OntwikkeltrajectEigentijds Beoordelen in het Onderwijs (EBO)

Jos Castelijns (Lectoraat EBO)

Diana Baas (Universiteit Maastricht)

Gehoord…..• ‘De inspecteur vraagt vooral naar de taal- en rekenopbrengsten.

Hij is niet geïnteresseerd in onze manier van werken.’• ‘Iedereen praat tegenwoordig over opbrengstgericht werken. Maar

in het onderwijs gaat het toch om méér….’• ‘Motivatie van leerlingen is de basis. De meerwaarde van onze

school ligt op dat gebied. Maar hoe overtuigen we anderen van ons succes?’

• ‘Is er niet een manier om te laten zien dat onze leerlingen én goed presteren én een positief zelfbeeld, zelfvertrouwen krijgen?’

• ‘Wat leren leerlingen eigenlijk van al dat getoets?’

Probleemstelling• Recente ontwikkelingen in scholen (zelfregulering, intrinsieke

motivatie, samenwerking, welbevinden);• Spanning tussen schoolconcept en eisen vanuit samenleving.• Behoefte aan andere vormen van evalueren:

– Werken met portfolio’s, authentiek evalueren;– Aandacht voor cognitief-motivationele aspecten van leren;– Combinatie summatief en formatief evalueren.

• Evalueren in het primair onderwijs heeft nauwelijks aandacht in curriculum van de lerarenopleiding

Delen van ervaringen

• Wat herken je van deze probleemstelling in jouw school?

• Hoe ga je daar mee om?

Summatief Formatief• Evalueren van het leren• Aan eind van een periode• Momentopname• Toetsen, gesloten vragen• Door leraar gestuurd• Stress

• Evalueren om te leren• Tijdens het leren• Meer momenten, continu• Betekenisvolle taken• Samen met leerlingen• Stimulerend, motiverend

Cognitief-motivationele aspecten• Verwachtingen en zelfbeeld

• Gebruik leerstrategieën

• Intrinsieke motivatie

• Zelfregulatie

• Eigen verklaringen van succes en falen

• Psychologische basisbehoeften

• Welbevinden

Wat is bekend? • Succes in school en in het persoonlijk leven wordt in hoge mate

bepaald door het vermogen tot zelfregulering.• Zelfregulering hangt nauw samen met bewust gebruik van

leerstrategieën, feedback van anderen, attributies, intrinsieke motivatie, verwachtingen/zelfbeeld

• Intrinsieke motivatie is cruciaal voor ontwikkeling en welbevinden

Wat is bekend?• Een effectieve aanpak voor zelfregulerend leren is formatieve

evaluatie. Scholen die hun formatieve evaluatie ‘op orde’ hebben, behalen betere resultaten.

• Aspecten van effectieve formatieve evaluatie:– Feedback gericht op de taak maar ook op zelfregulering– Actieve rol van de leerling en medeleerlingen– Kwaliteit van de dialoog– Natuurlijk onderdeel van het onderwijsleerproces

Doelen ontwikkeltraject EBO

• Bevorderen leerprestaties (rekenen, taal en lezen) én cognitief-motivationele ontwikkeling door formatieve evaluatie

• Verantwoording van leeropbrengsten en cognitief motivationele ontwikkeling door de basisschool

• Ontwikkelen bekwaamheden van leraren en studenten met betrekking tot formatief en summatief evalueren in de basisschool

Opbrengsten ontwikkeltraject EBO• Aanpak voor formatieve en summatieve evaluatie in het

basisonderwijs, ondersteund door een digitaal portfolio.• Onderwijsaanbod ‘Evalueren in het basisonderwijs’ voor de

lerarenopleiding (Challenge Program)• Professionaliseringstraject voor leraren in het basisonderwijs• Professionaliseringstraject voor docenten van de opleiding

Samenwerking• Basisscholen in de regio

(schoolleiding, leraren, leerlingen, ouders)

• Universiteit Maastricht• Open Universiteit Heerlen (RdMC)• NIVOZ Driebergen• Lectoraat EBO (Kempel)• Studenten en docenten van de

Kempel

Aanpak

Digitaal portfolio

Monitoren van lerenDigitaal portfolio bevat:-Leeropbrengsten-Self-assessment en peer-assessment-Feedback

Input voor dialoog

Monitoren van cognitief-motivationele aspecten

Digitaal portfolio bevat informatie over:-Zelfregulatie-Motivationele oriëntatie-Attributies van succes en falen-Gepercipieerde competentie

Werkplan 2010-2011• Verkenning huidige praktijk en behoeften

– in scholen (Diana)– in de opleiding (lectoraat)

• Ontwikkeling:– aanpak voor evaluatie in het basisonderwijs (Diana + lectoraat)– opleidingsaanbod Challenge Program (lectoraat)– professionaliseringstraject voor leraren basisonderwijs (lectoraat)– professionaliseringstraject voor docenten van de opleiding

Werkplan 2011-2014 jaarlijks• Implementatie

– Professionaliseringstraject leraren en docenten (lectoraat)– Curriculum ‘Evalueren in het basisonderwijs’ in de opleiding (Kempel)– Aanpak voor evaluatie in de basisschool (scholen)

• Evaluatie en aanpassing van het ontwerp– Aanpak evaluatie in de basisschool (Diana)– Het PABO - curriculum (lectoraat)– Beide professionaliseringstrajecten (lectoraat)– Effectmeting (alleen 2013-2014: Diana)

Deelname mogelijkheden• In kaart brengen van behoeften binnen scholen mbt assessment• In kaart brengen van huidig gebruik digitale portfolio’s• Werken met digitaal portfolio• Netwerk van scholen

Interesse? Schrijf je in!

Meer informatie? j.castelijns@kempel.nl

d.baas@maastrichtuniversity.nl