Nr 4 26 maart 2015

Lees dit e-zine op www.vvsg.be stuur een bericht naar de redactie schrijf in/uit

Actualiteit

1. Eerste stap naar gelijkschakeling subsidie groepsopvang lokale besturen

2. Veranderingen inkomenstarief vanaf 1 mei 2015

3. Kwaliteit en voortgangsrapport

4. Wat vinden kinderen belangrijk in de opvang? Onderzoek Kind en Gezin

5. Rapport proefinspecties Zorginspectie online

6. Speelbank.be gaat online

Oproep

7. Gouden Kinderschoen

8. Buitenspeeldag

VVSG-Nieuws

9. Vormingsfonds Kinderopvang nu operationeel

10. Vormingsfonds: keuze uit 50 vormingen kinderopvang

10.1. Teambuilding: Versterken van onze samenwerking

10.2. Teambuilding: Sierra Oscar Lima

10.3. Teambuilding: Waardering, openheid en verbinding, samenwerking

10.4. Teambuilding: Teambuilding

10.5. Teambuilding: Team onder de loep

10.6. Teambuilding: Samenwerken binnen een team

10.7. Teambuilding: “Mijn job is top… toch?”

10.8. Rugschool: Rugvriendelijk werken in de kinderopvang

10.9. Rugschool: Preventie rugklachten

10.10. Rugschool: Rugsparend handelen

10.11. Rugschool: Ergonomie

10.12. Rugschool: Rugsparende technieken

10.13. Observeren: Introductie Ziko–Vo

10.14. Observeren: Leren observeren

10.15. Omgaan met diversiteit: Diversiteit en interculturaliteit

10.16. Omgaan met diversiteit: Focus competenties personeel

10.17. Omgaan met diversiteit: Focus kinderen en hun ouders

10.18. Omgaan met diversiteit: Interculturaliteit

10.19. Omgaan met diversiteit: Diversiteit

10.20. Omgaan met diversiteit: …in de kinderopvang

10.21. Pedagogisch documenteren

10.22. Ouderparticipatie: Aspecten verkennen van goede communicatie

10.23. Ouderparticipatie: Ouders begrijpen, ouders begrenzen

10.24. Ouderparticipatie: Goede communicatie en samenwerking met ouders

10.25. Ouderparticipatie: Ouderbetrokkenheid start met een vlotte communicatie met ouders

10.26. Ouderparticipatie: Effectieve communicatie

10.27. Natuurbeleving: Natuurrijk inrichten van de buitenruimte

10.28. Natuurbeleving: … met kinderen

10.29. Natuurbeleving: De Boom in! Buitenspel in en met de natuur

10.30. Natuurbeleving: Speelhoeken in de binnenruimte

10.31. Natuurbeleving: Het inrichten van de binnen- en buitenruimte

10.32. Natuurbeleving: Coaching ‘Natuur’ in onthaal en buitenschoolse opvang

10.33. Spel: Peutergymnastiek en Peuterdans

10.34. Spel: Spelbegeleiding en spelstimulans

10.35. Spel: Spelen en nog eens spelen

10.36. Spel: Muziek in de kinderopvang

10.37. Spel: Actief spelen

10.38. Spel: Creatief denken en doen met baby’s en peuters

10.39. Spel: Spelen met een hoek af

10.40. Spel: Koffer Schaap, psycho educatief pakket

10.41. Pedagogische visie: Time Check! Vind het juiste evenwicht tussen opvangtijd

10.42. Pedagogische visie: Missie en visie

10.43. Pedagogische visie: “De beste straf is diegene die je niet hoeft te geven….”

10.44. Pedagogische visie: ‘Ik ben waarschijndelijk groot’

10.45. Pedagogische visie: Een inspirerende pedagogiek uit Reggio Emilia

10.46. Pedagogische visie: Inspiratie uit de Emmi Pikler pedagogiek

10.47. Taal: Het belang van taal

10.48. Taal: Taalstimulering

10.49. Taal: Meertaligheid

10.50. Taal: Een taalstimulerende workshop voor begeleiders van jonge kinderen

11. Rechtzetting artikel Kinder.Praat in verband met oproep inkomenstarief

Niet te missen

12. Inspiratiedag Kinderopvang

13. Verdiepingsdag Bodymap, maandag 27 april te Gent

14. Verdiepingsdag Roosters opmaken, dinsdag 28 april te Mechelen

15. Koekeloere Huis van het Kind, donderdag 7 mei

Actualiteit

1. Eerste stap naar gelijkschakeling subsidie groepsopvang lokale besturen

Lokale besturen krijgen van oudsher minder subsidie (dan de vzw’s) voor de groepsopvang en

gezinsopvang van baby’s en peuters. Tegen 2020 zou die ongelijkheid volledig weggewerkt

moeten zijn. Vanaf 1 april 2015 wordt een eerste stap gezet naar die gelijkschakeling.

In het Subsidiebesluit van 22 november 2013 is een groeipad voorzien voor de plaatsen

groepsopvang baby en peuter met een laag subsidiebedrag voor inkomenstarief (‘Trap 2B’).

Deze subsidie groeit in 6 fases tot 2020 naar het hoger subsidiebedrag (‘Trap 2A’). Deze

subsidieverhoging is voorzien voor alle plaatsen ‘2B’: van zelfstandigen, lokale besturen,

peutertuinen vzw’s, …

Vanaf 1 april 2015 wordt een eerste stap gezet voor fase 1: de Vlaamse Regering voorziet

budget om de helft van de verhoging van de eerste fase door te voeren. De subsidieverhoging

gaat in vanaf 1 april 2015:

• het basisbedrag gemiddelde leeftijd per plaats stijgt van 2307,80 euro naar 2721,36

euro;

• het aanvullend bedrag gemiddelde leeftijd per extra jaar stijgt van 40,38 euro naar

47,62 euro.

2. Veranderingen inkomenstarief vanaf 1 mei 2015

Vanaf 1 mei 2015 gelden wijzigingen aan het inkomenstarief dat ouders betalen in de

kinderopvang van baby’s en peuters. In een eerste fase gelden de aanpassingen enkel voor

nieuwe attesten en herberekeningen van bestaande attesten vanaf 1 mei 2015. Vanaf 1 januari

2016 gelden de nieuwe tarieven voor iedereen.

Welke tarieven veranderen er?

De kindkorting voor de kinderen ten laste is beperkt tot en met het jaar waarin een kind ten

laste 12 jaar is geworden. Voor een gezin met 2 kinderen ten laste is de vermindering 3,14

euro, voor een gezin met 3 kinderen ten laste bedraagt de korting 6,28 euro (=2x3,14 euro)

enzovoort. Alle kinderen in het gezin komen hiervoor in aanmerking, ze hoeven niet naar de

opvang te gaan.

Het standaard minimumtarief bedraagt 5 euro.

Om het inkomenstarief betaalbaar te maken voor kwetsbare groepen, zijn er mogelijkheden om

een individueel verminderd tarief aan te vragen. Hierbij wordt er gekeken naar de situatie van

het gezin:

(1) 25% korting met als minimumtarief 5 euro als de ouder of de inwonende persoon: (a) een

invaliditeitsuitkering heeft, (b) een voltijdse werkloosheidsuitkering (min. 6 maanden) of een

faillissementsuitkering krijgt, (c) een verwachte inkomensdaling van minstens 50% heeft of als

zelfstandige verlaagde sociale bijdragen toegekend kreeg (min. 12 maanden);

(2) 3 euro als: (a) men een leefloon krijgt én een opleidingstraject van VDAB of OCMW volgt,

(b) het gezamenlijk belastbaar beroepsinkomen op jaarbasis lager dan 15.820,56 euro is, en

men beiden minstens halftijds werkt. In het geval van een alleenstaande, moet de

alleenstaande minstens halftijds werken. (c) het gezamenlijk belastbaar beroepsinkomen op

jaarbasis lager dan 15.820,56 euro is en men een inburgeringstraject volgt.

