OM 045 SEP05 BINNEN2 DEF - Openbaar Ministerie · tijdschrift voor het openbaar ministerie jaargang...

tijdschrif

t v

oor h

et

openbaar m

inis

terie

jaargang 1

1

nummer

7september 2

005

Collegevoorzitter Harm Brouwer wil van zijn medewerkers een visie horen

Lik-op-stuk in nachtelijk Renesse

Alles afwegende: in appèl bij eerwraak

opportuun

openbaar ministerie

‘Hier heb je de bal’

Een van de Middelburgse teams poseert relaxedtijdens het Beachvolleybaltoernooi op 17 juni jlwaar traditiegetrouw Breda, Den Bosch enMiddelburg aan meedoen.

Officieren Henrietten den Hartog (l) enMarleen Vermeer (Middelburg) hebben bijhun koffiegesprek wel een heel bijzonderhapje... het nieuwe gebouw in taartvormsmaakt prima. (Maar ook als werkplek bevalthet uitstekend!)

Dé allesweter van parket Rotterdam, verkeerssecretarisAndré Hoegen, krijgt op een terras in Rotterdam deschrik van zijn leven als hij door twee agenten plots inde boeien geslagen wordt. Hij wordt ‘gearresteerd’ vanwege grove verwaarlozing van zijn team. André laat,doordat hij met FPU gaat, zijn team reddeloos achter. Zij moeten het voortaan zonder Andrés kennis doen.

Op initiatief van de HTM mocht het Haagseparket een dagje bijwonen in de ‘glijdende’wereld van de trammaatschappij. Het parketmaakt daar gretig gebruik van. Officier George Rasker door de bocht.

Parketuitje ressortsparket Amsterdam naar Archeon op 30 juni jl.Fred gaat in strijd met de Romeinen!

Het Haagse parket werd op 29 juli getrakteerd op zo’n 14 liter ijs. Waarom?Han Moraal was jarig maar zelf met vakantie.Warmolt Lunsingh Tonckens offerde zichgraag op de collega’s van een ijsje te voorzien.

Met het nieuwe pand waren OM en Rechtbank Middelburgsinds deze zomer al ‘van tafel en bed’ gescheiden. Maarmet het officiele ontvlechtingsconvenant werd op 7 juli2005 de scheiding bekrachtigd. Maar ze gaan als vriendenuit elkaar. Om dat te benadrukken schonk Gerrit van derBurg de president van de rechtbank mr. Ludo van Dijke eenvaas met symbolische betekenis.

De Maastrichtse officieren van justitie, gefotografeerd ergens in het mooie Limburg tijdens een door Jacques van Eck (HO)georganiseerde officierenwandeling.

‘Afscheid met een glimlach’;Leo Naaktgeboren neemtna 34 jaar afscheid van parket Haarlem!

achterom

tijdschrif

t v

oor h

et

openbaar m

inis

terie

jaargang 1

1

nummer

7september 2

005Inhoudopportuun

Opportuun, 11e jaargang nr.7, september 2005Verschijningsdatum 11e jaargang, nr. 8: 6 oktober 2005

Opportuun is het tijdschrift voor en van het Openbaar

Ministerie. Het blad wordt gratis verstrekt aan de mede-

werkers van het OM en andere geïnteresseerden. Het blad

verschijnt tien keer per jaar. De redactie is verantwoordelijk

voor de inhoud van het blad. Aan de in Opportuun verstrekte

informatie kunnen geen rechten worden ontleend.

Overname van artikelen met bronvermelding is toegestaan.

Eindredactie: Pieter Vermaas

Redactieraad: Ryan Lievaart, Loes Borghuis, Heleen

Rutgers, Hans Wesselink, Marcel Wolters

Vaste medewerkers: Linda Bregman Mirelle Herlfterkamp,

Anne Hoeksema, Angela Kaptein, Sjaak Klunder, Karin

Mensink, Manon Nooteboom, Juriaan Simonis, Koos Spee.

Aan dit nummer werkten verder mee: Merije Bakker,

Evert Boerstra, Jeichien de Graaff, Miek Smilde, Jan

Hoekman, Irene Gonzales,

Foto omslag: Gerhard van Roon

Ontwerp: Barlock, Den Haag

Druk: Zijlstra Drukwerk, Rijswijk

Oplage: 6.900

Redactieadres: Voorlichtingsdienst OM, kamer 423,

Prins Clauslaan 16, Postbus 20305, 2500 EH Den Haag.

Telefoon: 070 – 33 99 840. E-mail: [email protected].

Abonnementenadministratie: Stuur de adreswikkel

met de aangebrachte wijzigingen naar het redactieadres,

of mail de wijzigingen naar [email protected].

Colofon

openbaar ministerie

3 – Alles afwegende: ‘Een heel gewiekste familie’

5 – Rechtstreeks: ‘Foto’s van voetbalvandalen op internet: een goed idee?’www.om.nl peilde de meningen

6 – ‘Hier heb je de bal, doe maar voor.’ Harm Brouwer gruwt van “turbowoorden-missies”

9 – Uit den lande: Draaiboek WK Voetbal –20 voorzag in een aanslag

10 – Reportage: Zon, zuipen en zooien. Zeeuws Zomerteam geeft lik-op-stuk bij recreatiecriminaliteit

12 – Kennismanagement slaat aan. Tijdens workshops regent het suggesties

14 – Europa: ‘Ook wij zijn boevenvangers.’ Eurojust en Europees JustitieelNetwerk kampen met bureaucratisch imago

16 – Uit den lande: Haagse veelpleger supersnel voor de rechter

17 – Het OM Verandert: DVOM pioniert in Dordrecht. Eerste financiëledienstverleningsorganisatie moet kwetsbaarheid verminderen

18 – Agenda

– OM en Tiscali verlengen samenwerking– Oproep OR-verkiezingen

19 – Personalia

20 – Uitgelicht: Dreigt spelverruwing in het strafrecht?

21 – Beleid en regels

22 – Internationaal

23 – Verkeer

24 – AchterOM

23

opportuun n

ummer

7 –

2005

Gebruik maken van een voertuig door een

ander dan de tenaamgestelde

Gerechtshof Leeuwraden 27 april 2005 WAHV

05/00126

Betrokkene was, onder achterlating van haar op

haar naam gestelde auto, door mishandeling

door haar partner in een blijf-van-mijn-lijfhuis

beland. In de periode van haar verblijf in dat huis

bleken diverse verkeersovertredingen te zijn

begaan met haar voertuig. Door het niet binnen

de termijn stellen van zekerheid werd het beroep

van betrokkene niet-ontvankelijk verklaard. Het

hof overweegt ten overvloede dat het derhalve

niet toekomt aan een inhoudelijke beoordeling

van de zaak, met name ook niet aan de beoorde-

ling van de vraag in hoeverre de betrokkene in

de door haar geschetste uitzonderlijke omstan-

digheden nog in staat is geweest de 'verant-

woordelijkheid te nemen voor haar beslissing

een ander gebruik te laten maken van het op

haar naam staande voertuig'. (vgl. EHRM 29

oktober 2004, 66273/01, VR 2005,1).

Doorgetrokken streep?

Gerechtshof Leeuwarden 11 mei 2005 WAHV

05/00385

Betrokkene vond de opgelegde sanctie onbillijk

omdat de betreffende streep tussen de rijstroken

op de weg zodanig was versleten dat er niet

meer gesproken kon worden van een doorge-

trokken streep. Bovendien was op het tijdstip

waarop de gedraging heeft plaatsgevonden don-

ker en werd de zichtbaarheid van de streep ver-

slechterd door vuil en pekel op het wegdek. De

betrokkene is van mening dat strepen duidelijk

dienen te zijn. Hij heeft zijn verweer ondersteund

met foto's en met de verklaring van een deskun-

dige, P.M. Gr.

Het hof overweegt dat als uitgangspunt geldt dat

het niet ter beoordeling van de weggebruiker

staat of een verkeersteken overeenkomstig de

voorschriften en aanbevelingen is geplaatst. Dat

is slechts anders in het geval de situatie klaar-

blijkelijk zo afwijkend is van die waarop het ver-

keersteken betrekking heeft dat bij gevolg geven

aan dat teken de veiligheid op de weg in gevaar

zou worden gebracht (vgl. HR 4 december 1984,

VR 1985/39 en Hof Leeuwarden 15 mei 2002, VR

2002/192). Dat is in casu niet het geval. Het hier

overwogene brengt mee dat het hof geen

waarde hecht aan de verklaring van 22 novem-

ber 2004 van P.M. Gr. (schilder van beroep).

Gemandateerde beslissing?


04/01652

Betrokkene heeft aangevoerd dat niet is geble-

ken dat de officier van justitie de uitoefening van

zijn beslissingsbevoegdheid conform artikel 126,

tweede lid, van de Wet op de Rechterlijke

Organisatie (Wet RO) heeft opgedragen aan een

andere bij het parket werkzame ambtenaar.

Evenmin is gebleken dat het hoofd van het par-

ket daarmee heeft ingestemd. Naar de opvatting

van de betrokkene vereist deze regeling voorts

dat wordt meegedeeld welke officier van justitie

aan welke ambtenaar de uitoefening van zijn

bevoegdheid heeft opgedragen en is vermelding

van de naam van de gemandateerde dan wel van

de officier van justitie essentieel. De betrokkene

stelt dat het duidelijk is dat degene die de

bevoegdheid op naam en onder verantwoorde-

lijkheid van de officier van justitie heeft uitge-

voerd daartoe niet gekwalificeerd was. Het hof

overweegt dat artikel 7:26, derde lid, Algemene

Wet Bestuursrecht bepaalt dat de beslissing

wordt bekendgemaakt door toezending of uitrei-

king aan degenen tot wie zij gericht zijn.

Hoofdstuk 7 bevat niet een voorschrift dat ertoe

strekt dat de beslissing van de officier van justi-

tie moet zijn voorzien van de naam van degene

door of namens wie de beslissing is benomen, en

evenmin dat de officier van justitie bij de

bekendmaking van zijn beslissing dient te ver-

melden dat de bevoegdheid om de beslissing te

nemen is overgedragen aan een andere op het

parket werkzame ambtenaar, en dat deze over-

dracht met instemming van het hoofd van het

parket is geschied. Dergelijke voorschriften

vloeien evenmin voort uit art. 126 Wet RO.

Voorzover de gemachtigde heeft aangevoerd dat

degene die feitelijk de beslissing op het beroep

tegen de inleidende beschikking heeft genomen

daartoe niet gekwalificeerd was, is het hof van

oordeel dat zulks niet blijkt uit het dossier en dat

de betrokkene deze stelling op geen enkele wijze

aannemelijk heeft gemaakt. Volgt bevestiging

van de beslissing van de kantonrechter tot onge-

grondverklaring van het beroep.

Verenigbaarheid van artikel 5 WAHV met de

Grondwet van de EU?

Gerechtshof Leeuwarden 15 juni 2005, WAHV

05/00601

De betrokkene (Duitser) stelt zich op het stand-

punt dat het opleggen van een administratieve

sanctie aan de kentekenhouder van het voertuig

-i.p.v. aan de feitelijk bestuurder van het voertuig

ten tijde van de gedraging- in strijd is met het

vermoeden van onschuld zoals neergelegd in

“artikel 48 der Charta der Grundrechte der

Europäischen Union (2000/C364/01, 7)” . Het hof

overweegt dat het niet kan oordelen over de ver-

enigbaarheid van artikel 5 WAHV met het ver-

moeden van onschuld zoals neergelegd in de

(ontwerpverdragen van de) Grondwet van de

Europese Unie, nu deze Grondwet niet in wer-

king is getreden. Ten overvloede overweegt het

hof dat het Europese Hof van de Rechten van de

Mens bij beslissing van 19 oktober 2004 (EHRM

19 oktober 2004, nr. 66273/01) heeft overwogen

dat toepassing van art. 5 WAHV niet onverenig-

baar is met het vermoeden van onschuld zoals

neergelegd in art. 6 lid 2 van het Verdrag van de

Rechten van de Mens en de Fundamentele

Vrijheden. Volgt bevestiging van de beslissing

van de kantonrechter tot ongegrondverklaring

van het beroep.

Zie verder op OMtranet:

–Getuige niet gehoord door de kantonrechter


05/00268

–Voetganger voor laten gaan

Gerechtshof Leeuwarden 25 mei 2005, WAHV

04/01182

–Handelaarskenteken niet op de voorge-

schreven wijze gebruiken


05/00383

–Houderschap Wet op de motorrijtuigenbe-

lasting (WBM) valt niet in alle gevallen

samen met het kentekenhouderschap in

de zin van de Wet aansprakelijkheidsver-

zekering motorrijtuigen (WAM)

Hoge Raad 10 mei 2005, strafkamer nr.

00314/05 H; JWR 2005, 46

–Tijdens het rijden een mobiele telefoon

vasthouden


05/00015

–Behoudens in noodgevallen gebruik-

maken van de vluchtstrook


05/00537

–Verenigbaarheid van artikel 5 WAHV met

de Grondwet van de EU?


05/00601

verkeer

Tekst: Koos SpeeVoor complete teksten, bel 0346-33 33 10

3

opportuun n

ummer

7 –

2005

Twee doden en een schutter die blijkt

familie te zijn. Je zou denken dat het

onderzoek niet al te ingewikkeld zou

worden’, zo zegt officier van justitie Ayla

Ekiz. Zij kreeg na een paar dagen binnen

het regioteam Noord/Feijenoord van het

Rotterdamse parket de leiding over het

onderzoek. Maar de schutter was weg, en

bleef zes weken onvindbaar.

‘Prioriteit werd het achterhalen waar die

jongen zat. Al snel stond de hele familie

onder de tap. Maar ze zeiden niet veel. Het

was een heel gewiekste familie.’ Dat bleek

alleen al wanneer er iemand belde die ken-

nelijk niet in het complot zat. ‘Dan belde

oma uit Turkije. Die wilde weten waarom

haar zóón dat had gedaan. Dan werd het

gesprek afgekapt, of de hoorn werd gewoon

op de haak gegooid.’

Na zes weken werd Ekiz zelf gebeld door een

advocaat. Hij wilde de jongen bij haar afle-

veren, zodat ze hem zelf kon aanhouden.

‘Ik heb gezegd dat hij maar naar een politie-

bureau moest gaan. Dat is ook gebeurd.’

En daar wilde de 15-jarige vervolgens niets

zeggen. ‘Hij beriep zich op zijn zwijgrecht.

Kennelijk was hij zes weken lang gedrild.

En dat houdt hij nog steeds vol.’

Doorbraak forcerenOndertussen hadden het politieteam en

officier van justitie Ekiz wel duidelijk het

vermoeden dat de jongen niet alleen verant-

woordelijk was voor de moorden. ‘Je boeren-

verstand zegt: hier moet iets anders achter

zitten. Toen er ook nog informatie van de

Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE)

binnenkwam dat de vader van de jongen

erachter zat, en er nog steeds over de tap

niets binnenkwam, ondanks het feit dat die

jongen inmiddels vast zat, hadden we echt

het idee dat nagenoeg de hele familie ervan

af wist. Toen heb ik op een gegeven moment

maar besloten om de hele familie op te pak-

ken, ook om een doorbraak te forceren.’

Vader, moeder, de oudste zoon, en twee

neven die ervan verdacht werden Emrah te

hebben vervoerd, werden opgepakt. En in

ALLES AFWEGENDE

‘Een heel gewiekste familie’

Het is 31 mei 2002. Voor haarhuis aan de Persoonsdam in deRotterdamse wijk Feijenoordwordt de 35-jarige Ayse neer-geschoten. Haar kersverse 26-jarige echtgenoot Mitkowordt ook beschoten, voor deogen van de dan 11-jarige en13-jarige dochters van Ayse.Mitko is op slag dood, Ayseoverlijdt twee uur later in hetziekenhuis. Getuigen zijn er inovervloed. En allemaal, ook detwee meisjes, wijzen ze meteendezelfde schutter aan: Emrah,de dan 15-jarige neef van hetslachtoffer.

‘

Ovj Ayla Ekiz: ‘De

familie heeft heel erg

op me gescholden.’

opportuun

4

5

opportuun n

ummer

7 –

2005

Een effectieve maatregel dus, maar

vindt de bezoeker van om.nl hiervan?

Zij konden reageren op de stelling:

‘Foto’s van voetbalvandalen op internet:een goed idee.’

In totaal gaven 29 bezoekers hun mening.

76% vindt het inderdaad een goed idee, 24%

is tegen. Tegenstanders wijzen op de moge-

lijkheid dat ‘onschuldigen te boek komen te

staan als crimineel.’ ‘Liever honderd schul-

digen vrij, dan één onschuldige vast!’, vult

een andere bezoeker aan.

