Of104web

40
JANUARI / FEBRUARI 2014 JAARGANG 19 NR.104 VAKTIJDSCHRIFT ETIKET LEERSTOORNIS HELPT HET KIND NIET DE GENEESKRACHT VAN LICHT EFFECTEN VAN ELEKTROSMOG OP KINDEREN Hersenwerking van het kind

description

 

Transcript of Of104web

Page 1: Of104web

JANUARI / FEBRUARI 2014JAARGANG 19

N R . 1 0 4

VA K T I J D S C H R I F T

ETIKET LEERSTOORNIS HELPT HET KIND NIET

DE GENEESKRACHT VAN LICHT

EFFECTEN VAN

ELEKTROSMOG OP KINDEREN

Hersenwerking van het

kind

Page 2: Of104web

Samen sterkertegen kanker

+

Een op de drie mensen krijgt kanker. Om te zorgen dat deze ziekte in de toekomst niet langer uitzichtloos is, moeten zorgverleners uit alle disciplines de krachten bundelen. Een integratieve aanpak door een team van professionele hulpverleners, gericht op de persoon en rekening houdend met alle dimensies van het individu, kan de kansen en de kwaliteit van leven van kankerpatiënten namelijk sterk verbeteren. Het symposium Integratieve Oncologie biedt nieuwe inzichten, methoden en handvatten voor complementaire én reguliere zorgverleners. Zo staan we samen sterker tegen kanker.

Seminar Integratieve OncologieZaterdag 14 juni, Noordwijk

Programma

7.30 – 8.15 Ontvangst en ontbijt 8.15 – 8.30 Inleiding door Karlien Bongers MD, Nederland 8.30 – 9.15 Thera Balvers, Simonton Cancer Center, Nederland 9.20 – 10.20 Pedro Carrera Bastos, MSc, Portugal10.20 – 10.50 Pauze10.55 – 12.00 Dr Klaus-Dietrich Runow, Duitsland12.15 – 13.45 Lunch13.50 – 14.50 Dr Wilko van der Vegt, Nederland14.50 – 15.20 Pauze15.25 – 16.55 Dr Thomas Lodi, VS16.55 – 17.40 Afronding en vragen door Karlien Bongers MD17.40 Borrel

Advertentie NBTS 2.indd 1 19-01-2014 20:33:39

Page 3: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

3

Voorwoord

Pascale Van den Heede

Hoofdredacteur

Kinderen hebben het moeilijk in deze gestreste, prestatiegerichte wereldOnze huidige samenleving kenmerkt zich door afbrokkelende sociale en familiale structuren vanwege on-dermeer werkende ouders en langere schooltijden. De verbondenheid neemt af. Daarnaast ondervinden kinderen op school een grote leer- en prestatiedruk. Vaak is die prestatiedruk gecombineerd met druk van thuis uit.

Eenmaal thuis zitten kinderen vaak voor de televisie, computer of IPod waardoor de hersenen verder ge-stimuleerd en geprikkeld worden. Momenten van rust, dromen, vervelen en buitenspelen met vriendjes worden alsmaar minder. Deze momenten moeten bewust door de ouder worden ingezet omdat de techno-logie het hardst qua aandacht trekt.

Overprikkeling

Niet alleen de nieuwe communicatiemiddelen zorgen voor overprikkeling van de hersenen ook ongezonde voeding (waaronder suikers), pollutie, verkeerslawaai, ongepaste medicatie, straling van UMTS-masten en bijvoorbeeld gestreste en afwezige ouders dragen daartoe bij. Is het een wonder dat in deze huidige tijd zoveel kinderen kampen met problemen op mentaal en lichamelijk vlak?

Wat kunnen we doen?

“Back to basics”, denk ik. Geef ze een gezonde, zelf bereidde evenwichtige maaltijd en beperk drastisch de suikers. Leg zelf de lat niet te hoog wat je eigen prestaties betreft en voorkom op die manier stress bij jezelf. Geef gezonde grenzen aan. Stimuleer kinderen om buiten te sporten of te spelen, zonder dat het competitief wordt. Luister naar je kinderen, wees aanwezig en oordeel niet te vlug. Kijk naar je eigen functioneren, angsten en onzekerheden. Werk aan jezelf. Want kinderen zijn als sponzen en nemen alles op, zeker dat wat je niet van jezelf wenst te zien.

Over al deze onderwerpen kan je lezen in dit nummer van Orthofyto. Er wordt een globaal beeld geschetst waar wij als volwassenen aandacht aan kunnen schenken om zo onze of andere kinderen meer houvast, veiligheid en rust te bieden. Natuurlijk kan er nog veel meer gezegd en geschreven worden over dit onder-werp. Dat is voor een volgende keer J.

Ik wens je veel leesplezier.

Page 4: Of104web
Page 5: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

Tweemaandelijks magazine OrthoFyto® & OrthoTrends®

5

Hoofdartikel Orthomoleculair

Etiket leerstoornis helpt het kind niet .... 6

Voeding

Een man met een missie, een interview

met Richard de Leth .......................................12

Medisch dossier

Gedrag te beïnvloeden met oxytocine? ...... 16

De geneeskracht van licht ............................. 19

Orthomoleculaire diagnose en therapie

De effecten van gifstoffen op kinderen ......23

Fytotherapie

Fytotherapie bij leer- en

gedragsstoornissen van kinderen ........28

Integrale geneeskunde

Effecten van elektrosmog op kinderen ....33

Orthofilosofie

Een kind heeft de perfecte speech voor

zijn ouder ......................................................36

Adverteerders

Energetica Natura Seminar Integratieve Oncologie ......................................................2

FIOW WIMED-FIOW ...................................................................................... 4

Nutrisan Probiotic Caps .................................................................................... 11

Pharma Nord Bio-Q10 en BioActive Q10 ............................................................ 18

Ojibwa De Roeck Nigella Oil Superior ........................................................................... 18

Pharma Nord D-Pearls ................................................................................................ 22

Nutrisan Neptune Krill Oil ............................................................................... 35

Ojibwa De Roeck O-7 Superior ........................................................................................ 37

OrthoFytoMedia Nieuwe website .................................................................................. 38

Energetica Natura Bio Rhodiola ......................................................................................... 40

Inhoud104 / januari - februari ‘14

FEBRUARI / MAART 2014

JAARGANG 19

N R . 1 0 4

VA K T I J D S C H R I F T

ETIKET lEERSTooRNIS

HElpT HET KIND NIET

DE GENEESKRACHT

VAN lICHT

EFFECTEN VAN

ElEKTRoSMoG op

KINDEREN

Hersenwerking

van het

kind

Erkenning Orthofyto

Orthofyto is sinds juni 2007,

als enig neutraal Orthomoleculair

Wetenschappelijk Vaktijdschrift,

erkend door de ‘European

Union of Science Journalists’

Associations’ en de ‘European

Research Advisory Board

(EURAB)’.

Etiket leerstoornis helpt het

kind niet

Het internationaal psychia-

trisch classificatiesysteem

DSM-IV toont duidelijk aan

dat zelfs normale gedragin-

gen worden opgenomen als

afwijkende geestelijke stoor-

nissen in de DSM-schaal. Er

zijn geen bewijzen, objectieve

diagnostische criteria voor

ADHD, geen hersenscans,

geen neurologische tests,

geen bloedproeven. Maar

diagnosen kunnen al gesteld

worden op basis van vragen-

lijsten en schoolrapporten

zonder dat het kind ooit een

arts heeft gezien. Onderlig-

gende fysieke oorzaken voor

gedragsproblemen zoals

loodvergiftiging of suiker-

verslaving en andere

medische actoren worden

over het hoofd gezien. De

medische wereld kijkt slechts

alleen naar het symptoma-

tisch gedrag in bepaalde

situaties.

Nieuws uit de research

Pepermuntolie effectief bij prikkelbare

darmsyndroom ........................................... 26

Groene koffiebonenextract bevordert

afvallen ..........................................................26

Q10 vermindert tandvleesontsteking .. 27

Vitamine C vermindert kans op

pneumonie .................................................. 27

Bestrijding diabetische neuropathie moet

alfaliponzuur .................................................... 27

Page 6: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

6

Hoofdartikel Orthomoleculair Wa l t e r O . M . Fa c h é

Etiket leerstoornis helpt het kind nietMedicaliseer gedrags- en leerstoornissen niet met medicijnen

Leerproblemen en leerstoornissen moeten wel snel opge-

spoord en opgelost worden zodat die kinderen met extra zorg

in het gewone onderwijs kunnen blijven. Wij plakken té snel

labels op kinderen bij wie dat meestal eigenlijk niet echt no-

dig blijkt te zijn. Een etiket plakken op een kind geeft een goed

gevoel dat we duidelijk weten wat er aan de hand is, zonder

ons af te vragen welke de oorzaken kunnen zijn. Wij bevesti-

gen te vlug een stoornis om greep te kunnen hebben op een

gedrags- of leersituatie, maar zoeken spijtig genoeg niet ver-

der. Opvoeders en ook ouders beginnen vervolgens te vlug een

therapie toe te passen, die het kind niet altijd helpt. Je zadelt

het kind op met het idee dat het probleem bij hem ligt en geeft

het bepaalde schuldgevoelens. De medische wetenschap wil

met een bepaald etiket een leer- of gedragsstoornis in het me-

disch hokje stoppen en zowel de diagnose als de therapie medi-

cinaal oplossen. Het kind wordt ziek verklaard of minstens als

een probleemkind behandeld! Later zullen deze kinderen als

jongvolwassene worstelen met het meegekregen etiket en zich

vaak gedragen naar hun probleem. Heel veel mensen worden

op deze wijze levenslang geëtiketteerd!

Er is meer dan een etiketDe drang naar etikettering gepaard met medicalisering wordt

groter en groter. Er worden regelmatig nieuwe ziektenamen

gecreëerd. Men vergeet dat het lichaam met zijn gedragingen

en eventueel stoornissen een totale uitdrukking is van zijn

fenotype die bepaald wordt door enerzijds zijn meegekregen

DNA en anderzijds door vele epigenetische factoren uit zijn

omgeving (zie figuur 2). Wij zijn allen verschillend, maar wor-

den niet altijd als verschillend aanvaard omdat de maatschap-

pelijke opvoedingsregels heel vaak dogmatisch ingeburgerd

zijn. Het internationaal psychiatrisch classificatiesysteem

DSM-IV toont duidelijk aan dat zelfs normale gedragingen

worden opgenomen als afwijkende geestelijke stoornissen in

de DSM-schaal, de “bijbel” van de psychiatrie. Er zijn geen be-

wijzen, objectieve diagnostische criteria voor ADHD, geen her-

senscans, geen neurologische tests, geen bloedproeven. Maar

diagnosen kunnen al gesteld worden op basis van vragenlijsten

en schoolrapporten zonder dat het kind ooit een arts heeft ge-

zien. Onderliggende fysieke oorzaken voor gedragsproblemen

zoals loodvergiftiging of suikerverslaving en andere medische

actoren worden over het hoofd gezien. De medische wereld

kijkt slechts alleen naar het symptomatisch gedrag in bepaal-

de situaties. De diagnose ADHD biedt de ouders geen infor-

matie waarmee ze hun kind kunnen helpen, maar bestempelt

een aantal van onze slimste leerlingen, de meest energieke en

creatieve jongeren tot patiënt. De DSM-schaal is niet relevant

voor afwijkende gedragingen, maar bepalen alle criteria om

het medicijn Ritaline of methylfenidaat te kunnen voorschrij-

ven. De schaal vertelt niets over het dieet, noch minder over

tekorten van voedingsstoffen of supplementen. Naargelang de

bril van de onderzoeker wordt een etiket geplakt op het kind

en verwaarloost men de holistische missing-link en vervalt

men in ofwel psychologiseren of medicaliseren in plaats van

juiste aanpassing van leefstijl, voeding en suppletie (figuur 2).

[1,2,3,4,5,6]

Het wordt in de klas bijna zoeken naar een kind zonder stoornis. Elk kind kan zelfs een etiket meekrijgen van ADHD,

dyslexie, dyscalculie, authisme spectrum stoornissen (ASS), non-verbale leerstoornis (NLD)…! De vraag is of het zin

heeft zulke etiketten uit te delen. Professor psychoanalyse Stijn Vanheule van Ugent: “zo’n label kan op korte termijn nut-

tig lijken, maar op lange termijn kunnen er voor het kind meer nadelen dan voordelen aan verbonden zijn.”

Figuur 1. Dyslexie, hyperactief- en aandachts gestoord gedrag bij kinderen van 4 tot 12 jaar. Vooral jongens hebben een langdurige gedrags- of leerstoornis. 2001-2007.

Page 7: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

7

Hoofdartikel OrthomoleculairWa l t e r O . M . Fa c h é

DyslexieDyscalculatie

perception

Dyspraxiemotorcontrol

Secundaireleerstoornissen

ADHDattention

hyperactief

Psychischebeperkingenvan het kind

Fysischebeperkingenvan het kind

Voedingstekortenzware metalen

exces suiker

ADHD een populaire diagnose!

Veel kinderen bij wie ADHD of andere gedragsstoornissen

wordt geconstateerd behoren tot de meest creatieve leer-

lingen. Voor elke psycholoog is het uiterst moeilijk om on-

derscheid te maken tussen een kind dat bijzonder gevoelig,

vroegrijp, uitdagend, onafhankelijk of creatief is en een kind

dat aan een geestelijke stoornis lijdt. De woorden verveeld

en gefrustreerd staan bijvoorbeeld niet in de DSM-schaal. In

de psychiatrie is het de heersende opvatting dat ADHD een

neurologische stoornis is met een genetische en biologische

oorsprong. Deze overtuiging is tevens de duidelijkste recht-

vaardiging voor het gebruik van psychofarmaceutische me-

dicijnen door kinderen. De medische wetenschap blijft dus

kinderen medicaliseren uitgaande van een biologische ziekte,

ook al is het bewijs van het bestaan van deze ziekte nooit op

betrouwbare wijze geleverd. Waarom wordt er meer nadruk

gelegd op het veranderen van de interne omgeving van de

kinderen door middel van psychofarmaceutische medicijnen

in plaats van op de meer veilige aanpak om hun externe om-

gevingsfactoren te verbeteren zoals: loodvergiftiging, foetaal alcoholsyndroom, overbodige vaccinaties, ondervoeding, B3-deficiëntie, hyperthyroïdie, overmatig gebruik van geraffi-neerde suikers, milieupollutie, vervelende, vreugdeloze, con-ventionele,… scholen?

ADHD is een syndroom-diagnose, gedefinieerd in termen van observeerbaar gedrag (APA, 1994): kinderen die erg druk doen, hyperactief zijn, zich slecht kunnen concentreren, kunnen niet of slecht luisteren, aandachttekort, maken veel kapot en reageren overal erg emotioneel, in de klas bewe-gingsonrust, maken ouders wanhopig, zijn snel boos, hebben weinig geduld, moeite met opvolgen van instructies, lichame-lijk gevaarlijke dingen doen,…

Figuur 2. Leerstoornissen en leerproblemen worden bepaald door genetische en epigenetische factoren. Er is een overlapping van de symptomen. Copyright Walter Faché, FIOW.

OMGEVINGSFACTOREN

LEERPROBLEMEN

Epigenetischefactoren

Genetischefactoren

LEERSTOORNISSEN

KVolgens Danckaerts staan drie kenmerken centraal:

• Overactiviteit / hyperactief• Aandachttekort / aandachtsproblemen• Impulsiviteit in denken en doen / slechte zelfcontrole

Page 8: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

8

Hoofdartikel Orthomoleculair Wa l t e r O . M . Fa c h é

Onderkende oorzaken bij gedrags- en leerproblemen

Onderstaande specifieke en onderkende samengaande ver-schijnselen in relatie met ADHD spelen een belangrijke rol bij de behandeling van gedrags- en leerproblemen:

Chronisch gespannen spieren

Koude voeten

Minder goed ontwikkelde motoriek

Zwakke linker hersenhelft

Spanning in het hersenstamgebied

Zwak parasympathisch zenuwstelsel en te sterk sympathisch zenuwstelsel

Slecht contact met het eigen lichaam

Geen stabiel bloedsuikerniveau

Deze oorzaken kunnen goed zichtbaar worden afgeleid uit verschillende moderne diagnosetechnieken:

• Op routine-EEG of elektro-encefalogram worden veelvul-dig afwijkingen gevonden. Er blijkt bij ADHD geen sprake te zijn van hersenbeschadiging: er is geen zichtbaar letsel! [7] Nochtans tonen huidige studies aan dat ADHD kinde-ren vaak een kleiner (dunner) corpus callosum of hersen-balk hebben, vooral ter hoogte van het genu en splenium. [8] Het corpus callosum is een structuur in de hersenen die de twee hersenhelften met elkaar verbindt en zorgt dat ze informatie kunnen uitwisselen. De voorkwab en de herse-nen zouden niet goed functioneren: de voorkwab hangt nauw samen met de controle over emoties, normenbesef en ethische waarden. De laatste tienduizenden jaren is de voorkwab bij onze voorouders enorm gegroeid! [9,10]

In de prefrontale hersengebieden vindt men bij ADHD-kinderen structurele veranderingen. [11,12,13]

De doorbloeding en de activiteit van de prefrontale her-sengebieden nemen af bij ADHD-kinderen, wanneer aan-dachtstaken moeten worden uitgevoerd. [14] De neuro-transmitters blijken vaak anders: een relatief tekort aan bepaalde neurotransmitters (dopamine en serotonine), een teveel van adrenaline en cortisol die in de hersenen een rol spelen bij de overdracht van informatie via zenuw-cellen naar andere cellen. [15,16,17,18]

• Met de SPECT-diagnose (Single photon emission compu-terized tomography) uit de nucleaire geneeskunde kijkt men direct naar de bloedstroom in de hersenen en indirect naar de hersenactiviteit. Bij dit onderzoek wordt een ra-dioactieve isotoop gebonden aan een stof die gemakkelijk in de hersencellen wordt opgenomen.

• De CAT-scans of Computertomografie en later de MRI-scans of Magnetic resonance imaging verschaffen enkel beelden van een statisch brein en zijn anatomie; zij geven

weinig of geen informatie over de activiteit in een werkend brein. Men is gaan inzien dat neurologische en psychische stoornissen geen stoornissen van de anatomie van de her-senen zijn, maar problemen in het functioneren ervan.

• Het primair onderzoek en diagnose voor elk kind met leer- en gedragsstoornissen dient een volledig fysisch en neurologisch onderzoek te omvatten. De DSM-IV schaal is ontoereikend als diagnosestelling!

De meeste diagnostica gebruiken criteria afgeleid van slechts één aspect van de hersendysfunctie. De diagnose is dan veeleer afhankelijk van de oriëntatie en de bias van de diagnosticus. Veel meer kan worden afgeleid indien men de mentale staat holistisch onderzoekt volgens de vier categorieën van perceptie, denkvermogen, stemming, en gedrag en deze diagnostisch combineert en evalueert. Veranderingen in deze categorieën kunnen veroorzaakt worden door drugs en door grote veranderingen in de voedingsstatus van de hersenen. De meest algemene in-vloedbare stoffen zijn de xantine stimulantia zoals thee, koffie, cola, chocolade, suiker in overmaat. Nutriënten- deficiënties, inbegrepen vitamine B3, B6, en zink (die pel-lagra en schizofrenie veroorzaken), en de zware metalen lood en cadmium kunnen tot ernstige hersendysfuncties leiden en meer algemene stoornissen in de mentale toe-stand van kinderen [19,20,21,22].

BBesluit

1. ADHD is geen psychische ontsporing, maar eerder een biochemische en fysiologische ontsporing door een ver-keerde voeding en levensgewoonten. ADHD is een multi-factorieel syndroom en is niet met één pil op te lossen. Het dient op meerdere fronten aangepakt te worden. Rilatine, Prozac of andere medicijnen en psychologiseren zijn op zijn zachtst gezegd symptomatische behandelingen!

