzitter Kamer Academische Specialisten 13

De Jonge Orde 13• AIOSdag zaterdag 6 november 2010• De Arbeidsinspectie komt weer langs• Verdien je lidmaatschap terug• De Jonge Orde steunt Orde• Nieuwe voorzitter Sven Tulner• Opleidingsprijs 2010

Kwaliteit op de werkvloer 16• Kwaliteitskader• ‘De wil om het beter te doen• ‘Afwijken van professionele standaard basis

van innovatie’• Klinische genetica omarmt integrale

kwaliteitszorg

Artsenwijzer Diëtetiek herzien 19

KNMG Loopbaanbureau voor aios 19

Dienstverband 20• Dienstverband in een stichting• Organiseren Medisch Specialisten

Aanwending persoonlijk budget 20

Column Movir - Kinderen, ja graag! 21

Werken in de zorg moet aantrekkelijker worden 22

Vraag en Antwoord 23

Agenda 23

Disciplineoverstijgende scholing voor aios 24

Inhoud

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

2

Dr. B.J. Heesen,arts, MBAdirecteur Orde van Medisch Specialisten 3

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Geachte collega,

Voor u ligt het tweede Ordenieuws van dit jaar. EenOrdenieuws dat in het kader van de verkiezingen staat.Verkiezingen waarbij ook voor de medisch specialistecht iets te kiezen valt.Een keuze voor het borgen van de vrijheid van de zorg-professionals om de zorg goed te organiseren of eenkeuze voor het opnieuw nationaliseren van zorg. Onderdit laatste versta ik de bemoeienis van Den Haag omzich met elk detail in de zorg bezig te gaan houden inde veronderstelling dat dit zal leiden tot goede zorg .Het gevolg hiervan zal echter zijn dat alle tot nu toegeboekte winst op het gebied van differentiatie, flexibi-liseren van zorgaanbod (o.a. door de start van ZBC’s)weer zal verdwijnen. Ziekenhuizen en ZBC’s in zowel het‘vrije’ B segment als ‘vaste’ A segment worden ondereen budget model gebracht en Den Haag zal normenop gaan stellen waar de zorg aan moet voldoen. Ditalles onder het mom van kwaliteit.

Het zijn dus turbulente tijden. Minister Klink wordt inDen Haag geen strobreed in de weg gelegd om maat-regelen te nemen die verstrekkende gevolgen kunnenhebben voor onze beroepsgroep.

Waar gaat het om? De positie van de medisch specialiststaat op het spel. Vrij beroep en de professionele auto-nomie worden langzaam maar zeker beknot en dat isniet goed voor het ziekenhuis, niet voor u, niet voor depatiënt en dus niet voor de zorg. Zowel de Orde als deNVZ hebben in brieven aangegeven dat de maatregelendie de minister nu voorstelt absoluut niet kunnen rekenenop draagvlak. Maar het lijkt erop of de politiek dit nietwil horen. Dit accepteren we niet langer en daaromheeft de Orde het overleg met de minister opgeschort.We hebben Plaatselijke Actiecomités (PACs) opgeroepenin Utrecht bij elkaar te komen en we gaan samen metde PACs een plan de campagne maken. We rekenen opuw steun en medewerking in deze.Daarnaast becijferde minister Klink dat de ‘overschrij-ding’ inmiddels is opgelopen tot ruim 700 miljoen euro.De Orde blijft de hoogte en de onderbouwing van ditbedrag betwisten en zal ook dit zonodig bij de rechteraanvechten.

Intussen blijft de Orde ervan overtuigd dat het leverenvan kwalitatief hoogwaardige, toegankelijke en betaal-bare zorg een zaak is van de medisch specialisten, dehuisartsen, de apothekers en de verpleegkundigen.Met de inbreng van deze zorgprofessionals kan ook inde toekomst adequate en gepaste zorg geleverd blijven worden en een zorginfarct voorkomen worden. De Ordezal dan ook met de hierboven genoemde partijen inoverleg blijven om samen naar oplossingen voor de zorg-problemen van Nederland te zoeken.

Velen van u maken zich inmiddels terecht bezorgd overde grote kortingen op de honoraria. Zo bezorgd dat zijzich hebben aangesloten bij stichting Bezorgd. Vanuitde Orde is regelmatig overleg met deze stichting, wezijn samen opgetrokken in verband met de NationaleZorg Enquête, en ook in de toekomst zullen wij kijkenhoe en wanneer wij gezamenlijk kunnen optreden.

Dit Ordenieuws staat dus in het teken van de verkiezin-gen. Maar ook andere onderwerpen passeren uiteraardde revue. Zo besteden we aandacht aan een leuke enbelangrijke gebeurtenis: de uitreiking van een Koninklijkeonderscheiding aan mevrouw mr. Robine Kuipers.Velen van u zullen haar kennen. Zij heeft zich gedurende37 jaar ingezet voor vele, voor medisch-specialistischNederland, belangrijke onderwerpen en is om die redenbenoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.De Orde is trots op haar en haar werk.

Het volgende Ordenieuws verschijnt over 3 maanden. Inde tussentijd zullen wij u van actuele gebeurtenissenop de hoogte houden via onze website, www.orde.nl en via e-mail nieuwsbrieven (is uw e-mailadres nog niet bij ons bekend, dan kunt u dit doorgeven aan communicatie@orde.nl)

Ik hoop u allen te mogen begroeten op de AlgemeneLedenvergadering van 22 juni, een mooie gelegenheidom uw stem te laten horen. U bent van harte welkom!

Met collegiale groet,Bart Heesen,directeur

Hoofdredactioneel

4

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

De normtijd in de DBC is bepalend voorhet tarief. Deze normtijd is in 2004 en2007 opnieuw vastgesteld op basis vanoude capaciteitsonderzoeken. Daarnaastzijn er allerlei aanpassingen in de product-structuur doorgevoerd, zoals afschaffenvan de eerste hulp DBC en invoeren van

consult DBC waarbij de normtijden opnieuwmoesten worden aangepast. Bovendienwijkt de systematiek van ondersteunendespecialisten af. Zij worden gehonoreerd opbasis van een landelijk gemiddelde, onge-acht of de prestatie geleverd wordt of niet.Door de toegenomen zorgvraag is er meer

zorg verleend, waardoor het totaal aangedeclareerde omzet door medisch specia-listen logischerwijs is toegenomen.Volgens de minister van VWS is echter debalans zoek met betrekking tot de omzet-ten van de medisch specialisten. Maar hetis de minister zelf die het uurtarief heeftingevoerd en bij vaststelling van hetmacrokader medisch-specialistische zorg12% korting heeft ingeboekt (175 miljoeneuro), terwijl in 2007 (daarvoor was deminister gewaarschuwd) al duidelijk wasdat de omzetten met 10% zouden stijgen.

Intussen vliegen ons de getallen om deoren van mogelijke, vermeende overschrij-dingen. En een goede onderbouwing is ernog steeds niet. Als klap op de vuurpijl steltde NZa in het document “Marktimperfectiesin de medisch-specialistische zorg” vannovember 2009 dat de zorg nog niet klaaris voor vrije prijzen omdat de macht vanmedisch specialisten te groot is en deraden van bestuur van ziekenhuizen nietvoldoende toegerust zijn om de ‘confron-tatie’ met de medisch specialisten aan tegaan. Een disbalans dus volgens de NZa.

Daarom was ik des te meer verbaasd datop 19 mei jongstleden de commissieVolksgezondheid van de Tweede Kamer ineen Algemeen Overleg unaniem heeftingestemd met de invoering van eenbeheersingsmodel voor medisch specialis-ten per 2011. Hiervoor moet de Wet markt-ordening gezondheidszorg (Wmg) wordenaangepast en de relatie tussen prestatieen beloning verdwijnt hiermee uit de wet.Er komt een budget per instelling en demedisch specialisten en de raad van bestuurgaan onderhandelen over beloning enprestatie op basis van nieuwe criteria.De NZa moet nu voor 1 juli 2010 met regelskomen voor zowel de hoogte als de inrich-ting van het budget. De eerste consultatie-rondes met veldpartijen zijn al gepland.

Soms heb ik het gevoel dat de balans hele-maal zoek is. Herstel van die balans is voormedisch specialisten van groot belang omook in de toekomst het beroep aantrekkelijkte houden en met plezier te kunnen blijvenwerken. Wij zijn nu met elkaar aan zet omOrde op zaken te stellen! ■

Janko de Jonge,voorzitter Kamer Vrij Beroep

C O L U M N V A N D E V O O R Z I T T E R K A M E R V R I J B E R O E P

BalansHeeft u ook wel eens het gevoel dat de balans zoek is? De balans tussen werken privé. De balans binnen de maatschap. De balans in de verhouding met deraad van bestuur. Waarschijnlijk kunt u zelf ook nog wel enige onderwerpenbedenken, waarin er sprake is van disbalans. Herstel van de balans, het even-wicht, is dan bittere noodzaak om met plezier je werk te kunnen doen of ombinnen een relatie weer met respect met elkaar om te kunnen gaan. Bij deinvoering van het DBC-systeem in 2001 was herstel van de inkomensbalans hetbelangrijkste uitgangspunt. ‘Loon naar werken!’ was het credo. Hier is jammergenoeg niets van terechtgekomen! Na invoering van het uurtarief in 2008 zijnopnieuw grote onverklaarbare en ongewenste inkomensverschillen ontstaan.Hoe kan dit?

5

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Overschrijding € 200 miljoenDe minister heeft daarnaast de TweedeKamer gemeld dat hij een overschrijdingvan het budgettair kader zorg medischspecialisten in 2009 heeft geconstateerdvan bijna € 200 miljoen. De Orde heeftgevraagd om de cijfermatige onderbouwingen zal alle ( juridische) moge-lijkheden in de strijd werpen,als blijkt dat deze onderbou-wing niet klopt.

Grote rechtsonzekerheiddoor ondoordacht plan De minister is voornemens om wettelijkvast te leggen dat de medisch specialistenniet meer via het ziekenhuis aan de zorg-verzekeraar/patiënt declareren, maar aanhet ziekenhuis. Het zelfstandig declaratie-recht is een essentieel element bij debeoordeling of iemand fiscaal ondernemeris. De minister stelt dat de Belastingdienst

(achteraf) beoordeelt of er sprake is vanvrij ondernemerschap of loondienst.De Orde meent dat deze criteria voor debeoordeling altijd vooraf duidelijk moetenzijn zoals in de voorgaande jaren herhaal-delijk is gebeurd. Indien de Belastingdienstachteraf (na enkele jaren) beoordeelt of er

sprake is van een fictief dienstverband, zorgtdat voor grote rechtsonzekerheid bij medischspecialisten vrij beroepsbeoefenaren én nietin de laatste plaats bij ziekenhuizen. Medischspecialisten dreigen schade te lijden doorhet verlies van fiscale ondernemersfacili-teiten en ziekenhuizen worden met terug-werkende kracht inhoudings- en afdrachts-

plichtig voor de loonbelasting en de pre-mies voor de werknemersverzekeringen.Deze rechtsonzekerheid is niet acceptabel.

Vrije keuzeDe Orde ziet niets in het voorstel van minis-ter Klink en vindt dat er een vrije keuzemoet zijn voor het werken in vrij beroepdan wel in dienstverband. Beide vormenhebben hun voor- en nadelen. Een combina-tie haalt echter het beste bij beide vormennaar boven. Ondanks sommige berichten inde pers heeft de Orde alleen een probleemmet een gedwongen overgang van vrijberoep naar een de facto materieel dienst-verband. De minister brengt de rechtszeker-heid van een grote groep medisch specia-listen in groot gevaar. Dat is voor de Ordeonacceptabel. De Orde zal het eventueleverlies van het ondernemerschap en het

daaruit voortvloeiende good-willverlies in een miljarden-claim neerleggen bij de Staat.Zij zal als veroorzaker op ver-schillende gronden aansprake-lijk worden gehouden.

