Opdracht 3: Actualiteit in de lessen...

[Opdracht 3: Actualiteit in de lessen aardrijkskunde]

Didactisch atelier aardrijkskundeNaam: Arno Lenaerts

Klas: 1SA/4

Vakkencombinatie: aardrijkskunde / fysica

Lector: Hannelore Verstappen

Academiejaar: 2013-2014

Naam: Arno Lenaerts Klas: 1SA/4 Lector: Hannelore Verstappen

Opdracht 3:Actualiteit in de lessen aardrijkskunde(Didactisch atelier aardrijkskunde)

Artikel demoles(Reliëf in de eigen leefruimte, in België en Europa)

Heuvellandschap

'Ons eigen stukje buitenland', zo wordt het Zuid-Limburgse heuvellandschap vaak in vakantiefolders aangekondigd. Grote hoogteverschillen, stromende beken waarin forellen zwemmen, wegen met echte haarspeldbochten, gevaarlijk diepe kalksteengroeves, kilometerslange mijngangen waarin je kunt verdwalen, indrukwekkende steilranden en schitterende vergezichten. Nergens anders is in Nederland een gevarieerder mozaïek van landschapselementen te vinden. Onder het oppervlak ligt een afwisselende geologie, die gedomineerd wordt door kalksteen uit het Krijttijdperk. Dit zeventig miljoen jaar oude restant van een tropisch warme zee zit vol prehistorische sporen, zoals skeletten van roofzuchtige maashagedissen.

Ligging van het heuvellandschap

Het heuvelland ligt in Zuid-Limburg, ruwweg tussen Heerlen en Maastricht. Het ligt op de grens van het Belgische Ardennenmassief in het zuiden en het laagland van het Noordzeebekken, dat zich in noordwestelijke richting uitstrekt en de rest van Nederland omvat.

Opdracht 3: Actualiteit in de lessen aardrijkskunde 1

http://www.geologievannederland.nl/landschap/landschappen/heuvellandschap


Kenmerken en uiterlijk

Animatie heuvellandschap.

Het voor Nederlandse begrippen sterke reliëf springt onmiddellijk in het oog. Het heuvellandschap varieert van 60 tot 321 meter boven NAP. Het hoogste punt, de ruim driehonderd meter hoge Vaalserberg, ligt op het drielandenpunt Nederland, België en Duitsland. Als je vanuit de lucht naar Zuid-Limburg zou kijken dan zie je dat het heuvellandschap in feite een plateau is, doorsneden door rivieren beekdalen. De plateauvorm is in de noordelijke helft van het heuvelland moeilijk te herkennen. Ten zuiden van de Geul ligt het Plateau van Margraten. Dat plateau, dat naar het zuiden tot 140 meter hoog wordt, heeft een lichtgolvend oppervlak. Erop ligt een afwisselend landschap met dorpjes, boomgaarden, hoeves, akkers, tuinbouwgrond en weilanden. Ook zijn er oude rivierterrassen te zien. De randen van het plateau worden gevormd door steile hellingen, die vaak bebost zijn en waar ook natuurlijke ontsluitingen van de onderliggende formaties voorkomen.

De beekdalen zijn redelijk diep. De beken meanderen door grasland met populierenbosjes. Het Maasdal is de grootste kerf in het heuvelland. In de dalwanden zijn twee opvallende landschapselementen te zien: holle wegen en graften. Holle wegen zijn diep ingesleten wegen die zijn ontstaan door eeuwenlange erosie van een weg in de zachte ondergrond. Graften zijn terrasachtige hellingen. Ze liggen op de dalwanden, waar ze vaak perceelscheidingen vormen. Ze zijn ontstaan door een combinatie van vroegere landbouwmethoden en erosie. Bij het ploegen werd de grond binnen elk hellend perceel van de hoge naar de lage zijde gewerkt. Deze terrasachtige hellingen moeten niet verward worden met rivierterrassen, die op een natuurlijke manier tijdens de ijstijden zijn gevormd. Graften zijn meestal begroeid met struiken en bomen.




