NOTA State of the art - pomwvl.bepomwvl.be/sites/default/files/uploads/duurzaam_ondernemen... ·...

Ingenium nv Nieuwe Sint-Annadreef 23

8200 Brugge +32(0)50 40 45 30 T [email protected] E www.ingenium.be W

CONSULTANCY ENGINEERING

COMMISSIONING

NOTA DOSSIER 1218-001

NUMMER 001

v1 2012-09-27 BR basis

State of the art

Project:

Haalbaarheidsstudie Walstroom Zeebrugge

Opdrachtgever/Bouwheer:

POM West-Vlaanderen Havenbestuur Zeebrugge MBZ

1218-001 • Haalbaarheid Walstroom Zeebrugge 2

INHOUD

INHOUD .................................................................................................... 2

1 SAMENVATTING ................................................................................ 3

2 OVERVIEW ......................................................................................... 4

3 STATE OF THE ART .......................................................................... 5

3.1 Standaardisatie .................................................................................................................... 5 3.2 Toepasbare walstroomtechnologie ....................................................................................... 7

3.2.1 Siemens ....................................................................................................................... 7 3.2.2 SAM Electronics ........................................................................................................... 9 3.2.3 ABB ............................................................................................................................ 10 3.2.4 Schneider Electric....................................................................................................... 10 3.2.5 Cavotec ...................................................................................................................... 11 3.2.6 NG2 - New Generation, Natural Gas .......................................................................... 13 3.2.7 Eneco - Utiliq .............................................................................................................. 13

4 INCENTIVES ..................................................................................... 15

4.1 Wetgeving .......................................................................................................................... 15 4.2 Prijsevolutie zwavelarme brandstof .................................................................................... 16 4.3 Havengelden ...................................................................................................................... 16 4.4 Steunmaatregelen .............................................................................................................. 16

5 BRONVERMELDING ........................................................................ 18


1 SAMENVATTING

Walstroom is ook wel gekend onder de termen cold ironing, onshore power supply, alternative maritime power, shore-side electricity of shore-to-ship power. Walstroom is het voorzien van een elektrische verbinding tussen wal en schip om toe te laten dat de scheepsgeneratoren uitgescha-keld worden tijdens het verblijf van het schip in de haven. Daardoor worden de rookgasemissies in de havens in sterke mate gereduceerd en wordt geluidshinder vermeden. Dit heeft een grote im-pact op de lokale luchtkwaliteit en reduceert de geluidshinder rond havens. Walstroom is in veel gevallen de meest kost-effectieve maatregel voor het reduceren van emissies in en rond havens.

Om deze reductie van emissies te bereiken werden een aantal maatregelen opgelegd door diverse autoriteiten. Deze maatregelen bestaan uit het toestaan van belastingverminderingen op elektrici-teit voor walstroomdoeleinden, de mogelijkheden tot projectsubsidies en de verplichting om brand-stof met een laag zwavelgehalte te gebruiken in havens, de Noordzee, de Baltische Zee en de inlandse waterwegen op het Europese vasteland. Deze maatregelen hebben directe of indirecte invloed op de financiële haalbaarheid van walstroom in vergelijking met het gebruik van de scheepsgeneratoren. Een overzicht wordt gegeven in deel 4 van dit rapport.

In dit kader werden in de laatste jaren een aantal walstroomprojecten geïnitieerd en gerealiseerd. Daarnaast werden een groot aantal haalbaarheidsstudies uitgevoerd.

De recent gepubliceerde standaarden rond walstroom zullen een consensus teweegbrengen over de manier waarop walstroomtoepassingen gerealiseerd zullen worden. Deze standaarden gaan zowel uit van de internationale organisaties ISO en IEC, als van de classificatiebureaus, hoewel deze laatste de focus leggen op de scheepszijde van de walstroominstallatie. Een bespreking van de normering gebeurt in deel 3.1 van dit rapport.

Als gevolg van de toename van walstroomprojecten bieden de meeste fabrikanten van elektrisch materieel in maritieme omgevingen ondertussen gestandaardiseerde en modulaire oplossingen aan voor het realiseren van walstroom in de meest uiteenlopende projecten. Het overzicht van de beschikbare technologie wordt gegeven in deel 3.2 van dit rapport.


