opinieblad van

jrg. 18 | nr 4juli-augustus 2012

Jongeren willen een vaste baanSupermarkt zoekt vrijheid

Marktplaats open voor mkbGebouw als merk

Techniek schreeuwT om jong TalenT

3inhoud

OPINIE04 Hans Biesheuvel44 Ruud Koornstra

ACTUEEL10 Jongeren willen tegenwoordig weer

een vaste baan.

BRANCHESCAN14 Supermarkten Winkeliers moeten

zich onderscheiden in een markt die standaardiseert. Het aantal formules is danig gekrompen.

16 Reportage Edwin ten Brink laat zich de wet niet voorschrijven.

20 Rondetafelgesprek Ondernemers voelen zich gedupeerd door het machtsspel van enkele grote partijen.

THUISFRONT24 Adjiedj Bakas gedijt tussen spullen

uit de hele wereld.

Q&A26 Dennis van Allemeersch zet

Marktplaats open voor mkb’ers.

MARKTVEROVERAAR30 Job Keja, oprichter van Skonk ziet

de crisis als een vriend.

THEMA OPLEIDINGEN32 Inleiding Om meer techniekstudenten

te krijgen, moet er gesnoeid worden in het aantal opleidingen.

36 Reportage Bij Hamer Installatie-techniek moeten stagiaires tegen een stootje kunnen.

40 Expertpanel Goed geschoolde, ervaren technici lijken niet te vinden te zijn.

STANDPLAATS43 Amerikanen snappen niet dat Mikon

van Gastel meerdere dingen doet.

ELKE MAAND06 Start07 Voorwoord44 Colofon47 MKB Informeert

branchescanAls het nodig is, passeert supermarktondernemer Edwin ten Brink zijn eigen groothandelsorganisatie. ‘Alleen zo kan ik me onder-scheiden.’

actueelOndanks jeugdwerkloos-heid moeten bedrijven nú op zoek naar talent. Jongeren zijn minder veeleisend geworden.

themaTechnische bedrijven hebben te kampen met een tekort aan afgestudeer-den. Opleidingen zijn nog steeds niet populair.

16

10

36

Nederland gaat over op IBAN. Dit langere rekeningnummer gaan we gebruiken voor alle binnenlandse en Europese betalingen. Begin nu al met het aanpassen van overschrijvingen en incasso’s. Weten waar u nog meer rekening mee moet houden? Ga naar www.overopIBAN.nl. ‘Over op IBAN’ is een boodschap van de Nederlandsche Bank.

Bedrijven moeten vóór 2014 hun administratie aanpassen.Houd er rekening mee.

Downloadde checklist.

FHV_92938_administratie_ONDERNEMEN_210x276.indd 1 03-05-12 14:54

foto

grafi

e Michel G

rollé

04 Hans biesheuvel

Enthousiast

ls me één ding opvalt bij al mijn be-drijfsbezoeken van de afgelopen tijd dan is het dit: ondernemers gaan niet

bij de pakken neerzitten. Consumenten hou-den de euro’s in hun zak, banken staan niet te springen om bedrijven door deze moeilijke tijd te helpen en na de val van het kabinet horen we ook wat minder uit Den Haag. Maar onder-nemers blijken altijd weer op zoek naar nieuwe kansen.

Als die kansen niet in Nederland liggen, zoeken ondernemers hun heil over de grenzen. Van oudsher was Nederland al gericht op export. Maar liefst zeventig procent van het bruto binnenlands product komt nu al van de export en een kwart van alle Nederlandse bedrijven is actief in het buitenland. Dat is maar goed ook, want daar komt waarschijnlijk de eerste groei vandaan. Voor een open economie als de Nederlandse is export van het allergrootste belang.

Ik constateer ook met veel genoegen dat het buitenland voor ons niet ophoudt in Duitsland, onze grootste handelspartner. We schreven er-

over in de vorige editie van ons blad. Steeds meer ondernemers zoeken het verder weg, in Oost-Europa en Turkije, maar ook in an-dere opkomende economieën als Brazilië, India en China.

In november van dit jaar vertrekt een handelsmissie naar Brazilië, waarschijnlijk onder aanvoering van demissionair staats-secretaris Bleker van EL&I. Ik heb de eer als zakelijk missieleider te mogen optreden. Ik verheug me nu al op die reis. Niet vanwege de mooie plaatjes of het prettige klimaat, maar vanwege de dynamiek die uitgaat van zo’n reis, de dynamiek van ondernemers die alle mogelijkheden aftasten en elkaar inspireren.

De belangstelling voor de missie is groot, maar ik hoor ook wel eens dat ondernemers nog wat huiverig zijn. Dat begrijp ik. Voor die groep is MKB-Nederland druk bezig om, sa-men met het ministerie van EL&I en NL EVD Internationaal en met de kennispartners TNT Express en ING, een virtuele handelsmissie op te zetten. Dan kunnen de thuisblijvers via digitale kanalen contacten leggen met Bra-ziliaanse bedrijven en op de hoogte blijven van de vorderingen van hun collega’s.

Let op, zo’n digitale missie is handig, maar haalt het natuurlijk niet bij the real thing. Wie al zaken doet in Brazilië, kan de handelsmis-sie gebruiken om de contacten aan te halen. Wie alleen nog maar plannen heeft, kan het gebruiken om de eerste contacten te leg-gen, om het momentum van zo’n missie om te zetten in daadwerkelijke handel.

Als ik alleen al over de missie schrijf, word ik al enthousiast!

Hans BiesheuvelVoorzitter MKB-Nederland

A

MET ELKE DAG 1,3 MILJOENPOTENTIËLE KLANTENIS UW WINKELWAGEN SNEL GEVULD.

ONTVANG NU GRATIS € 50,- ADVERTENTIETEGOED

Iedere dag bezoeken 1,3 miljoen unieke koopgerichte bezoekers Marktplaats, waaronder ook uw doelgroep. Vergroot uw naamsbekendheid, zorg voor meer verkeer naar uw website en meer klanten in uw winkelwagen. Met Admarkt van Marktplaats Zakelijk adverteert u op de beste posities en betaalt u alleen voor resultaat.

BENIEUWD HOEVEEL NIEUWE KLANTEN UW WINKELWAGEN BEREIKT? Ontvang eenmalig € 50,- gratis Admarkt advertentietegoed. En probeer het zelf uit. U zit nergens aan vast. Ga naar www.admarkt.nl/actieondernemen voor meer informatie en vul promotiecode MPONDERNEMEN in.

MEER KANSEN, MEER KLANTEN, MEER MARKTPLAATS

BNT12098_ad_MP_MS_Ondernemen_210x276.indd 1 15-06-12 15:30

7

De populariteit van internet blijkt uit een recent onderzoek van het CBS. Vergeleken met 2006 is het aantal internetshoppers met maar liefst twintig procent gestegen. De 65-plussers doen dat weliswaar het minst, maar hun aantal is de afgelopen jaren bijna verdrievoudigd. Nederlanders tussen de 25 en 45 jaar kochten het meest online.Om op die trend in te spelen, is MKB-Nederland begin april samen met PostNL, ING en Google begonnen met de campagne Nederland Verdient Online. In de gerenom-meerde vulpennenwinkel Ak-kerman in Den Haag – ‘Sinds 1910’ – werd de eerste webshop in deze campagne feestelijk geopend. Onder-nemers in het mkb worden net als Akkerman gratis ge-holpen bij het opzetten van een site en een webshop. Ook worden ze geassisteerd bij onlinebetalingen en bij het verzenden van de ver-kochte artikelen. Volgens adviesbureau McKinsey groeien bedrijven die in-tensief gebruik maken van internet twee keer zo snel als andere bedrijven.

Tom Janssen

2%VERHOGING VAN DE BTW kost een winkelier in de modebranche dit jaar naar schatting zesduizend euro. De verhoging staat gepland voor 1 ok-tober. Omdat dat midden in het ver-koopseizoen valt, kunnen winkeliers volgens brancheorganisatie CBW-Mi-tex hun prijzen niet meer aanpassen. Ze draaien niet alleen zelf voor de kosten op, maar zullen ook hun omzet zien teruglopen.

Over welke kosten hebben we het?Over vervuiling, CO2-uitstoot, wa-tergebruik, maar op termijn ook over sociale issues. Die impact zal uiteindelijk vertaald worden in kos-ten, bijvoorbeeld door verandering in het belastingstelsel. Pas als alle bedrijven die kosten aan den lijve ondervinden, zal er genoeg veran-deren.

Hoe moet je die kosten berekenen? Er zijn veel initiatieven gaande om de impact te meten (GRI) en te vertalen in kosten (TEEB). Uitein-delijk zal het in de toekomst in de boekhouding terecht moeten komen (IIRC).

Moet de overheid daar niet alle bedrijven toe verplichten? Als we het alleen aan de overheid overlaten, gaat het niet snel genoeg. We moeten dit echt in een dialoog tussen bedrijven en overheid doen. Alleen dan kunnen we de ramp af-wenden die ons bedreigt.

Waarom zou een mkb-ondernemer hiermee beginnen? Op termijn zal niemand eraan ontko-men. Wie dat nu al doet, bereidt zijn onderneming voor op de toekomst en kan rekenen op goodwill van zijn klanten. Ik weet dat een paar grote multinationals op het punt staan om deze methode toe te passen.

Q&A

Ondernemen op de vierkante centimeterOndernemend zijn is tegenwoordig knap lastig voor zelfstandigen met een supermarkt. Waar ze vroeger konden kiezen uit tientallen formules, en binnen die formule behoorlijk wat vrijheid hadden om hun eigen ding te doen, worden de zaken de laatste jaren steeds dwingender voorge-schreven door het hoofdkantoor van de groothandelsorganisaties. Zelf-standigen voelen zich vaak meer bedrijfsleider dan ondernemer.Toch zijn er weinig ondernemers die zo’n indruk op mij gemaakt hebben als zelfstandige kruideniers. Om succesvol te zijn, moeten ze op een oppervlak van vijfhonderd tot vijftienhonderd vierkante meter alles met

de grootst mogelijke precisie in de hand hebben. Daarbij hebben ze te maken

met een relatief beperkt marktgebied, min of meer vaste klanten en een assortiment van duizenden artikelen. En daarbuiten moeten ze dingen verzinnen waar hun formulemanagers, hun leveranciers en hun concur-renten niet aan gedacht hebben. Of zó uitvoeren dat klanten voor hun winkel kiezen.Of het nou gaat om thuisbezorgen, het aantal soorten ontbijtkoek in het schap, Twitteren, personeelsbeleid of een spraakmakende actie met zelf ingekochte asperges, het is subtiel werk dat een enorme impact op hun bedrijf kan hebben. Of niet. Het is ondernemen op de vierkante centi-meter. Het is te betreuren – maar misschien kan het wel niet anders – dat supermarktondernemers zo weinig speelruimte over hebben. Maar er lo-pen in die sector heel veel mensen rond waar ik diepe bewondering voor heb. Het zijn geen hemelbestormers, geen mensen met grootse plannen of revolutionaire doorbraken, maar ondernemers die mogelijkheden zien in de kleinste details. Mag het ietsje meer zijn? Ja, graag!

René Bogaarts

hoofdredacteur

Supermarktondernemers voelen zich vaker bedrijfsleider dan zelfstandige

Kansen voor koploper

Editorial

foto

grafi

e Lex Draijer

06 start 07

Als president van de World Business Council for Sustain-able Development (WBCSD) spoort Peter Bakker (50), ex-bestuurs-voorzitter van TNT Express, bedrijven aan duurzaam te

werken. Ondernemers zouden de impact van hun activiteiten op het milieu moeten meten en uiteindelijk ook moeten gaan betalen.

WIN EEN TONOndernemers die in Afrika, Azië of Latijns-Amerika willen beginnen, kunnen een ton aan investeringsgeld winnen in de derde editie van Ondernemen Zon-der Grenzen 2012. De competitie, die wordt georganiseerd door het NCDO en BiD Network, beloont innovatie. Businessplannen kunnen tot 30 septem-ber worden ingediend.

WEINIG LOYAALVan alle Europeanen hechten Neder-landers het minst aan hun werkgever. Slechts 24,7 procent van hen wil volgens onderzoek van vacaturesite Stepstone tot aan zijn pensioen bij de-zelfde werkgever blijven, al dan niet in dezelfde functie. In Frankrijk is dat maar liefst 43,1 procent. In heel Europa ligt dat gemiddeld op 30,9 procent.

FRAUDEURSWinkeliers kijken vaker of sollicitanten in het verleden hebben gefraudeerd. Op het Waarschuwingsregister van de stich-ting Fraude Aanpak Detailhandel kun-nen ze zien wie de afgelopen jaren door collega’s om die reden zijn ontslagen. Vorig jaar werden 94.000 sollicitanten gescreend tegen ongeveer tachtigdui-zend in 2010.

Zeven op de tien Nederlanders heeft vorig jaar tenminste één keer iets gekocht op internet. Daarmee staat Nederland Europees gezien in de top. Alleen in Groot-Brittannië, Zweden en Denemarken kochten meer mensen op internet. Dat biedt kansen voor ondernemers.

roemenië

bulgarije

italië

portugal

griekenland

spanje

polen

tsjechië

belgië

eu-gemiddeld

oostenrijk

Frankrijk

Finland

duitsland

luxemburg

nederland

denemarken

Zweden

groot-brittannië

% personen van 16 tot 75 jaar

0 20 40 60 80

Van de muis naar het touch screen was al een hele stap. Met de gadget ‘Leap’ hoef je om te communiceren met je interface zelfs geen scherm meer aan te raken. Het appa-raatje, dat nauwelijks groter is dan een doosje paperclips, sluit je met een USB-stekker aan op je laptop of pc. Dankzij de be-wegingssensor (die werkt met infraroodstralen) kun je scrollen, zoomen en zelfs tekenen met handbewegingen in het lucht-ledige. Dat kan bijvoorbeeld handig zijn als je een presenta-tie geeft.Microsoft ontwikkelde eerder het vergelijkbare Kinect for Windows, maar die gadget is stukken duurder en groter en volgens de meeste recensies een stuk minder accuraat. De Leap kost slechts $70.

Je kunt de Leap bestellen via https://live.leapmotion.com

Scherm-wijzer

GOEDE WERKNEMERS met kennis van zaken, die wilt u in huis hebben. Als ondernemer wilt u die werknemers met kennis behouden en aan uw onderne-ming binden. Studeren op kosten van de werkgever kan daarbij helpen. Maar wat als die werknemer op enig moment toch uit dienst gaat? In de praktijk merk ik dat het voor ondernemers dan vaak lastig kan zijn om betaalde studiekosten terug te vorderen. Daarom is het van groot belang om zorgvuldig te zijn bij het opstellen van een opleidings- of studiekostenbeding. Dit voorkomt na-melijk conflicten.

IN DE WET is alleen niets over het stu-diekostenbeding geregeld, waarop een werkgever kan terugvallen. Toch gelden er regels. De Hoge Raad deed in 1983 een uitspraak, waarin is bepaald waar-aan een redelijk studiekostenbeding moet voldoen en dat de werkgever zijn werknemer er ook op kan aanspreken als hij uit dienst gaat. Die rechtspraak wordt door lagere rechters nog steeds toegepast.

WAARAAN MOET EEN studiekosten-beding voldoen? In het beding moet de ondernemer de periode vastleggen, waarin hij verwacht voordeel te heb-ben van de kennis die de werknemer tijdens de studie vergaart. Verder moet er in staan wanneer de werknemer ver-plicht is studiekosten terug te betalen. Dat kan bijvoorbeeld in de volgende gevallen: de werknemer zegt zelf de arbeidsovereenkomst op, de werkgever ontslaat de werknemer vanwege een dringende reden (zoals diefstal) op staande voet of de werknemer stopt met de opleiding of rondt deze niet (tijdig) met succes af.

OOK MOET ER ALTIJD een zoge-noemde glijdende schaal in opgeno-men worden voor de terug te betalen

bedragen. Dat betekent dat de hoogte van de door de werknemer per maand of jaar terug te betalen studiekosten (inclusief loon) afneemt naarmate de arbeidsovereenkomst na afronding van de studie langer heeft geduurd. Wist u dat u niet alleen studiekosten, studie-materiaal en inschrijf- en examenkosten terug kunt vorderen, maar soms ook zelfs het loon over de periode, waarin de werknemer de opleiding volgde en dus niet werkte? Dat moet dan wel expliciet in het beding vermeld staan.

WAT IS MIJN ADVIES? Het is altijd zinvol om voordat de werknemer aan de opleiding start hem uitdrukkelijk te doordringen van het feit dat hij in be-paalde situaties nog enig bedrag moet terugbetalen. Check ook regelmatig of afspraken in de praktijk worden nage-komen. Om er zeker van te zijn dat u goed in het behoud van uw werknemer investeert, moet u ook altijd voor een goed geformuleerd studiekosten-beding zorgen. En als laatste: blijf het opleidingstraject goed volgen.

Pascal Besselink,Senior jurist Arbeidsrecht

Studieplan

AdviesJURIDISCH

09start

iGlass is een revolutionair glasproduct dat met één druk op de knop van mat naar transparant verandert. Dit prin-cipe is gebaseerd op een matte krilstalfolie in de dubbele glaswand. Door een elektrische stroom op de folie te zet-ten, richten de kristallen zich en wordt de wand volkomen transparant. Ideaal in bijvoorbeeld spreekkamers of een kantoorruimte waarin u alle openheid of juist in alle rust wilt werken.In de matte staat is iGlass bovendien uitermate geschikt om presentaties op te projecteren.

Neem voor de mogelijkheden contact op met ons verkoop-kantoor of bezoek onze site.

iGlass: mat of transparant met één druk op de knop

mat traNsparaNt

iGlass EuropE | posTBus 502 | 8440 aM HEErEnvEEn | TElEfoon: 0513-650550 | www.iGlass-EuropE.nl

11

de werkloosheid onder jongeren mag sterk oplopen, maar dat betekent niet dat bedrijven zich minder moeten inspannen om jong personeel aan zich te binden. ‘de toegang tot talent wordt de belangrijkste onderscheidende factor.’

Talentenjacht

tekst René B

og

aarts / illustratie Bas van d

er Schot

DE CRISIS HEEFT de eisen en ver-wachtingen van jongeren behoorlijk getemperd. Nog steeds scoren werksfeer, collega’s en salaris hoog. Maar inmiddels vindt dertig procent van de jongeren ‘zekerheid’, in de vorm van een vast contract, belang-rijk in een nieuwe baan. ‘Een paar jaar geleden kwam dat niet eens in de lijstjes voor’, zegt Annabelle Hagoort, directeur Operations van uitzendbureau Manpower.De werkloosheid onder jongeren is

sterk opgelopen. Een jaar geleden was negen procent van de jongeren volgens het CBS op zoek naar een baan. In maart van dit jaar was dat al gestegen tot dertien procent. Nederland doet het daarmee nog redelijk goed, want volgens een nieuw rapport van de International Labor Organization (ILO) zat vorig jaar achttien procent van de Euro-pese jongeren zonder werk. De ILO gaat er vanuit dat dat percentage in 2012 niet zal veranderen.

Nederlandse jongeren zijn somber gestemd, zo blijkt uit onderzoek dat Manpower onlangs heeft laten uitvoeren onder mensen tussen de achttien en 25 jaar. Ongeveer de helft van hen vreest dat de crisis lan-ger aanhoudt en dat de werkloos-heid zal toenemen. Tweederde van de jongeren denkt dat de vergrijzing hen niet zal helpen bij het vinden van een baan – al is dat volgens ken-ners van de arbeidsmarkt volledig ten onrechte.

Werkgevers zouden gemakkelijk het idee kunnen krijgen dat ze zich geen zorgen hoeven te maken om hun personeelsbeleid. Kandidaten te over, immers. Maar dat is een grove inschattingsfout. De demografische ontwikkeling van vergrijzing en ontgroening zet onverminderd door. Het individualisme, waarbij jongeren een baan willen die echt bij ze past, is niet veranderd en dankzij internet kunnen goed opgeleide professio-nals overal aan de slag. Aan de an-dere kant scherpen opdrachtgevers hun eisen aan, omdat ze kandidaten met elkaar kunnen vergelijken en tegen elkaar kunnen uitspelen. Be-drijven moeten steeds beter preste-ren. Wie mee wil blijven doen, heeft de juiste mensen nodig.

HUMAN AGE‘We leven in wat wij the human age noemen’, zegt Hagoort. ‘De crisis heeft de ontwikkelingen misschien wat vertraagd, maar niet veranderd. De toegang tot talent wordt de belangrijkste onderscheidende fac-

tor.’ Het is misschien gemakkelijker om mensen te vinden, maar het is noodzakelijk om allereerst de juiste talenten er uit te pikken en die ver-volgens aan het bedrijf te binden. Zodra de economie aantrekt, zullen getalenteerde jongeren naar een ander bedrijf uitkijken als ze niet te spreken zijn over de huidige werk-gever. HR-consultant Kitty van Os van Carglass: ‘Je ziet dat jongeren sneller stappen maken. Ze binden zich minder snel aan een werkgever.’

EERLIJK SALARISManpower, die zich van een rechttoe-rechtaan uitzendbureau ontwikkelt tot een volwaardige partner op het gebied van perso-neelsbeleid, heeft daarom ook laten onderzoeken wat jongeren van een bedrijf verwachten. Werksfeer staat bovenaan, 52,5 procent van de jongeren noemt dat belangrijk, gevolgd door ‘leuke collega’s’ (45,6 procent) en ‘een eerlijk salaris’ (41,9 procent). ‘Let op, een eerlijk salaris’, beklemtoont directeur marketing en

communicatie Haiko van der Pol van Manpower. ‘Een hoog salaris noemt slechts 21,3 procent belangrijk. Jon-geren willen net zoveel verdienen als hun peers.’

