Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

20
Lekker meelwormen eten op het insecten- festival Pag. 12 De botanische tuin wordt écht niet verkocht Pag. 4 Van Stuart Pimm mag een ecoloog zich niet beperken tot onderzoek Pag. 10 #05 WEEKBLAD VOOR WAGENINGEN UR/ 1E JAARGANG/ 28 SEPTEMBER 2006 Pag. 8 HET GEHEIM VAN BOER ZOEKT VROUW RESOURCE

Transcript of Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

Page 1: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

Lekkermeelwormen

eten op hetinsecten-

festival Pag. 12

Debotanischetuin wordt

écht nietverkocht

Pag. 4

Van StuartPimm mag eenecoloog zichniet beperkentot onderzoek Pag. 10

#05

WEEKBLAD VOOR WAGENINGEN UR/ 1E JAARGANG/ 28 SEPTEMBER 2006

Pag. 8

HET GEHEIMVAN BOERZOEKT VROUW

RESOURCE

Resource 0605 1, 3, 8-11 27-09-2006 17:18 Pagina 1

Page 2: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

2

Resource, Weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum, is een onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van Wageningen URen wordt uitgegeven door Cereales Uitgeverij; ISSN 1389-7756.

Redactieadres/ Binnenhaven 1, 6709 PD Wageningen, Postbus 357, 6700 AJ Wageningen, tel. 0317 466666, fax 0317 466667, e-mail [email protected];secretariaat Linda Glasmacher en Sandra van den Brink-Vermeulen. Geopend van 8.30 tot 12.30 uur.

Redactie/ Korné Versluis (hoofdredacteur, algemeen nieuws), telefoon 0317 466680, e-mail [email protected];Lieke de Kwant (eindredactie), telefoon 0317 466685, e-mail [email protected];Yvonne de Hilster (eindredactie, studenten), telefoon 0317 466687, e-mail [email protected];Gert van Maanen (landbouw, plant, dier), telefoon 0317 466684, e-mail [email protected];Sara van Otterloo (eindredactie international pages), telefoon 0317 466691, e-mail [email protected];Teun Hofmeijer (algemeen nieuws), telefoon 0317 466690, e-mail [email protected];Laurien Holtjer (studenten), telefoon 0317 466689, e-mail [email protected];Willem Koert (voeding, biotechnologie), telefoon 0317 466681, e-mail [email protected];Koen Moons (Van Hall Larenstein), telefoon 0317 466669, e-mail [email protected];Albert Sikkema (Van Hall Larenstein), telefoon 0317 466669, e-mail [email protected];Joris Tielens (economie, buitenland), telefoon 0317 466688, e-mail [email protected];Martin Woestenburg (groene ruimte), telefoon 0317 466682, e-mail [email protected] nieuws: Hoger Onderwijs Persbureau (HOP).

Foto's/ Guy Ackermans, Bart de Gouw, Martijn Weterings, BvB, Rita van Biesbergen, Ruben Smit, Hoge Noorden, Jurjen Bersee

Illustraties/ Henk van Ruitenbeek, Guido de Groot

Vormgeving/ Hans Weggen, telefoon 0317 466686, e-mail [email protected]. Basisvormgeving/ Office for Design, Loek Kemming

Druk/ Dijkman Offset BV

Directeur Cereales/ Henk Prevaes

Abonnementen/ Studenten van Wageningen Universiteit en personeel van Wageningen UR krijgen Resource gratis;anderen kunnen zich abonneren voor E52,50, buitenland E122,50 per jaar. Inlichtingen: telefoon 0317 466666.

Advertenties intern/ Onderdelen van Wageningen UR kunnen tegen speciaal tarief adverteren in Resource. Informatie bij het secretariaat.Kleintjes is de rubriek voor niet-commerciële advertenties. Kosten E5 (studenten en medewerkers E3,50) per 30 woorden.

Advertenties extern/ Van Vliet, bureau voor media-advies, Passage 13, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, telefoon 023 5714745.

Serviceberichten/ Beknopte, zakelijke mededelingen van eenheden van Wageningen UR aan studenten en personeel kunnen gratis in Resource worden geplaatst. Inlichtingen: 0317 466666.

COLOFON

Resource 0606 Service 05-10-2006 14:27 Pagina 2

Page 3: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

3

RARE NAAM VOOREEN PRIJS‘Wat een geweldige dag is het toch’, zegtMartin Kropff. Aalt Dijkhuizen, op papier nog de baas vanKropff, werpt een blik naar buiten. ‘Het re-gent’, constateert de leider der leiders. ‘Hetis zwaar bewolkt, de temperatuur zakt envolgens Erwin Krol wordt het nog erger.’‘Is oom Aalt weer in een pokkenhumeur?’,vraagt Kropff. ‘Doet oom Aalt weer van mop-per-de-mopper als Martin zich toevallig wélokidoki voelt?’‘Martin voelt zich altijd okidoki, Martin’, zegtDijkhuizen. ‘Ook als daar geen aanleidingtoe is.’‘Echte blijdschap komt van binnen, Aalt’,zegt Kropff, en hij overhandigt Dijkhuizeneen fraai uitziende brief. ‘Ons topinstituut isgenomineerd voor een gezaghebbendeprijs.’‘De Meester Kackedoris-prijs’, leest Dijkhui-zen.‘Tata’, zegt Kropff.‘Rare naam voor een prijs’, mompelt Dijkhui-zen. ‘Kackedoris.’‘Eat that, Utrecht!’, juicht Kropff, en hijmaakt een vreugdesprongetje.‘We moeten zeker eerst betalen’, zegt Dijk-huizen argwanend. Hij buigt zich over het do-cument. ‘Of een dekenset bestellen.’‘Uppuppup’, zegt Kropff, en geeft Dijkhuizeneen kneepje in zijn wang. ‘Voor sombereAalt is het glas nooit half vol, maar altijd halfleeg.’ ‘Sombere Aalt leest brieven eerst voordat hijer huppelend mee langs de deuren gaat’,zegt Dijkhuizen. ‘De prijs is toegekend voorons rapport Homeopathie, Een OplossingVoor Kalverdiarree. In het rapport wordt eenlofzang gezongen op homeopathie, staathier. Opmerkelijk nu internationaal het be-sef is doorgedrongen dat homeopathischedierenartsen handelen in strijd met de dier-geneeskundige ethiek. Dat staat hier ten-minste.’Niet-begrijpend staart Kropff de leider derleiders aan.‘Martin, deze prijs is voor het bevorderenvan de kwakzalverij’, vermaant Dijkhuizen. ‘Het is niet goed als je zo’n prijs krijgt.’‘Nee?’, vraagt Kropff beteuterd.Dijkhuizen schudt zijn hoofd. ‘Joh!’, zegt Kropff.

Willem Koert

Pag. 23Maaike Leenen wandeldedertig kilometer door dejungle met neushoorn Rosa

Pag. 14‘Veermansgeloof in demarkt is te verdoorgeschoten’

‘Met de polypilmedicaliseer jehet leven’

Pag. 21‘There are too many

highly educated peop-le in Hungary’

Pag. 7 ‘Het vergassen van kippen is diervriendelijkerdan vangen en slachten’

KOERT

Ouderen die veel vis, fruit, groenten, knof-look en amandelen eten, en daar regel-matig een glaasje wijn bij drinken, kunnenhet risico op hart- en vaatziekten met 75procent verminderen. Dat zei prof. Lisettede Groot, hoogleraar Voedingsfysiologievan de oudere mens aan WageningenUniversiteit, vrijdag 22 september inTrouw.De Groot ziet meer heil in het volgen vanzo’n dieet dan in de zogenaamde polypildie vijftigplussers zouden moeten slikkenter voorkoming van hart- en vaatziekten.‘Je medicaliseert het leven met eenpreventiepil, terwijl gezonde voeding– iets natuurlijks – veel te bieden heeft.Gezonde voeding samen met eengezonde leefstijl en veel beweging geeft aleen veel betere levensverwachting.’De Groot maakt zich in het interviewzorgen over gewichtsverlies bij ouderen.‘Dat is een groot probleem dat bekend-staat als ouderdomsanorexia. Bij ouderenin een zorginstelling is 30 tot 60 procentondervoed. Ziekte en gebrek aanbeweging spelen mogelijk hierbij een rol.Wat mij hiernaast zorgen baart, is dat 20tot 40 procent van de gezonde ouderenhet risico loopt van ondervoeding. Dat iseen veeg teken. Uit onderzoek blijktnamelijk dat een afname met 4 procentvan het lichaamsgewicht per jaar al leidttot een sterk verhoogd sterfterisico. Endat gebeurt ongeacht het optreden vanziekte. Er moet dus worden ingegrepen inhet voedingspatroon. Het eten moet ver-beterd. Hoe? Dat kan op veel manieren:met aandacht voor de kwaliteit enkwantiteit, voor smaak en de omgeving.Soms kunnen supplementen uitkomstbieden. Er zijn al verzorgingstehuizen diehiermee experimenteren.’ / KV

BOVENHETMAAI-VELD

WEEKBLAD VOOR WAGENINGEN UR/ 1E JAARGANG/ 28 SEPTEMBER 2006

RESOURCE #05

Omslagfoto Guy Ackermans

Resource 0605 1, 3, 8-11 27-09-2006 17:18 Pagina 3

Page 4: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

2

Heeenoprveofeeaa

He

O

4

De raad van bestuur heeft Jan Blom aan-gesteld als interim-directeur van de ken-niseenheid Agrotechnologie en voeding.Hij blijft daarnaast directeur van de ken-niseenheid Maatschappij. Blom neemttijdelijk de plaats in van Kees de Gooijer,die vorige week bekend maakte dat hijper 1 oktober vertrekt om directeur teworden van de stichting Food & NutritionDelta. / KV

Afgelopen week bezochten zeker twintig-duizend mensen het festival City ofInsects in Wageningen. Daarnaast kreegvooral de recordpoging insecten eten eenoverweldigende media-aandacht. Tot inChina en Brazilië konden tv-kijkers zienen horen dat in Wageningen 1747 mensenhet aandurfden een portie meelwormenop te eten.

Initiatiefnemer en hoogleraar Entomolo-gie prof. Marcel Dicke is overweldigd doorde enorme belangstelling en de vele en-thousiaste reacties. ‘Vooraf was ik tevre-den geweest met vijf- of tienduizend be-zoekers. Dat het er meer dan twintigdui-zend zijn geworden is fantastisch. Devrees dat het alleen een Wagenings feest-je zou worden is niet uitgekomen. Dankzijde aanwezigheid van tv-ploegen van on-der meer Reuters, dat wereldwijd zo’nvierhonderd tv-kanalen bedient, krijgenwe nu tot uit Brazilië meldingen dat zeeen item over het insecten eten hebbengezien. Het toont aan dat je met kleine ze-spoters een groot publiek kunt bereiken’,aldus Dicke. Op de maandag na het festival waren ermet zoekrobot Google op de zoekterm‘wereldrecord insecten eten’ al meer danhonderdduizend hits te vinden.Het voor een breed publiek aantrekkelijkmaken van wetenschappelijk onderzoekwas een belangrijke doelstelling van deAcademische Jaarprijs, die het Wagening-se entomologieteam in juni won met hetplan voor City of Insects. Volgens schattin-gen van de organisatie bezochten min-stens vijftienduizend mensen zaterdag23 september de slotdag van het festival,met tal van activiteiten op zestien locatiesin Wageningen. Aan het eind van de middag verzamelden

zich zo’n vierduizend bezoekers op hetSalverdaplein en wist de organisatoren1747 mensen te bewegen om gelijktijdigeen portie roergebakken meelwormenmet knoflook op te eten. Tropisch ento-moloog en propagandist insecten etenprof. Arnold van Huis at zelf ook een bakjeleeg, maar plaatst het wereldrecord welin perspectief. ‘Er is voor het hele festival25 kilo insecten klaargemaakt, dat iseen hoeveelheid waar ze in Afrika hun

hand niet voor omdraaien.’ Marcel Dicke maakte het record op hetpodium bekend en werd door de inge-huurde presentator aangekondigd als ‘deongekroonde keizer van de entomologie’en ‘de man die alles weet van beestjesmet meer dan acht poten’. Ook na het fes-tival blijft er dus ruimte voor entomolo-gisch zendingswerk. / GvM

Zie ook In Beeld op pagina 12

20 SEPT. T/M 27 SEPT. 2006

BOTANISCHE TUIN DREIJEN NIET VERKOCHTEr zijn geen plannen om de botanischetuin de Dreijen te verkopen. Dehardnekkige geruchten over demogelijke verkoop die vorige week onderhet personeel de kop op staken, kloppenniet. Dit zegt woordvoerder van de raadvan bestuur Simon Vink.

