Optimaliseren van beweeginterventies bij Type 2 Diabetes · Optimaliseren van beweeginterventies...

Optimaliseren van beweeginterventies bij Type 2 Diabetes

Theorie en Praktische invulling van de BeweegKuur

dr. Stephan F.E. Praetsportarts / bewegingswetenschapper

Afd. Revalidatiegeneeskunde

Erasmus Medisch Centrum

ISBN 978 90 352 2974 7

www.elseviergezondheidszorg.nl

1. ‘Metabole inflexibiliteit’ bij Type 2 Diabetes

2. Sport en Bewegen bij Type 2 Diabetes: Belang van Risico-inventarisatie

3. Het Individualiseren van Trainingsprogramma’s

4. De BeweegKuur als therapeuticum bij (Pre)Diabetes

Leerdoelen

Inhoud• (Pre)Diabetes als maatschappelijk probleem• Fysiologische adaptaties bij Insuline resistentie• Bewegen als Polypil?• Type 2 Diabetes en Sport: Wat zijn de risico’s?• Welk trainingsprogramma werkt het beste?• Casus• Inhoud BeweegKuur

Hoe ziet de sportende Type 2 Diabetespatiënt eruit ?

Epidemiologie Glucose Intolerantie in Nederland: m.n. vanaf 40 jaar

(Bron: MORGEN-project, 2001 ).

Epidemiologie Type 2 Diabetes in België (2002): m.n. vanaf 50 jaar!

DeBacker et al (IPH/EPI reports 2003 )

(Bron: CMR-Nijmegen e.o., 2000-2004).

Wat zijn de risico’s ?

HVZ bij type 2 Diabetes

•type 2 Diabetes: risicofactor voor HVZ (1979)

•Concentrische Hypertrofie •toename LV-massa/dikte•toename Wandspanning

•Diastolische Dysfunctie•correlatie abnormale relaxatie en HbA1c

McGavock, Sports Med 2004

Framingham / Strong Heart studies (1991/1994)

Het belang van risico inventarisatie!!Diabetes Type 2 & Sportbeoefening

Download via http://www.dtu.ox.ac.uk/

Fysiologische adaptaties t.g.v. Insuline Resistentie

(+/- 10-15 jaar voor diagnose Type 2 Diabetes!!)

Chronische Inactiviteit + Hoog-calorische inname:‘Metabole Inflexibiliteit’

Goodpaster and Kelley, 2008, p52

1. Hart en Bloedvaten zijn minder elastisch

2. Endotheel functioneert minder goed

3. Spieren bevatten meer (inactief) vet

Courtesy dr. Hans Keizer

4. Vetweefsel geeft verkeerde signalen af

5. Verstijving gewrichtkapsels

6. Neuropathie

7. Sarcopenie

21 jr

63 jr

Fitheid / O2 -opname is verlaagd bij (Pre)-Diabetes

Leeftijd

O2-

opna

me

Bewegen-op-Recept: is het wel zinvol?

Wetenschappelijk bewijsDiabetes Preventie Programma (USA)

• 3 groepen “Pre-Diabeten”

A. Leefstijl begeleiding (individueel+groep)• Dieet begeleiding• >150 min/wk matig intensief bewegen• Gesuperviseerd sportprogramma (2x/wk)

B. Metformine + leefstijl advies

C. Placebo + leefstijl advies

Knowles et al., NEJM 2002

Diabetes Prevention Program (USA)Gewichtverlies en Lichaamsbeweging

http://content.nejm.org/content/vol346/issue6/images/large/03f1.jpeg

Percentage Diabetespatiënten na 4 jaar

LifestyleMetforminePlacebo

37%29%

20%

Knowles et al., NEJM 2002

LookAHEAD study groupDiabetes Care 2007

LookAHEAD study group, Diabetes Care 2007

data from Health Professionals’ Follow-up Study (HPFS) 1986-2000

Energieverbruik= Activiteitsafhankelijk

data from Health Professionals’ Follow-up Study (HPFS) 1986-2000

•Aanzienlijke Risicoreductie op Type 2 Diabetes (icm dieet)

