Omwille van de smeer … 2012-1.pdfin B-H-V. De parketten worden wel verdeeld, één voor Brussel-19...

AFGIF TE KAN TOOR 3000 LEUVEN 1

42e jaar gang - Nr. 1 januari-februari 2012Bel gië-Bel gi que

P.B.3000 Leuven 1

BC 5971Twee maan de lijks onaf han ke lijk alge meen-cul tu reel tijd schrift van de vzw VKD-SPOOR SLAGVer ant woor de lijke uit ge ver: André Vanhaeght, Jozef Kumps straat 61, 1560 Hoeilaart

Erkenning: P 306656

Losse nummers: € 3,50

In dit nummer onder meer:

Eurobreuklijn door

België

F

Bedenkingen van

H. Deweerdt

F

Zaventem

F

Davidsfonds Overijse

F

Lekkere druiven

F

Kronkel

Elio's taalkundig charme-offensief (Vlamingen, hou je kindjesbinnenshuis): Vae victis! (Wee, de overwonnenen!)

Omwille van de smeer …

2 Spoorslag jaargang 42, nummer 1 -2012

Redactioneel

Een gelukkig 2012, beste lezers. In ons tijdschrift, dat zijn 42e jaargang aanvat, leest u vaakniet hetzelfde als wat sommige media en kranten voor ons in petto houden. Onze bedoelingis het u goed en waarheidsgetrouw te informeren, maar wij moeten vandaag optornentegen een perceptie, tegen moedwillige desinformatie verpakt in een vaak geveinsdenthousiasme. Geestdrift omdat er eindelijk een regering is. Punt. En dat blijft zo tot in2014! Onze redactie gaat echter niet akkoord met de manier waarop Vlaanderen behandeldwordt.

Als u echter meent dat wij de bal misslaan, als u niet akkoord kan gaan met onze artikels,laat het dan via lezersbrief gerust weten! Wij openen een lezerstribune vanaf volgendnummer.

Plots ging het heel snel vooruit met de staatshervorming. Er werd haastig een regeringgevormd met 7 Franstalige excellenties, 6 Nederlandstalige ministers en 4 Vlaamse en 2Franstalige staatssecretarissen. De drie kleine Vlaamse regeringspartijen - 43 op 88Vlaamse kamerleden - zien geen probleem in onze forse minderheid in parlement ensenaat. Vlaanderen koos in juni 2010 democratisch voor verandering. Ons stoort een enander!

Ten eerste: wat CD&V en de twee andere Vlaamse regeringspartijen ook mogen beweren,B-H-V is verre van zuiver gesplitst. Men heeft van de zes gemeenten, waar de faciliteitenuitdovend moesten zijn, een nieuw kieskanton Sint-Genesius-Rode gemaakt metbijkomende faciliteiten. Burgemeesters die er zich niet houden aan de taalwetten, wordeneventueel benoemd door het tweetalig Grondwettelijk Hof.

Ten tweede de Brussels Metropolitan Region, eventjes in de koelkast gehouden en de nietgerealiseerde splitsing van het gerechtelijk arrondissement Brussel, dat blijft bestaan meteen Franstalige en een Nederlandstalige rechtbank, beide bevoegd voor alle 54 gemeentenin B-H-V. De parketten worden wel verdeeld, één voor Brussel-19 en één voor Halle-Vilvoorde, maar in H-V. worden Franstalige magistraten toegevoegd, die alleen functioneeltweetalig moeten zijn.

Ten derde de financieringswet, die Vlaanderen jaarlijks honderden miljoenen euro’s kost.Lees hierover de studie die Herman Deweerdt (Aktiekomitee VSZ) i.s.m. de universiteitNamen maakte en leer het verschil kennen tussen de inkomsten uit eigen fiscale middelenen de federale dotaties volgens voor ons nadelige verdeelsleutels. Dat de fiscale autonomiestijgt van 20% naar 35% zijn peanuts, het had véél meer moeten zijn, zodat Vlaanderenminder afhankelijk werd van de federale dotaties. De Vlaamse personenbelasting en desociale zekerheid (75 miljard) blijven federaal. Daarnaast is er nog de solidariteitsbijdragevan 2,1 miljard die vanaf 2022 gedurende tien jaar wordt afgebouwd ten koste van detoelagen voor het Nederlandstalig onderwijs, die reeds verminderd worden vanaf 2010!Voor de Vlaamse Gemeenschap betekent dit een verlies van 95 miljoen euro in 2012.Vergeten wij ook niet de jaarlijkse blanco cheque voor het Brussels HG van 540 miljoeneuro om straten schoon te vegen! De Vlaamse regeringspartijen hebben haast blindelingsde voorstellen overgenomen van het instituut Emile Vandervelde, het PS-studiebureau.CD&V, Open VLD en SPa hebben hun vroeger ingenomen standpunten ingeslikt ensprongen naar de overkant. Professor B. Maddens vergeleek deze politici tijdens denieuwjaarsreceptie met flip-flop-politici van de VS: onbetrouwbaar laverend van linksnaar rechts. De flip-floppers noemen dat de politiek van de compromissen.

Ten vierde de merkwaardige spoed voor de slordige begroting 2012. Typisch voor de PS:als men niet toekomt, leent men wel ergens miljarden met bijhorende interesten. Men wisteind november dat de economische groei in 2012 hooguit 0,6% zou zijn, maar men cijfertmet 0,8%. De EU berekende een begrotingstekort van 3,25% van het BBP i.p.v. de opgelegde3%. Het BBP had in het 3e trimester 2011 een negatieve groei van 0.1%, zodat de E.U.beducht was voor begrotingen die de pan uit swingen; van de Belgische begroting werdsnel 1,4 miljard “bevroren”. Het begrotingstekort 2011 kwam uit op 4% i.p.v. 3,6%. Wie zaldie 0,4% bijpassen? Vlaanderen natuurlijk!

Vlaanderen is weer het kind van de rekening. Wij verdienen economisch aan de Europesetop te staan, maar 3 Vlaamse kleinere partijen steunen Di Rupo want zo blijven macht,financiële inkomsten, honderden kabinetsmedewerkers onder eigen vleugels. Waar is hetpassende beleid dat de welvaart in Vlaanderen en het welzijn van de Vlamingen vooropstelt? Geen enkele staatshervorming heeft Vlaanderen vooruitgeholpen. Om B. Maddensnog eens te parafraseren: de V-partijen zullen in 2014 (parlementsverkiezingen) een zwareverantwoordelijkheid dragen. Dan moet het erop en erover zijn. Dan verandert er ietswezenlijks in de richting van een autonoom Vlaanderen. Het is wellicht de laatste kans.

(afgesloten op 24-1-2012)

EDITORIAAL

wett. dep. BD 25 412

42e jaar gang - 2012 januari-februari nr. 1

Twee maan de lijks tijd schrift van devzw VKD-Spoor slag Oplage: 2 400 exem pla ren

JAAR ABON NE MENT:Indi vi du eel: € 15 - Steu na bon ne -ment: vanaf € 20 - Losse nummers:€ 3,50

BANK NUM MER van de vzw VKD-SPOOR SLAG: KBC : IBAN : BE41 4342 6165 8110

BIC : KREDBEBB

AAN GE SLO TEN VER E NI GIN GEN: De Beierij van IJse, DavidsfondsHoeilaart, Davidsfonds Overijse,Davidsfonds Tervuren, De IJse -zwaaiers Overijse, ’t Ge nootschapHoeilaart, Landelijke Gilde Overijse,Marnixring Overijse De Vrijheijt, St.-Ceciliakoor Overijse, St.-Martinusharmo nie Overijse, TrosToneel vereniging Druivenstreek,UNIZO Overijse, VakantiegenoegensOverijse, Vlaamse Klub Jezus-Eik,Vlaams Genootschap Overijse,Vlaamse Jongeren Overijse, vtb Kultuur Hoeilaart

KERN RE DAC TIE: Ingrid De Wilde, Greta Dumon, Jan Goossens, Henri Otte (eind-redacteur), Francis Stroobants(eindredacteur), Dries Vanhaeght(voorzitter en illustraties)

VASTE MEDEWERKERS:Jan De Broyer, Johan Deconinck,Roeland Gillis, Stefaan Hemeleers

REDAC TIE A DRES: e-post: [email protected]

WEBSTEK: www.spoorslag.org

VKD-SPOOR SLAG vzw:voor zit ter: Dries Vanhaeght; onder voor zit ter: Jan Goossens; pen ning mees ter: Johan Deco ninck; secre ta ris: Henri Otte

Onze vereniging is aangesloten bijde Vlaamse Volksbeweging -Brabant, bij het Halle-Vilvoorde -komitee en bij het Overleg centrumvan Vlaamse Verenigingen.

Lees- en lidgeld: € 15,00 per jaar

De volgende vergadering van

de vzw VKD-Spoorslag, tevens

ALGEMENE VERGADERING,

waarop alle leden welkom zijn,

heeft plaats op woensdag

21 maart 2012 om 20 uur

in Den Blank te Overijse.

3Spoorslag jaargang 42, nummer 1 - 2012

De waarde van symbolen en vlaggen

In ons vorig nummer hadden wij hetover het symposium rond de waardevan symbolen in De Schelp, dat eenhuldebetoon moest zijn voor IvanMertens voor zijn initiatieven met“Vlaanderen Vlagt”. Tegelijk werd het‘gebruikt’ om een publiciteitsman dekans te geven, een voorstel teformuleren om ons Vlaams symboolaaibaar te maken. Reacties konden nietuitblijven. Sommigen konden het nietlaten om de leeuwenvlag opnieuw inverband te brengen met gebeurtenissenvan 70 jaar geleden. Zij stellen dat deVlaamse Leeuw toen een handlangerwerd van het nationaal-socialisme.Maar was de Belgische driekleur datniet evenzeer?

Er was inderdaad het Vlaams Legioendat hoofdzakelijk ingezet werd in deomgeving van Leningrad (St.-Petersburg). Achteraf bleek dat deoprichting een verkeerd initiatief wasen als militaire collaboratie beoordeeldkon worden. De Vlaamse vrijwilligershielden vast aan de beloftes die StafDe Clercq (VNV) had gedaan en zeweigerden om een SS-uniform tedragen, omdat ze geen deel wildenuitmaken van de Waffen-SS. HetVlaams legioen stond niet hoogaangeschreven bij de Duitse legerlei-ding. Het is te begrijpen dat menaanstoot neemt aan het misbruiken vanons Leeuwensymbool in de rangen vanhet Vlaams Legioen. Men had dit veelbeter niet gedaan. Maar goed, hetfinancieel aspect, de scholen, jeugd- ensportverenigingen, geestelijken en detoenmalige politici lagen aan de basisvoor de dubieuze voorlichting van dejongeren. Informatiebronnen zoals wedie vandaag kennen, bestonden toenniet. Honderden Vlaamse vrijwilligers,waren verblind door de propaganda,trokken als 18-, 19-jarigen, als twinti-

gers, naïef en met valse motivering naarhet Oostfront. Ze werden er de doodingejaagd, weinigen kwamen terug uitde Russische krijgsgevangenkampenen die weinigen vlogen bij hunterugkeer voor jaren als collaborateurin de Belgische gevangenissen.

Stellen dat de Belgische driekleur toenverboden was, is zeker niet correct.Wist u dat in het Waals Legioen, eenonderdeel van de Waffen-SS, deBelgische driekleur op het uniform vande legionairs prijkte? En ook op hunpropagandistische postkaarten? Is mendat toevallig vergeten? Waarom werddie driekleur dan niet om dezelfdereden verguisd? Hij werd toch ookslaafs gebruikt voor de meestverfoeilijke en criminele ideologie vanhet nationaal-socialisme? Heeft men erooit aan gedacht om de Belgischedriekleur te verbannen of te vervangendoor iets anders? Jammer...