Door de verhuizing van veel gebouwenvan universiteitsterrein de Dreijen naar deBorn en de mogelijke overgang van hetHerbarium naar Leiden, ontstond er com-motie over mogelijke verkoop van de bota-nische tuinen. De Gelderlander berichttezaterdag dat de toekomst van het arbore-tum onzeker is. ‘Er is geen besluit, zelfsgeen richtinggevend besluit’, zegt Vink. Debotanische tuin heeft, aldus de woord-voerder, een collectie van nationaal belangmet een museale status, en wordt nog ge-bruikt voor onderzoek. ‘Van verkoop kanop dit moment dus geen sprake zijn.’ De commotie is volgens hem ontstaandoordat medewerkers zaken verbinden

die niets met elkaar te maken hebben.‘Natuurlijk zijn we in het licht van de ver-huizing naar de Born bezig met mogelijkescenario’s. Maar als je op het schema

kijkt van de toekomstige verkoop vanpanden en grond op de Dreijen, danvind je de botanische tuin daar niet tus-sen.’ / TH, foto GA

IN ‘T NIEUWS

GROTE BELANGSTELLING VOOR INSECTENFESTIVAL

BLOM TIJDELIJK BAASBIJ VOEDING

MopplaAgWaDestekuin ‘gebijGGzo

AWA

Duizend DNA-chips, zogeheten arrays,heeft het Nutrigenomics Consortium vanWCFS nu afgelezen. Reden voor eenbescheiden feestje, zegt prof. MichaelMüller. ‘We zijn geen servicelab, moet jebedenken. Het geeft aan wat voor vluchtdit type onderzoek heeft gemaakt.’

De arrays die het centrum afleest zijn on-geveer een vierkante centimeter groot, enbestaan uit minuscule stipjes. Elk stipjemeet de activiteit van een gen. ‘Alle22.000 muizengenen staan erop’, zegtMüller. ‘Je gebruikt zo’n chip bijvoorbeeldom eerst een beeld te krijgen van eenmuis onder normale omstandigheden.Daarna zet je het beestje op een dieetmet veel vet, en meet je na een weekweer de activiteit van de genen. Als je detwee chips met elkaar vergelijkt, kun jevan alle genen zien hoe ze reageren opeen week dieet.’ Het centrum ‘leest’ dechips, en zet die om in informatie voor deonderzoekers. Je kunt het vergelijken methet ontwikkelen van een foto.Met de nieuwste update van de micro-ar-rayapparatuur kan het centrum nu ook demeest geavanceerde DNA-chips verwer-ken. Eén zo’n array doet anderhalf miljoenmetingen. Hij bekijkt niet alleen hoe hardgenen werken, maar vertelt ook welkestukken van de genen de cel echt afleest.De nieuwe arrays meten bovendien eenhalf miljoen genenvariaties. Bijna alle DNA-chips die het centrum ver-werkt komen voort uit onderzoek van hetNutrigenomics Consortium. / WK

FEESTJE BIJNUTRIGENOMICSCONSORTIUM

Vanaf een groot scherm spreekt entomoloog Marcel Dicke, met op zijn neus eenfacetogenbril van theezeefjes, het publiek op het Salverdaplein toe. / foto GA

Shemwevedekoof

Medewerkers van Wageningen UR kun-nen met hun sport- en fitkaart eindelijkook terecht in Sportfondsenbad De Bon-gerd in Wageningen. Met ingang van 1 ok-tober 2006 is tijdens de recreatieve zwe-muren op dinsdag voor werktijd en opdonderdag tussen de middag de toeganggratis op vertoon van de kaart. Studentenkonden al veel langer met hun sportkaartterecht in het zwembad. / YdH

ZWEMMEN METSPORTKAART

Resource 0605 4-7 27-09-2006 17:18 Pagina 4

Page 5: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

28 SEPTEMBER 2006 5 RESOURCE #05

‘Er is tijdens hetfestival 25 kilo

insecten gegeten,voor Afrikaanse

begrippen niet veel’

ALTERRANENRICHTEN VRIENDENVAN DE VELUWE OP

Training & Consultancy, de commerciëletak van hogeschool Van Hall Larenstein,heeft een ISO-9001-certificeringgekregen. Dit is een waarborg voor goedmanagement.

Door de certificering kan de onlangs gefu-seerde organisatie, ontstaan uit Laren-stein Transfer en Van Hall Business Cen-ter, meer opdrachten aannemen. ‘Bij overheden is er een trend om alleennog met gecertificeerde bedrijven te wer-ken’, aldus Wijnand Verschuur van Trai-ning & Consultancy in Leeuwarden. ‘Ookveel Vlaamse instellingen waar wij cursus-

sen geven, stellen die eis. LarensteinTransfer was nog niet gecertificeerd, dushet betekent dat er nieuwe opdrachtge-vers in beeld komen. Business Centerwas het wel, maar het was de vraag voorde nieuwe organisatie opnieuw de certifi-cering zou krijgen. Dat is gelukt.’ Zeker voor de Leeuwarder afdeling diezich met de individuele behandeling afval-water (IBA) bezighoudt, is de certificeringessentieel. Zij accrediteert als enige inNederland IBA-systemen. De nu verkre-gen certificering is daarvoor echter weleen vereiste. / KM

Het onderzoeksrapport ‘Homeopathie,een oplossing voor kalverdiarree!’ is ge-nomineerd voor de Meester Kackadoris-prijs van de Vereniging tegen de Kwakzal-verij. De prijs is bedoeld voor een persoonof instelling die volgens de verenigingeen belangrijke bijdrage heeft geleverdaan de bevordering van de kwakzalverij.

Het rapport komt voort uit onderzoek in

het Bioveem-project onder biologischemelkveehouders. ‘In het rapport wordteen lofzang op de homeopathie gezon-gen, hetgeen opmerkelijk mag heten ineen tijd dat zowel nationaal als internatio-naal in de diergeneeskunde het besef isdoorgedrongen dat homeopathische be-handelingen niet werkzaam kunnen zijn,en dat de homeopathische dierenartsenin strijd handelen met de diergeneeskun-

dige ethiek en wetenschap als ze homeo-pathie toepassen in hun praktijk’, zegt devereniging in een persbericht.Wageningen UR staat op een lijst metnegen andere kandidaten. Ook genomi-neerd zijn onder andere het RIVM, hetAmsterdamse Slotervaartziekenhuis enTNO-Pharma. De vereniging tegen dekwakzalverij maakt op 4 november dewinnaar bekend. / KV

Twee (oud-)medewerkers van Alterra zijnbetrokken bij de oprichting van devereniging Vrienden van de Veluwe. Zijvinden dat de Veluwe recht heeft op eenvereniging naar het voorbeeld van deWaddenvereniging die zich inzet voor dit‘grootste laaglandnatuurgebied vanNoordwest-Europa’.

De officiële start voor de ‘Vrienden van deVeluwe’ vindt zaterdag 30 septemberplaats tijdens een publieksmanifestatie inPutten. De vereniging wil een stem gevenaan de liefhebbers van de Veluwe. ‘Zo’ngroot en mooi natuurgebied heeft gewoonrecht op een eigen vriendenclub’, vindt se-cretaris en oud-Alterra-medewerker dr. Pa-trick Jansen. Ook Alterra-onderzoeker prof. Henk Sie-pel, tevens bijzonder hoogleraar Toege-paste dierecologie in Nijmegen, heeftplaatsgenomen in het tijdelijke bestuurvan de vereniging. Een logische betrok-kenheid vindt Jansen: ‘De Veluwe is deachtertuin van Wageningen UR en is on-derwerp van veel onderzoek. Bovendienrecreëert een groot deel van de medewer-kers op de Veluwe.’ De Veluwemanifestatie vindt plaats van 1tot 5 uur op Landgoed Schovenhorst aande Garderenseweg in Putten. / GvM

Meer informatie op www.vriendenvandeveluwe.nl.

35 MILJOENVOOR WETSUSHet in Leeuwarden gevestigde inter-universitaire onderzoeksinstituut voorduurzame watertechnologie Wetsus,krijgt 35 miljoen euro van het Rijk omzich om te vormen tot een technologischtopinstituut (TTI) Watertechnologie.

De bijdrage, die wordt genoemd in de Mil-joenennota, komt uit het Fonds Economi-sche Structuurversterking en is bedoeldvoor de periode 2007-2012. Het betekenteen verdubbeling van de al toegezegdebijdragen van de vijftig betrokken bedrij-ven en tien kennisinstellingen. Het TTI Wa-tertechnologie maakt zo een vliegendestart op de fundamenten die door Wetsuszijn gelegd. Het instituut zal mede worden geleid doorprof. Cees Buisman, hoogleraar Biologi-sche kringlooptechnologie aan Wagenin-gen Universiteit en wetenschappelijk di-recteur van Wetsus. Duurzaamheid blijfthet sleutelwoord van het technologischeinstituut waarin zestig tot tachtig onder-zoekers zich onder meer toeleggen op te-rugwinning van energie en grondstoffenuit afvalwater, waterzuivering, ontziltingen het herstel van kringlopen. / GvM

MEER MOGELIJKHEDEN HOGESCHOOLDOOR CERTIFICERING

ONDERZOEK VOORGEDRAGEN VOOR KWAKZALVERPRIJS

n-

,

n

Met een subsidie van twee miljoen euro isop 21 september de Academische Werk-plaats Agora van start gegaan. Agora is een samenwerkingsverband vanWageningen UR en de GGD Gelre-IJssel.De werkplaats gaat onderzoeken hoe in-stellingen de gezondheid van ouderenkunnen verbeteren. De vier onderzoekersin het project, drie epidemiologen en een‘gezondheidsbevorderaar’, werken zowelbij Wageningen Universiteit als bij deGGD. De subsidie is afkomstig van onder-zoeksfinancier ZonMw. / WK

ACADEMISCHEWERKPLAATSAGORA VAN START

n

et

-en

d

e

eet

r-de

end

t.

-t

STARTSCHOT/ Burgemeester Geert Dales van Leeuwarden gaf woensdag 27 september samen met drie studentenhet startschot voor de nieuwe afstudeerrichting Forensic Sciences van hogeschool Van Hall Larenstein. De vier probeerden, iedermet een ander type buks, een ballon met confetti kapot te schieten. De forensisch onderzoekers in opleiding gaan komendeweek de kogeltjes onderzoeken om er achter te komen wie van de vier de ballon heeft geraakt. Na de officiële openingvertrokken de studenten naar een brandweeroefenterrein waar een woningbrand gesimuleerd werd. Na het blussen verzameldende studenten sporen. Ook die worden de komende weken in het lab onderzocht. Jan Steenmeijer, directeur van Life Sciences,kondigde voor volgend jaar alweer twee nieuwe afstudeerrichtingen aan, ditmaal op het gebied van voeding en gezondheid en deoffshore petrochemie. / KM, foto Hoge Noorden

-k--

genrt

Resource 0605 4-7 27-09-2006 17:18 Pagina 5

Page 6: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

6 2

UIT ‘T VELDNIEUWS UIT DE WETENSCHAP

Almdieveprdededagehe

SiziezedevaregeweHestweHe

K

Stress heeft nauwelijks invloed op devruchtbaarheid van zeugen. Dat is deverrassende uitkomst van een onderzoekdat dr. Nicoline Soede heeft uitgevoerdbij de leerstoelgroep Adaptatiefysiologie.

Soede onderzocht de verschillen invruchtbaarheid tussen een groep zeugendie rustig in de stal lagen, en dieren dieregelmatig stress ondervonden doordatze telkens werden gehergroepeerd. Devarkens raken gestresst in een nieuwegroep omdat ze gaan vechten om de ‘pi-korde’ te bepalen.Soede verwachtte dat die stress een ne-gatief effect zou hebben op de vrucht-baarheid. ‘We hebben dit onderzocht om-dat iedereen die zich bezighoudt met re-productie van varkens ervan uitgaat datstress negatief is voor de vruchtbaarheid.Er is ook wel eerder onderzoek gedaan,maar dat ging op een andere manier. Alsje zeugen stresshormonen inspuit, zie jeallerlei effecten op de hormoonhuishou-ding van de dieren, en ook op de repro-

ductie. Maar je weet dan natuurlijk niet ofdie effecten in de dagelijkse praktijk vande varkenshouderij ook voorkomen.’Daarom heeft Soede een vorm van stressgebruikt die in de praktijk wel voorkomt.‘Dieren worden zo nu en dan onderge-bracht in nieuwe groepen. Die vorm vanstress leidde in ons geval in ieder gevalniet tot verminderde vruchtbaarheid.’Alle 56 proefdieren van Soede waren natwee keer insemineren drachtig. Het aan-tal biggen en de duur van de hormonalecyclus verschilden nauwelijks tussen detwee groepen. ‘Honderd procent drachtigis een score die je in de praktijk in grotegroepen zeugen niet snel tegenkomt. Bijons waren de omstandigheden kennelijkheel goed. Maar mensen uit de praktijkzullen zeggen dat bij minder goede om-standigheden stress wel degelijk een ef-fect heeft. Eigenlijk geloof ik dat zelf ook.Maar in onze proefopzet konden we datniet aantonen. De werkelijkheid is kenne-lijk complexer is dan je zo op het eersteoog zou denken.’ / KV, foto BvB

De meest gebruikte genen van rijst en demodelplant arabidopsis hebben eenminder compacte structuur danplantengenen die minder vaak wordengebruikt. Die ontdekking meldenonderzoekers van Plant ResearchInternational (PRI) in een publicatie inTrends in Genetics. De ontdekking gaattegen de intuïtie in, want bij dierengenenis het precies andersom.