Er zijn ook fellere reacties: ‘Ik vind het wal-

gelijk dat door onkunde van het OM er op

deze wijze inbreuk op privacy moet worden

gemaakt van medeburgers.’ ‘En straks ook

de foto’s van de man die langs de kerk wild-

plaste en van Marieke (9) die haar tong uit-

stak tegen een oude oma?’ Waar ligt de

grens?

Maar de meeste bezoekers vinden het een

prima opsporingsmiddel. ‘Waar is de tijd

gebleven dat pa met zijn gezin naar voetbal

kon zonder bang te zijn?’ Het privacy-argu-

ment van de tegenstanders wordt met de

grond gelijk gemaakt: ‘Het valt mij zwaar

tegen dat er nog mensen zijn die dit gedrag

gaan lopen verdedigen en ach en wee over

de privacy van de mensen op de foto’s gaan

zeuren. Die hooligans hebben elk recht op

clementie en barmhartigheid verloren.’ Een

andere bezoeker vindt: ‘Aangezien je zelf

kunt kiezen om mee te gaan in het voetbal-

vandalisme verspeel je ook zelf je recht op

privacy.’

Er worden ook suggesties gedaan: ‘Verder

uitwerken door ze alle schade te laten beta-

len’ en ‘Laat ze zelf de rotzooi maar eens

opruimen.’ Zelfs: ‘Misschien dat zoiets ook

kan met veelplegers en dergelijke, zodat

zij herkenbaar zijn en in hun activiteiten

geremd worden.’ Dat doet denken aan

het idee om foto’s van winkeldieven in de

etalage te plaatsen. En dat is weer een heel

andere discussie…

Heeft u ook een mening over dit onderwerp?

Het forum is nog geopend op om.nl > vragen

> opinie.

TEKST: Manon Nooteboom

ILLUSTRATIE: Sjaak Klunder

‘Waar is de tijd dat je metpa naar voetbal kon?’De Rotterdamse politie plaatste in mei zo’n vijfhonderd foto’s van relschoppers op internet. Zij hadden zich misdragen na de wedstrijd Feyenoord - Ajax. Het bleek te werken; veel voetbalvandalenmeldden zich nadat ze hun foto op het web zagen staan. Anderen werden aangehouden na telefoni-sche tips. Enkele maanden later werden foto’s op internet geplaatst van vandalen tijdens deVierdaagsefeesten in Nijmegen.

RECHTSTREEKS

Reageren op een stelling op www.om.nl

de woning van vader Besir A. werd huiszoe-

king gedaan.

‘Dat leverde wel wat op. Moeder begon een

beetje te praten en één van de neven ook.

Bovendien vonden we een schouderholster,

waarin volgens mij het wapen gezeten had

van Besirs broer Harun, de eerste man van

Ayse. Ik ben ervan overtuigd dat Ayse en haar

nieuwe partner met dat wapen zijn dood-

geschoten, maar het is nooit gevonden.’

Want dat bleek uit het overigens summiere

verhaal van de vrouw van Besir, de moeder

van Emrah. Besir zou het niet eens zijn

geweest met het nieuwe huwelijk van Ayse,

en het feit dat zijn nichtjes nu door een

Bulgaarse Turk zouden worden opgevoed.

Eerwraak dus, al heeft Ayla Ekiz daar haar

bedenkingen bij.

Som geld‘Zelfs voor Turkse plattelandsbegrippen,

zou dit namelijk uitzonderlijk zijn. Harun

was immers al tien jaar dood. En Ayse heeft

ondanks het feit dat het niet “hoefde”,

toestemming gevraagd voor haar nieuwe

huwelijk. Ik denk dat het Emrah vooral is

aangepraat dat het hertrouwen van zijn

tante binnen de Turkse cultuur niet accep-

tabel zou zijn. Uit een onvoorwaardelijke

loyaliteit aan de familie heeft hij als jongste

telg deze “schone taak” op zich genomen.

Er zitten dus, in ieder geval voor Emrah,

elementen van eerwraak in deze zaak.’

Voor Besir was er naar de stellige overtui-

ging van ovj Ekiz een ander belang. ‘Harun

is in 1992 doodgeschoten gevonden bij het

Brielse Meer, met twee anderen. Ik denk dat

hij een “rising star” was in het Turkse crimi-

nele circuit. Het kan heel goed zijn dat er

ergens een grote som geld was, en dat Besir

een groot financieel belang had bij de dood

van Ayse.’

De vrouw van Besir vertelde ook dat aan-

vankelijk haar 19-jarige oudste zoon Yavuz

bij haar gekomen was met het verhaal dat

zijn vader hem gevraagd had de nieuwe

man van Ayse dood te schieten. Dat had zij

Yavuz uit het hoofd gepraat, en ze had Besir

met dat verhaal geconfronteerd. Die zou

haar gezegd hebben dat het een grapje was.

Het was niet serieus bedoeld.

Al snel trok iedereen zijn verklaring weer in,

maar Besir en Emrah bleven vastzitten op

verdenking van moord, en medeplegen van

moord.

Emrah moest het eerst voorkomen bij de

rechtbank. In januari 2003 werd hij veroor-

deeld tot één jaar jeugddetentie en plaat-

sing in een jeugdinrichting (PIJ). ‘Ik heb

bewust eerst de zaak tegen de jongen aan-

gebracht, in de hoop dat hij toch zou gaan

praten na een veroordeling. Maar dat bleek

ijdele hoop. Hij hield al acht maanden zijn

mond stijf dicht. En nog, zoals onlangs

bleek bij de verlenging van de PIJ.’

VaderDaarna kwam in februari 2003 de zaak tegen

zijn vader. ‘Ik ging met een goed gevoel die

zaal in. Het stond voor mij als een paal

boven water dat hij de opdrachtgever was.

Hoewel de hele familie min of meer in koor

riep dat Emrah het gedaan had, nog voor hij

was aangehouden, zeiden ze ook allemaal

dat ze niet wisten waarom. En dat is één van

de weinige dingen die Emrah wel gezegd

heeft bij de behandeling van zijn eigen zaak.

Hij zag zijn tante niet vaak, en hij had niks

tegen haar. Dat Besir de opdrachtgever was

bleek uit de inmiddels weer ingetrokken

verklaringen. Het bleek ook uit wat hijzelf

bijvoorbeeld zei toen de beperkingen eraf

gehaald waren en hij weer contact mocht

hebben met zijn familie.’

Zo werd het eerste bezoek van zijn familie in

het huis van bewaring direct afgeluisterd.

‘Zijn oudste en jongste zoon en dochter

kwamen. Moeder niet. Duidelijk werd dat

pa erg teleurgesteld was in zijn vrouw, héél

boos op de neef die gepraat had, en héél

trots op Emrah. Hij noemde hem “mijn

leeuw” en dat is in het Turks heel wat. Zijn

9-jarig zoontje zei nog iets over het holster,

maar daar werd gauw overheen gepraat.’

Ekiz ging met een goed gevoel de uitspraak

tegemoet. ‘In het licht van de huidige juris-

prudentie kon je tot een bewezenverklaring

komen.’ Maar dat gevoel was fout. Na een

voorarrest van acht maanden en eis van

twintig jaar wegens medeplegen moord

werd Besir vrijgesproken. ‘Ik ben direct in

appèl gegaan, dezelfde dag nog.’ Besir werd

vrijgelaten. ‘Hij ging er meteen vandoor,

naar Turkije. Daar zit hij nog.’

In appèlBij de behandeling van het hoger beroep

werkte Ekiz nauw samen met de zaaks-

advocaat-generaal bij het ressortsparket in

Den Haag. ‘Dat was een intensieve, goede

samenwerking tussen de eerste en tweede

lijn.’ En daar liep het beter af. Besir werd in

april 2004 conform de eis tot twintig jaar

wegens het medeplegen van moord veroor-

deeld.

Dit jaar is het cassatieberoep verworpen.

‘En nu heb ik contact met de executie-AG.

Eigenlijk hoop ik dat Turkije gaat uitleveren,

want ik wil hem hier vast zetten.’

De – Turkse – achtergrond van Ekiz heeft

naar haar stellige overtuiging geen rol

gespeeld bij het bepalen wie de zaak moest

gaan doen. ‘Ik sta daar in de rechtszaal als

instituut.’

Het was misschien wel gemakkelijk, zo zegt

ze zelf. ‘Je doorgrondt de familiebanden en -

verhoudingen misschien wat sneller en

beter. En bij het afluisteren versta je alles.

Ik kwam wel eens aan de orde en ik weet ook

hoe ze mij genoemd hebben. De vertaling

was dan wat netter geformuleerd. Ze heb-

ben heel erg op me gescholden!’

TEKST: Jeichien E. de Graaff

FOTO: Joop Reyngoud

Als snel trok iedereen zijn verklaring weer in

7

opportuun n

ummer

7 –

2005

opportuun

6

‘Verwacht niet dat ik bij binnen-

komst met grootse visies en ver-

gezichten op het Openbaar

Ministerie kom.’ Hij deed de uitspraak vorig

jaar maart in Opportuun, kort voordat hij

startte als procureur-generaal. Het is half

augustus 2005 en Harm Brouwer, inmiddels

voorzitter van het College van pg’s, heeft

zestien maanden gehad om zich een visie

te vormen. Inmiddels mag het OM wel een

visie van zijn eerste man verwachten.

‘Vind je?’ Harm Brouwer draait de rolver-

deling tijdens het interview direct om. ‘En

waarom vind je dat?’

Omdat OM’ers willen weten waar de super-pgmet zijn club naartoe wil.

‘Aan “super-pg” heb ik een volstrekte

hekel. Door de wetgever is het nadrukke-

lijk zo georganiseerd dat super-pg niet

bestaat. Er is binnen het OM niet één per-

soon die alle touwtjes in handen heeft.

Dat de voorzitter wel het boegbeeld van

een organisatie wil zijn, is evident, anders

moet je die baan niet willen, maar dat is

wat anders.’

En wat heeft het boegbeeld dan aan visie?‘Waarom vind jij dat nou zo belangrijk?’

Eh, omdat mensen daaruit kunnen afleidenwelke gevolgen dat voor hen kan hebben.

‘Als je in het OM een functie hebt, zit je er

voor de organisatie, niet louter voor je

zelf; dat moet het uitgangspunt zijn.

Waarom is die visie nou zo belangrijk?’

Mensen willen weten hoe Harm Brouwerdenkt over de politie, over de relatie met de minister, over de taak van het OM bij

terrorisme en het spanningsveld tussen…‘Kijk, nu ik die vraag bij je terugleg, zoek je

het direct in de breedte. Dat geeft precies

aan waarom ik zo aarzelend ben om die

visievraag even pats-boem te beantwoor-

den. Ik vind het veel interessanter om de

visie van een ander te horen dan dat ik in

een paar mooi gekozen woorden kom tot

een statement. Wie dat leest, is het een

paar regels verder vergeten, want het zijn

altijd obligate antwoorden als het gaat om

visies. Dus wat is jóuw visie? Ik bedoel, we

werken met 4300 mensen in deze organi-

satie. Het opleidingsniveau is fenome-

naal: van MBO tot universitair. Een zeer

geëngageerde populatie, dat heeft me

binnen het OM altijd getroffen: ik ken

geen organisatie waar men vanuit zo’n

sterk gevoelde taakstelling werkt. Een

enorme loyaliteit met tamelijk lange

dienstverbanden.’ Dan theatraal: ‘En dan

gaat die hele organisatie naar Harm

Brouwer kijken en zeggen: wat is nou je

visie? En dan gaan er 4300 monden open

en dan pakt Brouwer de pollepel en voedt

dan ieder van die monden met een visie?

Dan zeg ik, jongens, jullie lopen hier alle-

maal langer mee dan ik. Hier heb je de bal

en doe maar eens voor.’

U hebt het niet zo op mission statements opvisitekaartjes?

‘Ik heb inderdaad een hekel aan dat

woord.’ Trekt een vies gezicht. ‘Míssie.

Ik heb de missie in 1996 meegemaakt en

vervolgens gezien waar het misging. Met

die míssie. Alsof je een visie even in een

paar turbowoorden kunt onderbrengen.

Daarmee ga je je hele taakstelling veren-

gen, terwijl het voor je missie juist de

kunst is rekening te houden met het heel

brede terrein dat de rechtshandhaving is.

Ik kom wel eens tegen dat een mission

statement op de kamer van deze of gene

hangt. Dan denk ik: hoe zullen die men-

sen die hier werken dat nou ervaren?

Volgens mij ervaren ze helemaal niets.’

Een driezinnenmissie heeft voor hem

geen waarde bij het uitzetten een OM-

koers. Belangrijker vindt Brouwer het om

een inschatting te maken van het krach-

tenveld waarin het OM zicht beweegt. Een

‘buitengewoon interessante tijd’, vindt hij

het: de besteldiscussie over de politie, de

commissie-Leemhuis die een concern-

model voor de politie bepleit, de missie-

/visienota “Politie in ontwikkeling” van de

politie zelf, en de soms ongrijpbare dis-

cussie over één ministerie van Veiligheid.

“Leemhuis”, politie, Justitie, BZK en ande-

re ministeries, Kamer en bewindsperso-

nen – niemand tornt aan de OM-kerntaak

van opsporing, vervolging en executie.

‘Die kerntaak, die al meer dan honderd

jaar in de wet staat, blijft onveranderd. In

die lijn blijft het gezag onaangetast. Dat

stelt gerust.’

Hoe belangrijk is dat onderscheid tussen

begrippen gezag en beleid (en beheer en

bestuur) nu? Wat zich in de studeerkamer

nog laat scheiden, fietst in de praktijk

dwars door elkaar heen. In dat grijze

gebied kiezen veel hoofdrolspelers in de

aansturing van de politie voor de prakti-

sche polder-oplossing: als de onderlinge

verhoudingen maar goed zijn, komen we

er samen wel uit. Brouwer schaart zich

niet onder hen. Schampert: ‘Jaja, prachtig

hoor. Maar dat is juist de makke waaraan

het OM geleden heeft, want als je niet

oppast krijg je uiteindelijk een verant-

woordelijkheid toegeschoven zonder dat

je de bevoegdheden hebt. In een land

waarin het veiligheidsprobleem onge-

looflijk gepolitiseerd is, is voor het OM

een heldere positionering buitengewoon

belangrijk: Dít – en niet meer of minder –

is mijn taak; dit mijn verantwoordings-

gebied; en dit zijn de bevoegdheden die ik

heb om die verantwoordelijkheid ook te

kunnen dragen.’

Mocht hij vroeger graag de schouders in

een kluwen rugbyspelers zetten, tegen-

woordig zijn hobby’s nauwelijks aan

Brouwer besteed. Ja, “rijk eten” daar

houdt hij wel van, een fles krachtige wijn

mag hij graag ontkurken. En de politieke

romans van John le Carré waardeert hij,

maar van de auteur verschijnt eens in de

drie jaar een nieuw boek, dus zoveel tijd

kosten die hobby’s niet. Geen probleem,

want: ‘Ik houd van hard werken en van

resultaten halen. Daarbij ben ik heel

direct en ik ben me ervan bewust dat niet

iedereen daar tegen kan. In het College en

daarbuiten knok ik voor mijn standpun-

ten, maar als ik mijn zin niet krijg, dan

helpt het niet om daar halszaken van te

gaan maken, dat heb ik wel geleerd. Als

het niet op de korte termijn kan, dan sla

ik het op en probeer ik het op de lange

termijn. Ik geef niet snel op, al mag ik

soms graag relativeren.’

In het College komen toch besluiten langs diebelangrijk zijn voor de rechtstaat Nederland?

‘De rechtstaat Nederland – mijn hemel:

de rechtstaat Nederland… Nou ja het gaat

in ieder geval om beslissingen die belang-

rijk zijn voor de organisatie van de straf-

rechtelijke handhaving van de rechtsorde.

Dat is slechts één deel van de rechtstaat,

dus laat daar de relativering beginnen.’

Nee, dikdoenerij is geen familietrek.

Tijdens een toespraak eind mei voor stu-

denten wees hij op een telefoongesprek

dat hij voerde met broer Rob – die in de

hotelbranche in de VS the American

dream heeft verwezenlijkt. Met Harm ging

het ook aardig, kreeg Rob te horen; het

voorzitterschap van het College wachtte

hem. ‘Maar na een korte stilte vroeg Rob

mij enigszins verwijtend: “Where dit it all

go wrong?”’

De analyse van zijn beide kinderen is

identiek, weet Brouwer. ‘Zij zeggen dat

wanneer je collegevoorzitter kunt worden,

je het bij Philips waarschijnlijk ook ver

zou hebben gebracht, zij het tegen een

salaris dat vijf à zes keer hoger ligt dan dat

van pg. Voor hen ben ik dan ook een grote

sukkel.’