Heuvellandschappen



Artikel microteaching(Industrielandschappen en -types)

Belgische industrie bij slechtste van de klas inzake CO2-uitstoot

In tegenstelling tot de meeste Europese landen hebben de Belgische industriële vestigingen vorig jaar meer CO2 uitgestoten dan in 2007. Dat blijkt uit cijfers die de Europese Commissie vrijdag heeft gepresenteerd.

Volgens de Commissie stootte de Belgische industrie in 2008 in totaal 55,5 miljoen ton CO2 uit. In 2007 was dat 52,8 miljoen ton.

Ook Groot-Brittannië en Nederland boeren achteruit. Zij produceerden in 2008 respectievelijk 8,4 en 3,6 miljoen ton meer dan in 2007.

Op Europese schaal slaagde de industrie er wel in de CO2-uitstoot terug te schroeven. De emissie daalde met ruim drie procent. 'Dit bewijst dat de Europese Unie over een functionerende markt voor uitstootrechten beschikt', verklaarde eurocommissaris voor Milieu Stavros Dimas.

Sinds 2005 verlenen de lidstaten van de Europese Unie raffinaderijen, krachtcentrales, cementfabrieken en andere industriële vestigingen op hun grondgebied een welomschreven hoeveelheid uitstootrechten. Wie meer CO2 uitstoot, moet rechten aankopen.



Artikel initiatiestage 1(Factoren van weer en klimaat)

Noorwegen; regen, kou en wind... Dat is althans wat er door velen gedacht wordt...

Veel mensen associëren Noorwegen met enkel regen en kou, dus slecht weer. We kunnen dit met recht een misverstand noemen! Op enkele plaatsen in Noorwegen na, valt er niet veel meer regen in Noorwegen dan in Nederland.

Foto: Op veel plaatsen in Noorwegen is het helemaal niet zo regenachtig en koud als veel mensen denken. Op sommige plaatsen valt meer neerslag dan in Nederland en is het ook kouder. Die plaatsen zijn echter vrij exact aan te wijzen. Een vooroordeel dus! In het zuiden van Norge kun je zelfs naar het

strand!

bron foto: beachtomato.com

Noorwegen kent namelijk meerdere klimaten. Verder op deze pagina uitleg / informatie per klimaat. Deze verschillende klimaten dankt Noorwegen aan het feit dat het land bestaat uit kusten, bergen en bossen. Bovendien is het land zo groot dat het bovenste deel ver boven de poolcirkel ligt. Het zuidelijke deel ver onder de poolcirkel.

Het zuiden en het westen van Noorwegen zijn relatief warm.

Dat is voornamelijk te danken aan de warme golfstroom.

De regenval is bijzonder verschillend per plaats.

Echter het grootste deel van Noorwegen is niet regenachtiger dan bijvoorbeeld Nederland.

Het gebied waar extreem veel regen valt in Noorwegen betreft slechts een klein gebied.

Zie verder naar beneden de neerslagtabel.

Bergen, stad van de regen... Bergen staat bekend als een van meest regenachtige plaatsen in Noorwegen. Om wat specifieker te zijn; bekend is dat het gebied tussen Bergen en Alesund piekt waar het om neerslag gaat.

Toch is dit een van de uitzonderingen. De meeste plaatsen in Noorwegen hebben dus niet met meer regen te maken dan dat we in Nederland en België gewend zijn. Vaak is het wel iets koeler in de meeste delen van Noorwegen. Maar ook dit kan soms een groot voordeel zijn.



Het komt bijvoorbeeld vaak voor dat, wanneer het in Nederland zo'n 28 graden is, het in Noorwegen (omgeving Alesund) rond de twintig graden is. Voor velen een ideale temperatuur.

Bewolking Noorwegen

Er zijn verschillende klimaten in Noorwegen.

Allereerst de gemiddelden m.b.t. het weer in Noorwegen:

De gemiddelde temperatuur in Bergen (Zuidwest-Noorwegen) is iets meer dan 7,5 graden. Wanneer we kijken naar de temperatuur langs de kust is deze niet eens veel lager in het noorden. Hier is duidelijk het enorme effect van de warme golfstroom te zien.