Genen bestaan maar voor een deel uit in-structies voor de cel. Als de cel het DNAafleest, gooit het sommige stukken infor-matie weg. Intronen heten die stukken ophet genoom. ‘Intronen zijn geen junk-DNA’, zegt dr. Jan-Peter Nap, onderzoeks-leider van Applied bioinformatics van PRI.‘Junk-DNA is een verouderde term. Intro-nen hebben allerlei functies. We snappenalleen nog niet precies welke.’De meest gebruikte genen van dierenhebben weinig en relatief korte intronen.Dat is efficiënt voor de energiehuishou-ding van de cel, denken wetenschappers.Maar bij rijst en arabidopsis, ontdekte aioXin-Ying Ren eigenlijk per toeval, is het an-dersom. Bij die soorten hebben de meestgebruikte genen juist een luchtiger struc-tuur dan de minder gebruikte informatie;ze hebben meer en ook langere intronen. ‘We kunnen alleen nog maar speculerenwaarom dat zo is’, zegt Nap. ‘De intronenvan dieren zijn beduidend groter dan dievan planten. Misschien dat het voor deenergiehuishouding van dierlijke cellenuitmaakt hoe compact de genen zijn,maar voor plantencellen niet.’ De ontdekking is in de eerste plaats we-tenschappelijk opmerkelijk, maar Napsluit niet uit dat er praktische toepassin-

Veelgebruikte genen van de modelplant Arabidopsis hebben een minder compacte structuur dan genen die cellen minder vaakgebruiken. / foto KU Leuven

gen uit voort komen. ‘Misschien zijn intro-nen belangrijker voor het aflezen van ge-nen dan we dachten. Je zou in plantenver-edeling kunnen selecteren op de langere

versies van een gen, waardoor dat genmisschien beter werkt. Of, als je gmo’smaakt en het ingebrachte gen doet hetniet goed genoeg, dan zou je kunnen over-

wegen om te proberen om meer of lange-re intronen in het gen aan te brengen.’Dat, voegt Nap daar aan toe, is voorals-nog wel pure speculatie. / WK

ZEUGEN NIET MINDER VRUCHTBAAR DOOR STRESS

BELANGRIJKE PLANTENGENEN ZIJN LUCHTIGER

Resource 0605 4-7 27-09-2006 17:18 Pagina 6

Page 7: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

kwantitatieve toets waarmee je bepaaltwelk type schimmel een plant of een par-tij graan heeft besmet en tevens hoe ern-stig deze besmetting is’, aldus Waalwijk.De toets is nog niet helemaal marktrijp,maar hij is de afgelopen jaren al wel ge-bruikt voor een inventarisatie van de ty-pen mycotoxine-producerende fusariums-oorten die in de Nederlandse tarweteeltrondwaren. Waalwijk: ‘We zien in het veldeen verschuiving in de richting van demeer agressievere schimmeltypen. Dat isinderdaad geen goed nieuws.’ / GvM

vier minuten. Dat is een aanzienlijk kortere periode van‘verminderd welzijn’ dan bij de meeste an-dere methodes, zoals het gebruik van mo-biele gascontainers of het elektrocuterenvan de dieren. Dit baseert Gerritzen ondermeer op videoregistraties van de doods-strijd van de kippen en metingen van hart-en hersenactiviteit. ‘Het in de stal vergassen is ook veel veili-ger voor het personeel, omdat die nietmeer in aanraking komen met levendedieren die mogelijk besmet zijn met eengevaarlijk virus. ‘Als de dieren in de stalgevangen moeten worden, gaat het ernogal hectisch aan toen en scheiden demeeste dieren spontaan mest af, waar-door je het risico op virusverspreiding ver-groot.’Het onderzoek naar een grootschaligediervriendelijke methode om pluimvee tedoden begon al in 2002, op verzoek vanhet ministerie van LNV. Tijdens de vogel-

griepuitbraak in het voorjaar van 2003werd in allerijl apparatuur voor stalvergas-sen aangevoerd, om in totaal 1250 bedrij-ven te kunnen ruimen. Het bood Gerritzentevens een uitgelezen mogelijkheid dezemethode in de praktijk te onderzoeken. ‘Inhet begin hebben we ook geëxperimen-teerd met koolmonoxide, maar we hebbengeen aanwijzingen dat dit sneller werkt ofbeter is voor het welzijn van de dieren.’ Kooldioxide is waarschijnlijk ook één vande goedkoopste manier om te vergassen,hoewel Gerritzen dit niet echt heeft onder-zocht. ‘Ik vind dat in dit opzicht ook nietecht relevant.’ / GvM

Marien Gerritzen promoveert donderdag28 september aan de Universiteit Utrechtbij prof. Berry Spruit, hoogleraar Ethologieen welzijn van dieren, en prof. Arjan Ste-geman, hoogleraar Epidemiologie van in-fectieziekten.

28 SEPTEMBER 2006 7 RESOURCE #05

‘Het maakt eenkip waarschijnlijkniet uit of zij nahaar dood wordtopgegeten ofweggegooid’

Sinds bekend is dat een besmetting vangewassen met fusariumschimmels kanleiden tot de ophoping van gifstoffen inveevoer en levensmiddelen, is debelangstelling voor deze schimmelonstuimig gegroeid. Plant ResearchInternational heeft nu een slimme testontwikkeld waarmee je gevaarlijkefusariumschimmels snel kunt opsporen.

‘Fusarium had al een slechte naam in deNederlandse land- en tuinbouw, omdat deschimmel tot aanzienlijke opbrengstver-liezen kan leiden in bijvoorbeeld tomaten,komkommer en een aantal sierteeltge-wassen’, vertelt PRI-onderzoeker dr. CeesWaalwijk, voorzitter van het negende Eu-ropean Fusarium Seminar (EFS9) dat vori-ge week in Wageningen werd gehouden.‘Dat de schimmel ook natuurlijke gifstof-fen, mycotoxines, kan produceren die ge-makkelijke kunnen ophopen in voedings-middelen, heeft hier pas laat aandachtgetrokken. Sinds er vanuit Brussel allerleiwetgeving rond voedselveiligheid op onsafkomt, krijgt fusarium pas volop aan-dacht.’ Met ongeveer 200 deelnemers was hetseminar volledig uitgekocht en de ruimevertienvoudiging aan deelname sinds deeerste editie in 1988 illustreert de toege-nomen aandacht. Fusarium is volgensWaalwijk hard op weg zich in de top drievan belangrijkste plantenziektes te neste-len. Zo zijn de meeste tarwe- en maïsras-sen vatbaar voor de vier belangrijkste my-cotoxine-producerende fusariumsoorten.Een aantasting met deze schimmelsoor-ten leidt daarbij niet alleen tot oogstverlie-zen, maar brengt ook grote gezondheidsri-sico’s met zich mee. Tarwe en maïs vor-men immers de grondstof voor tal van le-vensmiddelen en veevoeders. ‘Veel myco-

toxinen zijn chemisch zeer stabiel en kun-nen de meeste bewerkingsprocessendoorstaan’, aldus Waalwijk.Via besmet veevoer kunnen de gifstoffenin de voedselketen terechtkomen en al inlage concentraties ernstige effecten ver-oorzaken zoals verlamming, groeistoornis-sen en verzwakking van het immuunsys-teem. ‘De veevoedersector is nu zeerstreng. Als er in een partij graan mycotoxi-ne ontdekt wordt, moet de hele voorraadals chemisch afval behandeld worden. Derichtlijnen verbieden bijvoorbeeld de be-

smette partij weer te vermengen’, aldusWaalwijk.Om het optreden van schadelijke Fusari-umsoorten te kunnen detecteren heeft deonderzoeksgroep van Waalwijk nu eenelegante snelle toets ontwikkeld op basisvan de TaqMan PCR-technologie. ‘Denaam TaqMan is afgeleid van het beken-de computerspelletje PacMan. In dezetoets worden, als fusarium aanwezig is,op een vergelijkbare manier kenmerken-de moleculen opgesnoept wat leidt toteen fluorescentiesignaal. Het is een

waarschijnlijk weinig bijdragen aan hetverminderen van deze weerstand, consta-teert Gerritzen. ‘Natuurlijk is het dodenvan dieren nooit leuk, maar je moet hetwel in perspectief plaatsen. Ook als ergeen dierziekten zijn worden er jaarlijks300 miljoen kippen gedood en geslacht.In dat opzicht is stalvergassen diervrien-delijker dan het vangen, afvoeren enslachten van de dieren. En het maakt eenkip waarschijnlijk niet uit of zij na haardood wordt opgegeten of weggegooid’, al-dus Gerritzen.Vooral bij het vangen en uit de stal halenkomt het welzijn van de dieren flink in hetgedrang. Als ze in hun eigen omgeving blij-ven hebben ze minder angst en is er min-der kans op verwondingen. Bij het vergas-sen in de stal worden in één keer grotehoeveelheden kooldioxidegas in de pluim-veestal gepompt. De stressvolle periodevoor de dieren hun bewustzijn verliezen,duurt meestal niet langer dan twee tot

Als er dan toch op grote schaal pluimveemoet worden geruimd, dan kan je dedieren beter doden door de hele stal tevergassen met kooldioxide. Volgenspromovendus ing. Marien Gerritzen vande Animal Sciences Group in Lelystad isdeze methode sneller en diervriendelijkerdan de manier waarop pluimveegewoonlijk de dood vindt, en beter voorhet personeel.

Sinds de uitbraak van besmettelijke dier-ziekten als varkenspest, mond- en klauw-zeer en vogelgriep staan bij veel burgersde beelden van het grootschalig ruimenvan vee – het doden en afvoeren van die-ren – op het netvlies gebrand. Bij de vo-gelgriepepidemie in 2003 in Nederlandwerden ruim 30 miljoen kippen geruimd. Het doden van dieren voor dierziektebe-strijding stuit op veel maatschappelijkeweerstand. Het in de stal vergassen van pluimvee zal

KIPPEN VERGASSEN IS DIERVRIENDELIJKER

GEVAARLIJKE FUSARIUMSCHIMMELS IN OPMARS

Graan dat is aangetast door fusariumschimmels (links) kan gifstoffen bevatten. / foto Andreas Hecker

e-

Resource 0605 4-7 27-09-2006 17:18 Pagina 7

Page 8: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

2ACHTERGROND 8

Drie miljoen mensen kijken op zondagavond naar Boer zoekt vrouw. Waarom? Omdat het televisieprogramma een ‘kijkgaatje’ is in de muur tussen de drukkestedeling en de authentieke boer, menen sociologen en mediadeskundigen.

door JORIS TIELENS, foto’s GUY ACKERMANS

aaedo

HRCgezijEdogigemtuWloRtaproreidladanaIshevatiszij

‘Eigenlijk willenwe terug naar deidylle van boermet vrouwtjeop een kleinstukje land’

seert hij. De enige momenten dat de boer gezien wordt,is tijdens een uitbraak van MKZ of vogelpest. Achter demuur die tussen landbouw en de stad staat, blijkendan ineens duizenden beesten geruimd te worden. Vander Ploeg: ‘Het programma Boer zoekt vrouw is eenkijkgaatje in die muur, waar je iets door ziet wat nor-maal verborgen blijft. Want het laat een ander beeldzien. Behalve een agrarische industrie, blijken er ookaardige boeren te zijn.’ Vroeger trouwden boerenzonen als vanzelfsprekendmet boerendochters, maar tegenwoordig zoekenboeren vaker een meisje uit de stad. ‘Vrouwen diehoog opgeleid zijn, een baan hebben, en de boerderijeen aangename plek vinden om te wonen’, zegt Vander Ploeg. ‘Dat zie je ook in Boer zoekt vrouw. Het zijnvrouwen uit de stad die er aan meedoen. En degrappige charme daarvan is natuurlijk dat zij niets vande boerderij weten maar wel verliefd worden op dieboer.’ ‘Alle datingprogramma’s doen het goed, maar Boerzoekt vrouw wel in het bijzonder’, zegt dr. Eggo Müller,televisiewetenschapper aan de Universiteit Utrecht.Volgens hem is het succes van het programma teverklaren door het feit dat de landbouw voor velen het‘exotische gebied’ van de samenleving is. ‘Echte boe-ren zie je niet meer in de dienstensamenleving. Hetheeft iets antropologisch om daar naar te kijken. En deenscenering van het programma speelt daar leuk opin, door oud-Hollandse tegeltjes in de vormgeving te ge-bruiken. Presentatrice Yvon Jaspers belichaamt de ste-deling waar alle boeren verliefd op worden. Ze heeftook nog de Klokhuisachtige toon alsof ze iets uitlegt

Toen vorig jaar het KRO-programma Boerzoekt vrouw werd aangekondigd, nogvoor de eerste uitzending, stond deagrarische sector op de achterste be-nen. De stedelingen zouden de achter-lijke boer belachelijk gaan maken, desukkels uitlachen die niet aan de vrouw

kunnen komen. De agrarische pers maakte al bij voor-baat gehakt van het programma, en de telefoon vanDirk Bruins, voorzitter van het Nederlands AgrarischJongeren Kontakt, stond roodgloeiend. Journalistenwilden weten of jonge boeren echt niet aan de vrouwkwamen. Bruins nu: ‘Ik was zeer sceptisch voordat ik de eersteuitzending zag. Maar het programma bleek integer ge-bracht te worden. Juist een mooi visitekaartje voor delandbouw. Wel iets geromantiseerd, maar toch vol-doende respectvol. Mensen krijgen letterlijk een kijkjein de keuken van een boerenbedrijf. En dat geeftdraagvlak aan de landbouw.’ Eenmaal op de buis bleek Boer zoekt vrouw ook in desmaak te vallen bij het grote publiek. Het begon met1,8 miljoen kijkers en dat liep op naar 3,2 miljoen. Totverbazing van de programmamakers zelf – productie-maatschappij Blue Circle, in opdracht van de KRO –werd het datingprogramma hét kijkcijfersucces van hetjaar.