2. Waar kunnen we dan terecht om de biochemie van een ADHD-kind juist te laten afstellen? De gangbare we-tenschappelijke definiëring van ADHD moet dringend als volgt te worden hergeformuleerd: ADHD is geen afzonderlijk ziektebeeld of verschijnsel met de klassiek beschreven symptomen, maar is de expressie van bio-chemische fysiologische disfuncties in de hersenen, die op hun beurt veroorzaakt worden door een multifactori-ele etiologie, waaronder verkeerde voedingsgewoonten, marginale vitamine- en mineralentekorten, bepaalde toxische hersenstoffen en een disbalans in de neuro-transmitters de belangrijkste zijn.

3. Dat een hyperactief kind om meer aandacht vraagt is niet zozeer een oorzaak, als wel een bijverschijnsel van de ontregelde biochemie op het niveau van de hersenac-tiviteit en de bloedstroom in de hersenen.

Page 9: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

9

Hoofdartikel OrthomoleculairWa l t e r O . M . Fa c h é

Hoofdtenoren bij ADHD

• Een relatie tussen voeding en hyperactief gedrag in het al-gemeen: bijvoorbeeld suiker;

• Marginale voedingstekorten die voor het zinvol functio-neren van het zenuwstelsel noodzakelijk zijn: bijvoorbeeld tryptofaan;

• Verkeerde voedingsgewoonten: bijvoorbeeld overmaat cola;

• Kwaliteitsvermindering van de huidige voeding ten opzich-te van de voeding van onze voorouders. Voedingsgewoon-ten zijn de laatste vijftig jaar drastisch veranderd. Bijvoor-beeld de verhouding van omega-3- omega-6-vetzuren is verstoord in het voordeel van de omega-6-vetzuren;

• Erg veel kinderen snoepen als gekken: overmaat suiker in kant-en-klaar maaltijden. Totale achteruitgang van de voe-dingskwaliteit;

• Sterk veranderd milieu, zowel ecologisch, sociaal, cultu-reel als gezinssituatie: bijvoorbeeld zware metalen toxici-teit, tweeverdieners gezin en echtscheidingen;

• Overmatig psychologiseren;• Overmatig en te vlug medicaliseren: bijvoorbeeld Prozac

en Ritalin;• Verkeerde, onvolledige of eenzijdige diagnosestelling en

aanpak, gebrek aan multidisciplinaire aanpak;• Detoxificatie problemen: bijvoorbeeld door weinig groen-

ten en vezels te consumeren;• Intestinale dysbiose: bijvoorbeeld door medicijnen en cad-

miumtoxiciteit;• Dysbalans van de neurotransmitters: bijvoorbeeld tekort

aan serotonine.

Actoren ADHD

1. Zuurstofgebrek van de hersenen

Hersenen verbruiken 25% van alle zuurstof die via de longen binnenkomt. Lichamelijke emotionele stress, angst en zich onveilig voelen, veroorzaakt spanning in achterhoofd, waar-door minder bloedtoevoer naar de hersenen kan gebeuren. De voorkwab en hersenstam worden minder actief, waardoor hersenen minder goed functioneren. De hersenstam vormt het centrum van de ademhaling, hartwerking, waken en sla-pen. Afvalstoffen hopen zich op en worden onvoldoende af-gevoerd, waardoor gebrek aan zuurstof in de hersenen ont-staat. Dit leidt tot activiteitvermindering van de hersenen.

2. Chronisch gespannen spieren

Het waak- slaapcentrum wordt gestimuleerd door alle prik-kels vanuit de zintuigen en het lichaam. De spieren hebben duizenden gevoelige zenuwreceptoren en bij spanning van een spier oefent deze druk uit op die receptoren en prikkelt de spier. Deze prikkel wordt doorgestuurd naar het waak- slaapcentrum van de hersenstam en sensorische delen van de hersenen, waardoor een chronische spanning van een spier ontstaat. Deze stuurt een constante stroom prikkels naar het waak-slaapcentrum en wordt overprikkeld, waardoor teveel snelle bètagolven in de hersenen (frequentie 12 tot 25/sec) ontstaan. Dit leidt tot hyperactiviteit en rusteloosheid.

3. Gebrekkige samenwerking tussen linker en rechter hersenhelft

Linker en rechter hersenhelft werken niet goed tot zeer slecht samen. Het corpus callosum (hersenbalk), een grote bundel zenuwvezels die de linker- en rechter hersenhelft met elkaar verbindt en dient om informatie te kunnen uitwisselen, is ten opzichte van kinderen zonder ADHD vaak dunner in diameter. De gevolgen van deze aantoonbare hersenstoornis zijn: gevoelskant of rechter hersenhelft overheerst sterk, linker hersenhelft is zwak of uitgeschakeld door emoties, telgang i.p.v. kruisgang en taalcentra werkt minder goed (bij jongens voornamelijk in de linker hersenhelft).

4. Ontregeld glucoseniveau

Drie belangrijke factoren zorgen voor een evenwichtige bloedsuikerspiegel: inname zetmeel, reserve glycogeen komt vrij door middel van adrenaline en glucagon, controle van het bloedsuikerniveau door middel van insuline. Bij hypoglycaemie wordt reserve glycogeen vrijgemaakt door acuut adrenaline en glucagon af te geven om het bloedglucoseniveau te her-stellen. Door consumeren van suiker kan er paradoxaal in het bloed een suikertekort optreden. Het vrijgekomen adrenaline werkt niet alleen bij de bloedsuikerregeling, maar activeert ook als neurotransmitter het sympathisch zenuwstelsel (au-tonoom zenuwstelsel). Overmaat suikerconsumptie is aldus de endogene factor, die echter de niet gewenste adrenaline-afgifte in het bloed activeert, en aanleiding geeft tot hyper-actief gedrag. Een ADHD-kind lijdt niet aan een psychische afwijking, maar lijdt aan tenminste een ontregelde glucose stofwisseling.

5. Ontoereikend serotonine-capaciteit

Als de emotionele belasting groter is dan de serotoninepro-ductie, worden kinderen juist zeer actief en hyperactief. In de hersenen bestaat een evenwichtsmechanisme tussen dopa-mine en serotonine. Oorzaken van serotoninetekorten zijn: slechte eetgewoonten, te weinig tryptofaanopname uit de voeding, overmaat suikerconsumptie, tekort aan B-vitamines. De serotonineconcentratie kan verhoogd worden door extra tryptofaan, groenten en vis, vitamine B3 en B6 en de suiker-consumptie drastisch te verlagen. De afbraak van serotonine kan worden afgeremd door meer zonlicht, beweging en regel-matige slaap.

6. Neuro-anatomische stoornissen bepalen de neuro-bio-chemie van ADHD-kinderen

Stoornissen in de neuro-anatomie en neurobiochemie creëren het slechte aanpassingsgedrag bij ADHD. De disbalans in dopamine en noradrenaline vermindert de mogelijkheid van het ADHD-kind om om te gaan met alle verschillende prik-kels van de dag. De psychische stress is de oorzaak dat cor-tisol stijgt, noradrenaline en dopamine dalen en adrenaline stijgt. Dit leidt tot grote gevolgen: leer- en geheugenstoornis, humeurig gedrag, negatief reactiegedrag, hyperactiviteit, chronisch vermoeid, onrustig, angstig, agressief en een wan-hopig gevoel.

Page 10: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

10

Hoofdartikel Orthomoleculair Wa l t e r O . M . Fa c h é

7. Verstoring in het autonoom zenuwstelsel

De sympathicus is bij ADHD-kinderen te actief en de para-sympathicus verzwakt. De sympathische survival rol leidt tot overactiviteit en de vecht-vlucht modus. Het parasym-pathisch zenuwstelsel dient in balans worden gebracht door ontspanning en creativiteit.

8. Loodtoxiciteit

Eén op drie van de met lood belaste kinderen wordt een ADHD-kind! Voor ouders die hopeloos zoeken naar andere middelen dan Ritalin zou de diagnose van een loodintoxicatie een grote opluchting betekenen. [23,24,25] Lood kan goed geëlimineerd worden! Chelatietherapie met penicillamine verhoogt de loodexcretie. Zink reduceert de toxische eigen-schappen van lood, blokkeert de absorptie van toxische mine-ralen, inhibeert het effect van lood op enkele enzymen. IJzer begrenst de schade aan de hersenen.

Het FIOW-plan voor ADHD kinderen

Het autonoom zenuwstelsel positief beïnvloeden

Leer ADHD-kinderen de volledige buikademhaling door je onderbuik bij het ademen omhoog te drukken en ook de buik-flanken mee uit te zetten. Ontspannen eten en voldoende slaap met een regelmatig leven hangen samen met het goed in je lichaam zitten. Massage, hete douches, op blote voeten lopen, voetroller, iets warms drinken, meditatie-oefeningen, eigen lichaam leren voelen, energie bewust sturen naar alle delen van het lichaam en veel groenten en fruit eten brengen het autonoom zenuwstelsel terug in balans. Een extra vita-mine-mineralen supplement in perioden van overheersing van de sympathicus door spanning en stress, kan het hogere verbruik van vitaminen en mineralen compenseren. Tijdens stress verbruikt het lichaam zes tot tien maal zoveel vitami-nen en mineralen.

Adrenalineconcentratie verminderen

Junkvoeding drastisch verminderen, elimineer alle geraffi-neerde suikers en alle cerebrale allergie veroorzakende addi-tieven in de voeding. Moderne industriële voeding leidt vaak tot chronische ziekten wegens een te hoge aanwezigheid van chemische additieven. [28] Reguleer het suikermetabolisme met voldoende chroomnicotinaat, zinkmonomethionine en de B-vitamines B1 en B3. Kies voor een beperkte hoeveelheid samengestelde ongeraffineerde koolhydraten. Stress kan je beheersen of moduleren door de bijnieren te ondersteunen met pantotheenzuur of B5, vitamine C en magnesium. Adre-naline kan je sneller afbreken door je spieren meer te acti-veren en regelmatig te sporten, voldoende te slapen en een multimineraal met koper in te nemen. Overmaat insuline en adrenaline brengen het suikerniveau in het bloed voortdu-rend in een afwisselende hyper- en hypoglycemie toestand, waardoor de gekende symptomen van gedragsstoornissen bij kinderen voorkomen. Hyperactief, permanent op de vlucht zonder exogene vijand, slechte concentratie, drukdoenerij, grote beweeglijkheid en gedragsproblemen zijn dan daar in-herent aan.

Calcium en hyperactiviteit

Langdurige geringe calciuminname zet een mechanisme in gang dat calciumionen onttrekt uit de botten. Bovendien wordt calcium gretig gebruikt om de suikerovermaat te voor-komen. Ontoereikend calciumherstel veroorzaakt paniek-situaties en hyperactiviteit.

Herstel evenwicht tussen dopamine en serotonine

Deze balans is ontregeld in de basale ganglia. Serotonine verhoogt en veroorzaakt humeurigheid, aandachtstoornis-sen en verlaagt de cognitieve flexibiliteit. Dopamine verlaagt waardoor de motoriek, doorzetting, motivatie en concentra-tievermogen dalen. De regeling van het “toerental” van het lichaam wordt verstoord en men probeert dit op te lossen met Ritaline en Prozac medicijnen. Ritaline verlaagt wel het serotonine en verhoogt het dopamine, maar doet de dwang-stoornissen (obsessieve-compulsieve stoornis zoals zeer vaak controleren of een deur gesloten is of het overmatig vaak handen wassen) en het syndroom Gilles de la Tourette (tics of ongewilde, kortdurende, plotselinge, zich herhalende, zinloze bewegingen op vocaal en/of motorisch gebied) dras-tisch stijgen. Prozac, een serotonineheropname-remmer, ver-laagt het serotonine, maar verhoogt de ADD (Attention De-ficit Disorder) symptomen waarbij concentratiestoornis het hoofdprobleem is. Concentratieproblemen kunnen leiden tot leerproblemen. In 60% van de gevallen heeft een ADD-kind een specifieke lees- of rekenstoornis. Om de basale ganglia te moduleren moeten alle automatische negatieve gedachten worden verbannen door de ganglia te ontspannen met dage-lijkse ontspanningsoefeningen, middenrifademhaling, medi-tatie, sociale fobieën elimineren en leerconflicten assertiever aan te pakken. Breng het limbisch systeem in evenwicht door minder koolhydraten en meer eiwitrijke voeding.

Page 11: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

IMeer informatie Voor meer informatie consulteer de nutritionele mono-grafie van Walter O.M. Faché, MN nummer 39 “Attention Deficit Hyperactivity Disorder of ADHD/ADD”. Oorza-ken en orthomoleculaire therapiemogelijkheden bij hy-peractiviteit en aandachtstoornissen. Publi Media FIOW Laarne.

Dé nieuwe generatie synbiotica*

Probiotic Caps

Focused on Science, Driven by Nature

• De gepatenteerde stam Lactobacillus acidophilus DDS-1 is grondig gekarakte-riseerd aan de universiteit van Nebraska (VS) en is goed bestand tegen maagsap en galzouten

• De microbiotica-stammen zijn geselec-teerd om een zuur milieu (zeer lage PH) te overleven

• De capsules zijn gecoat en geven hun in-houd pas vrij in de darm (dit geeft een extra bescherming tegen maagsap en galzouten)

• Gepatenteerde technologie garandeert hoge stabiliteit bij kamertemperatuur

• Fructo-oligosacchariden (FOS) zijn toege-voegd (als voedsel voor de microbiotica)

• Deze synbiotica hoeven niet koel bewaard te worden (handig voor onderweg of op reis)

• Lactobacillen, Bifi dobacteriën en Strep-tococcus thermophilus (ook een yoghurt-bacterie) zijn al jaren in onze voeding aan-wezig en kunnen met een gerust gevoel gebruikt worden

• Zuivel- en glutenvrij

NIEUW

Focused on Science, Driven by Nature

Dit product is verkrijgbaar bij: Nutrisan bvbaEgide Walschaertsstraat 22 bus i | 2800 MechelenTel. +32 (0)15 21 51 00 | [email protected]

Waarom kiezen voor Probiotic Caps Acidophilus & Forte?

Samenstelling per vegetarische capsule:Acidophilus - Lactobacillus acidophilus (DDS-1), Bifi dobacterium longum: 1,2 miljard CFU • Forte - Lactobacillus acidophilus (DDS-1), Bifi dobacterium lactis, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus casei, Bifi obacterium longum, Streptococcus thermophilus: 20 miljard CFU

Dosering: 1 capsule per dag doorslikken, met of zonder voedsel

AcidophilusCNK 3072-477

NUT 912/25PRIJS €17,95

ForteCNK 3072-485NUT 912/50PRIJS €23,95

*synbiotica = producten die zowel microbiotica (zoals Lactobacillen, bi� dobacteriën en Streptococcus thermophilus) als prebiotica bevatten

nutrisan_advA5portrait.indd 3 20/11/13 12:39

Subklinische pellagra, vitamine B3-deficiëntie opheffen

Een vitamine-B3-tekort wordt veroorzaakt door te hoog ge-bruik van suikers. Overmaat aan maïs (maïsetende landen!) leidt tot een tekort aan nicotinamide of vitamine B3 (maïspro-ductie en maïsbevattende voedingsmiddelen stijgen veront-rustend!). Vitamine B3-bevattende voedingsmiddelen: mager vlees, volkorenproducten, tarwekiemen, vis, eieren, gevogelte, peulvruchten, dadels, vijgen en pruimen. De karakteristieke symptomen van een vitamine B3-deficiëntie zijn: hyperactivi-teit, verslechtering van schoolprestaties, perceptie verande-ringen en onvermogen om sociale relaties te leggen of te on-derhouden. Een trias aan symptomen wordt vastgesteld:

a. problemen met de spijsvertering zoals diarree, onrustige darmen, krampen in de darm (buikpijn bij kinderen!)

b. huidproblemen (rood, eczeemachtig)

c. psychische problemen (angst, depressie, stemmingsstoor-nissen, verslavingen, …)

Alle kinderen reageren op de vitamine B3 en B6 binnen en-kele dagen of weken! Milde vormen van pellagra zijn een goed model voor mentale stoornissen en kunnen diagnos-tisch goed gescreend worden met de NAD-test samen met de Kryptopyrrolurie test in de urine (van dr. Pfeiffer).

Vetzuurmetabolisme in de hersenen moduleren

Voor het foetus en jonge kinderen zijn verzadigde vetzu-ren, arachidonzuur, mono-onverzadigde vetten en docosa-hexaeenzuur of DHA hoogstnodig voor de ontwikkeling van hun hersenen. De verzadigde vetten en arachidonzuur to-taal verbannen uit de voeding is gevaarlijk! Recente bewij-zen tonen aan dat hersenen reageren op veranderingen van exogene factoren, zodat het enorm belangrijk is het dieet te optimaliseren tijdens de hersenontwikkeling. De DHA en AA (arachidonzuur) concentratie in de hersenen stijgt 3 tot 5 maal gedurende de laatste trimester van de zwangerschap en eveneens tijdens de eerste drie maanden van de geboorte, wanneer het zenuwweefsel zich het snelst ontwikkelt. [29,30] Stimulatie van het autonoom zenuwstelsel veroorzaakt een adrenalineproductie (een stressrespons!). Dit leidt tot een verhoogde fosfolipase activiteit (PLA2). Excessieve niveaus van PLA2 kan een deficiëntie van arachidonzuur veroorzaken door het overmatig vrijkomen uit de membraan. Het kan dan vervolgens omgezet worden tot PGE2 of prostaglandine E2. PGE2 kan de dopaminevorming. Deze biochemische patholo-gische pathway kan rechtstreeks leiden tot de expressie van ADHD. [31,32,33]

Referenties op aanvraag: [email protected]

Page 12: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

Voeding N i c o l l e va n L a e re - J a n s s e n

12

Een man met een missie

W ie Richard de Leth zegt, zegt OER. Met zijn belangrijkste vuistregel ‘eet zoals

de natuur het bedoeld heeft’, trekt hij ten strijde tegen een ongezonde en on-

dermijnende levensstijl en breekt hij een lans voor preventieve en integrale genees-

kunde. Ook voor kinderen met leer- en gedragsstoornissen kan hij uitkomst bieden.

In deze multifactoriële problematiek hecht hij groot belang aan de omgevingscom-

ponent. Orthofyto zocht hem op en sprak met hem in zijn Praktijk voor Integrale

Geneeskunde in Heemskerk (Nederland).

“In mijn praktijk waar ik veel baby’s en kinderen zie, bedrijf ik ‘persoonsgebonden’ ge-neeskunde, ik lever maatwerk. Mijn therapie is een combinatie van emotioneel psycho-logisch werk en fysiek werk waarbij ik me richt op voeding in combinatie met vitaminen en mineralen. Bij kinderen is het van groot belang dat je aansluit op hun niveau. Ik ga op mijn knieën bij het kind zitten of erachter staan en aanschouw de wereld door zijn ogen. Dan merk ik hoe het kind psychologisch in elkaar zit. Wat het denkt, wat het voelt, hoe het naar de wereld kijkt. Ik vraag veel aan de jonge patiënten of hun ouders over het eten, drinken, slapen, dromen en spelen. En ik observeer: is er genoeg veiligheid en zekerheid, durft het bij papa en mama vandaan te spelen? Hangt het altijd om de ouder heen of klemt het aan het been? Het zijn allemaal signalen. Ook zie je het wisselspel, de interactie met de ouders. Soms moet je ook de ouder mee behandelen.

Als het nodig is, zet ik bloed-, urine- en ontlastingsonderzoek

in. Wat ik veel toepas zijn kinesiologische spiertesten. Met

behulp van testdozen met buisjes krijg ik de problematiek

vaak heel inzichtelijk. Ik merk duidelijk dat de huidige tijd een

enorme uitdaging is voor kinderen en volwassenen. Het leven

is basaal heel erg simpel maar tegenwoordig is er niet alleen

sprake van acute stress, dat zou helemaal niet erg zijn want

daar word je alleen maar sterk van. Maar wij hebben last van

chronische stress. De stressor kan voeding zijn maar ook psy-

chologisch, spiritueel of mentaal van aard zijn.

Klacht, symptoom of ziekte?Wanneer je kijkt naar gedragsstoornissen, kun je je afvra-

gen of deze stoornissen klachten, symptomen of ziektes zijn.