Sfeer, collega’s en zekerheid zijn overigens voor vrouwen belangrij-ker, mannen willen liever een hoog salaris, prestatiebonussen en een auto van de zaak. Opvallend is vol-gens Van der Pol ook dat parttime werken, het maatschappelijk nut van het bedrijf en het imago niet meer in de lijstjes voorkomen. Twee jaar geleden werden die nog vaak genoemd.

‘als de economie aantrekt, kijken ontevreden jongeren uit naar een ander bedrijf’

10 actueel

>

Van een leidinggevende verwachten jongeren niet alleen dat hij hun inzet waardeert en zich als coach opstelt, maar ook dat hij aangeeft wat voor resultaten hij verwacht. Dat hij mensen vrijlaat in de manier waarop ze hun werk doen, staat met 34 procent op de negende plaats, maar volgens het onderzoek willen juist lager opgeleiden meer bewegingsvrijheid dan hoger op-geleiden. Van der Pol schat in dat lager opgeleiden niet graag hebben ‘dat iemand in hun nek hijgt’, terwijl hoger opgeleiden het op prijs stel-len als hun baas hen uitdaagt tot het leveren van betere prestaties.

THUISWERKENJongeren vinden flexibiliteit be-langrijk en lopen daarom ook snel warm voor het nieuwe werken. Toch waarschuwen de deskundigen van Manpower en organisaties die aan het onderzoek hebben meegewerkt, dat het nieuwe werken niet moet worden vertaald in: vooral veel thuis werken. ‘Jongeren vinden het fijn om hun eigen tijd in te delen en

op kantoor hun eigen tablet of smartphone te gebruiken, maar ze behoren graag tot een groep’, zegt Melissa Schouman van de gemeente Amsterdam.Zeker zo belangrijk is het voor bedrij-ven om te weten hoe jongeren een baan zoeken. Vier op de vijf jongeren zoekt een baan via internet en nog maar 55 procent kijkt in kranten. De helft bedenkt wat voor werk hij wil en gaat vervolgens op zoek naar een bedrijf dat dat zou kunnen bieden, ongeacht de vraag of er een vacature open staat. Dat betekent dat bedrijven er goed aan doen zich op internet zo te presenteren dat het de juiste jongeren trekt.‘Wij doen veel aan employer branding’, zegt Edwin Koelink, HR-manager bij het technisch installa-tiebedrijf Unica. ‘Installatietechniek heeft nog steeds een plat imago van intensief, zwaar en vuil werk. Wij zetten daar een ander beeld naast, van een bedrijf dat op een moderne manier werkt, duurzame concepten aanbiedt en een sterke koppeling heeft met ICT.’ Op die manier hoopt Koelink dat jongeren die een baan zoeken, gelokt worden door de site van Unica.

PERSONEELSTEKORTUnica heeft zich van een traditio-nele installateur tot een technische dienstverlener ontwikkeld, ambach-telijke productie maakte plaats voor industrieel produceren en in plaats van op eenmalige projecten, richt Unica zich liever op beheer en onderhoud van installaties. ‘Bij het traditionele installatiewerk zien we de vergrijzing toenemen’, zegt Koelink.

Door een andere manier van werken hoopt hij het dreigende personeelstekort op te lossen, maar toch ontkomt Unica niet aan de noodzaak tot verjonging. ‘Nu lukt het nog omdat het economisch tij tegenzit, maar in de toekomst wordt het moeilijk.’ Bij de businessunits die zich meer met kennisintensieve dienstverlening bezighouden, ligt het aandeel jongeren volgens Koe-link hoger. ‘We hebben een sterke relatie met het onderwijs. We bie-den stageplaatsen, afstudeerplek-ken en werkervaringsplaatsen. Onze medewerkers houden gastcolleges op scholen.’

FACEBOOKSOLLICITATIEHoewel jongeren Twitteren en Facebooken dat het een lieve lust is, gebruiken ze de sociale media niet of nauwelijks om een baan te vinden. Nog geen twintig procent (18,9 procent) heeft een goed profiel aangemaakt op LinkedIn, Facebook of Hyves en slechts 11,2 procent gebruikt Twitter. ‘Ik gebruik Facebook alleen voor privédingen, voor vrienden en familie’, zegt de 22-jarige Victor Jansen Schipper, een afgestudeerd politicoloog die aan het onderzoek van Manpower heeft meegedaan. Hij heeft gelijk in die zin dat bedrijven niet specifiek op zoek gaan naar Facebook-pro-fielen. Maar de suggestie dat hij zijn netwerk via Facebook op een onge-dwongen manier kan inzetten om werk te vinden, bijvoorbeeld door te melden dat hij een leuke vacature heeft gezien of een sollicitatiege-sprek heeft gehad in de hoop dat vrienden een passende baan voor hem weten, wordt niet opgepikt. Actieve bedrijven maken wel veel gebruik van sociale media. Koelink: ‘Advertenties zetten we niet lukraak op internet. Als we afstudeerders willen, zoeken onze recruiters de communities op waar onze doel-groep actief is. Sociale media spelen een belangrijke rol.’ Daarbij gaat het voornamelijk om het meer professio-neel gebruikte medium LinkedIn. <

parttime werken, het maatschappelijk nut en imago doen er niet meer toe

12 actueel

Enig idee hoeveel geld u misloopt?Sneller betaald krijgen, geeft u meer ruimte om te groeien. Met onze gratis Cashfl ow Tool rekent u snel en gemakkelijk uit wat uw fi nanciële voordeel is als rekeningen sneller worden betaald. U ziet direct hoe u met enkele eenvoudige aanpassingen uw facturatieproces kunt verbeteren en meer cash overhoudt om te ondernemen.

Neem tijd voor uw geld! Bereken nu uw voordeel op postnl.nl/cashfl ow

OPOO

MEMM EEE

Direct online

berekenen

12712013 PostNL Cashflow Adv 210x276.indd 1 14-06-12 17:21

15

Laveren tussen formule en karakter

14 branchescansupermarkten

terwijl supermarktketens standaardiseren en op kostenbesparing hameren, staat de ondernemer voor de uitdaging om zo goed mogelijk in te spelen op de lokale markt. dat is dé manier om zich te onderscheiden.

‘DE POSITIES IN DE MARKT zijn nu wel zo ongeveer verdeeld’, aldus su-permarktdeskundige Gerard Rutte. Nu komt het erop aan de bedrijfsvoering te verbeteren en klanten beter en leuker van dienst te zijn. ‘Ze moeten daarbij veel meer dan nu lokaal acte-ren. Communiceren met hun klanten, de klant kennen, het assortiment toespitsen op de vraag, bijvoorbeeld door in een kinderrijke omgeving meer speelgoed aan te bieden.’Met de overname van C1000 door Jumbo is een voorlopig hoogtepunt bereikt in de consolidatieslag in super-marktland. Driehonderd C1000-win-

kels worden omgebouwd tot Jumbo, 82 gaan er naar Albert Heijn en Coop neemt de resterende 54 winkels over. Deze opsplitsing was nodig om de mededingingsautoriteit tevreden te stellen.Het totaal aantal winkels van Jumbo komt daarmee op circa 580. Onbe-twiste marktleider blijft Albert Heijn met ongeveer 850 winkels, variërend van stationswinkels tot AH XL-vesti-gingen. Andere grote spelers zijn de discounters Aldi (491 winkels) en Lidl (354 winkels). Lidl is bezig aan een sterke opmars en zag het aantal win-kels in 2011 met elf procent groeien.

Daarna komen Spar (driehonderd) en Plus (260), beide onderdeel van de Sperwer Groep.

GEBREKKIGE ONDERSTEUNINGDe supermarkten kennen twee ondernemingsvormen: franchise en filialen. Sommige formules, zoals Aldi en Lidl, werken alleen met filialen en andere, zoals Spar en C1000, alleen met franchisenemers. De meeste ketens hebben zowel zelfstandige ondernemers als filiaalchefs. Albert Heijn telt bijvoorbeeld 260 franchise-nemers, Jumbo 162 en Coop 177.Volgens Patricia Hoogstraaten,

tekst Jos Leijen

Vakcentrum een handboek gemaakt en workshops samengesteld. ‘In een pilot met het Hoofdbedrijfschap Detailhandel hebben we met tien ondernemers een praktische aanpak ontwikkeld’, legt Hoogstraaten uit. ‘Draadloos internet in de winkel, QR-codes, sociale media, je kunt het allemaal gebruiken om betere service te bieden en een persoonlijke band met je klanten op te bouwen.’Buurtwinkels kunnen zich volgens Hoogstraaten onderscheiden door hun aanbod te verbreden. Bijvoor-beeld met een afhaalpunt voor de stomerij, een apotheek en internet-bestellingen, een postagentschap, verkoop van streekproducten en een koffiecorner. Ze krijgen daarmee een sociale functie in de buurt en leveren een belangrijke bijdrage aan de leef-baarheid.Die lokale aanpak staat wel op ge-spannen voet met het streven van de formules om zoveel mogelijk te standaardiseren en de kosten te beheersen. Onderzoeksinstelling EIM schrijft in het recente rapport ‘Super-marktondernemers aan zet’ wat de opgave voor de supermarkten is: ‘Het bereiken van een evenwicht tussen de voordelen die retailorgani-saties bieden en het gebruiken van de kracht van het zelfstandig onder-nemerschap’. Dat zal nog de nodige inspanning vergen, want de relatie tussen fran-chisegevers en franchisenemers is niet altijd optimaal. ‘Franchisecon-tracten zijn knellend en bevatten

veel beperkingen en bedingen’, zegt Hoogstraaten. ‘Franchisenemers zijn vaak met handen en voeten gebonden aan de formule, bijvoor-beeld omdat de formule eigenaar of huurder is van het winkelpand en omdat de formule garant staat voor de financiering.’

HANGIJZERHet Vakcentrum is niet blij met het verdwijnen van de C1000-formule na de overname door Jumbo. ‘Dat vergt een forse investering door de ondernemer, terwijl velen kort gele-den veel geld gestoken hebben in de ombouw van hun winkel naar C1000 Rood. Dat is een enorme kapitaalver-nietiging.’ Afhankelijk van de ‘leef-tijd’ van de winkelinrichting kan dat oplopen tot meer dan een miljoen euro. Het economisch perspectief van de winkelformule in het marktge-bied is volgens het Vakcentrum van-zelfsprekend de belangrijkste factor. Rutte is daar vrij laconiek over. ‘Het is een kwestie van goed onderhande-len. Als je geen eigen pand hebt en voor de financiering afhankelijk bent van de keten, sta je niet zo sterk. Het is natuurlijk niet leuk voor die onder-nemers. Ze moeten zich samen sterk maken tegen de formule.’ Een ander heet hangijzer is het ves-tigingsbeleid van gemeenten. Die staan soms toe dat nieuwe super-markten zich vestigen op een bedrij-venterrein. ‘Crimineel’, vindt Rutte. ‘Je neemt een winkel over met mee-weging van het bestemmingsplan en even later besluit de gemeente dat er toch een supermarkt bij mag komen.’ Hoogstraaten: ‘Het belang van de lokale ondernemers wordt opgeofferd. Dat leidt uiteindelijk tot een verschraling van het aanbod.’ <

directeur van het Vakcentrum, de branchevereniging voor zelfstandige supermarktondernemers en voeding-speciaalzaken, heeft de zelfstandige een meerwaarde boven het filiaalbe-drijf. ‘De lokale ondernemer is veel meer bezig met zaken als veiligheid en duurzaam personeelsbeleid. Hij is vaak de trekker van de lokale winke-liersvereniging en hij is betrokken bij de lokale gemeenschap.’Zelfstandige ondernemers presteren ook beter, voegt supermarktdes-kundige Rutte daaraan toe. ‘Ze zijn verantwoordelijk voor hun eigen inkomen. Dan wil je wel je best doen.’ Daarbij is het wel belangrijk dat de ondernemer de ruimte krijgt om te ondernemen en ondersteund wordt door de formule. ‘Dat gebeurt nu te weinig’, vindt Rutte. ‘Die lokale ondernemer kan bijvoorbeeld niets met de landelijke website.’

KINDERSCHOENENOm klanten beter te bereiken, moe-ten supermarkten inspelen op ‘Het Nieuwe Winkelen’. ‘Dat staat nu nog in de kinderschoenen’, zegt Rutte. ‘Ik denk dat we toegaan naar een systeem, waarbij klanten een deel van hun boodschappen bestellen en ophalen in een locker die ze kunnen openen met hun klantenkaart en een code.’ Hij gelooft niet in het thuisbezorgen van boodschappen. ‘De supermarkt is destijds ontstaan opdat klanten zelf hun boodschappen konden pak-ken en zo de kosten omlaag konden. Ga je dat dan nu weer omkeren? Bovendien, mensen willen zelf hun verswaren uitzoeken. En als onderne-mer wil je graag mensen in je winkel hebben, want dan kopen ze meer.’Om ondernemers te ondersteunen bij Het Nieuwe Winkelen heeft het

ISTOC

K

‘Het belang van de lokale ondernemers wordt opgeofferd’

Bron: Deloitte

GEZAMENLIJKE OMZET SUPERMARKTEN (IN MLD€E)

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 26,1 26,2 27,2 28,3 30,0 31,1 31,4 32,2

GEMIDDELD BEDRAG OP KASSABON (IN E) 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 19,47 19,52 20,36 20,92 21,85 21,89 22,10 22,14

ZELFSTANDIGE SUPERMARKTEN

Jaar Aantal 1990 6.173 1995 4.959 2000 3.332 2005 2.594 2010 1.994

reportage

Ten Brink gaat zijn eigen gangsupermarktondernemer edwin ten brink haalde uit ontevredenheid C1000 van zijn gevel. de supermarkt ging verder met een eigen identiteit – persoonlijk, ambachtelijk en veel vers. ‘door te innoveren en in je mensen te investeren, kun je het verschil maken.’

OP DE PARKEERPLAATS laadt een jonge vrouw boodschappen in haar Twingo. De plastic tassen dragen het logo van C1000 en enkele producten zijn van het C1000-huismerk. Verder is aan de supermarkt waar ze net uitkwam niet te zien dat deze iets te maken heeft met de formule. Ten Brink Foodretail, staat te lezen op de uithangborden en de vlaggen.‘In 2007 hebben we besloten het C1000-logo van de gevel te halen’, zegt Edwin ten Brink, directeur van de supermarkt uit Alphen aan den Rijn. Hij oogt jong voor zijn 46 jaar, maar hij voert al meer dan 25 jaar de leiding over het bedrijf. ‘De relatie met C1000 was tot een paar jaar geleden slecht. De toenmalige directie voerde in mijn ogen een slecht beleid. Toen Albert Heijn zich in 2003 herpositioneerde en de prijzen verlaagde, had C1000 daar geen adequaat antwoord op.’Ten Brink besloot zijn eigen koers te varen, weliswaar met het huismerk en de tasjes van C1000, maar verder met een eigen identiteit. ‘Ik meende te weten wat onze klanten wilden’, zegt Ten Brink. ‘Persoonlijk, ambachtelijk, een ruime keuze en een beleving in vers. Dat beeld werd bevestigd door The Retail Company die ik raad-pleegde. In 2008 kwam er een nieuwe

ceo bij C1000 die dat ook begreep. De samenwerking is nu weer een stuk beter.’

MUREN SLECHTENDe ingang van de supermarkt zit bij de parkeerplaats op de hoek van het ge-bouw. Wie er binnengaat, waant zich in eerste instantie in een groentewin-kel. Een medewerker zet een aantal kistjes met glimmend rode aardbeien neer. ‘Veiling Zaltbommel’, staat te lezen op de kistjes. Twee openingen in de achterwand bieden een doorkijkje naar de broodafdeling. De scheiding is geen bewuste keuze, legt Ten Brink uit. ‘In 1999 hebben we twee naastgelegen winkels bij de supermarkt getrokken. De wand is een dragende muur, die konden we niet zomaar slopen. Dat gaan we binnen-kort overigens wel doen, met nieuwe bouwkundige technieken. Ik wil dat de klanten direct bij binnenkomst zicht hebben op de supermarkt.’ De mooie aardbeien zijn wel een bewuste keuze. ‘We willen ons onder-scheiden op prijs én kwaliteit. We ko-pen niet alleen aardappelen, groente en fruit in via C1000, maar ook langs andere kanalen. We werken zoveel mogelijk met een drietrapsmodel: scherp geprijsd, gemiddeld en top-

kwaliteit. Dan kan iedere klant vinden wat hij zoekt. Zo hebben we bij de bakker brood van C1000 en brood dat we zelf afbakken, maar ook banket van een warme bakker.’Links voorbij de ingang staat een wand met zelfscanners. Klanten kunnen hier-mee zelf hun producten scannen. Ze krijgen direct te zien wat een product kost en hoeveel ze in totaal uitgeven. Ze hoeven hun boodschappen niet meer op de band te zetten bij de cais-sière, maar kunnen direct afrekenen. Dat scheelt tijd en werk. De scanners zijn een gezamenlijk project van Ten Brink en C1000 en ze bezegelen de herstelde relatie.

‘INTRAPRENEUR’De groenteafdeling, de bakkerij, de slagerij, de afdeling houdbaar en de check-out hebben elk hun eigen ‘intrapreneur’ volgens Ten Brink. Deze leidinggevenden hebben een grote eigen verantwoordelijkheid om hun stukje van de winkel te runnen. Zo krijgen de afdelingen ook een eigen karakter. ‘Ik kwam het principe tegen in het boek Entrepreneurship van Robert Ronstadt toen ik begin jaren tachtig studeerde. Eigenlijk werkten we toen al op die manier. We spreken doelen af en de intrapreneurs worden

‘We spreken doelen af en onze leidinggevenden worden daarop afgerekend’

tekst Jos Leijen / fo

tog

rafie

Ano

uck Wo

lf

supermarkten

>

16 branchescan

daar op afgerekend. Dat kan er zelfs toe leiden dat zij dingen heel anders doen dan dat ik ze zelf zou doen.’Tien jaar geleden heeft Ten Brink een personeelscoach aangesteld die de intrapreneurs ondersteunt en opleidin-gen organiseert voor de medewerkers. Inmiddels werken er circa 180 mensen in het bedrijf, in totaal 65 fte. ‘We willen dat het personeelsbestand een afspiegeling is van de samenleving. Daarom vind je bij ons niet alleen tieners achter de kassa. We proberen medewerkers te prikkelen los te ko-men uit vaste patronen en klanten te verrassen. Dan kan het gebeuren dat een team opeens ‘lang zal hij leven’ zingt als een klant bij de bakkerij een verjaardagstaart komt ophalen.’Op de vleesafdeling is naast gewoon en biologisch vlees ook ruimte voor ‘premium vlees’ van Henk Broeders, een rundveebedrijf in Berkel Enschot. ‘Het beste rundvlees van Alphen aan den Rijn’, volgens een folder. ‘En dat is echt zo’, claimt Ten Brink. ‘Ik ben daar geweest. Het is een prachtig bedrijf. Die man houdt echt van zijn stieren en heeft zorg en aandacht voor de die-ren. De beesten hebben veel ruimte en worden goed verzorgd. Dat levert prachtig vlees op. Veel mensen den-ken dat vlees in de supermarkt maar zozo is, maar dit is echt topkwaliteit.’Van de vleesafdeling komen we op de afdeling houdbaar. De winkel heeft in totaal 21.000 verschillende producten in het schap, aldus Ten Brink, waar andere supermarkten veelal blijven steken op maximaal veertienduizend. Op diverse plaatsen in de supermarkt hangen breedbeeldschermen met

nieuws, informatie en entertainment. Ook scholen, clubs en verenigingen kunnen gebruik maken van de scher-men om hun boodschap te versprei-den of voorstellingen en evenementen aan te kondigen. De schermen zijn een van de manieren waarop de supermarkt communiceert met zijn klanten. Daarnaast heeft Ten Brink een eigen website en is het be-drijf actief op Twitter. De wekelijkse e-nieuwsbrief gaat naar circa zesduizend lezers. ‘We zijn ook samen met een reclamebureau bezig met Facebook.’

ERNSTIG ZIEK Edwin ten Brink was net twintig toen hij het bedrijf overnam van zijn vader. Eerder dan gepland, want vader Lam-mert ten Brink was ernstig ziek en de opvolging moest op stel en sprong in orde worden gemaakt. De eerste jaren combineerde Edwin het ondernemer-schap met zijn studie aan de HEAO. Overigens herstelde Lammert ten Brink voorspoedig. Hij is nu 81 en nog regelmatig in het bedrijf te vinden.Lammert ten Brink begon in 1957 samen met zijn broer een melkwinkel. Later kwamen daar kruidenierswaren en horeca bij en in 1973 opende hij een Centra supermarkt in de nieuw-bouwwijk Ridderveld 1, op minder dan een kilometer afstand van de huidige locatie. Die supermarkt van circa 250

vierkante meter was gebouwd als noodwinkel voor enkele jaren, want in Ridderveld 2 zou een permanente su-permarkt komen. De nieuwbouw zou echter tot 1985 op zich laten wachten. Tegen die tijd had Edwin het bedrijf overgenomen.De nieuwe supermarkt had een to-tale oppervlakte van zevenhonderd vierkante meter. Dat bleek al snel te weinig voor de jonge en ambitieuze supermarktondernemer. In diverse stappen breidde hij het bedrijf uit. Eerst nam hij een winkeltje over en vervolgens liet hij tegen het aangren-zende flatgebouw ruimte bijbouwen voor kantoren en de kantine. Weer later kon hij ruimte overnemen van een woningcorporatie, als hij elders vervangende ruimte voor de corpo-ratie zou regelen. Ondergronds werd nieuwe magazijnruimte gerealiseerd en na de overname van nog eens twee aanpalende winkels kwam de totale oppervlakte uit op de huidige 2400 vierkante meter.