Op de North Cape is de gemiddelde temperatuur van bijna 2,5 graden.

Hoewel u het wellicht niet zou verwachten zijn de berggebieden gemiddeld het koudst. Veel berggebieden laten een gemiddelde temperatuur zien van tussen de min acht en plus één graden.

U wilt naar het warmste gebied in Noorwegen? Dan moet u zijn in o.a. omgeving Oslo (er zijn regelmatig pieken van boven de 30 graden gemeten!).

In het binnenland van Noorwegen valt de meeste regen in het zomerseizoen.

Echter de meeste regen in Noorwegen valt in het herfst- en winterseizoen.

De westkust, het fjordengebied, heeft een zacht gematigd zeeklimaat, iets koeler dan Nederland.

Een zeeklimaat (ook: maritiem klimaat) is een klimaat dat sterk wordt beïnvloed door de nabijheid van een zee. Dit klimaat karakteriseert zich door zachte winters en relatief koele zomers. In Nederland en België heeft vooral de westelijke helft van het land een zeeklimaat. De oostelijker delen zijn 's zomers al warmer, en er ligt vaak 's winters ook meer sneeuw.

Voor Nederland en België geldt bovendien dat het klimaat sterk beïnvloed wordt door de warme Golfstroom in de Atlantische Oceaan, die ook de Noordzee opwarmt, en de overheersende westelijke tot zuidwestelijke winden. De warme golfstroom zorgt ervoor dat het Noordzeewater niet veel kouder wordt dan ca. 5 °C. De laagste temperatuur wordt daarbij bereikt in maart.

Volgens de klimaatclassificatie van Köppen is het zeeklimaat een Cf-klimaat.

In het hoge Noorden is een toendraklimaat.

Het toendraklimaat heeft volgens het systeem van Köppen de volgende kenmerken:

gemiddelde temperatuur van de koudste maand onder -3° C gemiddelde temperatuur van de warmste maand tussen 0° C en 10° C



Köppen noemt het toendraklimaat ook wel het ET-klimaat.

Het hoge noorden van Noorwegen is dus koud te noemen. Koud en droog... maar wel prachtig!

In de zomer kan het er trouwen toch heerlijk weer zijn. Ondanks de koele temperatuur is het met de felle zon in de zomer heerlijk.

TIP: wanneer u op vakantie naar Noord-Noorwegen gaat is de westkust een aanrader m.b.t. klimaat. Daar is het doorgaans milder doordat deze kant van Noorwegen profijt heeft van de warme golfstroom.

Ten oosten van de bergketens is een landklimaat.

Een landklimaat of continentaal klimaat is in tegenstelling tot een zeeklimaat een klimaat met extreme temperaturen in zomer en winter.

ijs Noord-Noorwegen

Landklimaat komt ook voor in bijvoorbeeld Siberië.

Het zijn gebieden die ver landinwaarts liggen, zonder zee of ander groot wateroppervlak in de buurt. De matigende invloed van de oceanen is daar dan klein. Doordat de relatief droge landoppervlakken makkelijk opwarmen en afkoelen worden de temperaturen in de zomer extreem hoog, en in de winter zeer laag.

Volgens de klimaatclassificatie van Köppen is het landklimaat een D-klimaat, eventueel nader aan te duiden als Dw- of Df-klimaat.

In sommige gebieden in de westelijke fjorden en het midden valt meer dan 4000 mm neerslag per jaar, terwijl in het noorden en achter de bergen niet verder komt dan 600 mm per jaar.

Sneeuwval / wintersport

Het komt in Noorwegen regelmatig voor dat de sneeuw al eind augustus blijft liggen. En het seizoen voor de wintersporters kan soms zomaar doorgaan tot mei/juni. Een enorm lang wintersportseizoen dus!

Echter de hoogste sneeuwniveaus worden gemeten in de maanden februari/maart.