2 OVERVIEW

Onshore power supply, also known as cold ironing, shore to ship power, alternative marine power or shore side electricity is nowadays a hot topic in maritime applications. Onshore power supply allows shutting down diesel engines of berthed vessels by providing an electric connection to shore and is in many cases the most cost-effective measure to improve air-quality around ports and inland waterways.

Therefore, a number of incentives were imposed by different authorities. The measures consist of tax exemptions, project funding, and the obligation to use low-sulphur fuel among others in ports, the North Sea, the Baltic Sea, and the inland waterways on European mainland. These incentives increase among others the financial feasibility of onshore power supply and are described in chap-ter 4 of this report.

Given these circumstances, a number of actors have initiated and or realized onshore power sup-ply projects and numerous feasibility studies are realised. In this report, an overview of these pro-jects is given.

Recently, a number of standards have been published for the shore-side part of the installation by ISO and IEC, and the classification societies have published rules and regulations about the ship-side realisation of onshore power supply. These standards are briefly discussed in chapter 3.1 of this report.

In reaction to the increasing number of planned onshore power supply projects, most manufactur-ers of maritime electricity applications offer standardized solutions for onshore power supply. An overview of the different concepts used is given in chapter 3.2.


3 STATE OF THE ART

3.1 STANDAARDISATIE

Standaardisatie is onontbeerlijk voor walstroomtoepassingen. De meeste schepen die van wal-stroom gebruik kunnen maken doen immers meerdere havens aan. Deze havens zijn dikwijls in verschillende landen gelegen, en het aandeel schepen dat transcontinentaal vaart is aanzienlijk. Daarom is het nodig dat er wereldwijde afspraken gemaakt worden rond spanningsniveaus, fre-quentie, veiligheidsprocedures enz.

Een aantal van deze elementen worden voor zeevaart op vandaag al behandeld in de IEC/PAS 60092-510 High-voltage shore connection systems

1 die dateert van 2009. Deze standaard wordt

gezien de recente evoluties gereviseerd en vervangen door ISO/IEC/IEEE 80005-1 Utility connec-tions in port -- Part 1: High Voltage Shore Connection (HVSC) Systems -- General requirements

2.

ISO/IEC/IEEE 80005-1 gaat zowel in op aspecten aan scheepszijde als aan landzijde, en behan-delt kwaliteitseisen, installatie en testprocedures. In de annexen van deze norm worden per scheepstype spanningsniveaus en aantallen parallelle kabels vastgelegd. Deze richtlijnen zijn weergegeven in onderstaande tabel. Dit betekent dat de spanningen in de havens gestandaardi-seerd worden op 6,6 en 11 kV, bij voorkeur galvanisch gescheiden en dat er spanningstransforma-toren aan boord voorzien moeten worden voor de schepen die niet aan deze standaardisatie vol-doen. Frequentieomvorming wordt altijd aan wal voorzien.

Scheepstype Spanning Kabel vermogen

Roll-on Roll-off cargo and passenger ships

11 kV 1 6,5MVA

Cruise ships 11 kV en/of 6.6kV In functie van max power rating

16-20 MVA

Container ships 6,6 kV 2 7,5 MVA

LNG Carriers 6,6 kV 3 10,7 MVA

Tankers 6,6 kV Min 2 3,6MVA/cable

In grote lijnen stemmen de bovenvermelde spanningsniveaus overeen met de al gerealiseerde projecten.