DIGITAAL WC-PAPIERBehalve de fysieke winkel heeft Ten Brink zich ook begeven op het gebied van internetverkopen. Klanten kunnen hun bestelling e-mailen, waarna me-dewerkers de gevraagde producten verzamelen en ze aan huis worden afgeleverd. De klanten betalen een vast bedrag voor de bezorging en een variabele fee voor het orderpicken. Elke week verlaten zo pakweg 150 be-stellingen de winkel. Vooral bij bedrij-ven is deze dienstverlening populair.‘Ik denk dat vooral voor houdbare spullen deze service zal toenemen’,

zegt Ten Brink. ‘Producten als wc-papier en wasmiddelen verdwijnen misschien wel helemaal uit de winkel. Dat kan digitaal. Wat overblijft, is vers. Dat zal verdiepen en verbreden, mis-schien in combinatie met horeca. Het wordt steeds meer een beleving. Kijk maar eens naar eatalyny.com, dan krijg je een idee.’ Eataly is een combinatie van supermarkt en restaurants, begon-nen in Italië, en daarna uitgewaaierd

naar Japan en de Verenigde Staten.Klantvriendelijkheid is een belangrijk aspect van de interne opleiding van Ten Brink. Dat was ook een van de overwegingen om het kassasysteem in 2006 aan te vullen met SafePay. In plaats van een geldla staat er bij de kassa een ‘coin dispenser’. Klanten die met muntgeld betalen, storten hun munten bovenin het apparaat en krij-gen automatisch het wisselgeld in een bakje. Papiergeld schuift de caissière in een gleuf en ze krijgt het benodigde papiergeld terug. Munten gaan weer in het bakje.Het systeem heeft verschillende voor-delen, vertelt Ten Brink. De caissière kan geen fouten maken en kan zich concentreren op het contact met de klant. Fout teruggeven, is uitgesloten en aan het einde van de dag hoeft het geld niet geteld. Bovendien is er geen geld meer in kas, dus overvallen is zin-loos. Het geld wordt op gezette tijden

via een ondergrondse buis naar de Rabobank-kluis geblazen. Voor nieuwe klanten is het wel even wennen.De uitgang van de supermarkt leidt naar een pleintje met diverse andere winkels. Links de schoenmaker en de kleermaker, dan de Rabobank, en aan de overkant onder meer de keurslager en de Volendamse viswinkel. Bij de uitgang staan een paar ventjes van een jaar of tien. ‘Meneer, meneer, heeft u geluksvogeltjes?’ ‘In dit vak gaat het voornamelijk om mensen en innovatie’, zegt Ten Brink. ‘Door te innoveren kun je de kostprijs laag houden. Door in mensen te investeren, houd je de motivatie hoog. Daar kun je het verschil mee maken.’ <

19

‘ die man houdt echt van zijn stieren. dat levert prachtig vlees op’

‘de samenwerking met C1000 is nu een stuk beter’

ADVERTENTIE

18 branchescan

Algemeen management Arbeidsrecht Arbeidsvoorwaarden Coachend leidinggeven Debiteurenber na de start Effective Leiding Financieel Basisken-nis FinancieelKlantgericht denken en handelen Klantgericht verko-pen Klantvriendelijk telefoneren Liedinggeven en motiveren Marktgericht CommunicerenMiddle management Notuleren Offertes Onderhan-delen Personeelsgesprekken Personeelsmanagement Presenteren Resul-taatgericht vergaderen Succesvol Telefonisch verkopen Vakantierege-lingen Gedragscodes Langer werken Leeftijds terugdringen van verzuim Time Management Train de trainer Verkoop en acquisitie Werving en selectie AAl-gemeen management Arbeidsrecht Arbeidsvoorwaarden Coachend leidinggeven Debiteurenbeheer Doorgroeien na de start Effective Leiding Financieel Basiskennis Financieel management Klantgericht denken en handelen Klantgericht verkopen Klantvriendelijk telefoneren Lie-dinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren Middle management Notuleren Offertes Onderhandelen Personeelsgesprekken Personeelsma-nagement Presenteren Resultaatgericht vergaderen Succesvol Telefonisch verkopen Algemeen management Arbeidsrecht Arbeids-voorwaarden Coachend leidinggeven Debiteurenbeheer Doorgroeien na de start Effective Leiding Financieel Basiskennis Financieel management Klantgericht denken en handelen Klantgericht verkopen Klantvrien-delijk telefonerenLiedinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren-Middle management Notuleren Offertes Onderhandelen Personeels-gesprekken Personeelsmanagement Presenteren Resultaatgericht vergaderen Succesvol Telefonisch verkopen Vakantieregelingen Gedragsco-des Langer werken Leeftijds terugdringen van verzuim Time Manage-ment Train de trainer Verkoop en acquisitie Werving en selectiesie en overname Bestuurder Achterban Medezeggenschap OR Informatie- en initiatief MR Instemming Beroep Externe deskundigen Arbo Arbeidstijden Vakantierege

Wat je vandaag leert, pas

je morgen toe!

MKB Cursus & TrainingBlad: Ondernemer1/2 liggend 175x117

www.mkbct.nl(015) 219 13 90 • info@mkbct.nl

No-nonsense opleidingen voor ondernemende mensen.

Meer dan 50 verschillende cursussen en trainingen:

• Ondernemerschap en management

• Leiderschap en leidinggeven

• Financiën• Personeel• Marketing en verkoop• Communicatie

• Sociale media• Persoonlijke

vaardigheden• Arbo en veiligheid• OR en mede-

zeggenschap• ICT De partner van MKB-Nederland

voor bedrijfsopleidingen

2121

‘ We moeten zelf flexibiliteit creëren’supermarktondernemers verfoeien de verschraling in hun branche. Zijn de marges te laag of is het een machtsspel van de grote blokken? ‘Met iCt moeten we lokale efficiency- en synergievoordelen kunnen halen.’

tekst René B

og

aarts / foto

grafi

e Marcel B

akker

‘WEER TROTS WORDEN op je be-drijf en op je werk.’ Dat antwoordt Casper Heine aan het einde van het rondetafelgesprek met super-marktondernemers op de vraag wat ze nog echt belangrijk vinden. Het klinkt droevig, en zo kijkt Heine er eigenlijk ook wel een beetje bij. Maar nog geen vijf minuten later loopt hij stralend door zijn winkel met ge-spreksdeelnemer Peter Mulder. De zaken gaan goed. Sinds de overstap van Super De Boer naar Jumbo heeft hij er veel nieuwe klanten bij en zelf is hij klaar voor de volgende stap. Ach, trots, het is een moeilijk begrip.Heine, met een Jumbo-winkel in Eer-beek, is gastheer voor het gesprek. Mulder heeft een Spar in Zwolle, een zaak die onlangs het keurmerk Super Supermarkt kreeg van brancheorga-nisatie Vakcentrum. De derde deelne-mer is Geert Benders, eigenaar van

Plus in Venlo. Begin dit jaar nam hij het failliete internetbedrijf Vershuys over. De drie zijn het in grote lijnen wel met elkaar eens over de vraag hoe ze moeten reageren op de ont-wikkelingen, maar lijken vooral van elkaar te willen leren.

Het thuisbezorgen van levensmid-delen is niet meer van deze tijd.De stelling stond op het lijstje. Maar voordat hij wordt geponeerd, zijn de ondernemers er al druk over in discussie. Mulder en Benders doen het, Heine is er een jaar geleden mee

gestopt. ‘Het was een heel emotio-nele stap, maar ik ben blij dan ik hem gezet heb. Het gaf zoveel onrust in de winkel van caissières die aan het einde van de middag boodschap-pen aan het verzamelen waren. Toch begint het wel te kriebelen als je ziet wat voor kansen er liggen.’ Benders knikt. ‘Herkenbaar. Waar schaalgroot-te doorgaans helpt, doet het dat hier niet. Het is verdomd moeilijk om er geld mee te verdienen.’Mulder: ‘Ik heb het geluk dat ik infor-matica heb gestudeerd. Ik heb een aparte website gebouwd met een goed systeem van vandaag bestellen en overmorgen leveren. Dat werkt goed, want als er 26 schnitzels be-steld worden, kan ik die doorbestel-len en loop ik in de winkel geen risico van out of stock. Grote concurrenten leveren pas bij driehonderd euro per bezorging, maar voor mij is het al bij

ronde tafel20 branchescansupermarkten

‘geld verdienen met thuisbezorgen is verdomd moeilijk’ geert benders >

GEERT BENDERS (55), eigenaar van een Plus- en een Spar-supermarkt in Venlo, kocht onlangs Vershuys. Deze webshop levert producten van telers, bakkers, slagers, visboeren en andere specialisten rechtstreeks aan particu-lieren.

CASPER HEINE (46) bouwde zijn Super De Boer-winkel in Eerbeek om tot een Jumbo. Hij ziet volop kansen voor internet en sociale media. Hij wil zich van zijn concurrenten onderschei-den door ‘reuring’ te brengen in zijn winkel.

PETER MULDER (30) heeft een Spar-winkel in Zwolle. Mulder studeerde informatica. Voor zijn eigen winkel ontwierp hij een website voor bestel-len en thuisbezorgen. Bezorging is inmiddels goed voor een kwart van zijn totale omzet.

vijftig euro rendabel. Ik reken een toeslag van vijf procent. Iedereen is tevreden. Ik ook. Bezorging is goed voor ongeveer een kwart van mijn weekomzet.’‘Ik heb nu twee bezorgsites’, zegt Benders. ‘De ene heb ik al twaalf jaar met drie of vier Plus-collega’s. We willen wel, maar doen er eigenlijk alles aan om het de klant zo moeilijk mogelijk te maken. Bezorgen? Ja, ergens tussen elf en zeven. We com-municeren er ook niet over. Maar de kansen zijn groot. Daarom heb ik Vershuys overgenomen, dat verse levensmiddelen levert, rechtstreeks vanaf tachtig telers en ambachtelijke slagers, bakkers, visboeren, noem maar op. De makke was dat klanten toch nog naar de supermarkt moes-ten. Daarom heb ik er een uitgekiend assortiment uit mijn winkel aan toegevoegd. En hoewel we er pas over drie weken over gaan communi-ceren, zie ik er nu al dagelijks enkele klanten bij komen.’ Benders gaat de komende tijd bezien hoe hij de be-zorging vanuit zijn eigen winkels kan combineren met die van Vershuys.De opmerking dat consumenten hun verse producten zelf willen kiezen, wordt door de aanwezigen herkend. ‘Consumenten willen ruiken, voelen, proeven. Maar bedrijven en instellin-gen kiezen voor gemak’, zegt Heine.

Mulder: ‘Voor particulieren is winke-len beleving. Die kiezen de groenste komkommer. Als je via internet be-stelt, moet iemand anders dat doen. Daarom zie ik daar meer mogelijkhe-den bij bedrijven en instellingen.’Benders: ‘Voor de Plus-site ga ik met jullie mee, maar bij Vershuys zie ik het tegenovergestelde. De waarde-ring voor de verse producten is bij klanten van Vershuys groter dan die in mijn winkel. Dat is ook logisch. Een hele goede teler hier uit de buurt heeft zijn aardbeien ’s avonds al, of ’s morgens, via Vershuys vroeg geleverd. Voordat ik ze in de winkel heb, ben ik drie dagen verder, als het er geen vijf zijn. De vrachtwagen van de teler rijdt langs mijn winkel naar Barendrecht en dan komt het via het distributiecentrum van Plus bij mij.’

Door de consolidatie in de sector en het verdwijnen van formules valt er voor ondernemers niets meer te kiezen. Dat is een slechte ontwik-keling.De stelling wordt met instemming begroet. ‘De keuze is beperkt, dat

heb ik vorig jaar gemerkt’, zegt Heine. ‘Toen Super De Boer ver-dween, kon ik kiezen uit Plus, Albert Heijn, C1000 of Jumbo. Plus kon niet. Omdat er al zo’n winkel in het dorp zat, kon ik me niet onderscheiden. Met Albert Heijn zit je teveel in een keurslijf, dan ben je geen onderne-mer maar beheerder. En bij C1000 kreeg ik te horen dat de formule binnen drie jaar zou veranderen. Dus bleef alleen Jumbo over, en daar ben ik tot op de dag van vandaag tevre-den mee.’ Met een schuin oog kijkt Heine naar Mulder. ‘Die keuze gold voor een winkel met een omvang als de mijne. Spar is goed, maar voor kleinere winkels.’‘Het is een hele slechte ontwikkeling. Een paar jaar geleden waren er nog acht, misschien wel tien formules meer dan nu’, zegt Benders. Zelf heeft hij anderhalf jaar geleden een Spar-winkel in Venlo overgenomen, die hij wil uitbreiden en omvormen tot een Plus. ‘Om drie redenen. Ik zag mogelijkheden tot omzetgroei in dat marktgebied, dat aan het gebied van mijn Plus-winkel grenst, doorgroeimogelijkheden voor mijn medewerkers en, niet onbelangrijk, ik heb een goede naam opgebouwd in Venlo. Daar wil ik optimaal gebruik van maken.’Mulder zegt voor een winkel als de

22 branchescan

via de groothandel krijg dan wanneer ik ze rechtstreeks van hem koop. En de kostprijs is hoger. Dat is slecht voor alles en iedereen, en het heeft alles te maken met het machtsspel, het volumespel dat gespeeld wordt.’‘Wil je terug naar lokaal kruidenie-ren?’, vraagt Heine. ‘Nee’, zegt Benders. Wijzend op Mulder: ‘Met dit soort mensen, die goed zijn in ICT, moeten we lokale efficiency- en synergievoordelen kunnen halen. We moeten meer mensen in de keten een rol geven, zoals telers en het moet niet zo zijn dat drie heren kun-nen zeggen: “Jij mag zoveel leveren tegen die prijs, en als je dat niet wilt, zijn er tien anderen die het wel wil-len”.’

Supermarktondernemers doen nog te weinig met internet en sociale media.Mulder schudt zijn hoofd. ‘Ik geloof heilig in de toegevoegde waarde.’ Heine: ‘Dat je met je telefoon het as-sortiment kunt zien, prijzen ophalen.’ Benders: ‘Ik Twitter al. We hebben zo’n 2800 volgers. Het werkt, maar je moet het goed doen. Niet zomaar ac-ties van Coca-Cola of zo. Maar leuke dingen, actualiteitjes. Als de eerste vrachtwagen arriveert van asperge-kweker Will Theeuwen, een begrip hier in Venlo, maken we een foto die we op Twitter zetten. Da’s leuk en we krijgen er ook reacties op.’Benders heeft drie mensen in zijn bedrijf die Twitteren, maar Heine en Mulder doen het zelf. ‘Ik ben nu heel druk met de ontwikkeling van mijn website en zit er niet zo bovenop als mijn buurman hier, maar ik zou bijvoorbeeld graag iets doen met de openingstijden’, zegt Mulder. ‘Wij zijn ongeveer de enige met een zondag-openstelling. Dan staan de mensen buiten in de rij en kan ik pas twee

nieuwe klanten binnenlaten als er twee vertrokken zijn.’Terwijl Mulder en Benders daar over doorpraten, richt Heine zijn telefoon op een advertentie in een huis-aan-huisblad. Ineens schalt een reclameboodschap door het kantoor. ‘Met het programma Layar krijg ik de commercial van dit automerk op mijn telefoon’, zegt Heine. ‘Daar ga ik deze zomer ook mee beginnen. Een advertentie van Jumbo. Als je die scant, kom je op onze website.’Word je daarin gesteund door de organisatie, wil Mulder weten. Heine lacht. ‘Nee, niet vanaf dag één ten-minste. Als het loopt, willen ze wel helpen.’ Mulder: ‘Maar hebben ze het graag dat je dit doet?’ Heine: ‘Ik ga het ze niet vragen. Zolang ik de formule niet schaad, moet ik daar de ruimte voor krijgen.’Na enig doorpraten, zegt Mulder: ‘Wat ik interessant vind, is dat Ahold Bol.com heeft overgenomen. Waar-om doen ze dat? Natuurlijk om men-sen naar de winkel te krijgen waar ze hun bestelling kunnen ophalen. Maar ik denk dat ze het vooral gedaan hebben vanwege de logistieke syste-men die Bol.com heeft ontwikkeld.’‘Het gaat snel’, beaamt Benders, doelend op internetverkopen. ‘Ik heb zelf een ReadShop, een formule als Bruna. Bruna doet min-10 tegen-woordig. Met min-8 doen wij het nog goed. Maar dat gaat ons ook gebeuren. Er komt een tijd dat dertig procent van onze non-food omzet via e-tailing zal gaan. Als we alleen op gemak en efficiency gaan zitten, verliezen we op den duur. We moe-ten op die beleving blijven focussen, zoals Casper zojuist zei. Vermaak en goodwill, klanten verlekkeren, thea-ter. Het is aan de consument om te bepalen of hij klikt of naar de winkel komt.’ Heine: ‘We moeten anti-verschralen.’ Benders proeft het woord even. ‘Anti-verschralen, dat moeten we doen. Iedereen hier in de regio moet bij het woord ‘eten’ denken aan de familie Heine. Het eetpaleis. Dat is het gewoon.’ <

zijne alleen te kunnen kiezen uit de formule van Spar of Coop. ‘Vroeger had je nog Meermarkt, Garantmarkt of Golff bijvoorbeeld, maar die zijn inderdaad allemaal verdwenen.’

Groothandels en winkelorganisaties zouden meerdere formules moeten ontwikkelen, opdat ondernemers meer te kiezen hebben. Heine schudt zijn hoofd: ‘De kosten zijn te hoog. De marges zijn te laag, of nee, de verkoopprijzen zijn te laag.’ Benders reageert daar meteen op. ‘Dat de opbrengsten te laag zijn, ligt aan onszelf.’ Mulder werpt even tegen dat Albert Heijn de grote schuldige is, maar Benders zegt: ‘Oké, we hebben dat als branche samen gedaan. We gaan niet meer van het product uit waar we waarde aan toevoegen, maar we denken teveel vanuit een margemix. Er is geen enkele relatie tussen inkoop- en verkoopprijs meer. We moeten bijvoorbeeld twintig procent marge maken, maar hoe, dat doet er niet toe. We verkopen koffie en bier met een negatieve marge en compense-ren dat met komkommers, aardbeien, vlees en vleeswaren. Dat kan niet zo doorgaan, eens zal de wal het schip keren.’Op de vraag of ondernemers moge-lijkheden hebben om dat te doen, zegt Heine: ‘We zullen die flexibiliteit zelf moeten creëren, bijvoorbeeld door extra service, extra reuring in de vorm van presentatie, promotie en proeverijen. Aan de andere kant zijn de formules zo goed dat je er niet van af hoeft te wijken, anders dan om je te profileren.’‘Casper heeft gelijk’, zegt Benders. ‘Het besef is er dat we niet zonder formules kunnen, althans niet zonder de systemen, back office, automatise-ring en logistiek, zolang je je aan de voorkant maar kunt onderscheiden. Maar met demo’s en ludieke acties redden we het niet. Dat we zo ef-ficiënt zijn, heeft alleen met formules te maken, niet met kostprijzen. De tomaten van die teler uit de buurt zijn goedkoper als ik ze drie dagen later

‘op zondag staan de mensen buiten in de rij’ peter Mulder

2323

‘We moeten anti-verschralen’ Casper Heine

24 thuisfront ADJIEDJ BAKAS (48) / Wat trendwatcher met eigen praktijk / Waar Amsterdam Medewerkers 3 vast en 5 zzp’ers die grotendeels voor hem werken Omzet 1,5 miljoen euro / Getrouwd met verzekeraar/schrijver Vinco David

tekst René B

og

aarts / foto

grafi

e Mieke M

eesen

25

NIEUW BOEK‘Onlangs is mijn nieuwe boek uitge-komen, De Staat van Morgen. Het is mijn zevende. Het gaat over de vraag hoe Nederland de komende twintig jaar zijn geld moet verdienen. Ik pleit ervoor dat de overheid goedkoper wordt en burgers niet meer tegen-werkt. Gemeenten, provincies en waterschappen moeten fuseren tot vijftig stadstaten. Oorspronkelijk een plan van de Vereniging Nederlandse Gemeenten, waaraan ik van alles heb toegevoegd om te komen tot een blauwdruk voor een ondernemende democratie. Ik heb in Zuid-Korea gezien dat die werkt.’

INKOMEN‘Het grootste deel van mijn inkomen komt uit mijn lezingen. Ik geef er ongeveer tweehonderd per jaar, waarvan een derde in het buitenland. In Nederland vraag ik daar rond de vijfduizend euro voor, in het buiten-land vijftig tot honderd procent meer. Daarnaast verdien ik aan mijn boe-ken, die oplages kunnen halen van vijftig- tot honderdduizend stuks.’

STEDEN‘Ik woon boven mijn kantoor, in een huis in hartje Amsterdam. In Suriname, waar ik tot mijn achttiende heb gewoond, heb ik genoeg groen gezien. Ik houd van de stad. Niet alleen van Amsterdam, hoor, maar ook van bijvoorbeeld Maastricht, Berlijn, Sjanghai of Brussel. Ik ben dol op winkels, galeries en terrasjes. Daarnaast reis ik veel, voor mijn werk en privé. China fas-cineert me.’