Nu een indruk van de gemiddelde neerslag (in mm) in Noorwegen:

maand Bergen

Oslo

Tröndheim

Bodo

Spitsbergen

januari 190 49 63 86 18februar

i 152 36 52 64 24maart 170 47 54 68 24april 114 41 49 52 11mei 106 53 53 46 7



juni 132 65 68 54 11juli 148 81 84 92 18

augustus 190 89 87 88 23

september 283 90 113 123 20

oktober 271 84 104 147 16

november 259 73 71 100 18

december 235 55 84 100 20

Deze gemiddelden zijn berekend op basis van de neerslag tussen 1961 en 1990 (bron: noors meter. instit.).

De gemiddelde temperatuur in Noorwegen ligt in de hoogseizoenmaanden juni/juli/augustus tussen de 15 en 20 graden Celsius (met uitzondering van noordelijke gebieden).

Dus:

Dat Noorwegen een en al regen is, zoals sommigen beweren, klopt dus niet helemaal... Het ligt er maar net aan waar u de vakantie in Noorwegen gaat doorbrengen.

Heeft u een hekel aan regen dan is een vakantie Nabij de stad Bergen geen verstandige keus. Hoewel u natuurlijk geluk kunt hebben en een prachtige/zonnige dag kunt beleven.

In Oost-Noorwegen, Zuid-Noorwegen en midden-Noorwegen valt gemiddeld de minste neerslag.



Artikel initiatiestage 2(Toerisme)

Pedro Zaragoza, de man achter het fenomeen Benidorm

BENIDORM - (Portret) Benidorm staat voor velen symbool voor goedkoop massatoerisme en voor grijze hoofden die roodverbrand onder een aangename winterzon over brede boulevards langs torenhoge flats flaneren.

Wie ooit een blik heeft geworpen op de skyline van dit voormalige vissersdorp snapt waarom het ook wel gekscherend ‘BeniYork’ of ‘Manhattan aan de Middellandse Zee’ wordt genoemd.Ruim driehonderd heuse wolkenkrabbers (in Europa tellen alleen Frankfurt en Londen er meer) wijzen parmantig de azuurblauwe lucht in en zorgen er mede voor dat Benidorm, op Parijs en Londen na, de meeste hotelbedden heeft in Europa.

Dat dit mekka voor de vakantie vierende werkende klasse in slechts vijftig jaar tijd uit de grond werd gestampt, is evenwel onvoorstelbaar.In dit verband wordt voortdurend één naam genoemd aan wie de eer toekomt de fundamenten te hebben gelegd voor het huidige Benidorm: Pedro Zaragoza Orts.‘Toeristenpool’Dankzij deze voormalig burgemeester staat Benidorm symbool voor het massatoerisme aan de Spaanse kusten. Uit zijn visionaire geest ontsproten allerlei ideeën die aan de basis stonden voor de ingrijpende verandering van slaperig kustgehucht tot de ‘toeristenpool’ die Benidorm nu is.Pedro Zaragoza Orts (1922) werd in 1950 tegen zijn zin - democratie was in die tijd in Spanje onder de heerschappij van Franco ver te zoeken - voor drie maanden tot burgemeester benoemd, bleef dat vervolgens zestien jaar en is sindsdien de populairste ex-burgemeester én icoon voor de toeristenindustrie van Spanje.VisieEenmaal zittend op de burgemeesterstoel besefte Zaragoza dat hij vanaf deze positie veel kon betekenen voor zijn geboortestad. Op dat moment was het fenomeen toerisme in Benidorm nog onbekend.Slechts enkele families uit Valencia of verder weg hadden er een vakantiehuis. Een drietal kleine hotels boden nachtrust aan vertegenwoordigers of ‘overzomeraars’ uit Madrid.De meeste bewoners van Benidorm leefden van de zee en verdienden hun brood in de scheepvaart, visserij of verbouwden olijf-, citrus- of amandelbomen.De vraag die Zaragoza zichzelf dan ook stelde, was welke ingrediënten de stad te bieden had voor een positieve ontwikkeling. Hij luisterde altijd graag naar de verhalen waar de zeelieden na lange reizen naar onbekende oorden mee thuiskwamen en die verhalen, samen met de zomerse bezoekers, brachten Zaragoza op het idee het toerisme in zijn stad te ontwikkelen.Benidorm had niet veel te bieden maar beschikte wél over een goddelijk klimaat en twee prachtige, brede goudkleurige zandstranden.Bikini