(3) 1,56 euro als men een attest voor materiële of medische hulp heeft (bv. van Fedasil of het

Rode Kruis). Ook betaalt men 1,56 euro voor de opvang van een pleegkind.

Als het financieel onmogelijk is om het inkomenstarief of verminderd tarief te betalen, dan kan

het OCMW na onderzoek een ander tarief toekennen: (a) 50% korting op het inkomenstarief

(minimumbedrag is steeds 5 euro), (b) een tarief van 5 euro of (c) een tarief van 1,56 euro. Het

OCMW bepaalt zelf het bedrag naargelang de situatie van de ouder. Voor ouders die in het

Brussels Gewest wonen, gebeurt het onderzoek en de toekenning door de opvang zelf, volgens

dezelfde regels.

3. Kwaliteit en voortgangsrapport

Het decreet opvang voor baby’s en peuters bracht een grondige hervorming in de sector met

zich mee en was een mijlpaal voor het verder realiseren van voldoende, kwaliteitsvolle,

toegankelijke en betaalbare kinderopvang. Om die hele verandering in de sector op te volgen

en eventueel bij te sturen, is in oktober 2014 in de schoot van Kind en Gezin een

'voortgangsoverleg' opgestart. Deze werkgroep met vertegenwoordigers van de

kinderopvangsector en van de gebruikers evalueert het systeem en komt met voorstellen om de

regeldruk in de sector te verminderen. Het zal onder meer gaan om versoepelingen op het

gebied van infrastructuurvereisten, van administratieve vereisten en procedures. Concreet gaat

het bijvoorbeeld over regels m.b.t. normering luchtkwaliteit en regels uit de Vlaamse Wooncode

(bv. plafondhoogte, raamgrootte, enz.). De kwaliteit van de kinderopvang blijft hierbij steeds

voorop staan.

4. Wat vinden kinderen belangrijk in de opvang? Onderzoek Kind en Gezin

In opdracht van Kind en Gezin voerde het centrum voor Vernieuwing in de Basisvoorzieningen

voor Jonge Kinderen (VBJK) met de medewerking van de Universiteit Gent een onderzoek naar

wat kinderen verwachten van opvang vóór en na schooltijd, op schoolvrije dagen en tijdens

schoolvakanties. Met dit onderzoek laat Kind en Gezin voor het eerst de kinderen zelf aan het

woord.

Opvang buiten de schooltijd, in al zijn varianten, betekent een verruiming van de leefwereld van

kinderen. Om die reden is het belangrijk te blijven investeren ook in de opvang van

schoolgaande kinderen. Wat kinderen belangrijk vinden staat los van de plek waar de opvang

gebeurt. Dit pleit voor een geïntegreerde aanpak vanuit de verschillende sectoren (welzijn,

jeugd, sport en cultuur) waarbij de noden van het kind centraal staan. In dat opzicht

ondersteunen de onderzoeksresultaten de beleidsaanbevelingen die eerder ook al door de

Staten-Generaal opvang en vrije tijd schoolkinderen naar voren werden geschoven.

Een kwaliteitsvol opvang- en vrijetijdsaanbod houdt rekening met wat kinderen belangrijk

vinden. Competente begeleiders maken dat kinderen hun opvang/ speelplein positief ervaren.

Investeren in competente begeleiders en omkadering is een aandachtspunt voor het beleid,

alsook voor verantwoordelijken van opleidings- en vormingsorganisaties en de organisatoren

van de opvang.

Andere aandachtspunten, vanuit het perspectief van de kinderen, zijn een uitdagend en

gevarieerd aanbod aan activiteiten en materialen in een infrastructuur die kinderen

keuzevrijheid biedt om binnen of buiten te spelen. Aan de Vlaamse overheid om dit mee te

ondersteunen. Meer lezen

5. Rapport proefinspecties Zorginspectie online

Het nieuwe decreet Kinderopvang maakte dat Zorginspectie de inhoud en de methodiek van

haar inspecties moest herzien. Aan de hand van proefinspecties toetste Zorginspectie het

nieuwe inspectieconcept. De bevindingen over deze inspecties, zowel naar methodiek als naar

inspectievaststellingen toe, goot Zorginspectie in een beleidsrapport. Dat kan je hier inkijken.

Uit het rapport blijkt dat nog niet alle aspecten van de nieuwe regelgeving toegepast worden in

de werking of uitgewerkt zijn in het kwaliteitshandboek.

6. Speelbank.be gaat online

Op 2 april 2015 gaat Speelbank.be online: dé databank met pedagogisch onderbouwde

spelactiviteiten en speeltips voor baby’s en peuters. De spelactiviteiten die je online vindt op

speelbank.be vertrekken vanuit de interesses en ervaringen van de kinderen, werden

pedagogisch gescreend én getest op de werkvloer. Met speelbank.be wil de VVSG en

Diverscity kinderbegeleiders, onthaalouders, pedagogisch medewerkers en iedereen die graag

met kinderen speelt, inspireren om spelen nog leuker te maken.

Vanaf 2 april en tot 31 april kan iedereen een kijkje nemen op de speelbank.be. Daarna is de

speelbank enkel toegankelijk met een paswoord. Een paswoord kan je verdienen door zelf ook

een leuke activiteit te laten publiceren. Leden van het VVSG-Steunpunt Kinderopvang kunnen

inloggen met dezelfde controlecode die ze gebruiken voor www.steunpuntkinderopvang.be.

Speelbank.be is een initiatief van steunpunt kinderopvang van de VVSG en Diverscity.

Meer info? Mail naar info@speelbank.be

Oproep

7. Gouden Kinderschoen

De VVSG wil de trofee “Gouden Kinderschoen” uitreiken aan een lokaal bestuur dat investeert

in kinderopvang. Via deze trofee wil de VVSG de inbreng van de lokale besturen in het

gezinsbeleid en in het bijzonder in de kinderopvang zichtbaar maken.

Steeds meer lokale besturen beseffen dat een voldoende en kwalitatief aanbod kinderopvang

belangrijk is voor jonge gezinnen en dus een noodzakelijk onderdeel uitmaakt van een lokaal

gezinsbeleid. Steeds meer lokale besturen investeren (sommige financieel, sommige

personeel, sommige logistiek) in de kinderopvang op hun grondgebied. Terecht. De VVSG

vindt dat lokale besturen trots mogen zijn op deze investeringen. Of het resultaat nu een

jaarlijks feest is voor de kinderbegeleiders en onthaalouders, een creatieve buitenruimte aan

het kinderdagverblijf, een mama- of oudercafé, een vrijwilligersbeleid, een naschoolse opvang

ism het jeugdhuis, een peuterspeelpunt of een ouderavond rond zindelijkheid. Al deze

initiatieven verdienen de “Gouden Kinderschoen”.

Maak een korte omschrijving (max. 360 tekens of iets meer) van iets wat je doet of hebt als

lokaal bestuur of als kinderopvangvoorziening georganiseerd door een lokaal bestuur én waar

je trots op bent. Een foto zegt soms meer dan woorden en mag altijd meegestuurd worden.

Mail, post of bel deze korte omschrijving voor 1 mei 2015 naar VVSG-Steunpunt Kinderopvang,

Paviljoenstraat 9 te 1030 Brussel, kurt.schoonbaert@vvsg.be.

Er wacht je eeuwige roem. Maar ook de prachtige trofee “Gouden Kinderschoen 2015”. De

VVSG plant de plechtige prijsuitreiking op 13 mei 2015, Netwerkborrel VVSG-Steunpunt

Kinderopvang, in aanwezigheid van minister Vandeurzen.

8. Buitenspeeldag

Doe mee aan de buitenspeeldag op woensdag 1 april georganiseerd door je lokale overheid.

Ga naar www.buitenspeeldag.be en bekijk welke activiteiten je samen met de kinderen kan

doen.