STADSE VROUWENProf. Jan Douwe van der Ploeg, ruraal socioloog aanWageningen Universiteit, begrijpt wel waarom. Voor degemiddelde burger is de landbouw onzichtbaar, analy-

Resource 0605 1, 3, 8-11 27-09-2006 17:18 Pagina 8

Page 9: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

28 SEPTEMBER 2006 9 RESOURCE #05

KIJKEN NAARBOEREN//ANTROPOLOGIEIN DE POLDER

aan de kijker, namelijk hoe die curieuze boeren werkenen denken. Daardoor lijkt het programma soms op eendocumentaire.’

AUTHENTIEKHet woord wat daar bij past is authenticiteit, zegt dr.Reint Jan Renes van de Wageningse leerstoelgroepCommunicatiewetenschap. ‘De kijker van nu wordt zogebombardeerd met gemaaktheid, met dingen die nepzijn, dat er een groot verlangen is naar iets wat echt is.En het wordt gebracht met een zweem van integriteit,door de girl next door die Yvon Jaspers is.’ Het is nostal-gisch, zegt Renes, en het verwijst naar traditie en degeur van spruitjes van de jaren vijftig. Het heeft de ro-mantiek van de Unoxreclame, van buitenleven, van na-tuur en onthaasting. Woorden van gelijke strekking komen van mediasocio-loog prof. Peter Hofstede, emeritus hoogleraar van deRijksuniversiteit Groningen. Hij heeft het over de nos-talgie van de verdwijnende boerenstand, uitstervendeplattelandsvrouwen en de hang naar romantiek. ‘Dieromantiek slaat nergens op, zo romantisch is het boe-renleven niet. Toch willen we eigenlijk terug naar deidylle van de boer met zijn vrouwtje op een klein stukjeland. De stedeling weet niet meer waar zijn eten van-daan komt, maar heeft wel nog een vaag verlangennaar dat buitenleven.’Is Boer zoekt vrouw dan toch gekunsteld en nep omdathet de romantiek opzettelijk opklopt? ‘Het beeld datvan een boer wordt neergezet is natuurlijk niet realis-tisch’, zegt Renes. ‘Maar de kern ervan moet wel echtzijn. Het moeten echte boeren zijn die ook echt een be-

drijf runnen. Het programma is zo succesvol omdat hetzo integer overkomt.’ Natuurlijk is het programma een beetje geromanti-seerd, zegt Claudine Everaert, eindredacteur van hetprogramma bij de KRO. ‘We brengen amusement. Dusin de vormgeving doen we iets met traditie en nostal-gie, iets van vroeger. We moeten het smakelijk opdie-nen. Maar het geheel is heel echt, heel puur.’ Het isook niet zomaar een spelletje, zegt Everaard. ‘Het gaatwel om het zoeken van een levenspartner. Drie van devijf boeren van vorig seizoen hebben nog steeds eengoede relatie. Het zijn herkenbare mensen. Alsof de ca-mera’s er niet bij waren, geen glitter en glamour.’

OERMANNENLaurens Knoop en Peter Jobse, vlotte mannen uit degrachtengordel die werken bij trendwatcher Motivac-tion, vinden de spanning tussen vrouw en boer mooi.‘Degene die het minst goed een vrouw kan versieren,die het verst af staat van de Casanova en de gladdepraatjesmaker, dat is de boer. Dat geeft een bepaaldepuurheid. Niet omdat hij klungelig is, maar omdat hijgekozen heeft voor een boerenbestaan. Dat is authen-tiek. De metroseksuele man wordt links en rechts ge-passeerd door echte mannelijkheid. De vrouw wil weereen oerman, een ongelikte boer met de poten in deklei.’ Rust, regelmaat en de betrouwbaarheid van deboer die niet zomaar vreemd zal gaan, het maakt deboer aantrekkelijk volgens de trendwatchers. Je krijgtiets leuks, denken zij, als je dat koppelt aan zelfbewus-te vrouwen die zelf bepalen aan welke eisen hun part-ner moet voldoen.

Knoop en Jobse zien ook een herwaardering van hetboerenvak. ‘Juist omdat het een uitstervende leefstijlis, omdat het boerenleven zo ver afstaat van de men-sen.’ Ze zien het ook in de populariteit van de regio-soap van Herman Finkers, die op de regionale televisiewas maar binnenkort ook landelijke uitgezonden wordt– door de KRO. En in de schuurfeesten, de bandsVoederbietels, Rowen Heze en meer.Gezinssocioloog dr. Kees de Hoog van WageningenUniversiteit ziet het ook, die herontdekking van hetplatteland. ‘Boer is nog steeds een scheldwoord, maarhet platteland wordt wel opnieuw ontgonnen.’ De Hoogdenkt aan de populariteit van open dagen van boerde-rijen en de toenemende vraag naar buiten wonen. Enhij denkt dat het programma Boer zoekt vrouw ook veelvooroordelen over boeren weg zal nemen. ‘Het blijkennet gewone mannen.’ Volgens ruraal socioloog Van der Ploeg wordt de land-bouw niet alleen op tv zichtbaarder. Ook in de weten-schap en politiek ziet hij een kentering. ‘Er is een her-ontdekking van de boer aan de gang. De landbouw isveel te lang onzichtbaar gebleven. Het succes van ditprogramma laat zien dat de landbouworganisatie LTOgefaald heeft in het zichtbaar maken van de land-bouw.’ In beleidsjargon heet het de licence to produce, hetkrediet dat de landbouw in de ogen van de rest van desamenleving heeft om te mogen bestaan en te blijvenproduceren. Er zijn studies naar gedaan, rapportenover geschreven en congressen over belegd. Maar mis-schien bereikt een succesvol televisieprogramma opdit punt wel meer dan alle wetenschappers bij elkaar. <

t,e

n

n

e

e-e-

Resource 0605 1, 3, 8-11 27-09-2006 17:18 Pagina 9

Page 10: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

ACHTERGROND 10 2

PbvIi

‘ECOLOGEN MOETEN EENSTATEMENT MAKEN’

d

‘bwbjuwl

Resource 0605 1, 3, 8-11 27-09-2006 17:18 Pagina 10

Page 11: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

28 SEPTEMBER 2006 11 RESOURCE #05

Prof. Stuart Pimm is een ecoloog met een missie. Evenals zijn vakgenoten wil hijbegrijpen hoe het complexe ecosysteem van de aarde werkt. Maar belangrijkervindt hij het om oplossingen te bedenken voor ecologische problemen. In Madagaskar heeft de onderzoeker kinderen geholpen om natuurgids te worden,in Brazilië wil hij een stuk regenwoud kopen.

door MARTIN WOESTENBURG, foto GUY ACKERMANS

De Britse wetenschapper Stuart Pimmis van oorsprong zoöloog, maar heefttegenwoordig zijn eigen Pimm Groupaan de Duke University in North Caro-lina waar hij onderzoek doet naar hetcomplexe ecosysteem van de planeetaarde. Hij is in Nederland om de

dr. A.H. Heinekenprijs voor milieuwetenschappen vande KNAW in ontvangst te nemen. En op vrijdag 26 sep-tember geeft hij een lezing tijdens een symposium vanNIOO en Wageningen UR.Pimm logeert in het Amsterdamse Hotel de l’Europe enhet pluche dat daar alom aanwezig is, komt handig vanpas als hij wil uitleggen dat de wereld ingewikkeld in el-kaar zit. ‘Vroeger deden ecologen experimenten op deschaal van dat kleedje’, zegt hij, terwijl hij wijst op eenhoogpolig tapijt. ‘Maar de milieuproblemen die we te-genwoordig tegenkomen zijn wereldwijd.’ Ecologen moeten volgens Pimm dan ook werken op we-reldschaal. Dat begint al bij de simpele vraag op welkeplaatsen we de biodiversiteit moeten beschermen. Datis niet in Nederland, vindt Pimm, al was hij onder de in-druk van een natuurgebiedje bij Amsterdam waar hetstikte van de vogels en vogelaars. ‘De helft van de bio-diversiteit in de wereld zit op tien procent van het lan-dareaal. Als je dus de biodiversiteit wilt beschermen,zul je in die plekken moeten investeren. Er zijn twintig àdertig van die gebieden over de hele wereld - de tropi-sche bossen in Madagaskar en Indonesië, de Atlanti-sche bossen in Brazilië, noem maar op.’

VOEDSELWEBPimm is beroemd geworden met de term food web, inhet Nederlands vertaald als voedselketen of voedsel-web. De term geeft aan dat elke plant- of diersoort sa-menhangt met andere plant- en diersoorten. Dat impli-ceert dat het uitsterven van één soort voor anderesoorten belangrijk is.De interesse voor de biodiversiteit en het uitstervenvan soorten ontstond bij Pimm toen hij in de jaren ze-ventig werkte in Hawaï. De meeste ecologen dedendestijds nog onderzoek ‘op de schaal van het pluchetapijtje’, en dan liefst op plaatsen waar de natuur nogin ongerepte staat was. Hawaï was echter allesbehalveongerept. Dankzij een gebrekkig milieubeleid dreigdendaar vele soorten te verdwijnen. Op een gegeven mo-ment kende Pimm van één vogelsoort alle individuen.‘Elf in gevangenschap en twaalf in het wild.’ Deze ervaring was een eye opener die hem maakte toteen ecoloog met een missie. Hij werd één van degrondleggers van de conservation biology. ‘De soortenwaar ik in de jaren tachtig aan werkte, kunnen over der-tig jaar uitgestorven zijn. Je moet je bedenken wat hetbetekent als je je dochtertje moet uitleggen wat eenleeuw is, omdat die niet meer bestaan.’In zijn nieuwe discipline - inmiddels ‘een volwassen dis-cipline’, vindt Pimm - gaat het niet om de wetenschapop zich. ‘Het publiceren in Nature en Science is niet ge-

noeg. Je kunt geen ecoloog zijn en blind zijn voor wat ergebeurt met onze planeet. Als wetenschapper moet jekijken naar wat de problemen zijn, om die vervolgensop te lossen. Daarvoor heb je een andere houding no-dig. Je moet samenwerken met ecologen en ethici. Enje moet praten met de media en met beleidsmakers enbestuurders. Je moet een statement maken.’Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC)is volgens Pimm een goed voorbeeld van hoe het moet.In dat IPCC distilleren wetenschappers aan de handvan de meest actuele onderzoeken op het gebied vanonder meer meteorologie en oceanologie en op basisvan modellen wat de stand van zaken is op het gebiedvan de klimaatverandering.

VERREKIJKERSPersoonlijk houdt Pimm zich vooral bezig met het be-houd van tropisch regenwoud. ‘Ik werk in Florida, bij deEverglades. Elke lente zit de lucht daar vol met rookvan de bosbranden in het tropische regenwoud. En hetprobleem is heel makkelijk op te lossen. De mensenbranden het regenwoud om land te krijgen waar ze eenpaar hectare maniok kunnen verbouwen. Vijf dollar perdag zou voldoen om ze daarmee te laten stoppen.’Rijke landen zouden dan ook moeten investeren in zul-ke gebieden, vindt Pimm, want alleen werken aan hetbehoud van de grutto in Nederland levert weinig op alshet gaat om de wereldwijde biodiversiteit. Ecologenkunnen daar een begin mee maken door samen te wer-ken met de lokale bevolking en die te betrekken bij denatuur die ze bestuderen en proberen te behouden.Zo heeft de Pimm Group in Madagaskar een restau-rant opgezet voor de lokale bevolking. ‘In het noord-westen van Madagascar is de best betaalde baan dievan leraar. Die verdient één euro per dag. Terwijl hetdorpje waar hij les geeft vlakbij een natuurreservaatligt, met zes soorten lemuren en heel veel vogels. Deplaatselijke bevolking brandt begroeiing af om de bo-dem vruchtbaarder te maken, en die vuren gaan hetpark in. Die mensen zeggen dan: waarom zouden wedat erg vinden? We hebben toen een restaurant opge-zet om hen meer inkomsten te geven. Nu serveren zemaaltijden voor twee dollar, wat een fortuin is daar.’Resultaat is dat alle dorpskinderen naar school gaan.‘En we hebben ze allemaal een verrekijker en een vo-gelgids gegeven, waarmee ze zich scholen als natuur-gids. Daarmee kunnen ze later veertig tot honderd dol-lar per dag verdienen. We hebben hen een alternatiefgeboden voor het vernietigen van hun omgeving.’Conclusie: ecologen moeten niet alleen de natuur lerenbegrijpen maar ook de problemen van lokale mensenonderkennen. Toegepast onderzoek dus, en dat klinkterg Wagenings. Pimm verwacht vrijdag in Wageningendan ook een welwillend publiek te vinden. Dat kan hemhelpen, want hij wil geld bij elkaar krijgen om een deelvan het Atlantische oerwoud in Brazilië te kopen. <

www.nioo.knaw.nl/events/pimm

‘Je moet jebedenkenwat hetbetekent omje dochtertjeuit te leggenwat eenleeuw is’

Resource 0605 1, 3, 8-11 27-09-2006 17:18 Pagina 11

Page 12: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

2

U

‘AlheveriumgrdigweheDeHedwvedaHescna

W

Ce19

d

Z

O

W

REPORTAGE 12

foto’s GUY ACKERMANS, tekst GERT VAN MAANEN

De slotdag van het festival Wageningen City of Insects,zaterdag 23 september, bracht zo’n vijftienduizendmensen op de been. Er vormden zich rijen voorkraampjes met gefrituurde sprinkhanen en despinnenworkshop ‘Weg fobie’. Theater Junushoff wasmet behulp van de makers van het tv-programma

Klokhuis omgetoverd tot kinderuniversiteit waar deprofessoren Louise, Joop en Arnold vragenbeantwoordden. ‘s Avonds was er bovendien eenspannende nachtvlinderexcursie. In het insectendefilé –wat is Wageningen zonder defilé - liepen naastvrijwilligers in fantasievolle insectenpakken ook ruim

tweehonderd geschminkte en verklede kinderen mee.De recordpoging insecten eten trok veelmediabelangstelling en werd afgesloten met hetbezoek van een megarups. 1747 Bakjes geroerbaktemeelwormen werden leeggegeten. Zie ook pagina 4.