Motie SP: specialisten onderBalkenendenorm Vlak voor het verkiezingsreces heeft deTweede Kamer op 20 mei gestemd overeen motie van de SP om ‘bij de nieuwebudgetteringsmaatregelen voor specialis-tenuitgaven het inkomen van specialistente maximeren op de Balkenendenorm’.De motie werd gesteund door de SP, dePvdA, Groen Links en de PVV. De overigefracties stemden tegen zodat de motie isverworpen.

ActiebijeenkomstenDe Orde wacht de voorstellen niet af. HetLandelijk Actie Comité (LAC) van de Orde isop 3 juni bijeengekomen met de PlaatselijkeActie Comité’s (PAC’s) om de ontstane problematiek en de te nemen acties tebespreken. In juni zullen diverse actie-bijeenkomsten in het land worden geor-ganiseerd. U wordt per e-mail op de hoogtegehouden. ■

P O L I T I E K D E N H A A G

Orde schort overleg minister Klink op en raadpleegt haar achterban over tenemen actiesDemissionair minister Klink heeft op 26 april 2010 bekend gemaakt dat hij demedisch specialisten vrij beroepsbeoefenaren onder het budget van het zieken-huis wil brengen. Tweede Kamerleden hebben de minister groen licht gegevenom dit beheersingsmodel per 2011 in te voeren. De Nederlandse Zorgautoriteit(NZa) werkt het beheersingsmodel momenteel uit. De demissionair ministerbereidt aanpassingen in de Wet marktordening gezondheidzorg (Wmg) voor diena de zomer in de Tweede Kamer worden besproken. Het fiscaal ondernemer-schap van de medisch specialist vrij beroepsbeoefenaar dreigt hierdoor ernstigin gevaar te komen. De Orde vindt de plannen onacceptabel en heeft alle over-leg met de minister opgeschort.

“Plannen Klink onacceptabel”

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

6

P O L I T I E K D E N H A A G

Verkiezingsprogramma’s

CDA verlegt verantwoordelijkheidHet CDA vindt dat de raad van bestuur vande zorgorganisatie zelf verantwoordelijkmoet worden voor de kwaliteit en kwanti-teit van de geleverde zorg. Ze moet de(medische) professional altijd kunnen aan-spreken op de kwaliteit en veiligheid vande geleverde zorg.

Voldoende professionals in de zorgBeschikbaarheid van voldoende medischeprofessionals is van groot belang. De oplei-dingscapaciteit van met name specialistenmoet worden uitgebreid. Daarnaast is hetvan groot belang dat jongeren voor degezondheidszorg kiezen.

PvdA: “Organisatie loopt achter bij deontwikkelingen”De organisatie van de zorg moet mee-groeien met steeds nieuwe eisen enmogelijkheden. Op dit moment loopt deorganisatie achter bij de ontwikkelingen.Niet de markt maar de overheid moetsturend zijn om publieke belangen zeker testellen. Prioriteit heeft nu het doelmatigerinkopen door verzekeraars, het vereenvou-digen van de DBC-bureaucratie en hetdoelmatig spreiden van het aantal medischevoorzieningen over het land. Onnodigemedische ingrepen en onacceptabele kostenoverschrijdingen, zoals bij medischspecialisten, moeten worden beperkt.

Kwaliteit zichtbaar makenDe inspectie houdt actief toezicht opgoede zorg. Vermijdbare medische misserskomen nog te vaak voor. Daarover moet

mate belangrijk. Patiënten moeten zelfkunnen bepalen naar welk ziekenhuis zegaan en door welke specialist ze wordengeholpen. Daarom is werving en behoudvan voldoende zorgpersoneel één van debelangrijkste uitdagingen in de zorg.

Menswaardige zorg voor de PVVDe Partij voor de Vrijheid kiest voor mens-waardige zorg en voor ouderen in ver-pleeghuizen die meer rechten hebben dangevangegen. Dat is nu andersom en dat isvan de zotte. Geen ondervoeding, uitdro-ging, doorligwonden en 24-uursluiersmeer in onze zorginstellingen. Kleine zorg-instellingen met veel minder managerswaar de zorgverlener weer mag zorgverlenenen de patiënt weer de zorg krijgt die hij ofzij verdient. De oudere generatie heeft onsland opgebouwd.

Groen Links: zorg beter organiserenZorg in wijk en buurt komt centraal testaan bij Groen Links. Werk in de zorgwordt interessanter en efficiënter dooreen taakherschikking van medisch specia-listen, artsen en verpleegkundigen. Hetsysteem voor declaraties in de zorg, dediagnose-behandelingcombinatie (DBC),wordt drastisch vereenvoudigd. Hetmedisch beroepsgeheim wordt gerespec-teerd. Medisch specialisten komen in loon-dienst en worden gestimuleerd om degoedkope variant van een geneesmiddelvoor te schrijven. Zorgverzekeraars zonderwinstoogmerk krijgen een centrale rol in deuitvoering van de publieke basisverzekering.Om het aantal orgaandonoren te vergroten,wordt het actief donorregistratiesysteemingevoerd: mensen zijn donor, tenzij zijaangeven dat niet te willen. Kwalitatiefhoogwaardige alternatieve zorg, die voldoetaan eisen op het terrein van opleiding,kwaliteitsbeleid en klachtenregeling, blijftvrijgesteld van btw-heffing.

meer openheid komen. Wat goed is, maggezien worden. Wat slecht gaat, moetbekend zijn.

Afschaffen numerus fixusOmdat het de komende jaren meer moeitezal kosten voldoende medewerkers voorde zorg te verkrijgen, moet het imago ver-beteren. Voldoende stageplekken zijnnoodzakelijk. We willen af van de kunst-matige schaarste onder specialisten enschaffen de numerus fixus voor de studiegeneeskunde af.

VVD wil dat zorg efficiënter wordtingerichtKwaliteit van de zorg staat bij de VVD altijdvoorop. Daartoe moet de Nederlandse zorgefficiënter worden ingericht. De VVD wilook voorkomen dat er onnodig beroep opde zorg wordt gedaan. Daarom moetiedereen eerst naar een huisarts alvorenseen specialist te raadplegen, met uitzon-dering van spoedeisende zaken.Zorgverzekeraars moeten zich verder ont-wikkelen tot concurrerende en risico-dragende verzekeraars. Zij moeten ervoor zorgen dat hun patiënten de beste kwaliteitaan zorg tegen een zo laag mogelijke prijskrijgen.

Verhoging eigen risicoDe VVD vindt de verhoging van het eigenrisico zoals voorgesteld in de ‘brede her-overwegingen’ onaanvaardbaar. Ook eeneigen bijdrage voor een bezoek aan dehuisarts is voor de VVD niet acceptabel.

KeuzevrijheidKeuzevrijheid voor de patiënten is uiter-

De Orde van Medisch Specialisten volgt nauwgezet de huidige politieke ontwikkelingen en kijkt met extra interesse naar de standpunten van politiekepartijen rondom de zorg. Daarnaast ontgaan ook andere relevante onderwerpenons niet. In de onderstaande overzichten is van de grootste politieke partijeninformatie te vinden over de standpunten betreffende de zorg van hun verkiezingsprogramma’s .

7

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Christen Unie: verdere vrije prijs-vorming alleen na evaluatie Verdere invoering van vrije prijsvorming isalleen mogelijk na zorgvuldige evaluatievan voorgaande stappen op basis van kwaliteit en toegankelijkheid.Zorgverzekeraars en zorginstellingenonderhandelen over prijs, kwaliteit envolume van zorg. Het volume is vrij, maaralleen met een eenduidige en controleer-bare productomschrijving.

BeloningstructuurMedisch specialisten verdienen in Neder-land beduidend meer dan in de ons omrin-gende landen, en daarvoor is geen enkelereden. De beloningstructuur van medischspecialisten wordt daarom aangepast.Ook mogen zorgverzekeraars selectief contracteren met uitzondering van dehuisartsenzorg. Voor het contracteren vanbasiszorg en/of acute zorg in ziekenhuizengelden bereikbaarheidsnormen.

D66 wil reële prijzen in de zorgReële prijzen voor zorgprestaties (prestatie-bekostiging door DBC- en ZZP-systeem)zijn leidend. D66 vindt dan ook dat vóór2012 de planbare zorg in het ziekenhuis(het B-segment) in stappen via 50% tothet maximum (ongeveer 70%) kan wordenuitgebreid.

Doorstroom basisartsen en specialistenDoor drempels in de opleiding te verminde-

ren komt er een grotere in- en doorstroomvan basisartsen en medisch specialisten.D66 wil de numerus fixus voor de studiegeneeskunde afschaffen.

Eén kwaliteitsinstituutD66 wil meer onderlinge afstemming enconcentratie van de sectorspecifieketoezichthouders in de zorg. Ook het bestuuren governance in de zorgsector moetenverbeteren. Om te voorkomen dat crucialezorg wegvalt, is een ‘early-warningsysteem’nodig. Alle zorgorganisaties die zich metkwaliteit en transparantie bezighoudenmoeten opgaan in één gezaghebbendkwaliteitsinstituut. ■

Dossier CDA PvdA SP VVD

Titel programma ‘Slagvaardig en samen’ ‘Iedereen telt mee’ ‘Een beter Nederland ‘Orde op zaken’voor minder geld’

Overheidsfinanciën Circa € 18 miljard ombuiging Circa € 10 miljard ombuiging € 14 miljard bezuiniging, € 31 miljard bezuiniging,(ombuigingen tot (minimaal begrotingstekort (begrotingstekort wegwerken € 10 miljard intensivering € 4 miljard intensiveringen 2015 + in twee kabinetsperioden in twee kabinetsperioden); en € 6 miljard lasten- en € 7 miljard lasten-ontwikkelingshulp) wegwerken); bezuinigingen wel volgende kabinetsperiode verzwaring = € 10 miljard verlichting = € 20 miljard

o.a. op overheid, subsidies en al besluiten over € 20 miljard ombuiging. ombuiging.zorg; geen lastenverzwaring. ombuigingen.

Budget ontwikkelings- Budget ontwikkelings- Budget ontwikkelings- Budget ontwikkelings-samenwerking samenwerking niet samenwerking blijft samenwerking verlagen0,7% tot 0,8% bbp. ter discussie. 0,8% bbp. tot Europees

gemiddelde (0,4% bbp).

Sociale zekerheid Eerste periode werkloosheid Uitkeringen blijven koppelen Minimumloon en sociaal Uitkeringen koppelen aan loondoorbetalingplicht voor aan loonontwikkeling. minimum 5% verhogen. inflatie, m.u.v. AOW (koppelen werkgever (afhankelijk van duur aan loonontwikkeling).dienstverband), daarna WW Uitkeringen omzetten in Re-integratiebedrijf terug van maximaal 1 jaar. betaling algemeen aanvaard in handen van overheid. Wajong ,Wsw en Wwb

werk. samenvoegen.Kosten loondoorbetaling worden Niet tornen aan WW.in mindering gebracht op Loondoorbetalingplicht in WW Jongeren tot 27 geen recht op eventuele ontslagvergoeding. (WW gelijktijdig verkorten). Wwb. Immigranten eerste

10 jaar geen recht op Wwb.Wsw, Wajong en loonkosten- Re-integratiemiddelen subsidies integreren tot één omzetten in loonkosten- Re-integratie alleen voor regeling. subsidies voor ouderen en bijzondere doelgroepen.

werknemers aan de onderkant. Uitvoering bij gemeenten,Gemeenten worden verantwoor- UWV opheffen.delijk voor werkbedrijf (UWV) en Uitvoering Wajong onder- alle re-integratietrajecten. brengen bij gemeenten. WW beperken tot 1 jaar maar

uitkering eerste maanden Uitvoering WGA privatiseren. Stroomlijning Wajong, Wsw, hoger.

AWBZ en Wmo tot ‘Wwb-plus’.Uitvoering arbeidsongeschikt-

Wettelijk verplichte verzekering heidsverzekeringen zzp-ers voor ziekte en a.o. privatiseren.