Als bewijs vindt u hierbij eenafbeelding van een postkaart, ons terbeschikking gesteld door een partizaan(96 jaar) die anoniem wenst te blijven.

Vandaag worden er pogingen onder-nomen om de Vlaamse Leeuw viaallerlei initiatieven - zoals genoemdsymposium in het Vlaams Parlement -te vervangen door een “aaibaar”Vlaams (?) symbooltje in de stijl vanCola Zero, dixit Jan Callebaut, marke-ting- en reclameman. De eeuwenoude stoere Vlaamse Leeuwis en blijft het symbool van onzeVlaamse Gemeenschap, onze verbon-denheid en onze samenhorigheid. Datmoet zo blijven, daar is toch nietsverkeerd mee? Het verleden is wat hetwas, en daar moeten wij uit leren om inde toekomst niet opnieuw fouten temaken.

Henri Otte

VLA

AMS B

EWEG

EN


VLA

AMS BEW

EGEN

Links Vlaams-nationaal maandblad

Drukpersstraat 20, 1000 BRUSSELTel. 02 223 31 40 • Fax 02 223 31 41

... is aan zijn 20e jaargang toe!

NEEM NU EEN ABONNEMENT30 € voor 10 nummers!

Gemeenteraadsverkiezingen 2012 in Overijse

De voorbereiding van deze verkiezin-gen komt stilaan op gang. In Overijsezal men opnieuw opkomen met eenkartellijst OV2002, N-VA en CD&V. Wijwensen hen alvast veel succes en wijhopen dat ze onze gemeente uit hetarrondissement Halle-Vilvoorde onge-schonden Vlaams kunnen houden, niet-

tegenstaande de onzuivere splitsingB-H-V als gevolg van een federaalakkoord waarop een CD&V-schepenom welke reden dan ook, zijn hand-tekening plaatste. Het is nog veel tevroeg om een gok te wagen wie detoekomstige burgemeester zal worden.Wij weten ook niet wat al overeenge-

komen is. Wij hopen dat de huidigeburgemeester, die zijn nek heeft uit-gestoken en daarom door het FDF voorde rechtbank wordt gesleept, niet ver-geten wordt. Zijn beleid is trouwensniet negatief, integendeel!

Hoe Vlaams zijn onze gemeenten in de Druivenstreek?In het vooruitzicht van de gemeente-raadsverkiezingen is het interessant nate gaan hoe de vier gemeenten uit deDruivenstreek (Hoeilaart en Overijsevan het arrondissement Halle-Vilvoor-de) en (Huldenberg en Tervuren vanhet arrondissement Leuven) hetVlaams karakter bevorderen en veilig-

stellen. Het Vlaams Komitee Druiven-streek heeft het plan opgevat de viergemeentebesturen, de politie- en hulp-diensten, het OCMW en lokale BPosthierover te bevragen. De Marnixring Overijse De Vrijheijt dietot doel heeft de Nederlandse taal- encultuurgemeenschap te dienen, neemt

de bevraging van de scholen op zich,naast de cultuur- en sportverenigingenen de middenstandsorganisaties.De resultaten worden in september inSpoorslag en in de Marnixkrant gepu-bliceerd.

Crisis & partijpolitieke zelfbediening: Besparen-en/of-sparen.be


De Eurobreuklijn loopt dwars door België

Tijdens een uiteenzetting over hetmogelijke einde van de Euro, begindecember 2010, deed Johan vanOvertveldt, hoofdredacteur van Knacken van Trends, deze merkwaardigeuitspraak: “Een monetaire unie isvolgens de OCA-theorie (OptimumCurrency Area) slechts mogelijkwanneer er een politieke en financiëleunie, met transparante, automatischefiscale transfers (met b.v. gelijkvormigeBTW-tarieven) tot stand kan komen,mét een flexibele arbeidsmarkt”.Tijdens de EU-top van december 2011(zonder het VK) werd enkel eenbegrotingsunie met strenge regelgevingovereengekomen opdat de 26 EU-staten hun financiën en overheids-schuld (max. 3% BBP) onder controlezouden houden. Van een politieke enfinanciële unie was er geen sprake.

Binnen de EU trad in 2002 demonetaire unie (Eurozone) met 16+1landen (België, Duitsland, Oostenrijk,Nederland, Luxemburg, Finland,Estland (vanaf 2011), Frankrijk,Griekenland, Italië, Portugal, Ierland,Spanje, Cyprus, Malta en Slowakije) inwerking. De grens van de“6+Vlaanderen” stabiele Eurolanden(landen met een begroting die bijna inevenwicht is) loopt langs Oostenrijk,via Luxemburg en Duitsland, middendoor België. De landen aan deondergrens, dus de zuidkant, (sommige

worden als rijk beschouwd) hebbeneen enorm overheidstekort enveroorzaken een onzekere toekomstvan de EU met 27 landen. Ingrijpendemaatregelen waren noodzakelijkinzake het maximaal aanvaardbaartekort. Griekenland, Ierland enPortugal zitten nu in een grotefinanciële crisis, omdat ze zwaarmoeten lenen om interesten enoverheidslonen te kunnen betalen endaarbij kunnen zij niet eens hetgeleende kapitaal aflossen. Ditprobleem is waarschijnlijk enkel teregelen met een devaluatie. En dat isprecies binnen de Eurozone nietmogelijk! Wanneer o.m. Griekenlandniet kan voldoen aan de nieuwe strengespelregels moet het afhaken uit deEurozone. De Eurozone zal datwaarschijnlijk niet zelf beslissen. Beterware het dat Griekenland zelf uit demonetaire unie stapt, met allenegatieve gevolgen voor de velebanken met miljarden Grieksoverheidspapier. Maar de banken zijnmee verantwoordelijk voor de crisis.Banken die onderling geld lenen en datgeld verder uitlenen tegen een risicoafhankelijke rentevoet, waarvan menvooraf vermoedt dat het nietterugbetaald kan worden, veroorzakenescalatie. Het verlagen van dekredietwaardigheid voor negenbijkomende Eurolanden is allichtingegeven door VS(?)-protectionisme.

Nu wordt de verleiding dat landenonverantwoord geld lenen alvastminder aantrekkelijk. De ratingbureaushebben hun hoofdkwartier in NewYork, en hoewel er een geleid wordtdoor Fransen en een ander doorDuitsers, werken zij toch eerder voorde Angelsaksische markt.

De wanverhouding tussen landen meteen groot overheidstekort en landenmet een begrotingsevenwicht of -overschot vormt een bedreiging voorde samenhang en de vrede. Dit is ookzo voor de eenheid in België, met langsde ene kant het welvarende Vlaanderenmet een begroting in evenwicht enlangs de andere kant Wallonië enBrussel met een uit de hand gelopenbegrotingstekort. In de nieuweBelgische regering wil de ItaliaanseBelg Di Rupo pogen de Belgischebegroting onder de Maastrichtnormvan 3% te krijgen, door er voor tezorgen dat de deelstaat met de breedsteschouders de zwaarste lasten draagt(dixit Steven Vanackere CD&V). Omdatmen onder de 3% moet blijven, moetener naast besparingen vele belastingengeïnd worden. Men zal het geld halenwaar het in de deelstaten te vinden is,in Vlaanderen dus. En vermits hetverwachte groeicijfer een pak lagerligt dan het cijfer waarmee deBelgische begroting werd opgemaakt,moet men minstens 19 miljard vinden!

Na meer dan anderhalf jaar heeft deFranstalige aristocraat en Overijsesgemeenteraadslid voor UF baronHadelin Del Marmol (FDF) het nodiggeacht om 20 burgemeesters,waaronder Dirk Brankaer burge-meester in Overijse, voor de rechter tedagen omdat zij uit protest tegen deniet-splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde geweigerd hebben om defederale ongrondwettelijke verkiezin-gen van 2010 te organiseren. Het proceszal een eerste keer correctioneelvoorkomen op dinsdag 28 februari 2012in het Justitiepaleis van Brussel. Dit

zegt veel over de vermeendesuperioriteit van de adellieden in degemeenteraad van Overijse. Zij willentoch nog even natrappen voor dekomende gemeenteraadsverkiezingen.De zogenaamde “zuivere splitsing”van B-H-V heeft aan de onweer-staanbare francofone drang om teoverheersen niets veranderd. MichelDoomst, burgemeester van Gooik enmede-ondertekenaar van de “CD&Vzuivere splitsing” minimaliseert enspreekt van een provocatie van eenenkeling die niets te maken zou hebbenmet het al dan niet gerechtelijk gelijk of

ongelijk. Hij hoopt dat de francofoneaanspraken op Halle-Vilvoorde eenszullen stoppen. Of de zaak opnieuwgeseponeerd wordt weten wij nog niet.De VVB heeft tijdens haar nieuw-jaarsreceptie van zaterdag 14-1-2012opgeroepen de burgemeesters niet telaten vallen. Guido Moons vroeglaconiek de voorzitter van Open VLD,Alexander De Croo, de moed te hebbenom er een tweede keer de stekker uitte trekken wanneer zijn (gewezen)liberale burgemeester Willy De Waeleveroordeeld zou worden…

Burgemeesters uit Halle-Vilvoordeworden opnieuw gedagvaard

VLA

AMS B

EWEG

EN


Volgens de recentste berekeningen ishet Belgische overheidstekort 4,26%van het BBP of 380 miljard. (Knack13-12-2011). Als we niet oppassen trektWallonië Vlaanderen mee in de finan-ciële afgrond. Wallonië en Brusselzullen veel meer blijven uitgeven dande middelen waarover zij beschikken.Was het de politieke bedoeling van dedrie Vlaamse regeringspartijen omVlaanderen op dezelfde welvaartslijn teplaatsen als Wallonië en Brussel endaarmee België te redden? Is dat degewenste solidariteit? Maar wil demeerderheid in Vlaanderen dat? HeeftBelgië voor Vlaanderen nog langer eentoegevoegde waarde? De economie vande Vlaamse deelstaat is te vergelijken

met b.v. deze van de Duitse deelstaatBeieren. Is het niet beter om het Belgiëte splitsen? Intussen weten we dat hetbegrotingstekort 2011 is opgelopen tot4% van het BBP en dat de begroting2012 door de EU berekend werd op eentekort van 3,25%. Di Rupo heeftvoorlopig iets meer dan 1 miljard uit debegroting bevroren om onder de 3% teblijven.Wanneer blijkt dat een aantalEurolanden de opgelegde doelstel-lingen niet willen of kunnen halen, watzullen dan de sterke Eurolanden metDuitsland op kop doen? Trekken zij,wanneer de Euro voor hen economischniet meer interessant is, de stekker uit?Of slaagt de Europese Centrale Bank in

Frankfurt erin de Euro te beherenconform de Duitse stabiliteitscultuur,anders dan de Latijnse inzichten tenzuiden van de Eurobreuklijn?Financiële discipline is voor dezuiderlingen nooit een sterk puntgeweest. Het uitgeven door de ECB van“Eurobonds of obligaties” (een voorstelvan de Europese commissie, métFranse en Belgische steun) is geengoede zaak, omdat voor zwakke landende weg om nog meer kapitaalgoedkoop te lenen, opnieuw open ligt.