Een ontwikkeling in de jaren vijftig, waar Pedro Zaragoza handig op inspeelde, was dat er steeds meer Noord-Europeanen naar het zuiden trokken voor vakantie. Deze eerste toeristen namen ook een sfeer van vrijheid mee naar het tot dan toe zeer geïsoleerde land.Lange, blonde vrouwen vormden een nieuwe bezienswaardigheid op de stranden. Niet in de laatste plaats vanwege hun wel erg schaarse klederdracht: de bikini. Een tweedelig badpak dat wel heel veel huid bloot liet, al waren de bikini’s van toen erg kuis vergeleken met de tegenwoordige lapjes stof.In Spanje werden deze kledingstukken destijds slechts oogluikend toegestaan en alleen zolang de vrouwen plat op het strand lagen. De eerste vrouwen die het echter waagden de omliggende straten te bewandelen zonder zich fatsoenlijk aan te kleden, konden rekenen op een berisping of zelfs een boete van de Guardia Civil.Pedro Zaragoza besefte dat dit geen erg gastvrij beleid was. Vakantiegangers moesten zich immers welkom voelen en zó goed vermaken in zijn stad dat ze terug zouden keren mét al hun vrienden en kennissen in hun kielzog.Onder het mom ‘waarom niet ook de cultuur omarmen van de mensen die van ver komen om Benidorm bezoeken en hier hun geld uitgeven’, tekende Zaragoza een gemeentelijk verdrag dat de bikini toe zou laten. De aartsbisschop kreeg hier lucht van en dreigde onmiddellijk met excommunicatie tegen de progressieve burgemeester.Bezoek aan FrancoOm te voorkomen dat hij voorgoed uit alle publieke organen geroyeerd zou worden, stond Zaragoza op een koude morgen heel vroeg op, stopte ter isolatie een paar kranten onder zijn kleding, stapte op zijn Vespa en reed naar Madrid.Na een reis van negen uur stond hij voor El Pardo, het paleis waar dictator Franco zetelde. Tot ieders verbazing werd zijn verzoek om audiëntie bij 'El Generalisimo' gehonoreerd.Franco kon sympathie opbrengen voor de kleine, energieke man die op zijn brommer het halve land had doorkruist en gaf zijn toestemming met de woorden ‘wacht een paar dagen af en als je ooit een probleem hebt, kom dan direct naar mij toe’.Ruim een week later stond Franco’s vrouw Doña Carmen Polo de Franco samen met een minister en diens echtgenote bij Zaragoza op de stoep. Het gezelschap bleef anderhalve week en zou nog vele malen terugkeren.Benidorm had de primeur, de bikini veroverde voorgoed het straatbeeld en vormde het begin van een voorzichtige seksuele revolutie in het streng-katholieke Spanje. De aartsbisschop en vele andere conservatieven namen Zaragoza sindsdien wel serieus.StadsplanningPedro Zaragoza verwelkomde niet alleen de bikini. Ook op andere gebieden beschikte hij over een heldere visie. Zijn 'Plan de Ordenación de Benidorm' van 1954 was revolutionair en volledig gericht op de toekomst.Hij liet veertig meter brede avenues aanleggen in nog verder onbebouwd gebied, terwijl er in heel Benidorm nog maar zeven auto’s rondreden.Tevens nam hij de beslissing om in de hoogte te gaan bouwen. Zijn maatstaf voor nieuwe bouwgrond was volume in plaats van vierkante meters.Zijn argumentatie: als je op een stuk grond van bepaalde grootte besluit een gebouw van een bepaald volume in de hoogte te bouwen, houd je ruimte rond het gebouw over voor zwembaden, tennisbanen en parken.Dankzij dit beleid heeft Benidorm op de grond veel ruimte en groen en komt de stad ‘luchtig’ over, ondanks de propvolle skyline. Bijkomend voordeel is dat iedereen dicht bij



