Nvidia zet bekende chip op nieuwe manieren in Gamechip ...gerae101/pdf/Route_van...het idee dat...
1
T27 DFT DE TELEGRAAF WOENSDAG 26 OKTOBER 2016 #DOORBREKER Roland Geraerts van uCrowds door Gabi Ouwerkerk UTRECHT • Als tiener ont- wikkelde Roland Geraerts zijn eigen games. Destijds slaagde hij er niet in code te schrijven om een ka- rakter zonder aanwijzin- gen van a naar b te laten lopen. Inmiddels is de Utrechtse informaticus het brein achter simula- tiesoftware om grote mensenstromen in goede banen te leiden. „Een van de grootste uit- dagingen binnen games is het berekenen van routes in een grote dynamische 3D- omgeving”, vertelt Geraerts. „Deze uitdaging vormt de basis van de engine. Bij een demo van de software toon- den echter ook veel bedrij- ven uit de veiligheidsindus- trie interesse.” Met de crowd simulation engine richt uCrowds zich inmiddels ook op de veilig- duurt zonder fietsen.” Ook voor de start van de Tour de France in Utrecht is het product ingezet. „De software laat zien hoe de loopstroom van mensen ge- optimaliseerd kan worden. Daaruit kan het advies ko- men dat hekken verplaatst moeten worden of dat er een loopbrug moet komen.” De simulatiesoftware van uCrowds is sneller dan an- dere systemen. In real-time kan het 50.000 tot 65.000 mensen simuleren. Daar- naast maakt de software ge- bruik van loopvlakken in plaats van looplijnen. De si- mulatie is daardoor realisti- scher. Bij looplijnen is het lastig om botsingen te voor- komen, ook sociaal groeps- gedrag kan dan niet goed in kaart worden gebracht. Binnenkort hoopt Ge- raerts naast simulaties van toekomstige situaties, ook op het moment zelf te me- ten. „Aan de hand van sen- sordata willen we voorspel- len wat er over 5 of 10 minu- ten gaat gebeuren. Door zo’n live systeem kun je tij- dig ingrijpen als het tijdens een evenement ergens te druk wordt.” Route van mensenmassa voorspellen Roland Geraerts heeft software ontwikkeld die grote mensen- stromen in kaart kan brengen. EIGEN FOTO heidsindustrie. De software is in samenwerking met het bedrijf Movares al gebruikt bij de Noord/Zuidlijn om te kijken of het wel of niet wordt toegestaan om een fiets mee te nemen in de metro. „Onze engine kan be- rekenen hoelang het duurt om het metrostation te ont- ruimen als er een aantal mensen een fiets aan de hand heeft en hoelang het AMSTERDAM • Dance- organisator ALDA gaat een joint-venture aan met het Duitse ticke- tingbedrijf Eventim. ALDA was al wel actief in Duitsland, maar had er geen kantoor. Voor Eventim betekent de samenwerking dat het bedrijf voet aan de grond krijgt in de dance- industrie. Ticketingbe- drijven hebben door de opkomst van het inter- net een centrale rol gekregen in de enter- tainmentindustrie. Zij weten van klanten niet alleen dat ze komen, maar steeds vaker ook waar ze vandaan komen, waar ze overnachten en bij welke restaurants ze geboekt hebben. ALDA is actief in bijna 70 lan- den en is onder meer verantwoordelijk voor AMF, het grootste festi- val tijdens het Amster- dam Dance Event. Even- tim heeft een jaaromzet van ruim €830 miljoen. ALDA naar Duitsland AMF was afgelopen week het grootste festival op ADE. FOTO ANP Nvidia zet bekende chip op nieuwe manieren in door Rolf Venema AMSTERDAM • Binnenkort rijden we met een zelfrij- dende auto naar de huis- arts, waar een computer een diagnose maakt en ons slechte zicht corri- geert met een slimme bril die objecten herkent en ons influistert wat we eigenlijk zien. Dat is al- thans de toekomstvisie van chipfabrikant Nvidia. De naam Nvidia is vooral bekend onder techliefheb- bers en fanatieke gamers. Het bedrijf maakt echter grote stappen in opkomen- de technische markten, zo- als kunstmatige intelligen- tie en zelfrijdende auto’s. Hoewel het al sinds de eerste helft van de jaren ’90 bestaat, hebben de mensen die het merk kennen vooral het idee dat Nvidia het be- drijf van de videochips voor pc’s is. Deze worden door- gaans gebruikt voor het draaien van games. Het klopt dat het bedrijf vooral grafische processoren - of- tewel GPU’s - maakt. Maar er is meer mogelijk met de- ze chips dan fraaie spellen op het scherm toveren. „Onze missie is altijd al geweest om de meest krach- tige hardware te maken die mogelijk is,” aldus mede-op- richter en directeur Jen- Hsun Huang. „De bereke- ningen achter complexe 3D- beelden, zoals in games, vereisen deze krachtige hardware.” Nvidia was één van de eerste spelers in deze markt en wist daardoor snel een groot marktaandeel op te bouwen. Ook nu is het be- drijf nog marktleider: in het tweede kwartaal van dit jaar stond het marktaandeel op 65%. Vroeg instappen in een opkomende markt lijkt het bedrijf nu weer te helpen. Op het vlak van ‘deep lear- ning’ - middels kunstmatige intelligentie grote hoeveel- heden data verwerken - worden de chips van Nvidia bij 70% van de bedrijven ge- bruikt die deze techniek be- nutten. Onder meer Google en Facebook hebben in hun datacenters servers van Nvi- dia staan. Het succes van het bedrijf in deze explosief groeiende tak is deels aan geluk en deels aan een vroeg inzicht in de potentie van GPU’s te danken. „Een grafische pro- cessor is heel goed in het verwerken van meerdere datastromen tegelijkertijd. Dat is goed voor het op het beeld toveren van 3D grap- hics, maar ook als je grote hoeveelheden informatie wilt verwerken, bijvoor- beeld om een computer iets te ‘leren’”, legt Thomas Bradley, hoofd Developer Technology, uit. Doordat het nu mogelijk is om relatief snel deze mas- sa’s aan data door te nemen, kan een computer hier zelf patronen uithalen waar- door het dezelfde soort in- formatie later zelf kan her- kennen. Het is bijvoorbeeld op deze manier dat de com- puter achter een zelfrijden- de auto ’getraind’ wordt: door hem op grote schaal beelden van verkeer te voe- ren, gaat hij zelf leren hoe een mens rijdt en probeert dit na te bootsen. Hoe meer data, hoe accurater. Op het vlak van zelfrijden- de auto’s zijn vooral bedrij- ven als Google en Tesla be- kend. Nvidia is echter ook een belangrijke speler. Het werkt onder meer samen met Volvo, Audi en Baidu. Laatstgenoemde is China’s grootste internetbedrijf, dat net als zijn Amerikaanse equivalent Google werkt aan zelfrijdende wagens. Huang: „Zo’n 25 jaar gele- den had je de internetrevo- lutie. Tien jaar geleden was er de mobiele revolutie met de introductie van de iPhone. Nu staan we aan de vooravond van de Kunstma- tige Intelligentie-revolutie. Ik denk dat Nvidia op pre- cies de juiste plek is om daar van te profiteren.” Gamechip wordt chauffeur Brein voor kunstmatige intelligentie Nvidia ceo Jen-Hsun Huang ziet volop mogelijkheden in kunstmatige intelligentie. FOTO EPA D eursloten, koelkas- ten, thermostaten, camera’s en zelfs waterkokers. Je kunt het zo gek niet bedenken of het kan op afstand be- diend worden. Onderweg naar huis zet je alvast de verwarming aan en in de supermarkt check je of er nog melk in de koel- kast staat. Fabrikanten willen allemaal een graantje meepikken van de populariteit van het internet der dingen. Gartner voorspelt dat er in 2020 meer dan twintig miljard met internet- verbonden apparaten zijn. Bedrijven willen hun gadgets zo snel mo- gelijk op de markt bren- gen. Dat komt de veilig- heid niet ten goede. De hackers die afgelopen vrijdag het internet in de VS ontregelden maakten gebruik van een botnet bestaande uit besmette slimme apparaten bij mensen thuis, waaron- der digitale videorecor- ders. De hackers hadden weinig moeite om de apparaten onder hun controle te krijgen. Ze konden inloggen via de standaard wachtwoor- den van de apparaten. Het is te makkelijk om de gebruiker hiervoor ver- antwoordelijk te stellen. Gebruiksaanwijzingen zijn vaak niet duidelijk. Fabrikanten moeten gebruikers tijdens de installatie verplichten het standaardwacht- woord te wijzigen. Doen ze dat niet, dan geen bediening op afstand, want een waterkoker mag het internet niet ontregelen. Gabi Ouwerkerk Gemakzucht
Transcript of Nvidia zet bekende chip op nieuwe manieren in Gamechip ...gerae101/pdf/Route_van...het idee dat...