Waar alles dan fout ging? Toen hij 36 was,

zegt Brouwer, en van Philips overstapte

naar de rechterlijke macht. ‘Een loopbaan

van elf jaar in het bedrijfsleven, met rede-

lijke vooruitzichten, heb ik bewust ingele-

verd voor een functie bij de rijksoverheid.

Ik wilde niet alleen kiezen voor mezelf en

mijn portemonnee, maar heb ook ge-

tracht een bijdrage te leveren aan de

samenleving, het dienen van het algemeen

belang, al weet ik dat dat pathetisch

klinkt. En de consequenties heb ik vol-

gaarne aanvaard. Kijk, geen geld is een

‘Hier heb je de bal, doe maar voor’Harm Brouwer wil een visie van zijn medewerkers horen

‘Ik wilde nietalleen kiezenvoor mijn portemonnee’

Hij heeft nauwelijks hobby’s.De vroegere rugbyspeler Harm Brouwer houdt ervanzijn schouders te zetten onderorganisatieverandering. Denieuwe voorzitter van hetCollege van pg’s gruwt van“turbowoorden-missies” enbegrijpt de interne kritiek overterughoudend mediabeleid. ‘Ik zie dat we daar zwak infunctioneren.’

9

opportuun n

ummer

7 –

2005

opportuun

8

ramp, maar buiten dat: ik vind geld hele-

maal niet zo interessant. Mij zal je niet in

peperdure villa’s zien wonen of in dure

auto’s zien rondrijden: geldverspilling. Ik

wórd gereden? Ik ga vaak met de trein naar

Den Haag. Dat doe ik heel bewust, ik vind

het heerlijk om onder de mensen te zijn.’

Met zijn liefde voor veranderingsmanage-

ment (‘Het OM Verandert’) en inzetten

van ICT (GPS) toont Brouwer zich binnen

de rechterlijke macht een modern mana-

ger. Als parketten dezelfde taken verrich-

ten, ben je verplicht na te gaan of je kunt

standaardiseren ‘langs de lijnen van best

practices’ en vervolgens concentreren en

centraliseren. En, draait hij met de hand

een cirkel over tafel, de vrijgekomen capa-

citeit investeer je weer elders. Dat het OM

zelf kiest voor verandering maakt hem

trots. ‘Het gebeurt niet omdat er wegens

geldgebrek het mes in moet of omdat het

kalf verdronken is. Niemand dwingt ons

hiertoe.’

Een gestandaardiseerde organisatie

optuigen is echter wat anders dan van

rechtshandhavingsbeleid een eenheids-

worst maken vanuit strenge, van bovenaf

gedicteerde kaders. Om tot rendement te

komen moet je mensen vrijheid – volgens

Brouwer geen synoniem van autonomie –

geven om inhoudelijk te beslissen. Ook in

het kleine Nederland zijn er genoeg regio-

nale verschillen. ‘Die couleur locale en dat

regionale element moeten altijd een

plaats krijgen in de rechtshandhaving.

Neem dat hele gedoe rond de kievits-

eieren in Friesland. Als je vanuit Brusselse

richtlijnen komt tot een inperking van

wat eeuwenlang een cultuur is, dan kan

ik me voorstellen dat Friezen zeggen:

“Waar bemoeit Brussel zich mee, zijn er

geen belangrijker dingen?” Daarom is

het ook belangrijk dat het OM met negen-

tien arrondissementen in de provincies

verankerd blijft. Een situatie dat er in

Leeuwarden geen arrondissementsparket

meer zou zijn, is voor mij ondenkbaar.’

Brouwer leunt achterover in zijn stoel,

vouwt de handen achter het hoofd en

tuurt uit het raam, richting het ministerie

van Buitenlandse Zaken. Vijf, tien, negen-

enveertig seconden gaan in stilte voorbij.

De vraag was wat een zwak punt van het

OM is. Aarzelend: ‘Als OM hebben we een

oriëntatie op wet en recht, dat moet ook.

Maar er is ook nog zoiets als een sterk

gepolitiseerde Haagse werkelijkheid, die

niet altijd snapt wat we doen.’ Stopt weer

en heeft dan zijn woorden gevonden: ‘En

op dat niveau schieten we nog wel eens

tekort in onze voorlichting: Lég nou eens

uit waarom je het doet zoals je het doet.

Dan zijn wij erg defensief, roepen we de

privacy-wetgeving erbij, verklaren we ons

snel onbegrepen. En als we niet oppassen

gaan we er schouderophalend aan voorbij

– ik merk dat ook aan mezelf. Je moet je

zelf de vraag stellen: heb ik er alles aan

gedaan om waar we mee bezig zijn, toch

verklaarbaar te maken? Dat is iets wat met

name ook het College zelf regardeert; ik

zie dat we daar zwak in functioneren – dat

was ook een van de klachten die ik tijdens

mijn rondje door OM-land hoorde: het

terughoudende mediabeleid. Deze orga-

nisatie heeft er behoefte aan dat als het

OM onder vuur komt te liggen, dat een

college zich dan niet verschuilt, maar

komt uitleggen wat er aan de hand is en

vervolgens volledig achter de organisatie

gaat staan.’

Het College is een mannenbolwerk. Zou hetmeer een afspiegeling van de samenlevingmoeten zijn?

‘Heel graag. Ik zou dolgraag meer vrou-

wen – niet eentje, geen excuus-Truus – in

het College willen zien – een probleem

dat je ook ziet op het niveau van hoofdof-

ficieren. Maar ze zijn er niet en dat vind ik

vervelend. We zoeken niet goed genoeg?

Nee, dat is altijd wat ons dan weer verwe-

ten wordt. Maar er is nog te weinig animo

voor. Maar ik verzeker je: binnen tien jaar

is dat sterk veranderd. Als je bestand voor

vijftig procent uit vrouwen bestaat, is het

raar dat er allemaal mannen in het college

zitten. Nou ja, misschien zoeken we nog

wel niet genoeg. Maar het onderwerp

speelt iedere keer bij ons: bij de benoe-

ming van hoofdofficieren en collegeleden,

het staat altijd boven aan de agenda.’

Het OM kan goed uit de voeten op het

terrein van terrorisme, meent de college-

voorzitter. ‘We leveren een belangrijke

bijdrage aan de bestrijding van terro-

risme, in een heel goede samenwerking

met de AIVD en de Nationaal Coördinator

Terrorismebestrijding. We krijgen alle

ruimte vanuit onze taakstelling die rol

daadwerkelijk in te vullen.

We gaan in rechtszaken helemaal niet zo

vaak op ons bek, hoe kom je daar nu bij?

Er worden wel eens terreurverdachten

vrijgesproken omdat de wetgeving niet

adequaat was – die is nu aangepast. Soms

moet je nog op basis van dat oude recht

vervolgen, dat is wel eens moeilijk uit te

leggen. Maar nee, ik voel me helemaal

niet ongemakkelijk op het terrein van

terrorisme. Ja, dat velen binnen het OM

intensief, dag en nacht daarmee bezig

zijn, dáár voel ik me ongelukkig bij, want

het trekt een enorme wissel op het werk

van de mensen.’

Tot slot: nog een dringende boodschap aanhet land? Een mission statement of zo?

‘Jeetje man, hou nou eens op. Ben je hele-

maal gek geworden; doe gewoon.’

TEKST: Pieter Vermaas

FOTO: Gerhard van Roon

Om het zekere voor het onzekere te nemen werd creatief

nagedacht over de mogelijke manieren waarop terroristen

het voetbalfeest zouden kunnen verstoren. In de hoop

natuurlijk dat zij niet creatiever zijn dan wij. ‘Een aanval met gifgas

is niet uit te sluiten, maar omdat het evenement plaatsvindt in de

openlucht wordt het aangemerkt als een niet-effectief – en dus

onwaarschijnlijk – terroristisch middel.’ Zo valt er te lezen in het

draaiboek “FIFA world youth championships” van de regiopolitie

Drenthe. Het is een hele geruststelling voor een officier van justitie

die zijn vrije weekenden en avonden in het stadion van één van

’s Neerlands laagst geklasseerde betaald voetbalclubs (Emmen) gaat

doorbrengen om naar de wereldkampioenschappen voetbal voor

onder de 20 jaar te kijken. Ik mag blijven ademen. Zelfs zonder

gasmasker.

ReclamevliegtuigjeZe gaan ver, de scenario’s die in het draaiboek worden beschreven.

Maar zittend in een zonovergoten stadion, waar zang en dans de

sfeer bepalen en mooi gevoetbald wordt, verdwijnen gedachten over

een mogelijke aanslag al gauw naar de achtergrond. Want zou het

nou echt dat er ‘mogelijk een vliegtuig op het stadion neerstort’,

zoals het draaiboek wil? Op het stadion van Emmen? Toegegeven,

sinds ik er als klein jongetje rondliep is er veel veranderd. Maar een

imposant doelwit van naam en faam is het nooit geworden. Bepaald

geen Twin Towers, dat knusse stadion. Maar goed, het zou natuurlijk

kunnen dat een terrorist zonder al te veel verbeeldingskracht “9/11”

nog eens (maar dan wel echt heel erg dunnetjes) over doet in

Emmen. Het lijkt misschien onwaarschijnlijk, maar toch hou ik tij-

dens Argentinië – Duitsland (dankzij de wetenschap van het draai-

boek) het reclamevliegtuigje wat extra in de gaten. Eén oog op het

veld, de ander in de lucht. Het blijft hangen. Gelukkig maar, want ik

las ook al in het draaiboek dat ik één van de waarschijnlijke slacht-

offers ben, als er eentje naar beneden komt. Net als die trommelen-

de Nigerianen, sambadansende Brazilianen en zingende Koreanen

op de tribunes, trouwens. Wat een feest.

MiddenstipHet is in deze tijd echt niet verkeerd om na te denken over mogelijke

problemen, hoe onwaarschijnlijk die je ook voorkomen. De vraag is

wel: als er dan in de praktijk zo’n feest heerst in een stadion, hoe rea-

geer je als er daadwerkelijk iets vreselijk mis gaat? Misschien een

idee voor de creatieve terrorist: rekruteer wat vrijwilligers die een

feeststemming scheppen en begraaf een landmijn onder de

middenstip. Ik durf wel te verklappen dat het draaiboek niet in dat

scenario voorzag.

Uiteindelijk is er niets gebeurd. Geen bom, geen neerstortend vlieg-

tuig, geen gifgasaanval, niets waardoor het doel van de terrorist

(‘zoveel mogelijk slachtoffers maken’, aldus het draaiboek) is bereikt.

Er was geen paniek, er waren geen mensen met ‘scherf- en brand-

wonden’. Stilletjes wisten we dat van tevoren eigenlijk al wel.

Alhoewel: wisten... Iedereen wist ook dat er nooit iemand met

vliegtuigen bewust in hoge gebouwen zou vliegen.

Tenslotte. Ik ben weer thuis. De WK zit er op en ik voel me niet ziek.

Ik denk er zelfs over om mijn vrouw te bellen dat ze weer thuis kan

komen. Die was inderdaad weg, ja. Want ik neem geen onnodige

risico’s. Als ik lees dat ‘een bijzondere vorm van terrorisme het ver-

spreiden van ziekten’ is, zeg ik voor een paar weekjes ‘dag’ tegen

mijn lief. Wel heb ik in die tijd af en toe de buurvrouw gezoend. Als

test. Ze heeft zo te zien geen rare vlekjes, dus ik denk dat het sein op

groen kan.

TEKST: Jan Hoekman, ovj Assen

FOTO: WFA

UIT DEN LANDE

Eén oog op het veld,één in de lucht

Met alle ogen van de wereld op Nederland gericht,mocht er niets mis gaan, afgelopen juni tijdens de WKvoor teams onder de 20. Vele voorbereidingen werdener getroffen en nog meer draaiboeken geschreven.Daarin opgesomd de scenario’s van rampen die zichzouden kunnen voltrekken. Met stip op de eersteplaats in de top tien van die rampen: de terroristischeaanslag.

‘Raar dat eralleen mannenin het Collegezitten’

Draaiboek bij WK-20 voorzag in aanslag

11

opportuun n

ummer

7 –

2005

opportuun

10

mens zal niet snel de grote Glerum gaan

uitdagen, maar ja, sommigen hebben ‘de

neuzen vol’. Mocht hij toch in de knoei

komen, dan heeft hij nog een geweldsmid-

del achter de hand. De Mechelse herder

Nero waarmee de politieman al zes jaar

werkt en traint, moet zo lang mogelijk in

het politiebusje blijven. ‘Nero moet niet te

veel wennen aan de geluiden’, weet Glerum.

‘Het moet voor hem als een stukje dreiging

overkomen.’

De mountainbike is het wapen van het vaste

koppel Tholenaar en Witte. De fiets stelt

hem in staat zich snel en stil te verplaatsen.

Met z’n tweeën voorkomen ze dat politie-

mensen die aanhoudingen verrichten door

een belangstellende haag van jeugd wordt

omsingeld. De aangehouden jongeren

worden afgevoerd in een back-up busje.

De politiemensen in het busje assisteren de

anderen ook als de nood aan de man komt.

Officier Natalie de Coninck zit dan al lang

weer op haar post aan de Stoofweg. Eerder

op de avond kwam ze bij surveillerende

agenten wat sfeer proeven, maar op straat

heeft ze geen meerwaarde als de vlam in de

pan slaat, weet ze. ‘Nee hoor, dan houd ik

me afzijdig. Dat is gewoon te gevaarlijk,

want daar ben ik helemaal niet voor opge-

leid, dat is de expertise van de politie. Ik

werk vanuit bureau Stoofstraat.’

KromgeslagenZon, zee, zuipen en zooien. In de jaren tachtig

en negentig ging het eigenlijk elke zomer-

nacht fout, als dronken jongeren de disco’s

uitrolden. Zwaar beneveld stuurden ze hun

zojuist gejatte fiets zonder handen de keurig

gesnoeide heggen van de Renesser dorpsbe-

woners in. Dorpelingen wier brievenbus

menig maal als urinoir werd aangewend –

maar dat waren slechts kwajongensstreken.

Alsof het was afgesproken gingen avond na

avond jongens van Rotterdam-Katendrecht

massaal op de vuist met Hagenezen,

Brabanders of met de plaatselijke jeugd.

Met de politie als goed alternatief. Zelfs

politiemensen te paard zagen soms dat

dronken jongeren hun auto op hun afstuur-

den. In bureau Stoofweg hingen jarenlang

kromgeslagen wapenstokken aan de muur:

Groeten uit nachtelijk Renesse.

We gaan ingrijpen, besloten bestuur, justitie

en politie uiteindelijk. Via een flexpool

maakte regiokorps Zeeland meer politieca-

paciteit vrij; bussen zorgen inmiddels voor

een “gecontroleerde aflevering” van jonge-

ren op hun camping; met recreatiehouders

zijn contacten opgebouwd en afspraken

gemaakt. En het OM vergemakkelijkt het

lik-op-stuk beleid door een officier van

justitie of parketsecretaris 24 uur per dag

voor de politie bereikbaar te laten zijn. In

Middelburg en, in de avond en nacht: op

Renesse. Via een pinautomaat wordt direct

getransigeerd bij overtredingen en misdrij-

ven. Dagvaardingen worden direct uitge-

reikt, en snelrecht zorgt ervoor dat verdach-

ten nog voor het eind van de vakantie voor

de rechter staan.

Wat ook helpt: twee weken zonnig Alanya is

inmiddels net zo goedkoop als veertien

dagen Renesse.

Dit jaar is de flexpool vervangen door een

vast “Zomerteam” met 32 mensen van

district Oosterscheldebekken. Zij begeven

zich niet tussen het uitgaanspubliek omdat

ze aan de beurt zijn, maar omdat ze zich als

vast teamlid hebben opgegeven. Omdat ze

avond na avond samen op straat staan, ken-

nen ze hun pappenheimers. De teamgeest

zorgt er ook voor dat een verzoek om

assistentie direct wordt opgepakt. En dat

scheelt, zegt biker Tholenaar. ‘Zit er een

50-jarige agent tegen zijn zin op assistentie-

verzoeken achter zijn stuur te wachten, dan

komt hij er net wat later.’

BeeldvormingOmdat het Zomerteam succes boekt, wordt

het niet afgebouwd. Iedereen is ervan over-

tuigd dat de ellende dan zo weer terug zou

zijn. Wel maakt de “rust” in Renesse het voor

het OM mogelijk te kiezen voor een gewij-

zigde strategie. Het lik-op-stuk beleid is tot

buiten Renesse uitgebreid. In de zomer-

Al voor de zevende keer geeft het parket Middelburg lik-op-stuk bij overlastgevende vakantievierders.

