Justitievervolgt eerste arts om euthanasie · 2018. 11. 10. · Justitievervolgt eerste arts om...

1
Justitie vervolgt eerste arts om euthanasie Irene de Zwaan Amsterdam Het Openbaar Ministerie vervolgt een arts van een verpleeghuis voor het uitvoeren van euthana- sie op een 74-jarige vrouw in 2016. De vrouw dementeerde, zodat op dat moment niet duidelijk was of zij echt dood wilde. Het is de eerste vervolging voor euthanasie sinds de invoering van de euthanasie- wet in2002. De vrouw is nu hetmiddelpuntgewor- den van het medisch-ethische debat over het uitvoeren van euthanasie bij vergevorderde dementie. Zeven weken voor haar overlijden werd de vrouw op- genomen in een verpleeghuis. Ze was vaak boos en gefrustreerd. 's Nachts doolde ze door haar kamer, op zoek naar haar man. Voor de arts van de vrouw was duide- lijk dat hier sprake was van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Ze paste eutha- nasie toe, maar werd datzelfde jaar nog door de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie (RTE ) teruggefloten. De de- menterende vrouw beschikte welis- waar over een wilsverklaring, const a- teerde de commissie, maar deze was onduideli jk en tegenstrijdig. De arts was daarom 'onzorgvuldig' geweest, Iuidde het oordeel. Vanwege dat oordeel werd hetOpen- baar Ministerie (OM) ingeschake ld . 'Na uitvoerig ond erzoek is ook de officier van justitie tot het oordeel gekomen dat de verpleeghuisarts niet heeft ge- handeld volgens de wettelijke normen', aldus het co ll ege va n procureurs-gene- raal vrijdag in een persbericht. Volgens het OM ha d de art s met de vrouW (ondanks haar dement ie) moe- ten bespreken of zij nog steeds een doodswens had. De arts ging er zonder meer van uit dat de vrouw nog steeds dood wilde. Zij had dit weliswaar gere- geld gezegd, maar zei ook verschil- De vrouw zei ook verschillende keren dat ze niet wilde sterven lende keren dat ze nietwilde sterven. De tuchtrechter, die de arts in juli van dit jaar berispte, moet in deze zaak n og uitspraak in hoger beroep doen. Omdat dit para ll el loopt aan de zaak van het OM, zou dit kunnen leiden t ot twee verschillende oordelen. 'Mijn wens is da t uit beide procedures de- zelfde uitspraak komt', zegt Jacob Kohnstamm, voorzitter van de RTE. 'Anders weet een arts absoluut niet meer waar hij zic h aan moet houden.' . Het uitvoeren van euthanasie is in .Nederland legaal, maar een arts moet zich wel houden aan de zorgvuldig- heidseisen die in de wet zijn opgeno- men. 'Ondraaglijk' en 'uitzi cht loos' lij- den zijn hierbij het uitgangspunt. Hoewel euthanasie geregeld wordt toegepast bij dementerenden - vorig jaar in 166 gevallen op een totaal van 6.500 - is het uitzonderlijk bij iemand die zo dement is dat ze niet meer wils- bekwaam is. Het mag wel, zolang de pa- tiënt beschikt over een schriftelijk eu- thanasieverzoek( een 'wilsverklaring') dat niette gedateerd is. De vraag dringt zich nu op hoe een arts het verzoek moet beoordelen zo nd er adequaat overleg te kunnen voeren m et de pa- tiën t. 'Ik hoop d at deze strafzaak leidt tot verheldering op punten waarover art- sen onzeker zijn', zegt Agnes Wolbert, directeur van de Nederlandse Vereni- ging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE). Ze vindt het 'verschrikkelijk' voorde arts dat zij naeengangnaarde tuchtrechter ook nog strafrechtelijk word t vervolgd. Volgens Suzanne van de Vathorst, bijzonder hoogleraar Kwaliteit van de laatste levensfase en van sterven aan de Universiteit van Amsterdam, is het wenselijk dat er een mogelijkheid komt om vragen uit de euthanasie- praktijk aan de rechter voor te leggen zonder dat de betrokken arts wordt aangeklaagd. Deze aanbeveling werd vorig jaar al gedaan door de onderzoe- kers die de derde evaluatie van de eu- thanasiewet ui tvoerden. De rechtb a nk in Den Haag zal de zaak van de verpleeghu isarts behande- len. Wanneer is nog niet bekend.