���

ren van eenduidige normen, ook over deuitkomsten van de zorg, zijn speerpuntenvan het beleid van de Orde en de weten-schappelijke verenigingen. Zo kan de zorgvoor patiënten transparanter, beter en efficiënter worden gemaakt.

7 mei 2010

Column Skipr: De oogkleppen vanEelke van der VeenDe medisch specialisten zijn zich zeerbewust van hun maatschappelijke verant-woordelijkheden en van de noodzaak vaneen groot aantal veranderingen in deinrichting van de zorg om deze ook in detoekomst betaalbaar én op een kwalitatiefhoog niveau te houden. Daarbij zou je ookmogen verwachten dat de politiek zonderoogkleppen naar de feiten kijkt, in plaatsvan zich te laten leiden door achterhaaldepremissen, vooroordelen en op drijfzandgebaseerde cijfers.

27 april 2010

Voorstel Klink voor medisch specialisten onacceptabelDemissionair minister Klink denkt de uit-gaven van medisch specialisten te begrenzendoor de medisch specialisten vrij beroeps-beoefenaren in een budgetmodel te plaat-sen met de raden van bestuur als budget-houder (zie pagina 5).

8 mei 2010

Orde steunt conclusies KWF-rapport‘Kwaliteit van kankerzorg inNederland’De Orde van Medisch Specialisten (Orde)onderschrijft de conclusies van het rapport‘Kwaliteit van kankerzorg in Nederland’van KWF Kankerbestrijding. De zorg voorkankerpatiënten is in Nederland van eenhoog niveau. Natuurlijk is ook in goedezorg altijd ruimte voor verbetering. Hierwordt hard aan gewerkt door medischspecialisten. Het ontwikkelen van betrouw-bare kwaliteitsinformatie en het formule-

8

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Uit het nieuwsOp www.orde.nl plaatst de Orderegelmatig actuele nieuwsberichten.In deze nieuwe rubriek een kortesamenvatting van het nieuws van de afgelopen maanden.De volledige berichten staan op dewebsite van de Orde.

20 mei 2010

Orde schort overleg minister Klink open raadpleegt haar achterban over tenemen actiesOp woensdag 19 mei jongstleden heeft decommissie Volksgezondheid van de TweedeKamer in een algemeen overleg de ministergroen licht gegeven om een beheersings-model voor medisch specialisten per 2011 inte voeren (zie pagina 5).

19 mei 2010

Algemene ledenvergadering 22 juni 2010De 50ste Algemene Ledenvergadering (ALV)van de Orde van Medisch Specialistenvindt plaats op dinsdag 22 juni 2010 in hetauditorium van Domus Medica te Utrecht.Aanvang 19.15 uur; vanaf 18.30 uur ont-vangst met broodjes. Voor de agenda ziewww.orde.nl.

10 mei 2010

Standpunten politieke partijenDe Orde volgt nauwgezet de huidige politieke ontwikkelingen. Lees op de web-site de standpunten van politieke partijenrondom de zorg en download een over-zicht met informatie over overige relevanteonderwerpen (zie pagina 6).

10 mei 2010

Mevrouw mr. W.L. Robine Kuipersbenoemd tot Ridder in de Orde vanOranje-NassauTijdens de lintjesregen op donderdag 29april 2010 is mevrouw mr. W.L. RobineKuipers benoemd tot Ridder in de Ordevan Oranje Nassau. Burgemeester De Vosvan Nieuwegein reikte de Koninklijkeonderscheiding uit. Mevrouw Kuipers heeftzich ruim 37 jaar voor de medisch specialis-ten van Nederland ingezet, eerst bij de LSVen later bij de Orde. Vanwege het bereikenvan de pensioengerechtelijke leeftijd is op4 maart 2010 feestelijk afscheid van haargenomen in Slot Zeist. Mevrouw Kuipersheeft zich op uitzonderlijke wijze ingezetom de snel veranderende medisch-specia-listische zorg op een verantwoorde en uit-voerbare wijze vorm te helpen geven.

Het feestelijk afscheid in Slot Zeist. Van links naar rechts: Alfred Roobol, Rob Dillmann, Robien Kuipers,Bart Heesen en Patrick Edgar

Robien Kuipers ontvangt de Koninklijke onder-scheiding van burgemeester De Vos.

19 april 2010

Federatie KNMG roept artsen en over-heid op te investeren in ouderenzorgHet aantal kwetsbare oudere patiëntenneemt de komende jaren sterk toe. Vandaagverscheen het standpunt van de federatieKNMG ‘Sterke medische zorg voor kwets-bare ouderen’ met een duidelijke visie omsterke toekomstbestendige ouderenzorgte garanderen. Met dit standpunt slaat demedische beroepsgroep de handen ineenom proactief en systematisch de medischeproblematiek bij kwetsbare ouderen op tesporen en te zorgen voor een onderlingafgestemde medische aanpak. Zo wordtvoorkomen dat kwetsbare ouderen, metvaak verschillende aandoeningen enbehandelaars, tussen wal en schip raken.

13 april 2010

Reactie op Orde RVZ rapport‘Zorg voor je gezondheid! Gedrag engezondheid: de nieuwe ordening’De Orde is het eens met de Raad voor deVolksgezondheid & Zorg dat er ingrijpendeaanpassingen nodig zijn om een zorginfarctte voorkomen. De huidige economischeomstandigheden en de aankomende dubbelevergrijzing maken drastische bezuinigingennoodzakelijk. Door te kiezen voor een con-cept van planbare zorg dichtbij de patiëntin focused factories en ZBC’s en ingewik-kelde zorg in gespecialiseerde netwerkenvan klinieken, kunnen we met minder enkleinere ziekenhuizen toe. Dat is efficiënteren kostenreducerend. De Orde is ervan over-tuigd dat als de zorg langs deze principeswordt geordend dit zal bijdragen aan eenbetaalbare, kwalitatief hoge en toeganke-lijke zorg.

21 april 2010

Kamer Dienstverband versterkt relatiemet BBC’sDe Kamer Dienstverband heeft op 15 april2010 een bijeenkomst georganiseerd metvertegenwoordigers van de Beroeps-BelangenCommissies (BBC’s) van dewetenschappelijke verenigingen. De aan-wezigen oordeelden dat het versterken vande relatie duidelijk toegevoegde waardeheeft. Er is dan ook afgesproken dat de bijeenkomsten tussen de Kamer Dienst-verband en de BBC’s met enige regelmaatworden georganiseerd. Tijdens deze bij-eenkomst is dieper ingegaan op de vol-gende onderwerpen.- In dienstverband van een stichting- Levensfasebewust personeelsbeleid- Beter organiseren van de medisch

specialisten in dienstverband

19 april 2010

Nationale Zorg Enquête van start

De Orde en Stichting Bezorgd startengezamenlijk een enquête onder patiënten.Het betreft de Nationale Zorg Enquête,een initiatief van Stichting Bezorgd. Indeze online-enquête wordt aan patiëntengevraagd hun mening te geven over demeest recente ontwikkelingen in degezondheidszorg en de medisch-specialis-tische zorg. De bedoeling is dat medischspecialisten hun polikliniekpatiënten eenfolder meegeven met de oproep thuis online de Nationale Zorg Enquête in tevullen. Het motto van deze folder is: “Uwmedisch specialist wil graag uw diagnose”.De enquête is gesloten op 31 mei 2010.

9 april 2010

Alleen ‘schaduwdraaien’ met DOT in2011De minister heeft ten aanzien van DOT(DBC op weg naar Transparantie) aangege-ven dat hij besluitvorming over het invoe-ringstraject overlaat aan een nieuw kabinet.Dit betekent dat DOT niet per 2011 wordtingevoerd. Wel is door alle politieke partijen,behalve de SP, aangegeven dat zij in detoekomst door willen met DOT. In dat lichtzal worden onderzocht of in 2011 in eenaantal ziekenhuizen ervaring kan wordenopgedaan met DOT (via ‘schaduwdraaien’).De Orde is van mening dat zo snel moge-lijk moet worden geïnventariseerd welkeproblemen er zijn op het gebied van denormtijden of de productstructuur van DOTzodat deze problemen kunnen wordenopgelost voor de definitieve invoering vanDOT. ■

9

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

10

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Strikt budgetsysteem Voor 2006 maakte men gebruik van eenstrikt budgetsysteem. Het gevolg wasonvoldoende kwaliteit van de zorg, zoalslange wachtlijsten. De kosten liepen sterkop en de patiënten waren ontevreden overde geleverde zorg. Onderzoek wijst uit datverdere introductie van marktwerkingbetere kwaliteit, lagere prijzenen het verdwijnen van wacht-lijsten zal opleveren.In tegenstelling tot genees-middelen moet de grote efficiëntieslag bij de zorg nog gemaakt worden doorbetere inkoop door de zorg-verzekeraars.

Verdere doorvoering markt-werkingEr zijn twee mogelijkhedenvoor verdere marktwerking:a. gebudgetteerde regionale

zorginkoopkantoren metbudgetverdeelmodellen;

b. een versnelde ontwikkeling van een gereguleerde marktwerking metconcurrerende en risicodragende zorgverzekeraars.

Door te weinig capaciteit, het risico dat eropnieuw wachtlijsten komen en omdattransitie naar dit model duur zal zijn kiestde Orde niet voor variant a. De Orde kiestvoor variant b, verdere marktwerking,gereguleerd en met risicodragende verzeke-raars. Op basis van kwaliteit en uitkomstenvan de zorg wordt geconcurreerd, echtermet behoud van de basiszorg die vooriedereen beschikbaar en bereikbaar moetzijn en daarnaast betaalbaar moet blijven.

ZorgkwaliteitIn het rapport Heroverweging CuratieveZorg wordt gesteld dat er een apartorgaan moet komen dat de kwaliteit vanzorg formuleert en bewaakt. De Ordevraagt zich af of dat de oplossing zoumoeten zijn. Waar het om gaat is dat deexpertise van de beroepsgroep zelf essen-

tieel is wanneer het gaat om kwaliteit.Medisch specialisten moeten hun werkgoed doen, dat continu willen verbeterenen elkaar aanspreken als dat niet zo is.

Groot manco van het rapport is dat zeerbeperkt verwezen wordt naar bronnen omalle veronderstellingen te onderbouwen.De indruk bestaat dat de werkgroep zichvooral op één bron (de OECD) geconcen-treerd heeft, daaruit slechts selectiefciteert en bovendien die feiten ook nogeens foutief interpreteert. Tevens wordt ergerefereerd aan ongepubliceerde bronnen.Verschillende andere bronnen wijzennamelijk uit dat de Nederlander zeertevreden is over zijn dokter en dat de gele-verde zorg de beste van Europa is. Dit komt,

volgens velen die goed in de materie zijningevoerd, doordat de politiek zich nietbemoeit met de inhoud van de zorg en dewijze waarop deze geleverd wordt.

Primaire verantwoordelijkheidIn onze nieuwe Model Toelatings Overeen-komst (MTO) wordt een kwaliteitskaderopgenomen dat formeel de uitwisselingvan informatie over geleverde kwaliteitregelt zodat de raad van bestuur aan zijnwettelijke verplichting als eindverantwoor-delijke kan voldoen.De medisch specialist is echter primair verantwoordelijk voor de medische zorg.Hij/zij weet waarvoor de patiënt komt, kanhet beste bepalen welke zorg nodig is enhoe die geleverd gaat worden. Er is geenreden om dat te willen veranderen en om

de overheid de bepalende rolte laten spelen. Ook is er geenenkele reden het bestaandeevenwicht tussen de medischspecialisten en de raad vanbestuur te willen verstoren.Bovendien levert dit in hetgeval van de medisch specialis-ten een extra probleem op: deraad van bestuur is weliswaarverantwoordelijk voor de totalekwaliteit van de zorg in hetziekenhuis, de medisch specia-list is echter persoonlijk aan-sprakelijk en aanspreekbaarvoor de kwaliteit van de medi-sche zorg die hij of zij heeft

geleverd, zeker naar de patiënt toe. Ennaar onze mening kan en mág je demedisch specialist niet dwingen de verant-woordelijkheid te nemen voor handelin-gen of beslissingen die niet ten volle opzijn of haar professionele instemmingkunnen rekenen.