24 uur per dag kunnen verdachten rekenen op eendirecte beslissing van het OM. Nog steeds loopt het afen toe uit de hand, maar de gezamenlijke aanpak van

bestuur, politie en justitie heeft de overlast sterk terug-gedrongen. Reportage vanuit nachtelijk Renesse.

Zon, zuipen en zooienZeeuws Zomerteam geeft lik-op-stuk bij recreatiecriminaliteit

Nee, echt. Op zijn laatste van veer-

tien vakantieavonden probeerde

hij geen verdovende middelen te

kopen. Marco – niet zijn echte naam – had

niks gebruikt en hij stond ook niet op het

punt zelf een snuif coke te nemen of te

kopen. Toegegeven, ‘heel licht aangescho-

ten’ was hij wel, want in de discotheken

’t Roefke, Trinity en Pigalle had hij een paar

biertjes en een whisky 7-up genomen. Maar

nu had hij pure pech: hij had netjes gebruik

gemaakt van een urinoir in de buitenlucht

en toen hij terug kwam bij zijn vriend stond

daar ineens een derde, hem onbekende jon-

gen, een beetje raar type was het wel. De

onbekende jongen haalde een “enveloppe”

van zes-bij-zes centimeter uit zijn zak en

haalde met een sleutel er wat poeder uit.

Ja Marco zag dat het coke was; dat zei die

vreemde jongen trouwens zelf ook. De

vreemde jongen nam een snuif of drie. ‘En

toen kwamen jullie, en nou zit ik hier.’ Kalm

doet de vijftienjarige Marco zijn verhaal.

Plukt even aan het gele polsbandje maar

vouwt de handen dan weer dicht op tafel.

Jan Witte, een van de twee politie-bikers van

het Zomerteam Renesse, laat zich niet zo

maar overtuigen door de vijftienjarige

knaap. ‘Toen wij aankwamen liet je snel wat

vallen. Wat was dat en waarom deed je dat?’

Wat hij op de grond liet vallen, waren geen

verdovende middelen maar tabak. ‘Duizend

procent zeker’, zegt Marco. ‘Ik liet het vallen

van de spanning, want we stonden rustig te

praten en toen zag ik ineens twee lichten op

me afkomen. Ik schrok me het leplazarus.

Dat kan ik gewoon niet uitleggen, zo’n kut-

gevoel als er door me heenging.’

Zijn identiteitspasje en zijn schoenen en

broekriem die hij in de ophoudkamer had

moeten afstaan, krijgt hij weer terug. Hij

mag gaan, nadat hij zijn moeder zojuist

heeft mogen bellen.

VakantiehuisjeEen verdieping hoger in politiebureau

Stoofweg, wordt Natalie de Coninck bijge-

praat. De ‘Zomerteam-officier van justitie’,

die haar zevende achtereenvolgende nacht-

dienst in Renesse draait en deze week een

vakantiehuisje in Renesse heeft, fronst de

wenkbrauwen: ‘Jullie geloven hem? Dat hij

toevallig aan de praat raakte en niks wilde

kopen?’

‘Jawel, dat geloof ik’, antwoordt biker Jan

Witte beslist. ‘We hebben beide gasten on-

afhankelijk van elkaar gesproken en zij ver-

klaren exact hetzelfde.’ Akkoord, zegt De

Coninck. Overleg volgt nog over gast 3, die

wel cocaïne bij zich had. ‘Als hij minder dan

een halve gram bij zich heeft, is ons beleid te

seponeren met afstanddoening. Hebben we

hier trouwens een weegschaal?’ Maar dat

verhoor zal later volgen. Het is ongeveer

1.30 uur en over een half uurtje stromen de

Renesser uitgaansgelegenheden leeg.

Bovendien krijgen de bikers een melding

van vechtpartijen. Snel nog een plas, een

slok water, de tegenstribbeldende rits van

de jas dicht, de helm vastgegespt, en daar

springen Jan Witte en Patrick Tholenaar op

de mountainbike. Om te verdwijnen in het

donker.

Oerwoudgeluiden, gebel met mobieltjes en

wat laatste versierpogingen in de frisse

lucht. Het is 1.58 uur en de eerste feest-

beesten druppelen uit de disco’s Pigalle, ’t

Roefke en Trinity. Op de T-splitsing van

Hogezoom en voetgangersweg De Zoom

heeft de in een geel hesje gestoken brigadier

Helmi Adriaanse een strategische plek

gevonden voor de operationele aansturing

van het Zomerteam. Haar ogen registreren

het onderscheid dat veel leken missen: deze

gasten hier, die maken alleen maar herrie;

maar die daar, die zoeken naar opstootjes.

Deze uitgelaten gast is te temmen, maar die

jongen daar, ‘die alle kanten opstuitert’, is

als het fout gaat nauwelijks te stoppen.

Aan de andere kant van De Zoom staat Erik

Glerum. De hondengeleider ziet de jeugd

even na de klok van twee massaal op zich

afkomen, op weg naar de Zeeanemoon-

straat waar taxi’s en vier bussen klaar staan

om de jeugd naar de recreatieparken en

campings te brengen. Een weldenkend

Verhoor in Bureau Stoofweg, Renesse.

13

opportuun n

ummer

7 –

2005

opportuun

12

periode kunnen verdachten van recreatie-

criminaliteit in heel Zeeland rekenen op

een directe beslissing. Renesse blijft de

basis, maar bij openbare ordeverstoringen

elders kan worden geopereerd daar waar

nodig. Een tweede gevolg is dat het accent

meer komt te liggen op verdovende

middelen. Dat blijkt als tijdens de briefing

om 0.30 uur de gebiedsofficier van

Oosterschelde-bekken, Gerda Oosterveld,

het Zomerteam toespreekt. ‘Krijg je bij een

auto het vermoeden dat er sprake is van

drugs – en er is niet veel nodig voor een

vermoeden – dan kun je de auto openen

en leegtrekken. Dóe het ook gewoon.

Justitie staat erachter en het is goed voor

de beeldvorming. Schroom niet, en over-

leg met ons als je twijfelt.’

Even na 3.00 uur, het verhoor van de derde

“rare” jongen – net 18 geworden, opge-

schoren haar – is begonnen. Thuis heeft

hij al veel ruzie omdat hij wegens poging

tot inbraak en diefstal (2x) al een trio taak-

straffen met zich meetorst. Hij weet het,

het ligt aan hem zelf: ‘Ik ga niet zeggen dat

het aan de verkeerde vrienden ligt. Maar

ja, in mijn dorp is niet veel te doen, en dan

ga je een beetje kloten en grenzen verleg-

gen.’ En nu zit hij hier – zal ma leuk vinden.

Maar vandaag zit het niet alleen maar

tegen: de agenten geloven dat hij niet van

plan was om de halve gram die hij van-

avond van een jongeman had gekocht

door te verkopen aan de twee andere

opgepakte jongens. ‘Met die twee maakte

ik net een praatje en wilde ik een blowtje

roken, maar met die coke hadden zij

eigenlijk niets te maken.’

Omdat hij net meerderjarig is, hoeft het

verhoorkoppel Tholenaar/Witte niet zijn

moeder te bellen. Met de halve gram coca-

ïne wordt weliswaar zijn strafblad uitge-

breid, maar de hoeveelheid is net onder de

vervolggrens van justitie. En omdat hij al

uren in vastzit, problemen thuis heeft, en

goed en eerlijk meewerkt aan het verhoor

besluiten de bikers dat er geen politietran-

sactie volgt. Als hij zijn coke inlevert, mag

hij gaan. ‘Ja, ik wil er afstand van doen. Ik

hoop dat u tevreden bent. Ja, ik heb nog

een vraag: mag ik nog een glaasje water?’

‘Tuurlijk.’

NachtdienstenTerwijl een koel windje het gordijn over

de vensterbank schuift, staat Natalie de

Coninck bij de printer. De officier van

justitie wacht op een dagvaarding en akte

van uitreiking voor een automobilist die in

Middelburg al voor de vijfde keer met een

ongeldig rijbewijs in de auto was gestapt.

Een proces verbaal van bevindingen en

een PV van aanhouding en een verklaring

van de verdachte is haar al toegefaxt. Maar

de printer heeft kuren, en dus moet ze

steeds voorkomen dat het apparaat alle

A4-tjes tegelijk naar binnenhapt, en dan

gaat ook weer de telefoon. Het wordt al

bijna weer licht en de officier merkt dat de

zeven opeenvolgende nachtdiensten hun

tol beginnen te eisen: ‘Het kost me steeds

meer moeite de juiste woorden te vinden.’

Tussen de bedrijven door had ze nog een

zitting voor de meervoudige kamer willen

voorbereiden, maar daar was weinig van

gekomen. Bijvoorbeeld omdat die knaap

die zich te buiten was gegaan aan baldadig-

heid nog geen uur later voor het zelfde

vergrijp weer binnen was gebracht. ‘Eigen-

lijk is het ons beleid geen transactie meer

aan te bieden aan een recidivist’, zegt De

Coninck, ‘en deze jongen had al meerdere

geweldsdelicten op zijn naam staan.’

Maar omdat er na het tweede incident

geen ruimte in de ophoudkamer was, was

ze gedwongen te kiezen voor de “oplos-

sing” van de verhoogde OM-transactie.

Het is 5.14 uur als Nathalie de Coninck de

deur van Bureau Stoofweg achter haar

sluit en huiswaarts gaat. Niet elke officier

staat te trappelen om een weekje nacht-

dienst in Renesse te doen, maar de RAIO

houdt er wel van om dicht bij het poten-

in-de-modder werk van de politie te ope-

reren. Verder gestegen is haar bewondering

voor de slagkracht en het incasseringsver-

mogen van de politieambtenaren van het

Zomerteam. ‘Wat die allemaal niet naar hun

hoofd krijgen, en dan toch kalm blijven.’


FOTO: Marcel van den Berg

groep Kennismanagement van de vakkring

Documentalisten. Een dik jaar later gaven

Mirelle Herlfterkamp en Paul van den Brink

in arrondissementsparket Rotterdam de

38ste en laatste workshop.

450 OM-medewerkers hebben aan de work-

shops deelgenomen. Tijdens de bijeenkom-

sten spuiden zij tal van suggesties en oplos-

singen op het terrein van kennismanage-

ment. Zij waardeerden de interactieve work-

shop gemiddeld met het cijfer 7,4.

De workshop had tot doel om bewustwor-

ding over de mogelijkheden van kennisma-

nagement te vergroten, het belang van ken-

nisdelen in een kennisintensieve

organisatie als het OM te benadrukken en

de medewerkers te attenderen op de komst

van het OMtranet 2G (tweede generatie).

In een workshop vertelde een collega dat zij

een hele ochtend bezig was geweest om

iemand te vinden die haar vraag op het

gebied van privacy en jeugd kon beant-

woorden. Dergelijk tijdverlies voorkom je,

zo werd in verschillende workshops geop-

perd, door per parket een verantwoordelijke

voor kennismanagement te benoemen en

zo een landelijk netwerk van deze functio-

narissen te creëren. Daarbij dient per parket

geïnventariseerd te worden wie welke ken-

nis bezit om dit vervolgens via een soort van

uitgebreid smoelenboek op het OMtranet

2G organisatiebreed beschikbaar te stellen.

Maak gebruik van de goede en slechte erva-

ringen van collega’s (lessons learned), zo

viel in menig workshop te beluisteren. Zo

analyseert ressortsparket Arnhem zaken

waarbij het tot een vrijspraak is gekomen,

om daar lering uit te trekken. Verder werd

ervoor gepleit om mensen te motiveren hun

lessons learned te bepraten. En om lessons

learned op te kunnen sporen, vast te leggen

en via OMtranet 2G beschikbaar te stellen.

Een eerste uitvloeisel hiervan is dat op dit

ogenblik een format ontwikkeld wordt waar-

mee collega’s eenvoudig hun lesson learned

op het OMtranet 2G kunnen plaatsen.

Een leuk idee kwam van Roel Terpstra, AG

op ressortparket Amsterdam. Terpstra stel-

de voor om mensen een prikkel te geven om

hen te stimuleren lessons learned in te die-

nen. Indieners maken vervolgens kans op

het winnen van de jaarlijkse O-Emmy

Award.

Ook werden veel oplossingen aangedragen

om medewerkers aan te zetten tot meer

kennisdelen, zoals suggesties om kennisde-

lingsgedrag te beïnvloeden en de rol die het

management (teamleiders, parket manage-

ment en het College) zou moeten spelen. Op

een aantal parketten deed de HOvJ of HAG

actief mee aan de workshop: een duidelijk

signaal aan de medewerkers dat kennisma-

nagement daar belangrijk wordt gevonden.

Als u ervaringen wilt melden die voor uw

collega’s interessant kunnen zijn, neem dan

contact op met Mirelle Herlfterkamp, Parket

Generaal. Ook bevat de kennismanagement

website van het huidige OMtranet voor u

mogelijk interessante informatie – zoals een

samenvatting van de hierboven aangehaal-

de gedane suggesties en oplossingen uit de

workshop.

TEKST: Redactie

Een greep uit de suggesties:– ‘Benoem een kennismakelaar die de lokale kennis inventariseert en

als contactpunt naar andere OM-onderdelen kan optreden.’– ‘Maak van collega’s kenniskaarten aan en ontsluit die via OMtranet.’– ‘In Opportuun een aparte rubriek Lessons Learned opnemen. Hierin

wordt een interview opgenomen met iemand – met naam en foto –die een waardevolle ervaring heeft opgedaan waar anderen mogelijkvan kunnen leren.’

– ‘Specialisten op de parketten moeten zaken bijhouden die mogelijkinteressant zijn voor collega’s, die dus een breder belang hebben

(en geen incident zijn) en dit dan voorleggen aan de teamleider. De teamleider geeft dit door aan de communicatiemedewerker ter publicatie op het OMtranet.’

– ‘Na elke zaak een verbeterdocument opstellen met actiepunten vooralle ketenpartners.’

– ‘Maak lessons learned vast agendapunt op het werkoverleg.’– ‘Creëer een cultuur van kennisdelen. Daarbij dient het management

voorbeeldgedrag te vertonen.’– ‘Maak een bord in de kantine met het beste idee van de maand met

daarop een foto van de medewerker.’

Kennism anagement slaat aanTijdens workshops regende het suggesties

‘Benoem kennismakelaars.’ ‘Maak van lessons learned eenvast agendapunt.’ Er kwam eenstortvloed aan suggesties enoplossingen tijdens 38 in het afgelopen jaar gehouden work-shops over kennismanagement.Kennismanagement spreekt aan.

Mij heeft het enthousiast gemaakt, ik ben erg

voor kennisdeling. Hopelijk krijgt deze discus-

sie eindelijk concreet vorm binnen het OM.’

Werkt erg verhelderend – je wordt gedwon-

gen na te denken over wat je kunt bijdragen.’

Ik zie dit als introductie. Graag wat breder

herhalen en bijhouden. Benadruk: kennis-

management is essentieel voor onze organi-

satie!’

Deze opmerkingen waren gekrabbeld op

evaluatieformulieren van workshops over

kennismanagement. In mei 2004 was de

try-out van deze workshop voor de werk-

Suggesties en oplossingenDe deelnemers aan de workshop Kennismanagement droegen tal van suggesties en oplossingen aan hoe je kennismanagementlokaal en landelijk handen en voeten kunt geven. In samenwerking met het project “Het OM Verandert” worden deze suggesties inde veranderprogramma’s meegenomen.

Kennismanagement-game bij het BVOM.

‘Wij zijn geen bureaucraten,maar boevenvangers’Waarde van Europees opsporen nog onderbelicht

EUROPA

★★★★★★★★★★

15

opportuun n

ummer

2 –

2005

opportuun

14

Eigenlijk had de Britse chief inspector

beter thuis kunnen blijven. Want als

getuige tijdens de behandeling van

de Warren-case kon hij op de belangrijkste

vragen van de Nederlandse rechter geen

antwoord geven. De Brit zat klem tussen

de rechtsstelsels van Nederland en Groot-

Brittannië. De rechter wilde van hem

weten op basis van welke informatie het

Nederlandse onderzoek naar de internatio-

naal opererende organisatie was gestart.

De chief inspector wist het wel: dat waren

Britse tapgesprekken geweest. Maar ja, in

zijn land mogen telefoongesprekken welis-

waar worden getapt, maar in de rechtszaal

niet als bewijs worden gebruikt. De Brit

hield de kaken op elkaar.