Eigenlijk is het dat allemaal. De stoornissen zijn een gevolg

maar ook een oorzaak van andere ziektes. Gedrag komt voort

uit de psychologische basis die deels samenhangt met voe-

ding en beweging.

Voeding is iets wat bij kinderen aardig in de knel zit. Ten eer-

ste eten kinderen al bijna geen groente en fruit. Daarnaast

is het allemaal bewerkt eten, het is vulling wat ze krijgen. En

de grond waarin groente en fruit groeien, bevat steeds min-

der voedingsstoffen. Hoe kan het brein optimaal functione-

ren als het niet de juiste bouwstenen krijgt? Daarnaast is het

heel essentieel voor kinderen dat ze hun spieren intensief

gebruiken. Anders dan twintig jaar geleden zie je dat steeds

meer kinderen voor schermpjes zitten en niet meer buiten op

straat zijn. Ontspanning is belangrijk, ook bij kinderen staat de stress-knop steeds meer aan. Anderzijds heb je ook een stukje aanleg natuurlijk. Je kan iets mee krijgen van je (voor)ouders. Met de medicatie die veel kinderen met gedragpro-blemen tegenwoordig krijgen, bestrijd je de symptomen zonder de dieper liggende oorzaken aan te pakken. Naast voeding en beweging kunnen deze in het kind, het gezin, het schoolsysteem en in de omgeving liggen. Het is samenvat-tend een multifactorieel probleem met een erfelijke en een omgevingscomponent waarbij mijn inziens de nadruk op het laatste ligt.

(Epi)geneticaIn mijn boek ‘OERsterk’ [1] beschrijf ik de rol van de genen. Genetica gaat over onze genen, epigenetica gaat over de om-geving die onze genen beïnvloedt. Zwangerschapstijd, kin-dertijd en volwassenheid vallen hieronder. In de epigenetica ligt de grootste oorzaak van ziektes. De huidige omgeving is te snel veranderd om zich te kunnen aanpassen waardoor er een mismatch is ontstaan. We hebben een sciencefiction omgeving maar stone-age genen. Het gevolg is dat je aller-lei symptomen ziet waaronder gedragsproblemen. De genen vormen het pistool en de omgeving haalt de trekker over. Daarom ligt er zoveel macht bij leefstijl, bij de omgevingsfac-toren. Daarmee kunnen we genen aan- en uitzetten. Genen voor bijvoorbeeld psychische stoornissen hebben we alle-maal. De vatbaarheid is bij iedereen aanwezig. Maar als je ze uit programmeert of uitzet, dan komen ze nooit tot uiting.

Page 13: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

VoedingN i c o l l e va n L a e re - J a n s s e n

13

Het begint al bij de voedingsconditie van de moeder voor en

tijdens de zwangerschap, die is al van grote invloed. Zelfs te-

korten bij de vader kunnen van invloed zijn. Die voedingstoe-

stand –in de ruime zin van het woord- begint al een half jaar

voor de conceptie. Van belang is hoe de moeder voelt, denkt,

eet en drinkt en hoe ze praat met het kind. De volgende be-

langrijke fase zijn de eerste acht levensjaren van het kind

waarin de emotionele basis wordt gelegd. In de eerste drie

jaar is veiligheid en zekerheid de belangrijkste voeding. Maar

beide ouders werken vaak, kinderen gaan naar de crèche of

opvang waar ze ook niet altijd de zorg krijgen die ze nodig

hebben. Op een crèche is soms maar één verzorgende op ze-

ven, acht baby’s. Het is zorgelijk hoe we die kinderen epige-

netisch programmeren en veel vatbaarder maken voor ziek-

tes en aandoeningen in het leven. Kijk ook naar vaccinaties. Ze

kunnen het immuunsysteem behoorlijk belasten wat weer kan

samen hangen met een veelvoud aan klachten variërend van

ADHD tot autisme, ontstekingsziektes, huidproblemen, darm-

problemen, longproblemen en ontwikkelingsstoornissen.

Liefde als voedingLiefde is naast veiligheid en zekerheid de belangrijkste voe-

ding voor een kind. Ieder kind zoekt de liefde en erkenning

van de ouders. Een heleboel klachten bij kinderen kunnen

ook een signaal zijn van een miscommunicatie tussen ouder

en kind. Er kan een breuk zijn in de emotionele band met va-

der of moeder. In therapie moet je kijken hoe je die breuk kan

helen. Daarnaast kunnen vroege (traumatische) levenserva-

ringen een gat slaan in de ontwikkeling van een kind.

Als een kind een goede fundering legt in die eerste jaren met veiligheid, zekerheid, liefde, vitale voeding, ontspanning en voldoende beweging, dan kun je later veel fout doen zonder dat je ziek wordt. Kent een kind weinig zekerheid en veiligheid en heeft het angst, dan doet dat iets met bepaalde hersende-len. Het zorgt voor ontsteking. Bovendien raakt de frontale hersenkwab geatrofieerd. Met dit deel kun je de amygdala uitzetten welke het verband legt tussen zintuiglijke prikkels en emoties. Een kind zonder die veiligheid en zekerheid kan pro-inflammatoir of reactief reageren. Ze staan continu in de ontstekingsstand waardoor ze in deze maatschappij heel vat-baar zijn voor bijvoorbeeld onaangepast gedrag of westerse welvaartsziektes. En daarom heb je rust en veiligheid nodig in je begintijd om je frontale cortex te kunnen ontwikkelen. Dat werkt anti-ontsteking en het is non-reactief in plaats van pro-reactief. Om in de eerste zeven jaar die frontale cortex te ontwikkelen, heb je jodium, vitamine D en EPA nodig.

Gif en medicijnVoeding bij kinderen met leer- en gedragsstoornissen kan zo-wel gif zijn als medicijn. Door veel voeding raakt het complexe samenspel tussen gas geven en remmen in de hersenen ver-stoord. Kijk naar het veel gebruikte additief E621 (mono-na-triumglutamaat). Het is een stimulerende neurotransmitter en mede oorzaak van overgewicht en ADHD. De neurotrans-mitter GABA is de rem. Een overdaad aan glutamaat maakt van kinderen stuiterballen, het verstoort de neurotransmis-sie. Een ander voorbeeld: er zijn weinig kinderen die regelma-tig vis eten. Maar de hersenen hebben die vetzuren wel nodig, niet de transvetten die ze nu vaak binnen krijgen. Deze vetten bemoeilijken de prikkeloverdracht tussen zenuwcellen.

Page 14: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

Voeding N i c o l l e va n L a e re - J a n s s e n

14

Tot 10.000 jaar terug was alles wat we aten biologisch. Er waren geen herbiciden, pesticiden of zware metalen. Ik heb laatst gesurvivald in de Pyreneeën. Ik at alles lokaal, biolo-gisch, volgens het seizoen. Het was zó gemakkelijk want er was geen ‘chipsstruik’ of een ‘Alpro-sojabeek’. De survival is nu verplaatst van het bos naar de supermarkt. We lopen door supermarkten heen in een kunstmatige plastic omgeving vol zoet. Ons voedingslandschap telt 75.000 chemische stoffen en er komen er iedere maand nog bij. Hiermee en met alle andere prikkels van onze omgeving ondermijnen we ons zelf-herstellende vermogen.

OervoedingIn ‘OERsterk’ heb ik het over oervoeding: biologische groen-te, fruit, vlees, vis, eieren, noten, zaden, bollen en knollen. Maar ik ben niet zo radicaal dat ik de kinderen op een streng dieet zet. Ik hanteer altijd de regel 75-25: 75% goed en 25% buiten de lijntjes. Maar eet wel de voeding die je genen snap-pen, waarop de Homo Sapiens ontwikkeld is. Omdat voeding een basisvoorwaarde is voor sleutelfuncties in het lichaam kan je het niet links laten liggen. Echte vitale voeding geeft rust: in de darmen, in het zenuwstelsel, in het immuunsys-teem. Dit in tegenstelling tot de huidige bewerkte voeding. Die geeft onrust. Dat zie je terug in orgaan sleutelfuncties, het immuunsysteem, de psychologie, de psychopathologie of zelfs in de psychiatrie. Wat je in je mond stopt, gaat deel uit-maken van je bouwstenen.

Ik geef veel voedingsadviezen en daarnaast werk ik met vis-vetzuren, vitamines en mineralen. Ik suppleer bijvoorbeeld vaak magnesium en jodium, twee mineralen waar kinderen vaak laag in zitten. Daarnaast adviseer ik vitamine D3 en de B’s voor de energiehuishouding. Het aminozuur glutamine geef ik bij leaky gut problemen en bij stemmingsproblemen tryptofaan. Bij darmproblemen zet ik uiteraard een probio-ticum in. Ook pas ik homeopathie toe met middelen die bij het type kind en de stoornis aansluiten en fytotherapie. Zo stimuleert salie de GABA-productie en geeft dus rust in de hersenen. Geelwortel, kurkuma, geef ik om de lever ontgif-ting te stimuleren. Wat ik ten slotte bij welk kind geef, is heel erg persoonsgebonden en bij iedereen anders.

De onderste ladeHet is jammer dat de reguliere geneeskunde weinig doet met voeding of onderzoek op dat gebied. Wetenschappers zijn vaak verbonden aan commerciële instituten of voedingsgi-ganten. Anderzijds is er geen enkele partij geïnteresseerd om als financier onderzoek te doen naar de link tussen voe-ding en bijvoorbeeld ADHD of autisme. Je kunt geen patent leggen op kurkuma, broccoli, bloemkool of vis. Het zijn dus gebieden die niet aantrekkelijk zijn om onderzoek op te gaan

richten. Reguliere geneeskunde en instituten hebben ook last van het onderste la-syndroom. Met ander woorden, er is zo ontzettend veel onderzoek vanuit Engeland en de Verenigde Staten over de orthomoleculaire geneeskunde, de psycho-neuro-immunologie (PNI), de link van voeding met ADHD, autisme en allerlei stoornissen. Maar die onderzoeken pas-sen niet in het wereldbeeld van wetenschappers en verdwij-nen in het onderste laatje.

MissieMijn missie is mensen, kinderen en volwassenen, weer mana-ger te maken van hun eigen lijf. Ook wil ik mensen uitnodigen veel meer preventief te gaan denken. In de zorguitgaven is dat uiteindelijk ook het ontbrekende schakeltje. De weg die we nu lopen, loopt gewoonweg dood.

We moeten met z’n allen het bedrijfsleven en de politiek en-thousiasmeren om de huidige maatschappelijke omgeving voor kinderen veel vitaler en duurzamer te maken. Het is zorgwekkend, we hebben misschien wel de ziekste maat-schappij ooit. Allerlei aandoeningen bij kinderen nemen enorm snel toe in de afgelopen jaren. We moeten zien dat een kind een diamant is die we slijpen met de leefstijl, de dingen die we doen en de voeding die we geven, de ontspanning, ze-kerheid en de veiligheid. Hiermee moeten we aansluiten bij het unieke van het kind, opdat we iets van een kind maken wat het werkelijk is.”

Page 15: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

VoedingN i c o l l e va n L a e re - J a n s s e n

15

StoornissenTot de algemene psychische problemen en stoornissen bij kinderen horen emotionele stoornissen, gedragsstoor-nissen, hyperkinesie (ADHD), specifieke (achterblijvende cognitie) en algemene (autisme) ontwikkelingsstoornissen, functiestoornissen (zindelijkheid, eten en slapen) en psy-chosomatische reacties.

Gedragsstoornissen [2,3,4]In Nederland hebben bijna 55.000 jongeren (13-18 jaar) een gedragsstoornis. Gedragsstoornissen hebben een vroe-ge en een late variant, De vroege begint rond de peuter- of kleuterleeftijd, de late rond de puberteit. De vroege variant heeft een slechtere prognose dan de late variant. De DSM IV (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) onderscheidt twee soorten: - CD: Conduct disorderDit is een antisociale gedragsstoornis welke gekenmerkt wordt door regelmatig stelen, liegen, spijbelen, dingen ver-nielen, vechten en dieren of mensen mishandelen.- ODD: Oppositional Defiant DisorderDit is een lichtere variant van de antisociale gedragsstoor-nis. Deze kinderen zijn opstandig, vertonen langdurig vij-andig en openlijk ongehoorzaam gedrag. ODD is vaak een voorloper van CD.Volgens de reguliere wetenschap is de oorzaak niet bekend. Van invloed op het ontstaan noemen zij genetische kenmer-ken (biologische overgeërfde kwetsbaarheden zoals impul-siviteit, stressgevoeligheid of aandachtsproblemen), indivi-duele eigenschappen van het kind (temperamentfactoren zoals impulsiviteit, rusteloosheid, emotionele labiliteit, ne-gativistische houding en snel afgeleid zijn) en omgevingsfac-toren (met name een negatieve gezinssituatie met afwijzing, hard straffen en gebrek aan warmte, affectie en emotionele

steun). Ook lijkt er een rol weg gelegd voor neurotransmit-ters (noradrenaline, serotonine, mono-amino-oxidase-A) en hormonen (cortisol, testosteron).Een gedragsstoornis is meestal niet te genezen. Wel kan men het probleemgedrag verminderen met medicijnen en psychologische behandelingen. Voeding heeft geen vaste plaats in de reguliere behandeling.

HyperkinesieIn Nederland lijdt drie tot vijf procent van de kinderen on-der de 16 jaar aan Attention-Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). Kinderen met deze aandoening hebben een grote-re kans om een antisociale gedragsstoornis te ontwikkelen. ADHD is een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit. Belangrijkste kenmerken zijn slechte concentratie, over-beweeglijkheid, rusteloosheid en impulsiviteit. Er zijn drie typen ADHD: het onoplettende type (ADD) met ernstige en aanhoudende aandachtszwakte zonder hyperactiviteit/impulsiviteit, het hyperactieve/impulsieve type en het ge-combineerde type welke het meeste voorkomt.

De reguliere wetenschap schrijft de oorzaak van ADHD met name toe aan erfelijke factoren (80% erfelijkheidsfac-tor). Onderzoek wijst in de richting van de dopaminestof-wisseling in de hersenen, de grootte van de hersenen en de hersenactiviteit. Er lijkt ook een rol weg gelegd voor per-soonsgebonden factoren: vroeggeboorte of kinderen van een moeder die tijdens de zwangerschap hypertensie had, overmatig rookte of veel dronk. Volgens het Trimbos-insti-tuut is er geen verband tussen suiker en gedragsstoornis-sen. De omgeving (bijvoorbeeld een negatieve gezinssitu-atie, lage sociaal economische status) heeft in de reguliere optiek geen grote invloed op het ontstaan van ADHD, maar mogelijk wel op het voortduren ervan. Medicatie of psycho-logische behandeling helpt maar geneest niet.

AAuteursgegevensNicolle van Laere-Janssen is Master Physician Assistant en

medisch journalist.

RReferenties1. Leth R de. OERsterk. Gezond, fit en slank volgens de

natuur. 5e druk. Heemskerk: Uitgevrij de Leth; 2013;2. Brande JL van den, Heymans HSA, Monnens LAH.

Kindergeneeskunde. 3e druk. Maarssen: Elsevier Ge-zondheidszorg; 2006;

3. Nationaal Kompas Volksgezondheid (RIVM: Rijksin-stituut voor Volksgezondheid en Milieu). www.natio-naalkompas.nl;

4. Trimbos-instituut. www.trimbos.nl.

PProfiel Naam: Richard de Leth (1982)

Carrière: Richard de Leth studeerde geneeskunde aan de VU Amsterdam. Omdat in zijn optiek de reguliere geneeskunde alleen niet zaligmakend is, specialiseerde hij zich in de orthomoleculaire geneeskunde en de psy-cho-neuro-immunologie. Daarnaast verdiepte hij zich in voeding, kinesiologie, psychologie, fytotherapie en de oosterse geneeskunst. Op deze wijze biedt hij persoons-gebonden, integrale geneeskunde met als doel de ge-zondheid te herstellen, te verbeteren en te behouden. In Heemskerk (Nederland) heeft hij zijn ‘Praktijk voor inte-grale geneeskunde’. Hij schreef twee boeken: ‘OERsterk’ en ‘OERsterk koken!’

Page 16: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

16

Medisch dossier Tr u d y V l o t

Gedrag te beïnvloeden met oxytocine?

Oxytocine is een neurotransmitter die ook wel bekend staat als het ‘liefdeshormoon’. Het wordt grotendeels gepro-

duceerd in de hypothalamus. Oxytocine is het meest bekend vanwege zijn rol in het opwekken van weeën en het

aanmaken van moedermelk bij zwangere vrouwen. Maar een groeiende hoeveelheid bewijs in dieren en mensen toont

aan dat het ook een rol speelt bij de mogelijkheid van emotioneel verbinden en het reguleren van sociaal gedrag. Geba-

seerd op deze onderzoeksresultaten denken onderzoekers dat oxytocine een algemene factor kan zijn in de behandeling

van bepaalde psychische aandoeningen.

Omdat oxytocine een rol speelt bij emotionele binding, ver-trouwen en vele andere biologische processen die in verband staan met gedrag, zijn onderzoekers benieuwd of oxytocine een rol speelt bij het reguleren van het sociale gedrag van mensen. Niet alleen binnen de psychiatrie of psychologie, maar ook in andere gebieden waar gedrag een rol speelt, zo-als de economie. Onder andere prof. dr. P.J. Zak (econoom) doet veel onderzoek naar oxytocine. Dit heeft dr. Zak inmid-dels de bijnaam ‘dr. Love’ opgeleverd.

Voor psychologisch of psychiatrisch onderzoek zijn kinderen met een autistisch spectrum stoornis (ASS) een interessante onderzoeksgroep. Oxytocine is tot op heden geen bewezen therapie bij autisme. Maar er zijn reeds ouders die vragen om een recept, omdat ze positieve effecten hebben ervaren bij hun kind. Experts vinden dat ouders nog moeten wachten totdat er meer gegevens bekend zijn en er meer onderzoek is gedaan.

Onderzoeksgegevens niet eenduidigEnkele studies geven aan dat oxytocine bij kinderen de moge-lijkheid verbetert om empathie te tonen, ze makkelijker socia-le contacten maken en minder repetitief gedrag vertonen. An-dere onderzoeken vinden geen of zeer weinig verandering en

enkele onderzoeken geven zelfs aan dat oxytocine het claim-gedrag en de concurrerende gevoelens kan versterken. Of dat oxytocine juist de symptomen zal verergeren bij mensen die al overgevoelig zijn voor sociale prikkels. Wat in ieder ge-val belangrijk is, is dat nog niemand precies weet wat oxyto-cine doet als het langdurig of zeer regelmatig wordt gebruikt.

Recente studie veelbelovendEen recente studie geeft als eerste onderzoek aan wat oxy-tocine doet in de hersenen van kinderen met ASS. De uit-komst is veelbelovend, het onderzoek geeft tevens aan wat de beperkingen zijn. Het onderzoek is uitgevoerd door het Yale Child Study Center en is in december gepubliceerd in The Proceedings of the National Academy of Sciences. In dit dubbel-blind, placebo-gecontroleerde onderzoek vinden de onderzoekers dat oxytocine een grotere activiteit laat zien in die hersendelen die correleren met sociale verbinding. Dit onderzoek laat niet alleen zien dat oxytocine bepaalde her-sendelen kan activeren, maar ook dat bij kinderen met ASS deze hersendelen niet onherstelbaar vernietigd zijn maar plastisch genoeg om toch nog te worden beïnvloed.

Een beperking zou kunnen zijn dat de meeste oxytocine-acti-viteit wordt gezien bij kinderen met een milde vorm van ASS. Enkele experts zeggen dat dit inhoudt dat oxytocine met name werkt bij minder ernstig verstoorde hersenen of mensen. Anderen zeggen dat dit impliceert dat er andere dosering- en of toedieningsvormen per persoon nodig zijn.