•Verbeteren Cardiovasculair Risicoprofiel (icm dieet)

•Bij hartpatienten: ~20% reductie Morbiditeit/ Mortaliteit

•Bij DM2: ~40-50% reductie Mortaliteit

•Minimale effectieve ‘dosis’ : 1200 kcal/wk

DPP–Research Group Diabetes Care, Sept 2003Jolliff et al, Cochrane Database Syst Rev, 2001Praet and van Loon , J App Physiology, 2007

Beweeginterventieprogramma’s :

Leefstijlinterventie & Mortaliteit

Malmö Preventive Trial

Eriksson&Lindgärde, Diabetologia 1998

Beweegadvisering bij (Pre)Diabetes

• Welk type training is het meest effectief ?

• Hoe bouw je het op?

Duurtraining bij Insulineresistentie

Praet & van Loon, J. Appl Physiol 2007

•Totale Energie-verbruik t.o.v. Energie-Inname bepalend

•Intensievere training beklijft mogelijk wat langer.

Voor optimaal resultaat:

•Hoog-intensief: om de dag

•Matig-intensief: dagelijks

Kracht- vs DuurTrainingCombinatietraining is superieur bij ongecompliceerde

Type 2 Diabetespatiënten na 6 mnd:

HbA1c_t0 HbA1c_t6 deltaHbA1c N=

Duur Tr. 7.41% 6.98% -0.43% 49

Kracht Tr. 7.48% 7.18% -0.30% 56

Duur+Kracht Tr. 7.46% 6.56% -0.90% 58

Controle 7.44% 7.51% 0.07% 59222

Sigal et al. Ann Intern Med 2007

HbA1c O2-opname Insuline Gevoeligh. N=

Duur Tr. -0.1% 13.1% 20% 9

Duur+Kracht Tr. -0.1% 10.2% +77.1%* 10

Controle 0% -2.9% 3% 9

28

Kracht- vs DuurTraining

Ook bij Obese vrouwen met Type 2 Diabetes•Na 4 mnd:

Cuff et al. Diabetes Care 2003

Hoe werkt het?

•Effect Kracht-training: Snelle/”Witte” spiervezels

•Toename spiermassa•Functieverbetering snelle type 2 vezels•Verbetering glucoseopname/glycogeenturnover

kipfilet

Acute Trainingseffecten 45 min. kracht-/ intervaltraining

% 24 uurs Hyperglykemie

Praet et al. MSSE, 2006

Midden-langetermijneffecten 3x per week kracht-/ intervaltraining

Voor NaHbA1c 7,6% 7,2% *

Gem. Bloeddruk 106 mmHg 98 mmHg *

Vet% Romp 30,1% 28,8% *

Spiermassa Benen 20,6 kg 21,2 kg *

Max. Spierkracht 77 kg 90 kg *

Max. Fietsvermogen 1,6 W/kg 1,9 W/kg *

De Feyter, Praet et al. Diabetes Care, 2007

Langetermijneffecten

Sportief Wandelen

MedischeFitness

• Bloedsuiker• Bloeddruk• Cholesterol

=

Praet et al. Diabetologia, 2008

Langetermijn therapietrouw

T=0 mnd. 49 (100%) 43 (100%)

T=6 mnd. 27 (55%) 30 (70%)

T=12 mnd. 18 (37%) 19 (44%)

Praet et al. Diabetologia, 2008

Hoe werkt duurtraining?