VVSG-Nieuws

9. Vormingsfonds Kinderopvang nu operationeel

Elk lokaal bestuur dat kinderopvang organiseert heeft recht op één of meerdere gratis

bijscholingen. Jouw College van Burgemeester en Schepenen of OCMW-voorzitter kreeg begin

2015 een brief met meer uitleg over het Vormingsfonds Kinderopvang en het aantal

bijscholingen waar jouw bestuur recht op heeft. De bijscholingen moeten aangevraagd worden

via vormingsfonds.vvsg.be. Deze website van het Vormingsfonds Kinderopvang is nu online.De

secretaris van jouw bestuur kreeg deze week een brief met de inloggegevens (naam bestuur en

paswoord).

Hoe ga je nu te werk? Volg deze 10 stappen.

Stap 1: Lees eerst de handleiding alvorens aan de slag te gaan. In deze Kinder.Praat vind je

ook een korte omschrijving van de 50 vormingen kinderopvang waaruit je kan kiezen.

Stap 2: Surf naar http://vormingsfonds.vvsg.be

Stap 3: Log in. Je inloggegevens werden per brief bezorgd aan jouw secretaris. Vind je de brief

niet? Geen probleem. Contacteer je regionale medewerker. Zij kan je verder helpen en jou de

nodige inloggegevens bezorgen.

Stap 4: Wanneer je ingelogd bent, kom je terecht op een pagina met een overzicht van het

aantal vormingen waarop jouw bestuur recht heeft. Opgelet: Er is een aanbod voor

Kinderopvang en Thuiszorg.

Stap 5: Klik op de knop ‘Aanbieders vormingen’. Het systeem zal je er op wijzen dat je een

keuze moet maken tussen Kinderopvang en Thuiszorg door in de linkerbovenhoek het juiste

thema te selecteren. Je krijgt nu het overzicht met vormingen die je naar eigen keuze kan

boeken. Je ziet enkel de vormingen die in jouw provincie beschikbaar zijn.

Stap 6: Vink de gewenste vorming aan en klik helemaal onderaan op de pagina op de knop

‘Inschrijving registreren’. Beperk je per aanvraag tot één vorming m.a.w. vink geen twee vakjes

gelijktijdig aan, ook al heb je recht op meerdere vormingen. Wil je meerdere vormingen

registreren, herhaal dan telkens stap 6.

Stap 7: In deze stap wordt gevraagd een contactpersoon en e-mailadres in te vullen.

Vervolgens klik je op ‘Inschrijven’. Opgelet: door te klikken op inschrijven, heb je nog geen

definitieve overeenkomst met een vormingsinstelling. Je hebt enkel de vorming gereserveerd.

Kort na je ‘reservatie’ ontvang je, ter bevestiging, een e-mail op het e-mailadres dat je in

voorgaande stap opgaf. Een gelijkaardige e-mail wordt verstuurd naar de vormingsinstantie

waarmee je in zee wenst te gaan. Op deze manier wordt die van jouw aanvraag op de hoogte

gebracht.

Stap 8: Neem contact op met de vormingsinstantie en plan samen de vorming (datum en

locatie afspreken). Opgelet: Een reservatie is slechts 15 dagen geldig Wacht er dus niet te lang

mee om de vorming concreet te plannen want indien er geen overeenkomst is binnen de 15

dagen dan komt deze opleiding opnieuw vrij voor andere besturen die wensen in te tekenen en

vervalt je reservatie!

Stap 9: Wanneer jullie samen een overeenkomst hebben (hiervoor kan je de

modelovereenkomst gebruiken die als link in de e-mail staat), zal zowel jijzelf (als aanvrager)

maar ook de vormingsinstantie (als aanbieder) op de onderste link moeten klikken in de e-mail

die je werd toegestuurd. Enkel wanneer je allebei op de link hebt geklikt in de e-mail is de

inschrijving en dus de vorming DEFINITIEF vastgelegd!

Ga niet overhaast te werk, want eens je op de onderstaande link hebt geklikt, gaat het systeem

ervan uit dat er met de vormingsinstantie een overeenkomst is.

Stap 10: Mail je overeenkomst naar vormingsfonds@diverscity.be en dit binnen de 15 dagen

na reservatie!

Je hebt tot eind mei 2015 om via vormingsfonds.vvsg.be vormingen te reserveren. Daarna gaat

deze website terug offline. Hou er bovendien rekening mee dat het aantal vormingen dat een

vormingsinstelling kan geven in 2015 beperkt is: hoe sneller je inschrijft, hoe meer keuze er is.

Een aantal voorzieningen maakten gebruik van het aanbod waarbij je reeds geplande

vormingen kon doorgeven tot begin maart. Met dien verstande dat er een overeenkomst moest

zijn en dat het thema moest aansluiten bij de door ons geselecteerde thema’s in het

vormingsaanbod. Heel wat vormingen werden in dat kader goedgekeurd en de vormlingskost

zal terugbetaald worden.

De desbetreffende voorzieningen zullen hiervan per e-mail verwittigd worden. Had je dus bv.

recht op 1 vorming en werd deze reeds goedgekeurd dan zal je merken dat voor jouw

voorziening het aantal ‘beschikbare vormingen’ op 0 staat.

Ben je van mening dat het aantal vormingen waarop je recht hebt niet correct is in de online

module, neem dan zeker contact op: ann.lobijn@vvsg.be of peter.neirynck@diverscity.be of

02/211.55.49.

10. Vormingsfonds: keuze uit 50 vormingen kinderopvang

Diverscity en het Steunpunt Kinderopvang kondigen met enige trots het Vormingsfonds

Kinderopvang aan. Met het Vormingsfonds wordt verder ingezet op de competentieversterking

van de medewerkers met het oog op een kwalitatieve dienstverlening. De thema's voor de

vormingen werden zorgvuldig uitgekozen en sluiten aan op de specifieke behoeften van de

diensten en de medewerkers. De aanbieders werden geselecteerd na een ruime

marktbevraging en voldoen aan de kwaliteitseisen die door Diverscity en de VVSG werden

bepaald. Op de website van Diverscity vind je een specifieke webpagina over het

vormingsfonds met meer info. Vragen? peter.neirynck@diverscity.be

Hieronder een overzicht van de geselecteerde vormingen (met telkens het thema, de titel, de

vormingsinstelling, een korte inhoud en de provincie waar de vorming wordt aangeboden)

10.1. Teambuilding: Versterken van onze samenwerking

Kwadraet

Werken in de kinderopvang vraagt een intense samenwerking. Er zijn veel afspraken, veel

informatie uitwisseling. Als collega werk je dicht opeen in een huiselijke context. Als de

samenwerking vlot loopt, straalt het team energie uit, is het motiverend werken, de

kinderopvang wordt er beter van.

Meestal loopt die samenwerking ook als vanzelf, maar soms sputtert de motor. Dan is er

confrontatie, komen de ‘kleine kantjes’ naar boven en is het moeilijk daar op een gepaste

manier mee om te gaan. Tijdens deze vorming nemen we jullie teamwerking onder de loep.

Wie heeft welke talenten en hoe kunnen we die nog beter inzetten? Wat waardeer jij in je

collega’s? Hoe kunnen we onze samenwerking nog beter maken? En wat als onze

communicatie wat moeilijker loopt? Hoe geef ik op een gepaste manier moeilijke feedback?

Na deze interactieve en ervaringsgerichte vorming heb je enkele concrete acties op een rij om

het in de toekomst nog beter te doen en verder te bouwen aan een kwalitatieve kinderopvang.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.2. Teambuilding: Sierra Oscar Lima

Halma – Centrum Informatieve Spelen

De spelers bevinden zich op een grote duikboot. De duikboot is aan het zinken. De spelers

proberen om de duikboot heelhuids te verlaten, maar de tijd dringt. Het water staat hun al tot

aan de lippen! Om in de duikboot van compartiment te veranderen, moeten de spelers telkens

een opdracht uitvoeren. Ze kunnen kiezen tussen individuele opdrachten en groepsopdrachten.

