ONDERZOEKSVERSLAG - search.nvao.net LOI hbo-ba Vertaler... · LOI Hogeschool. aan het NVAO...

ONDERZOEKSVERSLAG

Rapportage van de Toets Nieuwe Opleiding van

Hbo-bachelor Vertaler Duits LOI Hogeschool

aan het NVAO Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs

De visitatie vond plaats op 20 januari 2009. Inhoud van het verslag

Identificatie................................................................................................................................................2 Managementsamenvatting.........................................................................................................................3 Overzicht van Certiked beoordelingen van de opleiding ..........................................................................6 Bijlage 1: Programma..............................................................................................................................28 Bijlage 2: Documenten............................................................................................................................29 Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader ............................................................................................30 Bijlage 4: Visitatieteam...........................................................................................................................33 Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen.............................................................................................34

De verantwoordelijke teamleider: drs. R.R. van Aalst namens deze, M. Lathouwers Certiked-vbi augustus 2009

LOI Hogeschool © Certiked-vbi

Identificatie De opleiding wordt verzorgd door: LOI Hogeschool Postbus 4200, 2350 CA Leiderdorp Leidsedreef 2, 2352 BA Leiderdorp Telefoon 071 54 51 258 E-mail [email protected] Website www.loi.nl Voor kwaliteit verantwoordelijke bestuurder: mr. M.J. Kuipers, voorzitter bestuur Kwaliteitsfunctionaris: drs. D.J. Bode, senior kwaliteitscoördinator Scope en doel De visitatie heeft betrekking op: • LOI Hogeschool • Opleiding hbo bachelor Vertaler Duits (graad Bachelor of Communication) • Deeltijd • Locatie Leiderdorp (als gevolg van afstandsonderwijs niet van toepassing) Doel van het onderzoek is te beoordelen in welke mate de aspecten uit het NVAO Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs (februari 2003) adequaat worden afgedekt. Teamsamenstelling Teamleider: drs. R.R. van Aalst Externe deskundigen: prof. dr. M. Hinderdael en prof. dr. T. Naaijkens Secretaris: drs. W.J.J.C. Vercouteren RC Werkwijze Het opleidingsinstituut heeft een zelfevaluatie opgesteld over de opleiding en deze gezonden aan het visitatieteam op 18 december 2008. Het visitatieteam heeft een voorbereidend gesprek met de opleiding gehad. Het visitatiebezoek heeft plaatsgevonden op 20 januari 2009. Het conceptrapport is op 18 februari 2009 toegezonden aan het management van de opleiding. De nadien aangevulde rapportage is op 10 augustus 2009 aan LOI Hogeschool gezonden. In de aanloop naar de visitatie is overleg geweest tussen vertegenwoordigers van LOI Hogeschool en leden van het visitatieteam. Deze bijeenkomst had een voorlichtend en planningstechnisch karakter.

Pagina 2 van 34 Hbo-bachelor Vertaler Duits

mailto:[email protected]

http://www.loi.nl/


Managementsamenvatting Op 20 januari 2009 heeft een visitatieteam van Certiked een visitatie uitgevoerd bij de opleiding hbo-bachelor Vertaler Duits van de LOI Hogeschool. De doelstelling van deze visitatie was om een Toets Nieuwe Opleiding uit te voeren van de kwaliteit van de opleiding, in relatie tot het Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs van de NVAO. Achtergrond De Leidse Onderwijsinstellingen (LOI) is een door de minister van Onderwijs aangewezen onderwijsinstelling. LOI Hogeschool is een onderdeel van LOI en is opgericht in 1996. LOI Hogeschool verzorgt in totaal meer dan 45 opleidingen op uiteenlopende gebieden, waaronder economie, informatica, marketing & sales en management. Bij een aantal van deze opleidingen werkt LOI Hogeschool samen met andere hogescholen, waaronder Windesheim en Hogeschool Arnhem-Nijmegen. LOI Hogeschool biedt ook post-hbo- en masteropleidingen aan. Er studeren ruim 20.000 studenten. De hogeschool behoort daarmee tot de grote hogescholen in Nederland. Met het oog op het aanbod en de inhoud van de opleidingen onderhoudt LOI Hogeschool contact met het bedrijfsleven, brancheorganisaties, exameninstellingen en de overheid. LOI Hogeschool verzorgt afstandsonderwijs. Dat wil zeggen dat de studenten onafhankelijk van plaats, tijd en tempo de opleidingen kunnen volgen. Belangrijke pijlers van het onderwijs van LOI Hogeschool zijn de kwaliteit van de leerstof, de begeleiding door de docenten en de innovatie in het leerproces. De kwaliteit van de leerstof komt met name tot uitdrukking in de inhoud en de didactiek van het schriftelijk lesmateriaal. De begeleiding door de docent krijgt vorm door het nakijken van antwoorden van de studenten op vragen en opgaven en de beantwoording van vragen van studenten. De innovatie van het leerproces blijkt onder meer uit de digitale leeromgeving LOI Campus. LOI Hogeschool is al sedert eind zeventiger jaren actief op het gebied van het onderwijs in tolken en vertalen, met name Engels. Nadat de overheid zich had teruggetrokken uit de examinering en als gevolg daarvan het staatsexamen verviel, heeft een aantal instellingen, waaronder universiteiten het initiatief genomen tot een landelijk examen te komen. LOI Hogeschool heeft zich daar later bij aangesloten. Uit dit initiatief is SNEVT, de Stichting Nationale Examens Vertaler en Tolk, voortgekomen. SNEVT organiseert sedert 1997 de landelijke examens voor tolken en vertalen. LOI Hogeschool biedt de hbo-bacheloropleidingen Vertaler Engels, Vertaler Frans en Vertaler Spaans aan. Deze drie opleidingen zijn door de NVAO geaccrediteerd. De opleiding hbo-bachelor Vertaler Duits heeft tot doel een vertaalopleiding voor het Duits aan te bieden, mede gezien de groeiende belangstelling voor deze taal.



Het programma van de opleiding Vertaler Duits bestaat uit een propedeutische fase en een hoofdfase. In de propedeutische fase doen de studenten basiskennis op in de modulen Computervaardigheden (6 ec), Communicatie en Maatschappelijke Vorming (6 ec), Duits I en II (in totaal 33 ec) en Vertalen Duits I (15 ec). Het gaat in de propedeuse vooral om het zich eigen maken van de Duitse taal, aspecten van de Nederlandse taal en technische vaardigheden. Ter kennismaking en introductie bevat de propedeuse één inleidende vertaalmodule. In de hoofdfase vormt het vertalen de hoofdmoot. De modulen Vertalen Duits II (85 ec), Inleiding Vertaalspecialismen Duits I en II (samen 18 ec), Vertalen in de Praktijk Duits (10 ec) en de afstudeeropdracht (24 ec) hebben het vertalen als onderwerp. Daarnaast omvat de hoofdfase de modulen Maatschappijkennis (24 ec), Interculturele Communicatie (6 ec) en Ondernemen voor Vertalers (13 ec). De hoofdfase wordt afgerond met een afstudeeropdracht, waar een stage deel van uitmaakt. Als onderdeel van enkele van de modulen biedt de opleiding praktijkdagen ofwel contactdagen aan. Het gaat om in totaal acht praktijkdagen, die in de vorm van contactonderwijs plaatsvinden. De opleiding vraagt van de studenten gedurende de gehele duur van de opleiding een portfolio bij te houden, waarin de leervorderingen en de reflectie daarop door de studenten opgenomen zijn. De zelfevaluatie met de bijlagen van de opleiding was van een goed niveau en heeft het visitatieteam voldoende informatie geboden om de opleiding mede aan de hand daarvan te beoordelen. Tijdens het bezoek aan de opleiding is het visitatieteam in de gelegenheid geweest met de relevante geledingen van de opleiding van gedachten te wisselen. Ook heeft het visitatieteam aanvullende documenten kunnen inzien. Het visitatieteam heeft zich bij het bezoek aan de opleiding een beperkt beeld kunnen vormen van het vertaalgedeelte van de opleiding. Dat kwam doordat het beschikbare materiaal grotendeels (50 van de 65ec) bestond uit materiaal uit de propedeuse, waarin taalvaardigheid, en nog niet vertaalvaarheid centraal staat, en de module Vertalen Duits I (deel van de propedeuse) nog niet volledig beschikbaar was. Het visitatieteam heeft daarvan melding gemaakt in de rapportage. Op 25 juni 2009 is het visitatieteam door NVAO uitgenodigd over dat veronderstelde tekort aan informatie van gedachten te wisselen. Nadien en op basis van dat gesprek heeft NVAO LOI Hogeschool op 3 juli 2009 verzocht aanvullend materiaal met vertaalvaardigheid als onderwerp, dat inmiddels was geschreven, ter beschikking te stellen. Het visitatieteam heeft het aanvullende materiaal, zijnde 10 van de in totaal 12 hoofdstukken van de module Vertalen Duits I (deel van de propedeuse) bestudeerd en heeft vervolgens een aangevulde rapportage aan LOI Hogeschool gestuurd. Het visitatieteam heeft aldus het propedeutische jaar geheel en de hoofdfase voor een deel (15 ec van in totaal 180 ec) kunnen bestuderen. De Onderwijs- en Examenregeling was in concept beschikbaar. De eindtermen en de inhoud van alle modulen en de overige onderwijsactiviteiten, zoals de stage en de afstudeeropdracht, waren ook beschreven. Op basis van dat materiaal en op basis van de gesprekken die zijn gevoerd heeft het visitatieteam zich een duidelijk beeld van de degelijkheid van de opleiding kunnen vormen. Het ontwerp van het curriculum, de inhoud van de modulen en de eisen die de opleiding aan de studenten stelt, onder meer in de vorm van de interne en externe examens, geven het visitatieteam het vertrouwen dat de opleiding Vertaler Duits van LOI Hogeschool een opleiding op hbo-bachelorniveau is. Het visitatieteam van Certiked heeft vastgesteld dat de opleiding hbo-bachelor Vertaler Duits ten aanzien van alle facetten en onderwerpen van het NVAO Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs een voldoende beoordeling behaalt. Daarmee concludeert het visitatieteam van Certiked dat de opleiding hbo-bachelor Vertaler Duits van LOI Hogeschool voldoet aan de eisen die in het Toetsingskader nieuwe opleidingen hoger onderwijs van de NVAO worden gesteld.