Als Nederland en Engeland beter op de

hoogte waren geweest van elkaars mogelijk-

heden en onmogelijkheden had het pro-

bleem voorkomen kunnen worden. ‘Dan

had de Nederlandse zaaksofficier vooraf

afspraken kunnen maken over het gebruik

van de tapgesprekken’, zegt Jolien Kuitert,

een van de twee Nederlandse contactpun-

ten (naast BIRS) van het Europees Justitieel

Netwerk (EJN).

Het voorkómen van dit soort problemen en

het wegnemen van knelpunten is een van de

taken van het sinds 1998 bestaande EJN, een

netwerk van contactpunten dat bemiddelt

en ondersteunt in de internationale justitië-

le samenwerking tussen de EU-landen. Het

EJN werkt nauw samen met het sinds 2003

bestaande Eurojust, dat de coördinatie van

opsporing en vervolging moet vergemakke-

lijken van criminaliteit die het grondgebied

van meer dan twee lidstaten bestrijkt.

Belangrijk verschil is dat het EJN bij bilate-

rale zaken actief is, terwijl Eurojust vooral

wordt benaderd bij complexe onderzoeken

met minimaal drie betrokken landen. Ter

illustratie van die nauwe samenwerking:

Jolien Kuitert is de plaatsvervangster bij

afwezigheid van Roelof Jan Manschot, het

Nederlandse lid in, en vice-voorzitter van,

het college van Eurojust.

EJN en Eurojust zitten dicht op operationele

zaken. Vergaderruimte en een flinke tolken-

capaciteit maken het mogelijk dat zaaks

officieren en rechercheteamchefs in het

Eurojust-gebouw kunnen overleggen over

lopende opsporingsonderzoeken. En in de

concrete toepassing van nieuwe regelgeving

zoals het Europese Arrestatie Bevel, zoeken

Eurojust en het EJN naar praktische oplos-

singen voor het Nederlandse probleem dat

signalering via het Schengen Informatie

Systeem voor nieuwe lidstaten nog niet

mogelijk is.

VertragingOgenschijnlijk loopt Nederland op kop in

de Europese gezamenlijke strijd tegen de

grensoverschrijdende misdaad. Nederland

huisvest Europol en ook Eurojust, dat

gevestigd is aan de Haagse Maanweg.

Nationaal lid Manschot heeft een kamer op

de zevende verdieping van een vleugel van

het gebouw die zich als een witte golf op het

naastgelegen Wilhelminaviaduct lijkt te

gaan storten.

Maar een nadere blik leert dat de meer-

waarde van Eurojust en EJN juist in

Nederland niet altijd wordt gezien. Vorig

jaar diende Nederland via Eurojust vijf keer

een rechtshulpverzoek in, terwijl het tachtig

keer werd verzocht om internationaal

samen te werken. In de vergaderingen van

Eurojust werd alleen Spanje vaker (98 keer)

om justitiële assistentie verzocht, zo blijkt

uit het Jaarverslag 2004 van Eurojust. Het

verslag noemt Nederland expliciet als

EU-lidstaat die meer en beter gebruik zou

kunnen maken van Eurojust.

Jolien Kuitert: ‘Wellicht denkt men in ons

land: internationale samenwerking, dat

doen we zelf met ons eigen netwerk, en

vreest men bij samenwerking met Eurojust

vertraging, taalproblemen, uitbreiding van

de oorspronkelijke onderzoeksopzet en

mogelijk ongewenste inmenging. In de

praktijk blijkt dat koudwatervrees’. Veel

officieren, bevestigt Roelof Jan Manschot,

richten begrijpelijk liever hun pijlen op

zaken waarvan snel succes valt te verwach-

ten. ‘Eurojust is 24 uur per dag bereikbaar

en heeft een coördinerende rol ook in het

voorstadium van opsporingsonderzoeken.

Mede door die coördinerende taak hebben

wij het imago internationale bureaucraten

te zijn, maar ook wij zijn boevenvangers.’

Hoe enthousiast ze zelf ook over hun werk-

zaamheden zijn, toch hebben Manschot en

Kuitert ervaren dat hun activiteiten in de

sfeer van afstemmen, coördineren, facilite-

ren, beraden en bemiddelen nog weinig

justitieharten sneller doen kloppen. ‘Het

adviseren van buitenlandse collega’s bij het

opstellen van een ingewikkeld rechtshulp-

verzoek of bijvoorbeeld het voorkomen van

een niet toelaatbare opsporingsactie heeft

geen smoel’, winden ze er geen doekjes om.

‘Collega-zaaksofficieren zorgen ervoor dat

verdachten worden aangehouden, ze

nemen geld en drugs in beslag. Dat scoort’.

In die imagoslag verliezen Eurojust en EJN

nog steeds met grote cijfers.

Doodzonde, menen de twee. De kost gaat

voor de baat: wie tijd investeert in interna-

tionale samenwerking wordt menigmaal

beloond, is hun overtuiging en ervaring.

Want successen zijn er wel degelijk.

Manschot wijst op het grensoverschrijden-

de onderzoek naar kinderporno op het

internet, dat vanuit Eurojust werd gecoördi-

neerd. Daarbij werd tegelijkertijd in vijftien

landen onderzoek gedaan, werden vierhon-

derd computers in beslag genomen en wer-

den 125 aanhoudingen verricht. ‘Participa-

tie van het Spaanstalige EJN (“IBER-RED”)

bleek daarbij zeer effectief’, vult Kuitert aan.

En overigens heeft Eurojust-afstemming

volgens Manschot eraan bijgedragen dat

aanslagen in Europa zijn voorkomen. Maar

uiteraard wordt dat niet geëtaleerd.

Europees criminaliteitsbeeldNatuurlijk zijn nationale en bilaterale

onderzoeken overzichtelijker dan multilate-

rale, zegt Manschot. ‘Maar internationale

samenwerking biedt je de kans te zien dat

jouw boef in Nederland slechts een “sol-

daat” is, een uitvoerende medewerker van

de grote baas die vanuit Londen of Madrid

opereert. Het criminele geld zit ook zelden

in Nederland hè? Dat zit in Luxemburg,

Liechtenstein of op de Kaaiman Eilanden.

Dus is het van belang te weten wie, waar,

wat doet, en waar je iemand uiteindelijk het

best kunt vervolgen en zijn criminele win-

sten kunt afpakken.’

‘Kijk je over je eigen landsgrenzen heen op

‘helikopter’ niveau, dan blijkt er meer infor-

matie te zijn dan je nationaal kunt waarne-

men. Met dat overzicht zou je internationale

georganiseerde criminaliteit uiteindelijk

gezamenlijk, effectiever kunnen bestrijden’,

zegt Kuitert. Uitgangspunt is steeds de

bereidheid om relevante informatie te

delen. Kuiterts ideaalbeeld is dat internatio-

nale uitwisseling van politiële- en justitiële

informatie leidt tot een adequaat Europees

criminaliteitsbeeld dat meer is dan de som

der nationale delen. Op basis van zo’n

criminaliteitsbeeld kunnen de juiste

(inter)nationale prioriteiten worden

bepaald. Daarop zou de beschikbare natio-

nale opsporing en vervolgingscapaciteit – in

afstemming met andere betrokken landen –

optimaal kunnen worden ingezet, waarbij

de meerwaarde van Europese instellingen

zoals Eurojust, het EJN en Europol ook beter

zichtbaar wordt.

Met actueel gehouden uitwisseling van

kennis probeert het EJN de internationale

samenwerking te versoepelen. Zo is daar de

Atlas, een alle EU-landen dekkend adres-

boek, waarin de Sloveense officier van justi-

tie de namen van zijn Friese collega vindt en

ontdekt dat Amersfoort onder het arrondis-

sement Utrecht valt en je dus bij het IRC

Amsterdam/ Utrecht moet zijn. En óf zo’n

instrument waarde heeft, meent Manschot:

‘Anders zoek je je echt een breuk.’ Of neem

de Fiches Belges, een kennissysteem op het

gebied van de nationale regels voor bestrij-

ding van georganiseerde criminaliteit dat

toont wat er in welke EU-landen aan bevoegd-

heden mag worden aangewend. Opdat men

vooraf elkaars do’s and don’ts kent.

Maar het informele karakter van het netwerk

van kennissen bewijst ook zijn waarde. Als

zaaksofficieren of rechercheteamleiders er

niet in slagen om internationale collega’s te

pakken te krijgen, dan lukt het via de EJN of

Eurojust-contacten vaak toch om hen te

bereiken. Bijvoorbeeld laatst toen een van

de OvJ’s van de NR dringend informatie uit

Spanje nodig had die hij via andere wegen

niet kon krijgen. ‘Weliswaar was mijn

Spaanse Eurojust-collega met vakantie,

maar binnen een uur was de gevraagde

informatie beschikbaar’, aldus Kuitert die

de goede samenwerking met het LP, team

Internationale Taken en Expertise/ LIRC en

het KLPD/ DIN, voor de uitoefening van

haar taken benadrukt.

‘Doe mij even een copietje van de lijst met

EJN-contactpunten dan regel ik het zelf wel’,

hoort Kuitert wel eens in het land. Best,

maar zo’n verzoek is in de regel weinig pro-

ductief, is haar ervaring, want het EJN-net-

werk is een hechte informele club. ‘Wanneer

ík een van mijn EJN-collega’s bel, heeft het

meer effect omdat ze me kennen. Dat is

geen verdienste van mij persoonlijk, dat is

gewoon mijn werk’.


FOTO: Gerhard van Roon

Door het verschil in rechtssystemen en taalproblemen komt Europese justitiële samenwerking vaak moeilijkvan de grond. Eurojust en het Europees Justitieel Netwerk (EJN) proberen dit met afstemming en ondersteu-ning te verbeteren. Maar het imago van bureaucraten-zonder-smoel speelt hun parten, zeggen Roelof JanManschot (Eurojust) en Jolien Kuitert (EJN). Ten onrechte, menen ze: ‘Wij zijn boevenvangers.’

‘Ons werk heeft geen smoel’ zeggen Jolien Kuitert (EJN) en Roelof Jan Manschot (Eurojust)

‘Het criminelegeld zit ook zelden inNederland, hè?’

opportuun

16

17

opportuun n

ummer

7 –

2005

Haagse veelplegers supersnelvoor de rechter

Veelplegers staan in Den Haag supersnel voor derechter. De veelpleger die aan de voorwaarden voldoet, wordt sinds mei niet meer voorgeleid aande rechter-commissaris, maar verschijnt directvoor de politierechter. De plaatsvervangend RC, die de rechtbank inroostert voor het geval het aantal voorgeleidingen extreem groot is, is dedienstdoende politierechter.

Procureur-generaal Herman Bolhaar

sloeg op 29 juni met één goedgemikte

klap een spaarvarkentje aan gruzele-

menten. Bolhaar opende daarmee officieel

de eerste vestiging van de financiële dienst-

verleningsorganisatie van het OM, oftewel

de DVOM/F. Het is de bedoeling dat de

DVOM/F in Dordrecht aan het eind van het

jaar de financiële administratie en de

inkoop voor maar liefst acht parketten

afhandelt. Het College van procureurs-

generaal heeft besloten dat ook in Zwolle,

Amsterdam en Den Bosch financiële dienst-

verleningseenheden zullen komen.

Op het moment van de start in Dordrecht is

nog niet alles uitgekristalliseerd. De negen

financiële pioniers zijn dan ook druk doende

de handigste werkwijze te ontdekken. Magda

Verwater, financieel medewerker, kan erover

meepraten: ‘Ik ben accounthouder voor

parket Rotterdam. We beschikken nog niet

over alle systemen, daardoor moet ik een

paar keer op een dag naar Rotterdam bellen

om bijvoorbeeld een kamernummer op te

vragen. Ze zijn er druk mee bezig hoor.’

‘Het heeft ook zo zijn voordelen’, vindt Anita

van der Waal, functioneel beheerder DVOM/F.

‘Het is een groeiende organisatie, dat bete-

kent nieuwe kansen en mogelijkheden. Het

is bijvoorbeeld leuk dat je mag meedenken

over hoe de nieuwe organisatie gaat werken

en hoe de processen eruit komen te zien.

Mensen uit de praktijk, zoals wij, worden

daarbij goed betrokken.’

Dat nog niet alles in kannen en kruiken is,

merken de medewerkers ook aan de werk-

druk. Zij steken de handen flink uit de mou-

wen en verrichten nu de inkooptaken en de

financiële administratie voor het Landelijk

Parket en de arrondissementsparketten van

Rotterdam en Dordrecht. De negen mede-

werkers zijn allemaal afkomstig van parket

Rotterdam. ‘We zijn nog niet op sterkte’, zegt

Magda Verwater, ‘op korte termijn krijgen

we er nieuwe collega’s bij.’ De afdeling moet

straks namelijk uit twintig medewerkers

bestaan, dan komen ook de taken van het

arrondissementsparket en het ressortspar-

ket in Den Haag, het Functioneel Parket, de

CVOM en het BVOM nog op het bordje van

de Dordtse afdeling terecht.

Jeroen de Ridder, sinds 1 september 2004

het hoofd van de DVOM/F is stellig over het

doel en het voordeel van de op één plek ge-

concentreerde taken: ‘Je zag overal in het

land kleine financiële afdelinkjes. Die deden

hun werk goed maar hadden het schreeu-

wend druk, dan komen er dingen in het ge-

drang.’ De standaardisering van processen

en het samenvoegen van financiële taken

zorgen volgens De Ridder voor verminderde

kwetsbaarheid en een grotere kwaliteit. De

medewerkers op de parketten spinnen vol-

gens hem ook garen bij de oprichting van

een dienstverleningseenheid. De DVOM/F

wil namelijk een klantgerichte en service

verlenende organisatie worden. ‘Dit maakt

het voor iedereen sneller en makkelijker.’

Het hoofd van DVOM/F erkent dat het best

wennen zal zijn om de andere parketten als

klanten te zien. ‘We zijn van goede wil, maar

de nieuwe organisatie zal het niet allemaal

in één keer goed kunnen doen. We vragen

hier ook begrip voor’, aldus De Ridder, ‘daar-

om willen we eens per maand met onze

klanten aan tafel. Op die manier kunnen we

afstemmen en kan de klant wensen en

klachten kenbaar maken.’

Als zaken niet duidelijk zijn, of er moet iets

worden uitgelegd, is De Ridder graag bereid

naar de klant toe te komen. ‘Het is niet zo

dat we ons terugtrekken in een donkere,

onbereikbare toren. We willen en moeten

regelmatig naar het parket. De DVOM moet

een gezicht krijgen, smoel hebben. Vandaar

dat het belangrijk is dat voor een regionale

indeling is gekozen.’

Deze pioniers zien de toekomst in elk geval

met vertrouwen tegemoet. De onderlinge

sfeer is prima en dat is bij dergelijke veran-

deringen erg belangrijk, vinden zij zelf. ‘We

zijn een hechte club, we hebben het heel

gezellig samen.’

TEKST: Merije Bakker

FOTO: Rinie Boon

HET OM VERANDERT

DVOM pioniert in DordrechtKwaliteit financiële dienstverlening moet impuls krijgen

Om de kwetsbaarheid van de vaak kleine financiële afdelingen te verminderen is in Dordrecht deeerste financiële dienstverleningsorganisatie OM (DVOM/F) gestart. Door de concentratie vantaken moet de kwaliteit van de dienstverlening een impuls krijgen. De pionierende afdeling inDordrecht moet als “gids-project” ervaring opdoen voor de drie nog op te richten financiële dienst-verleningseenheden.

‘Ere wie ere toekomt, het idee was van Beatrijs Kortenhorst,

de coördinerend rechter-commissaris’, zegt Linda Robert,

de veelplegersofficier van Den Haag. ‘Zij stelde voor om

voor een bepaalde categorie de schakel van de rechter-commissaris

ertussenuit te halen waardoor er tijdwinst wordt geboekt en zittings-

capaciteit wordt bespaard. Vervolgens hebben wij gekeken hoe we

het ‘Supersnelrecht voor veelplegers’ intern goed konden organise-

ren. Na overleg met rechtbank, politie en advocatuur lijkt dat goed

gelukt. Alle partners zijn tevreden en ook de veelplegers zelf reage-

ren positief.’

775 personenDe nieuwe aanpak geldt voor de “zeer actieve veelplegers”: zij die

tien keer een proces-verbaal hebben gekregen en bovendien de

afgelopen vijf jaar drie keer zijn veroordeeld, waarbij de laatste ver-

oordeling uit 2004 of 2005 moet dateren. De doelgroep bestaat uit

775 personen: regio Haaglanden kent 647 zeer actieve veelplegers,

Hollands Midden 128. Beide regio’s actualiseren de veelplegerslijst

twee keer per jaar. ‘Minderjarigen en veelplegers voor wie mogelijk

een Inrichting voor Stelselmatige Daders (ISD)-traject is weggelegd,

komen niet voor het supersnelrecht in aanmerking’, aldus Linda

Robert. ‘Verder geldt het supersnelrecht in principe voor alle zaken

die voor de politierechter kunnen worden gebracht en waarvoor

voorlopige hechtenis is toegelaten, mits het onderzoek is afgerond.