Never change a winning teamHet in dienst nemen van de medisch specialisten in vrij beroep is zeer kostbaar.Afgezien van het feit dat er een kosten-verhogend aspect is van in ieder geval deafkoop van goodwill, is er geen enkelbewijs dat een overgang van vrij beroepnaar dienstverband de kosten van degezondheidszorg zou doen verlagen.Het risico is er zelfs, mede gezien het

A A N D E O R D E

Rapport Heroverweging Curatieve ZorgDe Orde van Medisch Specialisten is van mening dat er gezocht moet wordennaar methodes om de kosten van de curatieve zorg in de hand te houden.Door de dubbele vergrijzing en de vooruitgang op het terrein van wat medischmogelijk is zullen deze kosten in de toekomst versneld toenemen.Daarom vindt de Orde een heroverweging van de wijze waarop de curatievezorg wordt verleend en gefinancierd ook dringend wenselijk. Volgens de Orde ishet de beste instrument om dit te doen de in 2006 ingevoerde marktwerking inde gezondheidszorg.

“Bemoeienis van beleidsmakers in de rol van

‘zorgamateurs’ is volstrekt overbodig”

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

11

gedwongen karakter van een overgang indienstverband, dat de productie afneemten professionals worden gedemotiveerden daarmee de toppositie van de Neder-landse gezondheidszorg in gevaar komt.In dit wetsvoorstel wordt de raad vanbestuur de eindverantwoordelijke en heeftde patiënt alleen nog een behandelrelatiemet de raad van bestuur. Naar onze meningheeft de goede relatie en de professioneleinteractie van de medisch specialist (zowelin vrij beroep, als in dienstverband) met deziekenhuisorganisatie geleid tot de huidigezorgkwaliteit en hoge mate van efficiëntieen een verandering in deze relatie zal totinefficiëntie leiden. Ons motto is: “neverchange a winning team”.

De eigen bijdrage Grote bezuinigingen om de zorg betaal-baar te houden zijn nodig en hierbij ishaast onontkoombaar een heroverwegingvan de eigen bijdrage, anders zijn de zorg-kosten in de toekomst niet meer betaal-baar uit collectieve middelen. Dit is eengegeven en de Orde legt zich hier bij neer,als dit een politiek besluit is. Wel moetenchronisch zieken hierbij maximaal ontzienworden en moet het leiden tot meer eigenverantwoordelijkheid met behoud vangelijke toegankelijkheid.

Kort samengevat: Bemoeienis van beleids-makers in de rol van ‘zorgamateurs’ is volstrekt overbodig. De medisch specialiststelt zich nu en in de toekomst maat-schappelijk verantwoord op door zijn handelen toetsbaar te maken en de resul-taten van behandeling te verantwoordenen te publiceren. Daarvoor is het nood-zakelijk dat er goede uitkomstindicatorenkomen en deze zijn er al voor 80% van hetvolume aan zorg. Het is aan de beroeps-groep zelf om kwaliteit te definiëren,richtlijnen te maken en te rapporteren.De IGZ heeft de plicht de normen te hand-haven. Op pagina 24 en 25 van het rapportstaat welke uitdagingen er op het gebiedvan zorgvernieuwing en innovatie zijn.De professional zal hier uitvoering aanmoeten geven, eenvoudigweg omdat geenenkele raad van bestuur of politicus daar-toe de vakinhoudelijke bekwaamheid encompetentie heeft. Vernieuwingen komenvanuit het veld zelf en dat veld heeft alsenige de kennis en ervaring om deze ooksuccesvol te laten zijn. Niemand andersdan de professionals zelf kunnen al dezeontwikkelingen vorm geven. ■

ReactiesIn grote lijnen geeft men aan tevreden tezijn over de inzet van de communicatie- eninformatiemiddelen. Met name Ordenieuwsen de E-mail nieuwsbrief worden in grotelijnen goed gelezen en gewaardeerd. In detoelichtingen liet men echter ook kritischegeluiden horen. Deze gingen over de aardvan de informatie die wordt aangeboden.Die wordt soms als eenzijdig en zender-gericht ervaren. Ook de actualiteit van deinformatie kan beter. De Orde zal ook dezekritische noten graag ter harte nemen.Verder hebben vele leden aangegeven vakerom hun mening gevraagd te willen wordendoor middel van stemmingen, peilingen ofenquêtes.

ConclusieEr is behoefte aan meer interactiviteit,actualiteit en naast de papieren informatieook aan digitale informatie. Met deze con-clusie zal de Orde de komende tijd haarcommunicatie- en informatiemiddelen kritisch bekijken en verbeteren waar moge-lijk. Aanpassingen voor de website, hetverhogen van de actualiteit, het frequenteruitbrengen van de e-mail nieuwsbrief enhet aanpassen van de bladformule voorOrdenieuws zijn enkele mogelijkhedenwaar de Orde nu aan werkt. Ook de com-municatie naar de maatschappij werd vaakgenoemd in het onderzoek en is een onder-werp dat inmiddels al hoog op de agendavan de Orde staat. De Nationale Zorg Enquêteis hier een voorbeeld van. Deze zal opgevolgdworden door een strategie om het imagovan de medisch specialist te verbeteren. ■

Resultaten van het communicatie- eninformatiemiddelen onderzoek 2010

VvAA North Sea Jazz Night 2010Samen met diverse beroepsorganisaties waaronder de Orde organiseert de VvAAopnieuw een VvAA North Sea Jazz Night op donderdag 8 juli 2010. North Sea Jazzopent speciaal voor de zorgprofessionals haar deuren één dag eerder. De overwel-digende reacties op de VvAA North Sea Jazz Night 2009 en het verzoek van beroeps-organisaties ‘de volgende keer mee te mogen doen’, hebben VvAA doen besluitenopnieuw een samenwerking aan te gaan met het meest populaire jazz-evenementvan Nederland.

Veelbelovend programmaDe line-up is veelbelovend met onder meer artiesten als Nora Jones, Diane Reeves enTrijntje Oosterhuis. Informatie over de andere artiesten en het programma staan opwww.vvaa.nl/nsj. Naast muziek biedt de avond ook ruime gelegenheid om oudebekenden te ontmoeten en bij te praten onder het genot van een hapje en een drankje. Het officiële programma start om 19.00 uur. Ahoy opent vanaf 18.00 uur zijn deuren zodat er ruimschoots de tijd is om gebruik te maken van de uitstekendecateringfaciliteiten.

Voor leden van de Orde kosten kaarten voor de VvAA North Sea Jazz Night slechts € 40,-, exclusief 10% servicekosten (normale prijs € 78,-). Kaarten kunnen wordenbesteld via www.vvaa.nl/nsj.

De Orde van Medisch Specialisten hecht grote waarde aan de kwaliteit van deinformatievoorziening naar haar leden. Onlangs hebben we een communicatie-en informatiemiddelen onderzoek gehouden onder de leden. De uitkomstenvan het onderzoek helpen om de middelen te verbeteren en nog beter aan telaten sluiten bij de wensen van de leden. De gegeven meningen, suggesties enopmerkingen zullen leidend zijn in de te maken keuzen over het verbeteren enoptimaliseren van de communicatie- en informatiemiddelen van de Orde.

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

12

Belangenbehartiging voor allemedisch specialistenDe Orde staat voor een vrije keuze voor hetwerken in vrij beroep dan wel in dienst-verband in een algemeen ziekenhuis ofeen UMC. De combinatie haalt het beste

bij beide vormen naar boven. In het bestuurvan de Orde werken vertegenwoordigersvan vrij beroepers, dienstverbanders enuniversitair medisch specialisten zij aan zijom de belangen van alle medisch specialistente vertegenwoordigen. Vandaag de dag zijn

die belangen niet alleen bijzonder groot,maar treffen uiteindelijk alle medisch specialisten, ongeacht de wijze waarop zijwerken.

Combinatie van vrij beroep en dienst-verband werkt goedDe wijze waarop de medisch-specialistischezorg in de algemene ziekenhuizen inNederland is vormgegeven met enerzijdseen vrij beroep en anderzijds een dienst-verband, samenkomend in de medischestaf werkt goed. Dat laatste wordt ookondersteund door vele reacties uit radenvan bestuur, die ook aangeven niets tezien in een wijziging van het bestaandesysteem. Bovendien scoort de Nederlandsegezondheidszorg al jaren in de top tien vanalle landen als het gaat om het bereikenvan de beoogde zorgdoelen. Met name hetfeit dat in Nederland de artsen samen metde patiënten bepalen welke zorg wordtgeleverd is een groot goed.

Verschil in productie is appels metperen vergelijkenIn sommige rapporten en reacties, die delaatste tijd in hoog tempo zijn verschenen,wordt steeds meer de suggestie gewektdat een belangrijk verschil tussen het vrijberoep en dienstverband, het verschil inproductie zou zijn. Dat daarmee appelsmet peren worden vergeleken, mag voorelke ingewijde duidelijk zijn. Bovendienmag productiviteit niet worden verwardmet zorgproductie, dat wil zeggen aantallenbehandelde patiënten. Productiviteit komtniet alleen tot uiting in het aantal behande-lingen, maar bijvoorbeeld ook in het gevenvan onderwijs, het superviseren van demedisch-specialistische vervolgopleidingenen het doen van onderzoek. Echter, vandaagde dag komen samenstellers van dergelij-ke rapporten veelal weg met dit soortongefundeerde kreten, in de wetenschapdat hun boodschap koren op de molen isvan hun opdrachtgevers.

Laat duidelijk zijn dat de Orde afstandneemt van dit soort conclusies. Vrij beroeps-beoefenaren, dienstverbanders en universi-tair medisch specialisten zijn hard werkendemedici die allemaal het belang van depatiënt hoog in het vaandel hebben staan.We zullen ons dan ook vol energie voorhen blijven inzetten want we zijn en blij-ven dè organisatie voor álle medisch speci-alisten, wat anderen daar ook van mogenvinden. ■

A A N D E O R D E

De Orde vertegen-woordigt alle medisch specialisten!De Orde van Medisch Specialisten is en blijft dé belangenorganisatie voor állemedisch specialisten. Soms wordt daaraan getwijfeld. Vooral door derdenwordt de nadruk erop gelegd dat de Orde zich voornamelijk zou bezig houdenmet de belangen van de medisch specialisten in vrij beroep en dat de belangenvan medisch specialisten in dienstverband er minder toe zouden doen. In alleKamers van de Orde worden de belangen van de verschillende groepen op hoogniveau behartigd. Daarbij wordt niet alleen gekeken wat het belang zou kunnenzijn van een specifieke groep, maar daarbij wordt ook rekening gehouden meteffecten die deze belangen kunnen hebben op andere groepen binnen de Orde.

In het Euro Health Care index 2009 rapport (www.healthpowerhouse.com/index)staat geschreven:

“The Netherlands is the only country which has consistently been among the topthree in the total ranking of any European Index the Health Consumer Powerhousehas published since 2005. Healthcare operative decisions in the Netherlands aretaken, to an unusually high degree, by medical professionals with patientco-participation. Financing agencies and healthcare amateurs such as politiciansand bureaucrats seem farther removed from operative healthcare decisions in theNetherlands than in almost any other European country. This could in itself be a majorreason behind the NL landslide victory in the Euro Health Consumer Index 2009.”

13

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Onderhandelaar, belangenbehartigeren visionairHet voorzitterschap heeft een duur vandrie jaar met de mogelijkheid van verlen-ging met een tweede termijn van drie jaar.Gezien de beleidsonderwerpen die dekomende, waarschijnlijk turbulente jarenaan de orde komen, dient de nieuwe voor-

zitter een goede onderhandelaar/belangen-behartiger en visionair te zijn. De KamerAcademische Specialisten zal daarnaastondersteuning bieden aan de AcademischeSpecialisten Verenigingen.