Henri Otte

VLA

AMS BEW

EGEN


VLA

AMS B

EWEG

EN

Enkele bedenkingen door Herman Deweerdt,deels overgenomen uit Doorbraak 2012 nr. 1

De al tientallen jaren bestaande transfers van Vlaanderen naar Wal-lonië en Brussel hebben het risico op armoede in de ontvangendegewesten dus niet verminderd. Ze hebben wel toegelaten dat dezegewesten al jaren boven hun stand leven. Transfers, waarvan desom per definitie nul is, worden onder de Belgische mat geveegd enzetten niet aan tot verhoogde zelfredzaamheid. Een boekhoudingmet inkomsten en uitgaven per gewest zou veel transparanter zijnen de problemen duidelijk stellen.

Op enkele kleine uitzonderingen na had Wallonië sinds ten minste1990 altijd een negatief primair saldo. Dit wil zeggen dat de federaleoverheid elk jaar aan Wallonië meer uitgaf dan wat dit gewestbijdroeg in de federale kas in de vorm van allerlei belastingen enbijdragen voor de sociale zekerheid. Dit kon alleen wordengefinancierd met schulden en de hierop te betalen interesten. Elkjaar opnieuw. In dit scenario ontstaat er een kettingreactie vanoplopende schulden en oplopende interestlasten (een soortsneeuwbaleffect). Het Waalse aandeel in de federale overheids-schuld zou op die manier zijn gestegen van 128 miljard in 1990 tot

480 miljard in 2010. Dit is een schuldratio van 508 procent van hetWaals bbp. (De schuldratio van Griekenland bedroeg 143 % in 2010en is nadien nog verder gestegen.) In 2010 zou de interestlast zijngestegen tot 16,7 miljard euro, wat samen met het tekort in deprimaire uitgaven van 8,3 miljard tot een begrotingstekort leidt van25 miljard in Wallonië.

EthiekBegrotingstekorten en schulden zijn geen probleem van euro’s, ookniet van de euro, maar van ethiek. Dit is de essentie van hetschuldenprobleem in Europa. Overheden vinden het niet meervanzelfsprekend dat zij hun schulden terugbetalen zoals afgespro-ken: volledig, op tijd en tegen de overeengekomen interest. Zijvinden het ook niet meer vanzelfsprekend dat zij zorgen voor denodige begrotingsoverschotten en eventueel voor de nodigegaranties. Dit is in België niet anders. Als de Walen willen leven metminder uitgaven, dan is dat een eerbiedwaardige keuze. Zij zijn nietverplicht om meer te werken. Ze hebben echter niet het recht om teeisen dat de Vlamingen het in hun plaats doen. Of vindt u hetnormaal om de bouwlening van uw buurman verder af te betalenals hij hier zelf niet toe in staat is?

En zeggen dat er nog altijd Vlaamse intellectuelen zijn die dit nietwillen zien of begrijpen. Zij blijven België uit eigen belang(?)door dik en dun verdedigen.

Spoorslag jaargang 42, nummer 1 -20128

DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE (32)

Wasserij IRIS nv

Winddroog - Halfklaar - Kastklaar - Droogkuis: LuxeVerhuur Unisteam tapijtreiniger Ophaling en levering aan huis

Brusselsesteenweg 542 • Jezus-Eik - OverijseTel. 02 657 05 02

Uit sympathie

Zaventem

In de vorige Spoorslag eindigden we in de Olmstraat. Dezewordt Olmenstraat en meteen weten we dat we zijn beland inde gemeente …

ZaventemDe gemeente is 2.762 ha groot en telt bijna 31.000 inw (van wie17% buitenlanders). Bij de jongste gemeenteraadsverkiezingenbehaalde Open VLD 12 zetels, Union des Francophones 6,CD&V-NVA 5, SPa 3, Vlaams Belang 2 en Groen 1 zetel. Aan hetbestuur zijn Open VLD en CD&V-NVA. Francis Vermeiren vanOpen VLD is er burgemeester. Deelgemeenten zijn Nossegem,Sterrebeek en Sint-Stevens-Woluwe.We vervolgen de Olmenstraat tot een rotonde. Hier links deVilvoordelaan in tot de autosnelweg. Deze (Leopold II-laan)rechts op en we komen aan de luchthaven (zie kaderartikel).Na een bezoek verlaten we de luchthaven met de snelweg totafrit 3. Hier nemen wij opnieuw de Vilvoordelaan tot defameuze rotonde. De Van Dijcklaan en de Parklaan brengenons naar het Kerkplein, centrum van het dorp Zaventem.

Zaventem is een verstedelijkt woondorp van 901 ha golvendeleemgrond variërend tussen 40 en 75 m, bespoeld door deWoluwebeek. Hier woont onder meer de hinkstap-springsterSvetlana Bolshakova. De vroegste geschiedenis van Zaventem

gaat terug tot de Romeinse tijd. Uit grafresten blijkt dat destreek ook in de Frankische en Merovingische tijd bewoondbleef. Zaventem behoorde achtereenvolgens tot het graafschapUkkel en het graafschap Leuven en werd daarna bij hethertogdom Brabant gevoegd. De oorspronkelijk romaanse Sint-Martinuskerk werd in de 16e en 17e eeuw omgebouwd tot hethuidige gotische bouwwerk, dat nogmaals werd vergroot in de19e eeuw. Van de romaanse aanleg bleef slechts de onderbouwvan de oostertoren uit ca. 1100 bewaard. De kerk bezit, naastwaardevol meubilair, ook een belangrijke collectie schilderijeno.a. ‘De Liefdadigheid van Sint-Martinus’ door Antoon vanDijck. Zij werd in 1938 beschermd als monument. In 1994 werdde buitenzijde gerestaureerd. Op het plein vinden we nog

talrijke oude huizen die niet allemaal correct werdengerestaureerd. De Parklaan voert ons naar het park waar hetKasteel Mariadal ingeplant is naast een vijver. Aan deParklaan 15 staat het Van Dijckhof. Dit gebouw werdopgetrokken zoals aangegeven op de voorgevel in het jaar 1624.Vermoedelijk bracht Van Dyck een bezoek aan ditdrossaardshuis, waar hij de dochter Isabella van Ophem het hofmaakte. Deze romance gaf stof voor de legende “Het Meisjevan Zaventem”, die bewerkt werd tot zangspel en later werd erzelfs een musical van gemaakt.Wij verlaten het dorp langs de Hector Henneaulaan, rechts deSterrebeekstraat, links de Leuvensesteenweg, links deMechelsesteenweg, links de Namenstraat en nog eens links deVan Opstalstraat en zo komen wij in …

NossegemOf … Noskoem in het plaatselijk dialect. Verstedelijktwoondorp van 389 ha met golvende leemgronden tussen 56 en72 m. Groot geworden door de witloofteelt. Woonplaats vanzangeres Sandra Kim en zanger Udo Mechels. De deels gotische,deels classicistische Sint-Lambertuskerk kende verschillendebouwcampagnes. De oudste delen zijn het koor en hetoorspronkelijk eenbeukige schip, en de vieringstoren in deovergangsstijl van de 13e-14e eeuw. Het interieur bevat onder

Zaventem - Sint-Martinuskerk - Interieur

Spoorslag jaargang 42, nummer 1 - 2012 9

DE R

ONDE V

AN HALLE-V

ILVOORDE (32)

TASTENHOYE bvba

HOUTHANDEL - DOE-HET-ZELF -DAKTIMMER - PLANCHETTEN - DEUREN -ISOLATIE - RAMEN - VELUX - IJZERWAREN

Duisburgsesteenweg 128/135, OverijseTel. 02 687 72 45 - 687 65 98

KUNSTHANDEL JEAN RIGAUXJustus Lipsiusplein 15 - Overijse centrum

www.jean-rigaux.be 02 687 73 26

Alles voor de knutselaar, de kunstenaar en de kunstliefhebber.

Wijnkelders SONIËN (Pips Luppens)

Brusselsesteenweg 538, 3090 OverijseTel. 02 657 33 20

Open van 8 u. tot 12 u.en van 13 u. tot 18 u.Zondag gesloten!

meer twee barokaltaren van 1709-1710 en een arduinendoopvont van ca. 1647. Het dienstaltaar en de credenstafel zijnsamengesteld uit een communiebank van 1737. De kerk werd in1942 beschermd als monument. Het omringende kerkhof en deomliggende straten van de kerk vormen ook een beschermdlandschap. De breukstenen pastorie is van 1761.Wij nemen de Mechelsesteenweg zuidwaarts en komen in …

SterrebeekVerstedelijkt woondorp van 926 ha met golvende leemgrondentussen 42 en 92 m, aan de Maalbeek. Er blijft nog 29 ha bos over.De Sint-Pancratiuskerk heeft een 12e-eeuwse zandstenenkerktoren, de laatste rest van de oorspronkelijke romaansekerk. In 1829 werd het huidige, neoclassicistische kerkgebouwopgetrokken, waarbij de oriëntatie van de kerk werd gewijzigd.Het meubilair is overwegend 19e-eeuws. Opvallend is hetschilderij ‘De Dood van Maria’, een jeugdwerk van de Franseschilder Nicolas Poussin uit 1623. In 2001 werd de kerkbeschermd als monument. De onmiddellijke omgeving van dekerk vormt ook een beschermd dorpsgezicht. In de omgevingstaat de ommuurde pastorie. Aan de Zavelstraat ziet u hetKasteel van Sterrebeek, een rococogebouw uit 1761. Hetlandgoed heeft een waardevolle Franse en Engelse tuin waarinzich een paviljoen, een tempel van Minerva en een oranjeriebevinden. Het kasteel is sinds 1958 beschermd als monument.Samen met het omringende park vormt het ook een beschermdlandschap. Maar dit kasteeldomein in privébezit is niettoegankelijk voor het publiek.

We gaan verder langs de Mechelsesteenweg en komen aan hetDomein Ter Meeren. De bakermat van het kasteeldomein waseen middeleeuwse burcht van het geslacht ‘van der Meeren’ dater van de 12e tot het begin van de 17e eeuw woonde. Daarnaging het over naar de familie Boischot, een geslacht met grootaanzien, dat door de aartshertogen Albrecht en Isabella tot deadelstand werd verheven. De donjon bevat een zogenaamde‘Spreeuwentoren’. Het park en het kasteel werden in 1974beschermd; het kasteel stond jaren lang te vervallen, maarmomenteel wordt het volledig gerestaureerd.We verlaten Sterrebeek langs de Zavelstraat, de OudeKeulseweg, links de Leuvensesteenweg en komen in …

Sint-Stevens-WoluweOf Opwuile in het plaatselijk dialect. Woondorp van 546 ha metgolvende leemgronden van 30 tot 75 m aan de Woluwe.De neogotische Sint-Stefanuskerk werd in 1879 gebouwdnaar een ontwerp van architect Frans Baeckelmans en hetlaat-18e-eeuwse orgel werd in 1974 beschermd. Aan deKleinenbergstraat staat het Hof te Kleinenberg, een geslotenhoeve op een heuvelrug die het Woluwedal beheerst. De hoeveklimt op tot de 17e eeuw (1651), maar werd in de tweede helftvan de 18e eeuw aangepast. De hoevegebouwen zijn opgesteldrondom een geplaveide binnenplaats. Het complex bestaat uiteen L-vormig boerenhuis, een stal- en dienstenvleugel en eengrote langschuur. Het bakhuisje werd later omgevormd totoverdekte pomp. Beschermd monument en dorpsgezicht(1984). Het complex werd recent gerestaureerd en ingericht alsschool. Ook het militair vliegveld, de gebouwen van de generalestaf van het Belgisch leger en zelfs het kerkhof van Schaarbeek

liggen deels op grondgebied van Sint-Stevens-Woluwe. In deKleine Kerkstraat 13 ligt De Veste, het gemeentelijk heem-kundig museum, in 1957 door het gemeentebestuur alsopslagplaats gebouwd aan De Veste. Dit gebouw opgetrokken inde stijl van een 17e-eeuwse woning verwijst dus naar woningendie er in vorige eeuwen stonden.Na de gemeentefusies van 1977 werd dit gebouw vollediggerestaureerd en ingericht als lokaal heemmuseum. Hetovergrote gedeelte van de tentoongestelde voorwerpen werd inbruikleen gegeven door de heemkundige kring “De Trekkers”.Op de gelijkvloerse verdieping zien wij vooral oud huisraad

Sterrebeek - Sint-Pancratiuskerk

Sterrebeek - Kasteel Ter Meeren


DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE (32)

opgesteld rond een Leuvense “stoof” en een oudherberginterieur. Verder treft men er weeginstrumenten, dors-en vervoermaterieel en archiefstukken betreffende lokaleverenigingen, gemeentebesturen en de economischebedrijvigheid. De bovenverdieping biedt vooral oudlandbouwalaam (gebruikt bij de witloofteelt, graanoogst,zuivelbereiding) en gereedschap van tot de folklore behorendeambachten en beroepen. Daarnaast kunnen er ook voorwerpeni.v.m. het koninklijk huis, het kerkelijk leven, dewereldoorlogen, de Zaventemse historiografie en vlaggenworden bewonderd. Het grote landbouwmaterieel (zoalsploegen, veldrol, maaimachine, witloofrooimachine) wordtbuiten tentoongesteld.Wij vervolgen onze weg langs de Sint-Stefanusstraat en de VanHovestraat en komen in Kraainem maar dat is voor volgendekeer.