•Effect Duurtraining: Langzame /”Rode” Spiervezels

•Verbetering Capillarisatie•Afname diffusie-afstand•Toename Diameter Type 1 spiervezels•Verbeteren Mitochondriële functie•Verbetering Lipolyse Entrecôte

http://www.clemson.edu/meatlab/BeefID2.ppt

Conclusie (II)

Intensievere trainingsvormen (intervalduur/kracht):

•Stimuleren vetverbranding

•Verbeteren glucose-homeostase

•Stimuleren eiwit-synthese en spieropbouw

•Geven mogelijk meer duurzame stijging Basaal metabolisme

•Maar vragen méér BEGELEIDING

Dieet- versus BeweeginterventiesToename in Metabole flexibiliteit

Goodpaster and Kelley, 2008, p64

Casus

•66 jarige vrouw, niet rookster, gepensioneerde ‘huisvrouw’•VG: Zwangerschaps Hypertensie/Pre-HELPP syndroom (1966);

•Hypertensie (1985); Longembolie (1989); •Chronisch Impingement syndroom Rechter schouder

•Medicatie: Dytenzide; Atenolol 100 mg/d Omeprazol 40 mg•A/ Snel moe, weinig energie•Sport: geen; wandelt 1x per week 30 min op rustig tempo•G: 87 kg; L: 1.61 m; BMI: 33,6 Vet%: 39,4%•HbA1c: 7.1%; Nuchter Glucose: 9,2 mmol/L

•Juni 2005: Diagnose Type 2 Diabetes via Huisarts

Aanvullende inspanningsdiagnostiek via sportarts

••Maximaal test op fietsergometer Maximaal test op fietsergometer vlgsvlgs RAMP 120 protocolRAMP 120 protocol

••WmaxWmax 112 W , of 1,2 W/kg (=78% van verwacht!)112 W , of 1,2 W/kg (=78% van verwacht!)

••SpiroSpiro--ergometrieergometrie

••VO2max: 1,7 l/min of 19,5 ml/min/kg (= 105% van voorspeld)VO2max: 1,7 l/min of 19,5 ml/min/kg (= 105% van voorspeld)

••HFmaxHFmax: : 115 /min115 /min (74% (74% tovtov gemiddeld)gemiddeld)

••VTVT: 106 : 106 slsl/min; 1,44 l/min (=84% VO2max)/min; 1,44 l/min (=84% VO2max)

••AMVAMV: 42 L/min (=57% : 42 L/min (=57% tovtov voorspeld)voorspeld)

-Snel oplopend protocol:

-3 min infietsen op 15 W

-elke 10 seconden 25 W toename

-Einde test indien trapfreq<60rpm

-Lage cardio-pulmonale belasting

-Korte testtijd, geschikt voor fysiotherapie-setting,

-Ook geschikt voor hartfalen/COPD patienten

-Dient als uitgangspunt voor ‘In-en Out’ training

-Wmax RAMP ≈

0.65 x Wmax SteepRAMP - 3.88

-NB: geen Hfmax !

Veilig Alternatief: SteepRamp test

DeBacker et al Arch Phys Med Rehab 2007

DuurintervalBorgscore

Week Intensiteit

(%Pmax -SpeedRamp ) Duur (sec.)

Rust (sec)

Hf Benen Adem

1 40 % 4 x 30 60

2 40 % 6 x 30 60

3 45 % 8 x 30 60

4 45 % 10 x 30 60

5 50 % 6 x 30 60

6 50 % 8 x 30 60

7 50 % 10 x 30 60

8 35 % 6 x 45 60

9 35 % 8 x 45 60

10 35 % 10 x 45 60

11 30 % 6 x 45 45

12 35 % 8 x 45 45

13 40 % 10 x 45 45

RAMP test (Co2ntrol)

Intensiteit (%Pmax -RAMP)

14 45 % 8 x 1 _ 45

15 50 % 8 x 1 _ 45

16 50 % 8 x 2 60

17 55 % 8 x 2_ 60

18 55 % 10 x 2_ 60

19 60 % 6 x 3 _ 60

20 60 % 8 x 3 _ 60

21 65 % 8 x 3 _ 60

22 65 % 10 x 3 60

23 65 % 10 x 2_ 45

24 70 % 8 x 2_ 60

25 70 % 8 x 3 60

26 70 % 10 x 2_ 45

Voorbeeld opbouw Interval-duur :

