Onderzoekers in speOnderzoek naar de

wrijvingskracht op een bewegend voorwerp

Johan Van den Bossche, Pieter Caris, Ellen Danckaert

Na te streven competenties

• Onderzoeken (biedt overzicht van het “hele” onderzoeksgebeuren)

• Communiceren met specialisten en leken (schriftelijk en mondeling)

• Informatie verwerven en verwerken

• Teamgericht werken

Inleidende sessie: wat is onderzoeken?

Inleidingsles +informatiebundel :

‘Onderzoeken: wat moet je er over weten en hoe moet je het doen?’:

Competentie Onderzoeken

• Onderzoek kunnen voorbereiden: onderzoeksplan schrijven

• Probleemstelling• Verantwoording• Theoretisch kader• methode

• Materiaal kunnen verzamelen

• Materiaal kunnen analyseren

• Resultaten kunnen rapporteren

• Resultaten kunnen presenteren

Fasen onderzoek

2 praktijkvoorbeelden

Wrijvingskrachten: lineair model kwadratisch model Welk model past best onder de

gegeven omstandigheden?

• Practicum Fysica, studenten wetenschappen Ba1 K.U.Leuven• Practicum Fysica, studenten industrieel ingenieur Ba1 KaHo Sint Lieven

Practicum Algemene Natuurkunde

Over de invloed van luchtwrijving op een fietser

Paul JanssenEllen Danckaert

Hilde Bemelmans

Materiaal verzamelen

Materiaal analyseren

Niet wiskundige verwerking:hou de fysica achter de berekeningen in het oog!

Modellen voor luchtwrijving: literatuur

Berekeningen voor “lineair” model (W ~ v)(invloed massa, oppervlak, beginsnelheid, …)

Berekeningen voor “kwadratisch” model (W ~ v2)

Energiebalans en geleverde arbeid

Resultaten presenteren: postersessie

Hoe een goede, wetenschappelijke poster maken?

Uitvoering met sobere middelen …

Presentatie: voor de studenten een “test” en een ervaring

Waarderingsaspect

Practicum Fysica : Ba1 Industrieel Ingenieur KaHo Sint Lieven

Over de invloed van luchtwrijving vallend voorwerp

Johan Van den BosscheEllen Danckaert

LABO FYSICA: Ba1 Industrieel Ingenieur

• vroeger: rechtlijnig receptenlabo Studenten werken per 2 op vaste uren

• Nu Geen vaststaand recept, studenten moeten

(begeleid) zelfstandig onderwerp bestuderen en er wetenschappelijk artikel en poster over schrijven

Werken in groep, geen vastgelegde contacturen, maar wel strikte deadlines

Communicatie met en feedback van docent via Toledo

Materiaal verzamelen

Materiaal analyseren

0

2

4

6

8

10

12

14

0 1 2 3 4 5

Aantal schaaltjes (massa)

Snel

heid

v (m

/s) (veind) 2̂

veind

Lineair ((veind) 2̂)

Lineair (veind)

Tijd (s)

Pla

ats

(m)

rapporteren

Voorbeeld rapport

presenteren

Assessment

• Docent-assessment

• Peer-assessment tussen de groepen

• Self-assessment en peer-assessment binnen groepen

• Externe-assessment

Assessment

• beoordelingscriteria bij aanvang duidelijk voor student

• productevaluatie: rapport, poster vakinhoudelijk docent evalueert als expert

• ook PROCESevaluatie: FEEDBACK! niet-vakinhoudelijke competenties (communiceren met specialisten

en leken, info verwerven en verwerken, teamgericht werken, onderzoeken)

via criteriabladen of feedbackfiches docent evalueert als coach

PEER-ASSESSMENT

= evaluatieprocedure waarbij je je medestudenten (‘peers’) evalueert (‘to assess’)

Assessment

NA AFLOOP VAN HET PRACTICUM

• eerst individueel voorbereiden• ieder teamlid inclusief zichzelf• 2 items: inzet, overleg• minimum 1 positief punt en 1 werkpunt voor elk item• geen score, wel feedback• dan teambespreking van ieder teamlid teamverslag

Assessment

Inzet

De student is gemotiveerd en enthousiast voor het uitvoeren van de taken.De student werkt aan de taak actief mee in team.De student komt afspraken altijd na en werkt taken af binnen de afgesproken termijn.De student neemt spontaan taken op zich.De student werkt goed door aan zijn/haar taken. Hij/zij houdt er een stevig werktempo op na.De student gaat moeilijke taken niet uit de weg. Hij/zij bijt zich vast in een probleem en ziet dit als een uitdaging.De student werkt niet alleen hard voor zijn/haar eigen zaak maar ook voor het team.…

Assessment

Overleg

De student laat andere teamleden uitspreken als die iets aan het zeggen zijn.De student kan zich inleven in en respecteert ideeën en voorstellen van andere teamleden.De student reageert actief en opbouwend op de ideeën en voorstellen van andere teamleden.De student vraagt naar ideeën en voorstellen van andere teamleden.De student deelt op een open en eerlijke manier zijn mening binnen het team.De student kan zijn ideeën en voorstellen op een heldere manier overbrengen.De student geeft eigen ideeën en voorstellen die gericht zijn op het groepsresultaat.De student deelt alle informatie, die nodig is om tot een groepsresultaat te komen, aan het team mee.De student kan eigen ideeën en voorstellen aanpassen aan de inbreng van andere teamleden als dat gepast en verantwoord is.De student aanvaardt hetgeen met alle teamleden besloten is na overleg en houdt zich aan de gemaakte afspraken.…