RoelandWordt vervolgd

Sint-Stevens-Woluwe - Hof te Kleinenberg

Nationale luchthaven Zaventem

De bakermat van de nationale luchthaven ligt in Evere. Tijdens deeerste wereldoorlog legde de Duitse bezetter daar een ‘vliegveld’aan, omwille van de nabijheid van de hoofdstad, de verbindingmet de Haachtsesteenweg en het vlakke terrein. Na W.O. I kwam dit vliegveld in handen van de Belgische lucht-macht. De burgerlijke luchtvaart verhuisde naar Haren, dat in 1921 werdaangehecht bij Brussel-stad. Het vliegverkeer groeide zo explosiefdat Haren te klein werd. Op het eind van de jaren dertig kocht het Ministerie van Defensiegrond in Melsbroek om er een nieuw vliegveld aan te leggen.Kort daarna brak de Tweede Wereldoorlog uit en tijdens debezetting bouwden de Duitsers Melsbroek uit als luchthaven. Pas in de jaren vijftig werd Zaventem door de Belgische regeringals vestigingsplaats gekozen voor de nationale luchthaven. OokMelsbroek was te klein geworden, zeker met het oog op deverwachte bezoekersstroom voor de Wereldtentoonstelling van1958 te Brussel. De gebouwen en gronden in Melsbroek werden ter beschikkinggesteld van de luchtmacht.Het luchthavengebouw te Zaventem werd in 1956-58 gebouwdnaar het ontwerp van Maxime Brunfaut (projectleider), GeorgesBontinck en Jos Moutschen. Men ging daarbij uit van een maxi-mumcapaciteit van 6 miljoen passagiers per jaar. De jaren ’50 wer-den gekenmerkt door een ongebreideld geloof in de technische

vooruitgang. Dat optimisme vertaalde zich ook in de bouwkunst:er werd volop gebruik gemaakt van materialen zoals aluminium,beton, staal en glas. Parel aan de kroon is de transithal, een ruimtevan 100 m lang, 55 m breed en 18 m hoog, overspannen door eengebogen dakstructuur volledig uit aluminium. Het dak wassamengesteld uit vier secties met in totaal acht ellipsvormige vak-werkspanten. De aan drie zijden transparante hal opende zichnaar de ‘tarmac’ met een zelfdragende, geknikte aluminiumglaswand van 1800 m². Door de jaren heen raakte het oorspronke-lijke gebouw ingekapseld in nieuwe uitbreidingen en aanpassin-gen. Veel van de oorspronkelijke aankleding ging daarbij verlorenof werd aan het gezicht onttrokken. In 1994 werd Pier B in gebruikgenomen waardoor 21 miljoen passagiers per jaar konden ver-werkt worden. Als start voor een nieuwe toekomst, werd door uitbater BIAC PierA geopend op 15 mei 2002. Dit nieuwe complex moet in de eersteplaats zorgen voor een vlottere doorstroming en meer comfortvoor de reizigers. Op jaarbasis kan Pier A 25 miljoen passagiers verwerken, watruimschoots voldoende moet zijn om de verwachte reizigerstoe-vloed in de komende tien jaar op te vangen. Behalve de nieuwePier wordt te Steenokkerzeel een 65 m hoge hoogtechnologischeverkeerstoren voorzien. Deze toren wordt ruim 20 meter hogerdan de oude waardoor de luchtverkeersleiders een optimaal zichtkrijgen op alle startbanen, gates en grondbewegingen.


ONZE V

EREN

IGINGEN

(1)

Bij een nieuw jaar horen goede voornemens. Eén van onzegoede voornemens is om in Spoorslag met een nieuweartikelenreeks te beginnen. We willen onze verenigingen dieactief zijn in de Druivenstreek, de kans bieden zich voor testellen aan onze lezers. En net zoals met de cafés, er zijn ervele. Ook op dat vlak zijn we verwend.Dat we starten met Davidsfonds Overijse, hoeft niet teverwonderen. Al decennia lang aangesloten bij VKD en doormiddel van boeiende activiteiten heeft het reeds menig spoorverdiend in het streven naar ‘meer’ Vlaanderen en meerinhoudelijke diepgang in onze samenleving.

We hebben afspraak in Den Blank met voorzitter GerardCharlier en secretaris Vernon Simoens. Het interview wordteen aangename causerie met twee mensen die enthousiasten vernieuwend nadenken over hun vereniging. Zijoverhandigen ons meteen een pakket brochures dieuitgebreid het ontstaan van Davidsfonds Overijse, dedoelstellingen en de verschillende activiteiten belichten. Daarin lezen we dat het hedendaagse Davidsfonds alsgrootste Vlaamse cultuurvereniging met meer dan 50.000leden-gezinnen en meer dan 500 plaatselijke afdelingenwerkt aan een beter Vlaanderen, met een grote openheid opde wereld. Men wil een einde maken aan het vooroordeeleen grijze, oubollige en gesloten organisatie te zijn. Eenonafhankelijk cultuurnetwerk met christelijke wortels en dedurf om te hernieuwen en ook tegen de stroom in te gaan.Het focust binnen cultuur vooral op de terreinen taal enlezen, geschiedenis, kunst en muziek. Davidsfonds, dat zijnook honderden auteurs, docenten, muzikanten,reisbegeleiders en andere specialisten die op een

aanstekelijke manier hun verhaal vertellen. Ze brengenkwaliteit dicht bij de mensen en dat al meer dan 135 jaar.Bekende Vlamingen als Jürgen Mettepenningen, AnneliesRutten, Ignace Bossuyt, Hilde Demurie, Luc De Vos enMichael De Cock zijn Davidsfonds-ambassadeurs.

Voor een verkenning van de start verwijzen we naar hetkaderartikel.

Al vrij snel na de oprichting van het Davidsfonds Leuvenwerd op 2 augustus 1885 het Davidsfonds Overijse opgestart.In Zoniën, het geschiedkundig tijdschrift voor IJse- enLaneland, 34e jg., 2010, nr. 4, kan u het artikel van Piet VanSan lezen “Davidsfonds Overijse, 125 jaar jong!”. Boeiendelectuur, die wij slechts ten dele samenvatten in dit artikelomdat een onvolledig belichten van de geschiedenis onrechtzou doen aan het geheel.Samenvattend kunnen we wel stellen dat DF-Overijse methoogte- en dieptepunten, veel stof heeft doen opwaaien bijzijn Vlaams streven in Overijse en erin geslaagd is cultuurdicht bij de mensen te brengen. Bij de oprichting telde Davidsfonds Overijse 68 leden. Devoorzitter was M. Stevens, burgemeester. Na een periodevan weinig activiteit en een dalend aantal leden werd er eenherstichting uitgevoerd op 25 januari 1930 onder impuls vanFlor Grammens uit Ronse. De ‘nieuwe’ vereniging omvatteOverijse met haar 6 parochies, Huldenberg en ook ... hetVlaams deel van Terhulpen en Rozieren. Voorzitter wasdokter Camiel Poot. Vandaag telt DF-Overijse meer dan 110leden, verspreid over het centrum en de gehuchten.

��

Aan de wieg van het Davidsfonds

Hoewel 15 januari 1875 de officiëlestichtingsdatum van het Davidsfondsis, kan men stellen dat de idee vooreen Vlaamse en vooral katholiekevereniging al veel ouder is. De wortelslagen bij het Willemsfonds. HetWillemsfonds werd gesticht op 23 feb-ruari 1851 te Gent en aanvankelijk pro-fileerde het Willemsfonds zich als eenVlaamse vereniging waar katholiekenen vrijzinnigen welkom waren en waarde politieke neutraliteit zegevierde.Toen het Willemsfonds zich vanaf 1862vrijzinniger begon op te stellen enevolueerde naar een antiklerikale,liberale organisatie, voelden dekatholieken zich niet langer welkomen vanaf 1874 zetten zij het tegenoffen-sief in. Op 15 januari 1875 zag hetDavidsfonds, genoemd naar kanunnikJan-Baptist David (1801-1866) hetlevenslicht in Leuven. Op de stich-tingsvergadering werd niet alleen de

naam gekozen, maar ook hard gewerktaan de programma-uitwerking en hetdriedelig doel dat de verenigingbeoogde: “ten eerste wilde men destudie en het gebruik van de Vlaamsetaal aanmoedigen, ten tweede wildemen alles wat kon strekken tot de ver-standelijke en zedelijke ontwikkelingvan de Vlaamse volksstam behartigen,en tot slot wilde men de nationalegeest versterken en opbeuren”. HetDavidsfonds kende een zeer suc-cesvolle start. Het eerste jaar waren er2.500 inschrijvingen verspreid over 27afdelingen. Na drie jaar mocht hetreeds zijn 5.000e lid verwelkomen. Vervolgens kende het Davidsfondsperioden van heropleving, dalende enstijgende ledenaantallen, stabilisering,vernieuwing, professionalisering,economische crisis. Tijdens de jaren’30 koos het Davidsfonds er resoluutvoor om zich binnen de Vlaamse

Beweging te profileren als eencultuurvereniging. De Vlaamse enkatholieke vereniging nam een a-pol-litieke houding aan, wat niet wilzeggen dat ze een aversie voor de poli-tiek had. Het DF was er zich nl. vanbewust dat het de politiek nodig had inzaken zoals de taalstrijd. Een strijdwaarvoor het zijn leden zo veelmogelijk wilde sensibiliseren. Bij detaalstrijd was de rol van Flor Gram-mens zeker niet te onderschatten. Zijnprestige en werkzaamheid namen inhet DF enorm toe. Belangrijk in ditverband waren de taalwetten die in deloop van de jaren ’30 van kracht wer-den. De Leuvense vereniging keeknauwlettend toe op de correctetoepassing van de wetten op het taal-gebruik in de administratie, het onder-wijs, het gerecht en het leger. (zie HetDavidsfonds tijdens het interbellum,Wouter De Pooter, KUL, 2004-2005).