Accent

Spiervermogen

(obv Steep-RAMP)

Accent

Herstel/Duurvermogen

(obv RAMP)

Het testen van het 1-herhalingsmaximum (1-RM)

Bryzcki Epley O«Conner Aantal

herhalingen % 1RM Aantal

herhalingen % 1RM Aantal

herhalingen % 1RM

1 100 1 100 1 100 2 97,2 2 93,8 2 95,2 3 94,4 3 91 3 93 4 91,7 4 88,3 4 90,9 5 88,8 5 85,8 5 88,9

Voorkeur voor vergelijking van Brzycki:

1-RM= (gebruikt gewicht / (1,0278 - (0,0278 x aantal herhalingen))

Voorbeeld opbouw Kracht :

Adaptatiefase

1. Pezen/Gewrichten

2. Coördinatie

3. Rekrutering I/IIa

Accent Spieropbouw:

1. Eiwitsynthese

2. Rekrutering IIa/IIx

vertical

row

legpress

bench press

Lunge

pull over

abd. crunch

Instelling Apparaat Z: R: Z: S:

S: Z: V:

Week Herhalingen Intensiteit Gewicht Gewicht Gewicht Gewicht Gewicht Gewicht

1 1 RM test kg. kg. kg. kg. kg. kg. 2 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg. 3 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg. 4 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg.

1 RM test kg. kg. kg. kg. kg. kg. 5 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg.

6 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg. 7 2 x 10 40 % kg. kg. kg . kg. kg. kg. 8 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg.


10 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg. 11 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg. 12 2 x 10 40 % kg. kg. kg. kg. kg. kg.



1 RM test kg. kg. kg. kg. kg. kg. 17 2 x 1 0 55 % kg. kg. kg. kg. kg. kg.




Vervolg casusPre Na 3 mnd

Gewicht 87 kg 82 kg

HbA1c 7.1% 6.4%

Nuchter Glucose 9.2 mmol/L 8.3 mmol/L

Quetelet Index 33.2 kg/m2 31.6 kg/m2 *

T-Chol/HDL 4.0 mmol/L 3.9 mmol/l *

Triglyceriden 1.2 mmol/L 0.9 mmol/L *

De BeweegKuur: in- en uitstroom

• Minimale hoeveelheid beweging/begeleiding?

1. Pas intensiteit en Vorm aan mogelijkheden/interesse patient.

2. Differentieer a.d.h.v. Doelstellingen/Profiel (zie BeweegKuur)

Categorie A: Bewegen als Preventicum:1200-2000 kcal/wk

Categorie B: Bewegen als Therapeuticum: 1200-2000 kcal/wk

Categorie C: Bewegen -> NNGB; aansluiting regulier circuit

Categorie D: Bewegen Ter Revalidatie: Sportarts superviseert!!

3. Cave Patientveiligheid / Blessure- en Uitvalpreventie!

‘Maatwerk in De BeweegKuur’Basis Fitheid BeweegPlan Basiselementen BeweegPlan Basiselementen BeweegPlan

obv (Steep)Ramp test Setting IIb en III Setting IIa en IWmax/VO2max evt dieetmaatregelen 0-6 maanden > 6 maanden

(direct gemeten of geschat)

A A1 Freq. Intensiteit Volume Freq. Intensiteit Volume>90-100% voorsp. * DUUR 3x/wk 60 ==> 70% 15 ==> 45 min 3x/wk 70 ==> 80% 60 ==> 75 min

KRACHT 60 ==> 70% 3 * ( 8-12 reps) 70 ==> 85% 3 * ( 8-12 reps)INTERVAL 80 ==> 100% 6 ==> 10 * (30' in/ 60' out) 70 ==> 85% 10 ==> 15 *(45' in/ 90' out)

indien BMI>30 DIEET Energie beperkt Energie beperkt

A2 Freq. Intensiteit Volume Freq. Intensiteit Volume<90-100% voorsp. * DUUR 1x/wk 50 ==> 65% 15 ==> 30 min 3x/wk 65 ==> 75% 45 ==> 60 min