Ilanit Gordon, hoofdauteur van het onderzoek, zegt dat de Yale-onderzoekers het effect onderzochten van oxytocine op sociale interacties. De onderzoekers analyseren nu verder de resultaten voor latere publicatie en verder onderzoek. Het Yale-team suggereert dat oxytocine het meest succesvol is als een hulpmiddel om kinderen meer voordeel te laten hebben van gedragstherapie of specifieke sociale ervaringen. Zij zien oxytocine niet als een continue behandeling om sociale vaar-digheden te verbeteren. Menig expert is het hiermee eens.

Page 17: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

17

Medisch dossierTr u d y V l o t

Volgens één van die experts, dr. Linmarie Silkich (directeur van de Adolescent and School-Age Psychiatric Intervention Research Program at the University of North Carolina; zij heeft niet aan dit onderzoek deelgenomen) is dit onderzoek een duidelijk bewijs dat oxytocine invloed heeft op de herse-nen van kinderen met ASS. Het laat zien dat de hersenen van mensen met autisme capabel zijn om op een meer sociaal ge-accepteerde manier te reageren. Toch is het nodig om meer en groter onderzoek te doen. Wat doet oxytocine concreet in de hersenen? Wat is de ideale dosis? En hoe kan oxytocine het beste worden ingezet?

Daarnaast laat de Yale-studie nog andere interessante din-gen zien. Kinderen met een hogere oxytocineconcentratie in hun speeksel hadden een grotere activiteit in hun amygdala. Dat, zeggen experts, kan betekenen dat een simpele speek-seltest reeds kan voorspellen wie het meeste baat zal hebben van de oxytocine.

Eén van de deelnemers (Jesse) aan de Yale-studie, vertelde dat hij direct kon zeggen welke spray de oxytocine-spray was. Hij werd er giegelig van. Hij moest veel lachen, alsof ze hem lachgas hadden gegeven. Dit effect hield niet lang aan. Sinds die tijd kopen zijn ouders een laaggedoseerde oxytocine-spray, één voor thuis en één op school. Af en toe, als hij een paniekaanval heeft of volledig in zichzelf keert, dan neemt hij de oxytocine-spray. Het herstelt zijn evenwicht. Of, zoals Jesse het zelf zegt, als ik echt gestrest ben of verdrietig, dan voel ik me door de spray snel een stuk kalmer. Het verstoort de gedachten die me onrustig maken.

Dr. Gordon beveelt dit soort gebruik niet aan. Ze wil geen golf van ouders die hun kinderen oxytocine gaan geven. “Nog-maals, oxytocine is geen bewezen therapie bij ASS.”

Van dierenstudie naar mensenstudieRegelmatig worden resultaten uit dierenonderzoek gepro-jecteerd op mensen. Bij onderzoek naar oxytocine is geble-ken dat dierenonderzoek tegengestelde resultaten oplevert in vergelijking met humaan onderzoek. Veel onderzoek wordt gedaan bij muizen of ratten. Deze dieren hebben een geheel andere sociale binding dan mensen. Prairie wolven of apen zijn voor vergelijkend onderzoek inzake oxytocine meer geschikt. Eerdere studies laten zien dat oxytocine de paar-binding vergroot bij prairiewolven, echter nieuwere studies laten zien dat een jarenlange dosis oxytocine resulteert in vreemd gedrag. Onder invloed van jarenlange oxytocine laten wolven vrouwtjes bindingsgedrag zien met andere wolven dan hun partner, terwijl prairiewolven normaal gesproken monogaam zijn.

Negatieve effecten oxytocineEen onderzoek bij gezonde mannen laat zien dat oxycotine hen meer bevooroordeeld maakt ten opzichte van onbeken-den. Mensen met een borderline-persoonlijkheidsstoornis worden onder invloed van oxytocine meer wantrouwend, misschien omdat ze al sociaal overprikkeld zijn.

BBesluit Het lijkt er dus op dat oxycotine een positief effect heeft op kinderen met ASS, al moeten hierbij kanttekeningen geplaatst worden. Autisme is zeer complex waardoor het nooit voor iedereen zal werken, en zeker niet in dezelfde mate. Bovendien zullen personen met genetisch verschil-lende oxytocine-receptoren sowieso anders reageren. Daarnaast lijkt het erop dat het beter werkt bij personen met de minder ernstige vormen van ASS. Tot slot is de context waarin het gegeven wordt van belang. Dit maakt het een interessante stof die vraagt om meer onderzoek.

LLiteratuurlijst1. Gordon I, Vander Wyle BC, et al. Oxytocin enhances

brain function in children with autism. PNAS, 2013 nov 6;

2. Cascio CJ, Foss-Feig JH, et al. Affective neural res-ponse to restricted interests in autism spectrum disor-ders. Journ. Of Child Psychol. and Psychiatry, 2013 oct 7, DOI: 10.1111/jcpp.12147;

3. Hollander E, Bartz J, et al. Oxytocin increases retenti-on of social cognition in autism. Biol. Psychiatry, 2007 feb 15, vol 61 iss4 pg 498-504;

4. Verbeke W, Bagozzi RP, et al. Polymorphisms of the OXTR gene explain why sales professionals love to help customers. Front Beav Neurosci 2013 nov 27;7:171. Doi: 10.3389/finbah.2013.00171.

Page 18: Of104web

Vraag naar Nigella Oil Superior in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek. Meer weten? Bel 052 48 43 00of surf naar ojibwa.be

NATAOSK E Y N U T R I T I O N

WWW.NATAOS.COM

Krachtig hulpmiddel uit de natuur Drieduizend jaar geleden wisten de Egyptische farao’s reeds de gezondheidsbevorderende krachten in de natuur naar waarde te schatten. Een van hun algemene midde-len was zwarte komijnolie (Nigella Sativa L. olie). Zo heeft men in het graf van de beroemde farao Toetanchamon een fl esje van deze olie aangetroffen. Ook de Egyptische koningin Nefertete wist dat zwarte komijnolie bijzonder goed was. De olie zou één van haar geheime middeltjes zijn geweest voor vitaliteit en schoonheid.

Nigella Oil Superior van Nataos wordt via een speciale methode koud geperst. Dankzij deze methode wordt de olie optimaal beschermd tegen oxidatie en behoudt ze al haar nutritionele waarden.Nigella Oil Superior van Nataos is van biologische oor-sprong en de fi jnste, koudgeperste zwarte komijnolie. Deze olie bevat meer dan 100 bioactieve stoffen met een hoog gehalte aan:

• Vitaminen: A, E.• Enzymen en co-enzym Q10.• Vetzuren: linolzuur (omega-6), oliezuur (omega-9),

palmitinezuur, linoleenzuur (omega-3), palmitoleïne-zuur (omega-7), myristinezuur, margarinezuur, steari-nezuur, arachidonzuur, eicoseenzuur, n-eicosaanzuur, lignocerinezuur, erucazuur, beheenzuur.

• Etherische oliën met de gewenste actieve stoffen (nigellon, thymoquinone).• Sterolen, alkaloïden, looistoffen, saponinen.

Nigella Oil SuperiorVitaliteit & schoonheid

OJ-adv 268 x 90_nigelia oil sup.indd 1 19/08/13 14:14

VERMOEID ?

Verkrijgbaar bij uw apotheker.Gaan naar www.pharmanord.be en bekijk een video over Q10 en kwaliteit.

Innoverend voor de gezondheidMinervastraat 14, B-1930 Zaventem Tel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60E-mail: [email protected]

Pharma NordQH Active Q10

– Patented Formula

BE_Q

10_A

d_O

rtho

fyto

_111

3_10

5x29

7

Voor het behoud van een goede energieproductie om vermoeidheid te verminderen.

*Gecombineerd met vitamine C dat bijdraagt tot een normaal energieleverend metabolisme.

vanaf14,95 EUR

Enkel actieve Q10* biedt je de oplossingZonder stimulerende middelen !

BE_Q10_Ad_Orthofyto_1113_105x297.indd 1 06-11-2013 13:13:39

Page 19: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

19

Medisch dossierJ o l a n d a B u r g m e i j e r

De geneeskracht van licht

Continu zendt de zon een onvoorstelbare hoeveelheid energie de kosmos in. Al het leven op aarde is onder invloed

van het volledige lichtspectrum van zonlicht tot ontwikkeling gekomen en in stand gebleven. In ons door technologie

gedreven dagelijks leven zijn we ons er onvoldoende van bewust dat natuurlijke energetische krachten van essentieel

belang zijn voor het behouden en onderhouden van onze gezondheid.

Alle voor het aardse leven noodzakelijke energie en materie hebben de zon als bron. Net als planten en dieren zijn wij bio-logische organismen die continu de stimulerende en helende werking van natuurlijke krachten nodig hebben van zonlicht, maar ook elektrische velden in de atmosfeer, het aardmagne-tisch veld, lucht, water en de aarde die ons voedsel voortbrengt.

Heilzame therapie van de natuurVanaf de oorsprong van ons bestaan wendt de mens zich voor genezing tot de zon. Hoog ontwikkelde beschavingen en culturen zoals die van de Egyptenaren, Grieken, Romeinen, Inca’s en Maya’s hebben op grote schaal gebruik gemaakt van de therapeutische werking van het zonlicht. Zij staarden in de zon en lieten heel hun lichaam beschijnen om te herstellen van lichamelijke en geestelijke onbalans. De Grieken bouw-den hiertoe geneestempels en noemden dit heliotherapie. In de eerste helft van de twintigste eeuw werd heliotherapie gerenommeerd door haar succesvolle toepassing bij patiën-ten met tuberculose: 80% genas. In 1980 stelde dokter Zane Kime brede fysiologische effecten vast van een reeks gedo-seerde blootstellingen aan zonlicht: lagere bloeddruk, tra-ger ademhalingsritme, dalende bloedsuikerspiegels, kortere recuperatietijd van hart, meer energie, lichaamskracht en uithoudingsvermogen, minder melkzuur in bloed na inspan-ning en toegenomen opname en transport van zuurstof door bloed. Veelzeggend.

Stimulerende energie voor hersen- en lichaamsfunctiesIn de twintigste eeuw werd duidelijker dat er een relatie be-

staat tussen zonlicht, de ogen, de hersenen en onze lichaams-

functies. Omstreeks 1970 werd wetenschappelijk aange-

toond dat licht dat via onze ogen binnenkomt zowel visuele

als non-visuele functies heeft. Onze ogen zetten lichtgolven

om in elektrische impulsen. Impulsen die enerzijds via de ze-

nuwen naar de visuele cortex worden geleid om beelden te

construeren en anderzijds naar de hypothalamus, het be-

langrijkste regulatiecentrum in onze hersenen, om vitale li-

chaamsfuncties te stimuleren. De hypothalamus reguleert in

samenwerking met de hypofyse en epifyse via het zenuwstel-

sel en hormoonstelsel alle leven voorwaardelijke lichaams-

functies. Deze homeostatische processen worden door de

hypothalamus gecontroleerd en gereguleerd: de ademhaling,

de circulatie, de voedsel- en vochtopname, de spijsvertering,

de lichaamstemperatuur, het metabolisme, groei en voort-

planting, plus het dag- en nachtritme met hiermee samenhan-

gende biologische ritmen.

“ If you want to find the secrets of universe. Think in energy, frequency and vibration.” Nikola Tesla

Q

De linker afbeelding toont het been van een man, tien dagen voor een geplande amputatie van zijn onderbeen, na vier jaar reguliere therapie. Rechts ziet u hetzelfde been na vier weken dagelijkse intensieve fotonentherapie. Dit praktijk-voorbeeld illustreert de toename van ons zelfherstellend vermogen door fotonentherapie, hier zichtbaar aan het uiterlijk van het lichaam. Dezelfde herstellende processen vinden ook onzichtbaar plaats binnen in het lichaam. Waar-om licht een verstoorde gezondheid kan herstellen wordt in dit artikel toegelicht vanuit de fundamenten van fotonen-therapie: zonlicht, laserlicht en biofotonen.

Page 20: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

20

Medisch dossier J o l a n d a B u r g m e i j e r

Zonlicht stimuleert via de ogen en de hersenen deze essenti-

ele lichaamsfuncties. Dit maakt licht tot een vitale bio-ener-getische aandrijfkracht. Hetgeen verklaart waarom we ons tijdens zonneschijn zo veel prettiger voelen dan in zon-arme perioden. Onze intuïtie voedt een aanhoudend verlangen naar de verwarmende en leven gevende lichtenergie van de zon. Dit inspireert tot de ontwikkeling van zon identieke stra-ling, namelijk laserlicht.

Laser: technisch licht met bio-stimulerende werking

Al tijdens vroege experimenten ontdekte men de intensieve wisselwerking tussen laserstralen en alle biologische proces-sen in levende cellen. Arts en onderzoeker Andre Mester kon in 1966 als eerste bewijzen dat zacht laserlicht de energie-leveranciers van de cel, de mitochondriën, activeert. De mi-tochondriën mobiliseren op hun beurt overige energetische processen en leveren daarmee een fundamentele bijdrage aan het activeren van de metabole energie in de cellen. Alle biologische processen worden door energie aangestuurd. Energie is de voorwaarde voor elke vorm van leven.

Softlasertherapie is medisch toegepast laserlicht met een lage intensiteit met als primair effect een toename van de energieproductie in de mitochondriën en als secundair effect: weefselregeneratie, ontstekingsremming, pijnreduc-tie en toename van bloedcirculatie. Sinds 1966 wordt Softla-ser-therapie aangewend en wetenschappelijk onderzocht. In ruim 3000 publicaties van onderzoeken bij mensen, dieren en celculturen wordt de effectieve werking aangetoond.

Biofotonen: het biologische laserlicht van de mens

De ontdekking van laser is te vergelijken met de ontdekking van elektriciteit. De mens vond elektrische stroom pas zo’n 200 jaar geleden uit. De natuur kent het fenomeen elektri-citeit daarentegen vanaf het ontstaan van het leven. Bij-

voorbeeld in zenuwen, hersenen, spieren, het hart en in elke

molecuul. Dit geldt ook voor laser: niet de mens heeft de la-

serstraal uitgevonden. Ook nu weer is dat de intelligentie van

de natuur zelf.

De natuurlijke energie van laser werd in 1975 bewezen door

biofysicus F.A. Popp. Als eerste toonde hij wetenschappelijk

aan dat alle levende cellen in planten, dieren en mensen ul-

trazwakke lichtstralen afgeven: biofotonen. De aanwezigheid

van biologische laserlicht in de cellen vormt een verklaring

voor de stimulerende werking van technisch laserlicht op

de celstofwisseling. De ontdekking van biofotonen leidde

tot meer kennis van enerzijds een ‘nieuwe’ vorm van biolo-

gische energie en anderzijds een ‘nieuw’ biologisch commu-

nicatiesysteem. Biofotonen vormen een energie die door alle

levende cellen wordt ingezet ter aansturing van de interne

functionele processen en zijn het belangrijkste communi-

catiesysteem van het lichaam. Om de talrijke complexe li-

chaamsfuncties aan te sturen communiceert ons lichaam bio-

chemisch via het bloed, bio-elektrisch via het zenuwstelsel en

bio-energetisch via het biofotonenveld.

Omdat alle lichaamscellen biofotonen afgeven zal ons lichaam

ook biofotonen moeten aanmaken. Ons lichaam neemt foto-

nen op uit zonlicht via de ogen, de huid, de ademhaling en de

voeding. De directe opname van fotonen verloopt vooral via

de ogen maar ook via de huid. De lucht die wij inademen is

door de zon geladen met fotonen en ook de planten die wij

eten bevatten door het proces van fotosynthese biofotonen.

Voorts wordt het water dat wij drinken onder natuurlijke om-

standigheden gevitaliseerd door zonlicht met fotonen. Onze

moderne leefstijl - waarin we veel binnen verblijven en voed-

sel gebruiken met weinig biofotonen - leidt tot onvoldoende

absorptie van fotonen en ondermijnt uiteindelijk onze ge-

zondheid. Dit roept de wens op naar zon-identieke straling.

Softlasertherapie

Alle cellen in ons lichaam zijn zeer ontvankelijk voor opname

van fotonen uit zonlicht. Daarnaast is ons lichaam ook recep-

tief voor fotonen van andere lichtbronnen dan de zon, indien

dit licht natuur-identiek is. Dit vermogen van ons lichaam

vormt de basis voor fotonen- en softlasertherapie. Een the-

rapie die de productie en functie van biofotonen stimuleert

en leidt tot optimalisering van de energievoorziening en de

informatieoverdracht in het hele lichaam. Alle lichaamspro-

cessen, waaronder het immuunsysteem, worden hierbij be-

trokken en geactiveerd. Dit maakt softlasertherapie effectief

bij een zeer breed spectrum aan indicaties.

Technologische ontwikkelingen hebben regelmatig geleid

tot nadelige consequenties voor de gezondheid van mensen.

Voorbeelden hiervan zijn: de voedselindustrie, de magnetron,

Page 21: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

21

Medisch dossierJ o l a n d a B u r g m e i j e r

kunstlicht, elektriciteit en draadloze communicatiesystemen.

Technologie kan echter ook toegepast worden om de gezond-

heid juist te bevorderen. Het natuur-identiek laserlicht van

softlasertherapie helpt bij het herstel van de gezondheid. De

effectiviteit van deze behandelwijze biedt daarom in de medi-

sche praxis een goed vooruitzicht aan de patiënt.

Biofysische geneeskunde: modern medisch paradigma

Het huidige materialistische paradigma binnen de reguliere

geneeskunde gaat uit van een chemisch en mechanisch mens-

beeld waarbij het lichaam wordt aangestuurd door biochemi-

sche en bio-elektrische processen. Biofysische wetenschap-

pers tonen echter aan dat ons lichaam voor meer dan 99%

bestaat uit energie en fundamenteel wordt aangestuurd door

een energetisch regulatiesysteem. De biofysische genees-

kunde heeft als uitgangspunt dat alle lichaamsprocessen

worden aangestuurd en gereguleerd door een elektromag-

netisch systeem. Het versturen en ontvangen van informatie

binnen dit systeem vindt plaats middels biofotonen.

Gezondheid is volgens deze geneeskunde een toestand

waarbij ons lichaam in staat is adequaat te reageren op alle

invloeden uit onze omgeving zonder dat onze lichaamsfunc-

ties hierdoor verstoord worden. In deze toestand heeft ons

lichaam een goed functionerend zelfherstellend en compen-

serend vermogen. Ziekte kan volgens de biofysische genees-

kunde in het algemeen gezien worden als een niet optimaal

werkend regulatiesysteem. Het vermogen van ons lichaam

om als geheel efficiënt samen te werken en adequaat te rea-

geren op signalen uit de omgeving is verzwakt. Deze signalen

leiden dan tot destabilisatie van ons lichaam. Ons zelfherstel-

lend vermogen schiet dus tekort om de belastende invloeden

te compenseren. Meestal ontstaat dit door een langdurige

opeenstapeling van invloeden die de gezondheid verstoren

zoals: een ongezonde voedings- en levenswijze, chronische

stress, verstoorde emoties, onvoldoende lichaamsbeweging,

infecties met micro-organismen, vaccinaties, electrosmog,

toxinen, zware metalen, psychische belasting, weersinvloe-

den of constitutionele factoren.

De oude alchemie had tot doel een universeel levenselixer

te vervaardigen dat de levensduur verlengt. Een universeel

levenskracht versterkend geneesmiddel is echter niet te vin-

den in chemische preparaten maar staat ons sinds er leven

op aarde is wel ter beschikking in de vorm van de energie van

zonlicht. Fotonentherapie is een moderne, universele thera-

pie die de levensenergie versterkt en zo herstel van het zelf-

regulerend vermogen op biofysisch niveau stimuleert.

Natuurgeneeskunde: traditionele en moderne ener-getische geneeskunde

Alle geneeskracht in de natuur is afkomstig van zonlicht, dat

met zijn stralen van zonne-energie zijn levenskracht bindt

aan lucht, water, mineralen, planten, dieren en mensen. In

zowel de westerse en oosterse als in de traditionele en mo-

derne natuurgeneeskunde wordt de levenwekkende, genees-

krachtige werking van de zon gebruikt. Hoewel men zich vaak

niet bewust is van de energetische werking van therapieën

wordt zonne-energie benut in onder meer voedingstherapie,

organische orthomoleculaire geneeskunde, kruidengenees-

kunde, homeopathie.