Geïnteresseerd?Nadrukkelijk worden vrouwelijke collega’s

gevraagd om te reflecteren. De voorzittervan de Kamer Academische Specialistendient lid te zijn van de Orde. Vanuit deKamer Academische Specialisten zal eencommissie zich bezig houden met hetselecteren van de kandidaten. De secretarisvan de Kamer Academische Specialistenmr. Adriaan J. Taselaar, (030) 28 23 670 zal de procedure begeleiden.

Geïnteresseerden kunnen zich schriftelijkmet motivatie en cv aanmelden tot enmet 1 juli 2010.

Het profiel voor de voorzitter van deKamer Academische Specialisten is te vinden op www.orde.nl. ■

K A M E R A C A D E M I S C H E S P E C I A L I S T E N

Vacature nieuwe voorzitter Kamer Academische SpecialistenDe Kamer Academische Specialisten zoekt een nieuwe voorzitter vanwege hetverlopen van de tweede termijn van de huidige voorzitter.De Kamer Academische Specialisten beoogt een universitair medisch specialistdie bereid is deze functie met enthousiasme in te vullen, die voldoende affiniteiten ervaring heeft met de onderwerpen van de Kamer Academische Specialistenevenals ervaring, en die past binnen zowel de Kamer Academische Specialistenals het algemene bestuur van de Orde.

LANDELIJKE AIOSDAG VOOR AANKOMEND MEDISCH SPECIALISTENZATERDAG 6 NOVEMBER

VOORAANKONDIGING

www.dejongeorde.nl/aiosdag

14

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Verdien je lidmaat-schap terug met hetAIOS-arrangementvan ABN AMRONaast de collectieve belangenbehartigingaan CAO-tafels en de individuele dienst-verlening is er nu nog meer reden om lidte zijn en te worden van De Jonge Orde. Insamenwerking met ABN AMRO heeft DeJonge Orde namelijk een specifiek AIOSarrangement opgesteld. Naast diversefinanciële voordelen bevat dit arrange-ment onder andere één jaar lang het gra-tis lidmaatschap voor De Jonge Orde. Ditarrangement geldt voor zowel de huidigeDe Jonge Orde-leden die reeds bij ABNAMRO bankieren of toekomstig leden diebij ABN AMRO gaan bankieren.

Wat houdt het arrangement in?• Eén jaar lidmaatschap van De Jonge

Orde retour• Twee jaar gratis ABN AMRO Privé pakket

met gratis ABN AMRO Gold Card• Gebruik Preferred Banking voor Medici

met onder meer service aan huis en leuke evenementen

• In totaal 0,4% extra korting op een hypotheek en vele vergoedingen bij de aankoop van een huis

• Medisch Anticipatiekrediet tot€ 25.000,- tegen een gunstige rente

• Medisch Verzekeringspakket

Meer informatie? Kijk op www.dejongeorde.nl. ■

D E J O N G E O R D E

De Arbeidsinspectie komt weer langs

Bijna 100 overtredingen bij controlesin 2008Een onderzoek van de Arbeidsinspectie in2008 onder een dertigtal ziekenhuizenheeft in Nederland veel stof doen opwaaien.Bijna 100 overtredingen zijn toen vast-gesteld en ziekenhuizen is te verstaangegeven dat zij binnen de wet dienden te opereren. Zowel inde aanloop naar decontroles in 2008,als na afloop van decontroles, is De JongeOrde nauw betrokkengeweest bij hetgehele proces. Ookten aanzien van dekomende controlesheeft De Jonge Orde input geleverd aan deArbeidsinspectie.

Verbeteringen sindsdien Het bestuur van De Jonge Orde heeft in deafgelopen periode vastgesteld, dat op veelplaatsen extra aandacht is geweest voorhet invoeren van correcte roosters.Enerzijds is veel gebruik gemaakt van hetDéhora-systeem, anderzijds is via de afde-ling dienstverlening veel informatie enadvies verstrekt. Ook de nieuwe folder vande Arbeidsinspectie, specifiek gemaaktvoor aios en in alle ziekenhuizen verspreid,kan aios behulpzaam zijn bij het controlerenvan de eigen roosters. Daarnaast heeft hetbestuur vastgesteld, dat het noodzakelijkis om regelmatig de ziekenhuizen tebezoeken om er voor te zorgen, dat nieuwinstromende aios de arbeidstijdenwet-geving weer onder de aandacht gebrachtkrijgen. Dit om te voorkomen dat nieuwegroepen aios straks weer afwijkende roosters voorgelegd krijgen.

AandachtspuntenTen aanzien van de komende controleswijst De Jonge Orde op een drietal aspectendie soms nog onvoldoende aandacht krijgenin de roosters, dan wel in de administratievan de aios, namelijk:• overdrachtstijd is werktijd, maar komt

in de meeste roosters niet voor;• een bereikbaarheids

dienst aansluitend aan een dagdienstdient te betekenen dat na de dagdienstde aios naar huis moet kunnen. Indiendeze verplicht moetblijven is het feitelijkgeen bereikbaar-

heidsdienst, maar wordt de dagdienst ver-lengd;• met zowel de NVZ nederlandse vereni-

ging van ziekenhuizen als de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra is afgesproken dat aiosalle werktijden moeten registreren. Datmoet betekenen dat er geen druk op aios mag worden gelegd, om zoge-naamd ‘creatief’ de uren in te vullen die door het ziekenhuis of de medisch specialisten worden gewenst. ■

“Overdrachtstijd iswerktijd, maar

komt in de meeste roosters niet voor”

De Jonge Orde heeft al een aantal jaren de naleving van de arbeidstijden alséén van de beleidsmatige speerpunten benoemd. Speciaal voor leden heeftDe Jonge Orde het Déhora-systeem online ter beschikking gesteld. Met ditsysteem kunnen aios controleren of hun dienstrooster binnen de wettelijkebepalingen valt. Ziekenhuizen hebben inmiddels van de Arbeidsinspectie hetbericht gekregen dat hernieuwde controles zullen gaan plaatsvinden.

15

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Tijdens de Algemene Ledenvergadering van 21 april jongstleden is Sven Tulner,aios orthopedie, gekozen tot nieuwe voorzitter.

BestuursledenOud-bestuurslid Léon Winkel neemt zitting in de Raad van Advies. Alexander Horsch, aiosradiologie is gekozen als penningmeester en vice-voorzitter. Martine van Grotel, aios kindergeneeskunde is gekozen als secretaris van De Jonge Orde. Wouter Moojen, aiosneurochirurgie en Lijkele Beimers, aios orthopedie, zijn gekozen als nieuwe bestuursleden.

De Jonge Ordesteunt OrdeDe Jonge Orde is teleurgesteld over devoorstellen die vanuit Den Haagkomen en het negatieve beeld dat depolitiek schetst waardoor het beroepvan medisch specialist steeds minderaantrekkelijk wordt. Naast adviezenom aios mee te laten betalen aan huneigen opleiding (profijtbeginsel) wordtook de toekomstige positie van demedisch specialist onder druk gezet.

Voorstel Klink komt de zorg aan depatiënt niet ten goedeDe Jonge Orde is zeer verbaasd dat eendemissionair minister de medisch specialistenvrij beroepsbeoefenaren in een budgetmodelwil plaatsen met de raden van bestuur alsbudgethouder. Met het voorstel van Klinkverwacht De Jonge Orde dat veel problemengaan ontstaan tussen raden van bestuur enmedisch specialisten, hetgeen de zorg aande patiënt niet ten goede komt. Ook ont-staat het risico dat het vrij beroep komt teverdwijnen. De Jonge Orde is voorstander vanhet laten bestaan van zowel dienstverbandals vrij beroep als de werkvormen waarineen medisch specialist kan werken. De com-binatie van deze systemen maakt de zorg inNederland uniek en goed. De Jonge Ordevolgt de huidige ontwikkelingen dan ook metargusogen en steunt de Orde van MedischSpecialisten daar waar zij opkomen voor debelangen van de toekomstige generatiemedisch specialisten. ■

Nieuwe voorzitter De Jonge Orde:Sven Tulner, aios orthopedie

Sven Tulner (rechts) neemt het voorzitterschap over van Léon Winkel

Is jouw opleiding de beste van Nederland?Nomineer dan jouw opleider voor de Opleidingsprijs 2010! De Jonge Orde en de Landelijke Vereniging voor Medisch Specialisten(LVAG) zijn op zoek naar de opleiding die past in de huidige tijdgeestmet prikkelend onderwijs, een veilig opleidingsklimaat en een gezondrooster. Als je denkt dat jouw opleiding als rolmodel zou kunnen dienen voor heel Nederland, ga dan naar www.opleidingsprijs.nl envul het aanmeldingsformulier met motivatie in (vanaf 14 juni 2010).

Uitreiking op AIOSdag zaterdag 6 november 2010.Een vakjury zal de inzendingen kritisch beoordelen en drie genomi-neerden kiezen. Op de AIOSdag kiezen de deelnemers de winnaar.De prijs bestaat uit een bronzen beeldje en een financiële stimulansvan 10.000 euro ten behoeve van de opleiding.

Je kunt je opleider nomineren tot vrijdag 13 augustus 2010.

De ‘Opleidingsprijs 2010’ wordt inhoudelijk en financieel ondersteund door het Opleidingsfondsvan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de KNMG (Koninklijke NederlandscheMaatschappij tot bevordering der Geneeskunst) en de Orde van Medisch Specialisten.

16

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Vertrouwen in de patiëntenzorg bieden is ons doelHet kwaliteitsbeleid van medisch specialisten is voor de Orde eenvan de speerpunten van haar activiteiten. Het leveren van hoog-waardige zorg is immers de essentie van het beroep. Sleutel-begrippen bij het kwaliteitsbeleid zijn: veiligheid, doelmatigheid,tijdigheid, effectiviteit en patiëntgerichtheid. Het kwaliteitsbeleidis erop gericht de samenleving een gerechtvaardigd vertrouwen inde geleverde patiëntenzorg te kunnen bieden. De rol van de Ordebestaat uit het faciliteren, stimuleren, coördineren en borgen ervanzowel voor de individuele medisch specialist als voor de weten-schappelijke verenigingen.

In kwaliteitskader wordt aandacht besteed aan:• de professionele standaard;• de verantwoordelijkheidsverdeling;• verantwoording afleggen;• kwaliteitsborging en kwaliteitsverhoging.

K W A L I T E I T O P D E W E R K V L O E R

Er wordt steeds meer gezegd en geschreven overde kwaliteit van de medisch-specialistische zorg.Demissionair minister Klink, de RVz, de KNMG enook de Orde hebben allen richtlijnen, kaders enverantwoordelijkheden met betrekking tot de kwaliteit hoog op de agenda staan.

Kwaliteitskader

“Kwaliteitsbeleid is eropgericht de samenleving

een gerechtvaardigd vertrouwen in de

geleverde patiëntenzorg te kunnen bieden”

De Orde van Medisch Specialisten heeft een Kwaliteitskaderontwikkeld met daarin aanbevelingen om de kwaliteit vande gezondheidszorg van de medisch-specialistische zorgverder te verbeteren. Dit kader maakt duidelijk wat desamenleving op het gebied van kwaliteit van medisch specialisten mag verwachten. Het is tot stand gekomen innauwe samenwerking met alle wetenschappelijke vereni-gingen van de erkende medische specialismen.Het Kwaliteitskader wordt de komende weken uitgereiktaan alle leden van de Orde, niet leden en relaties van de Orde.