Bij individuele opdrachten staat het belang van het individu centraal. Bij groepsopdrachten

daarentegen primeert het groepsbelang. Hoe langer het spel wordt gespeeld, hoe sterker de

spelers ervaren dat alleen door samen te werken iedereen veilig op het droge geraakt.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.3. Teambuilding: Waardering, openheid en verbinding, samenwerking

In-tense, coaching en opleiding

In deze module wordt gewerkt aan waardering, openheid en verbinding, samenwerking tussen

collega’s Dit kan op verschillende manieren naargelang de cultuur en de nood van het team.

Provincie: Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.4. Teambuilding: Teambuilding

University Colleges Leuven - Limburg

Door de sterke punten van de teamleden te ontdekken en in te zetten kan elk teamlid zijn eigen

kwaliteiten en talenten optimaal gebruiken in de dagelijkse werking. Teamleden die hun

talenten kunnen inzetten zijn meer gemotiveerd.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.5. Teambuilding: Team onder de loep

VCOK vzw

‘Regelmatige aandacht voor samenwerkingsrelaties komt elk team ten goede’. Samenwerken in

een team is leuk, efficiënt en effectief. Teamwerk is voor velen vanzelfsprekend. Maar af en toe

moet de motor toch eens worden nagezien.

In deze vorming onderzoeken we de samenwerking van de teamleden via verschillende

oefeningen. We analyseren teamrollen, succesfactoren en kwadranten en stellen nadien samen

een verbeterplan op.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen

10.6. Teambuilding: Samenwerken binnen een team

Novare bvba

Zitten er veel verschillende persoonlijkheden binnen je team? En merk je dat de samenwerking

vaak niet zo vlot verloopt door deze verschillen? Ieder heeft dan ook z’n eigen stijl van

communiceren. Tijdens deze training leer je hoe je de samenwerking binnen je team kan

verbeteren.

Elke persoon heeft zijn eigen kleur: geel, groen, blauw of rood. Deze kleur bepaalt hoe we ons

gedragen in bepaalde situaties, hoe we communiceren, hoe we het liefst opleiding krijgen, met

wie we het liefst omgaan… Als we onze eigen kleur kennen, komen we veel te weten over

onszelf. Als we dan ook nog eens de kleur van de anderen leren kennen, kunnen we rekening

houden met hun voorkeursmanier van communiceren en samenwerken.

Provincie: (Niet vermeld)

10.7. Teambuilding: “Mijn job is top… toch?”

Kroost

Werken in de kinderopvang is een stevige klus!

Heb je sommige dagen het gevoel dat het je allemaal boven het hoofd groeit: baby’s die

jengelen, peuters die het zelf willen doen, bijna-kleuters die de boel op stelten zetten.

Maar ook collega’s met een vraag of nood aan een babbel, ouders die bij jou komen wanneer

ze het even niet meer weten, en de verantwoordelijke die mee over je schouder kijkt, …

Vraag je je soms wel eens af waarom je deze job ook alweer gekozen hebt?

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg

10.8. Rugschool: Rugvriendelijk werken in de kinderopvang

Vormingscentrum Hivset

Werknemers in de gezondheidszorg kunnen er niet meer onderuit. Er wordt vanuit hun beleid

gevraagd dat zij zelf mee hun verantwoordelijkheid opnemen om rug- en/of schouderproblemen

te voorkomen. En ook al heeft men al vele lessen rugscholing gehad....het zit hem soms in

kleine zaken. Vandaar deze vorming waarbij we onze basiskennis gaan opfrissen, ons

handelen gaan optimaliseren en onze kennis gaan delen.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.9. Rugschool: Preventie rugklachten

ESCALA (CVBA Skilliant)

Werknemers in de kinderopvang hebben weinig last van repetitieve bewegingen. Werken met

en voor kinderen houdt vooral risico’s in die verband houden met: lastige posities (buigen en/of

draaien van de rug, gehurkt of op de knieën, zittend op de grond…om op dezelfde hoogte als

de kinderen of de voorzieningen te komen), inspanningen in een statische houding (gestrekte of

uitgestrekte armen om objecten vast te nemen) en het dragen of behandelen van kinderen.

Provincie:Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.10. Rugschool: Rugsparend handelen

K+

Aan de hand van kort filmmateriaal en postermateriaal wordt uitleg gegeven over het

functioneren van het lichaam in tijden van belasting. We bekijken de verschillende vormen van

belasting en mogelijke klachten en rugproblemen.

Nadien gaan we zelf aan de slag om zoveel mogelijk lichaamsbesparend handelingen uit te

voeren. Dit doen we aan de hand van situatieschetsen uit de kinderopvang en met de

materialen die aanwezig zijn in de opvang.

De deelnemers krijgen na afloop een poster mee om op te hangen in de opvang zodat ze

steeds worden aangewakkerd om op de houding te letten.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.11. Rugschool: Ergonomie

Syntra Limburg bedrijfsopleidingen

Je leert je beroep op ergonomische wijze uit te oefenen. Hoe pas je de werkmiddelen,

werkomgeving, methodes en technieken toe om jezelf zo weinig mogelijk te belasten? Je leert

ook een aantal preventieve lichaamsoefeningen.

Provincie: Limburg

10.12. Rugschool: Rugsparende technieken

SYNTRA Midden-Vlaanderen vzw

Wie werkzaam is in een kinderdagverblijf of buitenschoolse opvang in goede banen leidt, weet

dat de rug intensief belast wordt. Denk maar aan de vele houdingswisselingen (van staan naar

bukken en omgekeerd) of het dragen, heffen, tillen van kinderen en materialen.

Kennis, maar vooral toepassing van rugsparende technieken zijn dan ook van groot belang

voor elke medewerker in het opvanginitiatief. In deze opleiding motiveren en stimuleren we

deelnemers om deze technieken aan te leren en geven we hen praktische tips zodat de

technieken ook effectief in het dagelijkse werk gebruikt kunnen worden.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.13. Observeren: Introductie Ziko–Vo

CEGO

Ziko-Vo is een kindvolgsysteem om welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling van kinderen

op te volgen. Het geeft in één oogopslag een volledig en positief beeld van een kind.

Welbevinden, betrokkenheid en ontwikkeling wordt voor ieder kind overzichtelijk in beeld

gebracht in een portret. Zo helpt Ziko-Vo de begeleider om voor elk kind acties op zijn of haar

maat te bedenken en uit te voeren. In de vorming stellen we ZiKo-Vo voor aan de hand van

videofragmenten en oefeningen. Dit instrument kan ook gebruikt worden in communicatie met

ouders.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.14. Observeren: Leren observeren

Vormingscentrum Hivset

Als kinderen zich thuis voelen, spontaan en vrolijk zijn, zelfvertrouwen uitstralen, enorm kunnen

genieten, willen exploreren, actief zijn,… dan weten we dat deze kinderen zich (emotioneel)

goed ontwikkelen! Het welbevinden en de betrokkenheid van kinderen opvolgen is dan ook van

belang. Dit gebeurt door objectief, systematisch en doelgericht te observeren. Bovendien is het

goed observeren ook een must tijdens alledaagse activiteiten. Aan de hand van oefeningen,

uitwisseling in de groep en een klein theoretisch kader, wordt er aangeleerd hoe men moet

observeren en wordt er dieper ingegaan op concrete ervaringen van deelnemers.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.15. Omgaan met diversiteit: Diversiteit en interculturaliteit

Trace bvba

Tijdens de training ‘Diversiteit en interculturaliteit’ ontdekken we dat verschillen tussen mensen

een meerwaarde en een verrijking kunnen betekenen voor een organisatie en haar

medewerkers, maar anderzijds ook soms een aanleiding kunnen zijn voor allerlei

meningsverschillen, misverstanden en conflicten op de werkvloer, tussen het personeel

onderling of bij contacten met het cliënteel.

Hoe gaan we hier mee om als professional, om tot een goede verstandhouding en

samenwerking te komen op de werkvloer? Hoe kunnen we het respect voor de diversiteit en de

eigenheid van onze medewerkers en cliënten het best verzoenen met het respect voor de

cultuur van de organisatie, haar werkzaamheden en haar spelregels?