Alle natuurgeneeskundige therapieën zijn gericht op een

herstel van het zelfgenezend vermogen door activatie van de

eigen levensenergie, die in de loop der tijd in diverse cultu-

ren verscheidene namen heeft gekregen als chi, prana, orgon,

dynamis, vis medicatrix naturae. De hedendaags wetenschap

biedt met het aantonen van biofotonen een verklaring voor

reeds duizenden jaren bestaande oosterse energetische ge-

neeskundige systemen en westerse natuurgeneeskundige

systemen.

“We beseffen eindelijk dat licht een levensmiddel is zoals voeding, dat verkeerd licht net als verkeerde voeding ons ziek kan maken. En dat goed licht onze gezondheid in stand houdt.” Dr. John Ott

Q

Wij zijn materie én energie

“ Waaruit bestaat je lichaam? Uit weefsels en organen. Waaruit bestaan weefsels en organen? Uit cellen. Waaruit bestaan cellen? Uit moleculen. Waaruit bestaan moleculen? Uit atomen. Waaruit bestaan atomen? Uit subatomaire deeltjes. Waaruit bestaan subatomaire deeltjes? Uit energie? Nee. Ze bestaan niet uit energie; ze zijn energie.” David Cameron Gikandi

Q

Page 22: Of104web

22

Medisch dossier J o l a n d a B u r g m e i j e r

Testimonial (vrouw 42 jaar) “In 2006 begonnen mijn klachten: dagelijks pijn en ste-ken rond de hartstreek, vermoeidheid, slechte concen-tratie, vergeetachtig, hyperventilatie en overgevoelig voor licht en geluid. Ik kon met pijn en moeite voor mijn gezin zorgen, werken ging al helemaal niet meer. Ik voelde me leeg en op. De angst dat ik iets ernstigs had nam toe. Mijn huisarts kon niets doen. Onderzoeken in het ziekenhuis resulteerden in niets. De desoriëntatie was zwaar. De pijnklachten wilde ik uiteindelijk accep-teren, maar mijn neerslachtigheid was zo zwaar dat ik veel ging lezen over het lichaam en gezond leven. Mijn levenswijze ging ik aanpassen qua gezonde voeding. Na vele therapieën gevolgd te hebben, met weinig resul-taat, kwam ik in december 2012 in een praktijk voor fo-tonentherapie terecht. Tijdens het eerste consult bleek dat ik de ziekte van Lyme had. De eerste behandelingen met fotonentherapie waren heel bijzonder en effectief. Alle klachten werden minder, ik voelde dat de neer-slachtigheid verdween. Inmiddels voel ik me herboren. Ik heb geen pijn meer! Als ik ‘s morgens wakker word voel ik me gelukkig en heb energie om de dagelijkse dingen met plezier te doen. Ik werk weer en voel me letterlijk genezen. Ik kan alleen maar hopen, dat meer mensen met onverklaarbare zware klachten worden geholpen.”

“ All we need for health and healing has been provided by God in Nature… The challenge of science is to find it.” Paracelsus.

Q

Voeding: materie en lichtenergiePlanten transformeren door fotosynthese zonlicht tot biofo-tonen. Deze fotonen-energie wordt opgeslagen in alle delen van de plant: blad, wortel, vruchten en zaden. Voedsel bestaat dus niet alleen uit chemische componenten maar bestaat in essentie uit energie en informatie. Wij eten licht en het is dan ook de lichtkwaliteit en –kwantiteit die bepaalt hoe ge-zon-d ons voedsel is.“

Heeft U genoeg zon gehad dit jaar ?

• Vetoplosbaar vitamine D3 opgelost in gezonde extra vierge olijfolie

• Gemakkelijk door te slikken of om op te kauwen

• 40, 120 of 360 kleine parels per verpakking• 1 Kleine mini-parel per dag• Zeer voordelige prijs

BE_D

-Pea

rls_A

d_O

rtho

Fyto

_DU

_021

4_21

0x14

8

Vitamine D : D-Pearls – de zonne-vitamine

Ontvang een GRATIS staal D-Pearls 800Bezoek onze website: www.pharmanord.be.Download, vervolledig en stuur ons uw aanvraag. Geniet van deze uitzonderlijk aanbieding als U in het verleden nog geen staal D-Pearls ontvangen hebt.

Innoverend voor de gezondheidKwaliteit – Veiligheid – Doeltre� endheid Minervastraat 14, B-1930 ZaventemTel.: 02 720.51.20 – Fax: 02 720.51.60E-mail: [email protected]

D-Pearls – de nieuwe vitamine D referentieD-Pearls 800 is beschikbaar bij uw apotheker in verpakkingen van 40, 120 parels of in een econo-mische familie-verpakking van 360 parels.

Vanaf 2,49 €per maand

Vitamine D tekort komt vaker voor dan men denkt !8 op 10 mensen hebben een tekort !

D-Pearls voor

iedereen, het hele jaar

door !

BE_D-Pearls_Ad_OrthoFyto_DU_0214_210x148.indd 1 06-02-2014 13:57:36

Page 23: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

Orthomoleculaire diagnose en therapieM a a r t j e va n W i j n h o ve n

23

De effecten van gifstoffen op kinderen

Het aantal gifstoffen waaraan de mens blootgesteld wordt, is de laatste decennia flink toegenomen. Denk hierbij aan

luchtvervuiling, het gebruik van pesticiden, herbiciden en bijvoorbeeld plastics. Kinderen worden al op jonge leeftijd

blootgesteld aan deze stoffen, startend in de baarmoeder. Een zoektocht in Pubmed levert veel onderzoeken op waaruit

blijkt dat deze blootstelling een zeer negatief effect heeft op de ontwikkeling van kinderen. Hieronder een selectie waar-

bij vooral aandacht besteedt wordt aan het effect van zware metalen en de stoffen die een disbalans veroorzaken van het

hormonale systeem, de zogenoemde “endocrine disruptors”.

Zware metalenZware metalen zijn metalen met een hoge massa. Ze komen onder andere in het milieu terecht door de metaalindustrie, verbranding van kolen, afvalverbranding, meststoffen en de verfproductie. Zware metalen komen terecht in het (grond)water en worden opgenomen door bijvoorbeeld planten. En zo komen zware metalen in de voedselketen en kunnen groenten, fruit, vis en vlees bronnen zijn van zware metalen. In gebieden waar veel industrie is, staan logischerwijs kinde-ren meer bloot aan deze stoffen. De groenten die verbouwd worden in deze gebieden bevatten hogere concentraties aan zware metalen en de lucht die ingeademd wordt in deze ge-bieden is ook meer verontreinigd met deze stoffen [1]. Met name de zware metalen die bij een kleine hoeveelheid al toxisch zijn zoals kwik, lood, arseen en cadmium zijn van be-lang. Zwangere vrouwen moeten extra alert zijn op de inname van zware metalen omdat deze de placenta kunnen passeren en dus een direct effect hebben op het ongeboren kind.

Gevolgen van blootstellingEén van de risico’s van blootstelling aan kleine hoeveelheden van deze zware metalen in de kindertijd is het ontwikkelen van kanker op latere leeftijd. Cellen delen snel in de kinder-tijd en orgaansystemen zijn nog volop in ontwikkeling. Hier wordt vooral een verband gezien van blootstelling aan ar-seen. Arseen is een bijproduct van metaalwinning uit ertsen en wordt gebruikt in de glas en verfindustrie. Kinderen die in de buurt van deze industrieën wonen, hebben een 30-200 keer grotere kans op het ontwikkelen van kanker op latere leeftijd in vergelijking met kinderen die minder in aanraking komen met arseen [3].

Verder zien we ook dat deze zware metalen een effect hebben op de luchtwegen. Kinderen die in de eerste twee levensja-ren last hebben van een piepende ademhaling hebben hogere concentraties van kwik en lood in hun lichaam dan kinderen die hier geen last van hebben. Een piepende ademhaling komt vaak voor bij astma en allergieën [4].

Het gedrag lijkt echter het meest beïnvloedt te worden door

zware metalen. Of beter gezegd: het verband tussen zware

metalen en gedrag is op dit moment het beste bestudeerd.

Kinderen met ADHD of een aandoening uit het autistisch

spectrum (zoals autisme, asperger en PDD-NOS) hebben va-

ker een belasting met zware metalen. De oorzaak van deze

aandoening wordt gezien als multifactorieel. Dit betekent dat

meerdere factoren van invloed zijn op het ontstaan van deze

aandoeningen. Het is vaak een combinatie van genetische

factoren en omgevingsfactoren. De blootstelling aan gifstof-

fen en dan met name de zware metalen mogen hier zeker niet

vergeten worden. Kwik en lood zijn bijvoorbeeld neurotoxi-

sche stoffen die schade aan kunnen richten aan de hersenen,

de diverse neurotransmitters en hormonen [5,6]. Uit een epi-

demiologisch onderzoek uit 2006 blijkt dat elke 450 kg kwik

die in het milieu terecht komt, resulteert in een stijging van

de prevalentie van autisme met 60% [7].

Page 24: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

Orthomoleculaire diagnose en therapie M a a r t j e va n W i j n h o ve n

24

Bronnen van zware metalenOnderzoek laat zien dat voeding op dit moment de grootste bron is van zware metalen. Vooral vis die gevangen is uit geo-logische bassins zijn belast met grote hoeveelheden zware metalen. Geologische bassins zijn meren die laag gelegen zijn, onder zeeniveau. In gebieden rondom deze bassins is de hoeveelheid zware metalen die gemeten is in haren en nagels significant hoger dan van mensen die verder weg van deze bassins wonen. Het blijkt dat deze significante verhoging di-rect gerelateerd is aan de hoeveelheid vis die iemand gege-ten heeft [2]. Een belangrijke bron van lood is sigarettenrook. Kinderen van moeders die roken tijdens de zwangerschap hebben hogere loodconcentraties in hun lichaam. Een direct gevolg hiervan is een verhoogd risico op het ontwikkelen van ADHD [8].

Effect mineralenhuishoudingKinderen die een verhoogde concentratie zware metalen in hun lichaam hebben, hebben heel vaak ook een gebrek aan mineralen zoals magnesium, selenium, calcium, zink en ijzer. Juist deze mineralen zijn essentieel voor goed functioneren-de hersenen en lichaamsgroei in het algemeen [6].

Hormonale disbalansEen groot punt van zorg zijn de stoffen die een disbalans van het hormonale systeem veroorzaken. Deze stoffen worden de “endocrine disruptors” genoemd. Deze stoffen zijn wijd-verbreid in ons milieu en veroorzaken bij zowel kinderen als volwassenen grote problemen. De xeno-oestrogenen zijn een voorbeeld van endocrine disruptors. Dit zijn chemische stof-fen die qua structuur lijken op oestrogenen. Deze stoffen zijn in staat de oestrogeenreceptoren in het lichaam te prikkelen. Het gevolg is dat er een signaal het lichaam ingestuurd wordt om effecten van oestrogenen te genereren. Dit zijn echter signalen die van buiten af komen en niet door het lichaam ge-genereerd zijn [zie figuur 1].

Voorbeelden van xeno-oestrogenen zijn herbiciden en pesti-ciden (atrazine, endosulfan, dioxine), plastics (BPA, ftalaten), brandvertragers (PCB’s) en groeihormonen die gebruikt wor-den om de groei van dieren te bevorderen. Deze stoffen zijn toegestaan omdat de hoeveelheid in een product lager is dan de hoeveelheid waarbij men toxische effecten ziet. Het pro-bleem is echter dat wij via veel wegen blootgesteld worden aan deze producten en niet slechts aan een product. Het is de accumulatie van deze stoffen die zorgt voor gezondheids-problemen.

De laatste tien jaar is er zeer veel onderzoek gedaan naar de effecten van deze stoffen op de gezondheid. Een review uit 2013 laat zien dat bisphenol A (een plastic) zowel prenataal als postnataal effecten heeft op het hormonale systeem. Zo lopen kinderen die al in de baarmoeder blootgesteld worden aan deze stof een groter risico op het krijgen van diabetes type II. Bij deze kinderen zien ze ook vaker onvruchtbaarheid optreden dan bij kinderen die niet blootgesteld worden aan deze stoffen [9]. Dieronderzoek laat zien dat blootstelling aan deze stoffen in de baarmoeder kan resulteren in malfor-maties van de geslachtsorganen [10,11].

Ook van ftalaten zien we veel negatieve effecten. Deze stof-fen komen in grote getale voor in huidverzorgingsproducten en plastic verpakkingen. Maar we zien de ftalaten ook te-rugkomen in onze voeding. In de Verenigde Staten blijkt met name varkensvlees hoge concentraties ftalaten te bevatten. Ook vis is tegenwoordig een goede bron van deze plastics. De zeeën en oceanen zijn ernstig vervuild. Vissen krijgen met name de microplastics makkelijk binnen [12].

Zoals gezegd hebben deze stoffen een negatief effect op vruchtbaarheid en geslachtsorganen maar ook hier zien we een verband met gedragsproblemen. Met name de schild-klier en het GABA-systeem in de hersenen zijn aangedaan bij blootstelling aan deze stoffen. Dit kan resulteren in ADHD en aandoeningen van het autistische spectrum [13].

Oestrogeen Xeno-oestrogeen

Oestrogeen gebonden aan receptor zendt

gericht signaal naar cel

Xeno-oestrogeen gebonden aan

oestrogeenreceptor zendt onduidelijke

signalen

Figuur 1. Het negatieve effect van xeno-oestrogenen.

BPAFREE

Page 25: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

Orthomoleculaire diagnose en therapieM a a r t j e va n W i j n h o ve n

25

RReferenties1. Wang Z, Chai L, Yang Z, et al. Identifying sources and as-

sessing potential risk of heavy metals in soils from direct exposure to children in a mine-impacted city, Changsha, China. J Environ Qual. 2010 Sep-Oct;39(5):1616-23;

2. Oyoo-Okoth E, Admiraal W, Osano O, et al. Monitoring exposure to heavy metals among children in Lake Vic-toria, Kenya: environmental and fish matrix. Ecotoxicol Environ Saf. 2010 Oct;73(7):1797-803. doi: 10.1016/j.ecoenv.2010.07.040. Epub 2010 Aug 12;

3. Cao S, Duan X, Zhao X, et al. Health risks from the ex-posure of children to As, Se, Pb and other heavy metals near the largest coking plant in China. Sci Total Environ. 2013 Dec 14;472C:1001-1009. doi: 10.1016/j.scito-tenv.2013.11.124. [Epub ahead of print]

4. Razi CH, Akin O, Harmanci K, et al. Serum heavy metal and antioxidant element levels of children with recurrent wheezing. Allergol Immunopathol (Madr). 2011 Mar-Apr;39(2):85-9. doi: 10.1016/j.aller.2010.03.010. Epub 2011 Jan 13;

5. Al-Ayadhi LY. Heavy metals and trace elements in hair samples of autistic children in central Saudi Arabia. Neur-osciences (Riyadh). 2005 Jul;10(3):213-8;

6. Al-Farsi YM, Waly MI, Al-Sharbati MM, et al. Levels of heavy metals and essential minerals in hair samples of children with autism in Oman: a case-control study. Biol Trace Elem Res. 2013 Feb;151(2):181-6. doi: 10.1007/s12011-012-9553-z. Epub 2012 Nov 28;

7. Blaurock-Busch E, Amin OR, Rabah T. Heavy metals and trace elements in hair and urine of a sample of arab child-ren with autistic spectrum disorder. Maedica (Buchar). 2011 Oct;6(4):247-57;

8. Braun JM, Kahn RS, Froehlich T, et al. Exposures to en-vironmental toxicants and attention deficit hyperactivity disorder in U.S. children. Environ Health Perspect. 2006 Dec;114(12):1904-9;

9. Rochester JR. Bisphenol A and human health: a review of the literature. Reprod Toxicol. 2013 Dec;42:132-55. doi: 10.1016/j.reprotox.2013.08.008. Epub 2013 Aug 30.

10. Johnson KJ, Heger NE, Boekelheide K. Of mice and men (and rats): phthalate-induced fetal testis endo-crine disruption is species-dependent. Toxicol Sci. 2012 Oct;129(2):235-48. doi: 10.1093/toxsci/kfs206. Epub 2012 Jun 14;

11. Venerosi A, Ricceri L, Tait S, et al. Sex dimorphic beha-viors as markers of neuroendocrine disruption by en-vironmental chemicals: the case of chlorpyrifos. Neu-rotoxicology. 2012 Dec;33(6):1420-6. doi: 10.1016/j.neuro.2012.08.009. Epub 2012 Aug 29;

12. Schecter A, Lorber M, Guo Y, et al. Phthalate concen-trations and dietary exposure from food purchased in New York State. Environ Health Perspect. 2013 Apr;121(4):473-94, 494e1-4. doi: 10.1289/ehp.1206367. Epub 2013 Feb 15.

13. de Cock M, Maas YG, van de Bor M, et al. Does peri-natal exposure to endocrine disruptors induce autism spectrum and attention deficit hyperactivity disorders? Review. Acta Paediatr. 2012 Aug;101(8):811-8. doi: 10.1111/j.1651-2227.2012.02693.x. Epub 2012 May 7.

Praktische tips

• Gebruik bij het eten en drinken zoveel mogelijk gerei van glas, roestvrijstaal of steen;

• Vermijd voedsel en dranken uit plastic of blik;

• Bewaar voedsel zo min mogelijk in plastic. Gebruik bij-voorbeeld roestvrijstalen of glazen drinkflesje;

• Verwarm eten niet in plastic bakjes (magnetron) en laat een plastic drinkflesje niet op een zomerse dag in de auto liggen;

• Beperk het gebruik van vette vis zoals zalm en makreel tijdens de zwangerschap en bij kinderen met gedrags-problemen. Suppletie van gezuiverde omega-3-prepa-raten is dan aan te raden om aan voldoende omega-3-vetzuren te komen. Noten en wild (vlees) bevatten ook omega-3-vetzuren;

• Eet alleen vlees van biologische oorsprong en het liefst van biologisch-dynamische oorsprong.

CConclusie We staan tegenwoordig via diverse wegen bloot aan zeer veel gifstoffen. Deze stoffen hebben zeer veel negatieve effecten op onze gezondheid. Met name voor kinderen die volop in ontwikkeling zijn, zijn de gevolgen ernstig. Blootstelling aan deze stoffen dient al tijdens de zwan-gerschap zoveel mogelijk vermeden te worden. Eén van de manieren om dit te doen is door over te stappen op het eten van biologisch dynamische voeding.

Kinderen met gedragsproblemen of hormonale aandoe-ningen zouden goed onderzocht moeten worden op een eventuele belasting met gifstoffen. Als er reeds een be-lasting is, is het van groot belang het ontgiftingssysteem te ondersteunen met vitaminen en mineralen. Zo zorg je ervoor dat deze stoffen effectief het lichaam kunnen verlaten.

Page 26: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

26

Nieuws uit de research

Pepermuntolie effectief bij prikkelbare darmsyndroom Ook in een meta-analyse van vijf placebo-gecontroleerde ge-randomiseerde dubbelblinde studies blijkt pepermuntolie zeer effectief te zijn bij prikkelbare darmsyndroom (Irritable Bowel Syndroom, IBS).

In deze nieuwe rubriek bespreek ik uitsluitend gerandomiseerd onderzoek en bijbehorende meta-analyses. Daarbij zal ik steeds trachten een behandelprotocol op hoofdlijnen aan te geven, uiteraard weer op basis van eerder verricht gerandomiseerd onderzoek.

Individuele aanpassing door een deskundig orthomoleculair arts raad ik ten alle tijden aan.

Redactioneel commentaar:Bij het prikkelbare darmsyndroom raad ik driemaal daags 50 mg pepermuntolie aan. Daarnaast zijn melatonine (3 mg per dag), psylliumvezels, bepaalde probiotica en ondersteuning van Traditioneel Chinese Geneeskunde (TCM) in randomised controlled trials eveneens effectief gebleken. Voor peper-muntolie is het bewijs tot op heden het sterkst.