Bevindingen Voor alle NVAO-onderwerpen zijn hierna de bevindingen van het visitatieteam weergegeven. Per onderwerp en facet uit het NVAO Toetsingskader is in een kader een omschrijving van de NVAO-criteria gegeven, waarna een puntsgewijze opsomming volgt van de bevindingen. Voor elk facet en elk onderwerp wordt vervolgens het oordeel van het visitatieteam gegeven. Overzicht van Certiked beoordelingen van de opleiding Onderwerp en facet

Deeltijd

Doelstellingen opleiding Domeinspecifieke eisen Niveau Oriëntatie hbo

Positief

voldoende voldoende voldoende

Programma Eisen hbo Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Samenhang programma Studielast Instroom Duur

Positief

voldoende voldoende voldoende voldoende voldoende voldoende

Inzet van personeel Eisen hbo Kwantiteit personeel Kwaliteit personeel

Positief


Voorzieningen Materiële voorzieningen Studiebegeleiding en informatievoorziening

Positief

voldoende voldoende

Interne kwaliteitszorg Systematische aanpak Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en

beroepenveld

Positief

voldoende voldoende

Condities voor continuïteit Afstudeergarantie Investeringen Financiële voorzieningen

Positief



1. Onderwerp: doelstellingen opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Domeinspecifieke eisen: de beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De eindkwalificaties die de opleiding heeft opgesteld, zijn ontleend aan het beroepsprofiel dat in

2006 is opgesteld ten behoeve van de vertaalopleidingen van Hogeschool LOI en daardoor ook voor de opleiding hbo-bachelor Vertaler Duits.

• Het beroepsprofiel is grotendeels gebaseerd op het document Profiel van een Beginnend Vertaler, dat in 2000 is vastgesteld door MetaCom, zijnde de Nederlandse Federatie voor Meertalige Communicatie en de koepel van de Nederlandse organisaties op het gebied van taal, vertalen en tolken. Daarnaast zijn in het beroepsprofiel opgenomen een aantal bevindingen van de commissie van het Nederlands Normalisatie Instituut (NEN), welke commissie heeft meegewerkt aan het tot stand brengen van een Europese norm voor vertaaldiensten. LOI had ook zitting in de commissie van het NEN.

• Het beroepsprofiel uit 2006 is opgesteld door drie personen die hun sporen in de beroepspraktijk verdiend hebben. Zij zijn ervaren vertalers die al geruime tijd in dat beroep werkzaam zijn. Zij zijn daarnaast lid zijn van de beroepsorganisaties voor vertalers, zoals het Nederlands Genootschap voor Tolken en Vertalers (NGTV), de Vereniging Zelfstandige Vertalers (VZV) en de Association of Translation Agencies (ATA). Twee van de opstellers van het beroepsprofiel hadden zitting in de MetaCom- en NEN-commissies die aan de basis van de profielen van deze organisaties hebben gestaan.

• In het beroepsprofiel zijn de beroepsvaardigheden benoemd, waarover de vertaler als beginnend beroepsbeoefenaar dient te beschikken. Deze vaardigheden zijn (a) algemene ontwikkeling, zoals kennis van de samenlevingen en culturen van de landen van de brontaal en de doeltaal en kennis van de vakgebieden waarop de vertalingen betrekking hebben, (b) taalvaardigheden, waaronder het correct kunnen vertalen in termen van spelling, interpunctie, woordenschat en stijl van de doeltaal. (c) technische vaardigheden, omdat het werk en de logistiek van het werk van de vertaler met behulp van computerhulpmiddelen gebeurt, (d) onderzoeksvaardigheden in de zin van informatie aan (elektronische) bibliotheken kunnen ontlenen en (e) zakelijke vaardigheden, waarbij met name geldt het voldoen aan de eisen van een goede bedrijfsvoering als zelfstandige en (f) een aantal beroepsgerelateerde competenties als kunnen netwerken, zelfstandig werken, communicatieve vaardigheden, integriteit en attitude en stressbestendigheid.



Beoordeling door het visitatieteam: De eindkwalificaties zijn naar de mening van het visitatieteam voldoende afgestemd met het relevante beroepenveld. Dat blijkt zowel uit de kwaliteiten van de opstellers van het beroepsprofiel als uit de bronnen waaruit geput is. De eindkwalificaties die de opleiding in de vorm van het beroepsprofiel heeft opgesteld, zijn in de ogen van het visitatieteam een correcte afspiegeling van de vereisten voor een beginnend vertaler. De eindkwalificaties geven ook de reikwijdte van de beroepsvereisten van de beginnend vertaler in voldoende mate weer. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen dit facet als voldoende. 1.2 Niveau De beoogde eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een bachelor of een master. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De opleiding heeft de eindkwalificaties vergeleken met de algemene, internationaal geaccepteerde

beschrijvingen van de bachelor, zoals deze tot uitdrukking komen in de niveauaanduidingen van de Dublin descriptoren.

• De kennis en het inzicht van de afgestudeerde vertaler blijkt vooral uit diens taalvaardigheid, begrepen als het beheersen van de talen en vooral begrepen als het correct kunnen vertalen. De afgestudeerde dient te beschikken over taalvaardigheid C2 (in termen van het Common European Framework of Reference) voor de moedertaal (Nederlands) en C1 voor de vreemde taal (Duits). In termen van vertaalvaardigheid beschikt de afgestudeerde over een niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. Naast de taalvaardigheid heeft de afgestudeerde een algemene ontwikkeling op het niveau van het goed kunnen begrijpen van landen en culturen, waartoe de talen behoren.

• De toepassing van kennis en inzicht blijkt in het hanteren van de taalvaardigheid en de algemene ontwikkeling met een passende vertaling als resultaat. De toepassing komt ook naar voren in het logistiek en bedrijfsmatig op gepaste wijze kunnen uitvoeren van een vertaalopdracht. Dat gaat van het werven van de opdracht tot en met het, vaak onder tijdsdruk, afleveren van het resultaat. Deze aspecten zijn vervat in de zakelijke vaardigheden en de beroepsmatige competenties. Tot slot vergen ook de technische vaardigheden het kunnen toepassen van de betreffende kennis en inzicht.

• De oordeelsvorming van de afgestudeerden blijkt uit de manier waarop de beginnend vertaler in staat is vertaalopdrachten van uiteenlopende aard op complexiteit en duur te beoordelen, keuzes te maken tijdens het vertalen, op een gepaste wijze bronnen te zoeken en keuzes in de uitvoering van de opdracht te maken. Deze capaciteiten zijn zowel in de taalvaardigheid als in de onderzoeksvaardigheden alsook in de zakelijke vaardigheden te zien.

• De afgestudeerden dienen blijkt te geven van communicatieve vaardigheden om opdrachten te verwerven, om informatie over de te maken vertaling te verkrijgen, te overleggen met de interne of externe opdrachtgever en gemaakte keuzes in het vertalen over het voetlicht te brengen. Deze vaardigheden blijken met name in de zakelijke vaardigheden.

• Van de afgestudeerden wordt veel gevraagd in termen van leervaardigheden en zelfstandigheid. De afgestudeerde vertaler zal vaak zelfstandig werken en moet zichzelf expertise over het vertalen en



de onderwerpen van het vertalen vaak zelf bijbrengen. Deze vaardigheden komen met name terug in de taalvaardigheden, onderzoeksvaardigheden en de zakelijke vaardigheden.

Beoordeling door het visitatieteam: De opleiding heeft, zo heeft het visitatieteam gezien, helder de eigen eindkwalificaties vergeleken met de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van het niveau, volgens de Dublin descriptoren. Deze vergelijking laat in de ogen van het visitatieteam zien dat de eindkwalificaties voldoen aan deze beschrijvingen. Het visitatieteam beoordeelt het niveau van de eindkwalificaties daarom als zijnde voldoende. 1.3 Oriëntatie hbo De beoogde eindkwalificaties van de opleiding zijn mede ontleend aan de door of met het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties; een hbo-bachelor heeft de kwalificaties voor het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of in een samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is; een hbo-master heeft de kwalificaties voor het niveau van een zelfstandig en/of leidinggevend beroepsbeoefenaar in een beroep of spectrum van beroepen, dan wel het niveau van het functioneren in een multidisciplinaire omgeving waarvoor een hbo-opleiding vereist of dienstig is. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De opleiding is bedoeld voor degenen die als vertaler Duits willen werken in internationaal

georiënteerde organisaties of bedrijven, in een dienstverband of als zelfstandige. De vraag naar afgestudeerden vanuit de markt is door de opleiding onderzocht. Aldus wenst de opleiding aan te sluiten bij de behoefte die er in de markt is.