IN BEELD

Resource 0605 12-15 27-09-2006 17:19 Pagina 12

Page 13: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

28 SEPTEMBER 2006 13 RESOURCE #05

Dat zijn wetenschappelijk onderzoek oprechtszaken zou uitdraaien had deWageningse biochemicus prof. CeesVeeger vast niet gedacht toen hij in 1975het verzoek kreeg ampullen vanmedicijnfabrikant Enzypharm teanalyseren. Het boek ‘De onwelkomeboodschap’, een klassieker over debedreigde vrijheid van de wetenschap,besteedt ruim twintig jaar later nog eenhoofdstuk aan de affaire.

Enzypharm was het geesteskind van deingenieur Gerrit Hendrik van Leeuwen,een man die tijdens de Tweede Wereld-oorlog zo fout was als een ingenieur maarkon zijn. Van Leeuwen collaboreerde nietalleen, hij bood Hitler ook nog aan omeen superbom te maken die de geallieer-den weg zou vagen. Na de bevrijding zat Van Leeuwen vast. Inde gevangenis verzon hij een andere ma-nier om zijn intellect ten dienste te stellenvan de mensheid: een nieuw soort medi-cijn op basis van planten. In 1948 richtteVan Leeuwen, samen met Anton vanGeelkerken, de gewezen rechterhand vanoorlogsmisdadiger Anton Mussert, Enzyp-

harm op. Eén van Enzypharms meest suc-cesvolle producten was Vasolastine, datenzymen uit zonnebloem, haver en spina-zie moest bevatten. Geïnjecteerd verhielphet aderverkalking, dementie en reuma,aldus Van Leeuwen.Vasolastine werd een hit. Dat het huidigeRijksinstituut voor Volksgezondheid enMilieu (RIVM) in de jaren zestig ontdektedat er geen actieve enzymen in de ampul-len zaten, deed daar niets aan af. Rondde producten van Enzypharm had zichtoen al een enthousiaste schare patiën-ten gevormd. In 1975 vroeg een arts aan Veeger, dehoogst aangeschreven enzymoloog dieNederland rijk was, Vasolastine te onder-zoeken. Veeger constateerde een jaar la-ter dat de stoffen in de ampullen geen en-zymatische activiteit hadden, en lichttedaar de Inspectie Volksgezondheid voorGeneesmiddelen over in. Daarnaaststuurde Veeger zijn rapport naar de am-bassades van alle landen waar Vasolasti-ne op de markt was. Van Leeuwen was nicht amüsiert. Als Vee-ger zich niet distantieerde van zijn onder-zoek, dreigde hij, zou Enzypharm Veeger

voor de rechter slepen en tien miljoen gul-den aan schadevergoeding eisen. Veegerhield echter voet bij stuk. Het proceskwam voor in 1977, maar Enzypharm ver-loor. De rechter oordeelde dat Veeger ge-woon zijn wetenschappelijke plicht hadgedaan toen hij de wereld inlichtte overVasolastine. Enzypharm ging in hoger beroep, maarverloor weer. De rechtszaak tenminste. Inde oorlog tegen de overheid, die al vanaf1965 pogingen deed het preparaat uit hetziekenfonds te halen, kwam Enzypharmals winnaar tevoorschijn. Patiëntenvereni-gingen, politici en media kwamen tegendie pogingen in het geweer, en verketter-den Veeger - of ‘dokter Vergeer uit Wage-ningen’, zoals Aart Gisolf, de huisdoktervan het Algemeen Dagblad, hem in 1978noemde. De laatste poging van Den Haag om debelastingbetaler niet langer het niet-werk-zame middel te laten bekostigen, dateertuit 2005. Ook die strandde. In 1993 overleed Van Leeuwen, Veegerging in 1996 met emiritaat. Maar Vaso-lastine is er nog steeds. Op kwaliteits-apotheek.nl kost een doosje 49,64 euro.

CEES VEEGER ONTMASKERDE VASOLASTINE

UIT DE ARCHIEVEN VAN WAGENINGEN UR

‘Als universitair docent ben ik toch dehelft van de tijd aan het pipetteren’,vertelt Henk Franssen van het Laborato-rium voor Moleculaire Biologie. Dezemiddag werkt hij in het lab op de beganegrond van het Transitorium aan enzym-digestie, een methode om te achterhalenwelk effect afzonderlijke plantengenenhebben op de groei van de plant.De andere helft van zijn tijd besteedtHenk aan onderwijs. ‘Ook dat is leuk. Hetdwingt je om na te denken over wat je wiltverkopen, en over de vraag of het zinnig isdat ik me zelf in iets verdiep.’ Henk kwam in 1980 na een studiescheikunde in Nijmegen als promovendusnaar Wageningen. Hij liep destijds rond

met zwarte kleren en een hanenkam. Nudraagt hij een spijkerbroek en een blauwgeruit overhemd met korte mouwen.Alleen het lab ziet er nog net zo uit als inde jaren tachtig. ‘De stoelen hebben geenwielen, en je stoot je benen aan de tafels.Ik schaam me als er scholieren op voor-lichtingsdagen komen.’ Om die reden is Henk blij dat het labora-torium over een tijdje naar nieuwbouwnaast Plant Research International ver-huist. Hoewel hij er wel tegenop ziet dathij zijn nieuwe werkkamer straks moetdelen. En hij zal het uitzicht op het arbo-retum missen dat hij heeft vanuit zijnhuidige kamer. / YdH

WERKPLEK

Cees Veeger tijdens zijn afscheidsrede op 9 januari1996. / foto Guy Ackermans

door WILLEM KOERT

ZWARTE KLEREN EN EEN HANENKAM

OUDE KOEIEN

WIE ZIT WAAR EN WAT DOET HIJ DAAR?

foto Guy Ackermans

Resource 0605 12-15 27-09-2006 17:19 Pagina 13

Page 14: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

OPINIE 14 2

M.I.Cees Veerman behoort volgens een jury van het Parool tot de driebeste ministers van dit kabinet. Alleen Kamp en Donner zijn volgensAndré Rouvoet, Robin Linschoten en Felix Rottenberg even goed.Het Agrarisch Dagblad stelde haar lezers zelfs de vraag of Veermande beste landbouwminister ooit is. Hoe kijkt u aan tegen de erfenisvan vier jaar Veerman?

ODeinonzijenNeteHoza

Drbr

‘IkmeronreweDawaOppamactigwekotijdaJevebetraje zazaZezevoElonkrcemte wenieWdedeerzadaHedezijendelaonwe

W

V‘Wohven

‘Veerman vraagtvaak wat dewetenschap tebieden heeft’

keer alle goodwill van de vissers kwijtwas. Veerman wist zich veel beter te ver-plaatsen in de positie van de vissers enpraatte met respect voor de traditie waar-in zij werken. Veerman heeft in Brussel gevochten voorquota, maar heeft ook laten weten dat devisserij op een andere leest geschoeidmoet worden. Dat het afgelopen moet zijnmet de brandstofverslindende en bodem-beschadigende boomkorvisserij bijvoor-beeld, en dat de visserij snel moet innove-ren. Hij was verantwoordelijk voor het be-sluit om de mechanische kokkelvisserij inde Waddenzee te verbieden, maar liet welruimte voor andere activiteiten.Ook als onderzoeker heb ik hem zeer ge-waardeerd. Ik weet dat er in het verledenwel eens een flinke kloof zat tussen minis-ters en wetenschappers. Maar Veermanvroeg vaak wat de wetenschap te biedenhad, en ging zorgvuldig om met onze ad-viezen. Dat is motiverend.Positief hè? Ja, ik denk echt dat hij in desector over een jaar of tien herinnerdwordt als een minister met hart voor devisserij.’

Dr. Martin Scholten, directeur visserij-instituut Imares

‘Anders dan zijn voorgangers heeft hij devissers niet op de barricades gekregen.Het grote verschil met eerdere ministersis dat hij de juiste toon wist te treffen.Brinkhorst heeft zich bijvoorbeeld éénkeer echt bemoeid met de visserij, datging over de kokkelvisserij in de Wadden-zee. Door al te laconiek te praten over heteconomisch belang ervan was hij in één

‘Hij heeft eenevenwichtige visiedie hij goed weetover te brengen’

gekozen voor een moderne lijn: geen pro-ductiesteun meer, maar inkomensteun.Bedrijven moeten het doen, je kunt deoverheid niet overal verantwoordelijk voormaken. Tijdens het Nederlandse voorzit-terschap van de Europese Unie heeft hijdie lijn ook goed op de agenda weten tekrijgen.In Nederland heeft zijn nota Kiezen voorlandbouw, met als hoofdlijn het onderne-merschap, het ook prima gedaan. Deoverheid moet ondernemers niet te veelvoor de voeten lopen. In de Kamer wasveel steun voor die lijn.In internationale onderhandelingen stondhij redelijk open voor internationale han-del. Bij onderhandelingen over vrije han-del zie je altijd dat partijen met gevestigdebelangen zich verzetten tegen het opge-ven van beschermde posities. Sommigeministers zijn heel gevoelig voor die druk,Veerman minder. Verder stond hij wel open voor biologischelandbouw, en had hij een evenwichtigeaandacht voor dierenwelzijn. Al met alben ik zeker positief over zijn prestaties.Hij had een evenwichtige visie die hij goedwist over te brengen. Hij heeft daarmeebeleid dat al was ingezet door Van Aart-sen en Brinkhorst dichter bij de boerenweten te brengen.’

Prof. Arie Oskam, hoogleraar Agrarischeeconomie en plattelandsbeleid

‘Veerman wist zich in Brussel makkelijk tebewegen. Hij heeft in het begin van zijnministerschap de problemen tussen land-bouwcommissaris Fischler en Chirac om-zeild en zo de belangrijke landbouwher-vormingen weten te redden. Hij werd toenook genoemd als mogelijke opvolger vanFishler, dat was niet voor niets. In zijn plattelandsbeleid heeft Veerman

‘Hij heeft detegenstellingentussen boeren ennatuurbeschermersweten te slechten’

schaffen. Zo heeft hij het lichte weidevo-gelpakket stopgezet. Boeren kregen on-der andere een beloning voor het iets la-ter maaien. De gedachte was dat weidevo-gels daarvan profiteerden, maar dat bleekniet zo te zijn. Zijn voornaamste verdienste is misschienwel dat hij de tegenstellingen die er tradi-tioneel waren tussen boeren en natuurbe-schermers heeft weten te slechten. Alsmensen iets willen met een bepaald ge-bied, zegt hij: ga je gang. Maak samenmet andere betrokkenen een plan en legdat maar ter toetsing voor. Voor de komstvan Veerman was er voor iedere belangeen apart potje. Hij heeft de afgelopen ja-ren veel meer samenhang in het beleidweten te brengen. Of de grutto er iets meeopgeschoten is? Dat kun je niet zeggen,zo snel reageert de vogelstand niet. Maarik denk dat Veerman de problemen rondweidevogelbeheer goed op het netvlieshad, en zinvolle initiatieven heeft geno-men.Wat hij heeft laten liggen? De natuur- enlandschapskwaliteit in het buitengebiedstaan nog steeds onderdruk. De speel-ruimte voor natuur neemt alsmaar verderaf. Veerman heeft daarin geen echte om-slag weten te bereiken.’