Dat betekent dus dat veelplegers die verdacht worden van bijvoor-

beeld winkeldiefstal, woninginbraak, autokraak en autodiefstal

maar ook mishandeling, supersnel voor de rechter komen. De veel-

pleger moet overigens wel tekenen voor afstand voor wat betreft de

betekeningstermijn, omdat hij niet drie dagen voor de zitting de

dagvaarding ontvangt. Doet hij geen afstand dan wordt zijn zaak

aangehouden en blijft hij vastzitten. In alle gevallen vordert de offi-

cier ter zitting de gevangenneming.’

De resultaten: tot en met juli zijn er 81 verdachten op supersnel-

rechtzitting geweest. Vijftig van hen werden veroordeeld tot een

gevangenisstraf en zestien kregen een gevangenisstraf plus bijzon-

dere voorwaarden. Vier gevallen eindigden in vrijspraak. De overige

elf zaken werden grotendeels aangehouden.

Een kleine twee jaar geleden introduceerde parket Den Haag

“stapelzittingen” om de veelplegers de baas te worden. De Haagsche

Courant schreef dat ‘de stapelzittingen te omslachtig waren’. Is dat

inderdaad de reden voor weer een nieuwe aanpak? Robert: ‘Het is

waar dat de stapelzittingen veel administratieve rompslomp met

zich meebrachten vanwege het voegen van alle zaken. Bovendien

werd een veelpleger toen elke keer voorgeleid aan de RC en met een

dagvaarding voor zes maanden later heengezonden. De verschillen-

de feiten werden gestapeld en op één zitting afgedaan, om zo een

hogere straf opgelegd te krijgen. In de praktijk bleek de hoogte van

de straffen tegen te vallen. Een ander nadeel was dat de veelplegers

veelal op vrije voeten waren ten tijde van de stapelzitting en dus bij

verstek werden veroordeeld. Dat probleem hebben we niet met

supersnelrecht, want ze krijgen niet de kans om los te lopen. Een

groot voordeel is dat bovendien direct de overige onherroepelijke

vonnissen kunnen worden geëxecuteerd.’

StrafadviesWas de vorige werkwijze een zaaksgerichte aanpak, de huidige aan-

pak is persoonsgericht. ‘En dat biedt grote voordelen’, legt Robert uit.

‘Ten eerste is er meer aandacht voor de persoon. De Reclassering is

begonnen om van alle veelplegers die op de lijst staan een persoons-

dossier aan te leggen. Dat betekent dat nog voordat een veelpleger

wordt aangehouden, alle informatie over hem al klaarligt. Daardoor

kan de Reclassering op heel korte termijn een strafadvies geven.

Vaak hebben veelplegers een grote zorgbehoefte, omdat ze bijvoor-

beeld verslaafd zijn. De officier kan rekening houdend met het straf-

advies een eis bepalen, en de politierechter kan vervolgens een straf

op maat opleggen. Dat is dus echt lik-op-stuk. Sommige veelplegers

hebben aangegeven de snelheid erg te waarderen, velen hebben

immers een grote behoefte aan zorg. Hoe sneller die komt, hoe beter.’

TEKST: Evert Boerstra

ILLUSTRATIE: Sjaak Klunder

Openingshandeling: PG Herman Bolhaar slaat spaarvarkentje in stukken

UIT DEN LANDE

19

opportuun n

ummer

7 –

2005

18

Congres Evaluatie 10 jaar OTS-herziening, 27

september

Op 1 november 1995 werd de ondertoezichtstelling

ingrijpend herzien. Niet alleen de posities van de

gezinsvoogdij-instelling en van de gezinsvoogd ver-

anderden, maar ook de positie van de kinderrechter

onderging een drastische wijziging. De praktische

implicaties voor de gezinsvoogdij en de gevolgen

voor de OTS na de invoering van de Wet op de

jeugdzorg zijn de kernthema's tijdens dit congres.

Locatie: Hotel-Congrescentrum Oud London, Zeist

Kosten: € 395 p.p. (excl. BTW)

Informatie: Studiecentrum Kerckebosch telefoon

030-698 42 22 of www.kerckebosch.nl of e-mail

[email protected]

Landelijk Congres: Veelplegers Aanpakken,

volgen en begeleiden om patronen te doorbre-

ken, 29 september

Dit congres gaat in op keten- en netwerkvorming

rond veelplegers en laat aan de hand van actuele

en inspirerende voorbeelden zien hoe veelplegers

kunnen worden aangepakt, gevolgd en begeleid

om zo een daling van de criminaliteit te bewerkstel-

ligen.

Locatie: Muziekcentrum Vredenburg, Utrecht


Informatie: Leids Congres Bureau telefoon 071-

514 82 03 of

www.leidscongresbureau.nl

Congres De nieuwe Politiewet, 29 september

Onlangs maakte de Commissie Leemhuis-Stout

haar advies bekend aangaande de reorganisatie

van het politiebestel. Die heeft ingrijpende gevol-

gen voor de verantwoordelijkheidsverdeling,

bevoegdheden en beheerstaken binnen de gehele

veiligheidsketen. Tijdens deze dag worden alle ont-

wikkelingen, kansen en bedreigingen van deze

nieuwe wet op een rij gezet.

Locatie: Steigenberger Kurhaus Hotel,

Scheveningen


Informatie: Studiecentrum voor Bedrijf en

Overheid (SBO) telefoon 040-2974980 of

www.sbo.nl of e-mail [email protected]

Synthetic Drugs Enforcement Conference,

22/23 november

Het uitgangspunt van de internationale, syntheti-

sche drugs conferentie SYNDEC II is te komen tot

een betere (inter)nationale, operationele samen-

werking. De conferentie wordt georganiseerd door

de Nederlandse en Belgische ministeries van

Justitie, ministerie van Binnenlandse Zaken,

Landelijk Parket, Nationale Recherche (KLPD),

FIOD/ECD en de Belgische Federale Politie.

Locatie: Maastrichts Expositie & Congres Centrum

(MECC), Maastricht

Kosten: € 200 p.p. (voor 2 dagen!)

Informatie: Conference Agency Maastricht

telefoon 043-361 91 92 of e-mail syndec@confe-

renceagency.com

Congres Dag van de Jeugdzorg, 5 december

Tijdens deze dag treden overheid en

organisaties/hulpverleners uit de jeugdhulpverlening

met elkaar in discussie over de vraag: welke slagen

moeten gemaakt worden om de jeugdzorg effectie-

ver te laten functioneren?

Locatie: Dorint, Eindhoven


Informatie: Euroforum, telefoon 040-2974980 of

www.euroforum.nl of e-mail [email protected]

TEKST: Mirelle Herlfterkamp

Stel je kandidaat voor ORDe komende periode wordt belangrijk voorhet OM: de uitrol van GPS en de implementatievan Het OM Verandert staan op de agenda.Dit vraagt een grote inspanning van mede-werkers en management. Een goede afstem-ming tussen die twee is cruciaal voor het slagen van die uitdaging, zegt PG-bestuurderHerman Bolhaar. ‘Vandaar dat ik hecht aaneen sterke samenwerking tussen het verant-woordelijk management en de medezeggen-schap. Op lokaal niveau tussen de OR en debestuurder (Hoofd van dienst) en OM-breedtussen MROM en de PG-bestuurder. Ik achthet van groot belang dat de OR (MROM) eenafspiegeling is van alle medewerkers, rijks- en rechterlijke ambtenaren. Met name dezelaatste groep is momenteel ondervertegen-woordigd.’De OR-verkiezingen komen er aan. ‘Denk ereens over om u kandidaat te stellen’, roeptBolhaar de medewerkers op.

AgendaOM en Tiscali verlengensamenwerking opsporings-berichten Het OM en Tiscali gaan door met het plaatsenvan opsporingsberichten op www.tiscali.nl.De in mei gestarte samenwerking met hetEuropese internetcommunicatiebedrijf bleeksuccesvol. Voor het OM en de politie is dedeze opsporingsberichtgeving op internet eengoede aanvulling. Per internet bereiken politieen justitie een groep van gemiddeld veertigjaar oud die niet of nauwelijks naar opspo-ringsberichten op televisie kijkt. Ook de contracten met Arbeidsvitaminen(opsporingsminuut op de radio) en TMF(Opsporingsfacts op de muziekzender TMF)worden verlengd.‘Meldkamer’, het opsporingsprogramma opSBS6, wordt niet voortgezet, zo heeft SBSBroadcasting na de afgesproken zes aflever-ingen besloten. SBS vond dat het OM bij aangeleverde zaken te weinig garanties kongeven. Dat het OM een inspanningsverplich-ting op zich had genomen om goede zakenaan te leveren was voor de omroep onvol-doende om in een nieuwe serie te investeren. De korte opsporingsberichten zullen nog welbij SBS worden uitgezonden.

opportuun

Amsterdam:

Ouarda Kalai is als medewerker Personeel

en Organisatie het parket komen verster-

ken; Coen Staal begon als nieuwe allroun-

der kanton; Maarten Nawy is begonnen als

allrounder kanton in team 7; Kristina Bozic

is begonnen als parketsecretaris IRC en

Dewie van Lieshout begint als teamsecreta-

resse P&O; Chrissy Stroobach wordt mede-

werker beleidsondersteuning; Jessica

Garmers is gedetacheerd bij het CVOM.

Ressortsparket Amsterdam:

In dienst zijn getreden: Karin Suring, coör-

dinator (administratief) juridisch medewer-

kers; Greet Spandaw, coördinator Front-

office; Peter Blanken, plaatsvervangend

hoofdadvocaat-generaal; Clenda Pecht,

coördinator Backoffice. Uit dienst zijn getre-

den: Alexandra Vuijk, juridisch medewer-

ker; Ruth Godthelp, juridisch medewerker;

Pieter Duyx, juridisch medewerker gaat

naar de UvA.

Ressortsparket Arnhem:

Per 1 augustus is Diana Verkade als mede-

werker Back Office strafzaken in dienst

getreden.

Breda:

In dienst zijn getreden: Stefan Jaspers,

Crissy Norbart, Marijn Rommens, Jolanda

Kolen, Wesley van Gastel, Linda van

Daalen, Susanne Lapre, Esther Mulder,

Diana Booij, Inge Bosch, Ronald de

Brouwer en Coby Cats. Uit dienst zijn getre-

den: Anja Mutsaers, Myranda Seebregs en

Hanneke van Meer.

Dordrecht:

In juli zijn Cindy Neele en Efendi Aydin

begonnen als administratief medewerker

bij het Verkeersteam.

Den Haag:

Uit dienst zijn getreden: Richard Klee, Julie

Dobbelaere, Ellen van der Linden, Theo

Mensink, Gerard Valkering, Evert Boerstra,

Aldo Verbruggen en Marius Tjeengs

Gerritsen.

Ressortsparket Den Haag:

Jale Celen en Cherida Hooijer, administra-

tief medewerksters, zijn uit dienst getreden.

Bart Lambregts, administratief juridisch

medewerker, wordt parketsecretaris op

vestiging Schiphol

Functioneel Parket:

In dienst zijn getreden: Karin Grootschol-

ten, managementassistente; Berenika

Matysiewicz, p&o adviseur; Siep Buist,

officier van justitie; Leon Bouts, medewer-

ker facturatie; Ruud van der Moer, mede-

werker ICT; Rik Olijve, projectmedewerker;

Melanie Diependaal, communicatieadvi-

seur; Wendy Weide, managementassistente;

Gerard Valkering, medewerker BIV; Ruud

van der Moer, medewerker ICT-applicatie-

beheerder; Reyan Sari, receptioniste/

telefoniste; Peter van der Kerkhof, officier

van justitie.

Haarlem:

Uit dienst zijn getreden: Tanja van der

Sluis-Middelkoop, Carolien Boekel-Bakker

en Leo Naaktgeboren gaan met FPU.

Leeuwarden:

In dienst zijn getreden: Pauline Hulshof,

parketsecretaris; Menno Jan van der Elsken,

beleidsmedewerker; Bertus Vesper, adm.

medewerker; Nina Ekas, coördinator arron-

dissementaal platform jeugdcriminaliteit;

Kim Oude Vrielink, togamaster; Aukje

Zielinski, togamaster; Gert Veurink, officier

van justitie.

Uit dienst: Oebele Brouwer, recherche-

officier, naar arrondissementsparket

Groningen; Lianne Apeldoorn, parketsecre-

taris naar IRC NON; Nellie Deelstra, secreta-

resse, FPU+; Kitty Bakema, dossierbeheer-

der, naar ressortsparket Leeuwarden; Mieke

Huizinga-Bruning, hoofd bureau bedrijfs-

voering; Warner ten Kate, Offcier van Justitie

1e klasse, per 1 oktober naar Landelijk

Parket Zwolle en Silvana Andringa, dossier-

beheerder.

Ressortsparket Leeuwarden:

In dienst zijn getreden: Klaas Postma,

procesbeheerder; Marina Weel, advocaat-

generaal; Klaske Struiksma, management-

assistente. Uit dienst zijn getreden: Mieke

de Vries, procesbeheerder, einde dienst-

verband (FPU+), Thea Pitstra, juridisch

medewerker; Elma Bloemendaal, juridisch

medewerker en Annet Garos, advocaat-

generaal (naar het Gerechtshof).

Bureau Ontnemingswetgeving OM

In dienst is getreden: Jan Knobbe, beheer-

der CEBES.

Middelburg:

In dienst zijn getreden: Martin Roosenburg,

Ilona de Moor, Digna Roodbeen, Rieke van

’t Zelfde, Rianne de Moor en Monique van

Die. Uit dienst zijn getreden: Cees Monteny,

Ozan Turkdogan, Tiny Blok en Karla

Taniwel.

Maastricht:

In dienst zijn getreden: Nina de Beus,

administratief medewerker; Maaike Oude

Hengel, junior parketsecretaris; Jeanine

Reidnied, parketsecretaris; Vivian de Groot,

junior medewerker personeelsbeheer;

Anton Ribbens, administratief juridisch

medewerker; Mariska Ruissen, parket-

secretaris.

Het OM verandert:

In dienst zijn getreden: Marianne Aan-

Nagel, unitmanager Straf; Frank van

Spronsen, unitmanager Mulder, Loek de

Goede, accountmanager; Leon Godijk,

teammanager; Brigitte Boot, teammanager;

Jeroen Steenbrink, directeur CVOM.

Roermond:

In dienst: Vera Eberson, administratief

medewerker team RB-afdoeningen; Pauline

van der Leek als management-assistente.

Utrecht:

Karola van Nie en John Visser zijn weer

terug bij parket Utrecht. John komt van OM

Verandert en is op 1 juli aan de slag gegaan

als procesmanager. Karola is gedetacheerd

vanuit het ressortsparket in Amsterdam en

werkt in Utrecht als senior secretaris. Raio

Ingeborg Spros is gestart bij Team Utrecht

Buiten en secretaris Monique van

Slochteren is gedetacheerd vanuit het

gerechtshof in Den Haag. Kim van Ling,

administratief medewerker. Adviseur infor-

matievoorziening Ron van Ark, secretaris

Astrid Landman en medewerker P&O Claire

Bruurmijn zijn in augustus gestart. Officier

van justitie Margriet Dierick heeft twee jaar

onbetaald verlof genomen.

Cerezo Tupamahu is half juli gestart als

medewerker ZV/executie bij het Overtredin-

genteam. Hij is overgekomen van parket

Rotterdam. Politie Parketsecretaris Bert

Kramer heeft parket Utrecht op 1 juli verla-

ten. Hij is aan de slag gegaan als coördinator

PPS bij parket Rotterdam.

TEKST: Karin Mensink

Personalia

Wie wat grasduint in beschikkin-

gen en arresten komt tot de ont-

dekking dat klare taal niet nieuw

is. Zo heeft het Hof Den Bosch1 ooit in een

beklagzaak ex 12 Sv opgemerkt met verba-

zing kennisgenomen te hebben van het

verloop van een bepaalde strafzaak. Aan

beklaagden is een termijn gegund waar-

binnen én een transactie én een schadever-

goeding betaald diende te worden. Zo niet,

dan zou tot dagvaarding worden overge-

gaan, zo kreeg beklaagde schriftelijk te

horen. Ondanks het feit dat niet aan deze

voorwaarden is voldaan, wordt de zaak

geseponeerd, omdat het om een oud feit

zou gaan. Het hof stelt dan met zoveel

woorden dat ‘door deze handelswijze het

Openbaar Ministerie niet alleen de belan-

gen van de samenleving en die van klager

in het bijzonder veronachtzaamt, maar ook

hierdoor de eigen geloofwaardigheid op

grove wijze aantast’.