• Het beroepsprofiel dat aan de eindkwalificaties van de opleiding ten grondslag ligt, is ontleend aan het profiel dat door MetaCom, de Nederlandse federatie voor meertalige communicatie, had opgesteld in 2000. Daarnaast is het beroepsprofiel gebaseerd op de bevindingen van de commissie van het Nederlands Normalisatie Instituut, die heeft meegewerkt aan de Europese norm voor vertaaldiensten. Beide documenten zijn opgesteld door en in samenwerking met het beroepenveld en weerspiegelen de opvattingen van het beroepenveld over de eindkwalificaties.

• Het beroepsprofiel van de opleiding is door de beroepenveldcommissie voor het domein Communication van de LOI Hogeschool, tot welk domein de opleiding Vertaler Duits behoort, gevalideerd.

• De eindkwalificaties van de opleiding, zo is in het beroepsprofiel expliciet weergegeven, hebben betrekking op de beginnend beroepsbeoefenaar. Het beroepsprofiel spreekt uitdrukkelijk over de noodzakelijke basisvaardigheden die vereist zijn. De eindkwalificaties komen in die zin overeen met het niveau van de afgestudeerde als bachelor.

• De opleiding is bedoeld als een initiële opleiding, waarbij de afgestudeerden via praktijkervaring en verdere studie kunnen uitgroeien tot vertaalspecialisten op verschillende vakgebieden.



Beoordeling door het visitatieteam: De opleiding heeft, zo heeft het visitatieteam gezien, op verschillende manieren de eindkwalificaties vergeleken met de wensen en eisen van het afnemende beroepenveld. Dat is gebeurd in de vorm van het beroepsprofiel zelf en in de vorm van de toetsing door de eigen beroepenveldcommissie. De opleiding heeft die toetsing volgens het visitatieteam op een passende wijze uitgevoerd. Het niveau dat de opleiding nastreeft, is dat van de beginnende beroepsbeoefenaar, zo heeft het visitatieteam vastgesteld. Het visitatieteam beoordeelt de hbo-oriëntatie van de eindkwalificaties als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Doelstellingen opleiding Het visitatieteam beoordeelt de eindkwalificaties van de opleiding als een goede weergave van de eisen die de beroepspraktijk aan de afgestudeerde stelt. In de ogen van het visitatieteam voldoen de eindkwalificaties van de opleiding aan de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van het hbo-bachelorniveau. De opleiding heeft de toetsing van de eindkwalificaties aan de eisen van het beroepenveld op probate wijze uitgevoerd, volgens het visitatieteam. De opleiding streeft de eindkwalificaties op het niveau van de beginnend beroepsbeoefenaar na, zo heeft het visitatieteam vastgesteld. Het visitatieteam beoordeelt om deze redenen het onderwerp Doelstellingen als positief.



2. Onderwerp: programma 2.1 Eisen hbo Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. Het beoogde programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied/de discipline. Het beoogde programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • Het studiemateriaal van de opleiding bestaat hoofdzakelijk uit door de opleiding zelf gemaakte

syllabi, voor elke module één of meer syllabi. Deze syllabi gaan uitvoerig in op de leerstof en bieden deze volledig en voldoende uitgewerkt aan. De syllabi weerspiegelen de kennis en vaardigheden die in de beroepspraktijk nodig en wenselijk zijn. Naast de syllabi, die overheersen, zijn ook enkele boeken beschikbaar, onder meer over landen en culturen. Daarnaast biedt de opleiding via de digitale leeromgeving LOI Campus een mediatheek (die verwijzingen naar belangwekkende websites bevat), kennistrainers (repeteervragen waarmee de studenten zelf kunnen testen of zij de leerstof beheersen) en mondelinge multimediale opdrachten (waarmee de studenten hun spreekvaardigheid kunnen oefenen en kunnen laten corrigeren).

• De opleiding telt over de gehele duur van de opleiding in totaal acht praktijkdagen, waarin de docenten de studenten in de vorm van contactonderwijs college geven op het gebied van de verschillende vaardigheden. Deze lopen uiteen van vertaalvaardigheden via vaardigheden in het omgaan met geautomatiseerde vertaalhulpmiddelen tot zakelijke vaardigheden. In de colleges is ruimte ingebouwd om de vaardigheden ook daadwerkelijk te oefenen. Daardoor dragen deze praktijkdagen bij aan de beroepsvaardigheden van de studenten.

• De opleiding heeft de stage geïntegreerd in de afstudeeropdracht. In de afstudeeropdracht dienen de studenten in de praktische werkomgeving van een vertaalbureau of een vertaalafdeling de afstudeeropdracht te maken. Op deze wijze komen de studenten in aanraking met de beroepspraktijk. Wanneer de studenten geen afstudeerplaats kunnen vinden, voorziet de opleiding in een virtueel vertaalbureau. De studenten kunnen daar dan gebruik van maken. Bij de andere vertaalopleidingen van LOI Hogeschool hebben alle studenten altijd een afstudeerplaats kunnen vinden.

• De opleiding beschikt over een beroepenveldcommissie voor het domein Communication, waartoe deze opleiding behoort. Ook kent de LOI Hogeschool een Advisory Board, die onder meer toezicht houdt op de kwaliteit van de Hogeschool. Een afvaardiging van de beroepenveldcommissie rapporteert periodiek, samen met de voor het domein verantwoordelijke businessunitmanager aan de Advisory Board.

• De leden van de beroepenveldcommissie hebben schriftelijk hun positieve mening gegeven over de aansluiting van het curriculum van de opleidingen op de eisen van het beroepenveld. Ze beschouwen het curriculum als een waarheidsgetrouwe weergave van de eisen van de beroepspraktijk. Vertegenwoordigers van het beroepenveld hebben aldus de beroepsgerichtheid van de opleiding gevalideerd.



• De opleiding stemt het programma af met de eigen beroepenveldcommissie. In deze commissie hebben zitting personen uit het vakgebied van de opleiding. De ontwikkelaars van het lesmateriaal en de docenten die de vragen en opgaven corrigeren, zijn afkomstig uit het relevante beroepenveld en brengen hun kennis en ervaring uit het werkveld in.

• De opleiding zorgt voor het actueel houden van het programma door middel van een netwerk van vakdeskundigen. Deze brengen en houden de opleiding op de hoogte van relevante ontwikkelingen op het vakgebied van het vertalen Duits. Elk jaar evalueert de beroepenveldcommissie de totstandkoming, het onderhoud en het actualiseren van het programma.

Beoordeling door het visitatieteam: Het door de opleiding gebruikte studiemateriaal, hoofdzakelijk bestaande uit de zelfgeschreven syllabi, is in de ogen van het visitatieteam degelijk en compleet materiaal, heeft een goed niveau en weerspiegelt de eisen van de beroepspraktijk. In de vorm van mede de praktijkdagen en de afstudeeropdracht stelt de opleiding, naar de mening van het visitatieteam, de studenten afdoende in staat leeractiviteiten in aansluiting op de gewenste en relevante beroepspraktijk te ontplooien. Het visitatieteam vindt de accordering van het programma door de beroepenveldcommissie een gepast bewijs van het vertrouwen van het beroepenveld in het programma. Het visitatieteam beoordeelt daarom de aansluiting van het programma op de hbo-eisen als voldoende. 2.2 Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Het beoogde programma, het didactisch concept, de werkvormen en de wijze van toetsing weerspiegelen de te bereiken eindkwalificaties van de opleiding. De te bereiken eindkwalificaties zijn aantoonbaar vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het beoogde programma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De opleiding heeft de eindkwalificaties in de vorm van een tabel de correspondentie tussen de

eindkwalificaties en de onderdelen van het programma zichtbaar gemaakt. Daarnaast heeft een drietal deskundigen uit het beroepspraktijk een volledige en uitgebreide beschrijving gemaakt van de wijze waarop de verschillende eindkwalificaties in de onderdelen van het programma verwerkt zijn. Deze drie deskundigen hebben ook de relatie tussen het curriculum en de Dublin descriptoren beschreven.

• De opleiding heeft de eindtermen en de leerinhouden voor de modulen en de afstudeeropdracht uitgeschreven in de Onderwijs- en Examenregeling. Deze eindtermen en leerinhouden zijn volledig en uitgebreid beschreven en weerspiegelen de eindkwalificaties.

• De andere aangewezen hogescholen, die verenigd zijn in de Stichting Nationale Examens Vertaler en Tolk (SNEVT), hebben een curriculum dat grotendeels overeenkomt met het curriculum van de opleiding Vertaler Duits, behalve Vertol Hogeschool, omdat deze geen Duits aanbiedt.



• Het curriculum van de opleiding besteedt veel aandacht aan het vertalen, zowel Duits-Nederlands als Nederlands-Duits. De betreffende modulen maken met 152 ec, in de vorm van de modulen Vertalen Duits I en II, Inleiding Vertaalspecialismen I en II, Vertalen in de praktijk Duits en de afstudeeropdracht, een groot deel van het curriculum uit. Daarnaast gaat het programma in op de kennis van de Duitse taal in de modulen Duits I en II (33 ec). De kennis van de Nederlandse taal is impliciet in de vertaalmodulen verwerkt en in de module Communicatie en Maatschappelijke Vorming. De modulen Ondernemen voor Vertalers, Vertalen in de praktijk en de afstudeeropdracht gaan in op de zakelijke vaardigheden van de vertaler Duits.