het strand zit en er vanuit drie zijden van de torens altijd wel ergens een stukje zeezicht is.Nog steeds wordt in Benidorm volgens hetzelfde principe gebouwd en ís er ook nog steeds bouwgrond over, in tegenstelling tot de volgebouwde kusten van bijvoorbeeld de provincie Málaga.MarketingDe eerste chartervlucht die in de jaren vijftig volgepakt met toeristen op bestemming Zuid-Europa vloog, vormde het begin van de enorme impuls voor Benidorm.Zaragoza speelde er uiterst handig op in en wist met vele ludieke acties Benidorm internationaal bekend te maken.Zo nodigde hij ooit een complete familie uit Lapland uit in zijn stad en liet de mensen per bus in hun eigen klederdracht langzaam naar het zuiden reizen. Overal stopte de bus met bestemming Benidorm en het gezin vormde al snel een attractie die veel media-aandacht kreeg.Zaragoza liet tevens dozen met turrón - een streeklekkernij - en kisten met wijn met daarop de tekst ‘geproduceerd onder de zon van Benidorm’ naar koningin Elisabeth van Engeland sturen.Ook nodigde hij zoveel mogelijk beroemdheden uit voor een verblijf in de nieuwe vakantiebestemming. Eens reed hij vanuit een vakantiebeurs in Keulen naar Spanje terug in een Mercedes en plaatste eigenhandig op strategische punten langs die route borden met ‘Benidorm, nog xx kilometer’.Samen met twee anderen was hij in 1959 initiator van het beroemde songfestival van Benidorm, dat tot het einde ervan wegens een gebrek aan belangstelling in 2006, 39 edities kende.Het festival gaf carrières van sterren als Julio Iglesias een grote impuls en ieder jaar opnieuw zorgde Zaragoza voor optredens van beroemde artiesten die de aandacht van zowel nationale als internationale media trokken.Trots?Een paar jaar geleden werd in een interview aan Zaragoza gevraagd of hij trots was op het Benidorm van nu, hiermee verwijzend naar het vaak ook wel negatieve imago van het vakantieoord.Ruiterlijk gaf hij toe dat Benidorm misschien niet veel aantrekkelijker, maar wel veel leefbaarder is geworden dan het was. Met asfalt, stromend water, ziekenhuizen en elektriciteit.Bovendien voegde hij toe: niemand wordt gedwongen om Benidorm te bezoeken en toch spreiden elk jaar ruim vijf miljoen bezoekers er een aantal dagen hun handdoek uit op het strand.Actief beroepslevenBehalve zestien jaar lang burgemeester werd Zaragoza nog president van de Diputación de Alicante, algemeen directeur voor het ministerie van Informatie in Madrid, burgerlijk gouverneur van Guadalajara en was hij lid van het parlement.Op zijn vijftigste begon hij een nieuwe carrière als advocaat. Ondertussen schreef hij vijf boeken en leverde bijdragen aan een groot aantal Spaanse kranten.Op zijn 85e was hij nog steeds actief binnen de advocatuur, zij het in een wat rustiger tempo, maar nog altijd in het centrum van het economische, sociale en toeristische fenomeen: Benidorm.Pedro Zaragoza stierf op 1 april 2008 aan de gevolgen van zijn hartproblemen.



Analyse van een artikelDemoles: Reliëf in de eigen leefruimte, in België en Europa

1. Leervraag en leerplandoelSituering in het leerplan:VVKSO, Leerplan aardrijkskunde 1e graad, Brussel, september 2008.Leerplannummer: 2008/038 (eerste leerjaar).4.4 Reliëf3. Op het terrein (voor de eigen leefruimte) en op foto (voor elders) de belangrijkste reliëfvormen herkennen en benoemen.

Probleemstelling of leervraag: Wat zijn de landschapselementen van het Zuid-Limburgse heuvellandschap?