Klare taal. De boodschap is helder: het

Openbaar Ministerie dient een betrouwbare

partner te zijn en wordt hierop aangespro-

ken. Aangezien de beklagprocedure geldt

als waarborg op het vervolgingsbeleid van

het Openbaar Ministerie, past hetgeen het

hof opmerkt binnen de magistratelijke

regels.

Deze klare taal wordt door de Rechtbank

Den Bosch overgenomen, zo blijkt uit een

gepubliceerde uitspraak van 7 maart 2005.2

Het Openbaar Ministerie is in appèl van een

beschikking van de rechter-commissaris en

de rechtbank stelt: ‘de officier heeft groot

gelijk en het besluit tot schorsing van de

voorlopige hechtenis had onder deze

omstandigheden niet genomen mogen

worden’.

Chapeau Den Bosch.

Evenmin blijkt robuust optreden van een

hof een nouveauté te zijn getuige een twee-

tal arresten van het Hof Amsterdam, die aan

de Hoge Raad3 zijn voorgelegd. Het Open-

baar Ministerie wordt niet-ontvankelijk ver-

klaard omdat naar de mening van het hof de

met de opsporing en vervolging belaste

ambtenaren een ernstige inbreuk hebben

gemaakt op beginselen van een behoorlijke

procesorde waardoor ‘met grove veronacht-

zaming van de belangen van de verdachte

aan diens recht op een eerlijke behandeling

van zijn zaak is tekortgedaan’.

Het twistpunt in deze is geweest een rechts-

hulpverzoek aan Zwitserland, waarbij de

vraag naar voren is gekomen of de Zwitserse

autoriteiten nu wel of niet misleid zijn

geweest. De Hoge Raad is van mening dat

deze mogelijkheid van misleiding niet kan

leiden tot de slotsom dat de officier van

justitie niet-ontvankelijk moet worden ver-

klaard in de vervolging van de desbetreffen-

de feiten.

Ook op een ander punt is de Hoge Raad het

niet eens met het arrest van het Hof

Amsterdam.

Tijdens de regiezitting heeft de advocaat-

generaal bij het hof aangekondigd een vor-

dering wijziging van de tenlastelegging te

zullen doen, en daarvan de concepttekst

reeds aan hof en raadsman overgelegd. In

strijd met het door het hof opgestelde

behandelingsschema heeft het hof voortij-

dig beslist over de geldigheid van de dag-

vaarding, nog voordat de advocaat-generaal

in de gelegenheid is gesteld de genoemde

vordering te doen en toe te lichten.

Deze gang van zaken is naar het oordeel van

de Hoge Raad zo zeer in strijd met beginse-

len van een behoorlijke procesorde dat dit

tot nietigheid van het onderzoek ter terecht-

zitting en de naar aanleiding daarvan gege-

ven uitspraak moet leiden.

Aldus verwijst ons hoogste rechtscollege het

robuuste optreden van dit hof terug naar

hetzelfde hof onder aandrang zich (magis-

tratelijk, IG) te buigen over de juridische

complicaties van de desbetreffende zaak.

Over de zaak Eric O. zal de Hoge Raad zich

niet uitlaten, daar geen cassatie is ingesteld.

Het Hof Arnhem4 is zelf van mening een

robuust arrest te hebben gewezen. De

media spreekt over klare taal, als een

nieuwtje. Goede wijn behoeft geen krans.

Maar wie bepaalt dat de wijn goed is? De

drinker of de schenker?

In dit kader zou het voor de Hoge Raad ook

lastig zijn geweest zich uit te laten over de

overwegingen ten overvloede. Per slot is ons

hoogste rechtscollege geen opperwezen die

het Openbaar Ministerie en het ministerie

van Defensie tot bezinning kan aansporen.

Wanneer het Openbaar Ministerie gewezen

wordt op onjuiste beslissingen of slordig-

heden is dat terecht. Het is de toon die de

muziek maakt. Een zaak kan eindigen in

vrijspraak waar veroordeling is gevorderd.

Dit alles valt binnen het strafrechtgebeuren

waar Openbaar Ministerie en de Zittende

Magistratuur hun eigen magistratelijke rol

hebben.

Wanneer het taalgebruik behalve klare taal

ook zo robuust wordt dat spelverruwing

gaat optreden, hetgeen een opmaat is

voor bepaalde politici in straatjargon hun

mening te ventileren, dan verliest de toon

zijn zuiverheid.

O, o, OM, magistraat achter de duinen,

wordt gij de weduwe van de ZM? 5

TEKST: Irene Gonzales, AG Arnhem

1 Hof Den Bosch 03.00032 Rechtbank Den Bosch 7 maart 2005,

Nieuwsbrief Strafrecht 2005, 1533 Hoge Raad, 7-12-2004, 092966/03 en

02967/03 LJN AP 8439 en AP84604 Hof Arnhem, 21-006275-04, LJN: AT49885 Vrij naar: “O, O Den Haag, mooie stad achter

de duinen, de weduwe van Indië zijt gij...”

(Wieteke van Dort)

UITGELICHT

O, o, OM, magistraat achter de duinen,welke taal spreekt u het meeste aan?

21

opportuun n

ummer

7 –

2005

opportuun

20

Hoge Raad 5 juli 2005, 02884.04 P

Ontneming: onvoldoende gemotiveerd

Een ontnemingsverplichting is opgelegd van

bijna een miljoen euro.

Klacht is dat de bewijsmiddelen ontbreken.

De Hoge Raad overweegt dat het hof de schat-

ting van het voordeel heeft ontleend aan het ver-

korte arrest en de aanvulling daarop, voorts aan

het SFO-rapport waarvan de relevante inhoud

als hier ingevoegd geldt.

De Hoge Raad overweegt dat de uitspraak niet

voldoet aan de wettelijke vereisten. Het hof ver-

wijst wel naar de – 52 – bewijsmiddelen maar

heeft niet aangegeven welke relevant worden

geacht. Voorts is het SFO-rapport niet te vinden

in de bestreden uitspraak noch in het verkort

arrest of de aanvulling daarop.

Vernietiging en terugwijzing. (Am)

Hoge Raad 21 juni 2005, 02217.04

Ernstige bezwaren bij DNA en voorlopige

hechtenis

Terzake een poging tot afpersing met anderen is

veroordeeld tot 45 maanden gevangenisstraf.

Klacht is dat DNA voor het bewijs is gebruikt.

De Hoge Raad overweegt dat de rechtbank in

2000 de vordering gevangenhouding niet heeft

verlengd omdat de verdenking, bezwaren en

gronden niet meer voldoende bestaan. Daarmee

is niet onverenigbaar dat ten tijde van het aan-

gevochten bevel in 2001 ex art. 195d (oud) Sv

van de rechter-commissaris, ernstige bezwaren

als bedoeld in art. 195.3 (oud) Sv tegen verdach-

te bestonden.

Beroep verworpen. (DH)

Hoge Raad 14 juni 2005, 02520.04

The poisonous tree: geen tapmachtigingen

Verdachte is vrijgesproken. Het Openbaar Minis-

terie heeft cassatie aangetekend. De Hoge Raad

overweegt dat in cassatie niet wordt bestreden

dat het opnemen van telecommunicatie onrecht-

matig is geweest, onder meer in verband met het

ontbreken van tapmachtigingen.

Het bewijsmateriaal dat door middel van dat

opsporingsmiddel is verkregen dient te worden

uitgesloten, in zoverre is het oordeel van het hof

niet onjuist of onbegrijpelijk.

Dat het hof ook de resultaten van de doorzoe-

king uitsluit – kennelijk omdat de doorzoeking

niet zonder tap had kunnen plaatsvinden – is

zonder nadere motivering niet begrijpelijk.

Daarbij in aanmerking genomen ten tijde van de

tapbevelen van de officier van justitie het opspo-

ringsonderzoek al een redelijke verdenking

jegens verdachte had opgeleverd.

Daarmee is ook is niet begrijpelijk dat de verkla-

ringen van de verdachte en zijn partner niet

bruikbaar zouden zijn. Te minder nu verdachte

ter terechtzitting telkens bekennende verklarin-

gen heeft afgelegd in het bijzijn van zijn raads-

man en na de cautie.

Vernietiging en terugwijzing. (Am)

Hoge Raad 28 juni 2005, 03665.04 +

03666.04

Innerlijk tegenstrijdige uitspraak

Veroordeeld is terzake de Auteurswet.

Klacht is dat de motivering van de bewezenver-

klaring niet in overeenstemming is met hetgeen

het hof ten aanzien van de vordering benadeelde

partij heeft overwogen.

De Hoge Raad overweegt dat de bewezenverkla-

ring steunt op onder meer de verklaring van S.

dat hij auteursrechthebbende is op door hem

ontwikkelde software. Het hof heeft vastgesteld

dat S. rechthebbende is en dat de verdachte zon-

der toestemming heeft gehandeld. Over mogelijk

andere rechthebbenden houden de bewijsmid-

delen niets in.

Met een en ander is niet verenigbaar ‘s hofs

beslissing op de vordering van de benadeelde

partij inhoudende dat S. niet ontvankelijk zal

worden verklaard omdat de vraag of S. auteurs-

rechthebbende is en of hij als gevolg van het feit

schade heeft geleden in het strafgeding niet vol-

doende duidelijk beantwoord kan worden. In dit

opzicht is de uitspraak innerlijk tegenstrijdig.

Vernietiging en terugwijzing. (Ar)

(AG Machielse: anders. Bewezen is dat een

ander of anderen (dat kan dus S. zijn of een

derde) rechthebbende(n) was/waren op het

auteursrecht. Het hof heeft S. telkens doorge-

streept. Het bewijsmiddel wijst wel naar S. Deze

puzzel kan nooit meer sluitend gelegd worden.

Meer voor de hand dan uitschakeling van het

bewijsmiddel (zoals de verdediging wil) ligt het

om aan te nemen dat de beslissing benadeelde

partij onjuist is. Die beslissing heeft het karakter

van een bijbeslissing en is in casu niet in het

nadeel van de verdachte. De kwestie kan dus

blijven rusten. Bij vernietiging op dit punt heeft

de verdachte geen belang).

Hoge Raad 5 juli 2005, 02667.04

Eenparigheid van stemmen?: straf hoger dan

rechtbank

Geklaagd wordt dat niet blijkt dat het hof met

eenparigheid van stemmen tot een hogere straf

heeft besloten dan in eerste aanleg was opgelegd.

Beroep zonder nadere motivering verworpen. (Am)

(AG Jorg: het hof heeft blijkens het arrest wel

overwogen dat het met eenparigheid van stem-

men tot de strafoplegging kwam. Overigens

schrijft – volgens vaste jurisprudentie van de

Hoge Raad – geen wetsbepaling voor dat uit-

drukkelijk wordt vermeld dat een zwaardere straf

is opgelegd met eenparigheid van stemmen(HR

LJN AS1874).

Hoge Raad 5 juli 2005, 03096.04 B

Beslag

Geklaagd wordt over de beslissing van de recht-

bank tot teruggave van een inbeslaggenomen

auto.

De rechtbank heeft overwogen dat de inbeslag-

name onrechtmatig moet worden geoordeeld nu

de officier van justitie zijn standpunt niet heeft

kenbaar gemaakt, althans dat niet met stukken

heeft onderbouwd.

De Hoge Raad overweegt dat deze enkele nala-

tigheid van de officier van justitie geen grond

kan vormen voor de onrechtmatigheid van de

inbeslagname. De rechtbank heeft voorts niet

onderzocht of het beslag was komen te rusten

op art. 94a Sv. Dan zou als maatstaf gelden of

buiten redelijke twijfel is dat de klager als

derde/niet beslagene als eigenaar moet worden

aangemerkt.

Vernietiging en verwijzing. (Hrlm)


– Hoge Raad 5 juli 2005, 02953.04

Redelijke termijn overschreden?

– Hoge Raad 5 juli 2005, 03151.04

Geen beslissing op herhaald verzoek

nader onderzoek

– Hoge Raad 5 juli 2005, 02992.04

Bewezenverklaring waarin alternatieve

doodsoorzaken staan

– Hoge Raad 21 juni 2005, 02046.04

Schadevergoedingsmaatregel en beta-

lingsregeling; artt. 36f Sr, 561 Sv

– Hoge Raad 21 juni 2005, 02218.04

Appèl niet-ontvankelijk?

– Hoge Raad 21 juni 2005, 02748.04

Gebruikershoeveelheid en doorzoeking

beleid en regels

Tekst: Angela KapteinVoor complete teksten: bel de documentatie

van het Parket-Generaal, 070-33 99 813 of 070-33 99 812

opportuun

22

JURISPRUDENTIE

Europees Hof voor de Rechten van de Mens

10 november 2004, nr. 56581/00,

art. 6 EVRM-verstekvonnis

Artikel 6 EVRM omvat het recht van de verdachte

om ter terechtzitting aanwezig te zijn. Hoewel dit

artikel zich niet verzet tegen een proces in afwe-

zigheid van de verdachte, is sprake van een

schending als deze veroordeelde later niet als-

nog de kans krijgt een uitspraak te verkrijgen die

aan alle eisen van artikel 6 EVRM voldoet. Ver-

dragspartijen hebben veel vrijheid bij het invoe-

ren van deze regels in hun nationale systeem,

maar het Hof dient uiteindelijk wel na te gaan of

aan de eisen van artikel 6 EVRM is voldaan.

Europees Hof voor de Rechten van de Mens

27 januari 2005, nr. 47810/99

Kort geding bij interregionale overlevering

binnen Koninkrijk

De rechter-commissaris op Curaçao geeft een

beschikking tot bewaring af terzake een in

Nederland aanwezige verdachte. De opgeëiste

persoon stelt schending van artikel 13 EVRM

omdat hij geen “effectief rechtsmiddel” heeft om

op te komen tegen de overlevering van

Nederland naar Curaçao. De Nederlandse rege-

ring geeft bij het Hof aan dat wel sprake is van

een effectief rechtsmiddel: een kort geding,

maar geeft ook aan dat zij, ingevolge artikel 40

van het Statuut, gehouden is om mee te werken

aan een beschikking tot bewaring. Het Hof twij-

felt daardoor aan de effectiviteit van het middel

maar verklaart de klacht uiteindelijk toch niet-

ontvankelijk.

Rechtbank Rotterdam

8 februari 2005, nr. 10/000218-04

art. 4, sub 13 Sr-verblijf in Nederland

Het Verdrag ter voorkoming van terroristische

bomaanslagen heeft o.a. tot doel te voorkomen

dat terroristen zich aan strafvervolging kunnen

ontrekken door naar het grondgebied van een

andere staat te vluchten. Aldus is in het Verdrag

de universele rechtsmacht uitgebreid voor een

aantal delicten. Artikel 4, sub 13 Sr bepaalt dat

de Nederlandse strafwet van toepassing is op

eenieder die zich buiten Nederland schuldig

heeft gemaakt aan misdrijven genoemd in het

artikel 2 van het Verdrag, indien het feit is

gepleegd tegen een Nederlander of de verdach-

te zich in Nederland bevindt. Gezien dit doel,

moet de term “verblijf in Nederland” volgens de

rechtbank ruim uitgelegd worden. Een redelijk

vermoeden dat een verdachte zich in Nederland

bevindt is aldus voldoende om rechtsmacht te

creëren voor de start van een opsporingsonder-

zoek. De Memorie van Toelichting op artikel 4,

sub 13, Sr geeft aan dat zowel primaire als

secundaire jurisdictie kan ontstaan.

Rechtbank Amsterdam

1 april 2005, nr. 13.097278-2004

Art. 13, tweede lid, OLW-belangenafweging

Het tweede lid van artikel 13 Overleveringswet

geeft de officier van justitie een manier om over-

levering te bewerkstelligen ondanks dat de fei-

ten (gedeeltelijk) in Nederland zijn gepleegd. De

officier van justitie moet dan in redelijkheid tot

een dergelijke vordering zijn gekomen door alle

belangen tegen elkaar af te wegen. De recht-

bank overweegt dat deze bevoegdheid van de

officier van justitie niet is ingevuld in enig beleid.

Aldus rust op het Openbaar Ministerie een ver-

zwaarde plicht te motiveren. Alleen op die

manier is het mogelijk voor de rechtbank om de

haar opgedragen toets te vervullen.