SStudie: Khanna R. et al; J Clin Gastroenterol 2013, Oct. 4; PMID 4100754.

SStudie: Vinson JA et al; Diabetes Metab Syndr Obes. 2012; 5:21-7:PMID 22291473.

MMeer informatie: Glutaminemetabolisme, een eye-opener bij elke orthomoleculaire behandeling (monografie nr. 117).

Bestellen: www.fache-instituut.be/webshop of [email protected]

Groene koffiebonenextract bevordert afvallen Groene koffiebonen zijn zeer rijk aan chlorogeenzuur. Uit on-derzoek blijkt dat een extract van groene koffiebonen afvallen bevordert. Proefpersonen kregen 22 weken lang dagelijks een supplement met 700-1050 mg chlorogeenzuur. Dit resulteer-de in een gewichtsverlies van 5 kg. Indien het placebo-effect werd meegenomen dan werd het gewichtsverlies 8 kg.

Redactioneel commentaar:Reeds bij 200 mg chlorogeenzuur per dag is gewichtsver-mindering te zien. De drie effectiefste manieren om af te vallen zijn: minder eten en meer bewegen, groene koffiebo-nenextract en hydroxycitroenzuur (zit in Cambogia, gutte-gomboom). Andere gerandomiseerde onderzoeken(RCT’s) toonden de effectiviteit van gewichtsreductie van: chroom, groene thee, 5-hydroxytryptofaan (5http), pyruvaat, psylli-umvezels en guargom.

MMeer informatie: Vermageren met het orthomoleculair concept van het Faché Instituut (monografie nr. 108).

Gezondheidsboekje nr.1: “Jij kunt slank en gezond blijven”.

Bestellen: www.fache-instituut.be/webshop of [email protected]

E . Va l s t a r

Page 27: Of104web

104 / januari - februari ‘14

27

Nieuws uit de research

Q10 vermindert tandvleesontsteking Bij tandvleesontsteking blijkt lokaal aangebrachte coenzyme Q10 een significante verbetering te geven.

Vitamine C verlaagt kans op pneumonie Deze meta-analyse laat zien dat extra vitamine C (1 gram per dag) de kans op pneumonie verlaagt en bij een bestaande pneumonie de ernst ervan vermindert.

Bestrijding diabetische neuropathie met alfaliponzuur Uit een meta-analyse blijkt dat als twee weken lang dagelijks alfa-liponzuur intraveneus wordt gegeven in een dosering van 300-600 mg dit ondubbelzinnig relevant is ter bestrijding van diabetische neuropathie.

Redactioneel commentaar:Of bij tandvleesontsteking net als bij de meer expliciete peri-odontitis ook twee keer 25 mg coenzym Q10 oraal werkzaam is weet ik niet. Waarschijnlijk wel. Coenzym Q10 kan oraal het beste in de emulsievorm en als ubiquinol genomen wor-den (beste bioavailability).

Redactioneel commentaar:Dit resultaat geeft aan waarom men (specifiek ouderen) ex-tra vitamine C moeten nemen. Dit onderzoeksresultaat is anders dan met betrekking tot verkoudheid: extra vitamine C verlaagt niet de kans op een verkoudheid, maar verkort de duur van de verkoudheid met slechts een halve dag.

Redactioneel commentaar:Oraal gegeven alfa-liponzuur werkt ook. Het effect van de alfa-liponzuur is beter naar mate de diabetes beter is inge-steld. Alfa-liponzuur helpt tevens de bloedglucosespiegel bij type-2-diabetes te reguleren. Daarnaast zijn voor diabeti-sche neuropathie van belang: • handhaaf goede magnesiumspiegels (suppleer 2 keer 200

mg per dag)• geef zinkcitraat 15 mg per dag (zowel magnesium als zink

zijn op zichzelf ook van belang voor de bloedglucoseregu-latie bij diabetes type 2).

• suppleer dagelijks vitamine B6 (niet meer dan 50 mg in to-taal per dag ; bij kinderen minder) en 1000 mcg vitamine B12.

Het allerbelangrijkste is dat neuropathie zoveel mogelijk voorkomen wordt door een goede instelling van de diabetes met behulp van antidiabetica en voedingsadviezen.

SStudie: Han T et al; Eur J Endocrinol. 2012 Oct;167(4):465-71; PMID 22837391.

SStudie: Chatterlee A et al; J Indian Soc Periodontol 2012 Oct; 16(4):539-42; PMID 23493408.

SStudie: Hemila H en Louhiala P; Cochrane Database Syst Rev. 2007 Jan 24;(1):CD005532 ; PMID 17253561.

MMeer informatie: Breedspectrumwerking van ubiquinol (Coënzym Q10) bij chronische ziekten (monografie 87)

Orthomoleculaire benadering van tandheelkundige pathologieën (monografie 113)

Bestellen: www.fache-instituut.be/webshop of [email protected]

MMeer informatie: Griepinfecties (monografie 11).

Bestellen: www.fache-instituut.be/webshop of [email protected]

MMeer informatie: Diabetes (monografie nr. 9).

Hypoglycemie, een miskende metabole stoornis (monografie 115).

Bestellen: www.fache-instituut.be/webshop of [email protected]

E . Va l s t a r

Page 28: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

Fytotherapie P h i l i p p e G e ra rd

28

Fytotherapie bij leer- en gedragsstoornissen van kinderen

Sommige kinderen vallen op door dromerig, apathisch gedrag. Ze vergeten gemakkelijk en hebben moeite om zich goed

te organiseren. Anderen lijken niet te luisteren als ze direct aangesproken worden of slagen er niet in hun schoolwerk

af te maken. Als er afwijkend gedrag wordt vastgesteld, moet er worden ingegrepen: dit zijn de kinderen die worden

gepest, uitgelachen of uit de groep verstoten. Het lijkt bijna onmogelijk om leer- en gedragsstoornissen van kinderen en

adolescenten met geneeskrachtige planten te behandelen. En toch lukt het! In dit artikel leest u welke fyto-aromathera-

peutische middelen effectief kunnen worden ingezet.

Leer- en gedragsstoornissen komen vaak bij kinderen voor en beslaan een heel brede waaier van aandoeningen. De nieuwe DSM-V geeft er een gedetailleerde indeling van. In de fytotherapie worden een aantal planten steevast voor dit soort syndro-men aangewend, waarbij volgende indeling wordt gehanteerd:

Leerstoornissen

• Het onoplettende type. Dit is het type kind waarbij vooral sprake is van ernstige en aanhoudende aandachtszwakte (moeite om de aandacht in het hier-en-nu te houden, dro-merig type). Er is ook een fysische loomheid, die later zelfs CVS-achtig worden kan. Bij dit type kind werken vooral de opwekkende, krachtgevende planten. Twee opmerkelijke combinaties: wilde kastanje bladeren met kaneelbast en basilicumbladeren met muntblad. Beide combinaties kun-nen als thee worden toegediend.

Thee van wilde kastanjebladeren

Paardenkastanjeblad (gedroogd) 75 gKaneelbast 25 g

Snijd de gedroogde kastanjebladeren in stukjes. Breek een kaneelstokje in kleine stukjes van ongeveer 2 mm. Meng de kastanjebladeren en de stukjes kaneelstok door elkaar. Neem één plat afgestreken soeplepel van het mengsel voor ½ l gekookt water. Laat het theemengsel tien minuten trekken en drink de thee gedurende de dag (warm of koud).

Thee van basilicum en muntBasilicumblad (gedroogd) 50 gMunt (gedroogd) 50 g

Snijd de gedroogde basilicum- en muntbladeren fijn en meng ze door elkaar. Gebruik één plat afgestreken soep-lepel van dit mengsel voor ½ heet water. Laat de thee tien minuten trekken en drink het op gedurende de dag (warm of koud).

Vanaf welke leeftijd behandelen en welke dosering?De in dit artikel besproken aandoeningen behandel je vanaf de leeftijd van zes jaar. Dan geef je ¼ liter thee per dag, vanaf de puberteit ½ liter.

Vanaf zes jaar geef je slechts één druppel essentiële olie per dag, bij voorkeur na het ontbijt. Vanaf de puberteit kan dat worden verhoogd naar twee druppels: één drup-pel na het ontbijt en één druppel om vier uur ‘s middags, na thuiskomst van school. Geef de druppel op een koekje en laat het kind erna wat drinken!

Page 29: Of104web

104 / januari - februari ‘14

FytotherapieP h i l i p p e G e ra rd

29

• Het hyperactieve, impulsieve type. Bij dit kind is vooral sprake van ernstige en aanhoudende impulsiviteit en hy-peractiviteit met aandachtstekort, wat betekent dat ie-mand onvoldoende aandacht kan schenken aan de omge-ving. Daardoor is concentratiegebrek het meest typisch symptoom. Er is niet alleen lichamelijke, maar ook innerlij-ke onrust. Vaak worden onwillekeurige bewegingen of tics gezien. Voor dit kind zijn kalmerende planten geschikt, die vreemd genoeg tegelijk de breinactiviteit ondersteunen en verbeteren: valeriaanwortel, wilde kamillebloemen en melissebladeren. De kruiden kunnen als een thee worden toegediend.

Thee valeriaan, kamillebloemen en melissebladeren

Valeriaanwortel 30 gKamillebloemen (gedroogd) 30 gMelissebladeren (gedroogd) 30 g

Eén plat afgestreken soeplepel van dit mengsel in gelijke delen is voldoende voor ½ heet water. Laat tien minuten trekken en opdrinken in de loop van de dag (warm of koud). Valeriaanwortel koop je in stukjes, de kamillebloe-men en de melisseblaadjes als één geheel.

Gedragsstoornissen

• Obsessies, doemdenken, dwanggedachten, hypersen-

sitiviteit en waanideeën, zelfs tot borderline-persoonlijk-

heidsstoornis. Vreemd gedrag met het opzoeken en koes-

teren van eenzaamheid of afzondering. Te sterke geuren en

geluiden werken zeer storend.

Aromatherapie kan in deze gevallen uitkomst bieden, spe-

cifiek tea tree gecombineerd met gember en nootmuskaat.

Maak een mengsel van de pure essentiële oliën (zie kader).

Geef 2 x daags 1 druppel van het mengsel, bijvoorbeeld op

een koekje.

• Autisme en aanverwante aandoeningen, zoals het Asper-

ger-syndroom of autisme-spectrum-stoornissen. Verande-

ringen, zelfs de allerkleinste, in het leefpatroon worden als

onmogelijk ervaren en veroorzaken angst, zelfs paniek. Er

zijn hysterische uitbarstingen, soms paranoia en wanen.

Aromatherapie kan uitkomst bieden. Bij jongens is dat een

etherische olie van ravintsara en mirte, bij meisjes een

etherische olie van scharlei en melisse (zie kader). Advi-

seer een mengsel van beide etherische oliën, 2x daags 1

druppel van het mengsel op een koekje en opeten. De cor-

recte dosis is 1 mg per kg lichaamsgewicht.

Mengsel van etherische olie (EO) maken

Mengsel van tea tree, gember en nootmuskaat in de vol-

gende verhouding:

Tea Tree EO 7 ml

Gember EO 2 ml

Nootmuskaat EO 1 ml

Mengsel van ravintsara en mirte in de volgende verhouding:

Ravintsara EO 6 ml

Mirte EO 4 ml

Mengsel van scharlei en melisse in de volgende verhouding:

De EO’s meng je in deze verhouding:

Scharlei EO 8 ml

Melisse EO 2 ml

Zijn essentiële oliën toxisch om in te nemen?

Nee hoor! Alles hangt af van de dosis, die dien je te res-pecteren! Voor een berekening van die dosis (1 mg per kg lichaamsgewicht) geldt min of meer: van 6 - 12 jaar geef je één druppel per dag, vanaf 12 jaar 2 druppels per dag.

De etherische oliën die in dit artikel genoemd worden, bevatten geen toxische bestanddelen en zijn veilig. Let wel, de smaak is steeds wat sterk en vreemd. Daarom het voorstel om de etherische olie te geven via een koekje en erna wat te drinken. Bij maagklachten helpt het om op een pepermuntje te zuigen: dat neemt snel een gevoel van misselijkheid weg.

Thee of … een infuus drinken

Wat we thee noemen is eigenlijk een infuus van ge-droogde kruiden. Er is echter een verschil tussen ge-neeskrachtige thee en ‘genots’thee. Geneeskrachtige thee is sterker, laat je duidelijk langer trekken en smaakt ietwat minder lekker. Je zou de dagdosis in één keer kun-nen opdrinken. Of je drinkt een kopje en zet de rest in de koelkast voor later op de dag. Koud is geneeskrachtige zeker genietbaar en heeft ze dezelfde werking als warm opgedronken. Maak de thee iedere dag vers en bewaar ze koel!

Page 30: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

Fytotherapie P h i l i p p e G e ra rd

30

Wilde kastanjebladerenDe wilde kastanje noemen we ook de paardenkas-tanje. De noten gebruiken we niet, ze zijn niet lekker en daarenboven giftig. De bladeren worden wel ge-bruikt, ze stimuleren de breinfunctie. Het betreft specifiek de cognitieve ca-paciteiten die gericht zijn op het verwerven van kennis. Het geheugen speelt bij “het weten” uiteraard een zeer belangrij-ke rol. Echter tijdens het leerproces is aandacht ook belang-rijk, de concentratie, de graad van focus en de waakzaamheid. Helder inzicht geeft betere leer- en studeermogelijkheden, vergemakkelijkt de memorisatie en vergroot de capaciteit er-van. Onwetendheid heeft implicaties, gevolgen en beperkin-gen, onbegrip en vervagende herinneringen. De inhoudsstof van wilde kastanjebladeren is kaempferol, een flavonoïd dat we ook in de Ginkgo biloba aantreffen [2,3].

KaneelbastDe “Cinnamomum verum”-soort wordt meestal slechts 18 m hoog en kan soms lager takken krij-gen, tenzij we dit tijdens de groei verhinderen. De stam wordt tot 60 cm dik. In de schors bevinden zich de oliecellen, met een zeer sterk geurende essentiële olie, die vooral cinnamaldehyde bevat. Deze oliecellen bevinden zich in het floeem (vaatbundels van planten). De vruchten zijn zwarte, ellipsoïdale besjes. Van deze boom gebruiken we vooral de schors: de binnenbast van de stam wordt los-gemaakt en ontdaan van alle buitenste lagen, inclusief de kurklaag [4]. Tijdens het drogen in de zon, krult de bast zich op in rolletjes of stokjes en wordt ze geelbruin [3]. De kaneel-boom, die heel oud is, heeft zich in de loop van vele eeuwen gehandhaafd in tropische gebieden, waar enorm veel infec-tieuze organismen voorkomen: bacteriën, virussen, zeer veel schimmels en insecten. Gedurende al die tijd heeft deze boom inhoudsstoffen aangemaakt die al deze belagers aan kan: cinnamaldehyde, eugenol en vele andere, die allen sa-men langzaam maar zeker het verder leven van de boomsoort heeft gewaarborgd. Kaneel staat dus garant voor het ontzet-tende doorzettingsvermogen van de plant: overleven was de zaak, en die is geslaagd. Deze boom is doordrongen van over-levingsdrang en kracht.

BasilicumBasilicum is erg belangrijk bij de behandeling van hyperki-nesie bij kinderen. Basilicum heeft een “stuwend” effect en het stimuleert de geestelijke vermogens zoals concentratie,

leercapaciteit en aandacht. Basilicum kan goed worden gecombineerd met planten als munt en rozemarijn. Bij een depressie kan het gebruikt worden in geval van uitputtingsdepressies: wanneer niet alleen de ge-moedstoestand onder peil zit, maar ook de adrenaline- en noradrenalinegehaltes. Dit zijn die depressies, waarbij de persoon steeds maar moe is en voortdurend in bed kruipt [5,9].

MuntMunt (pepermunt, Mentha piperita) is een stimulans van het centraal zenuw-stelsel bij ADHD, ADD en hyperkinesie door de invloed op geheugenfunc-ties, leerprocessen en emo-ties. Muntthee bevat alle frisheid van de verse muntblaadjes. Munt is een concentratieverhogende plant met direct resul-taat; mentaal werkt het in op het intellect. De opname en de verwerking, maar ook de beoordeling van nieuwe indrukken en ideeën verloopt juister, correcter en realistischer. Met aangescherpt inzicht gaat men op zoek naar informatie om zijn project te onderbouwen, niet om het af te breken, zoals nogal dikwijls voorheen het geval was. Omdat munt de stu-diecapaciteit en het aanleren vergroot, slagen we makkelij-ker in ons onderzoek. Het bewustzijn sterkt je, en na diepe bezinning kun je gelijk wie overtuigen, ook jezelf. In eer en geweten vind je de moed om het enthousiasme om te zetten in hartstocht [1,2].

ValeriaanAls angstwerend middel is valeriaan een nuttige aanvulling bij elke psycho-therapie. Het verbetert de geestelijke vermogens en is toch rustgevend is [2]. Valeriaan helpt bij stress-situaties met zenuwachtigheid, angst en verwardheid. Bij-zonder nuttig is het ook in geval van een verminderde zelf-verzekerdheid, zelftwijfel of onzekerheid. Examenangst en plankenkoorts zijn bijzondere indicaties, omdat het geheugen toeneemt, terwijl de faalangst verdwijnt [3,4]. Deze wortel heeft een lange traditie voor het centrale zenuwstelsel tegen stress en zenuwachtigheid. Ze geeft een goed gevoel, maar is ook een breinactivator in de cognitieve geneeskunde. Het wordt ingezet bij stresssituaties met zenuwachtigheid, angst en verwardheid.

Page 31: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

FytotherapieP h i l i p p e G e ra rd

31

Wilde kamilleDe kalmerende effecten van Matricaria chamomilla zijn te wijten aan bisabolol. Toepassingsgebieden van wilde kamille zijn: overbe-zorgdheid, angst en paniek, onrust, onrustigheid, ze-nuwachtigheid, gevoel van onbehagen, overdrijvingen, onte-vredenheid, aanhoudend waken, hevig gedrag met: spontane huilbuien, prikkelbaarheid, nervositeit, slaapproblemen en bijvoorbeeld angsten [5,10].

Tea treeTea Tree is niet alleen een immunostimulans doch ook een algemeen stimulans. Tea tree is versterkend in geval van chronische lus-teloosheid, mentale ver-moeidheid en nerveuse zwakte. Doemdenkers ont-wikkelen een gedachtegang die uiteindelijk een obsessie wor-den kan. Alles speelt zich af in de geest, emoties en gedachten, niet door uiting in handelingen of fysieke symptomen, zoals bij smetvrees, bijvoorbeeld. De dwangmatigheid krijgt een overheersend karakter. Wat er gebeurt, is dat sommige za-ken, gedachten of gebeurtenissen totaal buiten hun propor-ties getreden zijn. Dergelijke kinderen zien enkel problemen en besteden voortdurend aandacht aan “deze problemen” waardoor ze een steeds grotere omvang krijgen. De border-line-persoonlijkheidsstoornis is een psychische aandoening met kenmerken van psychotisch en depressief gedrag. Kin-deren met borderline zijn impulsief, denken vaak zwart-wit en reageren extreem. Tea tree is specifiek voor hen geschikt, vooral wat het zwart-wit-aspect betreft. Een kenmerk van de borderline-persoonlijkheidsstoornis is sterke wisselingen in stemmingen, gedachten en gedrag. Dit komt omdat een logi-sche gedachtegang over belevenissen ontbreekt of chaotisch wordt [6,8,10]. Veel angst en depressie komt voor, wat de di-agnose soms bemoeilijkt. Ook verslavingen, criminaliteit en zelfmoord komt voor. Al deze kinderen zijn echter in mindere of meerdere mate hooggevoelig.

GemberAls het kind bepaalde psychosen, depressies of gedragsstoor-nissen heeft dan is het leven in de maatschappij en het leven van elke dag moeilijk. Elke dag dient ge-structureerd te zijn, ja zelfs elk uur van de dag. Het kind dient begeleid te wor-den om een dagindeling op

te stellen, een soort gedetailleerd agenda, met een stevige en herkenbare structuur. Er moet elke dag een herhaling zijn van een aantal vaste items, en héél voorzichtig kan er af en toe iets “nieuws” aan toegevoegd worden. Dat “nieuws” is he-lemaal niets nieuws voor de medemens, maar voor dit kind wél. Gember geeft stabiliteit, fysische en psychische revival en vermindert de psychosomatiek van de verwardheid [6,10].