• Het didactisch concept van de opleiding is afgestemd op het afstandsonderwijs. Daarom zijn de leerstof in de syllabi, de studiewijzers en de huiswerkopgaven in hoge mate gedidactiseerd. De syllabi zijn gestructureerd en opgedeeld in onderdelen, die bestaan uit hoofdstukken, die op hun beurt weer bestaan uit paragrafen. De leerstof bevat ook kernbegrippen en trefwoorden. Door deze structuur kunnen de studenten de leerstof beter begrijpen en zich eigen maken. Verder zijn in de syllabi aan het einde van elke les opgaven opgenomen waarmee de studenten hun vorderingen kunnen vaststellen en die zij kunnen inzenden naar de docent ter correctie.

• De ontwikkeling van het lesmateriaal en de examens komen tot stand aan de hand van didactische en toetstechnische kwaliteitseisen en instructies.

• De digitale leeromgeving van de opleiding in de vorm van LOI Campus is een onderdeel van het didactisch concept. In de digitale leeromgeving krijgen de studenten hulpmiddelen aangereikt waarmee zij hun eigen vorderingen in de beheersing van de leerstof kunnen oefenen en kunnen toetsen.

• De examinering van de modulen bestaat uit interne examens van LOI Hogeschool en externe examens van SNEVT (voor de modulen Maatschappijkennis en Vertalen Duits II) en van het Goethe-Institut voor Duits II. De externe examens zijn schriftelijke examens, met een mondeling onderdeel voor het examen Duits II. De interne examens bestaan uit schriftelijke examens en praktijkopdrachten.

• De richtlijnen voor de inhoud, samenstelling en zwaarte van de examens van SNEVT sluiten aan op de eindkwalificaties en het curriculum van de opleiding. Het SNEVT-examen dat behoort bij de module Vertalen Duits II (85 ec), toetst de taalvaardigheden van de studenten. De algemene ontwikkeling is onderwerp van het SNEVT-examen, dat hoort bij de module Maatschappijkennis (24 ec). Beide modulen maken samen een zeer belangrijk deel van de hoofdfase van de opleiding uit.

• Voor de beoordeling van de inzendopgaven en de interne examens gelden beoordelingsprocedures op basis van modelvertalingen. Aan de hand van deze modelvertalingen beoordelen de docenten het door de studenten gemaakte werk. De docenten geven daarop terugkoppeling. In het geval dat studenten vaak terugkerende fouten maakt, wijzen de docenten hen daar op. Als gevolg van input van studenten en overwegingen bij docenten kan het zo zijn, dat gaandeweg de docenten nieuw gevonden vertaalvarianten goedkeuren. Op basis hiervan worden de modelvertalingen aangepast of uitgebreid.

• De afstudeeropdracht is gebaseerd op een afstudeerplan en bestaat uit een aantal vertalingen (Duits-Nederlands en Nederlands-Duits), een verantwoording van het onderzoek dat de kandidaat heeft uitgevoerd om tot de vertalingen te komen en een reflectieverslag. De kandidaat dient in een mondelinge zitting de afstudeeropdracht te verantwoorden en dient daarnaast de samengestelde portfolio toe te lichten.



Beoordeling door het visitatieteam: Naar het oordeel van het visitatieteam heeft de opleiding de eindkwalificaties op een gepaste wijze in het curriculum verwerkt. Het curriculum omvat de relevante kennis en vaardigheden voor de beginnend beroepsbeoefenaar en doet dat volledig, op het gewenste niveau en met de correcte afstemming op de beroepspraktijk. Het visitatieteam acht het curriculum ambitieus, omdat niet alleen het vertalen maar ook de taalvaardigheid van het Duits in de opleiding is opgenomen. Het visitatieteam beoordeelt de didactiek van het studiemateriaal en van de digitale leeromgeving als passend. De interne examens en de externe SNEVT-examens zijn beslist van een goed niveau. Het visitatieteam bepleit een afgewogen verdeling tussen het Duits als taal en het vertalen. Ook pleit het visitatieteam voor een duidelijk onderscheid tussen het vertalen uit het Duits en naar het Duits, gezien de verschillende aspecten die daarbij een rol spelen. Het visitatieteam bepleit in de beoordeling van de inzendopgaven en de examens veel aandacht voor de functionele en idiomatische aspecten van het vertalen, naast de spellings- en grammaticale aspecten. Ook pleit het visitatieteam voor intensief overleg onder de docenten over de beoordeling van vertalingen, mede in dat licht. Het visitatieteam acht het aandeel van het Nederlands in het curriculum voldoende maar zou het belang van het Nederlands beter onderstreept willen zien. De door de opleiding gehanteerde naam voor de afstudeeropdracht, te weten Diplomarbeit, kan volgens het visitatieteam beter vervangen worden door Abschlussarbeit, omdat Diplomarbeit een sterke connotatie met (academisch) onderzoek heeft en daar gaat het hier niet om. Het pleidooi van het visitatieteam op de genoemde punten komt niet voort uit nu geconstateerde gebreken maar uit het besef van het niet te onderschatten belang van deze aspecten en uit het besef dat bij de verdere ontwikkeling van het curriculum deze aspecten veel aandacht verdienen. Het visitatieteam beoordeelt om de bovenstaande redenen de afstemming tussen doelstellingen en inhoud programma als voldoende. 2.3 Samenhang programma Het beoogde programma is inhoudelijk samenhangend. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De opleiding heeft het programma verdeeld in een inleidende propedeutische fase en een

uitbreidende en verdiepende hoofdfase. Deze verdeling is in het curriculum terug te zien. • De propedeuse kent met name inleidende modulen op het gebied van de taalvaardigheid in het

Duits en het Nederlands en op het gebied van technische vaardigheden. De opleiding heeft ervoor gekozen de studenten ook reeds in de propedeuse kennis te laten maken met het vertalen in de vorm van de module Vertalen Duits I.



• De hoofdfase bestaat voor een overwegend deel uit vertaalmodulen en de volgorde van deze modulen vormt de rode draad in de hoofdfase. De vertaalmodulen lopen van Vertalen Duits II via Vertaalspecialismen I en II naar Vertalen in de Praktijk Duits naar de afstudeerfase. In elk van deze modulen speelt vertalen een overwegende rol, waarbij de laatste zakelijke vaardigheden mee in beschouwing nemen. Na Vertalen in de Praktijk Duits volgt de afstudeerfase, waarin ook het vertalen een dominante rol speelt. In de afstudeerfase zijn ook zakelijke vaardigheden onderdeel van het afstuderen, alsmede onderzoeksvaardigheden en punten van zelfreflectie door de studenten.

• De praktijkdagen stellen de studenten mede in staat de opgedane kennis te combineren, integreren en zo op een hoger niveau te brengen.

• Tijdens de afstudeeropdracht vindt de integratie plaats van de leerstof die in de opleiding is aangeboden. Daarin komen onder andere de algemene ontwikkeling, taal- en vertaalvaardigheden, onderzoeksvaardigheden en zakelijke vaardigheden samen.

• De programmaleider van de opleiding, die inhoudelijk voor de opleiding verantwoordelijk is, heeft het overzicht over het geheel van opleiding en de plaats van de modulen daarbinnen. De programmaleider bewaakt de samenhang en stuurt de ontwikkelaars van de modulen aan. De programmaleider controleert de het werk van de ontwikkelaars op het punt van de samenhang met andere modulen en de verwijzingen naar voorafgaande en daaropvolgende modulen.

Beoordeling door het visitatieteam: Het verschil tussen de propedeutische fase en de hoofdfase in termen van inleiding versus verdieping is in de ogen van het visitatieteam duidelijk in het curriculum aanwezig. Het visitatieteam vindt het evenwicht in het bestudeerde vertaalgedeelte van de opleiding voldoende. De opeenvolging in de vertaalmodulen met als afsluiting de afstudeeropdracht is logisch, samenhangend en kent een toenemende mate van complexiteit en veelzijdigheid. Daarom beoordeelt het visitatieteam dit facet als voldoende. 2.4 Studielast Het beoogde programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De eindtermen en de leerinhouden van de modulen zijn helder en opgesomd en verschaffen

voldoende inzicht in de inhoud van de modulen en de opbouw van het programma. • Het aantal examenmomenten per module is minstens twee per jaar. • De studenten hebben ieder een eigen coach. De studenten werken in het kader van het portfolio

regelmatig een opdracht uit over de studievoortgang. Aan de hand daarvan kan de coach zien hoe de voortgang is. In voorkomende gevallen bespreekt de student problemen in de voortgang met de coach.

• De opleiding bewaakt de termijn voor het retourzenden van de correctie door de docenten van de door de studenten aangeboden inzendopgaven. De interne norm voor het retourzenden is maximaal 48 uur via de digitale leeromgeving.



• De studenten kunnen naast het krijgen van antwoorden op hun inzendopgaven ook in het geval van andere vragen en problemen over de leerstof contact opnemen met de docent. Deze geeft binnen een termijn van 48 uur antwoord.

• De termijn waarbinnen de examenuitslag van de interne examens bij de studenten moet zijn is maximaal 3 maanden. Gewoonlijk gebeurt het in om en nabij 6 weken.