Figuur 1: Ports using OPS [www.onshorepowersupply.org]

De normen en regelgeving voor schepen wordt onder andere vastgelegd door de diverse classifi-catiebureaus. Onder meer volgende bureaus hebben specifieke regelgeving rond walstroom:

• Det Norske Veritas: Standard 2.253

• Bureau Veritas: NR 5574

• ABS: guide for high voltage shore connection5

• Lloyds Register: Other Ship types and systems – On-shore power supplies6

Voor binnenvaarttoepassingen wordt de Europese norm NBN EN 15869-1 Schepen voor de binnenvaart - Elektrische landaansluiting

7 gebruikt. Deze norm beschrijft de

vereisten voor aansluitingen tot 63A. Er bestaat tot op vandaag dus geen normering voor wal-stroomtoepassingen op laagspanning, met aansluitingen groter dan 63A. Deze aansluitingen ko-men bijvoorbeeld voor bij riviercruises, waar vaak driefasige 400V 400A aansluitingen gebruikt worden. In de Nederlandse richtlijn Walstroom Binnenvaart uitgevaardigd door de Nationale Ha-venraad

8 worden deze aansluitingen wel beschreven en opteert met voor een driefasige 400V,

125A met CEE-stekker of 400A met powerlockaansluitingen.


3.2 GEREALISEERDE WALSTROOMPROJECTEN

Op www.onshorepowersupply.org worden de walstroomprojecten in een aantal havens omwille van hun specifieke karakteristieken in meer detail besproken. Hieronder wordt een korte situatie-schets van deze projecten opgenomen.

Antwerpen In de haven van Antwerpen werd een walstroomvoorziening voor containerschepen gere-aliseerd door de the Independent Maritime Terminal en Independent Container Lines. Het oorspronkelijke doel was het verbeteren van de arbeidsomstandigheden aan boord en het reduceren van de milieuimpact. Het betreft de eerste installatie met frequentieomvorming op hoogspanning wereldwijd.

Gothenburg/Zeebrugge In Gothenburg werd in 2000 de eerste walstroominstallatie op hoogspanning voor vracht-schepen gerealiseerd door de haven van Gothenburg, Stora Enso, Wagenborg en Cobel-fret. Deze schepen doen ook Zeebrugge aan, waar ook een walstroominstallatie op hoogspanning voorzien werd. Sinds 1989 was er al walstroom op laagspanning voor drie ROPAX schepen in Gothenborg. Gothenburg won in 2011 voor hun inzet op vlak van walstroom een Energy Globe Award.

Los Angeles In de haven van Los Angeles werd walstroom voor het eerst gerealiseerd voor container-schepen in 2004. Hierbij werd de walstroom door de haven gerealiseerd en werd er een attractieve subsidieregeling voor schepen opgezet, wat leidde tot de bouw van een groot aantal schepen met walstroomvoorzieningen.

Seattle Princess Cruise Lines implementeerde in 2005 walstroom op een kaai in de haven van Seattle en op twee cruiseschepen.

Long Beach Een samenwerking tussen het havenbestuur van Long Beach en British Petroleum (BP) in 2008 resulteerde in de realisatie van de eerste walstroomtoepassing voor tankers.

3.3 TOEPASBARE WALSTROOMTECHNOLOGIE

Een groot aantal fabrikanten van elektrisch materieel biedt oplossingen aan voor het voorzien van walstroom. Hierbij dient een onderscheid gemaakt te worden tussen oplossingen voor binnenvaart en riviercruises en oplossingen voor zeevaart. Gezien de focus van deze haalbaarheidsstudie op de zeehaven van Zeebrugge wordt hier voornamelijk aandacht besteed aan de verschillende op-lossingen voor zeevaarttoepassingen.

Op de onshore power supply website van het World Ports Climate Initiative (WPCI)9 worden de

meeste fabrikanten die oplossingen voor walstroom voor zeevaarttoepassingen aanbieden opge-lijst. Hierbij is het niet noodzakelijk zo dat al deze fabrikanten totaaloplossingen aanbieden. Een aantal onder hen focust op deelaspecten. Hieronder wordt een kort overzicht gegeven van de beschikbare technieken per fabrikant en de projecten waar deze technieken toegepast werden.

3.3.1 SIEMENS10

Siemens groepeert zijn oplossingen voor walstroom onder de noemer SIHARBOR. Het gaat over een gestandaardiseerd, maar modulair concept voor zowel de scheepszijde als de walzijde van de wal-stroominstallatie inclusief de flexible kabelverbindingen. Frequentieomvorming kan eenvoudig toege-voegd worden via SIPLINK. Onder meer volgende projecten werden met Siemens technologie gerealiseerd:

Flender Werft AG, Duitsland Schepen onder constructie worden van walstroom voorzien vanaf het 50Hz net van de scheepswerf. Frequentieomvorming wordt gerealiseerd met SIPLINK.