NootmuskaatJongeren kunnen via school, opleiding en ge-sprek, ontdekken welke ta-lenten ze hebben. Aanmoe-digingen moeten hen dan in de juiste richting sturen. Wanneer er gedragspro-blemen zijn, worden soms verkeerde beslissingen genomen. Zo’n situatie kan leiden tot een soort “burn-out”. Ontevredenheid en waardeloosheid lig-gen aan de oorsprong van dit “lege” gevoel. Burn-out-zijn is een uitzichtloze situatie, waarin verdere prestaties onmoge-lijk zijn. Het is een apathie zonder wilskracht. De etherische olie van nootmuskaat is in deze situatie heel krachtig: het geeft een positieve impuls aan wilskracht en verlangen. Een gevoel van irrealiteit maakt van een kind een wereldvreem-de persoon, met buitensporig gedrag en zonder binding met de medescholieren. Dit is een zeer pertinente indicatie van nootmuskaat: terugbrengen naar de werkelijkheid [12].

RavintsaraEen kind met een autisme-spectrum-stoornis heeft moeite om contact te leg-gen met eigen gevoelens en die van anderen. Meer specifiek is het een onmo-gelijkheid om die emoties te analyseren: het begrijpt niet goed wat er gebeurt. Het aanvaarden van veranderingen is daardoor erg verwarrend en moeilijk. Dergelijke kinderen sluiten zich liefst op in huis of kamer en vluchten in hun huis-werk: hard werken schrikt hen niet af. Heel dikwijls zijn ze wat onconventioneel of nonconformistisch. Vaak zijn het jongens; ze bewandelen graag paden waar ze niemand anders ont-moeten. Een dergelijke situatie duwt hen steeds verder in de eenzaamheid, die er één is van de eigen gedachtewereld. Ze blijven immers wél omringd door hun dierbaren, maar in hun gedachtengoed zijn ze geïsoleerd en eenzaam. Als ze tevens kwetsbaar zijn, kunnen ze onderhevig zijn aan melancholie, echter zonder dit te kunnen bestempelen als depressie. Ze verzinken in zwijgzaamheid en isolatie. Elke verandering die zich opdringt, betekent voor hen dan als het ware een revo-lutie of omwenteling: dit kunnen ze niet aan. Dit is het wer-kingsspectrum van de etherische olie ravintsara [5,8].

Page 32: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

Fytotherapie P h i l i p p e G e ra rd

32

MirteAls kinderen in de knoop zitten, combineren we de voorgaande etherische oliën met die van de mirte. Er is onbegrip en onduide-lijkheid, een vertroebelde geest. Het probleem kan van karakteriële aard zijn, of met de liefde te maken hebben, de schoonheid of de trouw. Dit zijn aspecten waar de mirte zo goed in is. Mirte kan goed bij jongens worden ingezet: mirte reguleert alles wat te ma-ken heeft met een testosteron-gestuurde problematische in-telligentie [9,10].

ScharleiHet evenwicht dat door de etherische olie van scharlei wordt veroorzaakt, omvat een rebels aspect, maar ge-compenseerd door een ze-kere sensitiviteit. Het is de etherische olie van de re-delijkheid en de matigheid en is typisch voor meisjes. De positiviteit ervan brengt wijs-heid en klaarheid in moeilijke situaties, waarbij men vol ener-gie, maar toch op een rustige manier, vooruit wil. In het brein dient er een mooi evenwicht te bestaan tussen het limbisch systeem, de zetel der emoties en de cortex, de rede of ratio. Deze moet in balans zijn. Het zijn twee kanten van een per-soonlijkheid, die beide waardevol zijn, maar niet zonder el-kaar dienen te bestaan, althans om een harmonische mens te vormen. Deze rede is zeer moeilijk in geval van bijvoorbeeld het syndroom van Asperger. De introductie van gevoeligheid wordt beter geaccepteerd door meisjes dan door jongens. Ditzelfde geldt voor de etherische olie van melisse, waarmee we de scharlei in deze context combineren [7].

Melissa Melisse is een rustgevende plant is. Kinderen met leer- en gedragsstoornissen zijn voortdurend in conflict met zichzelf en met ande-ren. De etherische olie van melisse geeft hen de rust die ze zo nodig hebben en geeft hen de mogelijkheid na te denken en te analyseren. Zich niet kunnen handhaven, niet op kunnen tegen bepaalde me-de-of tegenstanders (in de sport of op school bijvoorbeeld) of niet slagen in bepaalde zaken, ondanks grote inspanningen, veroorzaken psychisch conflict. Dat zijn goede toepassings-gebieden voor melisse [13,14].

RReferenties1. Britt,J. Peppermint. Silver Link Publishing, Peterborough,

UK (1992);

2. Hänsel. HAGERS HANDBUCH : Drogen. Springer Ver-lag, Berlin (1992);

3. Joseph Pizzorno & Michael Murray. Textbook of Natural Medicine. Churchill Livingstone Elsevier, (2006);

4. Hänsel, Sticher & Steinegger. Pharmakognosie - Phytop-harmazie. Springer-Verlag, Berlin, Germany (1999);

5. Franchomme & Pénoël. L’Aromathérapie Exactement. Roger Jollois Editeur, Limoges, France (1990);

6. Mojay,G. Aromatherapy for Healing the Spirit. Gaia Books Ltd., London, UK (1996).

7. Gerard,J. The Herbal. (1597);

8. Keim Loughran,J. & Bull,R. Aromatherapy Anointing Oils. Frog, Berkely, California, USA (2001);

9. Mailhebiau Philippe. La Nouvelle Aromatherapie. INSA, Lausanne, Suisse (1994).

10. Worwood Valerie Ann. The Fragrant Mind. Doubleday, Transworld Publishers, London, UK (1995);

12. Olajide,O.A. et al. Biological effects of Myristica fragrans (nutmeg) extract. Phytother. Res. 13, 344-345 (1999);

13. Ulbricht,C. et al. Lemon balm (Melissa officinalis L.): an evidence-based systematic review by the Natural Standard Research Collaboration. J. Herb. Pharmaco-ther. 5, 71-114 (2005);

14. Ballard,C.G., O’Brien,J.T., Reichelt,K. & Perry,E.K. Aro-matherapy as a safe and effective treatment for the management of agitation: the results of a double-blind, placebo-controlled trial with Melissa. J. Clin. Psychiatry 63, 553-558 (2002).

Page 33: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

Integrale geneeskundeH a yo B o l

33

Effecten van elektrosmog op kinderenTijd om wakker te worden!

W ist u dat Wifi-frequenties ongeveer gelijk zijn aan de microgolven die uit de magnetron komen? Wist u ook dat deze

frequenties in de megahertz lopen, terwijl onze hersenen op een frequentie tussen 1 en 38 Hertz fungeren? Dit

enorme verschil kan niet gezond zijn en wetenschappelijk onderzoek laat dit ook zien. Hoogfrequente straling veroor-

zaakt steeds meer klachten, vooral bij jonge kinderen omdat zij er het meest gevoelig voor zijn.

Heinrich Hertz was een Duitser die de frequentie van de aard, maar ook van apparaten definieerde in een beweging per se-conde; 1 hertz betekent dat iets een frequentie uitzendt van 1 pulsatie, golf of deeltje per seconde. De aarde geeft pulsa-ties af die liggen tussen de 7 en 8 Hz (7-8 cycles per seconde). Dat is niet veel als je bedenkt dat de hersenen die actief zijn een golflengte hebben tussen de 16 en de 38 Hz. Ga je in ont-spanning dan zakt het aantal Hz af naar 1-2 Hz.

Effecten op de celstofwisselingTegenwoordig staat ons lichaam en dat van onze kinderen bloot aan frequenties van wel 60 gigahertz en hoger. Dat be-tekent pulsaties van 60 miljard keer per seconde. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld is, zenden apparaten in een willekeurig huis of klaslokaal de hoogste frequenties uit, waarvan op de lange termijn nog niet duidelijk is wat de ef-fecten zijn op de celstofwisseling.

Omdat straling door de schedel heen dringt en een reactie aangaat met de cellen in het lichaam kan het gezondheids-klachten veroorzaken. De dikte van de schedel is medebepa-lend voor de doorlaatbaarheid ervan. Bij een halve millimeter komt de straling van een mobiele telefoon tot aan de andere kant van de schedel en bij een dikte van twee millimeter nog ‘slechts’ tot aan een kwart van het hoofd.

De gevolgen van elektromagnetische stralingHet gaat hier over zwakke elektromagnetische velden van mobiele telefoons, draadloze telefoons en WiFi die ernstige gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid van mens en dier. Het hormonale en neurale stelsel reageren op straling en als deze langer aanhoudt ontstaat schade aan het lichaam. Ziekten en klachten als chronische vermoeidheid, autisme, toename van allergieën en meervoudige chemische gevoe-ligheden, vroegtijdige dementie, DNA-schade, verlies van vruchtbaarheid en kanker kunnen mede veroorzaakt worden door straling. De reden hiervan is tweeledig; ten eerste werkt straling als een stoorzender, alsof je de radio niet goed afge-steld krijgt. En ten tweede verstoort straling de celcommuni-catie op een zodanige manier dat het lichaam langzamer her-stelt van indringers van buiten maar kan het ook minder goed toxines zoals pesticiden en zware metalen opruimen. Deze gevolgen zijn zichtbaar te maken met Levend Bloed analyse, thermografie en verschillende apparaten die op basis werken van bioresonantie. De MRI-scan verergert eerder de stra-ling gerelateerde klachten dan dat deze die zichtbaar maakt vanwege het feit dat MRI gebruik maakt van röntgenstraling. Twintig minuten in de MRI levert een gemiddelde stralings-belasting van circa 2 jaar.

Niet-thermische effectenErkend is dat het thermische effect van straling, met als ge-volg de opwarming van het (hersen)weefsel, leidt tot lichame-lijke schade. Hiervoor zijn, van overheidswege, normeringen gesteld ten aanzien van de hoeveelheid straling die een mo-biele telefoon mag afgeven. Deze normeringen betreffen de zogenaamde Specific Absorption Rate (SAR)waarden.Elektromagnetische straling heeft ook een niet-thermisch c.q. biologisch effect en deze kan ook schadelijk zijn voor de gezondheid. Straling afkomstig van Dect en mobiele telefonie hebben een hogere frequentie dan het lichaam normaliter te verwerken krijgt. Als het lichaam aan deze straling wordt blootgesteld probeert het zich hieraan aan te passen. Cellen raken in de war en, als het ware, de weg kwijt. Zij kunnen zich daardoor niet meer goed richten op hun eigenlijke taken met uiteindelijk diverse ziektebeelden tot gevolg.De effecten van straling gebeuren op het niveau van stra-ling waarvan onze overheid en de telefoonbedrijven zeggen

volwasseneschedeldikte: 2 mm

kind - 5 jaarschedeldikte: 1/2

mmkind - 10 jaar

schedeldikte: 1 mm

mobieletelefoon

hersenen

schedel

diepte van penetratie

4,49W/kg 3,21W/kg 2,93W/kg

Afbeelding 1. Deze illustratie geeft een beeld hoe diep straling de schedel in kan pe-netreren. Bij een schedeldikte van 0,5 mm gaat de straling van een mobiele telefoon en van een Dect-telefoon dwars door de schedel heen. (Bron: Institute of Electrical and Electronical Engineers’ journal on Microwave Theory and Techniques).

Hoe straling van de mobiele telefoon de hersenen binnendringt

Page 34: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

Integrale geneeskunde H a yo B o l

34

dat ze veilig zijn, omdat de straling te zwak is om significante thermische effecten te veroorzaken. Er wordt tot op heden geen rekening gehouden met de niet-thermische effecten van straling. Onze regering en gezondheidsautoriteiten zijn tot nu toe van mening dat er te weinig wetenschappelijke onderbouwing is voor bovengenoemde effecten van niet-ioniserende straling. Behalve hoogspanning met een lage fre-quentie maar met een enorm hoog voltage van zo’n 250.000 Volt wordt erkend als schadelijk. Dit verklaard waarom de Nederlandse regering wel bezig is met het uitkopen van men-sen die op minder dan 50 meter afstand van hoogspannings-kabels wonen.

Het menselijk weefsel kan slecht tegen pulserende velden. De wisselende velden genereren wisselende elektrische stromen die door de cellen en weefsels vloeien en structu-reel calciumionen uit celmembranen verwijderen, waardoor die gaan lekken. Vrijwel alle niet-ioniserende effecten van elektromagnetische straling kunnen worden verklaard door het lekken van celmembranen.

Het lekken van celmembranen heeft vooral een naar binnen lekken van vrije calciumionen tot gevolg, waardoor calcium-gevoelige enzymsystemen worden beïnvloed. Dit is het nor-male mechanisme waarmee cellen mechanische membraan-schade signaleren. Ze reageren door reactiemechanismen die de groei en reparatie stimuleren, met inbegrip van de MAP-kinase cascades, die het signaal versterken.

Als de schade niet te groot of te langdurig is, zien we een sti-mulering van de groei en lijkt het effect positief. Echter als de blootstelling voortduurt, worden deze mechanismen over-wonnen en is het resultaat uiteindelijk negatief. Dit fenomeen treedt zowel op bij ioniserende als bij niet-ioniserende stra-ling en wordt straling-hormese genoemd. Vooral kliercellen laten dit goed zien: kortdurende blootstelling stimuleert hun activiteit, blootstelling gedurende langere tijd veroorzaakt zichtbaar functieverlies.

ADHD en epilepsie elektrisch verklaardHet naar binnen lekken van calcium in de neuronen van de hersenen kan hyperactiviteit stimuleren en maakt dat kinde-ren minder goed in staat zijn om zich te concentreren, wat kan resulteren in ADHD-achtige klachten. Wanneer dit ge-beurt in de hersenen van ongeboren baby’s en jonge kinderen benadeelt dit het vermogen om sociale vaardigheden te leren en kan uiteindelijk autisme veroorzaken. Ook bij epilepsie slaat het elektrische systeem letterlijk op hol. De stress die wordt veroorzaakt door apparaten draagt zeker bij aan de ontwikkeling van epilepsie.

Elektromagnetische intolerantie Lekkage van de cellen van het perifere zenuwstelsel bij vol-wassenen zorgt voor foutieve signalen naar de hersenen. Dit resulteert in de symptomen van elektromagnetische intole-rantie (elektromagnetische overgevoeligheid). Sommige vor-men van elektromagnetische intolerantie kunnen het gevolg zijn van beschadiging van de bijschildklier, die het calcium in het bloed controleert en celmembranen meer ‘lekgevoelig’ maakt. Verdere blootstelling kan dan resulteren in sympto-men van elektromagnetische intolerantie. De ergste vorm hiervan is een epileptische aanval waarbij het gehele zenuw-gestel in shock raakt.

Verlies van calciumionenGSM-straling beschadigt het DNA indirect. De beschadiging vindt plaats door de lekkage van spijsverteringsenzymen uit lysosomen of door de productie van reactieve zuurstofsoor-ten (ROS) van beschadigde mitochondriale en plasmamem-branen. De gevolgen zijn vergelijkbaar met die van bloot-stelling aan gammastraling. Een teveel aan straling zorgt dus voor verstoring van de celcommunicatie door het verlies van calciumionen uit het celmembraan. Als calciumionen weglek-ken, is het niet zo vreemd als andere ionen, denk aan magne-sium, kalium en natrium ook van hun plaats afkomen.

Het elektropotentiaalNiet alleen enzymatische reacties worden verstoord, maar ook het zogenoemde elektropotentiaal. Het elektropotenti-aal zorgt ervoor dat de uitwisseling tussen de celzouten in evenwicht blijft. Als calcium de cel in wil moet er magnesium de cel uit en omgekeerd. Dit geldt voor heel veel chemische

Afbeelding 2. Schematische weergave van een celmembraan dat de afscheiding vormt tussen bloedbaan en hersenvocht.

Afbeelding 3. Deze afbeelding laat schematisch zien hoe een molecuul (3) via het membraan (4) door een celwand heen kan gaan.

Bloed-hersenbarrièreBloed-hersenbarrière

Page 35: Of104web

OF104 / januari - februari ‘14

Integrale geneeskunde

processen op celmembraanniveau. Nadat straling de werking van het celmembraan verstoord heeft, ontstaat de al veel langer bekende lekkende darm. Als de darm lekt, gaan ook de andere bloedbarrières lekken en komen moleculen met daarin virussen en bacteriën op plekken waar ze niet mogen komen. Dit kan een reden zijn voor hersenvliesontsteking bij kinderen, net als epileptische aanvallen, waarbij er sprake is van een neuraal systeem dat letterlijk in shock is. Het is ge-bleken dat bij lekke barrières van het respiratoire epitheel door elektromagnetische velden het risico van astma bij kin-deren vergroten; de opening van de bloed-lever-barrière kan gedeeltelijk verantwoordelijk zijn voor de huidige uitbraak van leverziektes. De opening van andere barrières, zoals de darmbarrière, kan vreemde stoffen uit de darmen in de bloedbaan toelaten. Hierdoor kunnen allergieën ontstaan; ook zijn er connecties gelegd met auto-immuunziekten zoals coeliakie, diabetes en reumatoïde artritis.

OplossingenHet omkeren van het proces van het weglekken van calciumi-onen is mogelijk, maar vereist wel deskundigheid van de the-rapeut en de juiste middelen die de mineralenbalans op een goede manier aanvullen. Daarnaast is het leven en werken in een stralingsarme omgeving zeer toe te juichen. Gelukkig zijn er nieuwe technologieën op de markt die vitaliseren en op deze wijze het lichaam beschermen. Zij blijken preventief en effectief te zijn en de werking is inmiddels geverifieerd door wetenschappelijk onderzoek. Kinderen horen zo min moge-lijk bloot gesteld te worden aan straling. Langer bellen dan vijf minuten is af te raden voor kinderen tot een jaar of zes-tien. Laptop, iPad en alles wat verder nog WiFi in zich heeft, hoort op tafel te liggen en niet continu in de hand. Digi-bor-den zouden geweerd moeten worden op scholen. Alles weer bekabelen zou een prima optie zijn. Zorg in ieder geval voor een stralingsarme slaapomgeving want in diepe slaap maakt het lichaam hormonen aan die niet aangemaakt worden in een omgeving met elektromagnetische straling.

Bekijk de volgende sites voor meer informatie:• www.earth-matters.nl/5/8851/gezondheid/ the-cooking-of-humanity • www.next-up.org/pdf/Adlkofer_Rudiger_Vienna_Scandal.pdf

• www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S0027510709003418

• www.stopumts.nl/doc.php/Artikelen/6441/redir

• www.floww.com/nl

AAuteursgegevensHayo Bol - www.hayobol.nl

Focused on Science, Driven by Nature

• Compleet natuurlijk en zuiver omega-3 vetzurencomplex• Uitstekende verhouding aan omega-3/omega-6/omega-9

van 15/1/6• Het unieke, gepatenteerde en koude extractieproces haalt

het allerbeste uit krill en laat alle componenten intact• Betere opname van de omega-3 vetzuren (EPA en DHA)

uit krillolie dan uit visolie waardoor een lagere daginname volstaat

• Dankzij het hoge gehalte aan astaxanthine zijn de omega-3 vetzuren extra beschermd tegen oxidatie

(de olie wordt niet ranzig)• Levert naast EPA en DHA ook andere interessante stoff en

zoals fosfolipiden, choline, astaxanthine, een uiterst actief marine fl avonoïde, vitamines A, E & D, zink en kalium

Waarom kiezen voor Neptune Krill Oil?

* Het gunstige eff ect wordt verkregen bij een dagelijkse inname van 250 mg EPA & DHA.