B B1 Freq. Intensiteit Volume Freq. Intensiteit Volume>90-100% voorsp. * DUUR 3x/wk 60 ==> 70% 15 ==> 45 min 2-3x/wk 60 ==> 70% 60 ==> 75 min

KRACHT 60 ==> 70% 2 * ( 8-12 reps) 70 ==> 85% 2-3 * ( 8-12 reps)INTERVAL 80 ==> 100% 6 ==> 10 * (30' in/ 60' out) 70 ==> 90% 6 ==> 10 *(45' in/ 90' out)


B2 Freq. Intensiteit Volume Freq. Intensiteit Volume<90-100% voorsp. * DUUR 2x/wk 50 ==> 60% 15 ==> 30 min 2x/wk 50 ==> 60% 45 ==> 60 min


indien BMI>30 DIEET Energie beperkt

C C1 Freq. Intensiteit Volume Freq. Intensiteit Volume>90-100% voorsp. * DUUR 1-2x/wk 50 ==> 60% 15 ==> 30 min 2x/wk 60 ==> 70% 45 min

KRACHT 60 ==> 70% 2 * ( 8-12 reps) 70 ==> 80% 2-3 * ( 8-12 reps)INTERVAL 90 ==> 110% 4 ==> 8 * (30' in/ 60' out) 100 => 120% 8 ==> 12* (30' in/ 60' out)


C2 Freq. Intensiteit Volume Freq. Intensiteit Volume<90-100% voorsp. * DUUR 0-1x/wk 50 ==> 60% 15 ==> 30 min 1x/wk 50 ==> 60% 30 ==> 45 min

KRACHT 50 ==> 60% 2-3 * ( 8-12 reps) 60 ==> 75% 3 * ( 8-12 reps)INTERVAL 70 ==> 90% 4 ==> 8 * (30' in/ 60' out) 80 ==> 100% 8 ==> 12* (30' in/ 60' out)


D D1 Freq. Intensiteit Volume Freq. Intensiteit Volume>90-100% voorsp. * DUUR 1x/wk 50 ==> 60% 15 ==> 45 min 2x/wk 50 ==> 60% 45 min

KRACHT 60 ==> 70% 2 * ( 8-12 reps) 70 ==> 80% 2-3 * ( 8-12 reps)INTERVAL 90 ==> 110% 4 ==> 8 * (30' in/ 60' out) 100 => 120% 8 ==> 12* (30' in/ 60' out)


D2 Freq. Intensiteit Volume Freq. Intensiteit Volume<90-100% voorsp. * DUUR 1x/wk 50 ==> 60% 15 ==> 30 min 1x/wk 50 ==> 60% 45 ==> 60 min

KRACHT 60 ==> 70% 2-3 * ( 8-12 reps) 70 ==> 80% 2-3 * ( 8-12 reps)INTERVAL 70 ==> 90% 4 ==> 8 * (30' in/ 60' out) 80 ==> 100% 8 ==> 12* (30' in/ 60' out)

indien BMI<30 DIEET Ondersteunend (eiwit verrijkt) Ondersteunend (eiwit verrijkt)

2x/wk 2x/wk

2x/wk 3x/wk

1-2x/wk 2x/wk

2-3x/wk 3x/wk

1x/wk 1-2x/wk

2x/wk 2x/wk

1x/wk 1x/wk

2x/wk 2x/wk

• Inschatting belastbaarheid

SteepRamp test protocol:3 min onbelast fietsen

Snel oplopende belasting: 25 W /10 sec

Test eindigt indien trapfrequentie<60/min

Estim. V˙O2max (L/min)= 0.0067 Wmax_SteepRamp + 0.358 (deBacker et al. Arch PhysMed Rehab 2007)

