I

NOORDNIEUWSMAGAZINE VAN VNO-NCW NOORD JAARGANG 21 NUMMER 4 > 2016

VNO-NCW NOORD ONDERNEMERSGALA DIT JAAR IN HET TEKEN VAN VITALITEIT:

‘VITALITEIT IS VOOR ONZE REGIO VAN LEVENSBELANG’

> HOOGLERAAR FLIP DE KAM BLIKT TIJDENS PRINSJESDAGDINER TERUG OP 4 JAAR KABINET RUTTE: ‘HET KAN BETER’

> RED-STACK INSTALLATIE AAN AFSLUITDIJK WIL NOORD-NEDERLAND VAN ENERGIE VOORZIEN

> DE FRIESLAND ZORGVERZEKERAAR EN VNO-NCW NOORD GAAN STRATEGISCH PARTNERSCHAP AAN

(050) 547 02 00

WATLEUKWATLEUKUK WATWATMOOI

WATLEUKWATMOOIWATMOOI

WATSLIM WAWATWATSLIMIM SLIMWATCOOLWATCOOLOOL WAWATCOOL

WATLEUKWATLEUKWATLEUKEUK WA

WATMOOIWATMOOIOOI WAT

WATGOEDWATGOED WATWATWATGOEDGOEDEDWAT GOED

WATFIJNWATFIJNTFIJNWATFIJN WAWATGROENWATGROENWATGROENWAT GROENWATGROEN

WATSLIM WATWAT SLWATSLIM SLIMWATCOOLWATCOOLL WATCOWATCOOL

WATLEUKWATLEUKWATLEUKK WATLE

WATGOEDWATGOED WATGOEDWATWATGOEDGOEDAT GOED

WATFIJNWATFIJNJNWATFIJN WATFWATGROENWATGROENGROENWAT WATGROENWATGROEN

WATSLIM WATWAT SLIMWALIM SLIMWATCOOLCOOL WATCOOLWATCOOL WAWATGOEDWATGOED WATGOEDWATGOEDWATATGOED GOED

WATFIJNWATFIJNATFIJN WATFIJNWAWATGROENWATGROENAT GROENWATGROENWATGROEN WA

WATSLIM WATWAT SLIMTSLIM SLIMWATCOOLATCOOL WATCOOLWATCOOLWATGOEDWATGOED WATGOEDWATGWATWATGOEDED GOED

WATFIJNWATFIJNWATFIJN WATFIJNWATGROENWATGROENNWAT GROENWATGROENWATGROEN

vooriedereen

Advertentie Noordlease A4 26-11-2013 12:28 Pagina 1

1

Verder in dit nummer:

Actueel: 2 Terugblik op het VNO-NCW Noord Ondernemersgala 8 Hoogleraar Flip de Kam blikt tijdens Prinsjesdagdiner terug op 4 jaar kabinet Rutte:

‘Het kan beter’ 21 OPINIE ‘De Rijksoverheid moet haar verantwoordelijkheid nemen’ 28 De Friesland Zorgverzekeraar en VNO-NCW Noord gaan strategisch partnerschap aan 36 Eelde airport

Praktijk: 16 Ondernemers leren in training Militair Leiderschap het belang van ‘de zachte steen’

22 RED-stack installatie aan Afsluitdijk wil Noord-Nederland van energie voorzien

30 Regio Groningen Assen op zoek naar ondernemers om Noord-Nederland te verbinden

32 RBO: ‘Ontwikkelen van personeel is een must’ 34 Een kijkje in de Noordgangen van..

Vaste rubrieken: 13 Column Lambert Zwiers 14 VNO-NCW Noord in beeld: Ondernemersgala 18 NoordNieuws in ‘t kort 26 JNO in the picture 39 Welkom nieuwe leden 40 Agenda + colofon

2822

INH

OU

D N

OO

RD

NIE

UW

S 4

> 2

016

Vitaal Ondernemerschap: zo werkt het

Blue Energy technologie kansrijk exportproduct en positief voor kennispositie

Noord-Nederland

‘Kabinet moet gaan investeren’

Volg o

ns ook o

p Twitt

er:

@VNONCWNoord

Download de gratis app van VNO-NCW Noord:Via onze mobiele applicatie:

• kunt u zich aanmelden voor bijeenkomsten (voor leden);

• heeft u met de ledenlijst ruim 1.400 waardevolle contacten binnen handbereik (voor leden);

• bent u altijd op de hoogte van het landelijk en noordelijk nieuws.