ONZE VER

ENIGINGEN

(1)

Zondagochtend 22 januari was er ‘Toast literair’ in deNahonvestiging van het Sint-Martinuscollege. Na eengezellig ontbijt met koffiekoeken schetste Marie Martens,Nahonkenner, het levensverloop van dichteres Alice Nahon,die ter plekke leerlinge was van 1911 tot 1913. Elke fase uithaar leven werd op heel kunstzinnige wijze toegelicht meteen aantal van haar gedichten. Met een kort bezoek aan hetborstbeeldje van A. Nahon werd het geslaagd gebeurenafgerond.

We hadden een 20-tal vragen opgesteld die we wildenvoorleggen aan Gerard en Vernon. Al gauw bleek dat tebreed gemikt. Wij geven de teneur weer van het interview.

Wat is de doelgroep van jullie vereniging?Het Davidsfonds richt zich tot iedereen en wil door zijnactiviteiten cultuur zo dicht mogelijk bij de mensen brengen.Door de aard en onderwerpen van de activiteiten, maar ookde prijzen probeert het DF cultuur zo toegankelijk mogelijkte maken voor een breed publiek, zonder op kwaliteit in teboeten. Ook cultuur brengen op een begrijpelijke manier,niet elitair of intellectueel. Zo organiseert het DF-Overijsesamen met Pasar, jaarlijks een busuitstap. Maar eenschlagerfestival zit niet in de programmatie. Te populair enniet echt de bedoeling van het Davidsfonds.

Welke waarde heeft de katholieke kerk injullie vereniging?Een belangrijke rol. Samen met het streven naar het behoudvan onze Vlaamse cultuur is dit een belangrijke peiler vanhet Davidsfonds. Wel komen de christelijke normen minderaan bod dan vroeger.

Neemt het Davidsfonds politieke stand-punten in?Het standpunt van het Davidsfonds is politiek totaalneutraal. En daar wordt streng op toegekeken. Er bestaanstatistieken over de politieke kleur van onze leden. Daaruitblijkt dat het DF evolueert naar een pluralistischevereniging, met leden uit alle Vlaamse politieke families. Devroegere verzuiling brokkelt weg.

Draagt jullie vereniging de ‘Vlaamsheid’ hoogin het vaandel?Het Vlaams aspect is nog steeds belangrijk. Maar deaccenten zijn een beetje verschoven. In het verleden was hetDF strijdlustiger, zo werd door het DF deelgenomen aan de‘marsen op Brussel’. Tegenwoordig is het niet meer zo hard.Maar het DF blijft een enthousiaste promotor van deNederlandse taal, onze geschiedenis en cultuur. Het Vlaams-Nationaal Zangfeest wordt niet opgenomen in deactiviteitenkalender van DF Overijse. Maar DF Nationaalsponsort nog steeds het VNZ. In Overijse is er niet voldoendeinteresse en misschien is het ook een beetje ‘passé’.

Vinden jullie Davidsfonds Overijse succesvol?Ja, dat kunnen we wel stellen. We tellen op dit ogenblijk 110leden. Dat aantal is al 2 jaar constant. Vooral door de nieuweactiviteiten bereiken we vele leden, b.v. de cursussen vanUniversiteit-Vrije Tijd hebben veel succes. We moeten somsvoortijdig de inschrijvingen stopzetten. Maar het is moeilijkom mensen tussen de 30-50 jaar naar onze activiteiten tekrijgen. We hebben de voorbije jaren ook eenvoorleesprogramma voor kinderen georganiseerd maar datwas minder succesvol (maar 10 kinderen aanwezig).

Waarom zijn jullie lid van het Davidsfonds?Mensen moeten bij elkaar kunnen komen om samen vancultuur en vrije tijd te genieten.Het motto van DF is trouwens “Cultuur beleef je samen.”

Wat hebben jullie zien veranderen in jullievereniging sinds jullie lidmaatschap?De accenten zijn anders komen te liggen. Toneel en boekenkrijgen minder aandacht. Er zijn meer optredens,voordrachten, cursussen, uitstappen, hoofdzakelijk gerichtop geschiedenis. Zo organiseert het DF Overijse binnenkorteen multimediavoorstelling rond ‘De Orde van het GuldenVlies’, een cursussenreeks ‘De mens in de prehistorie’ en de‘Nacht van de geschiedenis’ met als thema ‘Drank’.Zo is er momenteel ook de vraag van anderstaligen(cursisten Nederlands) om te mogen deelnemen aanbepaalde activiteiten. DF-Overijse is daar op ingegaan.

Marie Martens bracht heel fijnzinnig de nog niet vergeten Vlaamse dichteres dichteres Alice Nahon tot leven!


ONZE V

EREN

IGINGEN

(1)

Via ‘Bijt in je Vrije Tijd’ wil men in de rand rond Brusselcursisten Nederlands laten deelnemen aan activiteitenbuiten de lessen.

Krijgen jullie hulp of steun van hetgemeentebestuur Overijse?Wij krijgen een subsidie via de Cultuurraad Overijse die goedis voor één vierde van onze werkingskosten. Een vast bedragvoor alle erkende verenigingen, ongeacht het aantal leden ofactiviteiten.

Welke rol speelt het gemeentelijk cultureelcentrum Den Blank in jullie vereniging? Zouhet anders ook kunnen? Ter IJse, privézalen?Den Blank is belangrijk voor ons, De grote zaal, het aanbodvan kleinere zalen, de goede infrastructuur, de praktischeondersteuning, het zijn voordelen bij het organiseren vanonze activiteiten. Bovendien kunnen we gratis beschikkenover sommige lokalen. Maar regelmatig grijpen er ookactiviteiten plaats in Ter IJse, zoals de boekenvoorstelling‘Vers geperst’ en de quizavonden.

Vinden jullie dat de verenigingen in Overijsevoldoende samenwerken? Wij werken regelmatig samen met Pasar, De Beierij en hetOecumenisch Forum. Toch zou het Davidsfonds bij iedere

activiteit graag ook samnwerken met andere verenigingen.Zo bereikt men meer mensen en leert men ook een anderpubliek kennen.

Nemen jullie maatschappelijke verande-ringen waar die eeninvloed hebben op devereniging?Er wordt meer en meer aan ‘cocooning’ gedaan. De mensenblijven makkelijker gezellig thuis. Dit geeft minder voedingaan de vereniging. Vele mensen beschikken ook over mindervrije tijd. We leven in een tijd waar meer en meer gezinnengestoeld zijn op twee werkende ouders en/of twee-carrièregezinnen. De tijd ontbreekt om zich te engageren in eenvereniging of om de energie op te brengen voor het bijwonenvan een activiteit. De schaarse vrije tijd wordt eerdergebruikt om activiteiten met het gezin te ondernemen.Anderzijds willen vele mensen van te veel en van allesgenieten. Het stellen van prioriteiten vormt een probleem.

Hebben jullie last van de veroudering in DF-Overijse of komen er regelmatig nieuwe,jongere leden bij? Is de opvolging eenprobleem?Wij willen het bestuur verjongen en zijn steeds op zoek naarjongeren die zich willen engageren in onze vereniging.Anderzijds, jong en oud doen samenwerken is niet altijd


ONZE VER

ENIGINGEN

(1)

evident of gemakkelijk. We moeten de jongeren aantrekkenmet specifieke verantwoordelijkheden zodat ze mee kunnengroeien in de vereniging. In dit verband is een activiteit als‘Vlaanderen quizt’ interessant.

Lezen jullie Spoorslag? En vinden jullie eenvereniging als VKD belangrijk in Overijse?Ja, natuurlijk lezen we Spoorslag. En VKD is belangrijk, devereniging geeft ons allemaal het nodige duwtje naar hetVlaams toe.

Waarin of waarbij kan VKD-Spoorslag jullievereniging helpen of ondersteunen?Men kan mij (Vernon) steeds bellen of mailen om te vragenonze activiteitenkalender naar VKD te sturen voor publicatiein Spoorslag.

Davidsfonds Nationaal helpt de plaatselijke afdelingen. Deveelzijdige programmatie staat in een brochure voor delokale verenigingen, met voor 2011-2012 o.m. volgendeactiviteiten :- een zomerzoektocht in de Rupelstreek; de ‘Zomer-zoektocht’ van het Davidsfonds is een klassieker waaraanin 2010 25.000 mensen hebben deelgenomen;

- Vers Geperst, een boekenpakket met alle nieuwe boekenen cd’s, dat ter beschikking wordt gesteld aan alle lokalebesturen die ze dan op hun beurt door het grote publiekkunnen laten inkijken;

- een Junior Journalist-wedstrijd, de grootste wedstrijdcreatief schrijven voor jongeren;

- Tournees. Dit zijn boeiende sprekers, wervelendeworkshops, verrassende voorstellingen en uitzonderlijkeuitstappen zoals ‘Een eigenwijze inleiding tot de opera’

door Fred Brouwers, ‘De stille kracht van thee’, ‘WhiskyPuur’, ‘Gezelle op muziek’, ‘Foetsie!, ‘cabaret voorkinderen’, ‘Hoe Congolees zijn de Congolezen’ door PeterVerlinden, ‘Trappist’, een smakelijke voorstelling metproeverij, ‘Sagalassos’, unieke daguitstap naar het Gallo-Romeins Museum in Tongeren.

Daarnaast organiseert het Davidsfonds een reeks vanmeerdaagse cursussen zoals in Overijse ‘Van Lucy tot deHomo Sapiens’, in Leuven ‘Pracht en praal van hetMogolrijk’, in Tervuren ‘Achter de schermen van hetAfrikamuseum’. Eigenlijk te veel om op te noemen.

En de programmatie in Overijse? Achter ons liggen al eenbusuitstap naar Sedan en Charleville-Méziers, deboekententoonstelling ‘Vers Geperst’, een geleid bezoek aande tentoonstelling Tutanchamun en een lezing over‘Verrassende ecologie in de Bijbel’. Belangrijker is wat nogkomt:- dinsdag 14 februari 2012 om 20 u. De Orde van het GuldenVlies door Edward De Maesschalck in de polyvalente zaalCC Den Blank;

- alle vrijdagen van maart 2012 (2, 9, 16, 23 en 30) van 14 tot16 u. UVT-cursus: De mens in de prehistorie, door P.Vermeersch in de polyvalente zaal CC Den Blank;

- dinsdag 20 maart 2012 van 18.30 tot 21 u. Nacht van degeschiedenis met een voordracht over “Drank” doorCarine Willaert, CC Den Blank;

- donderdag 26 april 2012 van 20 tot 22 u. Lezing overPluralisme.

Waarop wacht u nog? Word lid van het Davidsfonds Overijse.Voor verdere informatie kan u steeds terecht bij GerardCharlier (02 687 56 65) en Vernon Simoens (02 687 65 17).

Greta Dumon en Ingrid Jena-De Wilde

Twee – twee: Gerard Charlier en Greta Dumon in goed gezelschap

van Justus Lipsius. Ontbreken: Vernon Simoens en fotografe Ingrid

De Wilde.

Ook in Overijse trekt ‘Vlaanderen quizt’ jaarlijks veel

belangstellenden!


KORT G

ENOTEER

D

Kort genoteerd

* De werkgroep Kloos van het H.-Hartcol-lege van Tervuren heeft goud behaald inde wedstrijd ‘Kies kleur tegen pesten’.Vrijdagvoormiddag 10 februari had deplechtige uitreiking plaats.