‘De wil om het beter te doen’Egbert Koomen werkt als vrijgevestigd cardioloog in hetGelre ziekenhuis in Apeldoorn. Hij vindt verantwoordingafleggen een grote vanzelfsprekendheid. “Daarmee houdje je kwaliteit scherp en heb je meteen een kanaal om jepatiënten duidelijk te maken hoe je handelt”. EgbertKoomen legt op verschillende niveaus verantwoording af.Binnen het ziekenhuis, binnen de beroepsgroep en binnenandere gremia als de National Cardiovascular Data Registry(NCDR), de overkoepelende database op het gebied vaninterventies en de ermee verband houdende uitkomsten.

Verhouding tot Algemeen Kwaliteitskader voor medisch specialistenHet kwaliteitskader voor medisch specialisten loopt in zekere zin vooruit op een breder Algemeen Kwaliteitskader (www.knmg.nl) dat de KNMG samen met allemedisch-wetenschappelijke en beroepsverenigingen ontwikkelt voor alle medischspecialisten. Met dit algemene kwaliteitskader, dat naar verwachting dit najaar uitkomt, krijgen artsen een totaaloverzicht van alle gangbare kwaliteitseisen.Het Algemeen Kwaliteitskader biedt ruimte om specifieke eisen (bovenbouw) voorhet eigen specialisme toe te voegen. Het kwaliteitskader van de Orde vormt de specialisme specifieke bovenbouw op het Algemeen Kwaliteitskader van de KNMG.

17

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

“Een borstreconstructie kan metverschillende technieken wordenuitgevoerd. Twee jaar geleden isin Amerika een nieuwe techniekontwikkeld die voor de patiëntveel voordelen heeft, namelijklipofilling. Maar op voorspraakvan Zorgverzekeraars Neder-land willen de verzekeraars hierniet voor betalen. Ze wijzen opevidence based medicine endaar voldoet deze ingreep nogniet aan”.

“Wat mij steekt, is dat bij eengemotiveerde afwijking van deprofessionele standaard - wantdaar hebben we het hier over -niet met de professionals inoverleg wordt getreden. Bruuskafwijzen van iets dat niet binnende protocollaire zorg valt, is nietde manier om aan kwaliteit tewerken. Door op deze manierrigide vast te houden aan afge-sproken richtlijnen, werk jekwaliteitsverbeteringen tegen.Ons vak gaat internationaalachterlopen als dit de wijze iswaarop professionele stan-daarden worden gehanteerd”.

“Laat er geen misverstand overbestaan, ik ben een warm voor-stander van richtlijnen. Je legter een bepaald kwaliteitsniveaumee vast. Maar kwaliteit is nietgebaat bij stilstand. Kwaliteitvan zorg vereist innovatie omvervolgens kwalitatieve voort-gang opnieuw te borgen”.“Professionele standaarden zijnbinnen mijn vak het hardstnodig voor esthetische opera-ties. Deze niet-verzekerde zorgkent nauwelijks wetgeving. Opdit moment mag elke basisartsesthetische operaties doen metalle risico’s van dien. Pas als zichheel veel complicaties voordoenen deze gemeld worden, gaatde Inspectie op bezoek.Onze beroepsgroep heeft er bijde politiek op aangedrongenom via wetgeving dit soortgevaren aan te pakken. Maarhet heeft kennelijk geen priori-teit. De onduidelijke sfeerwaarin dit soort praktijkengewoon mogelijk blijven, staatver van de professionele stan-daarden die de beroepsgroepzichzelf oplegt”. ■

De context van het afleggen vanverantwoording luistert nauw,benadrukt Egbert Koomen.“Voor je het weet is het eendefensief mechanisme gewor-den. Dat is zeker het geval alsniet de beroepsgroep, maar deoverheid toetst of je aan pro-fessionele criteria hebt voldaan.Het is dan meer een controle-apparaat dan dat je vanuit eenkritische blik werkt aan verbe-teringen”.

In verhalen in de media wordtsoms gesteld dat het beter isals de overheid het afleggenvan verantwoording organi-seert, omdat medisch specialis-ten elkaar zouden beschermen.Koomen: “Dit snijdt in de kernvan de zaak geen hout. Hetwerkt eerder andersom. Mensenbuiten de directe beroepsgroepweten niet goed wat de finessesvan de werkvloer zijn. Daardoordreigt te gemakkelijk en opper-vlakkige oordeelsvorming. Binnende beroepsgroep zijn professio-

nals kritisch. Dat heb ik veel liever: een open en eerlijke ver-antwoording van de kwaliteitvan je handelen. Je spiegelt jeaan beroepsgenoten”.

Medisch specialisten en de ziekenhuizen waar zij werken,kunnen bij visitaties onder eenmaatschappelijk vergrootglaskomen te liggen. Conclusies datmedische professionals het nietgoed doen, zijn dan snel getrok-ken. Zelden is zo’n gevolgtrek-king terecht, maar dat is ver-volgens lastig uit te leggen aanhet grote publiek.

Egbert Koomen: “Bij visitatieskunnen tekortkomingen aanhet licht komen. Dat is nu eenmaal de werking van ditinstrument. Dat betekent nietdat het een minder goedeafdeling is. Het betekent dathet een afdeling is die zichkwetsbaar opstelt en die de wiltoont om het beter te doen”.

■

Maar hoe wordt het nu ervaren op de werkvloer?Hoe gaan de professionals er in de praktijk mee omen waar lopen zij tegen aan? De Orde vroeg het aanEgbert Koomen, cardioloog in het Gelre ziekenhuisin Apeldoorn en aan Irene Mathijssen, plastisch chirurg in het Erasmus MC.

“Ons vak gaat internationaal achterlopen als dit de wijze is

waarop professionele stan-daarden worden gehanteerd”

“Mensen buiten de directeberoepsgroep weten niet goedwat de finesses van de werk-vloer zijn. Daardoor dreigt te

gemakkelijk een oppervlakkigeoordeelsvorming”

‘Afwijken van profes-sionele standaard basis van innovatie’“Geen enkele richtlijn of standaard kan dwingend zijn.Gemotiveerd afwijken van de standaard is het begin vaninnovatie”, zegt dr. Irene Mathijssen. Zij is plastisch chirurgin het Erasmus MC en voorzitter van de NederlandseVereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC). Toch weetMathijssen uit eigen beroepservaring dat niet alle partijenin de zorg daar zo over denken.

Wilt u een exemplaar van het Kwaliteitskader ontvangen?Stuur een e-mail naar communicatie@orde.nl

18

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Beter communicerenHaar ziekenhuis was één van de twee pilotsvoor het opzetten van een kwaliteitsvisitatie.Het werken aan de visitatie was in tijd enin energie een intensief proces. “Hoe ga jemet elkaar om, binnen de staf en met depatiënten? Wat doe je aan wachttijden endoorstroomtijden? Het zijn simpele vragen,maar binnen de context van een visitatiekomt er veel voor kijken. Beschrijving vandit soort processen leidt tot meer bewust-wording van het belang van goede com-municatie binnen en buiten je organisatie.Met wachttijden en doorstroomtijdenscoorden we overigens goed. Een verbeter-punt is dat stafleden elkaar beter op dehoogte kunnen houden. Dat is inmiddelseen vast punt van orde tijdens onze staf-bijeenkomsten”.

Nieuwe indicatorenEen even fascinerend proces was het vast-leggen van indicatoren. Nine Knoers: “Datwas aanvankelijk lastig voor ons.We opererengeen mensen en zijn geen behandelaars instrikte zin. Dus waar vind je indicatorendie relevant zijn?”Ze werden ondermeer gevonden in enkele

aspecten waarin klinische genetica zichonderscheidt van andere medische disci-plines. “Zo werd de ‘duty to recontact’ voorons vakgebied een indicator. Bij borstkankerbijvoorbeeld kunnen twee genen verant-woordelijk zijn voor het erfelijk doorgevenvan deze aandoening. Als we bij een patiëntniets vinden, maar we ontdekken een jaarlater in wetenschappelijk onderzoek weleen derde gen die erfelijke borstkanker kanveroorzaken, is het onze plicht om eerderonderzochte patiënten opnieuw in onder-zoek te nemen”.Dit soort nieuwe indicatoren zijn niet alleenvan belang voor klinische genetica, maarkunnen ook de meer klassieke medischedisciplines inspireren.

We wisten nauwelijks hoe je zoietsmoest opzettenDat klinische genetica als een kleine relatiefin zichzelf gekeerde wetenschappelijkevereniging nu pas naar buiten stapt meteen geïntegreerd kwaliteitssysteem heeft- onbedoeld - zo z’n voordelen. “Kinder-ziektes die destijds kwaliteitssystemen vangrote specialismen kenmerkten, konden wij nu dankzij voortschrijdend inzicht voor-

komen”, zegt klinisch geneticus dr. Christivan Asperen van het Leids UniversitairMedisch Centrum. Zij is voorzitter van deCommissie Kwaliteit en was hiermee devaandeldrager bij de indicatoren- en visitatie-ontwikkeling.Christi van Asperen steekt daarbij nietonder stoelen of banken dat de klinischgenetici zich geholpen voelden door deOrde. Niet alleen vanwege de financieringvanuit de Stichting KwaliteitsgeldenMedisch Specialisten, maar ook vanwegede deskundigheid: “Goede adviseurs vande Orde stonden ons in dit proces terzijde.Dat was ook nodig. Als projectgroep wistenwe nauwelijks hoe je een indicatorensetmoest opzetten”.

K W A L I T E I T

Klinische genetica omarmtintegrale kwaliteitszorgKlinische genetica zet op dit moment grote stappen. In het kader van integralekwaliteitszorg ontwikkelde de wetenschappelijke vereniging van dit vakgebiedonlangs passende concepten voor indicatoren en kwaliteitsvisitaties.Het specifieke karakter van klinische genetica maakte dat deze processen inmeer dan één opzicht grensverleggend zijn. Klinische genetica is qua externetoetsbaarheid een laatbloeier. Prof.dr. Nine Knoers, klinisch geneticus op deafdeling antropogenetica in het Universitair Medisch Centrum Nijmegen envoorzitter van de Vereniging Klinische Genetica Nederland (VKGN) zegt:“De klinische genetica voelde tot voor kort de druk niet zo om een kwaliteits-systeem op te tuigen omdat we een relatief klein en beschermd academischspecialisme zijn”.Pas sinds 1987 is klinische genetica een erkend medisch specialisme. Maar hetvakgebied groeide heel snel. Klinische genetica werd meer en meer een vitaleschakel in multidisciplinaire samenwerkingsverbanden. In die ontwikkelingkonden indicatoren en visitaties niet langer ontbreken. “Met de hulp en de professionaliteit van de Orde hebben we in een jaar tijd een goed kwaliteits-systeem opgezet”, aldus Nine Knoers.

19

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Solliciteren na afronding van je specialisatie In deze masterclass, met medewerkingvan longarts Jaap Klein, leer je als aioshoe jij de passende baan kan vinden naafronding van je specialisatie. Zelfkennisen kennis van het samenwerken in maat-schappen en vakgroepen zijn onontbeer-lijk. Je leert hoe je tijdig netwerkt,gesprekken voert en onderhandelt.Deze masterclass wordt gegeven op 8 juni van 13.30 - 21.00 uur in Leiden en op 5 oktober van 13.30 - 21.00 uur inMaastricht.

Ervaring als basis voor de toekomstWaaruit put u de komende jaren inspiratieen bezieling voor uw werk? Hoe blijft u fiten energiek? Speciaal voor medisch speci-alisten in de tweede fase van hun carrièreis er de vierdaagse Asklepion leergang"Ervaring als basis voor de toekomst”.Samen met collega’s wisselt u vangedachten over uw huidige loopbaan en verwachtingen voor de toekomst.De training wordt gegeven op 22 september,24 november, 26 januari en 23 maart (2011)van 14.30 - 20.30 uur (met maaltijd) in dePriorij Emmaus/Huize Doornburgh teMaarssen.Meer informatie of inschrijven? Zie www.asklepion.nl.