Beoordeling door het visitatieteam: De opleiding geeft in de ogen van het visitatieteam een helder inzicht in de opbouw en inhoud van het curriculum. De begeleiding door de coach geeft de studenten de mogelijkheid hun studievoortgang op een passende wijze te plannen en bij te sturen. Het visitatieteam bepleit het aanbrengen van niveau-aanduidingen in de hoofdfase, opdat de studenten beter weten op welk niveau van vertalen zij zich bevinden en welke vooruitgang zij boeken. De opleiding biedt een aantal faciliteiten die het de studenten mogelijk maakt hun studie in een normaal tempo te volgen. Het visitatieteam beoordeelt daarom het facet van de studielast als voldoende. 2.5 Instroom Het beoogde programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten. hbo-bachelor: VWO, HAVO, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. hbo-master: bachelor en eventueel (inhoudelijke) selectie. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • Studenten met een vooropleiding op het niveau van HAVO, VWO, MBO-4 worden tot de

opleiding toegelaten. Daarmee wordt voldaan aan de formele vereisten. • Studenten die ouder dan 21 jaar zijn en relevante kennis en/of ervaring hebben opgedaan, worden

ook tot de opleiding toegelaten. De opleiding beziet door middel van de eigen toetsingcommissie of de kennis en ervaring voldoende zijn om toegelaten te worden.

• Het advies van de opleiding om in te stromen is een voldoende voor Duits op het diploma van de formeel toegang verschaffende vooropleidingen of een daarmee te vergelijken opleiding. De studenten die deze voorkennis niet hebben, kunnen het basispakket Duits gebruiken, dat hen tot het niveau van B1 in het Duits brengt. Voor aankomende studenten die Duitstalig zijn, bestaat een advies over het beheersen van de Nederlandse taal op het niveau NT2 Programma II (dat is niveau B2).

• De toelating van de aankomende studenten is in handen van de toetsingscommissie. Deze beoordeelt de verzoeken tot toelating aan de hand van c.v.’s, diploma’s en cijferlijsten.

• Vrijstellingen verleent de toetsingscommissie aan de hand van een standaardlijst van verwante diploma’s. De commissie bekijkt apart vrijstellingen die daarbuiten vallen.

• De toetsingscommissie verleent vrijstellingen op basis van extern verworven competenties (EVC’s) na bestudering van het verzoek daartoe en op grond van behaalde diploma’s en/of werkgeversverklaringen.



Beoordeling door het visitatieteam: De opleiding voldoet naar het oordeel van het visitatieteam aan de wettelijke eisen voor toelating van de studenten. Het aanbieden van een basispakket Duits om de kennis van het Duits vooraf op het gewenste niveau te brengen, acht het visitatieteam waardevol. De opleiding beschikt over deugdelijke procedures ten aanzien van toelating en het verlenen van vrijstellingen. Het visitatieteam beoordeelt dit facet om deze redenen als voldoende. 2.6 Duur De opleiding voldoet aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum hbo-bachelor: 240 studiepunten en hbo-master: tenminste 60 studiepunten. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De omvang van het curriculum telt in totaal 240 ec, waarvan 60 EC voor de propedeuse en 180 ec

voor de hoofdfase. • De opleiding biedt LOI Hogeschool de studenten de mogelijkheid het programma nominaal in vier

jaar af te ronden. In tegenstelling tot andere opleidingen van LOI Hogeschool hebben de studenten van de opleiding Vertaler Duits geen relevante werkplek. Om die reden telt het concurrencybeginsel niet en kunnen de studenten niet in drie jaar het programma doorlopen, zoals bij andere opleidingen van LOI Hogeschool het geval is.

• Wel is er sprake van een efficiencyfactor. Deze factor levert een versnelling in het leertraject op doordat de student onder andere geen tijd hoeft te besteden aan (de voorbereiding van) hoor- of werkcolleges. De efficiencyfactor is ten tijde van de aanwijzing van de LOI Hogeschool in de procedure ter beoordeling voorgelegd aan de Onderwijsinspectie en het Ministerie van OC&W en door hen goedgekeurd.

• Uit onderzoek door de LOI blijkt dat het gemiddelde aantal studieuren van actieve studenten 15 tot 20 uur per week bedraagt voor 40 tot 45 weken per jaar.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: De nominale studieduur is in de ogen van het visitatieteam correct. Het visitatieteam heeft gezien dat de reële studieduur in overeenstemming is met de nominale studieduur, de efficiencyfactor daarbij mede in aanmerking nemend. Het visitatieteam beoordeelt op grond van deze bevindingen de studieduur als voldoende.



Beoordeling van het onderwerp Programma Het niveau en de afstemming met het beroepspraktijk van de opleiding alsmede de kwaliteit van het studiemateriaal zijn in de ogen van het visitatieteam afdoende. Het visitatieteam vindt het curriculum afgestemd op de eindkwalificaties en van een voldoende niveau. De didactiek van de opleiding is goed uitgewerkt en passend voor het afstandsonderwijs. De interne en externe examens zijn goed qua niveau. Het visitatieteam bepleit in het programma en in het beoordelen van de uitwerkingen van de studenten veel aandacht voor de functionele en idiomatische aspecten van het vertalen. De propedeuse en de hoofdfase zijn duidelijk onderscheiden. Het visitatieteam vindt de opeenvolging van de vertaalmodulen als een rode draad door de opleiding en de toenemende complexiteit die daaruit blijkt, waardevol voor de samenhang. Naar het oordeel van het visitatieteam stelt de opleiding genoeg faciliteiten aan de studenten beschikbaar om de studenten de studie zonder belemmeringen te kunnen laten volgen. De eisen voor toelating van aankomende studenten zijn probaat. De reële studieduur is in overeenstemming met de nominale studieduur, die 240 ec is.



3. Onderwerp: inzet van personeel 3.1 Eisen hbo Het onderwijs zal voor een belangrijk deel verzorgd worden door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De medewerkers die met het onderwijs belast zijn, zijn allen externe medewerkers. Zij hebben de

functie van ontwikkelaar, beoordelaar, docent, examinator, docent afstudeeropdracht, stagebegeleider, vakdeskundige en programmaleider. Voor elk van deze functies zijn functie-eisen opgesteld.

• De ontwikkelaar stelt het lesmateriaal en de toetsen samen op grond van instructies. De beoordelaar controleert het werk van de ontwikkelaar op vakinhoud en didactiek. De docent begeleidt de student tijdens het leerproces. De examinator kijkt de examens van de student na. De docent afstudeeropdracht ondersteunt de student bij het schrijven van zijn afstudeerscriptie. De vakdeskundigen en programmaleiders gaan namens de instelling na of de inhoud van de opleiding in overeenstemming is met de ontwikkelingen op het vakgebied en in het beroepenveld.

• Alle personen die één of meer functies in het onderwijs hebben, komen in het overzicht, de Externe Relatie Database, van de opleiding.

• In de criteria waar de ontwikkelaars, docenten, beoordelaars, examinatoren, scriptiebegeleiders, vakdeskundigen en programmaleiders aan moeten voldoen, zijn de eisen ten aanzien van ervaring in de beroepspraktijk expliciet opgenomen.

• De opleiding beoordeelt alle personen die een functie hebben als boven bedoeld bij hun sollicitatie op basis van hun ervaring in de beroepspraktijk. Bij het voornemen tot het verstrekken van een opdracht om onderwijs te verzorgen, volgt een controle van de kandidaten op onder andere de praktijkervaring. Ook voert de projectleider of businessunitmanager een gesprek met de sollicitant. Ook in dat gesprek is de praktijkervaring één van de toetsingscriteria.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: De opleiding heeft voor de onderscheiden functies in het onderwijs adequate eisen ten aanzien van de kennis van en ervaring in de beroepspraktijk opgesteld, volgens het visitatieteam. Het visitatieteam heeft gezien dat de opleiding op verschillende momenten de praktijkervaring toetst. In de curricula vitae van de beoogde ontwikkelaars en docenten heeft het visitatieteam voldoende ervaring met de beroepspraktijk aangetroffen. Het visitatieteam beoordeelt daarom dit facet als voldoende.



3.2 Kwantiteit personeel Er wordt voldoende capaciteit vrijgemaakt om de nieuwe opleiding te kunnen starten en te continueren. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • Aan het ontwikkelen van lesmateriaal gaat een projectplan vooraf, waarin projectfasen zijn

onderscheiden. In de eerste fase, die van de projectopzet, staan onder andere de afspraken rond de beoogde productie en planning van de werkzaamheden. Het waarborgen van voldoende capaciteit van ontwikkelaars en de aanlevering van materiaal door ontwikkelaars is als afgeleide daarvan vastgelegd.

• De opleiding ziet erop toe dat de planning en realisatie van de werkzaamheden van docenten en examinatoren adequaat is en dat ze de termijnen voor het corrigeren van huiswerk en examenopgaven in acht nemen. Het aantal in te zetten personen wordt bepaald door het halen van deze termijnen. Aan het aantal docenten liggen ook didactische overwegingen ten grondslag.

• Bij uitval van een docent als gevolg van ziekte of anderszins signaleert de opleiding dat en zet zij een andere docent in.