Prof. Geert de Snoo, bijzonder hoogleraarAgrarisch natuur- en landschapsbeheer

‘Ik ben positief over zijn erfenis. Veermanheeft zich een zeer vakbekwame ministergetoond op het terrein waar ik verstandvan heb, agrarisch natuurbeheer. Hijheeft goed onderscheiden wat wel en nietwerkt. Hij stond met beide benen in depraktijk en was ook niet bang om maatre-gelen die niet bleken te werken af te

‘Bijna alles wordtnu overgelatenaan de markt,daarin is hij te verdoorgeschoten’

helemaal niets meer wil doen aan hetplatteland. Als alles wordt overgelatenaan de markt is er immers geen overheidmeer nodig. Daarin is de minister volgensmij te ver doorgeschoten. Bij verbredingen het streven naar een multifunctioneelplatteland is wél een actieve rol van deoverheid nodig. Ik heb een duidelijke visiedaarop gemist.Veerman is onder boeren vrij populair. Ikdenk dat dat komt omdat hij redelijk rechtdoor zee is. Bovendien is het een char-mante man die zijn beleid goed weet teverkopen. Hij wekt ook de indruk dat hijbijvoorbeeld in Brussel zijn best doet voorNederland, veel meer dan zijn voorganger.Brinkhorst was misschien wel te veel Eu-ropeaan, Veerman was zich ervan bewustdat hij ook belangen van de Nederlandseboeren te verdedigen had. Veerman is na-tuurlijk ook veel meer een boerenministerdan Brinkhorst. Hij weet welke taal hijmoet spreken in verschillende gezel-schappen. Of Veerman iets van blijvende waardeachterlaat weet ik niet. Van Aartsen asso-cieer ik meteen met plattelandsvernieu-wing. Die wist een trendbreuk teweeg tebrengen. Veerman zal denk ik herinnerdworden vanwege de grote fusies die hij ge-leid heeft - Wageningen UR en de Green-ery - en minder als minister.’

Prof. Han Wiskerke, hoogleraar Ruralesociologie

‘Veerman heeft terecht veel nadruk ge-legd op ondernemerschap. Dat is goedgeweest. Uiteindelijk moet het natuurlijkvan de boeren komen, die moeten ietsmaken van hun bedrijf. Veerman wildeeen minder dominante rol van de over-heid. Dat is prima, maar soms lijkt diehouding er toe te leiden dat de overheid

HOE DOET VEERMAN HET ALS MINISTER?door Korné Versluis

Resource 0605 12-15 27-09-2006 17:19 Pagina 14

Page 15: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

28 SEPTEMBER 2006 15 RESOURCE #05

s

n

OUDE ZADENDe Britse Millennium Seed Bank is erin geslaagd twee zaadjes te latenontkiemen die tweehonderd jaar oudzijn. De zaadjes komen uit Zuid-Afrikaen zaten in de portefeuille van eenNederlandse koopman die in 1803terugkeerde van een zeereis. Hoe ongewoon is het dat eeuwenoudezaden ontkiemen?

Dr. Bert Visser, Centrum voor genetischebronnen Nederland (CGN):

‘Ik heb het gelezen in NRC. Het is nogmaar twee keer eerder voorgekomen dater zaden ouder dan tweehonderd jaar zijnontkiemd, stond in het artikel. In de ande-re gevallen was het niet zeker of de zadenwerkelijk zo oud waren. Dat verbaast me niet. Als je zaden wilt be-waren, moet je nauwgezet te werk gaan. Op CGN hebben we een bank met 23.000partijen zaad. We zijn in 1985 begonnen,maar er zijn ook instituten die al langeractief zijn. De oudste instituten zijn veer-tig, misschien vijftig jaar actief. Wat weweten over de houdbaarheid van zadenkomt uit die enkele tientallen jaren prak-tijkervaring die we hebben opgedaan, endat is eerlijk gezegd nog niet zoveel. Je moet de zaden uitdrogen tot ze onge-veer nog maar zes procent van hun vochtbevatten. Zo rem je schimmels en ver-traag je fysiologische processen. Verlaagje het vochtgehalte te ver, dan kun je hetzaad beschadigen. Daarna slaan we dezaden op bij min twintig graden Celsius.Zelfs onder die omstandigheden verliezenze hun kiemkracht. Zaden van sla zijn bij-voorbeeld tamelijk kwetsbaar. Elke tien jaar laten we een paar zaadjesontkiemen en bepalen we hun kiem-kracht. Komt die onder de tachtig pro-cent, dan laten we meer zaadjes ontkie-men, en winnen we opnieuw zaad om inte vriezen. Zaad van fruitbomen kunnenwe zelfs helemaal niet goed bewaren, ookniet door ze in te vriezen.We hebben een tijd gedacht dat we kon-den voorspellen welke zaden we lang kon-den bewaren en welke niet. Hoe meer olieer in zaden zit, dachten we, hoe langer hetzaad houdbaar is. Inmiddels gaan wedaar niet meer vanuit. Het lijkt erop dat vooral de omstandighe-den waaronder we zaad winnen belangrijkzijn: de temperatuur, de luchtvochtigheiden ziektes bij het oogsten. Dat is één vande problemen van ons werk. Op de be-langrijkste factoren die bepalen hoe langonze zaden levensvatbaar blijven, hebbenwe geen invloed.’

Willem Koert

HR

VISIE‘Wat we wetenover dehoudbaarheidvan zaden iseerlijk gezegd nog niet zoveel’

r-

re

jnm-

e-e-nel

-nis-

n

V.D.REDACTIEHEILIGE GRONDDe hardnekkige geruchten over de verkoopvan botanische tuin De Dreijen missen ie-der grond. Er is ‘zelfs geen richtingsge-vend besluit’ dat de tuin zijn wetenschap-pelijke en museale status kan ontnemenen tot stadspark zal degraderen. Deze ge-ruststellende woorden van de raad vanbestuur suggereren dat er geen vuur is en– opmerkelijk genoeg – alleen rook.Reden om weer rustig achterover te leu-nen? Nee. De wijze waarop WageningenUR tot nu toe met haar erfgoed is omge-sprongen doet weinig goeds vermoeden.De historische panden en terreinen aande Wageningse bergrand – Hinkeloord,het Schip van Blaauw, Landmeetkundeen Microbiologie – vielen al in handen vanprojectontwikkelaars. Het Bassecour, hetvoormalig hoofdgebouw van de landbouw-

hogeschool werd verkocht en in Lissewerd het monumentale pand van hetProefstation voor Bloembollenonderzoekondanks protesten zelfs gesloopt. Hoewel iedereen het erover eens is dat deschoorsteen moet blijven roken, is dit eengoed moment om vast te stellen dat erook nog zoiets bestaat als ‘heilige grond’:een plek die de band met de geschiede-nis levend houdt en trots bij de mede-werkers oproept. De botanische tuin DeDreijen, bijna 110 jaar geleden geopendals proeftuin, en het daarnaast gelegengebouw van de voormalige Rijkstuinbouw-school, zijn in Wageningen de belangrijk-ste kandidaten voor deze rol. Als de Technische Universiteit Delft haarbotanische tuin al opknapt en nadrukke-lijk als haar visitekaartje gebruikt, dan

moet Wageningen haar groene wortelstoch zéker koesteren. Boekhouden magnooit het meest zichtbare Wageningsespecialisme worden.

Gert van Maanen

FOUTIn Resource 3 schreef ik in deze rubriekdat er wel bonussen zijn uitgedeeld voorgoed onderwijs en onderzoek maar nietvoor het presenteren van wetenschap aaneen breed publiek. Dat is onjuist. In 2005kregen Arnold van Vliet en dr. Ralf Harte-mink ieder tienduizend euro voor de na-tuurkalender en voedsel.net.

Korné Versluis

De chipknip is in Europa een totale mis-lukking geworden. Alleen in achtergeble-ven gebieden van de Europese Unie zoalsNijmegen en Wageningen wordt deze be-taalkaart nog gebruikt. Parkeren in destad van Radboud is zonder deze kaarteen ramp. De plaatselijke middenstandzit met de gebakken peren, maar de par-keerdienst en de gemeenteraad weigerente luisteren. In Wageningen meent een cateraar de ge-bruikers van de kantines de chipknip temoeten voorschrijven. Ook hier zijn erklachten, maar de verantwoordelijken blij-ven Oost-Indisch doof. Onze bestuurders

houden zich met de grote lijn bezig, nietmet details. Daarom heeft de gebruikervan de kantine zich maar te schikken inzijn lot. De chipknip is nog maar kinderspel verge-leken bij de dictatuur van de banken. Debankiers hebben ontdekt dat hun beta-lingssysteem zo lek is als een mandje.Daarom moet iedere rekeninghouder eenhandtekening komen zetten, want eenhandtekening helpt natuurlijk de oplich-ters te bestrijden. Nog bonter maakt dé bank het. Samenmet Microsoft heeft de bank van Ajax be-sloten dat de klanten met Windows 95 en

98 niet meer kunnen internetbankierenomdat het systeem onveilig is. Dat leekleuk te worden voor de klanten van debank. Een beetje onderneming zou gratiseen veilig besturingssysteem aanbieden.Maar ook de bank vindt, net als de cate-raar, dat de klant allang geen koningmeer is en dat de klanten hun bevelenmaar hebben te slikken. Daarom wordt het tijd voor een anderebank en voor een boycot van de WUR-kan-tines. Want wie niet horen wil moet voe-len.

Kees de Hoog

DE HOOGBOYCOT

illustratie Henk van Ruitenbeek

Resource 0605 12-15 27-09-2006 17:19 Pagina 15

Page 16: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

2

IAtthlasreovTeanpe

Thtowaan‘Bwimtaon

DSicrcafofuRedede

‘Fuamfuloscureth

A v

INTERNATIONAL 20

Ten thousands of Hungarians demon-strated against their government lastweek, after Prime Minister FerencGyurcsany admitted he lied about theeconomy to win the election in April. InBudapest the protests turned into violentriots. Hungarian students Eszter Nemethand Bea Horvath are surprised thishappened in their country.

Eszter and Bea, Erasmus students at VanHall Larenstein, heard about the riotsfrom their family in Hungary and readabout them on the internet. The nextmorning other students and teachersimmediately asked them about what washappening. ‘It’s very strange,’ says Eszter.‘Normally you only see things like this inother countries. Now it was in our country,but we’re here so we don’t know morethan we read on the internet.’

If Bea had been in Hungary, she wouldhave been on out on the streets, she says.‘I’m sure. It’s a shame we have a presidentlike this. I really think it’s important todemonstrate against the government,although I don’t think the riots are good.Most people don’t want violence.’

‘They are just live football hooligans’, saysEszter about the people who started theriots. ‘They destroyed a lot of cars anddamaged and occupied the building ofthe national television. They destroy justfor fun. They are glad there is chaos now.’The riots caught the Hungarian people bysurprise. ‘I’ve never seen that before,’says Eszter. ‘It’s new for Hungary. Thepolice couldn’t handle the situation.’

The week before there had already beenprotests against the introduction of higher

taxes, health charges and student fees asmeasures to deal with the deficit the Hun-garian economy faces. In a tape leaked tothe media over the weekend andbroadcast by Hungarian radio, Gyurcsanytold his party that the government hadlied about the budget deficit. He also saidhis government had achieved nothingduring its previous four years in power.

The students think the lying is not the onlything people are angry about. ‘It’s alsoabout the changes we have had to makesince we have joined the European Union,’says Eszter, pointing at democratic andeconomic reforms. ‘It’s too much forHungary. It’s like building a house, it takestime.’ Eszter doesn’t have a strongopinion about the government. ‘I’m notreally interested in politics. I’m from alittle town in the north and people thereare busy with other things.’

Bea, who is from Budapest, doesn’t likethis government. ‘The worst thing they de-cided was that Hungarian people who liveoutside the current borders are not entitledto Hungarian citizenship. We lost a lot ofland after the First World War, but thepeople who lived there were Hungarian.This government now says they are not.’

She is not happy with the new measures,except the introduction of fees foruniversity education. ‘There are too manyhighly educated people in Hungary. Thereis not enough work for them. If you have topay to go to university, there will be fewerpeople who do that.’

Now the rioting is over, but Prime MinisterGyurcsany has not resigned. ‘We will justcontinue in the same way,’ says Bea. ‘TheHungarian people don’t really want tochange. We will forget these things.’ Sheis also a little pessimistic about thefuture. ‘Hungarian people are lazy. Theydon’t want to work. If we want to be a partof the European Union, we will have towork for it.’ She admits the problems arenot only this government’s fault. ‘Allgovernments make mistakes. But maybethis government made more mistakes.’

Eszter is more resigned: ‘I think they arein the wrong place at the wrong time.’

Next week on 1 October there will be localelections. Only then will it become clearwhether the events have damaged theSocialist Party.

Koen Moons

LIES ARE NOT THE ONLY THINGHUNGARIANS ARE ANGRY ABOUT

STUDENT HELPSRHINO ROSA Maaike Leenen, a student of Forest and Na-ture Management at Wageningen University,went to Sumatra to study the behaviour ofrhinos in the wild. However, by the time shearrived, permission had been granted to theRhino Protection Unit to transfer one of therhinos, Rosa, to a protected area. Leenenfollowed Rosa on her journey to the reserve,part of which was on foot through the jungle.‘The area was mountainous and verymuddy. We were happy when Rosa decidedit was time to stop for a rest.’ After six weeksRosa reached her destination safely,travelling the last part in a lorry. Theexperience in Indonesia inspired Leenen todo more than just descriptive research, soshe set up the Asian Rhino Foundation, toraise money for more research on andprotection of these threatened animals. / LH

www.asianrhino.nl

Eszter Nemeth (left) and Bea Horvath. / photos Jurjen Bersee

IN THE NEWS

WHAT’S ON INWAGENINGENThursday 28 September23.00 / Student night at Unitas with Super-hero party. Come dressed as your favouritehero. Japanese karaoke in the cellar.

Saturday 30 September13.00 / Excursion to Castle Doorwerth.Subscribe by mailing to [email protected]: www2.wau.nl/sg

14.00 / DJ Even Steven plays Chill drum andbass mixes until five o’clock at Villa Bloem.