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.16. Omgaan met diversiteit: Focus competenties personeel

DoorElkaar i.s.m Vormingscentrum Hivset vzw

In de kinderopvang kom je kinderen en hun ouders tegen met totaal verschillende

achtergronden: in taal, in cultuur, in thuissituatie…

Soms zijn we letterlijk vreemden voor elkaar. De wederzijdse onbekendheid is vaak oorzaak

van ergernis, frustratie, handelingsonbekwaamheid.

Wat moet ik kennen en kunnen? Welke vaardigheden heb ik nodig in deze diverse wereld? Of

blijf ik gewoon mezelf? En als we niet dezelfde taal spreken, zijn er dan hulpmiddelen, tools om

me bij te staan?

Normale vragen allemaal. We trachten in deze workshop handvatten, tools en hulpmiddelen

aan te reiken om je intercultureel competent te maken, om uitdagingen in een diverse wereld

vol vertrouwen aan te vangen.

We volgen het “TOPOI model” als leidraad om alle facetten (taal, cultuur, beeldvorming,

organisatie…) van diversiteit aan bod te laten komen.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.17. Omgaan met diversiteit: Focus kinderen en hun ouders

DoorElkaar i.s.m Vormingscentrum Hivset vzw

In de kinderopvang of buitenschoolse opvang kom je kinderen en hun ouders tegen met totaal

verschillende achtergronden: in taal, in cultuur, in thuissituatie…

Het is enorm belangrijk van jongs af aan kinderen te laten wennen aan verschil in brede zin.

Opvoeden betekent immers kinderen vertrouwd maken met de superdiverse wereld van

vandaag en hen daar op voorbereiden. Diversiteit raakt altijd aan de identiteit. Het is heel

belangrijk als organisatie een houding van respect voor diversiteit en ieders identiteit uit te

stralen, zowel in het aanbod: aankleding ruimte, gebouw, hoeken, activiteiten voor de kinderen

en hun ouders…maar ook in de houding van alle medewerkers.

Hiervoor bestaan mooie methodieken, zijn er vele kant en klare materialen.

In deze vorming willen we diversiteit breed verkennen en duiden, willen we een kader scheppen

van omgaan met deze diversiteit en willen we van daaruit de focus leggen op materialen en

activiteiten voor de kinderen en hun ouders zelf. Hierdoor kan je de kwaliteit verhogen van jouw

organisatie en zijn jouw mensen vaardiger in het omgaan met diversiteitsvragen.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.18. Omgaan met diversiteit: Interculturaliteit

Agora vzw

We worden hoe langer hoe meer geconfronteerd met een groter wordende diversiteit bij de

cliënten, bij de collega’s, in de maatschappij in het algemeen. Hoe ga ik hiermee om? In

hoeverre spelen mijn eigen ideeën mee in mijn omgang met anderen? Heeft dit invloed op mijn

communicatie en in mijn gedrag? Welke ervaringen hebben mijn collega’s en hoe gaan zij

ermee om?

In deze vorming onderzoeken we onze eigen houding en gaan we op zoek naar heel concrete

tips en aandachtspunten in het omgaan met diversiteit. En vooral, we gaan dit ook inoefenen.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.19. Omgaan met diversiteit: Diversiteit

Pedagogisch Didactisch Centrum Leuven - PDCL VZW`

Onze samenleving wordt steeds diverser. Op allerlei gebieden. Dat is een gegeven dat zeer

waarschijnlijk onomkeerbaar is. Je kan deze evolutie zien als iets positiefs, een verrijking, of als

iets negatiefs, een ophoping van moeilijkheden en uitdagingen. Beide gezichtspunten dragen

waarheid in zich.

Diversiteit wordt in dit aanbod zeer breed opgevat: culturele diversiteit, sociaal-economische

diversiteit en kansarmoede, diversiteit in talenten en intelligenties, algemeen verschillen tussen

mensen, …

Wij bieden een traject van 3 halve dagen aan met een 4de halve dag als terugkomdag na een

6-tal maanden. Deze aanpak in trajectvorm zorgt voor meer ‘indaling’ bij de deelnemers en

meer effect op de werkvloer.

Provincie: Antwerpen, Vlaams Brabant, Limburg

10.20. Omgaan met diversiteit: …in de kinderopvang

Alert! Elk kind is uniek. Diversiteit troef dus in onze kinderopvang! Maar sommige types van diversiteit

vragen extra aandacht, zodat we elk kind en elke situatie voldoende aandacht kunnen geven:

Kinderen uit kansarme gezinnen

Kinderen met een beperking

Kinderen uit andere culturen

Kinderen met een snelle of vertraagde ontwikkeling

Tijdens deze opleiding gaan we na hoe we een gepaste ondersteuning kunnen bieden in

bovenstaande situaties.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.21. Pedagogisch documenteren

VCOK vzw

Pedagogisch documenteren heeft zijn wortels in Noord-Italië. Het is een manier om te werken

aan kwaliteit, te reflecteren over het professionele handelen in de kinderopvang en hierover te

communiceren. Op deze vormingsdag ontdek je wat het concreet betekent voor de

samenwerking en het overleg in team, je gesprekken met ouders en je contacten met kinderen.

Aan het einde van deze vormingsdag ben je vaardiger in het zichtbaar en bespreekbaar maken

van de visie en praktijk in jouw organisatie. Je gebruikt daarvoor foto’s, observaties,

werkstukken van kinderen, uitspraken, … Je komt meer te weten over de methodiek van

‘kijken, luisteren en inspelen’ en krijgt heel wat tips over het verzamelen van

documentatiemateriaal, het maken van fotocollages en boekjes, het uitwisselen met ouders, het

opzetten van teambesprekingen aan de hand van foto’s, …

Provincie: Antwerpen, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.22. Ouderparticipatie: Aspecten verkennen van goede communicatie

K+

Vlot leren communiceren zodat er een goed contact ontstaat en zo veel mogelijk misverstanden

kunnen vermeden worden.

Optimaliseren van de dagelijkse samenwerking en het contact met ouders.

Aanbieden van haalbare initiatieven tot ouderparticipatie.

Provincie: Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.23. Ouderparticipatie: Ouders begrijpen, ouders begrenzen

Kroost

De kinderen waarvoor wij zorgen, zijn het liefste wat de ouders ons toevertrouwen. Ouders

kunnen dan ook heel gevoelig reageren als het over ‘hun’ kinderen gaat. Deze gevoeligheden

oppikken en er goed mee leren omgaan, dat is waar het om gaat in deze training. Als ouders

zich begrepen voelen en zich gezien voelen in hun bezorgdheid, dan kunnen ze vaak ook de

begrenzing van een naschoolse kinderipovang waarin jij werkt met hun kind, makkelijker

aanvaarden. Maar even goed moeten we werken aan de begrenzing in ons contact met ouders.

We gaan uit van zeven basisvaardigheden: contact maken, je doel van het gesprek

vasthouden, spreken vanuit observatie, positieve krachten van het kind benoemen, leiding

nemen en geven, in een gesprek de juiste afstand bewaren om ons stevig te voelen in onze rol

als begeleider, het gesprek afronden, nabespreken met collega’s.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg

10.24. Ouderparticipatie: Goede communicatie en samenwerking met

ouders

Alert!