• De opleiding verwacht geen problemen om in het aantal benodigde docenten, ontwikkelaars en examinatoren te voorzien.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding adequate procedures heeft om in het benodigde aantal onderwijsgevenden, als ontwikkelaars, docenten en examinatoren te voorzien. De opleiding heeft passende maatregelen getroffen om problemen in de benodigde inzet te voorkomen. Om deze redenen beoordeelt het visitatieteam dit facet als voldoende. 3.3 Kwaliteit personeel Het in te zetten personeel is gekwalificeerd voor een inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De opleiding stelt eisen aan de vakinhoudelijke, didactische en organisatorische kwaliteiten van de

ontwikkelaars, docenten, examinatoren en andere personen in het onderwijsproces. • De curricula vitae van docenten en ontwikkelaars tonen een voldoende vakinhoudelijke en

didactische ondergrond van hen aan. • De (interne) projectleider en de (externe) programmaleider zijn belast met de organisatorische en

vakinhoudelijke coördinatie van de opleiding en van de werkzaamheden van de docenten.



• Van de personen die een functie ambiëren als onderwijsgevende wordt zowel bij hun aanmelding als bij verstrekking van een opdracht nagegaan of hun theoretische en vakinhoudelijke kennis en ervaring en hun didactische vaardigheden adequaat zijn. Zij schrijven een proefhoofdstuk ingeval zij optreden als ontwikkelaar, dat de beoordelaar nakijkt op vakinhoud en didactiek en dat een redacteur nakijkt op taal, stijl en spelling.

• Ten aanzien van de organisatorische vaardigheden van de docenten beoordeelt de opleiding het volgens planning insturen van de correctie van huiswerkopdrachten aan studenten.

• Eenzelfde vorm van signalering van normtijden bestaat bij de examens. Bij de examens kijken twee examinatoren het werk van de student na en, als de eerste twee een significant verschil hebben, nog een derde. Ook in dit geval worden overschrijdingen gesignaleerd en worden examinatoren daarop aangesproken.

• De opleiding legt de opmerkingen over de vakinhoudelijke, didactische en organisatorische prestaties van het onderwijzend personeel vast. Dat zijn beoordelingen door ervaren docenten en ontwikkelaars.

• De studenten hebben de gelegenheid opmerkingen te maken over de inhoud van de lessen en de correctie van hun antwoorden door de docenten. De opleiding houdt de opmerkingen over de docenten, ontwikkelaars en examinatoren door studenten bij. In voorkomende gevallen neemt de opleiding actie.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: De opleiding beschikt in de ogen van het visitatieteam over adequate procedures om de capaciteiten van het onderwijzend personeel te bepalen en te bewaken. Na bestudering van de lijst met onderwijsgevenden pleit het visitatieteam voor een iets groter aandeel daarin van de vertalers Duits-Nederlands. Ook bepleit het visitatieteam blijvende aandacht voor de vertaalcapaciteiten van de onderwijsgevenden. Dat geldt met name ook hun vermogen de vertalingen van de studenten goed te beoordelen, wat in de ogen van het visitatieteam een belangrijke en zware taak is. Dat wil trouwens niet zeggen, dat het visitatieteam twijfelt aan de nu beschikbare vertaalcapaciteiten. De curricula vitae van de beoogde docenten lijken van genoeg vakinhoudelijke, didactische en organisatorische kwaliteiten blijk te geven. Het visitatieteam beoordeelt daarom dit facet als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Inzet van personeel De opleiding beschikt in de ogen van het visitatieteam over gepaste procedures om de kwaliteiten van de onderwijsgevenden in hun verschillende rollen vast te stellen en te bewaken. Dat geldt zowel voor de ervaring in de beroepspraktijk als voor de vakinhoudelijke, didactische en organisatorische kwaliteiten. Het visitatieteam vraagt wel blijvende aandacht voor de vertaalcapaciteiten van de onderwijsgevenden. De opleiding heeft in de ogen van het visitatieteam in voldoende personeel voorzien. Het visitatieteam beoordeelt op deze gronden het onderwerp Inzet van personeel als positief.



4. Onderwerp: voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen De beoogde huisvesting en materiële voorzieningen zijn toereikend om het programma te realiseren. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De opleiding stelt een digitale leeromgeving ter beschikking aan de studenten in de vorm van LOI

Campus. Deze leeromgeving biedt faciliteiten voor het inzenden van huiswerk, interactie met docenten en terugkrijgen van de (gemotiveerde) correcties op hun huiswerk.

• De digitale leeromgeving biedt ook informatie over de opbouw van de opleiding, de oefenexamens en de examens.

• De opleiding verschaft de studenten het fysieke studiemateriaal in de vorm van boeken, syllabi, studiewijzers en ander materiaal.

• De opleiding heeft de beschikking over een digitale mediatheek met relevante en actuele bronnen. Deze mediatheek is voor de studenten toegankelijk via de digitale leeromgeving LOI Campus.

• In het geval van mondelinge lesdagen, praktijkdagen en examens draagt de opleiding zorg voor een adequate accommodatie, materiaal en apparatuur.

• Het telefonisch contact van studenten met de opleiding vindt plaats via het Customer Contact Center van de instelling. Deze afdeling is specifiek voor deze activiteit ITO-gecertificeerd.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: De opleiding biedt in de ogen van het visitatieteam voldoende mogelijkheden aan de studenten om de studie uit te voeren. Het visitatieteam beoordeelt de voorzieningen als voldoende. 4.2 Studiebegeleiding en informatievoorziening Er is voorzien in personele capaciteit voor studiebegeleiding en informatievoorziening aan studenten die adequaat zijn met het oog op studievoortgang. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • In de vorm van de studiegids en via de digitale leeromgeving, LOI Campus, verschaft de opleiding

de studenten informatie over de relevante aspecten van de opleiding. • Het beleid van de opleiding is gestoeld op de overweging dat studenten die voor afstandsonderwijs

kiezen, zelfstandig hun studie willen doorlopen. De opleiding wil de studenten wel behulpzaam zijn en ondersteunen bij hun studie. Bij die ondersteuning hoort het bieden van mogelijkheden voor studenten om te overleggen over de studie met docenten en medestudenten.




• De verschillende vormen van begeleiding van de student bij de opleiding zijn onder meer de begeleiding door de docent bij het corrigeren van huiswerk, geautomatiseerde beantwoording van inzendopdrachten met meerkeuzevragen, gelegenheid tot het stellen van vragen aan de docent inzake de inzendopgaven of de aangeboden leerstof en de begeleiding tijdens de afstudeeropdracht en daarin opgenomen stage door een docent en de stagebegeleider.

• De digitale leeromgeving biedt ook de mogelijkheid contact met medestudenten op te nemen. • De studenten werken tijdens hun hele opleiding aan hun portfolio. Daarin slaan zij de vorderingen

op, reflecteren op hun leerproces en slaan hun portfolio-opdrachten op. De studenten hebben een persoonlijke coach die hen begeleidt op het gebied van de vorderingen en de reflectie. De resultaten van het portfolio wegen mee in de beoordeling van de studenten aan het einde van de studie, tijdens de afstudeerzitting.

• De opleiding kent in totaal acht dagen contactonderwijs in de vorm van praktijktrainingen. Tijdens deze praktijktrainingen hebben de studenten de mogelijkheid in persoon vragen aan de docenten te stellen en met hun medestudenten ervaringen uit te wisselen.

Beoordeling door het visitatieteam: De opleiding beschikt over middelen om de studenten over hun studie te informeren en hen daarin te begeleiden. De opleiding zet voor de begeleiding van de studenten verschillende middelen in. Het visitatieteam beoordeelt om die reden de studiebegeleiding en informatievoorziening als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Voorzieningen Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de faciliteiten voor de opleiding voldoende zijn om de studie te kunnen volgen. Het visitatieteam beoordeelt de instrumenten die de opleiding inzet voor de begeleiding en de informatievoorziening als voldoende. Het visitatieteam beoordeelt op grond hiervan het onderwerp Voorzieningen als voldoende.


5. Onderwerp: interne kwaliteitszorg 5.1 Systematische aanpak Er is voorzien in een systeem van interne kwaliteitszorg, waarbij mede aan de hand van toetsbare streefdoelen en periodieke evaluaties verbetermaatregelen worden getroffen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De procedures en de werkwijze van de opleiding zijn vastgelegd in een kwaliteitssysteem en zijn

beschreven in het kwaliteitshandboek van de LOI. De processen die te maken hebben met het concipiëren en ontwikkelen van de opleiding en de examens voor afstandsonderwijs, zijn extern gecertificeerd op grond van de internationale norm ISO 9001:2000.

• Het kwaliteitssysteem omvat aan de ene kant de vastgestelde werkprocesbeschrijvingen van de ontwikkeling van de opleiding, waaronder de procedurebeschrijvingen en functieomschrijvingen en aan de andere kant de wijze waarop het ontwikkelproces geëvalueerd en verbeterd wordt.

• De streefdoelen van de opleiding voor de proceskwaliteit zijn ontleend aan de normen van het ISO 9001:2000-systeem. Centraal daarin staan de kwaliteit, continuïteit, helderheid en eenvormigheid van de procedures. De streefdoelen voor de productkwaliteit zijn aan het beoordelingskader van de NVAO ontleend. De vier stappen in het proces om na te gaan of aan deze streefdoelen voldaan wordt, zijn de zelfevaluatie door de instelling, de visitatie door de VBI, de beraadslaging over de visitatie en de rapportage aan de NVAO.

• De opleiding kent een stuurgroep Kwaliteitsbevordering, die toeziet op de kwaliteit en besluiten neemt ten aanzien van de kwaliteit van de opleiding. De stuurgroep doet dat op basis van een veelheid van interne en externe kwaliteitssignalen en evaluaties.

