OPVOEDKUNDE 1b

Leerstof tweede semester

Eventjes de voorkennis activeren… Opvoedkunde 1a = noodzakelijk achtergrondkader

voor het begrijpen van opvoedkunde 1b! Voornaamste begrippen nog even op een rijtje:

Constructivistisch leren Leren is constructief, cumulatief, coöperatief, doelgericht, individueel verschillend, zelfgestuurd en contextgebonden

Competentiegericht onderwijs Gericht op kennis, vaardigheden en attitudes die maatschappelijk of beroepshalve belangrijk zijn

Eventjes de voorkennis activeren… Vervolg begrippen:

EindtermenVakgebonden of vakoverschrijdende minimumdoelstellingen vanwege de Vlaamse overheid

LeerplannenVerschillende invulling van ET, afhankelijk van het net en de koepel

LesdoelstellingenConcrete, operationele formulering + specifieke indeling

Didactische principesAandachtspunten die in elke les moeten gerealiseerd worden

L E R E NCONSTRUCTIEF CUMULATIEF ZELFREGULEREND

DOELGERICHT CONTEXTGEBONDEN INTERACTIEF INDIVIDUEEL

COMPETENTIE

beginsituatie eindtermen

leerinhouden werkvormen

evaluatie

de lerende

Het didactisch model

Welke elementen uit het model moeten nog aan bod komen?

De lerende De beginsituatie Werkvormen Evaluatie (De leerinhouden worden behandeld in de

lessen voor de vakken + vakdidactiek)

Opvoedkunde 1b

HST 1: De didactische beginsituatie

OPDRACHT In het DA krijg je het onderwerp voor je allereerste

stageles. Het lesbriefje bevat de volgende gegevens:• Vak• Na te streven eindtermen• Te realiseren lesdoelstellingen

Je leerde al dat je een constructivistische aanpak moet nastreven en de didactische principes moet realiseren.

Weet je hiermee voldoende om een goede LV te maken?

Noteer per 2 of 3 welke extra info je nog wil opvragen bij de mentor.

1 ‘spion’ mag ideeën stelen bij 2 andere groepen

VERVOLG OPDRACHT Noteer alle elementen die van invloed

kunnen zijn op de aanpak en het verloop van een les.

Zo dadelijk inventaris aan bord in 3 kolommen.

Indeling van de DIDACTISCHE BEGINSITUATIE

INTRA-PERSOONLIJKE

KENMERKEN

INTER-PERSOONLIJKE

KENMERKEN

SITUATIONELE KENMERKEN

= kenmerken van de leerling

= verhouding tussen lln onderling (klaskenmerken)= verhouding tussen lln en leraar= verhouding tussen leraren onderling (schoolsfeer)

= externe factoren, vb. lokaal, media, temperatuur, tijdstip, locatie, …

DEFINITIE van didactische beginsituatie

Volgens prof. De Corte is de didactische beginsituatie:

"het geheel van persoonlijke, sociale, situationele en schoolse gegevens, die in verband met te realiseren onderwijsdoelen van

invloed kunnen zijn, respectievelijk op het verloop en de resultaten van leerprocessen."

VERVOLG OPDRACHT Duid aan op bord welke elementen van de

didactische beginsituatie onveranderlijk of stabiel zijn (rood) en welke factoren veranderlijk of variabel (groen) zijn.

Wat is het belang van deze indeling?

Verwerkingsopdracht Lees de casus op BB (bij opdrachten). Duid hierin alle elementen aan die behoren tot de

didactische beginsituatie en breng ze onder bij de juiste categorie:• Interpersoonlijke BS• Intrapersoonlijke BS• Situationele BS

Gebruik best 3 kleuren. Onderlijn tenslotte de elementen die volgens jou

stabiel zijn.

Extra uitleg over aanpak van de leerstof Doelgroep van jullie opleiding zijn adolescenten Adolescentie gekenmerkt door belangrijke

veranderingen bij persoon (= intrapersoonlijke BS) Weerspiegeld in gewijzigde verhoudingen tussen

personen (= interpersoonlijke BS) Daarom parallel met H1: de beginsituatie ook H2:

ontwikkelingspsychologie Dit verloopt via casusgebaseerd onderwijs

(onderdeel van onderzoeksproject KULeuven)

Casusgebaseerd groepswerkOverzicht leerstof: Les 1: introductie

• Afname pre-test• Start casus 1: ‘Een onvoorstelbare vergissing’ (H1)

Les 2: Casusgebaseerd onderwijs • Afwerking + correctie casus 1• Start casus 2: ‘Het onthaalgezin van mama Lut’ (H2, 3 en 4)

Les 3: Casusgebaseerd onderwijs• Afwerking + correctie casus 2• Start casus 3: ‘Een dag uit het leven van de 2,5-jarige Lore’ (H5)

Les 4: Casusgebaseerd onderwijs• Afwerking + correctie casus 3• Start casus 4: ‘Rondneuzen bij de 3/4-jarigen van juf Ellen’ (H6)

Casusgebaseerd groepswerk Les 5: Casusgebaseerd onderwijs

• Afwerking + correctie casus 4 • Start casus 5: ‘Mag ik je voorstellen? Mijn 4de klassers’ (H7)

Les 6: Casusgebaseerd onderwijs• Afwerking + correctie casus 5• Start casus 6: ‘Maak kennis met Joeri’ (H8)

Les 7: Casusgebaseerd onderwijs• Afwerking + correctie casus 6• Start casus 7: ‘De ervaringen van klas 1A8 en haar leraren’ (H8)

Les 8: Casusgebaseerd onderwijs• Afwerking + correctie casus 7• Ruimte voor het stellen van vragen• Informatie over examen• Afname post-test

Casusgebaseerd groepswerk Les 9: Vrij studiemoment Les 10: examen

Groepsindeling: zie blackboard Bron: cursus ‘Groot worden: de ontwikkeling van

baby tot adolescent. Een handboek voor (toekomstige) leerkrachten en opvoeders.’Struyven, Sierens, Baeten & KyndtCentrum voor OpleidingsDidactiek, KULeuven