De app van VNO-NCW Noord is beschikbaar voor Apple en Android toestellen en kunt u downloaden via de app store op uw telefoon of tablet.

8

2 NoordNieuws oktober 2016 Foto’s: JAV Studio’s Assen Anne Kok kok@vnoncw-mkbnoord.nl

Het jaarlijkse Ondernemersgala, de start van ons verenigingsjaar, stond dit jaar

in het teken van vitaliteit. Voorzitter Alfred Welink maakte dat op een ludieke

manier kenbaar: hij kwam op de fiets de trappen van het theater af. Maar

vitaliteit reikt natuurlijk veel verder dan dat. 

Noord-Nederland zou veel meer moeten gaan inzetten op vitaliteit en op de kan-sen die er liggen op dat gebied in onze regio. Dat was de boodschap van Welink in het filmpje dat hij aan het begin van het gala liet zien. In dat filmpje en in zijn speech kwam naar voren waarom vitaliteit zo belangrijk is voor Noord-Nederland. “Het is een van onze belang-rijkste speerpunten”, vertelde Welink op het podium. “Het gaat over duurzaam-heid, gezonde voeding, meer beweging, langer zelfstandig thuis blijven wonen. Het gaat over een gezonde en vitale maatschappij. Het gaat over samen de omgeving waar we wonen, werken en leven veranderen. Er moet een soort beweging komen, waarbij iedereen het-zelfde doel heeft. Dat de gezonde keuze de vanzelfsprekende keuze wordt.”

VNO-NCW Noord Ondernemersgala dit jaar in het teken van vitaliteit

‘Vitaliteit is voor onze regio van levensbelang’

Voorzitter Alfred Welink komt op de fiets de trappen af

Onze leden laten in een film zien hoe zij bezig zijn met vitaliteit

3

Het Noordpool Orkest zorgde voor een fantastische opening

Minister Schippers in gesprek met Bert van der Hoek

AC

TUEE

L

Niet gek want de zaal was tijdens het programma al opgewarmd door het geweldige optreden van het Noordpool Orkest onder leiding van Reinout Douma. De solisten Elske de Wall en Felix Maginn in combinatie met orkest maakten de avond helemaal af.

Preventie is cruciaalMaar het draaide dit jaar niet alleen om muziek. Minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport was deze avond onze speciale gast. BNR-presentatrice Marijke Roskam sprak met haar over hoe het Noorden leidend kan zijn op het gebied van vitaliteit. “Door preventie bij risicogroepen op een juiste manier in te zetten, blijven mensen langer gezond en zelfredzaam”, zei minister Schippers. “Er zijn al prachtige voorbeelden uit deze regio. Projecten die ervoor zorgen dat ouderen zo prettig mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen, passend bij hun leven. Ze krijgen individuele begeleiding en preventie-activiteiten aangeboden. Ouderen zijn hierdoor langer zelfredzaam, ervaren meer kwaliteit van leven en hebben min-der complexe zorg nodig.”Volgens Schippers is ook Lifelines, het grootschalige bevolkingsonderzoek

onder ruim 165.000 inwoners van Noord-Nederland, een belangrijke ontwikkeling voor deze regio. In dit onderzoek worden deelnemers uit drie generaties minimaal 30 jaar gevolgd om inzicht te krijgen in hoe mensen gezonder oud worden en in de factoren die van belang zijn bij het ontstaan en verloop van chronische ziekten. Een belangrijk instituut, volgens Schippers, dat verder uitgebouwd zou moeten worden om niet alleen Noord-Nederland in kaart te brengen maar ook de rest van Nederland. Daarvoor moet er nog wel wat gebeuren, zei Schippers.