KUNST‘Mijn man en ik omringen ons graag met mooie din-gen. Ik heb niet alleen mooie stropdassen en vulpen-nen, maar we verzamelen ook schilderijen, antiek en beelden. In de woonkamer staan bijvoorbeeld eeuwenoude beelden uit China en Cambodja naast moderne beelden, zoals deze Minotaurus van de Duitse beeldhouwer Paul Wunderlich. Daarnaast zie ik het ook als een belegging op langere termijn.’

26 Marktveroveraar 272727

‘ Marktplaats als zoekmachine’bij Marktplaats gaat het al lang niet meer alleen om tweedehands spullen. Het biedt ook nieuwe producten en diensten voor ondernemers. ‘Met 6,5 miljoen unieke bezoekers per maand zijn we veruit de grootste, maar we gaan niet achterover leunen.’

tekst Bertine K

rol / fo

tog

rafie M

ark van den B

rink

MARKTPLAATS IS in de internet-sector inmiddels een oudgediende. Opgericht in 1999, was het in de beginjaren een degelijke website met een herkenbare maar saaie lay-out, waarop mensen de inhoud van hun kelderbox of rommelzolder te koop aanboden. Het bleek een ongekend succes. Dat bleef niet onopgemerkt en in 2004 werd de Nederlandse internetpionier overgenomen door eBay. Sindsdien heeft Marktplaats zich in de breedte ontwikkeld: alles is er te koop. En niet alleen gebruikte spullen, ook diensten en nieuwe producten. De jonge tak Marktplaats Zakelijk richt zich volledig op het bedrijfsleven. Met name de adverten-tiemogelijkheden voor het mkb zijn de laatste tijd uitgebreid, zo kunnen webwinkels sinds kort automatisch producten uit hun webwinkels door-plaatsen via Admarkt. De afgelopen

maanden waren hectisch, want voor het eerst sinds de oprichting van Marktplaats.nl wordt de website dit jaar ingrijpend vernieuwd, zo vertelt Dennis van Allemeersch, directeur Marktplaats Zakelijk.

De site was jarenlang min of meer hetzelfde, overzichtelijk maar nogal gedateerd. Wat was de aanleiding voor de recente metamorfose?‘We gaan met de tijd mee. Het was een gebruiksvriendelijke site, die in de loop der jaren heel herkenbaar is gebleven. Dat is altijd de kracht ge-weest. Niet de ene dag zwart en de andere dag wit, waardoor bezoekers de weg kwijtraken. Het ziet er nu veel frisser uit, maar het herkenbare logo is hetzelfde gebleven. Verder werken we met meer en grotere foto’s. Je ziet op internet steeds meer photobased search dus goede

afbeeldingen zijn belangrijk. En voor onze zakelijke gebruikers hebben we gaandeweg betere advertentie-mogelijkheden ontwikkeld, zoals de Admarkt Topadvertentie, die al een tijd bestaat. Dat is interessant voor het mkb, omdat je als adverteerder altijd bovenaan de pagina staat en je betaalt alleen als er op de adver-tentie wordt geklikt. Op verzoek van webwinkeliers hebben we het recent ook mogelijk gemaakt om automa-tisch vanuit de webwinkel producten op Marktplaats door te plaatsen. Dat scheelt tijd, zodat de ondernemer zich kan richten op zijn core business.’

Dus de tijd dat Marktplaats een site was voor louter gebruikte spullen is definitief voorbij?‘Het is verschoven. We hebben ons de afgelopen jaren ontwikkeld van een site voor tweedehands goederen >

Dennis van allemeersch:

26 Q&a

29

naar een generieke zoekmachine voor producten. Mensen typen niet meer in ‘gebruikte fiets’, maar ‘fiets’. Ze willen zelf kunnen afwegen: ‘Als ik een twee-dehands koop kost het zoveel, maar misschien heb ik een nieuwe voor tien euro extra.’ De website wordt steeds meer als een vergelijkingssite gebruikt en daar paste de ietwat oubollige look and feel niet meer bij. Ook nieuw is de mogelijkheid om zoekopdrach-ten eenvoudig te kunnen verfijnen. Dus je tikt in ‘iPhone’ en dan kun je vervolgens aangeven welke kleur, hoeveel geheugen, gebruikt of nieuw. Dat laatste is belangrijk, want veertig procent van onze bezoekers is op zoek naar nieuwe goederen. Een kwart van alle transacties heeft geen betrekking meer op tweedehands spullen, maar betreft nieuwe artikelen. In die zin zijn we een onderneming als alle andere: je moet met je gebruikers meegaan. ’

Heeft dat te maken met toenemende concurrentie? ‘Ik denk dat hier het adagio geldt: stilstand is achteruitgang. Zeker in internetland; als je stilstaat, ga je per definitie verliezen. Marktplaats is met 6,5 miljoen unieke bezoekers per maand veruit de grootste, maar we gaan niet achterover leunen en op onze lauweren rusten. Dat zou geen enkel bedrijf moeten doen, maar voor de internetsector geldt dat dubbel zo sterk, omdat internet een innovatie-medium is. Goede ideeën kunnen snel worden uitgevoerd en vinden meteen navolging.’

En de technologische ontwikkelingen gaan snel. ‘Ja, het is een turbulente wereld. Kijk bijvoorbeeld naar de ontwikkelingen met mobiel internet. In Nederland zitten we nu op circa vijftig procent penetratie van smartphones. Vroeger kropen mensen achter de pc om naar Marktplaats te gaan, op dit moment komt al dertien procent van onze be-zoeken via mobiele kanalen. Dat soort ontwikkelingen heeft belangrijke impli-caties voor je online bedrijfsvoering.’

ven, maar net zo goed voor traditio-nele retailers met een webshop. Als mensen via onze mobiele site op een advertentie klikken en op de website van de adverteerder belanden, dan stopt het daar als die site niet geopti-maliseerd is voor een smartphone of tablet. Doodzonde.’

Kwam de smartphone-revolutie als een verrassing?‘Wij lezen trend reports, industry re-ports en we horen al zeven, acht jaar dat mobiel zo hot is. Maar het kwam pas echt op gang toen de smartphone gemeengoed werd en het gebruiks-gemak verbeterde. Ik heb geen enkel rapport gelezen waarin dit werd voor-speld.’

Marktplaats is dus ook afhankelijk van wat technologiebedrijven be-denken. Wat zit er nog meer aan te komen? ‘Het is koffiedik kijken. De kunst is niet zozeer voorspellen, maar het zien op het moment dat het gebeurt en er razendsnel op inspelen. Als wij te lang wachten met ons product aanpassen, gaan onze bezoekers verschuiven. Dus data-analyse wordt steeds belangrijker. Het bezoekers-gedrag goed in de gaten houden en daar op inspelen. Op die manier kunnen wij de con-sument het best van dienst zijn en tegelijkertijd het bedrijfsleven de meest efficiënte advertentie- en ver-koopmogelijkheden bieden.’

Marktplaats spint garen bij de hui-dige crisis, omdat mensen eerder geneigd zijn op zoek te gaan naar aanbiedingen. Wat nu als de recessie voorbij is? ‘Ik denk dat Nederlanders altijd op zoek blijven gaan naar goede deals.

Dus Marktplaats heeft een goede app?‘Ja we hebben een mobiele site en app. Heel gebruiksvriendelijk. We verwachten dat de bezoekersaantal-len daarmee verder toenemen. Deze ontwikkelingen hebben gevolgen voor traditionele retailers. Kijk, Marktplaats opereert al in de digi-tale wereld, wij zitten bovenop de ontwikkelingen, zien het real time gebeuren. De on- en offline wereld zijn aan het versmelten – e-commerce is dood. Het is nu allemaal digitaal, ongeacht of je in de traditionele zin van het woord online bent of niet. Dat is vooral door de smartphones gekomen. Bijvoorbeeld, mensen bestellen online en halen offline af in een winkel of magazijn. Of ze stap-pen een winkel binnen, scannen het product met de streepjescodelezer op hun telefoon en bestellen het bij een internetwinkel waar het product goedkoper is. Dat is een grote be-dreiging voor traditionele retailers. Of een uitdaging, het is maar hoe je het bekijkt.’

Nu worden de meeste aankopen nog gewoon in de winkelstraat ge-daan, al verschuift dat richting in-ternet. Hoe gaat ons winkelgedrag de komende twee jaar nog meer veranderen? ‘Laat ik een onderscheid maken tussen de nabije toekomst en de periode daarna. We zitten nu in een recessie. In tijden van hoogconjunc-tuur blijken ondernemers, vooral traditionele retailers, te teren op hun bestaande klanten. De rijwielhande-laar weet dat meneer Jansen om de zoveel tijd langskomt om voor zijn opgroeiende kinderen nieuwe fietsen te kopen. Maar nu gaan de Jansens bezuinigen. Net als andere vaste

En die goede deals vinden ze op Marktplaats. Of het nu om een nieuw of gebruikt product gaat. Daarnaast blijven we innoveren. Vorig jaar heb-ben we een klussenplatform gelan-ceerd. Mensen kunnen daar een op-drachtverzoek plaatsen, bijvoorbeeld voor het bouwen van een dakkapel en een aannemer kan een offerte aanbieden. Voor de consument is het gratis, een bedrijf betaalt om te mogen bieden op de opdracht. Dat loopt erg goed. In maart hebben we de 100.000ste klus gevierd. Daarnaast is de kracht van ons platform dat wij de zakelijke klant een combinatie van advertentieproducten kunnen bieden. Je kunt bij ons een eenma-lige banner plaatsen, maar ook een geregeld wisselende dagaanbieding of een paar vaste Admarkt adver-

klanten. Of ze kopen een tweede-hands fiets.’

Op Marktplaats. ‘Ja. Dus de uitdaging voor de rij-wielhandelaar en voor vergelijkbare ondernemers ligt niet op de lange termijn, die moet nú nieuwe klanten binnenhalen. En dan blijkt internet een superbelangrijk verkoopkanaal. Een website of een online winkel is niet genoeg. Je moet klanten binnenhalen en je producten verkopen. Dat is iets waar wij bij kunnen helpen, dankzij de 1,6 miljoen unieke bezoekers die Marktplaats dagelijks heeft. Dat is mijn eerste tip voor ondernemers die de recessie het hoofd willen bieden: ga kijken hoe je efficiënt online kunt ver-kopen. Wij hebben sinds ruim een jaar een Groupon-achtig product – Markt-plaats Aanbieding. Dus de restaurant-houder die ziet dat zijn sushi-tent niet meer zo vol zit, kan meedoen met een aanbieding. Wij houden bij wat het ondernemers heeft opgeleverd die via ons zijn gaan verkopen. Ook reiken we elk jaar een award uit aan de mkb’er die dankzij Admarkt Topadvertenties zakelijk succes heeft geboekt en zijn business aantoonbaar heeft vergroot. Achter onze zakelijke adverteerders zitten vaak inspirerende verhalen. Dit jaar was er een dame die drie jaar geleden zelfontworpen kindermeubels ging verkopen vanuit een magazijntje. Ze is bij ons gaan adverteren en op dit moment komt negentig procent van haar bezoekers binnen via onze advertenties. Ze krijgt aanvragen uit het buitenland en haar winkelmagazijn is nu drie keer zo groot. Er zijn online ondernemers die hun omzet dankzij Admarkt Topadvertenties zagen ver-dubbelen. Ze konden hun baan opzeg-gen en fulltime gaan ondernemen. Prachtig toch?’

Oké, maar wat is een goede middel-lange termijnstrategie? ‘Dan moet ik toch terugkomen op het mobiele verhaal. Je hoeft niet eens een app te hebben. Je site optimali-seren voor mobiel gebruik is vaak al genoeg. Dat geldt voor online bedrij-

tenties. Zo is er voor elk bedrijf een passende oplossing.’

En is de directeur van Marktplaats Zakelijk zelf actief op zijn eigen site? ‘Haha, ik wilde een kinderstoeltje verkopen. Dus ik maak, klik-klik, een paar foto’s met mijn iPhone, tik er een tekstje bij, druk op de knop en poef! Het staat op de site. Hoe simpel wil je het hebben? Meteen een paar biedingen op gekregen. De week ervoor had ik onze nieuwe auto al via een advertentie op Marktplaats gevonden. Het is toch mooi hoe die site gewoon werkt. Ik kan verkopen wat ik wil en ik vind wat ik zoek. Ver-koper en koper tevreden. Uiteindelijk doe je het daar voor. Als winkelier toch ook? Wij zijn niet anders.’ <

‘als je stilstaat in internetland, ga je per definitie verliezen’

28 Q&a

‘de on- en offline wereld zijn aan het versmelten, e-commerce is dood’

30 Marktveroveraar 3130 Marktveroveraar Oprichter Job Keja / Vestigingsplaats Amsterdam / Opgericht 2007Aantal medewerkers 5 / Bijzonderheden De naam Skonk is afgeleid

van het team van specialisten dat in 1943 bij vliegtuigbouwer Lockheed een nieuw gevechtsvliegtuig ontwikkelde.

tekst Jos Leijen / fo

tog

rafie M

aurits Giesen

‘VROEGER HOEFDE JE bij een ge-bouw maar een bord in de grond te zetten en de rest ging vanzelf’, zegt conceptontwikkelaar Job Keja. ‘Dat is tegenwoordig wel even anders. Je moet een object zo positioneren dat het aantrekkelijk wordt – het pand als merk met een eigen unieke uitstraling en functie. Het gebouw en de omgeving moeten een beleving worden.’In 2007 richtte Job Keja het bedrijf Skonk op, gespecialiseerd in vast-goedconcepten. Voor die tijd werkte hij acht jaar als directeur Concepts bij projectontwikkelaar TCN. Door de crisis kreeg ook Skonk het moeilijk, onder meer door het wegvallen van ING Vastgoed als opdrachtgever. Tegelijkertijd viel het Keja op dat veel panden leeg kwamen. Vastgoed met mogelijkheden.Keja haalde Mark van der Grift, brandmanager bij Red Bull, binnen. Samen ontwikkelen ze concepten voor gebouwen en gebieden. Op dit moment werkt Skonk onder meer aan ideeën voor het Beethovenkwartier in Amsterdam en Strijp S in Eindhoven.‘Op het oude Philipsterrein krijgt een deel van de fabrieken een nieuwe invulling en wordt een deel gesloopt

voor nieuwbouw. In de oude hallen zijn creatieve bedrijven gekomen. Wij zijn erbij gehaald om het gebied te herpositioneren en tijdelijke en permanente functies en servicecon-cepten te bedenken die het gebied aantrekkelijk maken voor de doel-groep. Bijvoorbeeld met horeca waar jonge creatives voor een lage prijs kunnen lunchen en elkaar kunnen ontmoeten.’ RISICODRAGENDSkonk heeft een vaste kern van maxi-maal vijf mensen. Per project stelt het een team samen van specialisten uit verschillende disciplines. ‘Dat maakt je flexibel en stelt je in staat om voor kwaliteit te kiezen. We hebben een uitgebreid netwerk van ‘helden’ met hun eigen deskundigheid.’Steeds vaker neemt Skonk risicodra-gend deel aan projecten. Keja heeft hiervoor onder meer het horeca-concept Magazinno bedacht. In het gebouw van woningcorporatie Ymere aan de Amsterdamse IJhaven is een biologisch restaurant gevestigd dat meerjarige cateringafspraken heeft met omliggende bedrijven. ’s Mid-dags lunchen medewerkers er en ’s avonds is het restaurant open voor

het grote publiek. Gasten kunnen gratis parkeren in de parkeergarage. Het concept slaat aan. In mei opent een vestiging van Magazinno op het nieuwe ecologisch bedrijventerrein Park 20|20 in Hoofddorp. Keja ver-wacht in juli samen met corporatie Portaal in Utrecht een restaurant te openen volgens dezelfde formule. De horeca genereert een omzet van circa 3,5 miljoen euro en levert een belangrijke bijdrage aan de winst van Skonk. De omzet is volgens Keja de afgelopen jaren gemiddeld met dertien procent gestegen en de winst met achttien procent. Verder ontwikkelt Skonk tijdelijke concepten die het zelf exploiteert, zoals het voormalige postkantoor aan de Rotterdamse Coolsingel. Daar worden diverse activiteiten georganiseerd, zoals een dans-evenement, theefestival en mode-uitverkoop. En er lag zelfs een ijsbaan. ‘Content, daar gaat het om’, zegt Keja. ‘Creatief met vastgoed omgaan, daar richten wij ons op. Alles wat we daarmee verdienen, investeren we weer. Ik loop soms likkebaardend door de stad. Er staan zo veel panden leeg waar je leuke dingen mee kunt doen.’ <

Creatief met vastgoedjob Keja was nog maar net als conceptontwikkelaar begonnen toen de economisch malaise zijn bedrijf teisterde. inmiddels is de crisis zijn vriend. ‘je moet een pand als merk neerzetten.’

3333

tekst Niels A

chtereekte / illustratie Bas van d

er Schot

HET TOENEMENDE TEKORT aan goed technisch personeel is niet nieuw. Bedrijven hebben al eerder aan de bel getrokken, maar de snel-heid waarmee het tekort oploopt, maant de politiek, onderwijsinstel-lingen en bedrijfsleven tot actie. Tussen nu en 2016 zal het tekort aan geschikte technische arbeidskrach-ten toenemen tot 170.000, verdeeld over alle opleidingsniveaus. En dat brengt de groeiambities van het Nederlandse bedrijfsleven, de eco-nomische groei en de welvaart op langere termijn in gevaar. De alarmbellen klinken luid. Vandaar dat het kabinet enige tijd geleden het verzoek neerlegde bij de negen topsectoren (waaronder Energie, Chemie en Hightech) om een mas-terplan Bèta en Technologie op te stellen. Een plan vanuit het be-drijfsleven dat moet leiden tot meer studenten, meer professionals en een aantrekkelijke en competitieve technische sector in ons land. Een goed streven, maar de vraag is wat nodig is om de technische

sector zover te krijgen. ‘Er is lan-delijk overleg nodig, gebaseerd op de behoeften van de arbeidsmarkt, met aandacht voor lokale econo-mische activiteiten’, stelt Paul van Kempen, die zich als secretaris bij MKB-Nederland onder meer richt op onderwijs. ‘Zo is er in Rotterdam meer behoefte aan professionals in logistiek, zijn er in Groningen men-sen nodig op het vlak van energie en is er rondom Eindhoven meer vraag naar hightech. Zorg dus dat je het opleidingenaanbod afstemt op de economische bedrijvigheid in een regio. Je hoeft niet alles door het hele land aan te bieden.’

OPLEIDINGEN SNOEIENOm die afstemming makkelijker te maken, is het eerst nodig het aan-

bod aan opleidingen te stroomlij-nen. Als er minder opleidingen zijn, wordt overleg eenvoudiger. En een overzichtelijker en passender onder-wijsaanbod moet tevens de drempel voor studenten verlagen. ‘Er zijn momenteel 84 technische opleidin-gen en dat zijn er echt te veel’, zegt Van Kempen. ‘Wanneer er minder opleidingen zijn en die opleidingen van breed naar smal werken, krijg je veel meer flexibiliteit om adequaat te kunnen reageren op ontwikkelin-gen op de arbeidsmarkt.’ In het verlengde hiervan liggen de Centers of Expertise in het hbo. Wanneer een opleiding een plan voor specialisatie indient, is het mogelijk om met financiële hulp van de overheid een Center of Expertise op te richten. Vorig jaar zijn HAN en Fontys Hogescholen bijvoorbeeld samen aangewezen als het Centre of Expertise voor automotive. Bin-nen een Centre of Expertise werken hogescholen en bedrijven samen aan praktische toepassingen van bestaande kennis. Dat levert stu-

denten praktijkervaring op en moet de kwaliteit en innovatie vergroten. Een aanpak die Van Kempen aan-spreekt, maar hij benadrukt wel de blijvende behoefte aan bepaalde smalle, specialistische opleidingen. ‘Een zeer specifieke opleiding als scheepsbouw waarvoor een duide-lijke behoefte vanuit het bedrijfsle-ven bestaat, moet je natuurlijk intact houden.’

KOPPELAARDat afstemming van opleidingen op het bedrijfsleven momenteel nog tekort schiet, blijkt uit de praktijk bij detacheerder Brunel. ‘Kandidaten

die wij spreken, hebben wel een technische opleiding afgerond, maar de vertaling naar een functie blijft achter’, zegt Richard van der Gaag van Brunel Engineering. ‘An-dersom zie je hetzelfde: bedrijven zoeken mensen met een opleiding die tegenwoordig niet precies meer bestaat of waarvan de inhoud is aangepast.’ Van Kempen kent ook de treurnis van bedrijven over het plots sluiten van specifieke opleidingen. Hij pleit voor een meldpunt voor tech-niekopleidingen die willen sluiten. ‘Uit commerciële overwegingen sluiten opleidingen nu zonder dat

dat vooraf bekend is bij het be-drijfsleven’, zegt hij. ‘En daarmee gaan belangrijke opleidingsplekken verloren. Zeker wanneer het om specifieke kleinschalige opleidingen gaat, is het voor bedrijven soms van groot belang dat zo’n opleiding blijft bestaan. Als je van tevoren op de hoogte bent van de sluitings-plannen, kun je samen kijken naar de mogelijkheden.’ Voorlopig lijkt er dan ook behoefte te zijn aan de rol van koppelaar die Brunel en haar collega-bedrijven vervullen. Van der Gaag: ‘Afgestu-deerden hebben behoefte aan een referentiekader. Het is belangrijk ze

32

Technisch tekorteen kennisland met steeds minder technische specialisten. dat is een pijnlijke ontwikkeling. een omvangrijk masterplan, met het bedrijfsleven als voortrekker, moet daar verandering in brengen.