Professioneel presenterenHoe bereikt u uw publiek professioneel entoch ontspannen? Hoe overtuigt u en hoehoudt u de aandacht vast? Medisch speci-alisten en aios leren een presentatie toe-gankelijk en aantrekkelijk te maken enontvangen tips om de persoonlijke pre-sentatie sterker te maken.De training wordt gegeven op 22 en 29 september en 6 oktober van 18.00 -21.30 uur in Domus Medica te Utrecht.

Populair wetenschappelijk schrijvenBent u medisch specialisten of aios enwilt u graag over uw vak schrijven vooreen breed lezerspubliek? Leer de kneepjesvan het journalistieke vak in deze interac-tieve workshop, met aandacht voor hetDeze training wordt gegeven op 20 en 27 oktober van 18.00 - 21.30 uur in DomusMedica te Utrecht.

Kijk voor meer informatie, locaties en aanmelding op:www.knmg.nl/loopbaanbureau of mail loopbaanbureau@fed.knmg.nl.

K N M G

KNMG Loopbaanbureau:“Werk aan uw carrière”Het KNMG Loopbaanbureau biedt geaccrediteerde workshops en trainingen aanspeciaal voor aios en medisch specialisten. Een greep uit het uitgebreide aanbod:

De Nederlandse Vereniging van Diëtisten(NVD) heeft Artsenwijzer Diëtetiek geactu-aliseerd en aangepast. De vraag naarArtsenwijzer Diëtetiek is nog altijd groot,maar de inhoud was op een aantal puntenverouderd. Dit was reden voor de NVD omde leidraad volledig te herzien.

Interessant voor artsen en andere zorgaanbiedersDe benaming Artsenwijzer Diëtetiek dektde lading eigenlijk niet helemaal, wantnaast artsen is het ook interessante kostvoor andere zorgaanbieders. De Artsen-wijzer Diëtetiek is feitelijk een indicatie-lijst, die aangeeft bij welke aandoeningenen op welk moment het wenselijk is eenpatiënt naar een diëtist te verwijzen.Naast algemene informatie over de werk-wijze van de diëtist staan per aandoeningde doelstelling van het dieet, de dieetken-merken en de behandeltijd vermeld. Dezenieuwe versie is aangepast aan de laatstewetenschappelijke inzichten en bevat eenaantal nieuwe onderwerpen zoals bariatri-sche chirurgie en short bowel syndroom.

Graag een exemplaar?De herziene Artsenwijzer Diëtetiek is zowelin boekvorm als middels een geheel nieuween gebruiksvriendelijke website (www.art-senwijzer.info) beschikbaar. De komendetijd zullen diëtisten de nieuwe ArtsenwijzerDiëtetiek persoonlijk uitreiken aan de zorg-aanbieders met wie zij samenwerken.Artsen en andere zorgaanbieders die graageen exemplaar ontvangen, kunnen ditvragen aan de diëtist in hun omgeving. ■

Artsenwijzer Diëtetiek herzienHet ontwikkelen van de indicatoren wasteamwerk. Met de diverse afdelingen in hetland en met externe partijen.“De VerenigingSamenwerkende Ouder- en Patiënten-organisaties en de Vereniging KlinischGenetische Laboratoriumdiagnostiek hebbenbelangrijke bijdragen geleverd”.

Kaf van het koren scheidenDe informatieachterstand op het gebied vankwaliteit is nu ingelopen en heeft plaats-gemaakt voor enthousiasme over de nieuweverworvenheden. Christi van Asperen:“Tijdens onze recente Invitational Conferencein april werd het nieuwe kwaliteitsdenkenheel positief opgepakt. De betrokkenheidis groot. Logisch, want dit maakt ons werkprofessioneler en we vinden er een betereaansluiting bij andere medisch specialismendoor”. Er zijn meer voordelen. Het nieuwekwaliteitsinstrumentarium biedt bijvoor-beeld een nuttig handvat om in klinischgenetisch onderzoek het kaf van het korente scheiden. Christi van Asperen: “Denk bij-voorbeeld aan whole genome analysis.Diverse organisaties zijn hier in Nederlander mee bezig en niet altijd met de professio-nele standaarden die onze wetenschappe-lijke vereniging voorstaat”. ■

20

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Voor zowel het ziekenhuis als voor demedisch specialist kan dit een voordeelbetekenen, maar er zijn ook enkele aan-dachtpunten bij een dergelijke constructie.Veelal wordt de nieuwe relatie tussenstichting, ziekenhuis en medisch specialistenvastgelegd in een convenant. Ook zijn ernieuwe arbeidsovereenkomsten nodig tussen de stichting en de medisch specia-listen. In het convenant worden enkelegaranties vastgelegd, waarbij ook afspraken

worden gemaakt over (meer)opbrengsten,formatie en productie.

In de arbeidsovereenkomsten zal daaromduidelijk moeten worden vastgelegd hoeom wordt gesprongen met anciënniteit,hoe het salaris wordt vastgesteld, op welkemanier de AMS wordt toegepast en toe-komstige aanpassingen worden meegeno-men. Met name deze laatste punten zijnvan essentieel belang om de rechtspositie

te waarborgen. Tevens moet aandachtworden besteed op welke wijze afwezig-heid van een van de collega’s wordt opge-vangen en hoe (langdurige) ziekte wordtgeregeld. Tenslotte zal de medisch specia-list inzicht moeten hebben in de financiënvan de stichting, wat gebeurt er als destichting ophoudt te bestaan, in de pro-ductie en de afspraken die met de verzeke-raar zijn en worden gemaakt.

Bij dit laatste gaat het ook om de wijzewaarop de medisch specialisten daarbijworden betrokken. Gezien het huidigepolitieke klimaat adviseert de Orde aanhaar leden zich goed te laten informerenover de voor- en nadelen van de mogelijk-heid van werken in een stichting.

Mocht u naar aanleiding van bovenstaandenog vragen hebben dat kunt u contactopnemen met de Infodesk van de Orde vanMedisch Specialisten, (030) 28 23 666 ofvia mail: infodesk@orde.nl. ■

D I E N S T V E R B A N D

Dienstverband in een stichtingMedisch specialisten komen regelmatig bij de Orde met juridische vragen overhet werken in een stichting. Een dergelijke stichting is meestal opgericht dooreen ziekenhuis, waarbij het stichtingsbestuur veelal overeenkomt met de raadvan bestuur. Waar voorheen het ziekenhuis voor de medisch specialisten eenfunctiegerichte budgettering (FB budget) ontving, is er via een stichting demogelijkheid om de honorariumopbrengsten van gefactureerde DBC’s buitenhet FB budget te houden. De stichting declareert dan namens de medisch specialisten aan het ziekenhuis.

Met het oog op de veranderendeomstandigheden in de zorg, vindt de Ordehet belangrijk dat medisch specialistengoed zijn georganiseerd. Naast eenmedische staf, een stafmaatschap voorvrij beroepsbeoefenaren, is de KamerDienstverband van de Orde er ook eenvoorstander van dat medisch specialistenin dienstverband zich organiseren.Daarbij denkt de Orde aan een pendantvan de stafmaatschap voor vrij beroeps-beoefenaren, die als gesprekspartner tenopzichte van de raad van bestuur kan

optreden. Het kan hierbij gaan om eenformele vereniging dan wel een informelevereniging.

ModelstatutenOm de organisatie van medisch specia-listen in dienstverband te stimulerenondersteunt de Orde medisch specialistendie een dergelijke vereniging willenopzetten. Na de zomer zal de Orde deachterban uitgebreider informeren.Indien u nu al vragen heeft of onder-steuning wenst, kunt u dit mailen naarinfodesk@orde.nl.

Organiseren medisch specialistenin dienstverband

Op hoofdlijnen zijn er drie taken te onderscheiden voor een dergelijke vereniging:1. behartigen van belangen van medisch specialisten in dienstverband in de

zorginstelling;2. het informeren van de achterban en het communiceren met de achterban;3. het samenbrengen van de achterban zodat medisch specialisten in dienst-

verband meer inspraak kunnen hebben.

U N I V E R S I TA I R M E D I S C H S P E C I A L I S T E N

Aanwending persoonlijk budgetNaar aanleiding van vragen over het ver-vallen het persoonlijk budget heeft deNederlandse Federatie van UniversitairMedische Centra het volgende gezegd:“Als er strikt naar de letter van de CAOUniversitair Medisch Centrum (UMC)wordt gekeken dan vervalt het persoon-lijk budget alleen indien een medewer-ker uit dienst treedt en niet in diensttreedt bij een ander UMC en zijn per-soonlijk budget niet voor datum uit-diensttreding heeft aangewend.” Dusook als er geen gesprek tussen de lei-dinggevende en medewerker heeftplaatsgevonden en er geen afsprakenzijn gemaakt over aanwending van hetpersoonlijk budget blijft dit beschikbaar.De volledige uitleg staat opwww.orde.nl bij belangenbehartiginguniversitair medisch specialisten

Kinderen? Ja, graag!In 2004 deed ING Medinet in opdracht van arbeidsongeschiktheidsverzekeraar Movironderzoek naar de ontwikkelingen en trends binnen de beroepsgroep medisch specialisten.Dit om kennis en visie te delen en bij te dragen aan het welzijn van deze groep. Duidelijkwas toen al dat het percentage vrouwen binnen de beroepsgroep groeiendeis. En dezetrend heeft zich de afgelopen jaren doorgezet.

www.movir.nl

Aantal vrouwelijke medisch specialistenneemt toeIn 1995 was slechts 18% van de medisch specialisten vrouw. Intussen is een derde van de ingeschreven medisch specialisten vrouw en kunnen we spreken van een structurele verandering. Deverwachting is datin 2020 47% van depraktiserendemedisch specialistenvrouw is. Per speci-alisme varieert hetaantal vrouwensterk. Zo ligt hetaantal vrouwenonder urologen enorthopeden bedui-dend lager dan hetaantal mannen,terwijl onder klinischgenetica en kinder-geneeskunde hetaantal vrouwenhoger is. Deze trendzien we ook binnende opleiding.

Zwangerschap pas na afronding specialisatieMedisch specialisten starten in vergelijking totandere medische beroepsbeoefenaren op eenrelatief hoge leeftijd. Dit wordt mede veroor-zaakt door de lange opleiding tot specialist.Bij de afronding van hun specialisatie zijn zijgemiddeld 35 jaar oud. Dit is van invloed op deprivésituatie en dan in het bijzonder op de

eventuele kinderwens. De gemiddelde leeftijd vanstartende vrouwelijke medisch specialisten ligtnagenoeg gelijk aan de leeftijd dat zij zwangerraken. Dat blijkt ook uit de gegevens van Movir.

Geen financiële drempel bij MovirVrouwelijke zelf-standigen ervareneen financiëledrempel bij hetvervullen van dekinderwens. Zekertoen zij geenberoep kondendoen op de socialezekerheid.Arbeidsongeschikt-heidsverzekeraarsbieden weliswaareen uitkering bijzwangerschap aan,maar stellen daarbijvaak dat de verze-kerde minimaaltwee jaar lang alverzekerd moet zijnbij die maatschappij.Vanuit haar maat-

schappelijke betrokkenheid heeft Movir eind 2009besloten deze voorwaarde te laten vervallen. Eenzeer bijzonder besluit binnen de verzekerings-branche. Hiermee toont zij niet alleen aan hoebetrokken zij is bij medische en zakelijke professio-nals, maar ondersteunt zij ook haar pay-off ‘Eenvrij beroep, een zeker bestaan’. Het vervullen van dekinderwens kan hierdoor weer gebaseerd wordenop emoties.

22

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

Dit kan enkel bereikt worden door de orga-nisatie van de gezondheidszorg en in hetbijzonder de positie van de ziekenhuizeneens kritisch te bekijken. Nu is het nog zodat elke instelling zelfstandig beslist overwelke zorg geleverd wordt en dat betekentdat ze dus liefst alle disciplines in huis willen hebben. Met als consequentie datdure apparatuur niet optimaal rendeert,de kwaliteit onder druk komt omdat destaf te weinig geconfronteerd wordt metbepaalde, zeer complexe behandelingen ofingrepen en er dus ook amper ervaring meeheeft. Dit leidt weer tot grote aantallen(vaak nog duurdere) herstelbehandelingen.Economisch én kwalitatief is dit hoogstongewenst. Goede zorg is namelijk ookgoedkope zorg, omdat met een lage fouten-score amper correctiekosten in de kostprijsmeegenomen moeten worden.