Schippers benadrukte ook de rol van gemeenten en zorgverzekeraars in pre-ventie. “Preventie is cruciaal om de zorg betaalbaar te houden en de kwaliteit van leven van heel veel mensen te verbete-ren. Gemeenten, verzekeraars, zorgaan-bieders en ook woningcorporaties heb-ben daar hun eigen verantwoordelijkheid in. De Friesland wil zich inzetten voor het versterken van kwaliteit van leven en het herinrichten van het zorglandschap.”

Verantwoordelijkheid die De Friesland Zorgverzekeraar ziet én draagt, zei Bert van der Hoek, CEO van de Friesland Zorgverzekeraar, desgevraagd. “Wij »

Welink benadrukte dat veel van onze le-den daar al mee bezig zijn. “Dat zouden we meer kunnen laten zien. Ik roep u dan ook op uw initiatieven op het gebied van vitaliteit met ons te delen. We kun-nen elkaar inspireren.”

VitamineshotsHet Ondernemersgala is daar wellicht de eerste stap in. De ruim 1000 gasten wer-den dit jaar namelijk ‘ondergedompeld’ in vitaliteit. Bij binnenkomst stonden onze bestuursleden klaar met vitamine-shots in vrolijk gekleurde reageerbuisjes, die door enkele gasten met lichte twijfel werden aangenomen. “Die fluoresceren-de kleuren maken het best spannend”, zei één van onze leden. “Maar met een shot vitamines aan het begin van de avond is natuurlijk niets mis. Wellicht scheelt dat morgen weer.”

Het bleef niet alleen bij vitaminedrank-jes. Het Walking Dinner bestond dit jaar uit meer dan 200 gram groente per persoon, waarbij het vlees slecht diende als garnering. En ook beweging werd gestimuleerd door een fantastisch optreden van The Groove Department. De dansvloer stond – net als vorig jaar trouwens – bomvol.

Het bestuur deelt vitamineshots uit

4 NoordNieuws oktober 2016

‘ Een coach maakt het verschil en zet de puntjes op de i ...’

Jurriaan | DutchLabelCollection BV, deelnemer Ondernemer Coacht Ondernemer

ING wil ondernemers in staat stellen om succesvol te zijn met hun bedrijf. Dit doen we onder andere door hen inzicht te geven in hun financiële situatie en hen te voorzien van economische en sectorale kennis. Maar ING doet meer. Met Ondernemer coacht Ondernemer helpen ondernemers onderling elkaar echt verder. ING ondersteunt dit initiatief daarom van harte.

Gerrit KeenRegiodirecteur Grootbedrijf & Instellingen Noord-Oost Nederland, ING

In de jaren dat ik eigenaar was van de Vrijbuiter had ik geen ruimte om na te denken over mijn functione-ren en dat van mijn bedrijf! De laatste jaren had ik gelukkig iemand gevonden met wie ik kon sparren. Hierdoor kon ik anders reageren in de dagelijkse praktijk en nieuwe inzichten verwerven. Als voorzitter van MKB-Noord vertel ik graag mijn collega-onder-nemers hoe waardevol het is om gecoacht te worden; niet aarzelen; gewoon doen!”

Gerard KremerVoorzitter MKB-Noord

ondernemercoachtondernemer.nl

Een initiatief van: Mede mogelijk gemaakt door:

5

zien voor ons een maatschappelijke en regionale rol die verder reikt dan het verzekeren van zorg alleen. Wij willen van onderscheidende betekenis zijn voor de vitaliteit voor de mensen zelf, maar ook voor de lokale samenleving.” Van der Hoek legt uit dat De Friesland kiest voor een specifieke focus per type preventie op grond van geanticipeerde toegevoegde waarde voor vitaliteit van de Friese gemeenschap. “De focus van De Friesland draagt bij aan de vitaliteit en kwaliteit van leven van de mienskip en aan beheersing van zorgkosten, reduc-tie van maatschappelijke kosten en het versterken van de binding met verzeker-den. En daar wil ik best met u over in gesprek”, besloot Van der Hoek.