Het tekort aan technische arbeidskrachten stijgt tot 170.000

opleidingen

>

een praktijkgerichte blik te bieden en daar is een vertaalslag voor nodig.’ Soms zal het nodig zijn om afgestudeerden extra bij te scholen. Vandaar dat Brunel in samenwer-king met onder andere de TU Delft en particuliere opleiders trajecten aanbiedt voor net afgestudeerden. Het gaat om werk- en leertrajecten, waarin hbo’ers en wo’ers aan het werk gaan binnen een bedrijf en zich tegelijk kunnen verdiepen in takenpakketten en werkmethodes die in reguliere opleidingen niet of – volgens de markt – onvoldoende aan bod komen.

EXCURSIES BASISSCHOLENDe aandacht voor opleiden in techniek lijkt vrijwel automatisch uit te gaan naar mbo-opleidingen en hoger. Maar meer aandacht voor techniek in het basisonderwijs is minstens zo belangrijk. Dat bena-drukte Michaël van Straalen, voorzit-ter Metaalunie, al in de vorige editie van dit blad. Het masterplan Bèta en Technologie bevat dan ook plannen om technici 3500 klassen in het basisonderwijs te laten bezoeken. ‘We gaan nu kinderen in gesprek brengen met enthousiaste technici en nemen ze mee op excursies naar bedrijven. Zo kunnen ze zelf zien en horen wat

een carrière in de techniek werkelijk inhoudt’, aldus demissionair minister Marja van Bijsterveldt-Vliegenthart van Onderwijs, Cultuur en Weten-schap, bij de bekendmaking van de plannen. Los daarvan is er 18,7 miljoen euro beschikbaar, waarmee basisscholen naar eigen inzicht de interesse van kinderen kunnen stimuleren. Om die lijn door te trekken naar het voortgezet onderwijs is er de technologieroute, een leerroute die mavo- en potentiële havoleerlingen de kans biedt al vroeg technische praktijkvakken te volgen.

Hoewel de politiek en het bedrijfsle-ven elkaar via het masterplan goed lijken te kunnen vinden, moeten het hbo en het bedrijfsleven intensiever gaan samenwerken. In het mbo is dit al enige tijd geregeld, maar voor het hbo is dat bijvoorbeeld niet het geval. Van Kempen noemt dit op-merkelijk, omdat het bedrijfsleven de grootste afnemer is van studenten en afgestudeerden. ‘Dat is meer dan ge-

noeg reden voor landelijke afspraken over de vraag van de arbeidsmarkt – zowel kwalitatief als kwantitatief – en wat dat voor het aanbod zou moeten betekenen. Op die manier kunnen we er als bedrijfsleven ook voor zorgen dat bijvoorbeeld een afgestudeerde ingenieur ook het niveau heeft dat tegenwoordig nodig is. En dat dit niveau door het hele land gelijk is.’

CARRIèREKANSENAls het aan Van der Gaag ligt, komt er meer aandacht voor stevige technische inhoud. ‘Daar liggen de carrièrekansen in Nederland. Er is momenteel al een tekort aan PLC-programmeurs met HTS Elektro. Dat is een startersfunctie, maar er is wel wat technische ervaring voor nodig om er eigenlijk in te beginnen.’Het is dus niet alleen belangrijk om mensen in de schoolbanken te krijgen. Ze erin houden en zorgen dat ze uiteindelijk ook daadwerkelijk in het vak terechtkomen, is cruciaal voor de sector. En eenmaal aan het werk dienen starters vooral een ruime tijd inhoudelijke ervaring op te doen. Van der Gaag: ‘Dan maak je goed gebruik van de schaarste. Managen kan altijd nog en wordt juist alleen maar beter in combinatie met een aantal jaren stevige inhou-delijke ervaring.’ <

34

‘er zijn 84 technische opleidingen, dat is echt te veel’

opleidingen

Docent op stageOm de inhoud van opleidingen te verbeteren en beter geschoolde stu-denten af te leveren, is het nodig dat docenten meer praktijkervaring opdoen. Secretaris Paul van Kempen van MKB-Nederland spreekt van docentenstages, waarbij een docent aan het werk gaat in een prominent bedrijf in de branche waarvoor hij doceert. Zo blijven docenten op de hoogte van de beroepspraktijk. Zeker omdat techniek zich zo snel ont-wikkelt.Een ander punt betreft het opleidingsniveau van docenten. ‘Er wordt nu eenzijdig gekeken’, stelt Van Kempen. Zo veel mogelijk docenten moeten een masteropleiding hebben, maar je hebt liever een gedreven docent die twintig jaar praktijkervaring heeft. ‘Dat zou de drempel veel lager maken om vanuit het bedrijfsleven de overstap te maken naar het klaslokaal.’ In het hoofdlijnenakkoord tot 2016, dat Staatssecretaris Zijl-stra en de hbo-raad hebben gesloten, staat echter het streven dat tach-tig procent van de hbo-docenten master- of PhD-opgeleid is.

Algemeen managementAlgemeen management Arbeidsrecht ArbeidsvoorwaardenleidinggevenleidinggevenAlgemeen managementleidinggevenAlgemeen managementAlgemeen managementleidinggevenAlgemeen management

DebiteurenberAlgemeen management

DebiteurenberAlgemeen management ArbeidsrechtDebiteurenberArbeidsrechtArbeidsrechtna de startArbeidsrechtEffective LeidingArbeidsrechtEffective LeidingArbeidsrecht Arbeidsvoorwaarden

Effective LeidingArbeidsvoorwaarden

Financieel BasiskenFinancieel BasiskenArbeidsvoorwaarden

Financieel BasiskenArbeidsvoorwaarden

Financieelleidinggeven

Financieelleidinggeven Klantgericht denken en handelen

ArbeidsrechtKlantgericht denken en handelen

ArbeidsrechtDebiteurenberKlantgericht denken en handelen DebiteurenberArbeidsrechtDebiteurenberArbeidsrechtKlantgericht denken en handelen

ArbeidsrechtDebiteurenberArbeidsrechtna de startKlantgericht denken en handelen na de startArbeidsrechtna de startArbeidsrechtKlantgericht denken en handelen

Arbeidsrechtna de startArbeidsrechtEffective LeidingKlantgericht denken en handelen Effective LeidingArbeidsrechtEffective LeidingArbeidsrechtKlantgericht denken en handelen

ArbeidsrechtEffective LeidingArbeidsrechtKlantgericht verko

Effective LeidingKlantgericht verko

Effective Leiding

Klantvriendelijk telefoneren Klantgericht denken en handelen

Klantvriendelijk telefoneren Klantgericht denken en handelen

Liedinggeven en motiveren Marktgericht Klantgericht denken en handelen

Liedinggeven en motiveren Marktgericht Klantgericht denken en handelen Klantgericht verko

Liedinggeven en motiveren Marktgericht Klantgericht verko

CommunicerenKlantvriendelijk telefoneren

CommunicerenKlantvriendelijk telefoneren

Middle managementKlantvriendelijk telefoneren

Middle managementKlantvriendelijk telefoneren Liedinggeven en motiveren Marktgericht

Middle managementLiedinggeven en motiveren Marktgericht

NotulerenLiedinggeven en motiveren Marktgericht

NotulerenLiedinggeven en motiveren Marktgericht

OffertesLiedinggeven en motiveren Marktgericht

OffertesLiedinggeven en motiveren Marktgericht

OnderhanLiedinggeven en motiveren Marktgericht

OnderhanLiedinggeven en motiveren Marktgericht

delen Personeelsgesprekken Personeelsmanagement Middle management

Personeelsmanagement Middle management OffertesPersoneelsmanagement OffertesPresenterenOffertesPresenterenOffertesResul OnderhanResul Onderhan

taatgericht vergaderen delen taatgericht vergaderen delen Personeelsgesprekkentaatgericht vergaderen Personeelsgesprekken Personeelsmanagement taatgericht vergaderen Personeelsmanagement Succesvol Telefonisch verkopen

Personeelsmanagement Succesvol Telefonisch verkopen

Personeelsmanagement Vakantierege

lingentaatgericht vergaderen lingentaatgericht vergaderen

Gedragscodes taatgericht vergaderen

Gedragscodes taatgericht vergaderen Langer werken taatgericht vergaderen Langer werken taatgericht vergaderen Succesvol Telefonisch verkopenLanger werken Succesvol Telefonisch verkopen

Leeftijds terugdringen van verzuim Succesvol Telefonisch verkopen

Leeftijds terugdringen van verzuim Succesvol Telefonisch verkopen Vakantierege

Leeftijds terugdringen van verzuim Vakantierege

Time ManagementlingenTime Managementlingen Gedragscodes Time Management

Gedragscodes Train de trainer

Gedragscodes Train de trainer

Gedragscodes Langer werken Train de trainerLanger werken

Verkoop en acquisitieLanger werken

Verkoop en acquisitieLanger werken Leeftijds terugdringen van verzuim

Verkoop en acquisitieLeeftijds terugdringen van verzuim

Werving en selectie Leeftijds terugdringen van verzuim

Werving en selectie Leeftijds terugdringen van verzuim

gemeen managementTime Managementgemeen managementTime Management

ArbeidsrechtTime Management

ArbeidsrechtTime Management Train de trainer

ArbeidsrechtTrain de trainer Verkoop en acquisitie

Arbeidsrecht Verkoop en acquisitie

Arbeidsvoorwaarden Coachend Werving en selectie

Coachend Werving en selectie

leidinggevengemeen managementleidinggevengemeen management

Debiteurenbeheergemeen management

Debiteurenbeheergemeen management ArbeidsrechtDebiteurenbeheerArbeidsrechtDoorgroeien na de startArbeidsrechtDoorgroeien na de startArbeidsrecht ArbeidsvoorwaardenDoorgroeien na de startArbeidsvoorwaarden

Effective LeidingleidinggevenLeidingleidinggeven

Financieel Basiskennisleidinggeven

Financieel Basiskennisleidinggeven

Financieel management Doorgroeien na de start

Financieel management Doorgroeien na de startKlantgericht denken Doorgroeien na de startKlantgericht denken Doorgroeien na de start Effective Klantgericht denken Effective

en handelen Leidingen handelen Leiding Financieel Basiskennisen handelen Financieel BasiskennisKlantgericht verkopen

Financieel management Klantgericht verkopen

Financieel management Klantvriendelijk telefoneren

Financieel management Klantvriendelijk telefoneren

Financieel management Klantgericht denken Klantvriendelijk telefoneren

Klantgericht denken Lie

Klantgericht denken Lie

Klantgericht denken dinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Klantgericht verkopen dinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Klantgericht verkopen Klantvriendelijk telefoneren dinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Klantvriendelijk telefoneren Middle management

Klantvriendelijk telefoneren Middle management

Klantvriendelijk telefoneren

Notulerendinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren Notulerendinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Offertesdinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Offertesdinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Onderhandelen dinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Onderhandelen dinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Personeelsgesprekken PersoneelsmaMiddle management

PersoneelsmaMiddle management

nagement PresenterenOffertesPresenterenOffertesResultaatgericht vergaderen OffertesResultaatgericht vergaderen Offertes Onderhandelen Resultaatgericht vergaderen Onderhandelen PersoneelsgesprekkenResultaatgericht vergaderen Personeelsgesprekken PersoneelsmaResultaatgericht vergaderen PersoneelsmaSuccesvol

Telefonisch verkopennagement Telefonisch verkopennagement

Algemeen managementResultaatgericht vergaderen

Algemeen managementResultaatgericht vergaderen

ArbeidsrechtResultaatgericht vergaderen

ArbeidsrechtResultaatgericht vergaderen

Arbeidsorwaarden Coachend leidinggeven

Telefonisch verkopenCoachend leidinggeven

Telefonisch verkopen Algemeen managementCoachend leidinggeven

Algemeen managementDebiteurenbeheer

Algemeen managementDebiteurenbeheer

Algemeen management ArbeidsrechtDebiteurenbeheerArbeidsrechtDoorgroeien ArbeidsrechtDoorgroeien Arbeidsrecht ArbeidsDoorgroeien Arbeids

na de startorwaardenna de startorwaarden Coachend leidinggevenna de startCoachend leidinggevenEffective Leiding

Coachend leidinggevenEffective Leiding

Coachend leidinggevenFinancieel Basiskennis

Coachend leidinggevenFinancieel Basiskennis

Coachend leidinggeven Financieel management

Doorgroeien Financieel management

Doorgroeien Klantgericht denken en handelen na de startKlantgericht denken en handelen na de start Effective LeidingKlantgericht denken en handelen Effective Leiding Financieel BasiskennisKlantgericht denken en handelen Financieel Basiskennis

Klantgericht verkopen Financieel management

Klantgericht verkopen Financieel management

Klantvrien Financieel management

Klantvrien Financieel management

delijk telefonerenKlantgericht denken en handelen delijk telefonerenKlantgericht denken en handelen

Liedinggeven en motiveren Marktgericht CommunicerenKlantgericht denken en handelen

Liedinggeven en motiveren Marktgericht CommunicerenKlantgericht denken en handelen Klantgericht verkopen

Liedinggeven en motiveren Marktgericht CommunicerenKlantgericht verkopen

Middle managementdelijk telefonerenMiddle managementdelijk telefonerenLiedinggeven en motiveren Marktgericht CommunicerenMiddle management

Liedinggeven en motiveren Marktgericht CommunicerenNotuleren

Liedinggeven en motiveren Marktgericht CommunicerenNotuleren

Liedinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

OffertesLiedinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

OffertesLiedinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Onderhandelen Liedinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Onderhandelen Liedinggeven en motiveren Marktgericht Communiceren

Personeelsgesprekken Personeelsmanagement Middle management

Personeelsmanagement Middle management OffertesPersoneelsmanagement OffertesPresenterenOffertesPresenterenOffertesResultaatgericht Onderhandelen Resultaatgericht Onderhandelen PersoneelsResultaatgericht Personeels

vergaderen gesprekkenvergaderen gesprekken Personeelsmanagement vergaderen Personeelsmanagement Succesvol Telefonisch verkopen

Personeelsmanagement Succesvol Telefonisch verkopen

Personeelsmanagement VakantieregelingenResultaatgericht

VakantieregelingenResultaatgericht

GedragscoResultaatgericht

GedragscoResultaatgericht

Langer werken vergaderen Langer werken vergaderen Succesvol Telefonisch verkopenLanger werken Succesvol Telefonisch verkopenLeeftijds terugdringen van verzuim

Succesvol Telefonisch verkopenLeeftijds terugdringen van verzuim

Succesvol Telefonisch verkopen VakantieregelingenLeeftijds terugdringen van verzuim

VakantieregelingenTime Manage

VakantieregelingenTime Manage

Vakantieregelingen GedragscoTime Manage

Gedragsco

mentmentLanger werken

mentLanger werken

Train de trainerLanger werken

Train de trainerLanger werken

Verkoop en acquisitieLanger werken

Verkoop en acquisitieLanger werken Leeftijds terugdringen van verzuim

Verkoop en acquisitieLeeftijds terugdringen van verzuim

Werving en selectiesie en overname Werving en selectiesie en overname Leeftijds terugdringen van verzuim

Werving en selectiesie en overname Leeftijds terugdringen van verzuim Time Manage

Werving en selectiesie en overname Time Manage

BestuurderBestuurder Achterban Achterban Verkoop en acquisitie

Achterban Verkoop en acquisitie

MedezeggenschapMedezeggenschap Verkoop en acquisitie

Medezeggenschap Verkoop en acquisitie

OROR Werving en selectiesie en overname

OR Werving en selectiesie en overname

Informatie- en initiatief Informatie- en initiatief Werving en selectiesie en overname

Informatie- en initiatief Werving en selectiesie en overname

MRMR

Cursusplaatsen door heel Nederland. Ook maatwerk voor groepen en incompany. MKB Cursus & Training is CEDEO-erkend en de partner van MKB-Nederland voor bedrijfsopleidingen.

www.mkbct.nl(015) 219 13 90 • info@mkbct.nl

Wat je vandaag leert, pas je morgen toe!

Beter leidinggeven. Dat motiveert!

Doelgericht, krachtig en effectief leidinggeven kunt u echt leren. Uw medewerkers en uw bedrijf varen daar wel bij. Kies voor een praktijk gerichte, no-nonsense cursus of training die bij u past.

MKB Cursus & TrainingBlad: Ondernemer1/2 liggend 175x117

ADVERTENTIES

37

als stagiairs ‘niet lullen, maar poetsen’ komen ze een heel eind bij Hamer installatietechniek in apeldoorn. ‘Wij zeggen altijd tegen nieuwkomers: We komen je niks brengen, maar we laten ook niemand verzuipen.’

HET IS EEN ZEER WARME dinsdag-middag op de hoofdvestiging van Hamer Installatietechniek B.V. in Apeldoorn. In het kantoor zijn lege werkplekken te vinden en in de werk-plaatsen lijkt het ook rustig, maar dat betekent niet dat medewerkers massaal vrijaf hebben genomen om van de lentezon te genieten. Veel personeelsleden zijn simpelweg op een van de vele projectlocaties of bij klanten aan het werk. In de kantoorruimten, die uitkijken over een centrale hal die zowel dienst doet als restaurant, ontmoe-tingsplek en ruimte voor bedrijfsfees-ten, zijn naast de reguliere mede-werkers enkele stagiairs te vinden. Ook in het magazijn aan de overkant van de vooral door vrachtwagens gebruikte parkeerplaats werken sta-giairs ondanks de hitte onverminderd hard door.

Mike (17) legt samen met zijn leef-tijdgenoot Sander onderdelen klaar voor projecten waar monteurs elders buiten het bedrijf aan werken. San-der bedient zelf de heftruck, die hij soepel langs de magazijnstellingen stuurt. Door zijn heftruckdiploma en het veiligheidsdiploma VCA laat zijn begeleider en voorman Tonnie Blok dit aan hem over. Ondertussen praat hij op rustige toon. Veel stagiairs die hier komen hebben al dergelijke diploma’s, maar anders behalen ze deze tijdens hun stage, vertelt hij. Enkelen hebben zelfs al een rijbewijs. Drie van hen, normaliter werkzaam in

het magazijn, zijn vanmiddag onder-weg om onderdelen te bezorgen.

SNELLE LEERLINGENDe kwaliteit van stagiairs is de laatste jaren omhoog gegaan, observeert Blok. Ook over Mike en Sander is hij te spreken. ‘Ze zijn leergierig en be-grijpen dingen doorgaans snel.’ Alert zijn de jongens in ieder geval. Wan-neer er een foto gemaakt moet wor-den, veegt Mike ongevraagd snel de magazijnvloer aan en verplaatst hij enkele verpakkingsmaterialen uit het zicht. ‘Voor een betere foto’, zegt hij resoluut. Sander verwisselt snel zijn van huis meegebrachte shirt voor een exemplaar met bedrijfslogo. Het gevoel bij Hamer is voor hem, in tegenstelling tot bij enkele andere bedrijven die hij bezocht voordat hij aan zijn BBL-traject voor logistiek teamleider begon, vanaf het begin

‘ Stagiairs moeten wel tegen een stootje kunnen’

tekst Ko

os P

legt / fo

tog

rafie K

oen Suyk >

36

‘onze kracht schuilt in flexibiliteit en aanpakken’

reportageopleidingen

39

goed geweest. ‘Op logistiek gebied leer je hier heel veel, maar ook wat betreft de materialen’, zegt hij, pluk-kend aan zijn rode pet. Zijn collega Mike, die in het kader van zijn mbo-opleiding Management, Transport & Logistiek drie maanden stage loopt, weet dat Hamer op zijn school een van de populaire stageplekken is. ‘Ik heb gehoord dat veel leerlingen hier stage lopen.’ Vanaf het begin wist Mike dat hij hier veel verantwoordelijkheid zou krijgen. Hij laat het bureau zien waar hij telefonisch bestellingen opneemt van monteurs, die hij vervolgens voor ze klaarlegt. ‘Dat is een grote verantwoordelijkheid. Niet alles wat je doet, wordt gecontroleerd. Als je iets verkeerd meegeeft, ligt het werk van die monteurs stil. Dat krijg je hier dan wel te horen hoor, dat is nooit leuk.’

RENTREE AMBACHTSSCHOOLFons Jans is algemeen directeur en eigenaar van het familiebedrijf,

dat zijn vader begin jaren tachtig overnam van de familie Hamer. Hij heeft maar even de tijd voor een gesprek in zijn kantoor, waar hij zich in ferme bewoordingen uitdrukt over zijn ideeën omtrent het opleiden van jonge vakmensen. Zo laat hij weten een voorstander te zijn van het herin-voeren van de oude ambachtsschool, die jongeren de broodnodige tech-nische vaardigheden zou moeten meegeven die ze nu vaak nog missen wanneer ze hier voor het eerst bin-nenlopen. De aangeboden koffie slaat hij over, liever praat hij aan een stuk door. Over de Week van de Techniek, een jaarlijks terugkerend project voor leerlingen uit het basisonderwijs bijvoorbeeld, of over de Tour de Technique, waarin scholieren uit het

middelbaar onderwijs kennis maken met technische bedrijven in de regio. Tussen de in totaal 350 medewerkers van het bedrijf, dat vijf locaties kent en een omzet heeft van zo’n vijftig miljoen euro, vinden jaarlijks zo’n dertig jongeren uit middelbaar en hoger beroepsonderwijs een stage- of leerwerkplek. Volgens Jans staat het begeleiden van stagiairs, zeker in de huidige economie, bij veel bedrijven op een laag pitje. Begrijpelijk, vindt hij, maar zelf kiest hij voor een andere bena-dering. ‘Wij zijn niet met de korte termijn bezig. We zijn één van de grotere werkgevers in Apeldoorn en het is moeilijk om goede vakmensen te vinden. We willen aansprekend zijn als werkgever, een mooie kandi-daat zijn op de arbeidsmarkt. Als je hier werkt, moet je daar trots over kunnen vertellen op verjaardagen.’