Assessment

Neemt spontaan taken op zichWerkt thuis goed voortWerkt hard mee

Duwtjes in de rug nodigGeen grote initiatiefnemerAandacht verslapte naar het einde toe

Was af en toe lichamelijk aanwezig maar was geestelijk nooit aanwezig

De ster van onze groep

Goede groepssfeer, veel overleg: iedereen deed evenveel, een queeste naar essentie in een doolhof vol data

Luistert aandachtig naar een anderHad een duidelijke eigen meningBracht ideeën goed over

Te opdringerig met eigen ideeënNiet mondig bij de voorstelling van de posterNiet serieus

Assessment

TIJDENS DE POSTERSESSIE

• evaluatoren: 2ba fysica in het kader van het

opleidingsonderdeel ‘Communicatie en presentatie’

collega-docenten

• vooral vorm van de poster

Assessment

Assessment

Assessment

Assessment

= naast een evaluatiemoment ook een LEERMOMENT

Assessment

• “Ik heb voor mezelf iets geleerd uit de feedback die ik van mijn teamleden heb gekregen.”

53 % is er mee akkoord

• “Ik vond het leerrijk om eens na te denken over mijn eigen functioneren tijdens het practicum.”

78 % is er mee akkoord

Perceptie studenten

Ik vond het goed dat we elkaar moesten evalueren want…

Er was 1 persoon die absoluut niets heeft gedaan. Hij kwam 2 maal niet opdagen en als hij er was zei hij niets. Dit zou een prof niet zo zeer gemerkt hebben (de afwezigheden wel, maar zou hij echt durven concluderen dat deze persoon overbodig was?

Je mag als wetenschapper in spe volgens mij niet bang zijn voor kritiek op je eigen werkwijze noch voor het geven van kritiek op anderen. Stel dat we later zelf in een onderzoeksgroep belanden, is het voor het goede verloop van het onderzoek zeer belangrijk dat we als groep goed functioneren en dat we ook opbouwende kritiek over onszelf en onze collega’s kunnen geven

Perceptie studenten

Ik vond het niet goed dat we elkaar moesten evalueren want…

Belachelijk. Iedereen denkt in zichzelf wel na over het feit of iedereen van de groep zijn best deed, of jezelf je best hebt gedaan enz. Bij ons in de groep was er absoluut geen probleem op vlak van ‘meewerken’ dus was bij ons irrelevant. Als er iemand bij had gezeten die niet had meegewerkt dan had de persoon in kwestie dat wel gehoord. Daarvoor heb ik geen evaluatiepapier voor nodig.

Je kan toch geen negatieve kritiek geven aan mensen met wie je samenwerkt!?

Perceptie studenten

• “Ik zie het nut niet in van een publiek dat komt kijken naar onze poster.” 86 % is er niet mee akkoord

• “Ik heb iets geleerd uit de feedback van het publiek dat naar onze poster kwam kijken.” 92 % is er mee akkoord

Perceptie studenten

• Door de andere manier van werken ben ik meer betrokken op het onderwerp en onthoud ik er meer van Eerder wel/helemaal akkoord: 88%

• Het maken van een poster heeft mij aangezet tot grondig nadenken over het onderwerp Eerder wel/helemaal akkoord: 63%

Perceptie studenten

Ik vond positief aan dit project dat…

werken in groepsverband, duidelijke deadlines en goede feedback van docenten en begeleiders.

we naar elkaars idee over het project konden luisteren en alle informatie samen leggen tot een geheel.

Perceptie studenten

Ik vond negatief aan dit project dat…

Ik vind het beter punten te verdienen met examens.

alles zo stipt moest gebeuren. Samenwerken met anderen was moeilijk en de inspanning van mensen die wel hun best deden, werd niet altijd beloond.

Perceptie studenten

Ik vind zelfstandig werken aan een onderzoek leerrijk Eerder wel/helemaal akkoord: 94%

Na de inleiding hadden we iets: “Wat wordt er nu van ons verwacht? Help! ”

Ik vind zelfstandig werken aan een onderzoek leerrijk omdat jij hierbij zelf moet nadenken en opdrachten uitvoeren i.p.v. te kopiëren.Y

Inderdaad leerrijk, eens je plan moeten trekken. Maar toch niet alleen, in een groep.

Perceptie studenten

Begeleiding:

• A. Van Autgaerden

• B. De Vries

• K. Parédis

Hulp bij beoordeling:

• A. Vermeyen (KaHo Sint Lieven)

• J. Van den Bossche (KaHo Sint Lieven)

• P. Caris

• I. Serdons

• K. Temst

Technische medewerking:

• P. Baumans, J. Van Damme

• L. Coeckaerts & de dienst Elektronica Dep. Natuurkunde & Sterrenkunde

Dank aan

Foto’s:• P. Caris

K.U.Leuven

• P. Janssens

• A. Van Autgaerden

• B. De Vries

• K. Parédis

• P. Caris

KaHo Sint Lieven

• Ellen Danckaert

• A. Vermeyen (KaHo Sint Lieven)

Technische ondersteuning K.U. Leuven

• P. Baumans, J. Van Damme

• L. Coeckaerts & de dienst Elektronica Dep. Natuurkunde & Sterrenkunde

Dank aan