Talent AwardNa het gesprek met de minister was het tijd voor de uitreiking van de VNO-NCW Noord Talent Award. VNO-NCW Noord reikt deze award jaarlijks uit aan een jong talent uit Noord-Nederland dat uitblinkt op het gebied van muziek of dans. Het koesteren van cultureel talent is volgens VNO-NCW Noord essentieel voor een gezonde en bloeiende regio. “Vooruitgang bereik je immers alleen door ook bijtijds je successen te vieren en talent te benoemen”, kondigde Roskam de uitreiking van de award aan. ”En ook dit jaar is er weer een opvallend talent gespot.”

Een talent afkomstig uit Rusland en inmiddels tweedejaars bachelor van het Prins Claus Conservatorium in Groningen, vertelde Harrie van den Elsen, dean van de School of Performing Arts, onderdeel van de Hanzehogeschool Groningen. “Dit

jaar is jazz-trombonist Vladislav Psaruk de winnaar van de VNO-NCW Noord Talent Award 2016.”

Psaruk viel volgens Van den Elsen al op tijdens zijn auditie. “Hij werd direct aan-genomen, terwijl hij toen pas 17 jaar oud was. Vlad is sindsdien met grote spron-gen vooruit gegaan. Behalve zijn spel is nu ook zijn arrangeren en componeren op hoog niveau. Niet iedereen bezit deze combinatie van veel talent en de goede mentaliteit: bij Vlad werkt dit perfect samen.”

Tijdens het Ondernemersgala onder-streepte Psaruk zijn talent met een optre-den op zijn trombone met het Noordpool Orkest. Een bijzonder moment, vertelde Psaruk later op de avond. “Voor zo’n volle zaal, met zo’n prachtig orkest.” Naast een trofee en een oorkonde ontving Psaruk van VNO-NCW Noord een studiebeurs ter waarde van €2.500.

Psaruk bleek deze avond niet het enige talent te zijn. Tijdens de zangact van het bestuur van VNO-NCW Noord bleek dat daar ook enkele onontdekte maar bekwame zangers en zangeressen tussen zitten. Zij brachten samen een lied over »

Vladislav Psaruk speelt met het Noordpool Orkest

Bestuur zingt over vitaliteit en ondernemerschap

6 NoordNieuws oktober 2016

ondernemerschap en vitaliteit, op de muziek van I’m gonna be (500 miles) The Proclaimers en geschreven door Tamar Lewis, ten gehore. Na afloop bleek vooral het refrein te zijn blijven hangen.

Vitaliteit is ook tegenslag opvangenDaarna was het tijd voor onze ‘mystery guest’: turner Epke Zonderland. De zaal had duidelijk niet gerekend op zijn komst. Tijdens zijn aankondiging ging er een lichte beroering door de zaal en enkele gasten durfden zelfs te juichen en te klappen. Een opkomst die Zonderland zichtbaar plezier deed. Met een grote glimlach nam hij plaats aan tafel met Marijke Roskam.

Zonderland ging zonder enige terug-houdendheid in op zijn val tijdens de Olympische Spelen. “Dat was niet alleen fysiek pijnlijk, maar ook emotioneel. Je

traint vier jaar, je gaat voor goud en dan gaat het mis op timing. Daarin miste ik misschien de routine omdat ik deze oefening te weinig heb gedaan.”

Zonderland vertelde ook dat hij even ‘out’ is geweest na de val. “Ik denk van de klap op mijn rug. Ik dacht dat ik met-een opstond, maar op de beelden zag ik dat ik toch even een paar seconden ben blijven liggen. Ik was toen ik bijkwam wel een beetje wazig.”