Kinderen zijn het meest dierbare bezit van ouders. Ouders verwachten dan ook dat de

kinderopvang de beste zorg verleent aan hun kinderen. Maar daarnaast is ook een goede

communicatie en samenwerking met de ouders cruciaal. Slaag je er als medewerker van een

kinderdagverblijf (of buitenschoolse opvang) in om de ouders te betrekken en professioneel met

hen te communiceren? Dan slaag je er ook in om de tevredenheid van de ouders in je organisatie

te verhogen. Tijdens deze opleiding geven we tips hoe je ouders kan betrekken en hoe je met

hen communiceert. We staan ook stil bij de moeilijke situaties waarbij gecommuniceerd moet

worden.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.25. Ouderparticipatie: Ouderbetrokkenheid start met een vlotte

communicatie met ouders

Karel de Grote-Hogeschool - Expertisecentrum Pedagogische ondersteuning in kinderopvang

en school

Maar elke ouder is anders. De een praat veel, de ander is gehaast. En terwijl ouders in de

groep zijn, wil je ook de kinderen aandacht geven. In deze vorming zoeken we samen met de

medewerkers hoe ze hun communicatie met ouders kunnen versterken op verschillende

contactmomenten. Ook bekijken we op welke manier ze kunnen rekening houden met

verschillen tussen ouders. Vervolgens gaan we samen na hoe die communicatie een aanzet

kan vormen om de ouderbetrokkenheid in de organisatie te versterken in de praktijk van de

deelnemende organisatie.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen

10.26. Ouderparticipatie: Effectieve communicatie

CEGO

Effectieve communicatie is meer dan het hanteren van gesprekstechnieken. Er is ook oog voor

de beleving. Centraal staat de uitwisseling over hoe we ouders informeren, hoe de dagelijkse

gesprekken bij het brengen en halen verlopen, het omgaan met weerstanden en het voeren van

slecht-nieuws gesprekken. Daarnaast verkennen we ook de mogelijkheden om met de ouders,

hoe uiteenlopend hun visie ook is, een stevige tandem te vormen met als centraal doel de

ondersteuning van het kind.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.27. Natuurbeleving: Natuurrijk inrichten van de buitenruimte

Kleefkruid*

Hoe kunnen we onze buitenruimte zo inrichten dat kinderen de natuur kunnen ontdekken met al

hun zintuigen en volop kunnen spelen in en met de natuur? Wat kan met baby’s en peuters en

hoe richten we onze buitenruimte in voor kleuters en lagere schoolkinderen? En wat als we

alleen maar een terras of een klein koertje hebben? We bekijken eenvoudige en betaalbare

mogelijkheden om de buitenruimte te vergroenen en maken samen concrete plannen voor de

eigen buitenruimte.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.28. Natuurbeleving: … met kinderen

Kleefkruid*

Hoe kunnen we met baby’s, peuters, kleuters of lagere schoolkinderen de natuur ontdekken

met heel ons lijf en leden? Hoe kunnen we kinderen laten genieten van spelen in de natuur?

Wat kan met welke leeftijd? En wat kan in welk seizoen? We ontdekken samen het belang van

natuurbeleving voor kinderen én proberen allerlei mogelijkheden uit.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.29. Natuurbeleving: De Boom in! Buitenspel in en met de natuur

GoodPlanet Belgium vzw

Het doel van het project De Boom In is om kinderen meer in contact te brengen met het bos in

hun omgeving. Bossen zijn immers de ideale speel- en leeromgeving voor kinderen.

Ze ontwikkelden een website vol kant-en-klare natuurspelen: www.deboomin.eu.

Spelen en leren in de natuur prikkelt de fantasie en stimuleert de creativiteit, het respect voor

onze leefomgeving en de ondernemingszin. De kinderen geraken 'verwonderd’ en ontdekken

beetje bij beetje hoe alles samenhangt.

Wij organiseren graag een workshop van een halve dag. Tijdens deze workshop geven wij

begeleidsters de kans om te proeven van het aanbod en tips om er zelf mee aan de slag te

gaan.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.30. Natuurbeleving: Speelhoeken in de binnenruimte

CEGO

Je ruimte aantrekkelijk indelen in speelhoeken is niet eenvoudig. Hoe zorg je ervoor dat elk van

je kinderen een aanbod vindt op maat? En hoe kan dat groeien en evolueren? In deze

workshop wordt de indeling van jouw ruimte(n) onder de loep genomen en besproken met het

oog op het indelen en verrijken van de hoeken.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.31. Natuurbeleving: Het inrichten van de binnen- en buitenruimte

K+

Vanuit de ontwikkeling van kinderen en de mogelijkheden van de beschikbare ruimte bekijken

we wat nodig is om de ruimte zo goed mogelijk in te richten. Werken met hoeken, zowel binnen

als buiten, komt aan bod. Het inrichten van de binnen- en buitenruimte wordt in kaart gebracht.

Aan de hand van fotomateriaal krijgen de deelnemers een kijk op de verschillende

mogelijkheden. Natuurbeleving via inrichting komt zeker aan bod.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.32. Natuurbeleving: Coaching ‘Natuur’ in onthaal en buitenschoolse

opvang

GoodPlanet Belgium vzw

Een groene buitenruimte stimuleert!

Kinderopvanginitiatieven zijn zich steeds meer bewust van het belang van buitengroen voor de

ontwikkeling van baby's, peuters en kleuters. Buitenspelen vraagt andere vaardigheden dan

binnenspelen. Toch wordt er niet altijd evenveel aandacht besteed aan de buitenruimte. Soms

weet men niet waar te beginnen, of men denkt dat de ruimte te beperkt is.

We willen kinderdagverblijven en onthaalouders op weg helpen naar meer groen!

Concrete voorbeelden tonen dat je, ook met weinig geld én een beperkte oppervlakte, kan

toveren. Een grijze koer wordt zo een boeiende en creatieve buitenruimte!

Groen helpt groeien!

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.33. Spel: Peutergymnastiek en Peuterdans

Prisca Heylbroeck

In het deel Peutergymnastiek onderzoeken we het bewegingspatroon van het jonge kind aan

de hand van beeldfragmenten en vanuit de praktijkervaring van collega-cursisten. We bekijken

hoe we hen hierin kunnen begeleiden en stimuleren aan de hand van specifiek motorisch

materiaal én we proberen proefondervindelijk te ontdekken hoe je op een creatieve manier met

simpele materialen aan de slag kan.

In het deel Peuterdans ondergaan we zelf een sessie peuterdans en proberen we aan de hand

van muziek én instrumenten én enkele basiselementen zelf een sessie in elkaar te steken.

De cursus is voornamelijk praktijkgericht zodat je meteen aan de slag kan gaan op je eigen

werkplek. Alle oefeningen worden eveneens fysiek uitgeprobeerd.

Iedere cursist krijgt een syllabus mee.

Provincie: Vlaams-Brabant

10.34. Spel: Spelbegeleiding en spelstimulans

Kroost

Welk spel kunnen we aanbieden vanuit de inbreng of de interesse van kinderen ?

Spelontwikkeling gaat niet altijd vanzelf. Bovendien zijn onze (schermen)kinderen het soms

wat verleerd. Het is niet voldoende om kinderen zomaar te laten spelen in een rijke omgeving.

In deze vorming onderzoek je: Wat is de kwaliteit van het spelen nu? Hoe waardeer je het? Wat

zou je graag anders zien? Welke vaardigheden heb jij nodig als begeleider om het spel van

kinderen te verdiepen?

Je leert tegelijk ook anders kijken naar spel en het stimulansen geven van kinderen.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg

10.35. Spel: Spelen en nog eens spelen

VCOK vzw

We gaan spelen en nog eens spelen. We bekijken eerst het aanbod dat er al is. Wat wordt vaak

gespeeld, wat niet? Hoe kunnen we spelimpulsen toevoegen? Zowel oude spelletjes als nieuw

zorgen bij kinderen voor heel veel plezier. We zoeken variaties op afgezaagde spelen, we leren

nieuwe spelletjes kennen en verzinnen zelf ons eigen spel met ongewone materialen. Door de

spelelementen te analyseren, kunnen we variëren. We focussen ook op de spelinkleding. Hoe

breng je een spel op een leuke manier aan? Hoe speel je een rol zodat iedereen het gelooft?

Hoe giet je kleine spelletjes in een groter geheel? Met brainstormtechnieken verzinnen we grote

spelen voor een hele middag of grote groep.

Provincie: Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.36. Spel: Muziek in de kinderopvang

Bart Merlevede

Muziek maken met kinderen is leuk! Muziek stimuleert de ontwikkeling van het kind, zorgt voor

een leuke sfeer in de groep, en zo veel meer.

We gaan aan de slag met de bouwstenen van muziek, heel praktisch, ervaringsgericht, met

onszelf als instrument en met behulp van enkele eenvoudige materialen zoals tikstokjes,

doekjes, klankstaafjes, enz.