* “De storm die over de Europese Unieraast, splijt en verarmt ons allen. Schuilenin de luwte van een haven zal niet kun-nen. Nederland en Vlaanderen kunnendeze storm het beste het hoofd biedendoor samen te werken. Als straks het zee-water nog wat meer stijgt, wordt diesamenwerking een kwestie van moeten.Dit voorbeeld is meer dan symboliek enstond te lezen op de uitnodiging voor denieuwjaarsreceptie van het Algemeen-Nederlands Verbond (A.N.V.). Dezevereniging voor Nederlands-Vlaamsesamenwerking geeft het fraaie, interes-sante tijdschrift Neerlandia uit. Voor€ 30 per jaar bent u abonnee. Reknr. BE27 4087 0120 4173 KREDBEBB.

* De werkgroep die zich bezighoudt met deorganisatie van de elfjuliviering zal bin-nenkort haar plannen voor een viering opzaterdag 30 juni of 7 juli 2012 ontvouwen.

* Een Franstalige grondwetspecialist aanhet woord in Le Vif van 23-9-2011: “De zesfaciliteitengemeenten hebben een ju-ridisch, taalkundig en electoraal statuutdat verschillend is van dat van de anderegemeenten van Vlaams-Brabant. Dezeafwijkende statuten waarborgen deporeusheid van de taalgrens. Dit is eencruciaal element dat moet worden uitge-speeld ten overstaan van de interna-tionale gemeenschap bij een eventueleopsplitsing van het land.”Moet hierbij gezegd dat bij de jongste her-vorming der instellingen de Franstaligenwinnen en dat de onzuivere B-H-V-split-sing een ramp kan genoemd worden?

* Wij zullen doorgaan! Traditioneleliederen, kleinkunstliedjes, voor samen-zang en voor elk wat wils. Het 75eVlaams Nationaal Zangfeest zal veelvolk lokken. Wees gerust: wij bestellenvoor u een toegangskaart tegen € 16,00voor de Lotto Arena in Antwerpen. Geefvandaag nog een seintje [email protected] en wees opzondag 11 maart op de afspraak. Autode-lend vertrekken wij om 13.30 uur stipt ophet Overijsese Stationsplein.

* Heeft u het gemerkt? Spoorslag 2012 telttwee gloednieuwe rubrieken: Onzeverenigingen (zie blz. 11 e.v.) enLekkere druiven (zie blz. 20) en op dezevertrouwde Kort Genoteerdbladzijdevindt u deze jaargang foto’s van gedaan-teverwisselingen in Hoeilaart, Hulden-berg, Overijse en Tervuren. U mag zelfeen interessant kiekje voor publicatieopsturen.

De stelplaats voor de bussen van De Lijn heeftenige tijd op zich laten wachten. Maar nu is heteen indrukwekkend en functioneel geheel gewor-den!

Tijdelijke hinder. Rotweer. De jongste maandenlaat het Stationsplein beetje bij beetje zien wathet zal worden. Nu nog vooral onder de grond...

* Bij het begin van een jaar wensen wijelkaar veel goeds toe. Vzw VKD-Spoorslag wenst alle adverteerders vanharte te danken en beveelt ze bij u, bestelezers, fors aan. En zij krijgen iets extrater gelegenheid van ons Stoempfestival,dit jaar op zondag 28 oktober plaats-heeft in Ter IJse. En kinderen wor-den vergast op een kindermenu en ...creatieve speelruimte.

* Het verzendklaar maken van ons tijd-schrift gebeurt met vrijwilligershanden.Nog nooit gebeurd: voor het vorige num-mer kwamen 36 handen van kinderen,vrouwen en mannen in actie.

* Beschouw dit kunst-tussendoortje vanThe Museums of Museums als eengroet van Johan Van Geluwe in Waregem.

Waversesteenweg 26, 3090 Overijse - Tel. 02 687 74 65Openingsuren: di-vr: 9 u. - 12.15 u. en 13.45 u. - 19 u.

zaterdag tot 18.30 u. - maandag gesloten


KORT GEN

OTEER

D

Bedenkingen van een Hoeilander

Uitzonderlijk zonnig en zacht. Niet watwe van een gewone allerheiligendagverwachten. Het uitgelezen momentdus om te genieten van een fikse herfst-wandeling. En zo geschiedde ook! Onsmooi doenderdorp biedt immersmogelijkheden genoeg.We waren nog maar even onderwegtoen een wagen achter ons vertraagdeen langzaam tot stilstand kwam.

Raampje naar beneden… “Monsieur, le cimetière c’ est par où,svp ?”.Behulpzaam, doch niet gespaard vanenig rechtvaardigheidsgevoel klonkons antwoord: ”Wel, u volgt hier de wegsteeds rechtdoor...”“Monsieur, vous ne parlez pas lefrançais?”Kordaat, maar nog steeds behulpzaamwerd duidelijk gemaakt dat wij wel deweg konden uitleggen in het Neder-lands. “Dus u rijdt hier rechtdoor…”Nog vóór het einde van die zin werd ikop onverwacht neerbuigende toononderbroken: “Et votre épouse, elle ne

parle pas le français”?Na een korte « neen » ging het raampjeterug naar boven en werd de conversa-tie afgebroken.

Dit op het eerste gezicht banaal inci-dent liet ondergetekende achter meteen lichte knoop in de maag. Het isimmers geen alleenstaand feit en ikdurf het zelfs “dagelijkse kost” noemen.Is het nu al zover gekomen dat wij, omonze cultuur en eigenheid te bescher-men, moeten nalaten onze medemenste helpen?Uiteraard hadden wij de weg wel in hetFrans kunnen uitleggen. Dat kan inonze regionen zowat iedereen die deleeftijd van 12 heeft bereikt. Maarwaarom moet onze gastvrijheid steedsgepaard gaan met een aanpassing eninspanning van onze kant?Van wederzijds respect kan hier tochniet gesproken worden! Onze taalwordt niet enkel genegeerd, ze wordtbotweg te min bevonden. Dit is eenaanval op mijn eigenheid, mijn cultuur!Men wil mij dwingen mij aan te passen

* Arrogantie? Onze Elio vond hetprettig de Duitsers wat te ‘chauf-feren’, wij ‘Belgen’ willen geeninmenging! Onze indexaanpassin-gen zijn heilig en ‘intouchable’.Toch graag wat beleefd blijven metonze dikste en belangrijksteexportklant. Of wil Elio met onssamen lekker de dieperik in?

* N-VA werd door de ‘Vlaamse’media gepamperd om stemmen afte nemen van het Vlaams Belang.Het liep nog eens uit de hand. Nuzij ook elders succes hebben enzowat alle partijen afstropen, zijnze plots galgenaas of loslopendwild geworden. Alle partijen,‘Vlaamse’ inbegrepen, tegen één.Alle middelen zijn goed. Zo is tochonze Belgische democratie: gelijkebehandeling voor alle Vlamingen,weze het Vlaams Belang, LDD ofN-VA. De geschiedenis herhaaltzich, De Decker was ook ooitwelkom op de BRT.

* Binnenkort hebben we nog eensgemeentelijke verkiezingen. Dehuidige ploeg in Overijse krijgtsoms wat tegenwind, inspraak, enzo. Perfect is het natuurlijk niet,maar dat is het nooit. Wat is echterhet alternatief? FDF aan de macht,niet meteen mijn natte droom. Ikken redelijk goed Frans, daarvoorniet gelaten, maar toch liever niet,ik ben een beetje ouderwets mis-schien. Santé! Is het beste Fransdat ik ken, in meer dan één zin.

JanGo

in mijn eigen gemeente.Gastvrij willen wij zijn, onderdanigdaarentegen zijn wij veel te langgeweest!Maar hoe reageren wij, Vlamingen? Wijblijven achter met een knoop in demaag. En achteraf bedenken wij watwe “hadden moeten zeggen”.Ik nam alvast het voornemen om mij inons Vlaanderland te beperken tot hetNederlands.

Philippe Ghekiere


LIEDER

EN VAN TO

EN (83

��

��

��

��

��

� ��

� ��

� ��

��

��

� � ��

� � ��

� ��

�� 2

�� 3

��

��

��

� �

� ��

��

��

��

� ��

�

� ��

��

� ��

� ��

� � ��

� ��

��

�� 4

�� 5

�� 6

��

��

� ��

��

��

� ��

� ��

� �

��

��

� ��

��

��

��

�� 7

�� 8

��

��

� ��

� ��

� ��

� ��

��

� �

� ��

� ��

��

��

��

��

��

�� 9

�� 10

�� 11

DAAR WAS LESTMAAL EEN KWEZELKE

Zuidnederlands 18e eeuw

Luimig Lied – Daar was lestmaal een kwezelken

Hier volgt een populair verhalend volkslied, door Pol de Mont uit een 18e-eeuws familieliedboek opgetekend.Een andere versie verscheen in het werk van De Coussemaker in 1856.

IDaar was lestmaal een kwezelken die ‘t al wil verstaanDie ware toch zo geere naar de hemel gegaanOp hare sokskens, kousen, holleblokskensMaar Onze Lieve Heer die aller hert doorzietDie wilde deze kwezel in de hemel niet.

IIDie kwezel sprak: “Och, Heer, wat heb ik U misdaan,Dat ik uw gouden poort niet en mag binnen gaan?Ik heb er nooit gezongen, gedanset noch gesprongenEn als al d’ander meiskens naar de kermis zijn gegaanHeb ik er gans alleen mijn potje koffie opgedaan”.

IIIDe grote Sinte-Pieter sprong uit bed bij dit geruchtEn kwam ter poort gelopen in de volle vlucht:“Och God, neem toch die femel niet op in onze hemelEr zijn er in ons keuken al een stuk of vier:Zij maken ons de hemel tot een vagevier!”

IVBelzebub die heeft mij gister nog verkleerd,Dat hij al in de helle gene kwezels begeert:Ze doen er niets dan kwellen, heel d’hel in roere stellenEn al zijn duivels riepen met een wreed getier:“Weg met alle femels naar het vagevier!”

VMaar nu sprak deze kwezel: “‘k Heb nog zo menig vriendIk heb de heilige Jozef zo godvruchtig gediendIk ben hem gaan bezoeken met zeven kerkeboekenEn nooit en ben ik in of uit de kerke gegaanAl zonder duizend maal op mijne borst te slaan”.

VI“Hoor eens”, zei Sint-Jozef en de man was heel verstoord“Wij houden niet van kijven aan de hemelse poort,Bij God is het besloten, de hemel gaat niet open!”En al de maagden riepen van het hoog balcoen:“Wij hebben in de hemel gene kwezels van doen!”

VII“Bon!”, sprak toen Sint-Ivo met zijn pots en tabberd aan“Maar zeg me nu toch eens wat met die kwezel wordtgedaan?”Antonius zei: “Die kwezel, wel zet ze op mijn ezel!En laat ze dan maar rijden waar ze niet wil gaan:Wij trekken ons de ezel en de kwezel niet meer aan!”

Roeland(Wordt vervolgd)


VOLK

SCAFÉS

BERKENKRUISJEhistorisch vormend tijdschrift

opvolger van Berkenkruis en Dietsland-Europa

jaarabonnement 12 € op rek. Sint-Maartensfonds 401-3019081-71

Stationsstraat 83090 Overijse

Tel. 02 688 04 04

Deze keer zijn we beland in het café‘Den Isba’ in Overijse-Centrum. Weworden er hartelijk verwelkomd doorMarc Segers, al 26 jaar lang de uitbatervan het café. Nog altijd evenenthousiast ontvangt hij zowel zijn vastcliënteel als een toevalligevoorbijganger. Het café bevindt zich opde Brusselsesteenweg, tegenover debrandweer en de politie. Marc heeft 26jaar geleden het café overgenomen enweet volgens eigen zeggen niet veel vande voorgeschiedenis van het café. Hetcafé trekt vooral mensen van het dorpaan door zijn centrale ligging. Door desteeds strengere alcoholcontroles zijner minder passanten die stoppen en eenpintje komen drinken. Niettemin,dankzij het terras aan de straatzijdestopt er in de zomer toch wel menigfietstoerist om te genieten van eendrankje.