Transcript of Justitievervolgt eerste arts om euthanasie · 2018. 11. 10. · Justitievervolgt eerste arts om...

  • Justitievervolgt eerste arts om euthanasie

    Irene de Zwaan Amsterdam

    Het Openbaar Ministerie vervolgt een arts van een verpleeghuis voor het uitvoeren van euthanasie op een 74-jarige vrouw in 2016. De vrouw dementeerde, zodat op dat moment niet duidelijk was of zij echt dood wilde. Het is de eerste vervolging voor euthanasie sinds de invoering van de euthanasiewet in2002.

    De vrouw is nu hetmiddelpuntgeworden van het medisch-ethische debat over het uitvoeren van euthanasie bij vergevorderde dementie. Zeven weken voor haar overlijden werd de vrouw opgenomen in een verpleeghuis. Ze was vaak boos en gefrustreerd. 's Nachts doolde ze door haar kamer, op zoek naar haar man.

    Voor de arts van de vrouw was duidelijk dat hier sprake was van ondraaglijk en uitzichtloos lijden. Ze paste euthanasie toe, maar werd datzelfde jaar nog door de Regionale Toetsingscommissie Euthanasie (RTE) teruggefloten. De dementerende vrouw beschikte weliswaar over een wilsverklaring, constateerde de commissie, maar deze was onduidelijk en tegenstrijdig. De arts was daarom 'onzorgvuldig' geweest, I uidde het oordeel.

    Vanwege datoordeel werd hetOpenbaar Ministerie (OM) ingeschakeld . 'Na uitvoerig onderzoek is ook de officier van justitie tot het oordeel gekomen dat de verpleeghuisarts niet heeft gehandeld volgens de wettelijke normen', aldus het collegevan procureurs-generaal vrijdag in een persbericht.

    Volgens het OM had de arts met de vrouW (ondanks haar dementie) moeten bespreken of zij nog steeds een

    doodswens had. De arts ging er zonder meer van uit dat de vrouw nog steeds dood wilde. Zij had dit weliswaar geregeld gezegd, maar zei ook verschil-

    Devrouw zei ook verschillende keren dat ze niet wilde sterven

    lende keren dat ze nietwilde sterven. De tuchtrechter, d ie de arts in juli

    van dit jaar berispte, moet in deze zaak nog uitspraak in hoger beroep doen. Omdat dit parallel loopt aan de zaak van het OM, zou dit kunnen leiden tot twee verschillende oordelen. 'Mijn wens is dat uit beide procedures dezelfde uitspraak komt', zegt Jacob

    Kohnstamm, voorzitter van de RTE. 'Anders weet een arts absoluut niet meerwaar hij zich aan moet houden.' . Het uitvoeren van euthanasie is in

    . Nederland legaal, maar een arts moet zich wel houden aan de zorgvuldigheidseisen die in de wet zijn opgenomen. 'Ondraaglijk' en 'uitzichtloos' lijden zijn hierbij het uitgangspunt.

    Hoewel euthanasie geregeld wordt toegepast bij dementerenden - vorig jaar in 166 gevallen op een totaal van 6.500 - is het uitzonderlijk bij iemand die zo dement is dat ze niet meer wilsbekwaam is. Het mag wel, zolang de patiënt beschikt over een schriftelijk euthanasieverzoek( een 'wilsverklaring') dat niette gedateerd is. De vraag dringt zich nu op hoe een arts het verzoek moet beoordelen zonder adequaat overleg te kunnen voeren met de patiënt.

    'Ik hoop dat deze strafzaak leidt tot

    verheldering op punten waarover artsen onzeker zijn', zegt Agnes Wolbert, directeur van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE). Ze vindt het 'verschrikkelijk' voorde arts dat zij naeengangnaarde tuchtrechter ook nog strafrechtelijk word t vervolgd.

    Volgens Suzanne van de Vathorst, bijzonder hoogleraar Kwaliteit van de laatste levensfase en van sterven aan de Universiteit van Amsterdam, is het wenselijk dat er een mogelijkheid komt om vragen uit de euthanasiepraktijk aan de rechter voor te leggen zonder dat de betrokken arts wordt aangeklaagd. Deze aanbeveling werd vorig jaar al gedaan door de onderzoekers die de derde evaluatie van de euthanasiewet ui tvoerden.

    De rechtbank in Den Haag zal de zaak van de verpleeghuisarts behandelen. Wanneer is nog niet bekend.