WOESTIJNRALLY‘Hé, moet jij niet aan het werk zijn?’, krijgt Jans direct voor zijn kiezen van

38 opleidingen

‘niet alles dat je doet, wordt gecontroleerd’

een grappende medewerker, zodra hij de gang oploopt. Zo direct zijn tegen de baas, dat kan alleen in een familiebedrijf waar de onderlinge banden goed zijn. Snel neemt Jans, op verzoek, plaats in een historisch vrachtwagenmodel voor een foto en spoedt zich daarna naar zijn vol-gende afspraak. Zijn hoofd Personeel & Organisatie (P&O), Dianne van Dulmen, heeft nog wel even de tijd voor een wan-deling over het bedrijfsterrein, waar historische vrachtwagenmodellen van de liefde voor de techniek in het bedrijf getuigen. Ze wijst onder meer op de truck waarin Jans, een fervent racer, de beroemde Dakar-woestijnrally aflegde. Gevraagd naar de begeleiding van stagiairs, toont ze eenzelfde kordate bevlogenheid als de directeur. ‘Niet lullen, maar poetsen’, is volgens haar de mentaliteit die in het bedrijf heerst. ‘Daarin ligt onze kracht. In flexibiliteit en aanpakken.’ Juist dit aspect maakt Hamer volgens haar

zo geschikt als plek waar jongeren een eerste ervaring in hun vak op-doen. ‘Wij zeggen altijd tegen stagi-airs: We komen je niks brengen. Zo werkt de hele maatschappij immers ook. Maar we laten ook niemand verzuipen.’

PUUR MANNENBEDRIJFBij Hamer heeft elke stagiair een persoonlijke begeleider op de werkvloer. In het magazijn is Tonnie het eerste aanspreekpunt, maar op elke afdeling werkt wel een voor-man, eerste monteur of chef waar stagiairs op kunnen terugvallen. Aangrenzend aan de directiekamer vertelt Sonja Mooij, medewerkster P&O vol genegenheid over de meis-jes die op kantoor in administratieve functies stage lopen. Ze staat net op het punt om haar computer af te sluiten en naar huis te gaan, maar gevraagd naar haar ervaringen kan ze een brede lach niet onderdruk-ken en gaat ze er nog even voor zitten.

Mooij, zelf moeder van twee tieners, verzorgt contacten met scholen en het aanmeldingsproces van leer-lingen, maar de meisjes die op het kantoor komen werken hebben al-tijd wat extra, persoonlijke aandacht nodig, vindt ze. ‘Het is hier wel een echt mannenbedrijf. Daar wijs ik ze ook op.’ Het dragen van te uitdagende kleding, slordig taalgebruik of een slap handje bij het kennismaken, zijn allemaal dingen waar ze hen meteen op aanspreekt. Vanzelfsprekend, vindt ze. ‘Het zijn meestal eigenlijk nog kinderen. Je moet ze even hel-pen. Het is vaak gewoon een stukje opvoeding.’ Terwijl ze haar collega’s binnen bij de receptie gedag zegt, evenals de mannen achter het stuur van de terugkerende vrachtwagens op het buitenterrein, besluit ze: ‘Je moet hier tegen een stootje kunnen en van aanpakken weten. Maar dat geeft wel duidelijkheid. En ik weet gewoon dat stagiairs het hier meestal erg naar hun zin hebben.’ <

reportage

expertpanel 40

tekst Niels A

chtereekte

nauwe banden met opleidingen, personeel ‘lenen’ van concurrenten en een goede werksfeer. van der Hoeven installatie weet het personeelstekort in zijn branche aardig het hoofd te bieden. Maar hoe vind je een ervaren topmedewerker?

Gezocht: topinstallateur

DE INSTALLATIEBRANCHE heeft het moeilijk bij het vinden van goed gekwalificeerd personeel. Vrijwel iedere installateur kijkt reikhalzend uit naar de komst van ervaren krach-ten. Zo ook Van der Hoeven Instal-latie uit Stolwijk, een plaatsje onder Gouda, dat zich met name richt op het installeren en onderhouden van klimaatbeheerssystemen. Volgens eigenaar Ronald van der Hoeven, die het bedrijf in 2004 van zijn vader overnam, heeft het installatiebureau door de jaren heen een constant personeelsbestand. Hij is dan ook prima te spreken over zijn vijftien personeelsleden. En ook zijn gemid-delde jaaromzet van zo’n 1,9 miljoen euro stemt hem tevreden. Het ont-breekt hem eigenlijk maar aan één ding. ‘De jongens met alle goede papieren en ervaring, die meteen op pad kunnen, zijn lastig te vinden.’ Installateurs houden ze koste wat het kost vast. ‘Ze gaan eigenlijk pas weg als er een conflict is, maar dat komt niet vaak voor.’ Zijn voorkeur gaat sterk uit naar vaste krachten, want hoewel uit-zendorganisaties mensen aanbieden voor installatiebedrijven, blijkt dit in

de praktijk niet echt een verrijking. Je kunt ze eigenlijk niet meteen inzetten. En vaak hebben ze er ook bewust voor gekozen om zich niet te verbinden aan één bedrijf. Dat wil je als ondernemer liever niet.’

UITLEENDIENSTHet verbaast dan ook niet dat Van der Hoeven zich naar eigen zeggen extra inzet voor een goede sfeer en collegialiteit stimuleert. ‘De jongens die hier binnenkomen, zijn eigenlijk altijd enthousiast over het bedrijf. Ik zorg er ook voor dat ze verschil-lende klussen kunnen doen, zodat ze veel kunnen leren in de praktijk. We hebben hier namelijk jongens lopen die één dag in de week naar school gaan en vier dagen voor de zaak werken. Het vak leer je immers op de werkvloer.’ Om af en toe toch ervaring in huis te kunnen halen, maakt het bedrijf sinds een jaar of drie gebruik van de collegiale in- en uitleen, die is opgezet door Uneto-VNI. Aange-melde bedrijven die tijdelijk perso-neelscapaciteit over hebben, geven dit aan bij de branchevereniging, zodat bedrijven die het werk juist

even niet aan kunnen, daar gebruik van kunnen maken. ‘Dat zijn ervaren mensen, die gewoon de auto van hun baas meenemen en met eigen gereedschap meteen aan het werk gaan’, legt Van der Hoeven uit. Een scheef beeld richting klanten geeft dit volgens hem niet. ‘Ik laat ze niet alleen naar particuliere klanten gaan, dat zou vreemd zijn. Vaak gaan ze met grote projecten mee en werken ze onder leiding van mijn mensen.’

PRO-ACTIEFDe situatie afwachten lijkt geen op-tie binnen het bedrijf. Om starters te vinden, onderhoudt Van der Hoeven goede contacten met onderwijsin-stellingen. Met name een nabijge-legen vmbo-opleiding. ‘Zij richten zich in het bijzonder op techniek en binnenkort gaan we samen kijken naar een specifiek traject voor cv-in-stallateurs en loodgieters.’ Aan inzet ligt het niet, maar Van der Hoevens inspanningen bieden geen sluitende oplossing voor de komende jaren. ‘Een goed geschoolde servicetechni-cus met ruime ervaring in klimaat- en luchtbehandeling lijkt voorlopig nog niet te vinden.’ <

‘DE KRAPTE IN DE technische sector kan gemakkelijk worden opgevangen door werknemers uit het buitenland. Zowel binnen als buiten Europa zit veel kennis en kunde, maar voor veel bedrijven is dit nog een ‘ver van hun bed show’. Ik merk dat vooral ken-nismigranten uit bijvoorbeeld India, Vietnam of Thailand een technisch bedrijf heel veel kunnen opleveren. Deze mensen hebben enorm veel kennis in huis, geen moeite met hiër-archie binnen een bedrijf en geen negen-tot-vijf-mentaliteit. Daarbij spreken ze ook nog eens goed Engels. Als ondernemer moet je vooral nadenken over wat je precies zoekt. Waar heb je echt behoefte aan? Vraag jezelf ook af of je de stap naar een buitenlandse werknemer intern kunt verkopen. Overleg met je werknemers en leg uit wat je van plan bent. We merken dat veel onder-nemers denken dat het werven van buitenlandse werknemers veel gedoe is. Maar een goed wervingsbureau helpt je een geschikte werknemer te vinden, checkt het cv en kent alle ins en outs wat betreft regelgeving.’

‘WANNEER ER in de eigen omge-ving geen geschikte mensen zijn, is het raadzaam om online te zoeken. Je hebt dan verschillende mogelijk-heden. Zo kan de ondernemer zelf zoeken in databases, waarin cv’s zijn verzameld. Het is dan mogelijk zelf een zoekprofiel op te stellen, op basis waarvan het systeem de meest geschikt kandidaten selecteert. Let er dan wel goed op dat cv’s niet verouderd zijn. Deze ondernemer moet natuurlijk zoeken op een site die een focus heeft op techniek. Daar zit zijn doelgroep ook. Verder is het natuurlijk ook mogelijk zelf een vacature te plaatsen. Ook hier-bij moet je goed uitzoeken waar je die het beste kunt plaatsen. Heb je daar als ondernemer geen zin in of tijd voor, dan kun je dit uitbesteden aan een bureau. Omgerekend is dat vaak niet veel duurder dan er zelf tijd aan besteden.’

‘BINNEN DE TECHNIEK is het steeds lastiger kandidaten te vin-den die qua ervaring en opleiding volledig voldoen aan de eisen. De huidige markt vraagt om een focus op andere criteria en dat vraagt om een verandering van mindset bij ondernemers. Kijk meer naar de potentie van de persoon en niet alleen naar zijn papieren. Om ge-schikte personen te vinden, moet je daarom breder kijken dan voorheen. Een hulpmiddel om dit te doen, is de openstaande functie te splitsen in gedetailleerde competenties. Dan is het mogelijk om cross-over selecties te maken en mensen uit andere branches aan te trekken. Deze kunnen op het eerste gezicht niet voldoen aan de criteria, maar toch een uitstekende keuze zijn. Zo kan een projectleider in de instal-latietechniek ook in de jachtbouw terechtkomen. Verbreed de markt voor jezelf. Als het je als onderne-mer niet lukt over de branche heen te kijken, wat goed is voor te stellen, dan kan een extern bureau uitkomst bieden.’

JOEP ALBERSAdviseur bij Epris Personeelsadviseurs

HENK VAN MEERdirecteur ETI International

MIRJAM AARDOOMmarketingmanager StepStone

‘ Verbreed de markt’

‘ Kijk naar kennismigranten’

‘ Zoek kandidaten online’

41opleidingen

43standplaats new York

‘IK ZAT NOG op de kunstacademie in Utrecht toen ik in 1994 via een uitwisselingsprogramma naar Florida ging. Niet dat ik daarheen wilde. Ik wilde naar de Cranbrook Academy of Art in Michigan, maar het leek me makkelijker om vanuit de VS op Cranbrook te komen. Begin jaren negentig gebeurde er in Nederland weinig interessants op grafisch gebied. In tijdschriften in de bibliotheek las ik Amerikaanse en Engelse design-tijdschriften en wat je daar zag, was hier nog niet. Ik deed vormgeving, maar wilde door in bewegend beeld, animatie en vi-deo. Daarvoor moest ik naar de VS.

SE7EN Ik had geen diploma van de kunst-academie, maar meldde me aan bij zowel Yale als Cranbrook. Yale wilde mij wel hebben, op basis van mijn werk en het aantal jaren dat ik op de kunstacademie had gezeten. Dat ik geen diploma had, was lastiger voor Cranbrook, maar ik liet de aanbeve-lingsbrief van Yale zien en toen kon ik daar beginnen.Na Cranbrook ben ik in 1997 naar Los Angeles gegaan, om te werken bij ImaginaryForces het bedrijf dat

onder andere de titel-sequentie van de film Se7en maakte. Intussen had ik mijn vriendin Susie ontmoet, met wie ik inmiddels getrouwd ben. We hebben net ons tweede kind gekregen.Het mooie van Amerika is dat als je talent hebt en je hard werkt, je carrière vliegt. Ik werkte zo’n negen-tig uur per week en het ging heel snel. Wat veel Amerikanen lastig vinden, is dat ik niet één ding doe.

NEDERLANDS VOORDEELZe kunnen me moeilijk plaatsen. Wat ik doe varieert van filmtitels maken en het regisseren van com-mercials voor bijvoorbeeld Nike en Heineken tot een video-installatie in het Museum of Modern Art. Die verschillende dingen maken het voor mij juist interessant.Ik woon nu alweer jaren in New York en ben eigen baas. Eerst met het bedrijf Offspring en in september vorig jaar heb ik met een partner Sibling Rivalry Studio opgericht.Nederlanders staan hier goed be-kend: ze zijn direct, ondernemend en eerlijk. Het is een voordeel als ze horen dat je uit Nederland komt, wat dat betreft zou ik wel willen dat

ik nog een Nederlands accent had. Bij mij horen ze het pas na een paar minuten.

GEEN WEG TERUGTerug naar Nederland wil ik niet, mijn leven is hier. We wonen op Manhattan, hebben een huisje in Montauk, op het puntje van Long Island. De combinatie van hard wer-ken en een goed relaxt leven bevalt me. Mijn werk is mijn passie, als iets me niet echt interesseert, geef ik vijftien procent. Is het wel interes-sant dan geef ik vijftienhonderd procent. Doordeweeks werk ik hard en in het weekend rijden we in drie uur naar ons huisje in Montauk.

ECHTE VRIENDENAls je kinderen hebt, is de kwaliteit van leven in Nederland beter. Je moet veel geld verdienen, wil je het hier in New York goed hebben. Maar ik mis niet veel van Nederland. Als ik er ben, begin ik het na drie dagen toch wel wat klein te vinden. Alleen mijn familie en mijn beste vrienden mis ik. Ik heb in Amerika goede vrienden, met wie ik vaak ook samenwerk, maar de échte vrienden wonen in Nederland.’ <

Mikon van gastel (40), regisseur en grafisch ontwerper

‘ Amerikanen kunnen mij moeilijk plaatsen’

tekst Marjo

lein van Rest

Safari in Afrika?Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!Bij Jambo Safari Club zijn de mogelijkheden eindeloos!

privé reizen geheel conform uw eigen wensen

Dè Afrika specialist!jambo.nl

• K E N I A • T A N Z A N I A • O E G A N D A

• S E Y C H E L L E N • M A U R I T I U S

• M A D A G A S K A R • M O Z A M B I Q U E

• Z A M B I A • B O T S W A N A

• N A M I B I Ë • Z U I D - A F R I K A

T E L : 0 2 0 ­ 2 0 1 2 7 4 0I N F O @ J A M B O . N L

Jambo.210x276mm.indd 1 17-11-11 09:41

foto

grafi

e Lex Draijer

DE LAATSTE TIJD word ik regelmatig gevraagd als jurylid voor de meest uitlo-pende ondernemersprijzen en Innovatie Awards. Natuurlijk ben ik vereerd om met prominente medejuryleden het rijke scala aan vaderlandse innovatie, duur-zaamheid, creativiteit en ondernemerschap van dichtbij te mogen beschou-wen. De teleurstelling dat onze eigen ondernemingen dan uitgesloten zijn van deelneming, weegt niet op tegen de trots en inspiratie die het Nederlandse midden- en kleinbedrijf mij tijdens het jureren geeft. Het mkb is zonder twijfel dé motor van de BV Nederland, de aanjager van de grote noodzakelijke veran-deringen waaruit de samenleving hoop, energie en enthousiasme put.Dat geldt ook voor de toenemende samenwerking tussen deze echte onder-nemers en onze internationaal toonaangevende universiteiten en kennisinstel-lingen, want die versterkt de kennis en kracht aan beide kanten. Hoewel uit-zonderingen de regel bevestigen, maak ik me wel zorgen over de uitvoering

van het topsectorenbe-leid. Ik onderschrijf de keuzes van de focus-gebieden waarop onze overheid heeft ingezet, maar zie na bijna twee

jaar dat de noodzakelijke versnelling uitblijft. De belangrijkste oorzaak is de onderschatting van het mkb. Zonder de mkb’ers te kort te willen doen die bij de topsectoren aan tafel zitten, moet me van het hart dat er beschamend slecht geluisterd wordt naar de mensen die de vooruitgang aanjagen. De feiten spreken voor zich. Echte veranderingen blijven uit, ten gunste van bestaande, ouderwetse economische belangen, waarbij vernieuwers worden tegengewerkt. Revolutionaire veranderingen beginnen altijd bij ondernemers in de spreekwoordelijke schuurtjes of bij ondernemende wetenschappers in de spelonken van de universiteit. Juist daar heeft Nederland grote talenten. Ik durf zelfs te stellen dat wij onze huidige welvaart te danken hebben aan pioniers die van daaruit de wereld hebben veranderd. Zij legden het funda-ment van onze vaderlandse industrie en verafschuwden de status-quo. Maar ironisch genoeg lijken hun overblijfselen nu de leemlaag die de duurzame ontwikkeling tegenhoudt. Om de nieuwe helden de ruimte te geven, moeten we die laag doorbreken. Niet met geld of militaire steun, maar simpelweg door naar ze te luisteren, door ze het voordeel van de twijfel te geven, ze een wettelijke experimenteerstatus te verlenen om vervolgens hun vernieuwende producten te kopen. Daarom pleit ik er voor om naast de Topsectoren een Top-mkb-interventieteam te formeren dat zich dwars door alle focusgebieden en instituten heen kan bewegen en de mkb-power, waar nodig, ondersteunt.

Top- of flopsectoren

44 column

Ruud Koornstraduurzaam ondernemer, mede-oprichter tendris

COLOFON

Ondernemen!Opinieblad van MKB-Nederland18e jaargang, nr. 4,juli-augustus 2012www.ondernemen.nl Directie Walter Vesters Redactie René Bogaarts (hoofdredacteur),Chantal Doezie (coördinator), Marc van Dinther (eind- redacteur), Katja Lamers (MKB Informeert) Vormgeving Thielenpeters SalesJotta Erath, Simone Wismansadvertentie@scopebusinessmedia.nl

Medewerkers Niels Achtereekte, Bertine Krol, Jos Leijen, Koos Plegt, Marjolein van Rest

Beeld Marcel Bakker, Mark van den Brink, Maurits Giesen, Tom Jans-sen, Mieke Meesen, Bas van der Schot, Koen Suyk, Anouck Wolf, Nationale Beeldbank

UitgaveOndernemen! is een uitgavevan Scope Business Media b.v.Amstelzijde 85a, 1184 TZ Amstelveentel: 020 311 37 99

In opdracht vanKoninklijke VerenigingMKB-NederlandBezuidenhoutseweg 122594 AV Den HaagPostbus 930022509 AA Den Haagtel: 015 219 12 12www.mkb.nl

AbonnementenDe abonnementsprijs vanOndernemen! bedraagt E 66,50per jaar (inclusief 6% BTW).

ISSN 1383-3391

‘ Er wordt slecht geluisterd naar de aanjagers van vooruitgang’

Wilt u € 17.035,- verdienen? Word dan lid van het Nive. Want dat kan een lidmaat-schap u opleveren. Althans, volgens het rekensommetje hieronder, dat we even snel tussen neus en lippen door op een bierviltje gemaakt hebben. Maar wellicht is dit een beetje kort door de bocht.

Maar waar kunt u dan wel op rekenen met een Lidmaatschap van het Nive? U wordt lid van de oudste managersvereniging van Nederland met 500 bedrijfsleden en persoon lijke leden. Dat is een netwerk van meer dan 30.000 managers.

Uw managers krijgen toegang tot 45 bijeen-komsten per jaar, waaronder 12 gratis Mas-terclasses. Kortingen op onze Workshops. En, u ontvangt kosteloos 12 uitgaven van Management Scope.Kijk, dat zijn hele andere getallen!

Oh, u wilt keiharde cijfers? Kijk op http://www.nive.org/website/lid-worden/wat-mag-dat-kosten of scan de QR code.

Lid worden van het Nive? Wij rekenen op u!

45 managerswat kan je daar mee doen?wat mag dat kosten?

Bezuidenhoutseweg 187 e2594 AH Den Haagt 070 7118729 •f 070 33 51 080info@nive.org • www.nive.org

bMKb-budget verruimd én opengesteld voor alternatieve kredietverlening

‘ Mkb’ers moeten ook kijken naar nieuwe bronnen van financiering’

47 LobbyMKB

INFORMEERT

Goed nieuws uit Den Haag: niet alleen is het budget van de borgstellingsregeling voor het mkb (de BMKB) verhoogd van 750 miljoen naar 1 miljard euro, de regeling staat nu ook open voor alternatieve vormen van financie-ring. Dat betekent dat voor aanbieders van kapitaal de drempel om geld uit te lenen lager wordt.