Port of Lübeck / TransAtlantic, Duitsland Walstroomvoorzieningen voor de drie papierferries – TransPaper, TransPulp and TransTimber – van het Finse TransAtlantic met 400 V / 50 Hz aan boord

Flensburger Schiffbaugesellschaft, Duitsland Walstroom voor het voeden van schepen in de scheepswerf met verschillende spanningen (400 V / 50 Hz, 440 V / 60 Hz, 690 V / 60 Hz).

http://www.onshorepowersupply.org/


3.3.2 SAM ELECTRONICS11

Het modulaire walstroomconcept SAMCon wordt ontwikkeld voor installatie op grote en kleine schepen met 450 V, 6,6 of 11kV aan boord. Hierbij kan desgewenst frequentieomvorming voorzien worden tot 7,5 MVA. SAM levert alle nodige elementen zowel aan scheepszijde als aan walzijde. Er worden oplossingen in 20ft-containers aangeboden voor de retrofitting van bestaande schepen.

Onder meer volgende projecten werden met SAM Electronics technologie gerealiseerd:

Independent Container Line – Independent Marine Terminal (ICL-IMT), Hansadok, Antwerpen Wereldwijd de eerste installatie met frequentieomvorming voor containerschepen. Het conver-torvermogen bedraagt 1 MVA.

Levering van diverse walstroomsystemen voor China Shipping Container Line sinds 2003. Het eerste schip werd voorzien van walstooom in Los Angeles in 2004. Het schakelbord en de connectiepunten zijn ontworpen voor 440V en 3,8 MVA.


3.3.3 ABB12

ABB biedt een geïntegreerd walstroomconcept aan. Hierbij zijn verschillende onderdelen beschikbaar:

Retrofits en nieuwe installatie van de elektrische infrastructuur op het schip

elektrische infrastructuur in de haven

Connectiepunten en controletools voor een veilige en naadloze vermogenstransfer

Onder meer volgende projecten worden met ABB technologie gerealiseerd:

Voor Stena Line B.V., een ferry operator realiseerde ABB de elektrische infrastructuur in de haven van de Hoek van Holland (Rotterdam) om tegelijkertijd verschillende aange-meerde schepen te voeden.

ABB zal in samenwerking met Processkontroll Elektriska de noodzakelijke infrastructuur voorzien in de haven van Gotenburg om een groot aantal schepen van Stena Line van walstroom te voorzien. Er wordt 3 MVA en 11 kV ter beschikking gesteld van de schepen. ABB leverde in januari 2000 al een walstroomsysteem aan de haven van Gotenburg.

ABB zal in opdracht van Ystad Hamn, het havenbestuur van Ystad in Zuid-Zweden, de walstroominstallatie leveren om tegelijkertijd verschillende schepen te voeden.

3.3.4 SCHNEIDER ELECTRIC13

Schneider Electric biedt een gestandaardiseerde plug- en play oplossing aan. Deze oplossing omvat zowel de energiedistributie als het energiemanagement. Het systeem wordt modulair opge-bouwd en kan tot 20MVA vermogen leveren. Alle nodige componenten aan walzijde, gaande van schakelcellen en transformatoren tot frequentieomvormers kunnen voorzien worden in één of meerdere containers of ‘ShoreBoX’en. In functie van het vermogen en de nood aan frequentieom-vorming stijgt het aantal benodigde containers. Daarnaast kan Schneider Electric ook instaan voor de schip naar wal verbinding, inclusief communicatie en de nodige aanpassingen op het schip.

Onder meer volgende projecten werden met Schneider Electric technologie gerealiseerd:

Navantia scheepswerf, La Coruna, Spanje De bestaande installatie met roterende frequentieomvormers werd in 2006 vervangen door statische frequentieomvormers. De omvorming gebeurt van 15kV – 50Hz naar 440V – 60Hz en er kan tot 1.5 MVA aan de schepen geleverd worden.