Doel is om jou te inspireren en concrete handvaten te geven over hoe jij muziek kan inzetten in

de kinderopvang.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.37. Spel: Actief spelen

Max Last vzw

Via actief spelen worden spelplezier, fantasie, inlevingsvermogen, spontaneïteit en samenspel

op een creatieve manier gestimuleerd. Aan de hand van eenvoudige improvisatieoefeningen,

versjes, liedjes, sprookjes en andere waardevolle verhalen, worden vanuit de theaterwereld

tools aangereikt om spelsituaties te installeren, te observeren en te stimuleren. De algehele

aanpak kiest bewust om een tegengewicht te bieden voor de schoolcultuur waar rationaliteit en

meer intellectuele activiteiten voorop staan. Dit vanuit de overtuiging dat inlevingsvermogen en

verbeelding primordiaal zijn in het opvoedingsproces tot mondige burgers met

gemeenschapszin.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.38. Spel: Creatief denken en doen met baby’s en peuters

Karel de Grote-Hogeschool - Expertisecentrum Pedagogische ondersteuning in kinderopvang

en school

Waar vind je inspiratie voor creatieve activiteiten met peuters en baby’s? Hoe verval je niet in

steeds dezelfde ideeën? We zoeken het in deze vorming uit samen met begeleiders in de

voorschoolse kinderopvang. We bieden een aantal handvaten om originele activiteiten te

bedenken die de fantasie van jonge kinderen prikkelen. We tonen hoe je met baby’s en peuters

materialen kunt ontdekken, hoe je samen kunt experimenteren en de platgetreden paden kunt

verlaten. We leggen de klemtoon op verkenning en stappen af van vooraf vastgelegde

eindresultaten. Kinderbegeleiders ervaren die aanpak door tijdens de vorming zelf aan de slag

te gaan.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen

10.39. Spel: Spelen met een hoek af

Karel de Grote-Hogeschool - Expertisecentrum Pedagogische ondersteuning in kinderopvang

en school

Voor iedereen die zich professioneel met kinderen bezighoudt is spelen werken. Om deze

kerntaak kwaliteitsvol uit te voeren is er heel wat werk (of was het spel?) aan de winkel. Als

volwassene moeten we opnieuw leren spelen. En dat is vaak geen kinderspel.

In deze vorming is spelen het thema en de werkvorm. We gaan op zoek naar manieren om tot

nieuwe, zotte en onverantwoord plezante activiteiten te komen. We kleuren buiten de lijntjes en

zoeken voor elk kind wat wils. En dit door zelf nog eens, vol overgave, te spelen.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen

10.40. Spel: Koffer Schaap, psycho educatief pakket

Vormingscentrum PraKticum

Koffer Schaap is een psycho educatief pakket voor kinderen en/of hun gezin. Koffer Schaap

bestaat uit een verzameling poppen van een schapenfamilie - en één koe. Deze familie woont

samen in een koffer. De verzameling poppen is zeer divers: van klein naar lang en groot,

verschillende materialen, … zodat de diversiteit letterlijk zichtbaar en voelbaar is. Dit pakket is

ontwikkeld binnen de werking van buurtwerk ’t Lampeke.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.41. Pedagogische visie: Time Check! Vind het juiste evenwicht tussen

opvangtijd

Kind en Samenleving vzw

Kind & Samenleving ontwikkelde de interactieve vorming Time check! op basis van haar

onderzoek naar de tijdsbeleving van kinderen in de buitenschoolse opvang en daarbuiten. Met

de deelnemers – begeleiders én coördinator(en) – maken we een analyse van hoe hún opvang

de opvangtijd voor kinderen organiseert. Op basis daarvan gaan we na hoe tijdsorganisatie en

tijdswensen van kinderen nog beter op elkaar afgestemd kunnen worden, en werken we een

concreet actieplan uit.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.42. Pedagogische visie: Missie en visie

CEGO

Bij het organiseren van kinderopvang komt heel wat kijken. Je visie op kinderopvang vormt

hierbij het vertrekpunt van wat je dagdagelijks doet. Hoe kan je je opvang profileren? Wat

maakt jouw opvang uniek? In deze workshop wordt je geholpen je missie en visie uit te werken

en te vertalen naar de praktijk.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.43. Pedagogische visie: “De beste straf is diegene die je niet hoeft te

geven….”

Kroost

Kinderen zijn niet altijd braaf, ze doen niet altijd wat we van hen verwachten.

Hoe kunnen we straffen vermijden en de nadruk leggen op belonen? Wanneer werkt een

beloning of een straf, en wanneer niet?

Hoe kunnen we zelf conflicten en woede leren voorkomen, en kinderen helpen om dit ook te

doen?

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg

10.44. Pedagogische visie: ‘Ik ben waarschijndelijk groot’

Kroost

Jonge kinderen zeggen vaak: ‘Ikke zelf doen’. ‘Ik wil nu … dat hebben … ‘

Ze zitten volop in hun ik-fase, ze onderzoeken wat ze zelf kunnen en zelf willen kunnen.

Hoe kunnen we jonge kinderen plezier laten beleven aan de ontdekkingstocht van dingen zelf

doen en hoe kan dat bijdragen tot zelfvertrouwen.

We hebben het dan niet alleen over de vaardigheden om doe-dingen zelfstandiger aan te

pakken, maar evengoed over de emotionele en sociale ontwikkeling.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg

10.45. Pedagogische visie: Een inspirerende pedagogiek uit Reggio

Emilia

VCOK vzw

Deze vorming is bedoeld voor professionele opvoeders die willen kennis maken met het

pedagogische gedachtegoed van Loris Malaguzzi. Dit gebeurt aan de hand van interactieve

oefeningen en veel inspirerend beeldmateriaal. Zo kom je meer te weten over hoe

kinderopvangvoorzieningen in Noord-Italië (o.a. Reggio Emilia) én hier bij ons met deze visie

werken in de praktijk van alledag. Centraal daarbij staat het krachtige kindbeeld. Je onderzoekt

wat dit kan betekenen bij het organiseren van spel, activiteiten, eten, slapen, dagelijkse

omgang, … Je krijgt ook een inleiding op pedagogische principes als de 100 talen van kinderen

en de drie pedagogen. Je maakt beknopt kennis met de betekenis en praktijk van pedagogisch

documenteren aan de hand van foto’s, observaties, uitspraken van kinderen, … Doorheen deze

vormingsdag is er continu aandacht voor zowel de achterliggende visie als voor de praktijk. Aan

het einde zal je een concreet beeld hebben van deze benadering in al zijn facetten.

Provincie: Antwerpen, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.46. Pedagogische visie: Inspiratie uit de Emmi Pikler pedagogiek

VCOK vzw

In deze vorming maken we kennis met de pedagogiek van de Hongaarse kinderarts Emmi

Pikler, ook wel de Loczy-methode genoemd. De basisprincipes zijn dat jonge kinderen behoefte

hebben aan een stabiele, persoonlijke band met een opvoeder en aan vrije bewegingsruimte

met adequaat spelmateriaal om zich zelfstandig te kunnen ontwikkelen. Een mondvol, maar

goed te realiseren in het dagelijks omgaan met kinderen: respect voor het ritme van het kind in

verzorging, eten en slapen, het aanbod van speelgoed en activiteiten, de vrije spelsituatie en de

organisatie van de ruimte. We gebruiken heel wat beeldmateriaal om deze bijzondere

pedagogische visie te verduidelijken. Deze vorming is zeker een aanrader voor al wie fan is van

zelfstandigheid en autonomie van jonge kinderen.