Uiteraard is MKB-Nederland blij met de verruiming van het BMKB-budget, dat tot stand is gekomen met hulp van Europees Investeringsfonds. Voor wie nog niet bekend is met de regeling: de Borgstelling voor het Midden- en Kleinbedrijf (BMKB) is een regeling die kredietverlening aan het mkb stimuleert. De over-heid staat garant voor een deel van de lening, waardoor de bank niet alle risico’s hoeft te dragen. De regeling bestaat al zo’n honderd jaar, aldus Rob Wolthuis, secretaris Ondernemerschap & Financiering van MKB-Nederland. ‘Banken beschouwen het mkb van oudsher als een risicovolle doelgroep om leningen aan te verschaffen.’ Dit komt omdat de bedrijven vaak weinig onderpand (zoals gebouwen of machines) hebben, ze nog jong zijn en het toekomstperspectief niet altijd even duidelijk is. ‘De regeling is ooit in het leven geroepen om-dat het erg zonde is als kansrijke ondernemingen door terughou-dendheid van banken niet van de grond komen.’ Vanaf 2008, het eerste crisisjaar, is de regeling alleen nog maar urgenter gewor-den. ‘Sinds de aanvang van de crisis heeft de BMKB-regeling een enorme vlucht genomen, met een piek in 2011’, aldus Wolthuis. Even werd gevreesd dat de bodem van de BMKB-spaarpot in zicht kwam. ‘Dat zou grote gevolgen hebben voor het midden- en kleinbedrijf. Met de verruiming van het budget laat demis-sionair minister Verhagen dan ook zien dat hij het mkb een warm hart toedraagt.’

Zijn banken nog steeds terughoudend met het verstrekken van leningen aan het mkb? ‘Absoluut. Drie grote banken, ING, Rabobank en ABN Amro, hebben onderzocht hoe het precies zit met het uitlenen van geld. Uit dat onderzoek blijkt dat de verstrekking van kredieten tot tien miljoen euro de laatste jaren stabiel is gebleven. Het gros van de bedrijven, zo’n tachtig procent, valt echter onder de groep met een financieringsbehoefte van maximaal 2,5 ton. De kredietver-strekking aan deze groep laat een krimp zien. Mkb’ers krijgen vaak het deksel op de neus. Zo krijgen kansrijke bedrijven geen kans om op te starten of om te investeren. Dat is schadelijk voor de economie. Garantieregelingen zijn dus hard nodig.‘

De BMKB nu is voor het eerst opengesteld voor alternatieve vormen van krediet-verlening. Wat betekent dit precies? ‘Voorheen konden alleen banken gebruik maken van de garantieregeling. Nu kunnen ook alternatieve financiers een beroep doen op de BMKB-regeling, waardoor ook zij leningen met een borgstel-ling kunnen verstrekken. Onder alternatieve financiers verstaan we onder meer vermogende (oud-)ondernemers en beleggers, kre-dietunies, crowdfunding. Het gaat om partijen die zich niet alleen richten op de krenten uit de pap, maar het mkb in de breedte van financiering kunnen voorzien. Doordat deze partijen nu ook gebruik kunnen maken van de BMKB-regeling, kunnen ze kapitaal aantrekken en onder borgstelling uitlenen. Dat maakt deze initiatieven kansrijker. De drempel om financieringen aan kleinere bedrijven te verstrekken wordt lager, wat gunstig is voor de economie.’

Staan ondernemers uit het mkb open voor vormen van alter-natieve financiering?‘Een groot deel van de ondernemers wel, maar er zijn ook mkb’ers die nog moeten wennen aan het feit dat er naast banken nog andere financieringsmogelijkheden zijn. Indien de bank niet financiert, zijn er alternatieve vormen van financiering beschik-baar die ook heel geschikt kunnen zijn. Het zijn vaak innovatieve bedrijven die een beroep doen op deze nieuwe financierings-vormen, maar een traditioneel bedrijf kan dat net zo goed. Denk maar aan een bakker die een broodbakmachine nodig heeft, dat zou een prachtige investering kunnen zijn. Ondernemers moeten gedachten als “dit is vast niet geschikt voor mij” loslaten en be-denken dat de bank niet meer de enige kredietverstrekker is.’

Eerste hulp bij financieringOndernemers die wel wat hulp kunnen gebruiken bij hun kredietaanvraag, kunnen gratis het boek ‘Eerste hulp bij Financiering’ downloaden. In het boek vindt u praktische tips, gericht op het suc-cesvol doorlopen van een financieringsaanvraag. Kijk op www.ondernemerskredietdesk.nl/tools

VOEDINGBANKETBAKKERIJ • Den helder. A-locatie. In winkelgebied.Voll. Nw gerenoveerd. Voll. Inr. Groot deel verkoop belegde broodjes. 32 zitpl. 75 % vast klantenbest. Hoog netto rendement. Incl. Webshop.Vraagprijs € 269 000 • REF. 409730GROOTHANDEL + WEBWINKEL IN BIOLOGISCHE WIJNEN • Nl.Groeimarkt met klantenbestand ± 200: 2 sites met uniek domein. Alle fa-ciliteiten en goed zelf te beheren. Stijgende omzet met goed rendement.Vraagprijs € 45 000 inventaris en goodwill • REF. 410557WIJNKOPERIJ - SLIJTERIJ • Utrechtse heuvelrug.Gr. Vast klantenbest. Compl. Ass. Winkelruimte tot. 242 m2 incl. Mag. Incl.Grote woonr. Boven. Eigen grond 488 m2. Evt ook als bedrijfspand tk.. € 695 000 pand, eigen parkeerpl. Inv., excl. Voorr. • REF. 409959IMPORTEUR VAN KWALITEITSWIJNEN • Regio Rotterdam.Vast bedrijfsklantenbest. Stabiele omzet. Huurpand ± 100m2. Huur-ind. ± 1700 € p/m incl. Energie. Constante temp., perfect vr wijnopslag. € 225 000 inv., goodwill (voorr. € 75 000) • REF. 410572PROF. AMBACHTELIJKE BANKETBAKKERIJ • Z-Holland. Gr. Plaats.Broodverkoop en chocolaterie. Ruimte vr workshops. Incl. Bedrijfs-wagens.Opp. 430 m2. Stab. Omzet ± 1,8 milj. €. O.g. 450000 €, optie huur.€ 620 000 inventaris, goodwill, voorraad • REF. 409637SPECIAALZAAK VLEES GROENTEN EN BROOD • Brabant. Grotere pl.Vaste klantenkring. Catering en mog. Voor uitbr. Goede omzet. completeinventaris. Mog. Samenwerken op 50/50 basis: 45 000 €.Vraagprijs 100 % overname € 90 000 • REF. 410595

AFHAAL EN BEZORG RESTAURANT (turks-grieks-ital.) • Groningen.Goed lopende zaak. Opp. Afhaal 37 m2, keuken 30 m2. Incl. Alle app. En 4 scooters. Zr interessante huur 425 € incl. Water, gas, afval.Vraagprijs € 28 000 • REF. 410611PIZZERIA • Zuid-Holland. Grote stad. A1-locatie. Centrum.70% vaste klanten. Opp. 70 m2 met 80 zitpl. Keuken 35 m2, o.a. “3” pizza oven. Deegmachine, koelcel, vries, afwasmach. Goede omzet. Vraagprijs 210 000 inventaris, goodwill • REF. 410554HOTEL • In de regio Montferland. Zr gunstige loc. In een toeristsich dorp.Restaurant met café ged. 160 m2, serre 35 m2, keuken 20 m2. 10 k metdouche en toilet. Privé ged., slpk, douche, toilet. Perceel 1 300 m2.Vraagprijs € 425 000 • REF. 410707SNACKBAR + CAFE • Kop van Overijssel. In grote plaats.Met kamerverhuur. Snackbar 75 m2 met alle app. Café 85 m2. Terras 35 zitpl. Woonhuis: 5 slpks, 3x verhuur units, tuin met zwembad. Vraagprijs € 175 000 (redelijke huur) • REF. 410709SNACKBAR • Castricum. Winkelcentrum. B1-locatie.Huurpand 45 m2. Terras 28 plaatsen. 80 % vast klantenbestand. 40 jaar gevestigd. Inclusief alle materialen en inrichting.Vraagprijs € 195 000 • REF. 410519RESTAURANT - BAR - CAFE - CAFETARIA - SPEELAUTOMATEN BILJART - BOWLINGBAAN (6ST) • Gelderland. Op mooi vakantiepark.Zr vele activiteiten. Bedrijf geheel instapklaar. Zeer compl. En goed inr. € 87 500 incl. Inv. En inrichting (huur € 25 000) • REF. 410591CAFETARIA • Nijmegen. In bekend winkelcentrum met publiekstrekkers.70 % vaste klanten. Stijgende omzet. 120 m2 met volledige inrichting. Bezorgauto en bromfiets. Terr. 65 zitpl. Interieur 30 zitpl. Vraagprijs - € 150 000 inventaris, goodwill • REF. 410575BAR - DANCING • Regio Schiphol. A-locatie. Centrum.Uniek concept. Voll. Nieuwe moderne inrichting. Huurpand 220 m2. 2 dagen geopend. Uitbreiding naar 5 dagen mog. 100 % vast klantenbest.Vraagprijs € 279 000 • REF. 410501GASTHAUS - MOTORHOTEL • Duitsl. Tussen bernkastel en cochem.19 kamers met eigen bdk. Restaurant 55 zitpl., ontbijtzaal met uitzicht op de moezel. Open keuken + bar. Terras 40 zitpl. Incl. Privé woning. Vraagprijs € 485 000 • REF. 409922HORECAGELEGENHEID AAN HET STRAND • N-Holland. A1-loc.16 jr gevestigd. Restaurant, terras, kleine keuken. Kooppand 650 m2

zakelijk, woning 150 m2, in overleg. Prachtige inr. Alles in goede staat.Vraagprijs bedrijf € 325 000 • REF. 410421CAFE - WOONHUIS • Zuid Limburg. In middelgrote plaats.Vast cliënteel. Uitbr. Mog. Dagzaak. Gn afname verpl. Alle verg. Aanw.Huur café + woonh. 1100 € p/m. Omzet 120000 €. Cashfl. 38 000 €.Vraagprijs € 40 000 incl. Complete inventaris • REF. 410390CAFE ANNEX CAFETARIA • Montferland. Aan drukke toer. Fietsroute.Groot terras 30 zitpl. Café 90 m2. Cafetaria 65 m2. Keuken, vriescel, koelcel. Woonh.: liv., keuken, 5 slpks, bdk. Perceel 554 m2. Bwjr 2010. Prijs € 520 000 inclusief inventaris en voorraad • REF. 410702EETCAFE • Zeeland. Centrumlocatie in middelgroot dorp.70% vast cliënteel. Café 135 m2, eetged. 40 zitpl. Terras 80 m2. Feestzaal 180 m2 annex woning 2 slpks. Voll. Ingerichte keuken.Vraagprijs € 169 000 (huur 1 800 € p/mnd) • REF. 410555BRUIN CAFE • Zaanstad. A-locatie. Centrum.Oud hollandse inrichting. Huurpand 70 m2. 20 jaar gevestigd. lage huisvestingskosten. 75 % vast klantenbestand.Vraagprijs € 70 000 • REF. 410504GRAND CAFE • Gelderland. Toeristische plaats.60 zitpl. + terras 60 zitpl. Catering service. Solide basis. Bedrijf in volle running met uitbreidingsmog. Zeer mooie en complete inrichting. Vraagprijs € 165 000 • REF. 410582

INST. VR FIGUURCORRECTIE CONDITIE EN VOEDINGSADV. • Friesl.Voorzien van alle benodigde app. Studio 90 m2. Kleedruimte, douche, wc's 30 m2. Overige 30 m2. Huur 960 € p/mnd incl. Btw.Vraagprijs € 59 000 • REF. 410600KAPSALON • Provincie Utrecht. Op prachtige locatie.Moderne inr. (2 jr oud). 25 behandelpl. Waarde 150 000 €. Opp. 150 m2.Gekwalificeerd pers. Omzet 900 000 €. Huurprijs pand 2 500 € p/mnd. Vraagprijs € 395 000 inclusief inventaris • REF. 410597

KAPSALON IN EIGEN PAND • Nw Drenthe. Gunstig gelegen met gratis p.13 behandelpl. Tevens verkoop sieraden enz. Totaalopp. 120 m2 bestaandeuit salon, kantoor, kantine, wasruimte, 1ste etage 80 m2.Vraagprijs € 179 000 k.k. • REF. 410616ORGANISATIE SCHOONHEIDSSPECIALISTEN • Nederland. 10 jaar gevestigd. Inclusief gedeponeerde rechtsvorm cao. inclusief gedeponeerde merknaam - keurmerk. Vraagprijs: € 129 000 • REF. 410515

GARAGE BEDRIJF • 'T gooi. A1-locatie. • Winkel met tot. Assortiment +showroom. Eigen parkeerruimte. Huurpand 900 m2. 50 jaar gevestigd.Apk. Kentekenafgifte. Incl. Voorr. Inkoop.Vraagprijs € 265 000 • REF. 410522GARAGEBEDRIJF • Noord-Holland.3 bruggen. Voll. Inr. Huurpand 250 m2. Groot vast klantenbest. Part. En zak. Markt. Apk keuringen. Bovag. Franchiseform. Ivm waarborg-kwal.Vraagprijs € 269 000 • REF. 410520AUTOSCHADE HERSTELBEDRIJF • Provincie Groningen.Carr. Hefbrug 1,5 ton. Compr., spotter sx infrarood droger, mobiel afzuigapp., verfspuiten, toebeh. Werkpl. 150m2. Kantoor, toilet 30 m2.Vraagprijs € 85 000 incl. Voorraad (huur 750 €) • REF. 410720GARAGE - CARROSSERIE- CARWASH • Benelux.Terr. 19 000 m2 waarvan 13 220 nog bebouwbaar. Geb. 4 800 m2: gr.Showroom, uitg. Werkpl., wasruimte, mag., stockage, gr. App. 400 m2. Fonds + muren + terrein : € 31 000 000 • REF. 781624GARAGEBEDRIJF • Omgeving Apeldoorn. Ruime eigen parkeerruimte.Remmenbank,4 gas tester, roetmeter, afzuiging, balanceer app., apk uitlees app., co2 las app, enz. 3x hefbrug, 2x hydraulisch. Vraagprijs € 77 000 (alles volgens eisen rdw) • REF. 410701AUTOSCHADEBEDRIJF • Zuid-Hollandse eilanden.Vast klantenbest. Opp. 300m2: werkpl. 250m2, spuitcab. 50m2. Kantoor en mag. Mengkamer met pc best. 2 bruggen,... Stab. Omzet.Vraagprijs € 89 000 inventaris, goodwill, voorraad • REF. 410571BERGINGS EN SCHADEHERSTEL BEDRIJF • Noord Nederland.Perceel 3 000 m2, beb. 950 m2, loods 550 m2. 2 gecertificeerde bergings-voertuigen. 4 bestelauto's, spuitcabine, 2x stofafz. Units,..Vraagprjis € 675 000 excl. Btw • REF. 410612GARAGEBEDRIJF • Omgeving Veendam kruising a7-n33.1x 4 + 1x 2 kolomshefbrug 4 ton, balanceermach., banden app., compr.,enz. Werkpl. 200m2. Kantine, kantoor, mag. 100 m2 en groot parkeerterr.Vraagprijs € 85 000 inclusief voorraad • REF. 410730

PAND • Centrum van het land. Provincie Utrecht.Gelegen in oude binnenstad. Aan gracht. betreft uniek pand van historische betekenis.Vraagprijs € 1 200 000 k.k. • REF. 410593BEDRIJFSPAND MET WONING • Drachten. Zeer gunstig gelegen.800 m v/h centrum. 5 jr geleden gerenoveerd. Opp. Winkel 100 m2. Kantoor, toilet 20 m2. Woning: liv., keuken, slpk, douche. Perc. 400 m2. Vraagprijs € 289 000 k.k. • REF. 410711COMMERCIEEL COMPLEX • Benelux. Uitstekende ligging. Terr. 19 000 m2 waarvan 13 220 m2 nog bebouwbaar. Momenteel: garage-carros.-wash + geb. Tot. Van 4 800 m2 + pr. Ruim app. 400 m2. Voor het geheel : € 31 000 000 • REF. 781609WINKEL/BEDRIJFSPAND • Kop van overijssel. Op zichtlocatie.Pand 2003. 60 m glazen pui. Betonnen verd.vloer, verd.hoogte 3m, tot.7m. Perceel ± 2 900 m2. Bg 1 000 m2. 1ste verd. 900 m2. Zeer ruime p.Prijs € 599 000 bedrijfsovername bespreekbaar • REF. 410619HOEKPAND • Rotterdam centrum. Top a1 locatie.Opp. 200 m2, mog. Uitbr. Nr 800 m2. Alarm + meldk. Airco. Betegeldevloer. 380 en 220 volt. Huur 4 300 € p/m. Laden en lossen achterz. Vraagprijs overname huurcontract € 295 000 • REF. 410568

KINDERKLEDING KADO’S EN ACCESSOIRES • Noord-Brabant. In hartje centrum van grote stad. Zaak in vol bedrijf met mogelijkhedenen webshop. Vraagprijs € 69 000 inclusief voorraad • REF. 4105832 DAMESMODEZAKEN UITERST GERENOMMEERD • Maastricht.1) in het centrum van maastricht op absolute en unieke a-locatie. 2) aan de rand v/h centrum op schitterende loc. Uitst. Cijfers/rendement.€ 330 000 all in (excl. Voorraad) evt apart te koop • REF. 410625ZONWERINGSBEDRIJF • Aalsmeer. Op industrieterrein.20 jaar gevestigd. Huurpand 90 m2. Lage kosten. vast klantenbestand.Zakelijk en particuliere markt. Vraagprijs € 149 000 • REF. 410505DEUREN EN KOZIJNENSPEC.ZAAK • West-Brab. Aan verkeersweg.Met montageteam. Fraaie nwe showr. Van 370 m2. Werkpl. 100 m2. Airco, alarm, alle fac. Bedrijfswagens. Goede stab. Omzet en rendement. Vraagprijs € 190 000 inventaris, goodwill, voorr. • REF. 409980MEUBELSTOFFEERBEDRIJF • Benelux.Gericht op nieuw stoffeerwerk vr de projectmarkt en halffabr. (stoffeer-delen) vr de meubelindustrie. Zkt partner om pot. Groei te verwezenlijken. Financiële + techn. Inbreng (tot. Overn. Bespr.) • REF. 410618STOMERIJ ANNEX KLEDINGREP. 80% VASTE KLANTEN • Rotterdam. Nwe app. Krachtstroom. Opp. 55m2. Huur 1250€ p/m. Electrolux droger4300s, reiniger ama 216sp (2006) strijktafel, elektr. Stoomketel. 3 wasm. Vraagprijs € 69 000 inventaris en goodwill • REF. 409654DIERENSPECIAALZAAK • Friesland. A1-locatie in grote plaats.Eigen bezorgdienst. Oppervlakte winkel 200 m2. Magazijn 12 m2. Omzet indicatie 420 000 € ex btw. Huur 2 265 € p/mnd.Vraagprijs € 65 000 + voorraad • REF. 410710DATA STORAGE SOLUTIONS • Nederland. Benelux.O.a. Ddos protection solution. Visual object tracking solution. 4 jaar ontwikkeling. Vraagprijs € 53 000 en 95 % van het bedrijf • REF. 410517PANDJESHUIS • Alkmaar.O.a. Inkoop, verkoop en terugkoop van duurzaam gebruikte producten.Huurpand 220 m2. Lage kosten. Hoog nette resultaat.Vraagprijs € 239 000 • REF. 409941