Pred. V˙O2max obv geslacht, lengte en leeftijd:

Mannen: V˙O2max (L/min) = (0.023*ht_cm) + (0.0117*BW) - (0.031*age) - 0.332Vrouwen: V˙O2max (L/min)= (0.0158*ht_cm) + (0.00899*BW) - (0.027*age) + 0.207

(Fairbarn et al Chest, 1994)

Casus 2• 59 jarige man zonder noemenswaardige gezondheidsklachten• G: 95.2 L: 1.83 BMI: 29.4 kg/m2 • Rustpols: 58 bpm; RR 144/92 mmHg; WC:105 cm; Vet%: 28%• VG: Hypertensie (2004), Hyperlipidemie; • Roken: gestopt in 2000 (20 pack yrs)• Fam anamnese: Hartinfarct (moeder 78e); Type 2 Diabetes (Zus: 62e)• Huidige beweegactiviteiten: 2x per week 30-60 min rustig

wandelen/fietsen• Medicatie: Atenolol, Simvastatine; • Lab: Nuchter glucose: 6.2 mmol/L; HbA1c: 5.8%; T-Chol: 4.8 mmol/L• Patiënt is met ‘BeweegKuur-recept’ doorverwezen door huisarts voor

verdere begeleiding bij het bewegen, om bloeddruk en glucosetolerantie te verbeteren.

vervolg Casus 2

• Welke aanvullende informatie vraagt u aan deze patiënt?

• Hoe schat u het cardiovasculair risico in van deze patiënt?

• Welke trainingsdoelen stelt u?• Welke bewegingsvormen kiest u vervolgens?• Wat zijn uw overwegingen hierbij?• Hoe bouwt u het programma op?

Checkpoints bij de BeweegKuur:

•Motivatie /Doelstellingen/Profiel--> Indeling Subgroep

•Cardiovasculaire screening m.b.v. X-ECG?•NSAIDs of Klachten Bewegingsapparaat?•Consult Fysiotherapeut of Sportarts nodig?

•Advies t.a.v.Type Beweegactiviteit en Instroom Setting•Vorm/Type•Opbouw

•Omvang•Intensiteit•Frequentie

• Indicaties Inspannings-ECG

1) diabetesduur >10 jaar2) cardiovasculaire event of interventie in de voorgeschiedenis

(dotterbehandeling, hartinfarct, hartfalen of herseninfarct) 3) inspanningsgerelateerde kortademigheid of pijn in de kuiten 4) micro- of macroalbuminurie (>30 mg/24 h) 5) retinopathie graad III of hoger6) tekenen van cardiale autonome neuropathie

(bijv. orthostatische hypotensie) 7) intensieve (interval)duurinspanning

(i.e. beweegactiviteiten > 6,0 MET).

Cardiovasculair Risico

• http://www.riskscore.org.uk/• Risico score: 35 (= Relatief Laag risico)

*

http://www.riskscore.org.uk

‘Stages of Change’ modelPrecontemplatie

Contemplatie

Voorbereiding

Actie

Consolidatie Terugval

Progressie

Motiverende&

EffectieveBeweeginterventies

Motiverende gesprekken

Aangepast aan Diclemente & Prochaska ,1998

Motivatie: In welke fase zit deze patient?

Keuze Bewegingsvormen?

• Kracht / Interval / Duur?• Wandelen / Fietsen/ Roeien / Fitness /

Zwemmen / Yoga?• anders?