Hoge Raad

25 mei 2004, nr. 00413/04 U

Bevoegdheidsverdeling tussen rechter en

minister van Justitie

In 1996 heeft de Hoge Raad het standpunt inge-

nomen dat het systeem van de Uitleveringswet

met zich meebrengt dat de minister van Justitie

zich dient te buigen over de vraag of er een

gegrond vermoeden bestaat dat een opgeëiste

persoon bij uitlevering zal worden blootgesteld

aan een inbreuk op zijn fundamentele rechten.

Daarvoor heeft de Hoge Raad de volgende argu-

menten:

– de regering heeft toegang tot informatie over

de politieke situatie en strafrechtspleging in

andere landen, die de rechter niet heeft;

– indien de regering zou worden gebonden aan

het oordeel van de rechter, zou zij niet verant-

woordelijk kunnen worden gesteld voor de te

nemen beslissing;

– de rechter kan geen waarborgen bedingen bij

de verzoekende staat.

Indien vast is komen te staan dat een inbreuk op

het recht van de opgeëiste persoon onafwend-

baar is (al heeft plaatsgevonden), komt volgens

de Hoge Raad de beoordeling omtrent de uitle-

vering wel toe aan de rechtbank. In zijn conclu-

sie plaatst de advocaat-generaal vraagtekens bij

deze bevoegdheidsverdeling en voert aan dat de

invoering van de Overleveringswet wellicht een

aanknopingspunt zou kunnen zijn voor een nieu-

we benadering. Immers, in overleveringsproce-

dures heeft de minister van Justitie bijna geen

rol meer en worden kwesties betreffende

gevreesde schendingen van mensenrechten

voorgelegd aan de overleveringsrechter. Op

grond hiervan adviseert de advocaat-generaal

de Hoge Raad om de bestaande rechtspraak te

verlaten en een nieuwe koers te kiezen. De Hoge

Raad handhaaft echter haar standpunt.

Hoge Raad

12 april 2005, nr. 03595/04

Cassatieberoep in Antilliaanse en Arubaanse

zaken

Met ingang van 1 januari 2004 is voorzien in de

mogelijkheid van cassatieberoep bij de Hoge

Raad in Antilliaanse en Arubaanse zaken

(Rijkswet van 8 mei 2003, Stb. 204). Uit de parle-

mentaire geschiedenis volgt dat de wetgever,

met het oog op de rechtseenheid, zoveel moge-

lijk heeft willen aansluiten bij het systeem van

het Nederlandse uitleveringsrecht en de daar-

omtrent door de Hoge Raad ontwikkelde juris-

prudentie.

VERDRAGEN

zie: www.minbuza.nl/buitenlandsbeleid/verdragen

Verdrag van de Verenigde Naties tegen grens-

overschrijdende georganiseerde misdaad

New York, 15 november 2000

Inwerkingtreding voor Djibouti op 20 mei 2005

Inwerkingtreding voor Zambia op 24 mei 2005

Verdrag ter voorkoming van terroristische

bomaanslagen

New York, 15 december 1997

Inwerkingtreding voor Tunesië op 22 mei 2005

Inwerkingtreding voor Bangladesh op 19 juni

2005

Inwerkingtreding voor België op 19 juni 2005

Aanvullend Protocol bij het Europees Verdrag

betreffende uitlevering

Straatsburg, 15 oktober 1975

Inwerkingtreding voor Bosnië-Herzegovina op 24

juli 2005

Tweede aanvullend Protocol bij het Europees

Verdrag betreffende uitlevering

Straatsburg, 17 maart 1978

Inwerkingtreding voor Bosnië-Herzegovina op 24

juli 2005

internationaal

Tekst: Linda Bregman, Bureau InternationaleRechtshulp in Strafzaken

Telefoon 070-37 07 468

tijdschrif

t v

oor h

et

openbaar m

inis

terie

jaargang 1

1

nummer

7september 2

005

Inhoud

opportuun

Opportuun, 11e jaargang nr.7, september 2005Verschijningsdatum 11e jaargang, nr. 8: 6 oktober 2005

Opportuun is het tijdschrift voor en van het Openbaar

Ministerie. Het blad wordt gratis verstrekt aan de mede-

werkers van het OM en andere geïnteresseerden. Het blad

verschijnt tien keer per jaar. De redactie is verantwoordelijk

voor de inhoud van het blad. Aan de in Opportuun verstrekte

informatie kunnen geen rechten worden ontleend.

Overname van artikelen met bronvermelding is toegestaan.

Eindredactie: Pieter Vermaas

Redactieraad: Ryan Lievaart, Loes Borghuis, Heleen

Rutgers, Hans Wesselink, Marcel Wolters

Vaste medewerkers: Linda Bregman Mirelle Herlfterkamp,

Anne Hoeksema, Angela Kaptein, Sjaak Klunder, Karin

Mensink, Manon Nooteboom, Juriaan Simonis, Koos Spee.

Aan dit nummer werkten verder mee: Merije Bakker,

Evert Boerstra, Jeichien de Graaff, Miek Smilde, Jan

Hoekman, Irene Gonzales,

Foto omslag: Gerhard van Roon

Ontwerp: Barlock, Den Haag

Druk: Zijlstra Drukwerk, Rijswijk

Oplage: 6.900

Redactieadres: Voorlichtingsdienst OM, kamer 423,

Prins Clauslaan 16, Postbus 20305, 2500 EH Den Haag.

Telefoon: 070 – 33 99 840. E-mail: [email protected].

Abonnementenadministratie: Stuur de adreswikkel

met de aangebrachte wijzigingen naar het redactieadres,

of mail de wijzigingen naar [email protected].

Colofon

openbaar ministerie

3 – Alles afwegende: ‘Een heel gewiekste familie’

5 – Rechtstreeks: ‘Foto’s van voetbalvandalen op internet: een goed idee?’www.om.nl peilde de meningen

6 – ‘Hier heb je de bal, doe maar voor.’ Harm Brouwer gruwt van “turbowoorden-missies”

9 – Uit den lande: Draaiboek WK Voetbal –20 voorzag in een aanslag

10 – Reportage: Zon, zuipen en zooien. Zeeuws Zomerteam geeft lik-op-stuk bij recreatiecriminaliteit

12 – Kennismanagement slaat aan. Tijdens workshops regent het suggesties

14 – Europa: ‘Ook wij zijn boevenvangers.’ Eurojust en Europees JustitieelNetwerk kampen met bureaucratisch imago

16 – Uit den lande: Haagse veelpleger supersnel voor de rechter

17 – Het OM Verandert: DVOM pioniert in Dordrecht. Eerste financiëledienstverleningsorganisatie moet kwetsbaarheid verminderen

18 – Agenda

– OM en Tiscali verlengen samenwerking– Oproep OR-verkiezingen

19 – Personalia

20 – Uitgelicht: Dreigt spelverruwing in het strafrecht?

21 – Beleid en regels

22 – Internationaal

23 – Verkeer

24 – AchterOM

23

opportuun n

ummer

7 –

2005

Gebruik maken van een voertuig door een

ander dan de tenaamgestelde

Gerechtshof Leeuwraden 27 april 2005 WAHV

05/00126

Betrokkene was, onder achterlating van haar op

haar naam gestelde auto, door mishandeling

door haar partner in een blijf-van-mijn-lijfhuis

beland. In de periode van haar verblijf in dat huis

bleken diverse verkeersovertredingen te zijn

begaan met haar voertuig. Door het niet binnen

de termijn stellen van zekerheid werd het beroep

van betrokkene niet-ontvankelijk verklaard. Het

hof overweegt ten overvloede dat het derhalve

niet toekomt aan een inhoudelijke beoordeling

van de zaak, met name ook niet aan de beoorde-

ling van de vraag in hoeverre de betrokkene in

de door haar geschetste uitzonderlijke omstan-

digheden nog in staat is geweest de 'verant-

woordelijkheid te nemen voor haar beslissing

een ander gebruik te laten maken van het op

haar naam staande voertuig'. (vgl. EHRM 29

oktober 2004, 66273/01, VR 2005,1).

Doorgetrokken streep?


05/00385

Betrokkene vond de opgelegde sanctie onbillijk

omdat de betreffende streep tussen de rijstroken

op de weg zodanig was versleten dat er niet

meer gesproken kon worden van een doorge-

trokken streep. Bovendien was op het tijdstip

waarop de gedraging heeft plaatsgevonden don-

ker en werd de zichtbaarheid van de streep ver-

slechterd door vuil en pekel op het wegdek. De

betrokkene is van mening dat strepen duidelijk

dienen te zijn. Hij heeft zijn verweer ondersteund

met foto's en met de verklaring van een deskun-

dige, P.M. Gr.

Het hof overweegt dat als uitgangspunt geldt dat

het niet ter beoordeling van de weggebruiker

staat of een verkeersteken overeenkomstig de

voorschriften en aanbevelingen is geplaatst. Dat

is slechts anders in het geval de situatie klaar-

blijkelijk zo afwijkend is van die waarop het ver-

keersteken betrekking heeft dat bij gevolg geven

aan dat teken de veiligheid op de weg in gevaar

zou worden gebracht (vgl. HR 4 december 1984,

VR 1985/39 en Hof Leeuwarden 15 mei 2002, VR

2002/192). Dat is in casu niet het geval. Het hier

overwogene brengt mee dat het hof geen

waarde hecht aan de verklaring van 22 novem-

ber 2004 van P.M. Gr. (schilder van beroep).

Gemandateerde beslissing?


04/01652

Betrokkene heeft aangevoerd dat niet is geble-

ken dat de officier van justitie de uitoefening van

zijn beslissingsbevoegdheid conform artikel 126,

tweede lid, van de Wet op de Rechterlijke

Organisatie (Wet RO) heeft opgedragen aan een

andere bij het parket werkzame ambtenaar.

Evenmin is gebleken dat het hoofd van het par-

ket daarmee heeft ingestemd. Naar de opvatting

van de betrokkene vereist deze regeling voorts

dat wordt meegedeeld welke officier van justitie

aan welke ambtenaar de uitoefening van zijn

bevoegdheid heeft opgedragen en is vermelding

van de naam van de gemandateerde dan wel van

de officier van justitie essentieel. De betrokkene

stelt dat het duidelijk is dat degene die de

bevoegdheid op naam en onder verantwoorde-

lijkheid van de officier van justitie heeft uitge-

voerd daartoe niet gekwalificeerd was. Het hof

overweegt dat artikel 7:26, derde lid, Algemene

Wet Bestuursrecht bepaalt dat de beslissing

wordt bekendgemaakt door toezending of uitrei-

king aan degenen tot wie zij gericht zijn.

Hoofdstuk 7 bevat niet een voorschrift dat ertoe

strekt dat de beslissing van de officier van justi-

tie moet zijn voorzien van de naam van degene

door of namens wie de beslissing is benomen, en

evenmin dat de officier van justitie bij de

bekendmaking van zijn beslissing dient te ver-

melden dat de bevoegdheid om de beslissing te

nemen is overgedragen aan een andere op het

parket werkzame ambtenaar, en dat deze over-

dracht met instemming van het hoofd van het

parket is geschied. Dergelijke voorschriften

vloeien evenmin voort uit art. 126 Wet RO.

Voorzover de gemachtigde heeft aangevoerd dat

degene die feitelijk de beslissing op het beroep

tegen de inleidende beschikking heeft genomen

daartoe niet gekwalificeerd was, is het hof van

oordeel dat zulks niet blijkt uit het dossier en dat

de betrokkene deze stelling op geen enkele wijze

aannemelijk heeft gemaakt. Volgt bevestiging

van de beslissing van de kantonrechter tot onge-

grondverklaring van het beroep.

Verenigbaarheid van artikel 5 WAHV met de

Grondwet van de EU?


05/00601

De betrokkene (Duitser) stelt zich op het stand-

punt dat het opleggen van een administratieve

sanctie aan de kentekenhouder van het voertuig

-i.p.v. aan de feitelijk bestuurder van het voertuig

ten tijde van de gedraging- in strijd is met het

vermoeden van onschuld zoals neergelegd in

“artikel 48 der Charta der Grundrechte der

Europäischen Union (2000/C364/01, 7)” . Het hof

overweegt dat het niet kan oordelen over de ver-

enigbaarheid van artikel 5 WAHV met het ver-

moeden van onschuld zoals neergelegd in de

(ontwerpverdragen van de) Grondwet van de

Europese Unie, nu deze Grondwet niet in wer-

king is getreden. Ten overvloede overweegt het

hof dat het Europese Hof van de Rechten van de

Mens bij beslissing van 19 oktober 2004 (EHRM

19 oktober 2004, nr. 66273/01) heeft overwogen

dat toepassing van art. 5 WAHV niet onverenig-

baar is met het vermoeden van onschuld zoals

neergelegd in art. 6 lid 2 van het Verdrag van de

Rechten van de Mens en de Fundamentele

Vrijheden. Volgt bevestiging van de beslissing

van de kantonrechter tot ongegrondverklaring

van het beroep.


–Getuige niet gehoord door de kantonrechter


05/00268

–Voetganger voor laten gaan

Gerechtshof Leeuwarden 25 mei 2005, WAHV

04/01182

–Handelaarskenteken niet op de voorge-

schreven wijze gebruiken


05/00383

–Houderschap Wet op de motorrijtuigenbe-

lasting (WBM) valt niet in alle gevallen

samen met het kentekenhouderschap in

de zin van de Wet aansprakelijkheidsver-

zekering motorrijtuigen (WAM)

Hoge Raad 10 mei 2005, strafkamer nr.

00314/05 H; JWR 2005, 46

–Tijdens het rijden een mobiele telefoon

vasthouden


05/00015

–Behoudens in noodgevallen gebruik-

maken van de vluchtstrook


05/00537

–Verenigbaarheid van artikel 5 WAHV met

de Grondwet van de EU?


05/00601

verkeer

Tekst: Koos SpeeVoor complete teksten, bel 0346-33 33 10

tijdschrif

t v

oor h

et

openbaar m

inis

terie

jaargang 1

1

nummer

7september 2

005

Collegevoorzitter Harm Brouwer wil van zijn medewerkers een visie horen

Lik-op-stuk in nachtelijk Renesse

Alles afwegende: in appèl bij eerwraak

opportuun

openbaar ministerie

‘Hier heb je de bal’

Een van de Middelburgse teams poseert relaxedtijdens het Beachvolleybaltoernooi op 17 juni jlwaar traditiegetrouw Breda, Den Bosch enMiddelburg aan meedoen.

Officieren Henrietten den Hartog (l) enMarleen Vermeer (Middelburg) hebben bijhun koffiegesprek wel een heel bijzonderhapje... het nieuwe gebouw in taartvormsmaakt prima. (Maar ook als werkplek bevalthet uitstekend!)

Dé allesweter van parket Rotterdam, verkeerssecretarisAndré Hoegen, krijgt op een terras in Rotterdam deschrik van zijn leven als hij door twee agenten plots inde boeien geslagen wordt. Hij wordt ‘gearresteerd’ vanwege grove verwaarlozing van zijn team. André laat,doordat hij met FPU gaat, zijn team reddeloos achter. Zij moeten het voortaan zonder Andrés kennis doen.

Op initiatief van de HTM mocht het Haagseparket een dagje bijwonen in de ‘glijdende’wereld van de trammaatschappij. Het parketmaakt daar gretig gebruik van. Officier George Rasker door de bocht.

Parketuitje ressortsparket Amsterdam naar Archeon op 30 juni jl.Fred gaat in strijd met de Romeinen!

Het Haagse parket werd op 29 juli getrakteerd op zo’n 14 liter ijs. Waarom?Han Moraal was jarig maar zelf met vakantie.Warmolt Lunsingh Tonckens offerde zichgraag op de collega’s van een ijsje te voorzien.

Met het nieuwe pand waren OM en Rechtbank Middelburgsinds deze zomer al ‘van tafel en bed’ gescheiden. Maarmet het officiele ontvlechtingsconvenant werd op 7 juli2005 de scheiding bekrachtigd. Maar ze gaan als vriendenuit elkaar. Om dat te benadrukken schonk Gerrit van derBurg de president van de rechtbank mr. Ludo van Dijke eenvaas met symbolische betekenis.

De Maastrichtse officieren van justitie, gefotografeerd ergens in het mooie Limburg tijdens een door Jacques van Eck (HO)georganiseerde officierenwandeling.

‘Afscheid met een glimlach’;Leo Naaktgeboren neemtna 34 jaar afscheid van parket Haarlem!

achterom

OM 045 SEP05 BINNEN2 DEF - Openbaar Ministerie · tijdschrift voor het openbaar ministerie jaargang...

Documents

Transcript of OM 045 SEP05 BINNEN2 DEF - Openbaar Ministerie · tijdschrift voor het openbaar ministerie jaargang...