TABAK EN GEMAKSWINKEL • Veendam. A1-locatie.Goed lopende zaak. Opp winkel 88 m2. Kantoor, magazijn, keuken,toilet 12 m2. Met feest en cadeau artikelen. Groot vast klantenbestand.Vraagprijs € 61 000 + voorraad • REF. 410706UNIEKE SPELLEN - PUZZELS EN OBJ. SPEC.ZAAK • Rotterdam.Gerelateerd aan natuurkunde, wiskunde, logica. Www.arabesk.nl. Klantenbest. 2000. Winkel 260 m2, kelder. Huur 1544 € excl. Btw p/mnd.Vraagprijs € 59 000 inv., goodwill, ged. Voorraad • REF. 409981INTERN. BEKEND INTERNET SCHEEPSMAKELAARDIJ • W-Europa.Hoge ranking op internet (kantoor eventueel in lemmer te huur). tevens redelijke gevulde portfolio.Vraagprijs € 61 000 • REF. 410614VIDEOTHEEK ANNEX AVONDWINKEL • Friesland. A-locatie.Groot vast klantenbest. Mogelijkheid zonder expansie. Omzet 230000 €.Winkel 80 m2. Kantoor, mag., keuken, toilet. Huur 1000 € excl.Vraagprijs € 75 000 + voorraad • REF. 410613UNIEK BEDRIJF IN ONTW. APPLICATIES MOBIELE NETW. • Benelux.Reeds een goed draaiend spel aanwezig. Cms ontwikkeld voor de ipad als basis voor een unieke portfolio app., die geschikt is voor iedere markt.Vraagprijs 28 000 • REF. 410608EXCL. CADEAUWINKEL • Middelgrote pl. In de buurt van nijmegen. Regionale spec. Voor boeddha's, fotolijsten en kristal art., leonardo glasenz. Vast klantenbest. Instapkl. Grote voorraad ruimte. Huurprijs 950 €.€ 35 000 incl. Grote voorraad en gehele inventaris • REF. 410592GEMAKSWINKEL • West-Brabant. Grote plaats. Bekend w.c.Boeken, tijdschr., tabak, postagentschap, wensk., loterijen etc. Franchise.Opp. 134 m2. Airco, alarm, rolluik. Stabiele omzet. Huur 2 650 € p/m. € 150 000 inventaris, goodwill (voorr. € 50 000) • REF. 410574ZORGHULPMIDDELEN BEDRIJF • Zuid Nederland.Grote expertise met innovatieve unieke prod. Huurpand 145 m2 aanwezig.Vast klantenbest. (40 grote inst. In nl en belgië). Groeiende omzet.Vraagprijs € 295 000 inventaris, goodwill • REF. 410573GEPATENTEERDE PIJPENBUIGER WWW.BUIGTANGEN.COM • Nl.Unieke tang die 180° kan buigen. Vr allerlei toep. W.o. Install.en/of koel-techn. Voor alle soorten leidingen 12 t/m 22 >mm,vliegtuigalum. Uitgev.Vraagprijs € 125 000 inventaris, goodwill, voorr. • REF. 410558GAMES SHOP • Purmerend. A-locatie. Nabij centrum.O.a. Volledig assortiment. Huurpand 125 m2. Volledige inrichting. 8 jaar ge-vestigd. 75 % vast klantenbestand. Inclusief voorraad inkoop 110 000 €.Vraagprijs € 165 000 • REF. 410509WEBWINKEL MET MILITAIRE EN OUTDOOR ART. (nl + e) • Nl.Zie www.militarygadgets.nl (eu). Thuiswinkelwaarborg certificaat. Klantenbest. Data-analyserapport van de site. Modulair cms systeem.. Vraagprijs € 42 000 inventaris, goodwill, voorraad • REF. 410560DROGISTERIJ ANNEX PARFUMERIE • Regio Sint-Willebrord. A-loc.Winkel 150m2. Kantoor en mag. Optie: woning (boven). 4 slpks, dak-terras25m2, garage. Voorr. 200 000 €. Huur 3000 € p/m incl. Woning.€ 95000 inv., goodw. Pand incl. Woning 400 000 € • REF. 410567AUDIO + VISUAL RENTAL BEDRIJF (verhuren prof. Prod.) • Z-Holl.Geluid, licht, toneel vr festivals, concerten,.. Klantenbest. 300. Zeer uitgebreide inv. Hard+ software. Pand 400 m2. Huur 1850 € p/m. 1) inv.+gw. € 495 000 - 2) 1/2 inv. + gw € 340 000 • REF. 409638GROOTHANDEL FOOD EN NON FOOD • Nederland.Vast klantenbest., 1 300. Met multifunctionele site en webshop. Groot ass.Goede omzet en rendement. Wegens ander objectief (optie: pand).Vraagprijs € 1 200 000 inventaris, goodwill • REF. 409653FABR. VAN HYDRAULISCHE COMPONENTEN • Regio Amsterdam.Internationale markt o.a. Vs, rusland en europa. 80 % verzekerde jaaromzet. Huurpand 1 400 m2. Productiehal, expeditiehal + kantoren. Vraagprijs € 295 000 excl. Financieringskosten • REF. 409938ANTI ZONNEBRAND PRODUCTEN OP B10 BASIS • Nederland.9 formules, allen gecertificeerd. Gedeponeerd bij fabriek en productie. Alle prod. Direct beschikbaar voor de intern. Markt. Www.nl-europe.com.Vraagprijs € 330 000• REF. 409940HANDELSVEILING+CASH&CARRY BOOMKW. BLOEMEN/PL. • Nl.1) ca 1 km van de snelweg. Bedrijfspand 800 m2. Bloemenkas 460 m2.Huur in overleg. 2). Op 7 500 m2. Kantoor 35 m2. Huur in overleg. 1) € 490 000 (ook separaat tk) 2) € 130 000 • REF. 409997HANDDRUKKERIJ • Almere. Industriezone.Handbedrukken van excl. Decoratie, gordijn en meubelstoffen. Intern. Zakelijke markt. Mogelijkheid tot participatie in overleg. Huurpand 650 m2. Vraagprijs € 329 000 • REF. 410512KOELTECHNIEK BEDRIJF • Amsterdam. Industriezone.Verkoop, onderhoud en installatie van koeltechnieken en airconditioning.Nieuw huurpand 350 m2. Evt kooppand. Groot vast klantenbestand.Vraagprijs € 550 000 • REF. 410514DRUKKERIJ • Amsterdam. A1-locatie. Centrum.36 jr gevestigd. Kooppand 115 m2. Overname in overleg. Zakelijke markt.O.a. Gesp. In folie en preeg afwerking. Incl. Alle machines en inrichting.Vraagprijs € 320 000 • REF. 410516TRANSPORTBEDRIJF GESP. GEV. STOFFEN (klasse 1 t/m 9) • Z-Holl.Vast klantenbest. Europa. Aantal recente wagens 10 >. Stabiele omzet.Tot. Opp. 2500 m2. Inpandige woning. Kantoor, kantine, garage, terrein. € 2,2 milj. inv., goodwill, pand en terrein • REF. 410556BEDRIJF MET INDUSTRIEEL ONDERHOUD • Zuid Nederland.Spec. Petrochemie. Vca gecertificeerd. Evt werkpl. En kantoor. Compl.Werkpl. Inv. En spec. Softw. Unit4 + randsoftw. Stabiele stijgende omzet.Vraagprijs € 450 000 inventaris, goodwill • REF. 410570TRANSPORTBEDRIJF • Noord-Brabant.Benelux w.o. Veel groupage en containervervoer. Vaste klanten. Stijgendeomzet. 6 wagens en opleggers. Opp. 4 500 m2, 2 loodsen (800 + 200 m2). Vraagprijs € 945 000 inventaris, goodwill, o.g. • REF. 409982ONLINE VERKOOP TICKETS • Schiphol. A-locatie Schiphol Airport.O.a. hotels en autoverhuur. Automatisch gecatogariseerd op de laagsteprijzen. IATA licentie. Verw. omzet 2012, 3,5 milj. €. Uitst. handelsnaam. Vraagprijs € 950 000 • REF. 410503

Voeding

Horeca

Kapsalon - Wellness

Garage

Panden

Diensten en diversen - MKB

Koop of verkoop uw bedrijf of winkelZonder provisie

www.argus-benelux.nl - Bel Argus:020-312 04 80 - argus-ned@argus-ned.nl

Advertentie

B E D R I J F S O V E R N A M E S

Ondernemen 7_Mise en page 1 12/06/12 17:59 Page1

1

12 en 6

1

1

1

Regionale ondernemerscongressen20 september apeldoorn3 en 4 oktober groningen

7 november eindhoven21 en 22 november amsterdamvoor alle ondernemers in nederland. Kijk voor meer infoop www.ondernemerscongres.nl

2

Nazomerborrel10 september den Haagvoor leden en relaties van MKb-nederland

3

Bijeenkomst Algemeen Bestuur MKB-Nederland (besloten)18 september den Haag12 november den Haagalgemeen bestuur MKb-nederland

MKB INFORMEERT

Kalender Meer informatie: evenementen@mkb.nl

Sneller ondernemen

Mkb’ers maken onvoldoende gebruik van de vele kansen die internet biedt. Dat blijkt uit de scan ‘Sneller Ondernemen’, een initiatief van MKB-Nederland, UPC Business en Ziggo Zakelijk. Uit de inmiddels ruim 1000 ingevulde scans komt het beeld naar voren dat ondernemers wel graag meer gebruik willen maken van snel internet en de kansen die het web biedt (zo heeft 52 procent er wel oren naar om binnen nu en twee jaar vaker mobiel te werken en wil 57 procent producten en diensten online aanbieden) maar niet weten wat daar precies voor nodig is. In de scan kunnen ondernemers invullen welke kansen ze zien en grijpen, gemiddeld halen ze daarbij een score van 48,5 procent. Dat bete-kent dat ze de helft van de online mogelijkheden niet benutten. Zo houdt bijvoorbeeld slechts 36,4 procent van de ondernemers zich bezig met verkoop via webshops. Ook internetbellen scoort met 37 procent laag. Daarnaast heeft lang niet iedereen kaas gegeten van zaken als cloud computing, een online administratie voeren of ver-gaderen via videoverbinding. Zonde, want met een slimme inzet van ICT en een snelle en stabiele breedbandverbinding kunnen bedrijven efficiënter en productiever werken. Bovendien geeft snel en efficiënt ondernemen een impuls aan innovatie en economische groei. Door middel van de scan wil MKB-Nederland ondernemers op weg helpen. Wie de online scan invult, weet direct hoe hij of zij er online voor-staat en welke kansen er nog te benutten zijn. Invullen kan op www. snelleronderneme nscan. nl

De komende maanden gaat MKB-Nederland van start met 25 nieuwe Green Deals: duurzame initiatieven die moeilijk te realiseren zijn, bijvoorbeeld omdat er sprake is van knellende lokale of landelijke regelgeving of omdat de ondernemer advies nodig heeft bij de te nemen duurzame maatregelen die nodig zijn om een succes van het project te maken. MKB-Nederland wil ondernemers hierbij graag ondersteu-nen en is de afgelopen maanden druk bezig geweest met het bij elkaar brengen van partijen die elkaar in het proces van verduurzaming kunnen versterken. Aan het eind van 2013 moeten de ondernemers per maatregel een forse energiebesparing van 20 procent gerealiseerd hebben. De Green Deals bevinden zich in de opstartfase. MKB-Nederland zal na de zomer de initiatieven uitgebreid toe-lichten, maar hieronder alvast een tipje van de sluier:• Koninklijke Horeca Nederland: het realiseren van zuini-

gere verlichting;• De gemeenten Tilburg, Goirle en Waalwijk ontwikkelen

een bedrijfsscan waarmee ondernemingen snel inzich-telijk krijgen op welke gebieden zij besparingen kunnen realiseren. Na de scan worden zij aan de juiste partij gekoppeld om de besparingen te realiseren;

• FC Groningen in samenwerking met de stad Groningen: de businessclub zal een aantal initiatieven op het gebied van good housekeeping doorvoeren, onder meer zuini-gere verwarming en verlichting;

• Brancheorganisaties NBOV (brood- en banketbakkers) en KNS (slagers) gaan een project met forse besparings-mogelijkheden op het gebied van koeling aan.

48 Lobby

The Next Entrepreneur

25 nieuwe Green Deals van start

Webwinkel Fantasy verdient online

MKB-Nederland is in samenwerking met Rabobank op zoek naar ’s lands meest veelbelovende entrepreneur. Ambitieuze ondernemers – deelnemers beschikken over een businessplan, zijn hun onderneming op of na 1 januari 2010 gestart of gaan binnenkort van start – hebben nog tot 21 september de tijd zich aan te melden op www.thenextentrepreneur.nl door de ondernemersscan in te vullen. Deze scan levert een indruk van de vaardigheden van de ondernemer op, die daarna aan de slag kan met nuttige tips en een to do-list. Social media spelen een belangrijke rol binnen de verkiezing van The Next Entrepreneur: een ondernemer (in spe) moet immers in staat zijn om aandacht voor zijn bedrijf te genereren. Deelnemers

delen daarom na inschrijving op de website hun profiel op Facebook, LinkedIn en Twitter en proberen zoveel mogelijk stemmen binnen te halen. Na 21 september selecteert een vakjury op basis van de uitkomst van de scan en het aantal stemmen zestien kandida-ten voor vier regionale voorrondes. Tijdens die voorrondes, waarin de ondernemers bevraagd worden door de jury, wordt steeds een winnaar uitgekozen die met 2.500 euro naar huis gaat. Uiteindelijk nemen vier winnaars het tijdens de landelijke finale tegen elkaar op voor de hoofdprijs van 12.500 euro.

Nederland Verdient Online is een succes: steeds meer onder-nemers maken gebruik van deze laagdrempelige manier om een webwinkel te starten. Anouk Bijsterbosch van servieswinkel Fantasy is één van die ondernemers. Bijsterbosch is bedrijfsleid-ster bij de ‘fysieke’ winkel Fantasy, die in Apeldoorn staat. Over een aantal jaar hoopt ze het bedrijf over te nemen. Bijsterbosch denkt graag mee over het ontplooien van nieuwe initiatieven die gunstig zijn voor de zaak. ‘Ik was altijd al geïnteresseerd in een webwinkel, maar het is nogal een gedoe om het ontwerp uit te besteden en het kost bovendien veel geld. Dus toen ik las over Nederland Verdient Online, was ik meteen enthousiast.’ Bijsterbosch maakte gebruik van het aanbod om gratis een web-winkel aan te maken. ‘Het wees zich vanzelf. Ik had een keer een probleem met het uploaden van productfoto’s, maar toen ik een e-mail met mijn vraag stuurde, had ik binnen een half uur een bruikbaar antwoord. Het is niet moeilijk om via de portal zelf een webwinkel aan te maken. Ondernemers hoeven dus niet bang te zijn de stap te maken.’

De website is klaar en het resultaat mag er zijn, vindt Bijster-bosch. ‘Onze webwinkel was begin juni volledig operationeel en ik heb alleen maar positieve reacties gekregen. De eerste bestel-lingen zijn binnen. Ik verwacht zeker business te halen via de site. Onze winkel in Apeldoorn is flink druk, veel last van de crisis heb-ben we niet. Toch hoor ik soms dat mensen onze winkel voorbij lopen vanwege de luxe uitstraling. De drempel om via internet te kopen, is veel lager. Mensen kunnen zo bekijken of er producten zijn die binnen hun budget passen, en die zijn er altijd. En als je op zoek bent naar een luxe cadeau, dan is het fijn dat thuis te laten bezorgen.’ Bijsterbosch bezint zich nog op manieren om de webwinkel bre-der onder de aandacht te brengen. ‘We hangen posters op in de winkel in Amersfoort en zijn zeer actief op Facebook. Wellicht is er nog meer mogelijk.’De producten die Fantasy verkoopt, zijn grotendeels breekbaar. Durft Bijsterbosch het versturen aan? Lachend: ‘Jazeker. We hebben uitgebreid geoefend met proefzendingen en weten nu precies wat voor verpakkingsmateriaal we moeten gebruiken om alles onbeschadigd aan te laten komen. Bovendien vertrouwen we op de dienstverlening van PostNL.’

www.shopfantasy-apeldoorn.nl

4

Prinsjesdagborrel18 september den Haag leden en relaties van MKb-nederland en vno-nCW (op persoonlijke uitnodiging)

5

Jaarcongres MKB-Nederland5 november den HaagHet grootste lobby- en netwerkevene-ment voor het mkb. voor politiek, over-heid, bedrijfsleven en pers

6

Eindejaarsborrel MKB-Nederland en VNO-NCW20 december den Haagvoor politiek, overheid, bedrijfsleven en pers

Wist u dat…

7 op de 10 nederlanders online shoppen?

Bedrijven die het internet intensief gebruiken, groeien twee keer sneller dan ondernemingen die dat niet doen, blijkt uit recent onderzoek. De consument vindt het steeds normaler om op internet te shoppen; maar liefst 7 van de 10 Nederlands kocht in 2011 online. Nederland behoort daarmee tot de Europese top van landen met de meeste internetshoppers. Internet biedt kansen en ondernemers doen er verstandig aan hun diensten en producten online aan te bieden. MKB-Nederland constateert dat ondernemers wel online willen, maar niet altijd weten hoe. Daarom bundelt MKB-Nederland de krachten met Google, ING en PostNL in het initiatief Nederland Verdient Online, bedoeld om ondernemers méér te laten halen uit online activiteiten. Nederland Verdient Online biedt ondernemers onder meer een gratis domeinnaam, een gratis website of webwinkel, betalingen via iDEAL, begeleiding bij het opzetten van een online adverten-tiecampagne, persoonlijke hulp bij de entree op het web en trai-ningen tijdens evenementen door het hele land. Kijk voor meer informatie op www.nederlandverdientonline.nl

COLOFON

Redactie

Katja Lamers / k.lamers@mkb.nl / www.mkb.nl

Tekst Nicole Gommers onder redactie van Katja Lamers

Adreswijzigingen: ledenadministratie@mkb.nl

Volg MKB-Nederland op Twitter: www.twitter.com/MKBNL.

Elke eerste donderdag van de maand in uw mailbox:

de nieuwsbrief van MKB-Nederland met nuttige tips en informatie.

Meld u aan op www.mkb.nl/nieuwsbrief.

Een vraag over ondernemerschap? Stel hem aan de MKB Servicedesk:

088-6520020 (lokaal tarief). Lid worden van MKB-Nederland?

Bel dan 088-6520026.

50 Service

Twee jaar MKB Rotterdam

‘Rotterdam is een doffe diamant.’ Zo typeerde Bruno Tideman de stad twee jaar geleden in Ondernemen! ‘Het midden- en kleinbedrijf was hier nauwelijks georganiseerd, ook vanuit MKB-Nederland was er geen dochterorganisatie actief. We zijn in het diepe gesprongen en hebben vooral heel goed afgetast waar de behoefte van lokale ondernemers lag.’ Het resultaat: ‘MKB Rotterdam is alive and kicking. Daar hebben we de afgelopen twee jaar hard aan gewerkt.’ MKB Rotterdam kent als lokale ondernemersorganisatie – of, anders gezegd, als ‘afdeling’ van MKB-Nederland – geen eigen leden. ‘Wij maken Rotterdamse ondernemers direct lid van MKB-Nederland, zodat zij kunnen profiteren van alle landelijke voordelen van het sterke, centrale netwerk. Net als alle andere leden van MKB-Nederland kunnen zij gebruik maken van alle informatie, hebben toegang tot congres-sen en de Week van de Ondernemer, et cetera.’ Tideman heeft zich echter vooral hard gemaakt voor het lokale werk, en daar ligt voor de Rotterdamse ondernemers dan ook voornamelijk de meerwaarde. ‘Wij hebben onze eigen evenementen die gericht zijn op netwerken en informatie. Van haringparty tot kerstborrel en werkgroepen waarin ondernemers kunnen aanschuiven om mee te praten over verbeterpunten in het Rotterdamse onderne-mingsklimaat.’ Die punten zijn er genoeg. ‘Denk bijvoorbeeld aan de verkeersknelpunten in de stad, of de aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt. Dat zijn twee belangrijke issues waar veel over te doen is. Daarnaast proberen we het imago van de stad te verbeteren. De lokale politiek heeft veel aandacht gekregen voor haar beleid om de veiligheid te vergroten, maar paradoxaal genoeg heeft dat Rotterdam ook op de kaart gezet als onveilige stad. Iedereen weet dat een goed leefklimaat ook een goed ondernemersklimaat betekent, dus daarom zetten we ons op verschillende manieren in voor het aanzien van de stad. Zo heb-ben we bijvoorbeeld een winkelstraatprijs in het leven geroepen. Een ander onderwerp dat hier erg leeft, is de leegstand van kantoorpanden.’ Tideman beluistert daarnaast enthousiasme bij leden over de afdeling inkoop: ‘Leden kunnen zo voordelen halen op producten

en diensten, bijvoorbeeld op energie en kantoorartikelen.’De aanpak van Tideman heeft MKB-Nederland inmiddels zo’n 200 nieuwe leden opgeleverd. ‘Naast deze 200 ondernemers die lid zijn geworden, hebben we veel partnerships afgesloten, bijvoorbeeld met onderwijsorganisaties en mediapartners. Dat dat zo goed loopt, is omdat wij het belangrijk vinden om te ver-binden en elkaar te versterken. Zo bereik je het meest. MKB Rot-terdam kun je nu typeren als een sterke organisatie die serieus genomen wordt door alle partijen.’ Tideman is naast zijn werk-zaamheden voor MKB Rotterdam partner bij advocatenkantoor Wessel Tideman Sassen. Lachend: ‘MKB Rotterdam is eigenlijk een prachtige hobby die behoorlijk uit de hand gelopen is.’In de toekomst wordt het niet rustiger, aldus Tideman: ‘We gaan breed inzetten op de gemeenteraadsverkiezingen van over twee jaar, onder meer door het vervaardigen van stemwijzers. Daar-naast beginnen we een werkgelegenheidsoffensief om banen te creëren. Het draait immers allemaal om groei.’

MKB Rotterdam, de eerste lokale afdeling van MKB-Nederland, ging precies twee jaar geleden van start. Meer zichtbaarheid voor de lo-kale en regionale lobby, lokale ondernemers beter bedienen vanuit een sterk centraal netwerk en opkomen voor de belangen van lokale ondernemers: dat was destijds de missie van Bruno Tideman, voorzit-ter van het bestuur van MKB Zuid-Holland. Inmiddels staat MKB Rot-terdam stevig op poten. ‘We hebben veel neergezet.’

Maar liefst 1289 ondernemers bezochten op 30 mei het Ondernemerscongres Rijnmond in Ahoy. Hans Biesheuvel, voorzitter van MKB-Nederland, sprak over het lenteakkoord en de economische crisis: ‘Er is maar één echte uitweg uit de recessie en dat is groei die van ondernemers komt.’

Ondernemerscongres Rotterdam Rijnmond

MKB INFORMEERT

Om succesvol internationaal te kunnen ondernemen wil je overal snel kunnen reageren. Daarom is er voor ondernemers die regelmatig in het buitenland zijn Vodafone InBusiness Web Passport. U en uw medewerkers bellen, mailen en internetten in 42 landen tegen nationale tarieven. Zo laat u geen kans onbenut.

Kijk op vodafone.nl/inbusiness_passport

Ondernemen gaat gewoon door

280.01.068 Roaming_SME_210x276.indd 1 11-06-12 14:53