De omega-3 vetzuren EPA en DHA

dragen bij tot de normale werking van het hart.*

De vangst voor de productie van NKO verloopt volgens de akkoorden van het CCAMLR

Focused on Science, Driven by Nature

Dit product is verkrijgbaar bij: Nutrisan bvbaEgide Walschaertsstraat 22 bus i | 2800 MechelenTel. +32 (0)15 21 51 00 | [email protected]

Neptune Krill OilMaak de juiste keuze in uw omega-3 preparaat,

kies voor krillolie van topkwaliteit!

• Zware metalen, PCB’s, dioxines en pesticiden liggen ruimschoots onder de strengste internationaal aanvaarde limieten

• Wetenschappelijk bewezen kwaliteit

• Geen vissmaak of oprispingen

• Heel stabiel product

Samenstelling per softgelNeptune Krill Oil (NKO®) 500 mg

Dosering 1 à 2 softgels per dag, bij voorkeur tijdens het ontbijt

60 softgelsCNK 2256-394

NUT 912/16PRIJS €27,95

180 softgelsCNK 2705-440NUT 912/16PRIJS €74,95

nutrisan_advA5portrait.indd 2 20/11/13 12:39

Page 36: Of104web

januari - februari ‘14 / 104

Een kind heeft de perfecte speech voor zijn ouder

Een kind spiegelt met bepaald gedrag een eigenschap die de ouder ook heeft of die de ouder juist helemaal niet meer

heeft. Dit is de verbluffende uitkomst van een ruim achttien jaar durend onderzoek van Janita Venema. Zij ontwik-

kelde de methodiek PresentChild®, waarmee ze de overeenkomsten onderzocht tussen de persoonlijkheids- ontwikke-

ling van een ouder en die van een kind.

Deze methodiek maakt duidelijk dat kinderen zich net zo in-tens en actief inzetten voor ons levensgeluk als wij dat voor hen doen. Helder en nauwkeurig geven zij met hun gedrag aan wat hun ouders nodig hebben op hun levensweg. Een kinder-tolk® ‘vertaalt’ (metaforisch/figuurlijk) deze signalen, zodat de ouder begrijpt wat er in zijn eigen leven gevraagd wordt. Door te handelen naar die boodschap, die onbewust en zon-der woorden uitgezonden wordt, worden de ouders weer liefdevolle, krachtige mensen en evenwichtige opvoeders. Het mooie is dat initiatieven die ouders in hun eigen leven ondernemen niet alleen henzelf ten goede komen maar ook direct positief doorwerken op het welzijn van de kinderen.

“Problemen van je kind of het nu gaat om AD(H)D, angsten, darm- of KNO-klachten of problemen op school, raken je als ouder enorm”, legt Hanneke van de Grint, die de Present-Child® methodiek met succes in haar eigen praktijk als kin-dertolk® toepast, uit. “Het liefst zou je de problemen van je kind willen ‘overnemen´. Je wilt immers niets liever dan dat je kind gezond en gelukkig is. Daar doe je alles voor! Kinderen hebben hetzelfde voor met jou als ouder. Zij willen ook niets liever dan dat jij gezond en gelukkig bent.”

“Als volwassenen hebben wij door schade en schande geleerd te ‘overleven’ bij tegenslagen. Het gevolg is echter vaak dat we hierdoor maar ‘half leven’. Onze kinderen voelen dit feil-loos aan en haken hier op in met hun gedrag. Mij is in de loop van de jaren duidelijk geworden dat kinderen in het bijzonder reageren op die delen in ons, die wij ons als ouder niet bewust zijn. Het zijn deze delen, soms zelfs uit onze eigen kindertijd, pijnlijke ervaringen met ouders, familie, leerkrachten, die zij gaan spiegelen.”

Uitleg methodiekAls kindertolk® laat je de ouder vertellen over zijn/haar kind. Daarna wordt dit verhaal ´vertaald’ naar het leven van de ouder. Het bijzondere is dat er altijd aspecten zijn die direct raken bij de vertaling; “Oh, nu snap ik waarom ik altijd…,” het ‘kwartje’ valt. Het is prachtig om te zien dat alleen al door be-wustwording bij de ouder(s) het beter gaat met het kind! Las-tig gedrag of klachten bij het kind verminderen of verdwijnen zelfs. Afhankelijk van de situatie kunnen meerdere gesprek-ken volgen om de veranderingen goed te verankeren.

Orthofilosofie H a n n e ke va n d e G r i n t

36

AAuteursgegevensHanneke van de Grint (1965, www.calendulamassage.com)

is Kindertolk®, Life-coach, Magnetiseur, Masseur,

Sensi-therapeut en Stervensbegeleider.

Page 37: Of104web

Orthofilosofie

PraktijkvoorbeeldenGedurende haar opleiding tot kindertolk®, werd Hanneke zich telkens meer bewust van het spiegelen van haar ei-gen dochter. “Als ze nu ergens pijn heeft, zegt ze tegen mij; “Mam, ik heb hier pijn, is het jouw pijn of is het mijn pijn”. Dat komt meteen binnen en vraagt om actie van mijn kant. Zodra ik het bevestig naar mijzelf en naar haar, is bij haar de pijn meteen weg.”

“Als ze met dingen op school worstelt, met vriendinnen of thuis, leg ik dat aan mijzelf en mijn man voor. Niet als schuld, maar welk gedrag vertonen wij, waarom zij zo re-ageert. Maar mijn dochter is ook een puber. Je moet je daarom ook altijd afvragen of dit al dan niet bij haar ‘ont-wikkeling’ hoort.

Een moeder vertelt: “Ze heeft al drie weken oorpijn, we hebben er alles aangedaan, maar niets helpt. Ze ligt er wakker van en op school geeft het stress omdat ze niet goed hoort en onzeker wordt”. Ik vertaal de zinnen voor haar en geef het aan haar terug. “Is er iets dat je niet wilt horen, omdat het pijn doet? Wat brengt jou uit je even-wicht, maakt je onzeker? Het bleek dat zij het niet naar haar zin had op haar werk, waar ze parttime werkte. Ze had het idee niet volledig mee te tellen. Complimenten van collega’s hoorde ze niet en ook opmerkingen dat ze nu fijn meer tijd had voor haar kinderen, kwamen niet bij haar binnen. In tegendeel, ze ervoer het juist als kritiek! Ik leerde haar te luisteren naar wat haar kind haar duide-lijk wilde maken. Ze dacht dit rationeel goed te kunnen, maar kreeg nu de handvaten precies de puzzelstukjes op de juiste gevoelige plekken te leggen. Na twee dagen was de oorpijn voorbij!

Haar zoon had ADHD, vertelde een andere moeder. “Hij is vaak druk en heel snel afgeleid. Als ik iets aan hem vraag, luistert hij niet, net als op school. Als we vaak din-gen samen doen, draaft ie al snel door. Ik heb al zo weinig tijd, dus een strakke planning en wil dan dat het leuk is. Eigenlijk maakt niets hem rustig en vrolijk.” De vertaling van een aantal zinnen gaf haar helderheid. Ze luisterde slecht naar de signalen van haar kind. Er was altijd wel iets dat haar echt afhield van datgene wat echt belangrijk was op haar (levens)school. Grenzen stellen aan haarzelf. Tijd maken voor rust en ontspanning en tijd maken voor werken. “Oooh, het gaat echt over mij,” zei ze. Als kind was ze altijd erg verdrietig, huilde ’s nachts hartverscheurend en kon daarom nooit slapen. Haar ouders hadden een zaak aan huis, geld genoeg, maar altijd druk, ook tijdens vakanties en dus geen tijd voor haar. Ze waren altijd be-zig, maar er nooit voor mij, echt voor mij,” zei ze en begon hartverscheurend te huilen. Ik vroeg haar om een teke-ning of collage te maken van het ‘verdrietige kind’ en die, zichtbaar voor haar in huis neer te zetten. Ze was een paar weken in de ‘rouw’, maar heeft haar draai weer gevonden. Tijdens schooluren werkt ze, maar is er daarna helemaal voor hem. Afspraken over uitjes van iedereen in het gezin worden duidelijk met elkaar gecommuniceerd, gerespec-teerd en vastgelegd in de agenda. Als hij druk wordt, be-noemd ze dat en daarna vraagt ze of ie misschien ergens verdrietig over is. Hij is een levendige jongen, maar laat nu ook zijn zachtere kant zien. Op school gaf de juf aan dat hij beter bij zichzelf bleef en geconcentreerder was. “En oh ja’, zei ze bij het weggaan. “We eten nu met zijn al-len ’s morgens aan tafel en er gaat gewoon een boterham, vruchtensap of fruit mee naar school. Geen zoete koek of een pakje drinken meer.

Meer weten? Bel 052 48 43 00of surf naar ojibwa.be

NATAOSK E Y N U T R I T I O N

WWW.NATAOS.COM

De meesten onder ons kennen de essentiële vetzuren omega-3 en omega-6 evenals het niet essentiële maar goede omega-9 vetzuur. Een andere groep niet-essentiële vetzuren staat bekend als de omega-7’n. Duindoornbessen zijn in hoofdzaak een bijzonder goede bron van omega-7 vetzuren. Omega-7 van duindoorn bevat ook tientallen fytonutriënten die de huid2 voeden en de gezondheid van de spijsvertering3 en inwendige huid ondersteunen. De bessen bevatten een volledig spectrum vitamine E, zowel tocoferolen als tocotriënolen. Vitamine E4 en de fytosterolen5 in omega-7 worden verondersteld een belangrijke rol te spelen bij de bescherming van de lichaamcellen tegen oxidatieve stress.

Waarom O-7 Superior van Nataos?• bevat een bijzondere koudgeperste, non GMO, duindoornolie, bekomen door mid-

del van CO2 extractie, waardoor de hoge kwaliteit wordt behouden.

• bevat een uitermate hoog gehalte aan omega-7 vetzuren uit maar liefst 1370 mg duindoornolie en 0,224 mg Biotine per 2 capsules. Biotine draagt bij tot de instand-houding van gezonde slijmvliezen, huid en haar.

O-7 SUPERIOR INTRODUCTIEBON -€2,5

1Biotine draagt bij tot de instandhouding van gezonde slijmvliezen, huid en haar.

1 EFS

A ID

118,

121, 2

876,

115 •

2 EFS

A ID

2068

•3 EF

SA ID

2543

•4 EF

SA ID

160,

162,

1947

•5 EF

SA ID

2067

O-7 SUPERIOROmega-7 vetzuren verrijkt met biotine1

O-7 superior van Nataos is nu verkrijgbaar in de betere na-tuurvoedingswinkel of apotheek met €2,50 retour op de normale aankoopprijs van €24,89 voor 60 capsules. Stuur uw origineel aankoopticket met de streepjescode van de verpakking met uw volledige naam, adres en rekeningnr op naar: Ojibwa/De Roeck, Bootdijkstraat 68, 9220 Moerzeke en u krijgt het bedrag van €2,50 op uw rekening gestort. *Deze aanbieding is geldig tot en met 31 maart 2014.

OJ-adv 268 x 90_07superior.indd 1 22/01/14 12:08

Page 38: Of104web

SEPTEMBER / OKTOBER 2013JAARGANG 18

N R . 1 0 1

Lekkende VA K T I J D S C H R I F T

VOEDING BIJ

HyPERPERMEABIlITEIT

VAN DE DARM

lEKKE DARMEN,

EEN OOSTERSE

INTERVENTIE

lEKKENDE DARM

SyNDROOM STERK

ONDERKEND

Zwangerschap

70| | |J

aa

Rg

an

g

10a

ug

us

tus

/ s

ep

tem

be

r 2

013

NOVEMBER/DECEMBER 2013JAARGANG 18

N R . 1 0 2

VA K T I J D S C H R I F T

DEpRESSIEEN HETENDORFINESy

DOORBREEKDE STIlTE RONDJE DEpRESSIE!

DE pRESSIE,DEpRI OFECHT DEpRESSIEF?

Depressie

Elektromagnetische belasting

71| Prijs € 10,50 |J

aa

Rg

an

g

10o

kto

be

r /

no

vem

be

r 2

013

JANUARI/FEBRUARI 2014JAARGANG 19

N R . 1 0 3

VA K T I J D S C H R I F T

ArtroseArtritis

SoEpEl BEwEGEN BIJGEwRICHTSKlACHTEN

BEwUSTwoRDINGEN VoEDING

MIDDElEN TEGENpIJN EN oNTSTEKING

72| | |J

aa

Rg

an

g

10d

ece

mb

er

20

13

van oud naar nieuw

Orthofyto is het enige vaktijdschrift in België voor

artsen, therapeuten en andere (para)medische pro-

fessionals werkzaam of geïnteresseerd in preventie-

ve gezondheidszorg en integratieve geneeskunde.

Orthofyto heeft als doel deze professionals op de

hoogte te houden van de laatste wetenschappelijke

ontwikkelingen op het gebied van integratieve holis-

tische gezondheidszorg, specifiek gericht op ortho-

moleculaire voeding & geneeskunde en fytotherapie.

Website OrthoFyto Media online

Maak kennis met onze website www.orthofytomedia.com! Op de site treft u alle informatie

betreffende de tijdschriften Orthofyto en LeefNu. Ter gelegenheid van de honderdste editie

van Orthofyto is dit magazine tot het einde van dit jaar volledig digitaal te lezen. Om de an-

dere edities te kunnen lezen, heeft u een abonnement nodig. Vanaf 2014 zal op deze website

ook het volledige archief van Orthofyto en LeefNu geplaatst worden. Op de website treft u

alle voorwaarden.

1 9 e j a a r g a n g

LeefNu is het tijdschrift voor de consument die op

een bewuste en gezonde manier wil leven. LeefNu

vertaalt wetenschappelijke inzichten in praktische

artikelen. De artikelen zijn voornamelijk gericht

op een gezonde leefstijl & voeding en het gebruik

van voedingssupplementen. Daarnaast wordt aan-

dacht besteed aan onderwerpen zoals beweging,

opvoeding en het milieu.

Othofyto Media geeft twee tijdschriften uit:

O r t h o f y t o e n L e e f N u

Page 39: Of104web

Uitgave van OrthoFytoMedia19e jaargang, nr 104Verschijnt 6 x per jaar

UitgeverOrthoFytoMediaNieuwdorp 57 - 9190 StekeneTel: +32 (0)3 808 41 [email protected]

Orthofyto is hét vaktijdschrift in België voor artsen, therapeuten en andere (para)medische professio-nals werkzaam of geïnteresseerd in preventieve gezondheidszorg en integratieve geneeskunde.

Orthofyto heeft als doel u op de hoogte te houden van de laatste wetenschappelijke ontwikkelin-gen op het gebied van integratieve holistische gezondheidszorg, spe-cifiek gericht op orthomoleculaire voeding & geneeskunde en fyto-therapie.

HoofdredacteurPascale Van den Heede, [email protected]

EindredacteurWalter O.M. Faché, biochemicus

RedactieraadWalter O.M. Faché, biochemicus HEOSAnnemieke Meijler, natuurdiëtist

EreledenProf. Dr. Ir. Jozef PoppeApr. Hubert GoossensDr. Med. Frans FermonDr. Med. Mark Bottu

Auteurs van dit nummer

Hayo Bol, natuurgeneeskundig therapeut

Jolanda Burgmeijer, natuurgeneeskundig therapeut

Walter Faché, biochemicus

Philippe Gerard, apotheker

Hanneke van der Grint, natuurgeneeskundig therapeut

Nicolle Van Laere-Janssen, medisch journalist

Dr. Engelbert Valstar, arts bioloog

Drs T. Vlot, PNI-natuurarts Drs. Maartje van Wijnhoven, orthomoleculair therapeut

Lay-out en drukFrançoise Biesbroeck, Het LetterhuisBeerveldestraat 19 - 9160 Lokeren

Abonnementen/prijzenVoor informatie of aanmelding: secretariaat OrthofytoMediaTel. +32(0)3 808 41 [email protected]

België en NederlandTijdschrift: € 35 per jaar voor zes nummersDigitaal: € 25 per jaar (toegang volledige archief)Combinatie: € 40 per jaarEen los nummer: € 9,90 (excl. portokosten)

Overige landen op aanvraag

Abonneren: zie onze website www.orthofytomedia.com of mail naar [email protected] met vermelding van naam, adres, telefoon, emailJaarabonnement van januari tot decemberAbonnementen worden automatisch verlengd voor een volledig jaar, tenzij schriftelijk wordt opgezegd ten laatste eind oktober van het lopende jaar.

Advertentie aanvraagPascale Van den Heede: [email protected]

Tweemaandelijks magazine OrthoFyto® & OrthoTrends® Colofon104 /januari - februari ‘14

FEBRUARI / MAART 2014

JAARGANG 19

N R . 1 0 4

VA K T I J D S C H R I F T

ETIKET lEERSTooRNIS

HElpT HET KIND NIET

DE GENEESKRACHT

VAN lICHT

EFFECTEN VAN

ElEKTRoSMoG op

KINDEREN

Hersenwerking

van het

kind

Inzenden artikel?

Wilt u schrijven voor het tijdschrift Orthofyto; u bent van harte welkom. Neem bij voorkeur vooraf contact op met onze hoofdredacteur Pascale Van den Heede. Na inzending van uw artikel beoordeelt de redactie binnen twee weken of uw artikel in aanmerking komt voor plaatsing. Redactionele bewerking van de artikelen gebeurt in overleg met de auteur.

In Europa is in 2006 een wet aangenomen die bepaalt dat aan voedingswaren geen medische claims mogen hangen, behalve als deze wetenschappelijk bewezen zijn. Deze wet wordt ook wel de claimsverordening genoemd. Productnamen of verwijzing naar producten is niet toegestaan. De verantwoordelijkheid of de advertentietekst aan de eisen van de claimsverordening voldoet, ligt bij de adverteerder. OrthoFytoMedia vzw, is niet verantwoordelijk voor de geplaatste advertenties.

DisclaimerDe informatie uit deze uitgave is uitsluitend bedoeld voor lezers die zich uit het oogpunt van hun beroep met gezondheid en voeding bezig houden. Deze publicatie is niet bedoeld voor leken en consumenten. Uitgever en auteurs verklaren dat deze uitgave op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld. Evenwel kunnen zij op geen enkele wijze instaan voor de volledigheid van of eventuele fouten in de tekst van deze publicatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele verantwoordelijkheid voor schade, van welke aard dan ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen, gebaseerd op de inhoud van deze publicatie.

CopyrightNiets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur. Ook de overname van artikelen of gedeelten hiervan is uitsluitend toegestaan na schriftelijke toestemming.

N R . 1 0 5

Volgende editie:

De limbische stressresponsDe volgende uitgave van Orthofyto heeft als thema “de limbische stress-respons”. Kijkend naar ons brein en ons autonome zenuwstelsel wordt duidelijk hoe ons lichaam reageert op stress en er stressklachten kunnen ontstaan.

Het limbische systeem omvat hersen-gebieden die betrokken zijn bij emotie, motivatie, genot en het emo-tioneel geheugen. Het is evolutionair gezien één van de oudste delen van de hersenen maar bevat ook enkele nieuwere structuren. Tot het limbi-sche systeem behoren onder andere de hypothalamus en de amygdala.

Het limbische systeem bepaalt voor een groot deel onze individuele stressrespons. Waarom leidt een bepaalde gebeurtenis bij de één tot stress, terwijl de ander zijn schouders ophaalt? Dat wordt verklaard door de verschillende manier waarop een ieder is geconditioneerd. Sinds onze vroege jeugd hebben we reactie- patronen aangeleerd op het niveau van ons limbische systeem. Veel therapeutische interventies zijn gericht op het opnieuw conditioneren van deze limbische herinnering.

In de vorige uitgave van Orthofyto (nummer 103) is helaas een fout geslopen in het artikel “Arnica, een overzichtsartikel”. Onverhoopt heeft dit artikel in het magazine een andere inleiding gekregen. Het volledige artikel is te lezen op onze website.

Page 40: Of104web

energeticanatura.com

Bio-Rhodiola Plus™

Rhodiola rosea in synergie met B-vitaminesen magnesium

- Ondersteunt lichaam en geest bij chronische stress- Geeft rust en energie- Voor een heldere en veerkrachtige geest

Stress onder controle