Waigaoqiao scheepswerf, Shanghai, China Deze walstroominstallatie wordt uitgevoerd op laagspanning, waarbij 380V - 50Hz omge-vormd wordt aan 440V – 60Hz.

Container port, California, US Deze walstroominstallatie komt tegemoet aan de strenge Californische regelgeving. In dit concept wordt geen frequentieomvorming toegepast, maar wordt door middel van trans-formatoren 20kV – 60Hz omgevormd in 6.6kV – 60Hz.


3.3.5 CAVOTEC14

Cavotec is voornamelijk actief op vlak van de kabelverbindingen en stekkers voor walstroomtoe-passingen. Daarvoor ontwikkelden ze een aantal alternatieven, een vast en een mobiel systeem. Beide zijn geschikt voor 6,6 kV. De mobiele toepassing biedt het voordeel dat er geen plaats per-manent ingenomen wordt en dat het op verschillende plaatsen ingezet kan worden. Er bestaat ook een gecombineerde oplossing, waar één 40ft container of twee 20ft containers aan boord ge-plaatst worden. Daarnaast levert Cavotec aansluitputten voor op de wal en connectoren tot 12 kV.

De technologie van Cavotec werd al toegepast in een groot aantal projecten.


3.3.6 NG2 - NEW GENERATION, NATURAL GAS15

NG2 levert connectoren en kabelmanagementsystemen onder de noemer PLUG. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een geautomatiseerd geleidings- en locking-systeem om de zelfsluitende en waterdichte plug in het contact op de kade te bevestigen. De PLUG 300 mm² contact technologie kan gebruikt worden op verschillende spanningen (440V – 11 kV) en kan zodoende voor alle wal-stroomtoepassingen ingezet worden.

Onder meer volgende projecten werden met NG2 PLUG technologie gerealiseerd:

In oktober 2011 werd de eerste realisa-tie met PLUG technologie en in samen-werking met Nexans uitgevoerd voor de Color Magic, een ropax schip van Color Line. In de haven van Oslo werd de in-stallatie op de kade voorzien.

De tweede installatie gebeurde in juni 2012 aan boord van de Color Fantasy, een ropax schip van Color Line, werd formeel goedgekeurd door Det Norsk Veritas en is nu in gebruik.

3.3.7 ENECO - UTILIQ16

Eneco en Utiliq hebben in Nederland het gros van de walstroomaansluitingen op laag-spanning gerealiseerd. Het concept bestaat erin dat een database aangelegd wordt van geregistreerde gebruikers. Deze gebruikers kunnen een walstroomaansluiting activeren door inbellen of sms. Ook betaling via internet en kredietkaart is mogelijk. De nodige componenten worden ingebouwd in een elektrische kast aan wal, die zo goed als alle vormen kan aannemen.


Er wordt een onderscheid gemaakt tussen aansluitingen voor riviercruises, waar 400V 400A aansluitingen aangeboden wordt en voor binnenvaart, waar CEE stopcontacten tot 63A gebruikt worden.


4 INCENTIVES

4.1 WETGEVING

Hoewel op vlak van luchtverontreiniging scheepvaart te verkiezen is boven wegtransport blijft de impact van schepen enorm. De verbranding van fossiele brandstoffen zorgt voor de uitstoot van fijn stof (PM10 en PM2.5), stikstofoxides (NOx), zwaveldioxide (SO2), koolstofdioxide (CO2) en vluchtige organische stoffen (VOC). Ook wanneer de schepen aan de kade liggen beïnvloeden deze emissies de luchtkwaliteit in de nabijgelegen woonkernen. Daarom werden een aantal Europese directives uitgevaardigd om de luchtkwaliteit te garanderen. De emissies afkomstig van scheepsmotoren worden gereguleerd door MARPOL. The International Convention for the Prevention of Pollution From Ships dateert van 1973 en is een conventie van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO). De aanpassingen aan de voorschriften beschreven in annex VI

17 (2008) rond de rookgasemissies leggen limieten op aan onder meer het maximaal

toegelaten zwavelgehalte van de brandstof. Bovendien werden de Noordzee een de Baltische Zee aangeduid als SECA (Sulphur Oxide Emission Control Areas) waardoor de vereisten nog strenger worden. Daarnaast legt de directieve 2005/33/EC van het Europees Parlement van 6 juli 2005 op dat schepen die langer dan 2 uur aangemeerd zijn in havens of die gebruik maken van inlandse waterwegen brandstof moeten gebruiken die maximaal 1% zwavel bevat.