We zullen dus toe moeten naar meer func-tioneel denken: doen waar je goed in benten je organisatie zo inrichten dat je dekostprijs zo laag mogelijk kunt houden. Eenaantal eenvoudige routinebehandelingenkunnen uit de te dure en te grote zieken-huizen weg en worden ondergebracht inspeciaal voor deze behandelingen toege-ruste ZBC’s, complexe zorg wordt gecon-centreerd in een beperkt aantal gespeciali-seerde ziekenhuizen en, daar waar nodig,basisziekenhuizen voor de meer basale zorg.

Mensen dat laten doen waar ze goed in zijn,is hiervan een onlosmakelijk onderdeel.Wie hoogopgeleide arbeidskrachten werkonder hun niveau laat verrichten, kweektdesinteresse en demotivatie. Berucht is nog

steeds het voorbeeld uit de autoindustriewaar British Leyland ooit JaguarpersoneelMini's in elkaar liet schroeven en omge-keerd. Met desastreuze gevolgen voor beidemerken. Het heeft jaren geduurd om weereen enigszins betrouwbaar kwaliteitsimagoop te bouwen.

Complexe zorg vraagt juist om superspeci-alisatie en hoog opgeleide OK-assistenten,IC-verpleegkundigen en verpleegkundigen.Het vaker doen van een complexe behande-ling in multidisciplinair verband, als hechtteam, met respect voor elkaars kennis enkunde en elkaar aansprekend op onge-wenst gedrag of mogelijke vergissingenschept teamgeest. Voor alle teamledengeldt dat het resultaat van de behandelingeen gezamenlijke prestatie is en op ieder-

een afstraalt. Erkenning van de bijdragenvan elk teamlid en het deelgenoot zijn vanhet resultaat stimuleert en zal ervoor zorgendat we ons personeel behouden.

We hebben met de komst van nurse practi-tioners al een goede stap gezet naar hetoptimaal benutten van capaciteiten envaardigheden. Taakherschikking is ook nodigom de tekorten aan specialisten en huis-artsen op te kunnen vangen. De inzet vanverpleegkundig-specialisten en physicianassistents werkt niet alleen puur econo-misch gezien, maar is ook motiverend.Werken in een team waarin jouw specifiekekennis en kunde volledig worden gewaar-deerd en je ook de gelegenheid krijgt ze teontplooien, is de allerbelangrijkste motiva-tie. Ziekenhuizen en medisch specialistenzullen daarom veel meer moeten investerenin loopbaanbegeleiding en carrièreplanningen in goed gekwalificeerde medische teamsmet specifieke kennis en vaardigheden.Binnen één vakgebied, maar zeker ookmultidisciplinair.

Verder blijkt uit de enquête dat de voort-schrijdende bureaucratie een belangrijkedemotiverende factor is. Het is dus hoogtijd om eens driftig te gaan snoeien in hetwoud van allerhande merkwaardige regel-tjes en onze menskracht daar in te zettenwaar ze werkelijk nodig is: direct bij depatiënt. Dus minder mensen achter debureaus en meer bij de bedden. ■

W.G.J.M. van der Hamalgemeen voorzitter Orde van Medisch Specialisten

Werken in de zorg moetaantrekkelijker wordenHet werken in de zorg blijkt veel minder aantrekkelijk dan wordt gedacht.Een nationale enquête die zorgverzekeraar Menzis hield, leverde onthutsendeconclusies op: het personeel in de zorg is niet bepaald positief over de toekomstvan de zorg. Bijna tweederde verwacht dat de kwaliteit van de zorg afneemt.Als belangrijkste redenen komen naar voren: te weinig geld, te hoge werkdruken te veel administratie. De helft van de mensen denkt wel eens na over eenbaan buiten de zorg. Het is dus duidelijk dat het nodige moet gebeuren omdeze situatie te verbeteren en met spoed, want om de zorg betaalbaar en kwalitatief goed te houden is voldoende, goed opgeleid en gemotiveerd personeel harde noodzaak.

Ordenieuws is een uitgave van de Orde van Medisch

Specialisten en verschijnt in een

oplage van 11.000 exemplaren

Reageren?Bel naar

(030) 28 23 672of e-mail naar

communicatie@orde.nl

RedactieAfdeling Communicatie

en Informatie

Redactie-adresPostbus 20057

3502 LB Utrecht(030) 28 23 672

Druk Verweij Printing

Mijdrecht

Medewerkersaan dit nummer

Rob van Es

VormgevingBerkhout Grafische

Ontwerpen, BNOHarmelen

Overnemen van deinhoud, geheel of

gedeeltelijk,is toegestaan

mits metbronvermelding.

ISSN: 1572-252X

Kijk voor hetlaatste nieuws op

www.orde.nl

C O L O F O N

Agenda 2010

Wat is het tarief voor informatieverstrekking? De Orde adviseert het volgende:Intercollegiale inlichtingen worden kosteloos gegeven wanneer hetgaat om informatie van de ene behandelend medisch specialist aande andere. Indien een medisch adviseur van een zorgverzekeraar inhet kader van controle op de declaratie informatie vraagt, wordt diteveneens kosteloos gegeven. Voor schriftelijke informatieverstrek-king over de eigen patiënt aan de uitvoeringsorganen heeft deNederlandse Zorgautoriteit (NZa) per 1 januari 2010 een tarief vast-gesteld van € 50,62 exclusief 19% BTW (declaratiecode 119052).Verzoeken om aanvullende informatie zijn bij dit tarief inbegrepen.Voor telefonische informatieverstrekking aan bedrijfsarts of verzeke-ringsarts is een tarief vastgesteld van € 21,64 exclusief 19% BTW(declaratiecode 119051). Voor overige informatieverstrekking (bijvoor-beeld bij levensverzekeringen of letselschade) wordt als richtlijngeadviseerd een richtbedrag op basis van een marktconform uur-tarief, dat verband houdt met de tijd die de medisch specialisthieraan moet besteden.

Het tarief voor informatieverstrekking zelf opzoeken? De genoemde NZa-tarieven staan op de website van de NZa:http://ctg.bit-ic.nl/Nzatarieven/top.doU krijgt dan een aantal invulvelden te zien. U kiest uit dit menu voor:• kies type product: overige trajecten en verrichtingen• kies specialisme: het ter zake doende specialismeVervolgens zet u in het vakje ‘anders’ een vinkje en klikt u op ‘Toonbedragen’. U krijgt dan een overzicht van alle overige trajecten enverrichtingen waaronder telefonische Informatieverstrekking enschriftelijke informatieverstrekking.

De Orde adviseert haar leden hier regelmatig op te (laten) kijken inverband met tariefwijzigingen. ■

Vraag en AntwoordDe Infodesk van de Orde is het eerste aanspreekpunt voorvragen over het lidmaatschap, producten en diensten van deOrde; de juridische, financiële en organisatorische randvoor-waarden van de praktijkuitoefening en het kwaliteitsbeleid.Voor het beantwoorden van de vragen beschikken onzemedewerkers over een kennisdatabase, een uitgebreide juridische bibliotheek, parate kennis en een dosis gezondverstand. Indien een vraag een meer gespecialiseerde benadering vraagt, dan wordt deze doorgeleid naar één vanonze bureaumedewerkers.In Vraag en Antwoord de meest gestelde vragen aan deInfodesk.

Ord

enie

uws

•ju

ni 2

010

•nu

mm

er 2

23De agenda is een nieuw item vanOrdenieuws. Het biedt een overzicht vanbijeenkomsten, congressen en anderebelangrijke data die interessant kunnenzijn voor iedere medisch specialist.

22 juni 2010Algemene Ledenvergadering van deOrde van Medisch Specialisten.Domus Medica, Utrecht.

1 juli 2010Algemene Ledenvergadering van deOrde van Medisch Specialisten.Domus Medica, Utrecht.

30 september 2010Themaconferentie ‘Vroege herkenningen behandeling van pijn’van hetVMS veiligheidsprogramma.Locatie nog niet bekend.

6 oktober 2010Rode Hoed Symposium ‘Medisch specialistische zorg 2010’ van Mediforum.Keizersgracht 102, Amsterdam.

7 oktober 2010Conferentie ‘Ken uw risico’s’ van hetVMS veiligheidsprogramma.Domus Medica, Utrecht.

12 oktober 2010Themaconferentie ‘Verwisseling van en bij patiënten’ van het VMS veilig-heidsprogramma.Domus Medica, Utrecht.

3 november 2010Kwaliteitscongres van de Orde vanMedisch Specialisten.Domus Medica, Utrecht.

4 november 2010Nationale Zorg Management dag.

6 november 2010AIOSdag van De Jonge Orde,de Orde van Medisch Specialisten en de LVAG.Domus Medica, Utrecht.

INFODESKtelefoon (030) 28 23 666e-mail: infodesk@orde.nl

Op 16 en 23 september 2010 organiseert de Academievoor Medisch Specialisten een tweedaagse basiscursusmedisch management voor geïnteresseerde aios.Aan bod komen ondermeer de organisatie van hetzorgstelsel, de financiering van de medisch-specialistischezorg, de organisatie van het ziekenhuis en het manage-ment van maatschappen en vakgroepen. De cursussenvinden plaats in Zeist.

Voor aios in de laatste fase van hun opleiding uit deOnderwijs- en Opleidingsregio’s De Academie organiseert voor aios in de laatste fase vanhun opleiding uit de Onderwijs- en Opleidingsregio’s vanErasmus MC en VUmc eveneens een aantal tweedaagsebasiscursussen ‘Medisch Management’ per jaar met eenvergelijkbaar programma. Aanmelding hiervoor is moge-lijk via de websites van de Desideriusschool respectievelijkde PAOG VUmc. Deze cursussen zijn verplicht voor aiosvan deze UMC’s.

Voor aios medische microbiologie in de laatste fasevan hun opleidingOp 30 augustus start een 6-daagse cursus medischmanagement voor aios medische microbiologie in de laatste fase van hun opleiding. De Academie organiseertdeze éénmaal per jaar in samenwerking met de NVMM.De cursus is door het Concilium verplicht gesteld. Naastde bovengenoemde onderwerpen komen dan ook de volgende thema’s aan bod: labmanagement, samen-werking binnen de vakgroep, leidinggeven, vergader-techniek, onderhandelen en conflicthantering.

Voor assistenten klinische chemie, klinisch genetischelaboratoriumdiagnostiek, klinische embryologie enmedische immunologieOp 27 september start eveneens een 6-daagse cursusmedisch management voor assistenten klinische chemie,klinisch genetische laboratoriumdiagnostiek, klinischeembryologie en medische immunologie. De Academieorganiseert deze twee maal per jaar in samenwerkingmet de FMLS. De cursus kent een vergelijkbaar programmaals de cursus voor de aios medische microbiologie. Dezecursussen vinden plaats in een conferentieoord.

Meer disciplineoverstijgende cursussenOp verzoek van aiosverenigingen en wetenschappelijkeverenigingen organiseert de Academie ook andere disciplineoverstijgende cursussen. Naast de hiervoor algenoemde onderwerpen betreft dit onder meer time-management, communicatie met patiënten, presenteren,schrijven van een wetenschappelijke publicatie of sollici-teren.

Meer informatie of aanmelden? Kijk op www.academiemedischspecialisten.nl.

De Academie voor Medisch Specialisten is een samen-werkingsverband van de Orde van Medisch Specialisten,de VvAA en de Erasmus Universiteit Rotterdam (iBMG).De Academie organiseert disciplineoverstijgende scholingvoor medisch specialisten, overige leden van medischestaven en aios.

Disciplineoverstijgende scholing voor aios