T27DFTDE TELEGRAAFWOENSDAG 26 OKTOBER 2016
#DOORBREKER Roland Geraerts van uCrowds
door Gabi Ouwerkerk
UTRECHT • Als tiener ont-wikkelde Roland Geraertszijn eigen games. Destijdsslaagde hij er niet in codete schrijven om een ka-rakter zonder aanwijzin-gen van a naar b te latenlopen. Inmiddels is deUtrechtse informaticushet brein achter simula-tiesoftware om grotemensenstromen in goedebanen te leiden.
„Een van de grootste uit-dagingen binnen games ishet berekenen van routes ineen grote dynamische 3D-omgeving”, vertelt Geraerts.„Deze uitdaging vormt debasis van de engine. Bij eendemo van de software toon-den echter ook veel bedrij-ven uit de veiligheidsindus-trie interesse.”
Met de crowd simulationengine richt uCrowds zichinmiddels ook op de veilig-
duurt zonder fietsen.”Ook voor de start van de
Tour de France in Utrecht ishet product ingezet. „Desoftware laat zien hoe deloopstroom van mensen ge-optimaliseerd kan worden.Daaruit kan het advies ko-
men dat hekken verplaatstmoeten worden of dat ereen loopbrug moet komen.”
De simulatiesoftware vanuCrowds is sneller dan an-dere systemen. In real-timekan het 50.000 tot 65.000mensen simuleren. Daar-naast maakt de software ge-bruik van loopvlakken inplaats van looplijnen. De si-mulatie is daardoor realisti-scher. Bij looplijnen is hetlastig om botsingen te voor-komen, ook sociaal groeps-gedrag kan dan niet goed inkaart worden gebracht.
Binnenkort hoopt Ge-raerts naast simulaties vantoekomstige situaties, ookop het moment zelf te me-ten. „Aan de hand van sen-sordata willen we voorspel-len wat er over 5 of 10 minu-ten gaat gebeuren. Doorzo’n live systeem kun je tij-dig ingrijpen als het tijdenseen evenement ergens tedruk wordt.”
Route van mensenmassa voorspellen
Roland Geraerts heeft softwareontwikkeld die grote mensen-stromen in kaart kan brengen. EIGEN FOTO
heidsindustrie. De softwareis in samenwerking met hetbedrijf Movares al gebruiktbij de Noord/Zuidlijn om tekijken of het wel of nietwordt toegestaan om eenfiets mee te nemen in demetro. „Onze engine kan be-rekenen hoelang het duurtom het metrostation te ont-ruimen als er een aantalmensen een fiets aan dehand heeft en hoelang het
AMSTERDAM • Dance-organisator ALDA gaateen joint-venture aanmet het Duitse ticke-tingbedrijf Eventim.ALDA was al wel actiefin Duitsland, maar hader geen kantoor. VoorEventim betekent desamenwerking dat hetbedrijf voet aan degrond krijgt in de dance-industrie. Ticketingbe-drijven hebben door deopkomst van het inter-net een centrale rolgekregen in de enter-tainmentindustrie. Zijweten van klanten nietalleen dat ze komen,maar steeds vaker ookwaar ze vandaan komen,waar ze overnachten enbij welke restaurants zegeboekt hebben. ALDAis actief in bijna 70 lan-den en is onder meerverantwoordelijk voorAMF, het grootste festi-val tijdens het Amster-dam Dance Event. Even-tim heeft een jaaromzetvan ruim €830 miljoen.
ALDA naarDuitsland
AMF was afgelopen week hetgrootste festival op ADE.FOTO ANP
Nvidia zet bekende chip op nieuwe manieren in
door Rolf Venema
AMSTERDAM • Binnenkortrijden we met een zelfrij-dende auto naar de huis-arts, waar een computereen diagnose maakt enons slechte zicht corri-geert met een slimme brildie objecten herkent enons influistert wat weeigenlijk zien. Dat is al-thans de toekomstvisievan chipfabrikant Nvidia.
De naam Nvidia is vooralbekend onder techliefheb-bers en fanatieke gamers.Het bedrijf maakt echtergrote stappen in opkomen-de technische markten, zo-als kunstmatige intelligen-tie en zelfrijdende auto’s.
Hoewel het al sinds deeerste helft van de jaren ’90bestaat, hebben de mensendie het merk kennen vooralhet idee dat Nvidia het be-drijf van de videochips voorpc’s is. Deze worden door-gaans gebruikt voor hetdraaien van games. Hetklopt dat het bedrijf vooralgrafische processoren - of-tewel GPU’s - maakt. Maarer is meer mogelijk met de-ze chips dan fraaie spellenop het scherm toveren.