• De opleiding heeft de beschikking over kwaliteitssignalen vanuit interne overlegstructuren van de opleiding, een systeem van interne audits en een extern evaluatie-instrumentarium dat onder meer bestaat uit de informatie van vakdeskundigen en programmaleiders over actuele ontwikkelingen op het vakgebied, signalen van klanten en docenten, enquêtes onder studenten en alumni en panelbijeenkomsten met studenten.

• Het kwaliteitssysteem van de opleiding is opgezet met het doel te leiden tot verbeteringen, onder meer op het gebied van de inhoud en actualiteit van de opleiding en de begeleiding van de studenten.

Beoordeling door het Certiked visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding beschikt over een kwaliteitssysteem voor zowel de processen als de producten van het onderwijs. Dat systeem voorziet in het formuleren van streefdoelen, het evalueren van de voortgang en het opzetten van verbeteringen. Het visitatieteam beoordeelt om deze reden de systematische aanpak van de kwaliteit als voldoende.



5.2 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld Bij de interne kwaliteitszorg zullen medewerkers, studenten, alumni en het afnemend beroepenveld van de opleiding actief worden betrokken. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • Het betrekken van de verschillende belanghebbenden (stakeholders) bij de processen en producten

van de opleiding geschiedt op een gestructureerde wijze en in overeenstemming met het hierboven genoemde kwaliteitssysteem.

• De opleiding belegt bijeenkomsten met ontwikkelaars en docenten met als doel verschillende voor hen relevante onderwerpen te bespreken.

• De vaste medewerkers van de opleiding zijn betrokken via de overlegsituaties waarin medewerkers zich kunnen uitspreken over het verloop van projecten.

• De studenten zijn betrokken bij de opleiding in de vorm van panelbijeenkomsten, onder hen te houden enquêtes en in de vorm van opmerkingen en klachten die zij maken.

• De alumni van de opleiding zijn betrokken via een onder hen te houden tevredenheidsonderzoek. • Het beroepenveld is bij de opleiding betrokken via de beroepenveldcommissie van de opleiding.

Daarenboven is er voor alle opleidingen de externe Advisory Board, die toeziet op de borging van de kwaliteit van het onderwijsaanbod en de aansluiting tussen de opleiding en de beroepspraktijk.

• De Advisory Board adviseert de opleiding ook over externe ontwikkelingen op het sociaal, economisch en politiek gebied.

Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft gezien dat de opleiding voldoende middelen, instrumenten en overlegorganen inzet om de medewerkers, studenten, alumni en het afnemend beroepenveld bij de opleiding te betrekken. Daarom beoordeelt het visitatieteam dit facet als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Interne kwaliteitszorg Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding over een kwaliteitssysteem beschikt. In dat systeem zijn de streefdoelen opgesteld, vinden evaluaties van de resultaten plaats, streeft de opleiding verbeteringen na en realiseert de verbeteringen ook. Daarnaast heeft het visitatieteam gezien dat de opleiding binnen het kwaliteitssysteem voldoende input van de interne en externe stakeholders van de opleiding vraagt. Het visitatieteam beoordeelt het onderwerp Interne kwaliteitszorg om deze redenen als voldoende.



6. Onderwerp: condities voor continuïteit 6.1 Afstudeergarantie De instelling geeft aan studenten de garantie dat het programma volledig kan worden doorlopen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • De opleiding maakt gebruik van algemene voorwaarden bij de inschrijving van studenten. Alle

ingeschreven studenten zijn aan deze voorwaarden onderworpen. • In de algemene voorwaarden bij inschrijving zijn de rechten van de studenten opgenomen en daarin

is aangegeven dat de studenten na inschrijving de zekerheid hebben dat zij hun studie zullen kunnen afmaken en recht hebben op de bijbehorende begeleiding.

• De opleiding heeft de voorwaarden bij de inschrijving onder meer opgenomen in de studiegids als gevolg waarvan de studenten daarvan kennis kunnen nemen.

• In materiële zin heeft de LOI Hogeschool sedert haar oprichting in 1996 reeds 45 opleidingen van start doen gaan. Nog niet één van deze opleidingen is door de LOI Hogeschool voortijdig gestopt.

Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de opleiding in formeel-juridische zin voldoende garanties biedt aan de ingeschreven studenten dat zij de opleiding kunnen afmaken. Daarnaast biedt de LOI Hogeschool ook in materiële zin de nodige zekerheden in dat verband, gezien het verleden van de opleidingen die van start zijn gegaan en alle nog steeds bestaan. Het visitatieteam beoordeelt om die reden dit facet als voldoende. 6.2 Investeringen De voorziene investeringen zijn toereikend om de opleiding (inclusief voorzieningen) tot stand te brengen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • Voor de opleiding is een verkoop- en investeringsbegroting opgesteld. Daarin zijn de investeringen

opgenomen, die nodig zijn voor de ontwikkeling en het onderhoud van de opleiding, voor de begeleiding van de studenten en voor de examinering.

• De verkoop- en investeringsbegroting is volledig en omvat alle investeringen die benodigd zijn. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de investeringen, die nodig zijn om de opleiding te ontwikkelen en te onderhouden, bekend zijn en dat ze toereikend zijn. Het visitatieteam beoordeelt om die reden dit facet als voldoende.



6.3 Financiële voorzieningen De financiële voorzieningen voor de gecalculeerde negatieve resultaten zijn voldoende voor de dekking van de aanloopverliezen. Bevindingen: Het visitatieteam heeft op grond van de gevoerde gesprekken en de bestudering van de verstrekte informatie het navolgende kunnen vaststellen: • Uit de jaarrekening van de LOI valt op te maken dat de eventuele aanloopverliezen kunnen worden

opgevangen. Beoordeling door het visitatieteam: Het visitatieteam beoordeelt dit facet als voldoende. Beoordeling van het onderwerp Condities voor continuïteit Het visitatieteam heeft kennisgenomen van de afstudeergarantie voor de studenten. Het visitatieteam heeft vastgesteld dat de investeringen voor de opleiding bekend zijn en ook financieel mogelijk zijn en dat LOI de eventuele aanloopverliezen kan dragen. Het visitatieteam beoordeelt dit onderwerp als positief.



Bijlage 1: Programma Programma visitatiedag van 20 januari 2009 09.30 uur – 10.00 uur Ontvangst, doornemen programma visitatiebezoek

Drs. C. Schonagen (manager personeel en kwaliteit), H. van Vliet (medewerker kwaliteitsbevordering)

10.00 uur – 11.15 uur Eindkwalificaties, Programma, Inzet personeel, Interne kwaliteitszorg, Condities voor

continuïteit A. van Noort MSc (businessunitmanager), drs. B. Roemers (senior projectleider), H. Koornberg BTr (programmaleider)

11.15 uur – 12.00 uur Presentatie digitale leeromgeving

ir. M. Veldhuisen (portefeuillehouder Onderwijsinnovatie) 12.00 uur – 13.00 uur Documentenonderzoek, lunch 13.00 uur – 14.00 uur Eindkwalificaties, Programma

drs. B. Roemers (senior projectleider), H. Koornberg BTr (programmaleider) 14.00 uur – 15.15 uur Programma, Inzet van personeel

drs. B. Roemers (senior projectleider), H. Koornberg BTr (programmaleider), ing. G. Scheerder-Jeran BEd (docent en ontwikkelaar), drs. A. van Esdonk (externe projectuitvoerder)

15.15 uur – 15.45 uur Rondleiding gebouw A. van Noort MSc (businessunitmanager) 15.45 uur – 16.30 uur Documentonderzoek, intern beraad 16.30 uur – 17.00 uur Terugkoppeling bevindingen A. van Noort MSc (businessunitmanager), drs. B. Roemers (senior projectleider), H. van

Vliet (medewerker kwaliteitsbevordering)



Bijlage 2: Documenten Zelfevaluatierapport Toets Nieuwe Opleiding hbo Vertaler Duits Beroepsprofiel Vertaler Overzicht curriculum en niveau LOI hbo bachelor Vertaalopleidingen Commentaar op curriculum door vertegenwoordigers uit het beroepenveld Richtlijnen Stichting Nationale Examens Vertaler en Tolk (SNEVT) Programma Contactonderwijs Onderwijs- en examenreglement hbo-bachelor Vertaler Duits (concept) Lijst van voorgeschreven literatuur hbo Vertaler Duits Mediatheek hbo Vertaler Duits (lijst van belangwekkende websites) Leerstof van verschillende modulen Leerstof portfolio Examenopgaven, ontleend aan andere talen Richtlijnen voor de correctie van examens van SNEVT Richtlijnen voor de correctie van eigen examens van LOI Overzicht van curricula vitae van ontwikkelaars, docenten en beoordelaars Kwaliteitshandboek LOI Beschrijving beroepenveldcommissie Functieomschrijving programmaleider Functieomschrijving ontwikkelaar onderwijsproduct Functieomschrijving beoordelaar onderwijsproduct Functieomschrijving vakdeskundige Functieomschrijving beoordelaar toelatings- en vrijstellingsverzoeken Functieomschrijving docent afstandsonderwijs Functieomschrijving coach digitaal portfolio Functieomschrijving stagedocent Functieomschrijving docent afstudeeropdracht