2. Situering van de regio/streek

Bron: Wikipedia > Heuvelland (Zuid-Limburg)

3. Hoofdgedachten, moeilijke woorden, samenvattingMet dit artikel wil men vooral de schoonheid van het heuvelland in Zuid-Limburg benadrukken. Het is de enige regio in Nederland waar er zo’n sterk reliëf is. Er wordt in het begin verwezen naar de grote hoogteverschillen die we in Nederland helemaal niet gewoon zijn, naar de wegen met haarspeldbochten en de diepe kalksteengroeves. Hierna wordt besproken hoe je het heuvellandschap herkent. Op het einde van het artikel wordt ook nog de geologie van het gebied gedetailleerd uitgelegd (dat stuk heb ik weggelaten wegens irrelevant voor dit leerplandoel).

Moeilijke woorden:


http://commons.wikimedia.org/wiki/File:2012-R24-ZL-basis.jpg


NAP: afkorting voor Normaal Amsterdams Peil: de referentiehoogte waaraan hoogtemetingen in Nederland worden gerelateerd. Het NAP wordt vaak gelijkgesteld aan het gemiddelde zeeniveau.

Meanderen: cfr. meander: een lus in de loop van een natuurlijke waterloop.

Het Zuid-Limburgse heuvellandschap wordt gekenmerkt door het sterkste reliëf van Nederland. Het maximale hoogteverschil bedraagt zo’n 280 m, gaande van 60 m tot ongeveer 320 m. Je kan dit heuvellandschap ook bekijken als een plateau waar de rivieren en beken diep zijn ingesneden. Deze plateauvorm is enkel goed te herkennen in het zuiden, in het noorden van het gebied is vooral het heuvellandschap hetgeen dat in het oog springt.

4. Structuurschema van de tekst

5. Antwoord op de leervraag en kritische analyseHet artikel heeft een duidelijk verband met het leerplandoel. In het artikel staat beschreven wat de kenmerken zijn van het heuvellandschap in Zuid-Limburg, o.a. de hoogte (van 60 tot 320 m), het hoogteverschil (maximaal 280 m) en de rivierinsnijding. Deze kenmerken staan ook in de determineertabel – die de leerlingen in hun werkboek hebben staan – om de reliëfvorm te bepalen. De leerlingen moeten de kenmerken niet vanbuiten kennen, ze moeten enkel de reliëfvorm (en het overeenstemmende reliëflandschap) kunnen determineren a.d.h.v. de determinatietabel.

Het artikel is een mooie aanvulling op de geziene leerstof. De leerlingen krijgen zo een idee waar in België (en elders in Europa) bepaalde reliëfvormen voorkomen. De geologie van het heuvellandschap


Zuid-Limburg, Nederland

Heuvellandschap (noorden)

Grote hoogteverschillen:

280 m

Vergezichten

Plateau (zuiden)

Steile en beboste hellingen

Insnijdende rivieren en beken

Lichtgolvend oppervlak

Dorpjes met...

boomgaarden

hoeves

akkers

tuinbouwgrond

weilanden


wordt in het artikel ook nog uitgebreid besproken. Het geeft een verklaring waarom we op die plaats nu een heuvellandschap hebben en waarom er geen vlaktelandschap is (zoals in de rest van Nederland). Hoewel de geologie van het gebied niet tot de leerstof van de leerlingen behoort, begrijpen ze wel dat er een verband is tussen de reliëfvorm en de geologie op die bepaalde plaats.

In het begin van het artikel wordt er gezegd dat het Zuid-Limburgse heuvellandschap vaak in vakantiefolders wordt aangekondigd. Dat wil dus zeggen dat mensen op vakantie/uitstap gaan naar dit gebied. Er is dus blijkbaar ook een verband tussen de reliëfvorm en het toerisme. Het toerisme in België en Europa komt voor de leerlingen pas volgende jaren aan bod, toch weten ze nu al dat het toerisme nauw samenhangt met reliëfvormen en landschappen in het algemeen.