22.00 / Dance 30+ for the older swingers inDe Wilde Wereld. Music quiet enough to stillhave a conversation.

23.00 / Unitas Rock ’n’ Roll night with livemusic.

Sunday 1 October14.30 / Sunday Afternoon Jazz in Hotel DeWageningse Berg, with Royal Dutch Jazzband.

20.00 / Dance and movement performanceAltijd, by Eyewash, in ’t Venster dance hall,Wilhelminaweg 3a.

Monday 2 October19.00 / International Mensa Dinner. Inter-national students are invited to come andeat at KSV.

20.00 / Harp and piano chamber music re-cital in the University Aula.

Thursday 5 October21.00 / Pop Round with live performancesin various cafes in the town centre, and AfterParty at Unitas with live music.

22.00 Oktoberfest organised by Mercuriusstudent club, venue KSV.

‘We were happywhen Rosadecided it wastime to stop for a rest’

Resource 0605 20-24 27-09-2006 17:20 Pagina 20

Page 17: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

28 SEPTEMBER 2006 21 RESOURCE #05

INSECT FESTIVAL ATTRACTS THOUSANDSAt least twenty thousand people came tothe City of Insects festival in Wageningenlast week. The attempt to break therecord for insect eating receivedoverwhelming media attention.Television viewers as far away as Chinaand Brazil saw and heard how 1747people braved a portion of mealworms.

The brain behind the festival, head of En-tomology Professor Marcel Dicke, said hewas amazed by the enormous interestand the many enthusiastic responses.‘Before the event I said I would be happywith five to ten thousand visitors. Thatmore than twenty thousand came is fan-tastic. The fear that the festival would beonly a very local event proved unfounded.

Thanks to the presence of internationalcamera teams including Reuters, whichprovides material to around 400 TV chan-nels, we received notices from as far awayas Brazil from people who had seen theinsect-eating event. It just goes to show,even with small six-footed creatures youcan reach a wide public,’ commentedDicke.

One of the most important objectives ofthe Academic Year Prize, which the Wage-ningen entomology team won in June withits plan for City of Insects, is to makescientific research interesting for a widepublic. The organisers estimate that at le-ast fifteen thousand people came to thelast day of the festival, Saturday 23 Sep-

tember, when activities were organised atsixteen locations throughout Wageningen.

At the end of the afternoon, about fourthousand visitors gathered in the Salver-daplein, and the organisers managed topersuade 1747 people to eat a portion ofstir-fired mealworms flavoured with garlic,all at the same time. Professor Arnold vanHuis, tropical entomologist and ferventsupporter of insects as food also finishedhis serving of mealworms, but placedthe world record in perspective. ‘Just25 kilograms of insects were prepared forthe entire festival – that’s peanutscompared with the amounts consumed inAfrica.’ / GvM

Wetsus, the inter-university researchinstitute for sustainable watertechnology, will receive 35 million eurosfrom the Dutch state to transform itselfinto a Technological Top Institute (TTI) forWater Technology.

The amount, which is listed in the recentlypublished National Budget, comes fromthe Fund for Structural EconomicStrengthening and is intended for the2007-2012 period. It represents adoubling of the contributions promised bythe fifty companies and ten research insti-tutions involved. The TTI for WaterTechnology can now get off to a flyingstart, thanks to the foundations laid byits predecessor Wetsus.

One of the directors of the institute willbe Professor Cees Buisman, chair ofBiological Recycling Technology atWageningen University, and currentlyscientific director of Wetsus. Sustaina-bility will remain the keyword for thetechnological institute, in which sixty toeighty researchers will apply themselvesto subjects such as recovering energy andraw materials from wastewater, waterpurification, and the restoration of naturalcycles. / GvM

35 MILLIONFOR WETSUS

The Executive Board has appointedJan Blom as interim-director of theAgrotechnology and Nutrition SciencesGroup.

Jan Blom will also remain director of theSocial Sciences Group. Blom will tempora-rily replace Kees de Gooijer, who announ-ced last week that he would be leaving on1 October, to take up a position as direc-tor of Food & Nutrition Delta. / KV

BLOM INTERIMNUTRITION BOSS

DANGEROUS FUSARIUM FUNGI ON THE RISESince the discovery that the infection ofcrops with some fusarium fungi strainscan lead to an accumulation of toxins infood and animal feed, the interest in thisfungus has spread like wildfire. PlantResearch International has nowdeveloped a clever test that can rapidlydetect dangerous fusarium strains.

‘Fusarium already had a bad nameamong Dutch farmers, because thefungus can cause considerable yieldlosses in crops such as tomatoes,cucumbers and ornamentals,’ says PRIresearcher Dr Cees Waalwijk, chairman ofthe ninth European Fusarium Seminar,

which was held in Wageningen last week.‘That the fungus can also produce naturaltoxins, mycotoxins, which accumulateeasily in food, has only recently started toreceive attention. But as we are beinginundated with all sorts of food safetylegislation from Brussels, fusarium is nowin the limelight.’

According to Waalwijk, fusarium is set tobecome one of the top three mostimportant plant diseases. This is becausemany wheat and maize varieties aresusceptible to the four most commonmycotoxin-producing fusarium strains.Infection with this kind of fungus not only

leads to yield losses, but also poses a bighealth risk, as wheat and maize are keyingredients for many food products andanimal feed.

In order to detect the presence ofdangerous fusarium strains, Waalwijk’sresearch team has now developed anelegant and rapid test based on theTaqMan PCR-technology. ‘The nameTaqMan takes its inspiration from thecomputer game PacMan. In the test, iffusarium is present, characteristicmolecules are ‘eaten up’ and when acertain quantity have been detected, afluorescent signal is emitted. It is a

quantitative test that not only determineswhat type of fungus has infected a plantor grain shipment, but also how seriousthe infection is,’ explains Waalwijk.

The test is not yet ready to be marketed,but has been used in recent years to carryout a survey of the types of mycotoxin-producing fusarium strains that arepresent in Dutch wheat. Waalwijk: ‘In thefield we are noticing a shift towards moreaggressive fungus types. This is not goodnews.’ / GvM

A visitor examines a grasshopper during the last day of the City of Insects festival. / photo GA

Luis Salgado Seguel from Chile, MSc Soil Science and Water Management, 1975:‘I am now Dean of the Agricultural Engineering Faculty atthe University of Concepción in Chile. I started here in 1967as a lecturer and researcher on irrigation and drainage.I got my PhD in the USA in 1982. I come from a family offarmers, and this has always been a driving force. My wifeand I have very pleasant memories of Wageningen, and atthat time it was the best place to study agricultural drain-age. Later I was able to compare European and Americanviews. Although I retire in a few months, I still hope toinitiate a cooperation project with Wageningen. / YdH

asn-to

y

d

nly

en,’

es

e-veed

,

yetor

erte

rt

e

e

al

Resource 0605 20-24 27-09-2006 17:20 Pagina 21

Page 18: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

EeEuopnienalaDaPesteBr

STUDENT 22 2

Bij veel georganiseerde wandeltochtenstiefelen de deelnemers vooral flinkdoor. Tijdens de tocht over 15 en 25kilometer over de Posbank, zondag 24september, probeerden Velpse studentenvan hogeschool Van Hall Larenstein juistde aandacht van de wandelaars tetrekken voor het landschap en hungezondheid.

Op vier plaatsen langs de prachtige routevolheuvels, vergezichten en heide wordenwandelaars uit hun ritme gehaald. Metwisselend succes. Slechts weinig mensennemen de moeite om de zes A4-tjes te le-zen die studenten Tuin- en landschapsin-richting aan een rij bomen hebben gehan-gen, met uitleg over bijvoorbeeld het ont-staan van de Veluwe. Een kraam met schedels, geweien, eendierenhuid en veren trekt wel veel belang-stelling. De wandelaars kunnen in eenkorte quiz uitzoeken wat ze nu eigenlijkvan de natuur weten waar ze in lopen. Zekrijgen vragen voorgeschoteld als: vanwelk beest is dit gewei of deze veer, enhoe is heide ontstaan. Ondertussen snuf-felen de paarden die door het gebiedzwerven aan jassen en rugzakken. Wilg en Bryndis, studenten Bos- en na-tuurbeheer en lid van de jeugdbond voornatuurstudie (NJN), staan veel enthousi-aste wandelaars te woord. ‘Het is leuk omop een creatieve manier iets over de na-tuur te vertellen’, vertelt Wilg. ‘Mensenzien meestal alleen maar bomen als zewandelen. Nu zien ze ook eens iets an-ders.’ Een kraam waar een jongen uitleg geeftover wat je kunt eten om evenveel calo-

rieën binnen te krijgen als dat je ver-brandt tijdens het wandelen, spreektweer minder mensen aan. Ze maken lie-ver even tijd voor de enquête die twee stu-denten voor hun afstudeerproject hou-den, over hoe vaak ze in de bos komen,waarom en hoe. Tot geluk van Christiaan.‘We hebben hem in twee dagen in elkaar

gedraaid, maar het was een goed ideehier te gaan staan’, zegt hij, terwijl hij op-nieuw een ingevuld blaadje in de doosstopt. De Bos- en natuurbeheerstudentenwillen uiteindelijk de ‘ontstressende’ rolvan de natuur vertalen naar meetbare be-grippen voor terreinbeheerders.Als Larenstein mee gaat werken aan een

tweede editie van de wandeltocht, dandoen de studenten Tuin- en landschapsin-richting er verstandig aan om te leren vanhun collega’s van Land- en watermanage-ment. De bekertjes water die zij uitdelen bijde Beekhuizerbeek vinden gretig aftrek.De wandelaars zijn blij verrast en kijkenecht even beter rond bij de spreng. / YdH

Niet alleen de Wageningse verenigingenhebben een grote aanwas dit jaar. Ook deverenigingen van Van Hall Larenstein inLeeuwarden en Velp doen het goed.

De grootste vereniging is Osiris in Leeu-warden. Daar schreven zich tijdens de in-troweek al 150 nieuwe leden in. ‘Weereen paar meer dan vorig jaar’, zegt voor-zitter Wilroy Hoogendijk enthousiast. ‘Wijorganiseren de introductieweek en daarinmaken de eerstejaars al kennis met devereniging. Een groot deel wordt meteenlid.’ In Velp doet vooral Arboricultura het goed.De inschrijving loopt nog, maar de vereni-ging schat veertig tot vijftig eerstejaars temogen verwelkomen. Quercus zal ko-mend weekend tijdens de zogenaamdeQuercus Trofee rond de 25 nieuwe ledeninwijden. Daarbovenop komen nog tieneerstejaars die niet meegaan met het

weekend. Voor Quercus, dat de laatste ja-ren te maken had met een dalend leden-aantal, betekent dat groei. ‘Vorig jaar had-den we twintig nieuwe leden’, zegt voorzit-ter Pieter Zeeman. ‘Nu komen we ergenstussen de dertig en veertig uit. Dat kun-nen we wel gebruiken.’Dat de Velpse verenigingen samen min-der leden hebben dan Osiris, wijt hij aande verschillende culturen op de locaties.‘Het is daar heel vanzelfsprekend om lidte worden van Osiris. In Velp heb je dat he-lemaal niet. Het wordt ook niet echt gesti-muleerd vanuit school, in Leeuwarden ge-beurt dat volgens mij wel.’ De kleinste club maar de grootste win-naar is Nji Sri in Wageningen. Ondankshet verlies van een dispuut dat zich na deverhuizing vanuit Deventer aansloot bijhet Wageningse Ceres, groeit de vereni-ging flink. De 25 overgebleven leden krij-gen er maar liefst 49 nieuwe bij. / KM

Ook gezelschapsdieren moeten gaanchippen. Door honden en katten te voor-zien van een microchip hoopt destichting Nederlandse DatabankGezelschapsdieren dat het opsporen vanzoekgeraakte huisdieren makkelijkerwordt. Oktober is daarom uitgeroepen totMaand van het Chippen. Een dierenartsin Breukelen gaat nog verder. Hij biedtaan ook knuffelbeestjes te voorzien vaneen chip, om een eind te maken aankinderleed.

Poep voortaan alleen nog maar ’s avonds.Volgens twee Leidse studenten is heteen simpele afslankmethode. Als je dehele dag rondloopt met een paar onsextra belasting verbruik je immers meerenergie. Bovendien vermindert een volledarm de eetlust. Bewezen is de methodenog niet, maar hij is al wel gepubliceerdin Medical Hypotheses, het forum voor‘onconventionele en tegendraadseideeën’.

Studenten van de vechtsportverenigingDe Grondleggers hebben zaterdag 23september gebokst onder leiding vanoud-bokskampioenen Arnold Vanderlydeen Pedro van Raamsdonk.