Bijlage 3: Domeinspecifiek referentiekader Inleiding en verantwoording Het domeinspecifieke referentiekader van de hbo-bacheloropleiding Vertaler Duits is ontleend aan het Beroepsprofiel Vertaler. Dit beroepsprofiel beschrijft de basisvaardigheden waarover een persoon die zich voor het eerst als vertaler op de markt begeeft, dient te beschikken. Het beroepsprofiel is deels gebaseerd op het door MetaCom in 2000 opgestelde document, genoemd Profiel van een beginnend vertaler. MetaCom, de Nederlandse federatie voor meertalige communicatie, was tot 2005 de koepel van de Nederlandse organisaties op het gebied van taal, vertalen en tolken. Waar van toepassing is het profiel aangevuld en gewijzigd op basis van de bevindingen van de commissie van het Nederlandse Normalisatie Instituut (NEN) die heeft meegewerkt aan de totstandkoming van de Europese norm voor vertaaldiensten. Deze norm richt zich op de best practice voor de beroepsuitoefening en is op 16 maart 2006 unaniem aangenomen. Het beroepsprofiel is geschreven door H. Kerkhoven, M.C. de Geus en S.L. Brouwer. Zij zijn allen reeds vele jaren als vertaler werkzaam en lid van beroepsverenigingen van vertalers, zoals NGTV, Nederlands Genootschap van Tolken en Vertalers en VZV, Vereniging Zelfstandige Vertalers. Zij waren ook betrokken bij het opstellen van het profiel door MetaCom en NEN. Beroepskenmerken Vertalen is een diensverlenend beroep. Een vertaler zet geschreven teksten van de ene taal (brontaal) om naar een andere taal (doeltaal), rekening houdend met de wensen van de opdrachtgever. De vertaler kan zijn werkzaamheden verrichten als werknemer of als zelfstandig ondernemer (freelancer of vrije-beroepsbeoefenaar). Is hij werknemer, dan is de werkgever veelal een vertaalbureau dan wel een vertaaldienst of –afdeling van een grote organisatie. Voor de vertaler als zelfstandig ondernemer gelden de normale verplichtingen van het ondernemerschap. Vaak maakt de individuele vertaler, of het nu een werknemer of een zelfstandig vertaler is, deel uit van een keten van aanbieders van vertaaldiensten. Gebruikelijk is bijvoorbeeld de situatie dat de vertaalafdeling van een grote onderneming een opdracht geeft aan een extern vertaalbureau, dat op zijn beurt een freelancer inschakelt. Daarbij regelt het bureau dus onder meer de acquisitie en eventueel de eindredactie. In de praktijk, soms in combinatie met (een) vervolgopleiding(en), ontwikkelt de beroepsvertaler een specialisme op één of meer vakgebieden. Onderscheiden worden onder meer technische, medische, juridische en financieel-economische teksten en literaire teksten. Het vertalen van software en handleidingen is heel ander werk dan het ondertitelen van films en televisieprogramma’s, of het maken van wervende teksten. Netwerken speelt bij de beroepsuitoefening een belangrijke rol. De vertaler onderhoudt contacten met collega’s, opdrachtgevers en anderen, wisselt met hen ideeën en informatie uit, sluit zich aan bij een beroepsvereniging en ontwikkelt op welke wijze dan ook een eigen netwerk.



Een vertaler moet zelfstandig en alleen aan een tekst kunnen werken. Om een goede vertaling te maken is meestal zoeken puzzelwerk nodig, en dus geduld en speurzin. De vertaler hoeft niet alle problemen op te lossen maar moet dat wel proberen. Hij moet zijn keuzes kunnen verantwoorden en moet eventueel aan de opdrachtgever kunnen uitleggen wat er verder nog aan de tekst moet gebeuren. Een vertaler staat open voor suggesties en kritiek. Hij neemt geen werk aan waartoe hij zich niet in staat acht, tenzij hij een beroep kan doen op een ervaren collega. Een vertaler weet veel maar nooit genoeg. Beroepsvaardigheden In de basisvaardigheden waarover een beginnend vertaler dient te beschikken, kan onderscheid worden gemaakt tussen: 1) Algemene ontwikkeling 2) Taalvaardigheden 3) Technische vaardigheden 4) Onderzoeksvaardigheden 5) Zakelijke vaardigheden 1) Algemene ontwikkeling De vertaler krijgt met veel verschillende onderwerpen te maken en moet daarom beschikken over een behoorlijke algemene ontwikkeling en genoeg achtergrondkennis om teksten in de bron- en doeltaal in de juiste context te kunnen plaatsen. Hij moet onder meer inzicht hebben in de samenlevingen van bron- en doeltaal, met hun gebruiken, gewoontes, taboes, staatsinrichting, rechtssysteem enz. Bovendien moet de vertaler beschikken over voldoende kennis van de vakgebieden waarop de teksten betrekking hebben. 2) Taalvaardigheden De vertaler moet de ter vertaling aangeboden teksten kunnen begrijpen en moet de inhoud daarvan in gelijkwaardige bewoordingen kunnen weergeven in de doeltaal. Ook moet hij de stijl van de tekst in de brontaal kunnen herkennen. De vertaler moet spelling, grammatica, interpunctie, woordenschat en stijl van de doeltaal correct kunnen gebruiken, zodat de lezer niet wordt gestoord door het feit dat hij een vertaling leest. De vertaler moet verschillende schrijfstijlen kunnen hanteren, afhankelijk van het doel van de vertaling. Zo vragen officiële documenten, voorlichtingsmateriaal en wervende teksten elk om een eigen aanpak. 3) Technische vaardigheden De vertaler verricht zijn werk met behulp van de computer. Opdrachten komen meestal langs elektronische weg binnen en worden vrijwel altijd in elektronische vorm afgeleverd. De vertaler moet dus bekend zijn met (elektronische) productie- en communicatiemiddelen, moet in staat zijn deze naar behoren te gebruiken en moet op de hoogte blijven van de ontwikkelingen op dit gebied.




4) Onderzoeksvaardigheden Een vertaler moet kunnen beoordelen welke aanvullende informatie nodig is om een bepaalde tekst te vertalen en moet deze informatie kunnen achterhalen. Hij moet de beschikking hebben over een (algemene en vakgerichte) bibliotheek, al dan niet in elektronische vorm. 5) Zakelijke vaardigheden Voor de zelfstandige vertaler geldt bovendien dat hij bekend moet zijn met de eisen die gelden voor een goede bedrijfsvoering. De zakelijke kanten van het beroep omvatten onder meer rechtspositie, tariefstelling, boekhouding, BTW- en orderadministratie, verzekeringen, relatiebeheer en bereikbaarheid.


Bijlage 4: Visitatieteam Drs. R.R. van Aalst, teamleider De heer Van Aalst is werkzaam geweest aan de Rijksuniversiteit Groningen als universitair docent op het vakgebied werkkapitaal. Hij heeft gewerkt voor PTT Post en Packard Bell Nec Europe in financiële functies. Tussen 1998 en 2000 was hij als senior consultant verbonden aan PricewaterhouseCoopers. Na enige jaren werkzaam te zijn geweest als zelfstandig ondernemer was de heer Van Aalst werkzaam als corporate divisie controller bij Nuon. Heden werkt hij als controller bij Tennet. Hij geeft op regelmatige basis trainingen op financieel-economisch gebied en voert ook ISO-audits uit. Prof. dr. M. Hinderdael, extern deskundige De heer Hinderdael is werkzaam aan de Hogeschool Gent – Vertaalkunde, waar hij vakgroepvoorzitter Duits en Coördinator van het Postgraduaat Conferentietolken is. Hij onderwijst er naast Duitse grammatica ook vertalen en tolken Duits en heeft een lange ervaring met vertalen en tolken uit het Duits in het Nederlands en omgekeerd. Hij is bovendien goed vertrouwd met het werkveld. De heer Hinderdael heeft onderzoek gedaan naar contrastieve taalkunde Duits-Nederlands en de pedagogische implicaties daarvan, onder andere voor het vertaalonderwijs. Hij houdt zich ook bezig met vertaalproblemen en vertaaldidactiek. Prof. dr. T. Naaijkens, extern deskundige De heer Naaijkens is werkzaam aan de Universiteit Utrecht, waar hij verantwoordelijk is voor het onderwijs en onderzoek op het gebied van de Duitse taal en cultuur en op het gebied van het vertalen en de vertaalwetenschap. De heer Naaijkens is tevens directeur van het in Utrecht gevestigde Expertisecentrum Literair Vertalen. Drs. W.J.J.C. Vercouteren RC, secretaris De heer Vercouteren heeft in managementfuncties bij onderwijsinstellingen en bij uitgeverijen gewerkt. Sedert 1990 is hij zelfstandig gevestigd als adviseur en interim-manager. Hij richt zich specifiek op het oplossen van vraagstukken van besturing, control, externe verantwoording en kwaliteitszorg, met name voor instellingen in het onderwijs. De heer Vercouteren treedt regelmatig op als secretaris bij visitaties door Certiked. Hij is als parttime docent verbonden aan Universiteit Nijenrode.




Bijlage 5: Onafhankelijkheidsverklaringen

ONDERZOEKSVERSLAG - search.nvao.net LOI hbo-ba Vertaler... · LOI Hogeschool. aan het NVAO...

Documents

Transcript of ONDERZOEKSVERSLAG - search.nvao.net LOI hbo-ba Vertaler... · LOI Hogeschool. aan het NVAO...