Marc staat erop de plaatselijkewielerevenementen extra in de verf tezetten. Zo organiseert hij met dejaarlijkse druivenkoers in augustus eenheerlijk mosselfestijn. En met deBrabantse Pijl, die sedert twee jaar in

Overijse voor zijn deur passeert,bereidt hij een niet te versmadenstoofvleesschotel.

Als we vragen naar eventuele opvolgerskijkt Marc ons verwonderd aan. Dezeman is zijn cafébusiness zeker nog nietbeu. En wenst dan ook nog talrijkejaren cafébaas te blijven. Dat Marc wist

waaraan hij begon is nietverwonderlijk. Het café houden is hemdan ook met de paplepel ingegoten.Zijn ouders, Pol en Yvonne, hebbenjarenlang een café gehad in deStationsstraat in Overijse.

Een prima geschonken Primus van hetvat kost ons € 1,5 en voor een frisseDuvel of een ander gastronomischbiertje betalen we niet meer dan € 2,5zoals het hoort in een volkscafé. Als we Marc vragen naar hetrookverbod dan is zijn antwoord dathet wordt nageleefd in de mate van hetmogelijke. Uiteraard kost dit klantenbij een strikte toepassing.

Het minste wat we kunnen zeggen datMarc, die alleen het café uitbaat, zeergesteld is op hygiëne, zowel het café alshet sanitair zijn zeer netjes.

Centraal staat de toog, links hebben weeen dartsruimte en rechts eengolfbiljart. We hebben dan ook 2verenigingen die Den Isba als club-lokaal gebombardeerd hebben. Om detwee weken, ’s maandags, komt dedartsclub de Mark Brothers haar pijlen

Café Den Isba

Isba, het mooi onderhouden café op het kopje van de Brusselsesteenweg.

... Een prima geschonken Primus van het vat kost € 1,5 ...


VOLK

SCAFÉS

afschieten en elke vrijdag neemt debiljartclub bezit van het café. ’s Vrijdagsna de werkuren komen talrijkewerkmakkers van diverse firma’s hunweek afsluiten in Den Isba. Ambiancetroef!

Iedereen die graag een kaartje legt,heeft hier ook zijn vaste stek gevonden.Zowel ’s zondags als tijdens de weekwordt er met veel overgave gekaart.Men speelt vooral belot en couyon.Eenmaal per jaar richt Marc eenwedstrijd in voor de fervente kaarters.Ook de spaarkas heeft een vaste plaatsin het café. In de loop van februarigenieten de spaarders van eenfeestelijk souper.

Verder is het café een verzamelplaatsvoor Club-Brugge-supporters. Er wordthier afgesproken om samen metverschillende auto’s naar Brugge af tezakken. De thuismatchen wordentrouw bezocht. De thuisblijvers volgensamen op het grote tv-scherm links inhet café de match. Het café zit dantjokvol. Op het kleine scherm, achterde toog wordt naar de concurrentiegekeken. Kwestie van op de hoogte teblijven. Zelfs als er internationaalgespeeld wordt, vertrekken desupporters gezamenlijk vanuit DenIsba.

Als we met de gasten aan de toog aande babbel geraken, stellen we vast datwe in een oerdegelijk Vlaams cafézitten. Iedereen is welkom maar eenzekere Vlaamsgezindheid wordt opprijs gesteld. Zo krijgen we te horenvan Thierry: “Wij, Vlamingen, zijnlafaards. We laten ons regeren, laat zemaar zingen over de leeuw die kanklauwen. Ondertussen zijn de tweegrootste partijen in Vlaanderenbuitenspel gezet. Eerst Vlaams Belangdoor het Cordon Sanitair en nu ook

N-VA. Democratie? Ik zou liever ‘n Waalzijn. Die kunnen binnenrijven wat zewillen.” Marc luistert en laat ieder zijnding doen.

De mensen die hier een pint komendrinken zijn vooral dorpsbewoners vanalle leeftijden. Zo geraken we ingesprek met de 77-jarige Roger, die jaaren dag brouwer van dienst was.Dagelijks komt Roger zijn pintjesdrinken. Dit omdat het dicht bij huis ismaar ook en vooral omdat hij hiercorrect behandeld is en Marc eengoede cafébaas is.

Er heerst hier een thuisgevoel, wat deandere stamgasten volmondig beamen.Roger vertelt ons ook dat het café vanvoor den oorlog is. Maar van vorigeuitbaters is hij ook niet op de hoogte.Voor het transport naar en van zijn

stamcafé neemt hij steevast de auto. Hijwil niet het risico nemen te vallen bijhet te voet naar huis gaan.

Marc is eigenaar van het café en heefthet gebouw in zijn oorspronkelijkestaat behouden maar wel goedonderhouden. Sluitingsdag is dinsdag.En al de andere dagen opent Den Isbahaar deuren om 9.30 uur tot de laatsteklant zin heeft om naar huis te gaan. Uiteigen ervaring stellen we vast dat hethier aangenaam vertoeven is. En ben jevan de streek, dan kom je gegarandeerdeen bekende tegen. Iedereen raden weaan: voor een prima geschonken pintmet de glimlach geserveerd moet je inDen Isba zijn.

Katrien & Yvette www.volkscafes.be

Een monkelend lachje bij trouwe klant Roger en cafébaas Marc.

Marnixring Internationale Serviceclub

www.marnixring.org

Marnixring OverijseDe Vrijheijt

Mensen naar cultuur brengen en cultuur naar mensen

Actief Vlaams, actief christelijk, én onafhankelijk

BLIJDE-INKOMSTSTRAAT 79-81, 3000 LEUVEN, 016 31 06 00

VLAAMSGENOOTSCHAPOVERIJSE

AKTIEVORMING

ONTSPANNINGVLAAMS-NATIONALE VERENIGING

Tel. 02 305 53 86


LEKKER

E DRUIVEN

Bewaring van druiven in Kaapstad (ZA) en Thomery (F)in de 19e eeuw

In het najaar van 2011 ben ik drie weken op vakantie in Zuid-Afrika geweest. Een maand voordien had ik het geluk deOpen Monumentendagen (“Journées du Patrimoine”) in hetFranse Thomery even ten zuiden van Fontainebleau mee temaken. En aangezien ik mijn belangstelling voor de(tafel)druif overal met me meedraag, zal ik deze nieuwerubriek in Spoorslag met persoonlijke ervaringen kunnenstofferen.

Iedereen komt in Zuid-Afrika onder de indruk van hetland(schap), velen ook van druif en wijn. De eerste wijndateert er van rond 1660 en honderd jaar later werden deeerste wijnen uitgevoerd. Met veel succes in de eerste helftvan de 19e eeuw, toen moederland Engeland – De Kaap waseen Britse kolonie geworden – en Frankrijk vaak in con-flicten verwikkeld waren en de Kaapse wijn rustig met deFranse kon concurreren. Na de ruzies stortte de uitvoer in,ook omdat Zuid-Afrika weinig moeite had gedaan om zijnwijnkwaliteit op te drijven. En bovendien werden de Kaapsewijnvelden in 1885 getroffen door de phylloxera-bacterie, diedrie kwart van de wijnstokken verwoestte. Vandaag de dagvindt iedereen dat de wijngebieden (Wes-Kaap en Noord-Kaap), beter gekend met de namen Kaapstad, Stellenbosch,Paarl, Franschhoek, enz., goede kwaliteit waarborgen, maarhoe zit of zat het met de tafeldruif?

Was de Kaapse tafeldruif immers geen concurrent van onzeBrabantse tafeldruif geworden? Voornamelijk dankzij degegeerde Colmandruif kon onze Druivenstreek wel dertienmaanden per jaar rijpheid garanderen - de vroegste druivenwaren al rijp toen in andere gestookte serren de laatste nogniet geoogst waren; intussen al lang vervlogen tijd! - maar deexclusieve verkoop rond kerstmis en nieuwjaar kwam meeren meer onder druk te staan. Om rond het jaareinde rijpedruiven op de markt te brengen waren er ook in het buiten-land in de tweede helft van de 19e eeuw pientere vaklui diede natuur een handje toestaken. Dat deden de Franse drui-ventelers met de Chasselasdruif en ook Kaapse wijnboeren,die trouwens al het voordeel hadden hun zomerse oogst opde markt te brengen tijdens onze wintermaanden. Hoewerden tafeldruiven lang vers gehouden, toen er nog geenmoderne koelinstallaties bestonden?

Op de hierbij afgedrukte postzegeluit 1976 ziet u de eerste bladzijdevan “Die Afrikaanse Patriot, uitgegedeur die genootskap van RegteAfrikaners” op 15-1-1876 en watlezen wij op bladzijde 23 en 24 ineen boek dat ik in een tweede-handsboekenwinkel kocht? Raad-gevingen om druiven gedurendelange tijd te bewaren! Een raad omdruiwe lank te bêrre.


LEKKER

E DRUIVEN

Hopelijk doet u als lezer de moeite om onze zustertaal, hetAfrikaans, zelf lezend te begrijpen. Een hulpmiddeltje kandeze verkorte vertaling zijn. In een dichte kist wordt een laagdroog kaf of gezeefde droge as gelegd, daarop druiven zon-der rotte of gekneusde bessen. Dan weer een laag kaf of as,enz.. tot de kist vol is met bovenaan nog een flinke laag kaf ofas. Sluit de kist water- en lichtdicht af. Na 8, 10 of zelfs 12maanden zijn de druiven nog even vers. En mocht dat niet zozijn, snij dan een stukje van de stengel en steek hem in wijn,witte druiven in witte wijn en rode druiven in rode wijn!Op die manier hoeven de tafeldruiven niet verwerkt teworden tot wijn of rozijn.

Derde weekeinde van september 2011: per autostop naar hetFranse Thomery. Ach, liften is niet makkelijk meer. Laten wezeggen dat ik meer in een bus en een trein gezeten heb dan ineen auto... Maar tijdig ter bestemming gekomen, stond ikversteld over een heel speciale soort druiventeelt. En evenversteld stond ik van het boek Thomery patrimoine viticoleChasselas de Fontainebleau van auteur Michel Pons, metwie ik (onaangekondigd) uitgebreid kennis kon maken. Hijleidde mij binnen in een wereld die ik een eerste maal aan-voelde tijdens de filmprojectie Serre Effecten van OlivierVandersleyen. Die DVD (ook in het Engels en het Frans) enmijn ‘Geïllustreerde Encyclopedie van de Brabantse tafel-druif onder glas (1865-2010)’ confronteerden Michel Pons,dé auteur bij uitstek van de Franse tafeldruif met de hemongekende concurrentie tussen Franse en Brabantse tafel-druiven, voornamelijk in de jaren 1880-90! En zeggen datmijn Franse collega twee dagen later Edmond Adriaens uitLimal op bezoek kreeg. De familie Adriaens was in de Drui-venstreek wellicht de eerste, die druiven bewaarde in glazenflesjes, op de wijze van Thomery! Wat een bijzondere samen-loop van omstandigheden!