„Onze missie is altijd algeweest om de meest krach-tige hardware te maken diemogelijk is,” aldus mede-op-richter en directeur Jen-Hsun Huang. „De bereke-ningen achter complexe 3D-beelden, zoals in games,
vereisen deze krachtigehardware.” Nvidia was éénvan de eerste spelers in dezemarkt en wist daardoor sneleen groot marktaandeel opte bouwen. Ook nu is het be-drijf nog marktleider: in hettweede kwartaal van dit jaarstond het marktaandeel op65%.
Vroeg instappen in een
opkomende markt lijkt hetbedrijf nu weer te helpen.Op het vlak van ‘deep lear-ning’ - middels kunstmatigeintelligentie grote hoeveel-heden data verwerken -worden de chips van Nvidiabij 70% van de bedrijven ge-bruikt die deze techniek be-nutten. Onder meer Googleen Facebook hebben in hundatacenters servers van Nvi-dia staan.
Het succes van het bedrijfin deze explosief groeiendetak is deels aan geluk endeels aan een vroeg inzichtin de potentie van GPU’s te
danken. „Een grafische pro-cessor is heel goed in hetverwerken van meerderedatastromen tegelijkertijd.Dat is goed voor het op hetbeeld toveren van 3D grap-hics, maar ook als je grotehoeveelheden informatiewilt verwerken, bijvoor-beeld om een computer ietste ‘leren’”, legt ThomasBradley, hoofd DeveloperTechnology, uit.
Doordat het nu mogelijkis om relatief snel deze mas-sa’s aan data door te nemen,kan een computer hier zelfpatronen uithalen waar-door het dezelfde soort in-formatie later zelf kan her-kennen. Het is bijvoorbeeldop deze manier dat de com-puter achter een zelfrijden-de auto ’getraind’ wordt:door hem op grote schaalbeelden van verkeer te voe-ren, gaat hij zelf leren hoeeen mens rijdt en probeertdit na te bootsen. Hoe meerdata, hoe accurater.
Op het vlak van zelfrijden-de auto’s zijn vooral bedrij-ven als Google en Tesla be-kend. Nvidia is echter ookeen belangrijke speler. Hetwerkt onder meer samenmet Volvo, Audi en Baidu.Laatstgenoemde is China’sgrootste internetbedrijf, datnet als zijn Amerikaanseequivalent Google werkt aanzelfrijdende wagens.
Huang: „Zo’n 25 jaar gele-den had je de internetrevo-lutie. Tien jaar geleden waser de mobiele revolutie metde introductie van deiPhone. Nu staan we aan devooravond van de Kunstma-tige Intelligentie-revolutie.Ik denk dat Nvidia op pre-cies de juiste plek is om daarvan te profiteren.”
Gamechip wordt chauffeur
Brein voorkunstmatigeintelligentie
Nvidia ceo Jen-Hsun Huangziet volop mogelijkheden inkunstmatige intelligentie.FOTO EPA
Deursloten, koelkas-ten, thermostaten,camera’s en zelfs
waterkokers. Je kunt hetzo gek niet bedenken ofhet kan op afstand be-diend worden. Onderwegnaar huis zet je alvast deverwarming aan en in desupermarkt check je ofer nog melk in de koel-kast staat. Fabrikantenwillen allemaal eengraantje meepikken vande populariteit van hetinternet der dingen.Gartner voorspelt dat erin 2020 meer dan twintigmiljard met internet-verbonden apparatenzijn. Bedrijven willenhun gadgets zo snel mo-gelijk op de markt bren-gen. Dat komt de veilig-heid niet ten goede. Dehackers die afgelopenvrijdag het internet in deVS ontregelden maaktengebruik van een botnetbestaande uit besmetteslimme apparaten bijmensen thuis, waaron-der digitale videorecor-ders. De hackers haddenweinig moeite om deapparaten onder hun
controle te krijgen. Zekonden inloggen via destandaard wachtwoor-den van de apparaten.Het is te makkelijk om degebruiker hiervoor ver-antwoordelijk te stellen.Gebruiksaanwijzingenzijn vaak niet duidelijk.Fabrikanten moetengebruikers tijdens deinstallatie verplichtenhet standaardwacht-woord te wijzigen. Doenze dat niet, dan geenbediening op afstand,want een waterkokermag het internet nietontregelen.
Gabi Ouwerkerk
Gemakzucht