Deze evoluties worden doorgezet in de commission recommendation

18 van 8 mei 2006 on the

promotion of shore-side electricity for use by ships at berth in Community ports (2006/339/EC). In deze aanbeveling worden de lidstaten aangezet om walstroom te promoten aangezien het gebruik van walstroom op vlak van luchtkwaliteit een veel groter voordeel biedt dan de omschakeling naar brandstof met een maximaal zwavelgehalte van 0,1%. Dit voordeel situeert zich voornamelijk op het vlak van NOx en fijn stof. Deze aanbeveling werd bijvoorbeeld door Nederland al vertaald in een subsidieprogramma Wal-stroom Zeehavens

19.

Tabel 1: Overzicht evolutie SOx-limieten in EU

SOx limieten 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Marpol annex VI

Zee en kade 4,5% 3,5% 0,5%

SECA 1,5% 1,0% 0,1%

2005/33/EC

Kade en binnen-vaart

1,5% 0,1%

http://nl.wikipedia.org/wiki/Internationale_Maritieme_Organisatie


4.2 PRIJSEVOLUTIE ZWAVELARME BRANDSTOF

Gezien de hierboven beschreven evoluties in de regelgeving rond het gebruik van brandstof wordt er algemeen verwacht dat de prijzen van zwavelarme brandstof zullen stijgen in functie van de toenemende vraag

20,21. In onderstaande figuur wordt de voorspelde prijsevolutie weergegeven

22.

Voor wat betreft de financiële haalbaarheid van walstroom wordt in dit rapport de vergelijking ge-maakt met de kost van brandstof met een zwavelgehalte van 0,1% in 2015.

4.3 HAVENGELDEN

De Vlaamse havens hebben toegestemd om verlaagde havengelden toe te passen voor schepen met een lage ESI – index. Deze korting op het tonnenmaatrecht is een incentive voor rederijen om schepen in te zetten met lagere ecologische impact. De ESI-index wordt berekend op basis van de emissie van het schip, die opgedeeld wordt in NOx, SOx en CO2; Daarbij wordt een bonus toege-kend voor schepen die erop voorzien zijn om walstroom te gebruiken. De ESI index varieert tussen 0 voor een schip dat net voldoet aan de huidige regelgeving en 100 voor een schip zonder SOx en NOx emissies en dat zijn energie-efficiëntie rapporteert of monitort. Er is een lijst beschikbaar van de deelnemende schepen. De beste schepen scoren nu ongeveer 80 punten. Het voorzien van een walstroominstallatie op het schip levert 11,29 punten op.

4.4 STEUNMAATREGELEN

Walstroom is opgenomen op de limitatieve technologieën lijst voor de ecologiepremie met een meerkostpercentage van 100% en een Ecologiegetal van 3. Grote ondernemingen en KMO’s kunnen aanspraak maken op een subsidie van respectievelijk 5 a 10% van de investering in wal-stroom, mits ze aan de voorwaarden voldoen. De Vlaamse overheid wil met de ecologiepremie ondernemingen stimuleren om milieuvriendelijk en energiezuinig te werk te gaan en zij neemt daarbij een gedeelte van de investeringskosten voor haar rekening. Hierbij worden er uitzonderin-gen gemaakt voor ondernemingen waar geen dominerende invloed is van de administratieve overheden en die lid zijn van het auditconvenant of het benchmarkingconvenant, als dat van toe-passing is.