De tentoonstellingen en herdenkingen besteedden inThomery extra aandacht aan de nog overblijvende drui-venkamers of ‘chambres à raisin’. Een geleid bezoek brachtme in een groot herenhuis waar in verscheidene kelders (enzelfs op de bovenverdieping) houten rekken uit de glorietijdbewaard bleven. Rekken om vele honderden druiventrossenin hangflesjes vers te houden.Maar de Franse gemeenten Thomery en By, naastFontainebleau waar de Franse koningen serren en wijngaar-den bezaten, zijn nog om een andere reden een kennisma-king waard. In mijn derde bijdrage zal u o.m. kennismakenmet vroeg aanzetten tot geforceerde teelt. In haar boek Cul-ture du Chasselas à Thomery (Parijs, 1863) maakt auteurRose Charmeux op bladzijde 83 gewag van haar eerstepogingen in 1861. Dat belooft interessant te worden!

Francis Stroobants Reacties en aanvullingen steeds welkom [email protected] of telefonisch op nr. 02 305 90 53


BILJARTEN OP ZIJN BELGISCH (57)

Biljarten op zijn Belgisch

Ik moet het wel meer dan eens horen, dater al eens wat weinig biljart zit in mijntekst. De klagers zijn dan degenen diegraag biljarten en daarbij ‘op zijnBelgisch’ als positief ervaren. Dus niet bijmij! Toch doe ik vandaag een grotereinspanning voor mijn biljartende lezers.Op de tekening zie je een verzamelstootdie bijzonder geschikt is als oefenstoot,omdat hij enkele moeilijkhedengroepeert. We analyseren de problemeneen voor een. De belangrijke puntenhebben een kleine letter gekregen voorgemakkelijke verwijzing. De volle lijnentonen de afgelegde weg van de keubal, destippellijn deze van bal ’2’. We stoten dusde keubal (1) naar bal (2), liefst juist hardgenoeg om bal (2) over 2 banden naar dehoek bij bal (3) te brengen. De keubalmoet zelf ook redelijk wat energiemeekrijgen, want op punt ‘a’ breekt hij opde korte band (met tegeneffect, duslinkse spin) waar hij dus wat energieinboet. In punt ‘b’ moet hij nog genoegenergie en effect over hebben om terug tekeren naar de korte band (punt ‘c’) en vandaar met mee-effect naar bal ’3’ om hetpunt te maken. Wie goed kan tellen heeftgemerkt dat het hier om een ‘drieband’gaat, met tweemaal de korte band (‘a’ en‘c’) en eenmaal de lange (‘b’). Deze stootvraagt zeker wat oefening, want hij vraagtheel wat techniek. De aanspeeldikte opbal ‘2’ is uiterst belangrijk, want bepalendvoor de energie van respectievelijk bal ‘1’en ‘2’. Even precies moet het effect (de‘compensatie’) zijn dat de bal meekrijgt,voldoende hoog om bal ‘1’ genoeg te doenlopen en genoeg links om de keubal terug

naar ‘c’ te brengen en naar bal ‘3’. Komme niet vertellen dat je deze stoot bij deeerste poging hebt kunnen maken, ik benniet van gisteren. Sommige mensenhebben natuurlijk wat meer geluk dananderen en op het biljart zijn het meestalde anderen die geluk hebben, denken demeeste biljarters toch. Een hele e.l.(eetlepel) biljart dus vandaag, kom dit-maal dus niet klagen!

Onze Vlaamse politici zouden eens eenstudiereis moeten maken naar hetMidden-Oosten, met als opdracht eenpaar zaken te kopen tegen de laagstmogelijke prijs (Ik spreek hier uit per-soonlijke ervaring). Ze zouden kunnenbeginnen met een handgeknoopt tapijt.Kies een dure van ongeveer 3.000 €. Nanegotiëren, wat even kan duren, moet jeze, verzending inbegrepen, voor ongeveer1.000 € kunnen kopen, dat is ginder hele-maal normaal. Koop ook eens een omslagmet 10 prentkaarten tegen 1/3 van degevraagde prijs. Tel de kaarten na,waarschijnlijk zitten er maar 8 in. Na diestudiereis zijn onze gekozenen betergewapend om in België te onderhandelenmet onze Waalse broeders. Vooral nietaan tafel gaan met het gebruikelijke ‘mini-mum’-eisenpakket, maar zoals de tegen-partij 3 of 4 keer meer vragen, zodat jeenorme toegevingen kunt doen en tochnog je minimum overhoudt. We hebbenhet al zo vaak meegemaakt en metDi Rupo opnieuw.

Het kwadraat van een cirkel? Daarzoeken onze politici naar. Ze moeten 11miljard besparen, maar niemand mag er

armer van worden! Zeker niet in Wal-lonië. Hallo! Iemand thuis tussen die tweeoren? Vacatures genoeg in Vlaanderen enwerklozen genoeg in Wallonië, we zijngoed bezig. Waalse studenten kiezenechter Engels als tweede taal (dus blijk-baar geen interesse voor die vacatures),Vlaamse studenten kiezen ook Engels, alsze mogen kiezen. Vlamingen leren echterbeter Frans, dan moeten de Walen hele-maal niets leren; in Vlaanderen gaanwerken zien ze toch niet zitten, bewijzenzijn er genoeg. Waarom Di Rupo eerdermeer belastingen wil en minimaal be-sparen is ook nogal duidelijk, als je hetgoed bekijkt. Op welke belangrijke bud-getten kan er veel bespaard worden?Levenslange werkloosheid, soms ver-scheidene generaties; sociale voorzienin-gen melken; merkelijk hogere prijzenvoor medische interventies; erg frequenteafwezigheden voor ‘medische’ redenen;vervroegde pensionering; hoog percentambtenaren. Dat zijn allemaal dingen dieuitgebreid aanwezig zijn in zijn land-streek, bij zijn kiezers. Ook gelezen datons Belgisch leger meer dan 300twintigers op pensioen heeft gezet we-gens lichamelijke ongeschiktheid? Zijndie massaal uit hun bed gevallen of ophun stoel ingeslapen? Over de splitsingBHV wil ik niet in herhaling vallen. DeFranstaligen krijgen meer bescherming inVlaanderen en de Vlamingen krijgen min-der bescherming en inspraak in hun geld-verslindende hoofdstad. Evenwichtigdus, op zijn Belgisch, zoals mijn biljarten.Toch weer verrassend hoe Beke op zijnstrepen stond … tot hij op het matje werdgeroepen in Laken, bij zijne majesteit.Dexia en onze almachtige rijke syndica-ten waren dan wel plotseling gered tegende geldwolven. Tot volgende keer!

Jan Goossens

AANNEMERPLAFONNEERWERKEN

Kanunniksteen 25 - 3090 OverijseTEL 02 687 27 74

GSM 0496 90 84 56

Stas Bernard

Vlaamse JongerenOverijse

Overijse Vlaams en groen

Heuvelstraat 46 [email protected]

BOUWEN

VERTROUWEN

= OP

Met het woord “verliezers” een prijs in de wacht slepen, jemoet het maar doen. Jezus-Eikenaar Hugo Vande Broek gingmet de laatste Kronkelprijs van 2011 lopen. En nu kondigtzich met de nieuwe jaargang opnieuw een sliert van tevre-den winnaars aan. Meedoen! Stuur je oplossing snel naarSpoorslag. Dan is detrekking tijdens de redactie-raad des te spannender.

In afwachting van watdroger en milder lenteweerkun je je winterse knokenwat verwarmen door tekronkelen, tot je de tien let-ters vindt. Stuur uw oplos-sing voor einde maart 2012naar één der drie adressen:De Kronkel, Kardinaalstraat20, 3090 Overijse of per elek-tronische post naar [email protected] naar [email protected] geluk!


KRONKEL (30)

VERZEKERINGEN

Justus Lipsiusplein 5 - 3090 Overijsetel. 02 687 44 44 - CDV nr. 43364 - fax 02 688 08 82

De Kronkel

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 V1 A N D A M M E A

2 D I 5 O S A D S

3 W C O N S T A N T

4 IJ Z7 E R T M E

5 S10 O A V E F R9

6 H O O F D E N I I

7 E L I E8 R L X

8 I M M E R S E E6 L

9 D E R T O N I A

10 T H E2 M A E S

11 L E E A N D E R3 S

12 I N L4 A N D S S

V1 E2 R3 L4 I 5 E6 Z7 E8 R9 S10

Oplossing vorig nummer:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1 3 4

2

3 1 7

4 9

5

6

7 6 8

8 2

9 10

10

11 5

12

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Horizontaal:

1. In de middeleeuwen hadden klokken echte communica-tietaken. Denk maar aan de brandklok, de stormklok, depoortklok en de ... die luidde als de tap in de herbergdicht moest

2. De tweede van de toonladder – Red ...3. Er was geen plaats meer op de volle ... – Het kasteel van

... in Holsbeek werd in de 17e eeuw verbouwd door eenvrouw: Maria Anna Van den Tympel

4. Er niet ... kunnen5. Het liedje ‘Eloise’ was een nummer 1-hit van Barry ... -

Trinitrotoluol6. Yoko ...7. De bouw van het Brusselse justitiepaleis duurde 17 jaar.

Het werd gebouwd op de ... waar vroeger misdadigerswerden opgehangen

8. Klinkers van ‘beek’9. ... in Mokum – Iemand een ... draaien10. Vaarwel, maar dan zonder de ‘eu’ – In de dagen van ...11. Het mannelijke van ‘la’ – Jan zonder ...12. Leo ... (filosoof)

Verticaal:

1. Medeklinkers van ‘toeter’ – Het geluid dat een ezel maakt2. Het middeleeuwse dierenepos ‘Van den Vos ...’ is in feite

een satire, een spottend, hekelend gedicht op een schijn-heilige samenleving

3. ... Khan - Mensenrechtenorganisatie4. Synoniem van ‘zeuren’ – Met erfelijkheid te maken – Vol-

gens anderen5. ‘Het ...’ is een liedje van Wim Sonneveld6. Oud BRT-programma – My heart will go ... - Choco-

ladekoekje7. En toen ze de prijs van de sla zag, kreeg ze een ... in de

keel – Onderaan schreef ze een ... in haar brief - ...Martens

8. Vod – “Als een idee op het eerste gezicht niet absurd lijkt,dan heeft het geen ...”, zei Einstein

9. De ... achter de ploeg spannen10. Een ... of MR-scan – De Groene ... rond Brussel

Salons - TraiteurTerhulpsesteenweg 454 - Overijse (Maleizen)

Tel. 02 687 87 87 - Fax 02 687 33 33

DANK voor de Spoorslagvrienden die hun lees- en lidgeld (€ 15,00) of steunabonnement (vanaf € 20,00) alovermaakten. De vooruitzichten om het jaar niet in het rood te eindigen worden werkelijkheid, als wij er ook inslagen op zondag 28 oktober een succesrijk Stoempfestival te organiseren.

* * *Een tweede kans om uw lees- en lidgeld te betalen. Maak er gebruik van !

Naam en adres opdrachtgever

Naam en adres begunstigde

Rekening begunstigde (IBAN)

BIC begunstigde

Rekening opdrachtgever (IBAN)

Gewenste uitvoeringsdatum in de toekomst Bedrag

Handtekening(en) OVERSCHRIJVINGSOPDRACHT

Bij invulling met de hand, één HOOFDLETTER of cijfer in zwart (of blauw) per vakje

Mededeling

EUR CENT

B E 4 1 4 3 4 2 6 1 6 5 8 1 1 0

K R E D B E B B

V Z W V K D – S P O O R S L A GH A N N E K E N S B O S L A A N 83 0 9 0 O V E R I J S E

$

Omwille van de smeer … 2012-1.pdfin B-H-V. De parketten worden wel verdeeld, één voor Brussel-19...

Documents

Transcript of Omwille van de smeer … 2012-1.pdfin B-H-V. De parketten worden wel verdeeld, één voor Brussel-19...