Casus 368 jarige man, niet roker, Aziatische oorsprong (Indonesië) VG: DM-II (1993); Hypertensie; Hypercholesterolaemie Migraine obv Cervico-Brachiaal syndroom; Epilepsie (1976); Seronegatieve Reumatoide Arthritis; IBS; Fasciitis plantaris rechts

MedicatieMetformine 500 mg; 2/1/1; Novorapid 22/24/30 Insulatard 60 E; Coversyl Plus 1dd1; Pantozol 1dd20mg; Simvastatine 10 mg; Rivotril 1dd10 dr.; Celebrex 200mg 1dd 1; Moclobemide 2dd 150mg Imigran inj. zn; Diazepam 2 mg zn

A/ Wil graag fitter worden, moeite met ADL-taken Sport: wandelt 3x per week 30 min op rustig tempo. Voorheen: 20 jaar ervaring met krachttrainingO/ Gewicht: 97 kg Lengte: 172 cm BMI: 32.8Buikomvang: 108.5 cmVet% (obv DEXA): 30.1Bloeddruk: 151/85 mmHg; Rustpols: 78/minHbA1c: 8.2%; Nuchter Glucose: 10.7 mmol/L10 jaars UKPDS risico op hartinfarct/ fataal hartinfarct: 35% /19% (=sterk verhoogd)

Aanvullend Inspannings onderzoek via SMA

Maximaal test op fietsergometer vlgs RAMP 150 protocolWmax 135 W , of 1.4 W/kg (=80% van verwacht!)Wmax SteepRAMP: 254 WSpiro-ergometrieVO2max: 2.33 l/min of 24 ml/min/kg (= 80% van voorspeld)

HFmax: 160 /min (100% tov gemiddeld)X-ECG: niet afwijkend

VT: 125 sl/min; 1.72 l/min (135 W) (=74% VO2max)AMV: 41 L/min

vervolg Casus 3

• Welke aanvullende informatie vraagt u aan deze patiënt?

• Welke trainingsdoelen stelt u?

• Welke bewegingsvormen kiest u vervolgens en waar houdt u rekening mee?

• Wat zijn uw overwegingen hierbij?

• Hoe bouwt u het programma op?

Praktische patiënten-info

http://www.sportiefbewegen.nl

Uitstroom Beweegkuur

Wat zijn geschikte aanbieders?• Aangezien het laagdrempelig, goedkoop en effectief (goed doseerbaar) in

eerste instantie richten op– -Sportief wandelgroepen of erkende Nordic walking instructeurs (die minimaal cursus

KNAU of gelijkwaardig hebben gevolgd)– (Medische) Fitnesscentra die samenwerkingsverband hebben met gespecialiseerd

fysiotherapeut– erkende MBvO groepen– zwem- of aquajog/aquaspinning verenigingen (vaak stuk duurder)

• NB fietsclubs voor ouderen vaak minder geschikt want hierbij is de inspanningsintensiteit lastig te doseren omdat er grote groepen wordt gefietst en vaak deskundige (lees professionele) begeleiding ontbreekt

Kwaliteitseisen Regulier Beweegcircuit (setting I/IIa)

•Aantoonbare basiskennis van trainingsfysiologie/trainingsprincipes–Atletiektrainers (KNAU niveau 3 of hoger , voorheen A of hoger)

–Gediplomeerd Nordic Walking/Sportief wandel instructeurs (niveau 3 of hoger)

–(medisch) Fitness instructeurs (minimaal CIOS of ALO-achtergrond)

–MBvO leid(st)er of NEBAS/NSG /KNGU gediplomeerde instructeurs (ihkv SCALA/GALM project)

–Gediplomeerd zweminstructeurs (tbv aquajogging of aquaspinning) met minimaal CIOS opleiding of equivalent

–gespecialiseerd fysiotherapeut (nageschool via KNGF/Gezonde Net/NPi)

Verder:•Aantoonbare Basiskennis Diabetes en Bewegen bij Chronisch Zieken

•Aantoonbare kennis en kunde Basic Life Support skills

(liefst icm AED training met AED op locatie beschikbaar)

•Diploma EHB(S)O

Optimaliseren van beweeginterventies bij Type 2 Diabetes · Optimaliseren van beweeginterventies...

Documents

Transcript of Optimaliseren van beweeginterventies bij Type 2 Diabetes · Optimaliseren van beweeginterventies...