23


Steun aan havenbedrijven wordt besproken in het havensubsidiebesluit van de Vlaamse regering van 14 december 2007. Dit besluit stelt dat de Vlaamse regering havenbedrijven financieel kan steunen voor investeringen in basisinfrastructuur en uitrustingsinfrastructuur. In het havendecreet wordt geen uitspraak gedaan of een groot deel van de walstroominfrastructuur als onderdeel van de uitrustingsstructuur gezien zal worden. Volgens bovengaande kan walstroom als uitrustingsin-frastructuur tot 20% gesubsidieerd worden. Dit is in lijn met de Aanbeveling van de Commissie van 8 mei 2006 mits de infrastructuur gebruikt kan worden door alle potentiële gebruikers. De realisatie van de walstroomvoorziening van IMT-ICL aan het Hansadok in Antwerpen werd door het Ge-meentelijk Havenbedrijf Antwerpen en het Vlaams Gewest voor 45% gesubsidieerd.

24

Steun aan rederijen en schippers kan ook gebeuren door het verlagen of vrijstellen van de belas-tingen op elektriciteit. Dit is op heden een federale materie. Zowel Duitsland als Zweden hebben een dergelijke aanvraag ingediend bij de Europese Raad en passen het op Europees niveau vast-gelegde minimumtarief van 0,5€/MWh toe voor walstroom.

25


5 BRONVERMELDING

1 IEC/PAS 60092-510 High-voltage shore connection systems, 2009

2 ISO/IEC/IEEE 80005-1:2012 Utility connections in port -- Part 1: High Voltage Shore Connection (HVSC)

Systems -- General requirements

3 Det Norske Veritas: Standard 2.25, 2012

4 Bureau Veritas: NR 557, 2011

5 ABS: guide for high voltage shore connection, 2011

6 Lloyds Register: Other Ship types and systems – On-shore power supplies, 2012

7 NBN EN 15869-1 Schepen voor de binnenvaart - Elektrische landaansluiting, 2010

8 richtlijn Walstroom Binnenvaart, Nationale Havenraad, 2009

9 http://www.onshorepowersupply.org/

10 www.energy.siemens.com/hq/en/power-distribution/onshore-power-supply

11 www.sam-electronics.de/dateien/epd/amp.html

12 www.abb.com/industries/us/9AAC159110.aspx

13 www.schneider-electric.com/solutions/ww/en/sol/17089982-shore-connection-for-

seaports?segment=4872983

14 www.cavotec.com/en/_45//

15 www.ng-two.com/plug-gb.html

16 www.walstroom.nl

17 http://www.imo.org/ourwork/environment/pollutionprevention/airpollution/pages/the-protocol-of-1997-

%28marpol-annex-vi%29.aspx

18 COMMISSION RECOMMENDATION of 8 May 2006 on the promotion of shore-side electricity for use by

ships at berth in Community ports (2006/339/EC)

19 Besluit Subsidieprogramma walstroom zeehavens, 3 september 2010 Nr. CEND/HDJZ-2010/1274 SCH

20 COMPASS (2010) – The COMPetitiveness of EuropeAN Short sea freight Shipping compared with road and

rail transport, Transport & Mobility Leuven

21 SKEMA (2010) – Task 2 and 3 Impact Study on the future requirements of Annex VI of the MARPOL Con-

vention on Short Sea Shipping, DG TREN

22 The 0.1% sulphur in fuel requirement as from 1 January 2015 in SECAs - An assessment of available im-

pact studies and alternative means of compliance, European Maritime Safety Agency, 2010

23 http://www.agentschapondernemen.be/themas/ecologiepremie

24 Lokale Maatregelen voor emissiereductie van binnenvaartemissies, Vlaamse Overheid - Departement LNE,

afdeling Lucht, Hinder, Risicobeheer, Milieu en Gezondheid (Arcadis, TML, LDR), 2010

25 COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION, Brussels, 14 June 201,1Interinstitutional File: 2011/0067 (NLE)

http://www.onshorepowersupply.org/

NOTA State of the art - pomwvl.bepomwvl.be/sites/default/files/uploads/duurzaam_ondernemen... ·...

Documents

Transcript of NOTA State of the art - pomwvl.bepomwvl.be/sites/default/files/uploads/duurzaam_ondernemen... ·...