Het grote inzicht is dat alles in de aardrijkskunde aan elkaar hangt. De leerlingen leren nu over het reliëf en reliëfvormen, maar weten ook ondertussen dat het reliëf samenhangt met het toerisme op die plaats én de geologie van de ondergrond.

Positieve kritiek: In het artikel komt een tegenspraak aan bod: eerst wordt er gezegd dat Zuid-Limburg een heuvellandschap is. Maar je kan het landschap in Zuid-Limburg ook beschouwen als een plateau. Volgens de determineertabel dat de leerlingen in hun werkboek hebben, is een plateau niet hetzelfde dan een heuvellandschap. Toch kan je deze tegenspraak makkelijk begrijpen: sommige delen van het landschap liggen hoger dan 200 m boven het zeeniveau waar ook nog eens redelijk diepe rivierinsnijdingen zijn. Je kan dus ook spreken van een plateau. Het valt dus te zien waar je je precies bevindt in het landschap wanneer je spreekt van een heuvellandschap of toch eerder van een plateau. Deze “tegenspraak” toont aan dat je erg soepel moet zijn bij het benoemen van een reliëfvorm: een landschap kan je niet strikt indelen in 1 bepaalde reliëfvorm, vaak behoort het tot meerdere reliëfvormen tegelijk.

Negatieve kritiek: Voor leerlingen is het moeilijk te vatten dat een landschap tot meerdere reliëfvormen kan horen. Bij een toets wordt steeds een duidelijke foto gegeven (die de leerlingen moeten determineren) dat hoort tot 1 bepaalde reliëfvorm. Maar veel landschappen in de wereld kan je niet bij 1 bepaalde reliëfvorm plaatsen, ze horen bij meerdere reliëfvormen. Om te toetsen of leerlingen landschappen kunnen determineren (en kunnen plaatsen bij de “enige juiste reliëfvorm”), wordt dus steeds een duidelijke foto gegeven.

6. Didactische integratie van de actualiteit in de les aardrijkskundeHet artikel past volgens mij aan het einde van de les of als nataak in het leertraject. De leerlingen hebben reeds de reliëfvormen leren determineren en kunnen dit artikel linken aan hun verworven kennis.

5 opdrachten bij het artikel:

Zoek in de atlas de geologie van de ondergrond op van het heuvellandschap van Zuid-Limburg. Wat vind je?

Zoek in de atlas de toeristische kaart van Nederland. Welke vorm van toerisme vind je in het gebied van het Zuid-Limburgse heuvellandschap?

Zoek op internet extra informatie op over het Zuid-Limburgse heuvellandschap. Determineer de reliëfvorm a.d.h.v. de determineertabel m.b.v. de gevonden info. Wat kom je uit?



Duidt op bovenstaande foto (zie foto p. 1) de 4 H’s aan (horizon, hoogteverschil, helling, hoogteligging). Geef ook de bijbehorende waarden.

Denkvraag: Wat zijn de voornaamste aantrekkingsfactoren voor dit landschap?



Bronnen artikels

Demoles(Reliëf in de eigen leefruimte, in België en Europa)


Microteaching(Industrielandschappen en -types)

http://www.standaard.be/cnt/dmf20090515_069

Initiatiestage 1(Factoren van weer en klimaat)

http://www.vakantienaarnoorwegen.nl/KlimaatNoorwegen.html

Initiatiestage 2(Toerisme)

http://meerspanje.nl/samenleving/30656/pedro-zaragoza-de-man-achter-het-fenomeen- benidorm/


http://meerspanje.nl/samenleving/30656/pedro-zaragoza-de-man-achter-het-fenomeen-benidorm/

http://meerspanje.nl/samenleving/30656/pedro-zaragoza-de-man-achter-het-fenomeen-benidorm/

http://www.vakantienaarnoorwegen.nl/KlimaatNoorwegen.html

http://www.standaard.be/cnt/dmf20090515_069


Opdracht 3: Actualiteit in de lessen...

Documents

Transcript of Opdracht 3: Actualiteit in de lessen...