Beiden deden in sporthal de Bongerd inWageningen examen voor hun diplomatrainer-coach van de Nederlandse Bok-bond. Onder de groep geslaagden wasook Frank van Geesink, die bokstraininggeeft bij de Grondleggers. In februari werdonder zijn leiding een Wageninger studen-tenkampioen boksen in de klasse tot 69kilogram. Op zaterdag 30 september doen nogmeer aspirant trainer-coaches examen inde Bongerd. Wie op die dag ook wil komenboksen, kan zich aanmelden viawww.wau.nl/grondleggers, onder vermel-ding van een telefoonnummer. / YdH

BOKSEN METTOPPERS

‘WANDELAARS ZIEN NU MEER DAN ALLEEN BOMEN’

STUDENTENVERENIGINGENHOGESCHOOL GROEIEN

AropImde(VveLeag

In opwa

A

>

EecoMwoLeblowi

WanadeAieKLkejuKrnieestZeovvate‘Fuin nanedigOnWaPr

FW

Makke paarden besnuffelden de wandelaars die bleven staan bij de kraam van studenten Bos- en natuurbeheer. Bij deelnameaan de studentenquiz over beesten en begroeiing op de Posbank konden de wandelaars een plak cake winnen. / foto GA

Bijor

Resource 0605 20-24 27-09-2006 17:20 Pagina 22

Page 19: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

Een Israëlische fruitveredelaar wil deEuropese markt veroveren met en aantalopmerkelijke nieuwe vruchten. Hetnieuwe fruit is in ieder geval van scherpenamen voorzien. Shark Teeth is eenlangwerpige geelrode pruim, CrocodileDandy een sappige groene pruim en PitaPeach een afgeplatte nectarine met eensterk aroma. Exclusief te koop bij deBritse winkelketen Marks & Spencer.

Een tropische plant in een achtertuin inUgchelen heeft door Wagenings toedoenbijna slachtoffers opgeleverd. Eenmedewerker van onze tropische kassenhad in dagblad de Stentor gezegd dat hetom een ramboetanboom ging, waaraanharige lychees groeien. Een Engelselandbouwkundige waarschuwde echterper e-mail dat het een wonderboombetrof, waarvan de vruchten giftig zijn.De bezitster had gelukkig nog niet van devruchten gegeten.

28 SEPTEMBER 2006 23 RESOURCE #05

a--d-it-s

.

e-ti-e-

e

-

ds.

ree

Arbeidsbemiddelingsbureau Agrojobsopent dit najaar een vestiging in hetImaggebouw in Wageningen, waar eendeel van hogeschool Van Hall Larenstein(VHL) is gehuisvest. Agrojobs heeft nu alvestigingen op VHL in Velp enLeeuwarden, en op de andere hogereagrarische scholen in Nederland.

In Wageningen zal het bureau zich richtenop de voedingssector en de agribusiness,wat aansluit bij de opleidingen in Wage-

ningen. Agrojobs bemiddelt vooralhbo’ers, maar Wim van Veldhuizen, vesti-gingsmanager in Velp, verwacht ook toe-loop van afgestudeerden van de universi-teit. ‘Er komen nu al mensen van Wage-ningen Universiteit bij ons, dus als we inWageningen zichtbaarder worden, kun-nen dat er best meer worden.’ In de zomer van 2007 hoopt Agrojobs eenvaste plek in het nieuwe Forumgebouw tekrijgen. / KM

AGROJOBS NAAR WAGENINGEN

Penissen zijn kostbare delicatessen inhet specialiteitenrestaurant Guolizhuangin Beijing. Ze hebben ze rauw, gekookt,gebraden en gebakken, van allerleidieren. De BBC vertoonde zaterdag23 september een reportage over dezepenisschotels. Populair zijn bijvoorbeeldhonden- en ezelpenissen, maar ook dievan schaap, paard, os en zeehond zijn‘excellent’: laag in cholesterol en goedvoor de seksdrive.

Een groot groen vlak op de muur, en tweecomputers. Meer is het eigenlijk niet.Maar met één druk op de muisknopwordt duidelijk dat de kantine van deLeeuwenborch in Wageningen het ‘start-blok’ is geworden voor studenten die zichwillen oriënteren op de arbeidsmarkt.

Wageningse studenten die op zoek zijnnaar stages of trainingen belandden eer-der in een wirwar van organisaties zoalsAiesec, Integrand of AlumniverenigingKLV. Maar vanaf nu gidst één gezamenlij-ke site de zoekende studenten naar dejuiste plek. Rector magnificus MartinKropff opende dinsdagmiddag het ‘Wage-ningen Futurepoint’ in de Leeuwenborch,een digitaal loket waar studenten en afge-studeerden deze site kunnen bezoeken.Ze vinden daar alle mogelijke informatieover sollicitatietrainingen, stageplaatsen,vacatures, excursies en andere activitei-ten gericht op de arbeidsmarkt. ‘Futurepoint moet een merk gaan wordenin Wageningen’, zegt Tjeerd Driessennamens Aiesec, één van de initiatief-nemers voor de gezamenlijke site en hetdigiloket. Verder doen het StudentenOndernemers Centrum (StOC), Integrand,Wageningen Universiteitsfonds, KLVProfessional Match, Alumnivereniging

KLV en het Alumnibureau mee. Het zijn allemaal organisaties die gerichtstudenten en alumni helpen met de voor-bereiding op de arbeidsmarkt, maar totnu toe weinig samenwerkten. Anderhalfjaar geleden bedachten Aiesec en Inte-grand dat dit anders kon. KLV en hetAlumnibureau zaten op hetzelfde spooren dat leidde uiteindelijk tot Futurepoint. ‘Al die info her en der op het web staat nugestructureerd bij elkaar’, zegt Paul denBesten, directeur van KLV. Daarnaast blij-ven ook de eigen websites bestaan. ‘Futu-repoint is een paraplusite’, licht Jesse Bo-beldijk van StOC toe. ‘Het webportaal cen-treert alle nuttige informatie. Het is eenbundeling van onze krachten. We berei-ken de student zo veel beter.’Helemaal af is de website nog niet. De ko-mende weken huist het nog onder het do-mein van het alumnibureau. Maar binnen-kort is de site vanaf elke computer bereik-baar via www.futurepoint.wur.nl. Voorlopigis de informatie alleen nog in het Neder-lands beschikbaar, maar er komt ook zosnel mogelijk een Engelse versie. Zodra het Forumgebouw aan de Droeven-daalsesteeg af is, komt ook daar een digi-taal loket. Dit zal tegelijkertijd een depen-dance worden van KLV en het alumnibu-reau. / LH

Maaike Leenen, studente Bos- en natuur-beheer aan Wageningen Universiteit,ging eigenlijk naar Sumatra om hetgedrag van een neushoorn in het wild teobserveren. In plaats daarvan maakte zemet het dier een wandeltocht van dertigkilometer door de Indonesische jungle.

‘De bedoeling was dat ik een Sumatraan-se neushoorn in het wild zou observerenom meer te leren over het gedrag vandeze soort. Alles was geregeld. Samenmet drie Indonesische studenten zou ikeen vrouwtjesneushoorn genaamd Rosavolgen. Maar eenmaal in Indonesië bleekdit niet meer mogelijk. De Rhino Protec-tion Unit had eindelijk toestemming Rosanaar beschermd gebied te brengen.De beschermingseenheid hield de neus-hoorn al twee jaar in de gaten om te voor-komen dat stropers haar af zouden schie-ten. Hoewel ze tam was en niemandkwaad deed, was ze erg gewild. Ze leefdetussen de dorpjes, at van plantages en zehad al een waterleiding gebroken.Ik mocht mee met het team dat Rosanaar een reservaat aan de oostkant vanhet eiland bracht. Het eerste deel vandeze tocht deden we te voet. Rosa was zogewend aan de wachters van de RhinoProtection Unit, dat ze ons gewoon volgde.’s Nachts sliepen we onder een zeiltje,gespannen over takken. Rosa liep ge-woon los. Iedere ochtend zochten wehaar weer op. Ze was nooit ver weg.

Omdat het water schaars was, poetste ikmijn tanden met regendruppels als het re-gende. Wassen deden we in de rivier.Naast primitief was de tocht ook zwaar.We liepen dwars door de jungle en het ge-bied is bergachtig en modderig. We warenblij als Rosa besloot even te gaan rusten.Behalve die ene keer dat ze bovenop onzetassen ging liggen. Gelukkig was alles nogheel. Na vier dagen bereikten we haar tijdelijkeopvang, een klein afgezet gebied vantwee hectare groot. Hier werd ze medischgekeurd en moest ze gaan wennen aaneen omheining. Tijdens haar verblijf ob-serveerde ik haar gedrag vanaf een hogergelegen punt in het midden van het ge-bied. Ze trok aan lianen om steeds eenhapje te nemen. Ook duwde ze bomenom, omdat ze de hogere bladeren wilde.Anderhalve maand later verhuisde Rosaper vrachtwagen naar haar vaste verblijf,waar nog drie neushoorns zitten. Ze doetnu ook mee aan een fokprogramma. Omdat ik meer wilde doen dan alleen mijnbeschrijvend onderzoek, ben ik een stich-ting begonnen: de Asian Rhino Founda-tion, met de website www.asianrhino.nl.Er is nog maar weinig bekend over de Su-matraanse neushoorn. Met de stichtingwil ik geld inzamelen voor meer onder-zoek en bescherming.’

Laurien Holtjer

OP PAD MET EEN NEUSHOORN

FUTUREPOINT, ‘STARTBLOK’ VOORWERKZOEKENDE STUDENTEN HET ECHTE

WERK

Bij het Futurepoint in de Leeuwenborch kunnen studenten en afgestudeerden zichoriënteren op de arbeidsmarkt. / foto GA

Resource 0605 20-24 27-09-2006 17:20 Pagina 23

Page 20: Nr. 5 - 28 september (1,2 mb)

STUDENT RESOURCE #05

Met palmbomen, een paaremmers zand en eensubtropisch opblaasbadjehadden de bewoners vande Wageningsestudentenflat Asserparkhun café op 21 septembereen exotische aanblikgegeven. In Annie’s Kroegwerd die donderdag deTropical Party gehouden,compleet met zwoelemuziek en flarer – eencoole cocktailmixer diemet flessen gooit. Meerfoto’s van het feest staanop www.annieskroeg.nl.Op 5 oktober komen debierpullen uit de kast enklinken er Duitsekaskrakers in Annie’s,mailt voorzitter Lars vanPeij. Dan is het tijd voorhet Oktoberfest.

WIE?Jerome Vlaanderen, tweedejaars studentLevensmiddelentechnologie, WageningenUniversiteit.

WAAR?Fietst over de Dreijen. Komt net van hetBiotechnion.

WAT DEED JE DAAR?‘Ik had practicum Microbiologie. Was bestleuk. Veel Agar-platen gemaakt.’

EN NU?‘Ik ga naar huis. Er komt zo een maatje van mevan thuis-thuis. Die komt hier voor het eerst.’

LANG NIET GEZIEN? ‘Afgelopen weekend nog. Ik zie hem eigenlijkieder weekend in de kroeg, thuis in Huizen.’

EN VANAVOND?‘Samen naar de kroeg, naar De Zaaier en deVlaam. Mijn favorieten hier laten zien.’ / YdH

STIL BEKVECHTENOude kranten, doeken en bussen verf.Een overvolle agenda, een geheime ‘ver-gadering’. Het is duidelijk, er gaan weermensen afstuderen. Hoe langer ik stu-deer, hoe meer mensen ik ken die gaanafstuderen. En ik kan je vertellen: het ishard werken. Ik schep er namelijk een bij-zonder genoegen in om zelf cadeautjes temaken.Op 29 september gaat Trees haar bul ha-len, wat haar zelf nog het meest verbaast.

Met vijf zangvriendjes maak ik het inmid-dels traditionele afstudeercadeau. Tref-woorden zijn veel kleur, een steeds veran-derend plan, een gegraveerd plaatje ennatuurlijk creativiteit.Vanavond zijn we met zijn zessen bij elkaar.Van tevoren heb ik bij Emmaus (waar an-ders?) een potentiële love seat gevondenen stofjes gekocht om een kussen van temaken. We bedenken de kleuren voor hetbankje: naturel hout met ijzig blauw. Zelfhou ik meer van schreeuwerig, maar voor-uit, ik hoef niet alles te beslissen.Na drie kwartier schuren blijkt het naturelniet te gaan werken, en wordt het helebankje ijzig blauw. Niet echt mijn smaak.Sterker nog: totaal burgerlijk, retro in deslechte zin van het woord. De creativiteitpulseert nou niet bepaald meer door mijnaderen, maar iets anders inmiddels wel.Dat zit tussen milde irritatie en een hart-

grondige afkeer van het bankje. Mijn hie-len planten zich stevig in de grond. Ik wilgeen saai cadeau geven, ik wil iets opval-lends. Iets knallends, geen ‘koele meerendes doods’. Na een kwartier dubben zijn we ruwweg indrie kampen verdeeld: de drie-rustige-kleurenoptie, de twee-rustige-en-één-knal-kleuroptie, en ik. Want ik zit gewoon eenbeetje te mokken. Ik wou eigenlijk groenen geel. Da’s zó mooi. Vrolijk, opbeurend,positief, energiek. En nu wordt het blauw. Omdat we er niet meteen uit komen klet-sen we over koetjes en kalfjes. Ondertus-sen ontspan ik een beetje. Opeens zegtiemand: ‘Hé, we kunnen ook paars doen.’Precies wat ik net had bedacht. En danzijn we het allemaal eens. Wat zijn we toch een heerlijk groepje.

Nicolette Meerstadt

VOOR JE MOOISTE FOTO, JE EERSTE VERHAAL, JE EIGEN CARTOON

GESNAPT

PRIKBORD24

NICOLETTE

[email protected]

Resource 0605 20-24 27-09-2006 17:20 Pagina 24