Provincie: Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.47. Taal: Het belang van taal

Wendy Gettemans

In deze interactie workshop gaan we dieper in op het belang van taal in de kinderopvang. Er

zijn verschillende mogelijkheden: inzoomen op de taalontwikkeling van het kind – en de

belangrijke rol die de kinderbegeleider hierbij speelt, het vorm geven aan een taalbeleid als

team, werken aan taalstimulering de hele dag door (op basis van de eigen dagindeling &

werking), het ontwikkelen van taalstimulerende activiteiten met het aanwezige materiaal. Alles

wordt onderbouwd met toegankelijke theorie en praktijkgerichte tips & tricks. De vorming wordt

ontwikkeld in samenspraak met de aanvrager en op maat van de aanvrager.

Provincie: Vlaams-Brabant, Limburg

10.48. Taal: Taalstimulering

Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO), KU Leuven

Taalstimulering is niet alleen ‘hot’, het is ook ongelofelijk belangrijk in de kinderopvang. Een

taalstimulerende houding van kinderbegeleiders draagt bij tot de algemene ontwikkeling van de

jongste kinderen. Deze vormingsreeks bevat twee inhoudelijke sessies en één

coachingssessie. In de twee inhoudelijk sessies gaan we in op de basis van taalstimulering. In

een eerste inhoudelijke sessie staan we stil bij de taalontwikkeling van baby’s en peuters en

krijgt het team praktische tips over taalstimulering de hele dag. Om die taalstimulerende

houding optimaal te kunnen realiseren, krijgen kindbegeleiders de mogelijkheid om zich na de

eerste sessie te laten coachen, waarbij een taalcoach samen met hen naar hun praktijk kijkt. In

de tweede inhoudelijke sessie staat het uitwisselen van ervaringen en het verkennen van

taalstimulerende methodieken centraal.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.49. Taal: Meertaligheid

Vormingscentrum Hivset

Meertaligheid in de kinderopvang is een realiteit. Jonge kinderen, die volop taal aan het

verwerven zijn, spreken thuis een andere taal dan in de kinderopvang. Dit hoeft gelukkig geen

onoverkomelijk probleem te zijn. Sowieso is het belangrijk dat alle kinderen gestimuleerd

worden in hun taalontwikkeling.

Binnen de kinderopvang zijn er dan ook veel mogelijkheden om hier op een speelse manier

mee om te gaan, zodat alle kinderen hiervan mee kunnen profiteren.

Provincie: Antwerpen, Vlaams-Brabant, Limburg, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

10.50. Taal: Een taalstimulerende workshop voor begeleiders van jonge

kinderen

Arteveldehogeschool - Pedagogie van het Jonge Kind

Beelden verwonderen, maken bewust, (doen) spreken, verbinden!

Interactie met jonge kinderen in beeld brengen via video-opnames in de eigen werkcontext is

inspirerend. Je leert klein kijken naar kinderen: wie zijn ze, wat doen ze, wat tonen ze aan

initiatieven in de interactie? Interacties bespreken met kinderbegeleiders in een

videocoachingsgesprek is groeibevorderend. Je leert klein kijken naar jezelf: waarderend en

toekomstgericht. “Het is het kleine dat ons groot maakt.”

Maar hoe pak je dit aan zodat het voor alle betrokkenen een waardevolle ervaring wordt? Dat

illustreren we vanuit verBEELDing: met beeldmateriaal, kijkkaders en reflectie over de aanpak

van deze methodiek in de eigen organisatie.

Provincie: Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen

11. Rechtzetting artikel Kinder.Praat in verband met oproep inkomenstarief

In Kinder.Praat nummer 3 publiceerden wij een oproep in verband met het inkomenstarief:

“kinderen zonder kindcode en niet terug te vinden in TOAI melden bij Kind en Gezin”.

In dit artikel vermeldt de VVSG dat wanneer de attesten inkomenstarief niet terug te vinden zijn

in de TOAI (toepassing attesten inkomenstarief), je een mail kan versturen naar de Kind en

Gezin-medewerkster Petra Dolphen. Deze informatie is niet correct.

Kinderopvangvoorzieningen die problemen hebben met de kindcodes kunnen bellen naar de

Kind en Gezin-Lijn op het nummer 078 150 100. De medewerkers van het contactcenter zijn op

de hoogte van het feit dat de vragen over de kindcodes bij hen terecht komen.

De VVSG wenst zich te verontschuldigen voor deze fout.

Niet te missen

12. Inspiratiedag Kinderopvang

Met veel spanning en goesting kijken wij uit naar 2 april 2015, Inspiratiedag Kinderopvang. Met

meer dan 500 deelnemers en 33 workshops zal er geen plaats zijn voor verveling. Tot in het

ICC te Gent.

13. Verdiepingsdag Bodymap, maandag 27 april te Gent

Tijdens een verdiepingsdag word je een hele dag ondergedompeld in een specifiek thema dat

verband houdt met de werking en organisatie van een kinderopvangvoorziening. Je krijgt een

grondige theoretische basis mee. En er is ook ruimte om deze theorie te vertalen naar jouw

praktijk. Je gaat naar huis met concrete handvaten waar je onmiddellijk mee aan de slag kan.

De focus van deze verdiepingsdag Bodymap is gericht naar verantwoordelijken van

schoolgaande kinderen en wordt begeleid door Liesbeth Verhoeven (Bodymapcoache).

Baby’s en peuters hebben heel wat bewegingservaringen nodig om goed te kunnen

ontwikkelen. Beweging op zich is heel belangrijk. Maar we merken dat heel wat kinderen en

ook baby’s en peuters al wat meer gerichte bewegingsprikkels nodig hebben om de totale

ontwikkeling in goede banen te leiden. Bodymap legt op een zeer verhelderende manier uit hoe

we motorische ontwikkeling van kinderen kunnen stimuleren.

Meer weten en inschrijven

14. Verdiepingsdag Roosters opmaken, dinsdag 28 april te Mechelen

Op de verdiepingsdag Roosteren staan we samen met Tinne Peeters (senior consulant bij

Déhora) stil bij de roostervormgeving en capaciteitsplanning in kinderdagverblijven.

Sinds 2014 is er een serieuze hervorming doorgevoerd binnen de kinderdagverblijven: zodra er

verschillende begeleiders aanwezig zijn, geldt een maximum van 9 (en soms 14) kinderen per

begeleider. Deze ratio begeleider/kind moet steeds behaald zijn, maar tegelijkertijd dient er ook

naar de kosten gekeken te worden en kan je ook maar het personeel inzetten dat er in dienst is.

Bij de opmaak van de uurroosters moet je ook rekening houden met de benodigde kwalificaties

en de sociale aspecten zoals werk-privé balans, wensen van medewerkers, deeltijdse arbeid,

enz. Geen sinecure dus voor de verantwoordelijken van kinderdagverblijven die een

personeelsplanning moeten opmaken.

Met de verdiepingsdag “roosters maken” spelen we in op deze problematiek en doorlopen we

samen met de deelnemers alle stappen om tot een goed uurrooster te komen. De opleiding

wordt gegeven aan de hand van interactieve presentaties, oefeningen en cases. Er is tevens

voldoende ruimte voor discussie en uitwisseling van ervaringen.

Meer weten en inschrijven

15. Koekeloere Huis van het Kind, donderdag 7 mei

Net gestart met de opbouw van een Huis van het Kind in jouw gemeente? Of plannen om van

start te gaan? Deze inspirerende Koekeloere brengt een bezoek aan:

• HvhK Zottegem: dit fysiek huis brengt tal van organisaties die ouders en kinderen informatie

en ondersteuning bieden samen onder één dak!

• HvhK Denderleeuw: na een goed werkend samenwerkingsverband te hebben uitgebouwd

breidt HvhK Denderleeuw uit, want sinds januari 2015 vinden we verschillende diensten ook op

één fysieke plaats.

• HvhK Pajottenland: hier ontdekken we hoe ook een sterk samenwerkingsverband tussen

organisaties en diensten van verschillende gemeenten, leemtes en knelpunten in een regio kan

aanpakken.

Meer weten en inschrijven

© VVSG Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw, Paviljoenstraat 9, 1030

Brussel Auteurs: stafmedewerkers VVSG-Steunpunt kinderopvang Eindredactie: Ann

Lobijn, diensthoofd kinderopvang • Redactie: ann.lobijn@vvsg.be