Net als na de Olympische Spelen van Londen in 2012 is Zonderland van plan om een tijdje afstand te nemen van het turnen, en zich te richten op zijn studie. «Eerst maar weer de energie en motiva-tie vinden, en dan denk ik dat ik daarna wel weer doorga.”

Natuurlijk ging Zonderland ook in op het belang van vitaliteit. “Vitaal zijn is voor een sporter essentieel. Gezonde voeding die past bij je fysieke inspanning is heel belangrijk. Maar voor mij is vitaliteit ook tegenslagen op kunnen vangen. Na de val maakte ik mijn oefening aan de rekstok nog wel af. Je weet het nooit. Bovendien wilde ik niet zomaar de mat af. Letterlijk vallen en weer opstaan.”

Dat is voor sporters zo, maar ook onder-nemers kunnen er volgens Zonderland op die manier naar kijken. “Als je fit bent, lekker in je vel zit, gezond eet en beweegt dan kun je veel meer aan. Bovendien zorgt het voor het zien van nieuwe kansen en voor veerkracht als het even minder gaat.”

Vitaal op de dansvloerHet Noordpool Orkest zorgde daarna voor een spetterende afsluiting van het programma in de zaal. Met de solisten Elske de Wall en Felix Maginn bracht het Noordpool Orkest de nummers Epke Zonderland in gesprek met Marijke Roskam

7

Bittersweet Symphonie, Listen en Sway ten gehore. De Wall kwam daarna nog met Maginn terug voor vier minuten du-rende toegift met The lady is a tramp.

Het dessert dat daarna klaar stond bracht verkoeling én energie want het duurde maar even voordat de eerste gasten de dansvloer betraden. Binnen een half uur werd het echt druk, drukte die aanhield tot ver na middernacht toen de band The Groove Department stopte. <

Volgend jaar is het Ondernemersgala in verband met de zomervakantie niet op de eerste vrijdag van september maar op vrijdag 8 september 2017.

Elske de Wall en Felix Maginn zorgen voor een spetterende afsluiting

Een volle dansvloer dankzij The Groove Department

De volgende partners hebben het VNO-NCW Noord Ondernemersgala 2016 mogelijk gemaakt. Het bestuur is hen hiervoor zeer erkentelijk.

8 NoordNieuws juli 2016 Foto’s: Harm Bellinga – JAV Studio’s AssenAnne Kok kok@vnoncw-mkbnoord.nl

‘Kabinet moet gaan investeren’

Hoogleraar Flip de Kam blikt tijdens Prinsjesdagdiner terug op 4 jaar kabinet Rutte: ‘Het kan beter’

Tijdens het Prinsjesdagdiner, georganiseerd door PlasBossinade, de Rabobank, KPMG en VNO-NCW Noord, ging De Kam ook in op de resultaten van vier jaar kabinet Rutte. “Ondanks grote schommelingen in inkomsten en uitgaven heeft het kabinet Rutte vrijwel conform de planning uit 2012 gescoord”, zegt De Kam. “Maar het kan beter.”

Meer investerenInmiddels heeft het Centraal Planbureau vooruitberekeningen gepubliceerd voor de nieuwe kabinetsperiode (2018-2021). Hoeveel waarde moet je aan die cijfers hechten, vroeg De Kam

zich hardop af. “Neem de vorige ramingen van het CPB voor de middellange termijn uit het najaar van 2012 – toen voor de kabinetsperiode 2013-2017. Destijds ging het CPB onder andere uit van een olieprijs van $103 per vat en een lange rente van 3 procent”, zegt De Kam. “Met de dubbele dip uit 2013 kon geen rekening worden gehouden. De olieprijs ligt nu de helft lager en de tienjaarsrente is praktisch nul. Desondanks liggen de ge-realiseerde economische groei en de omvang van de werkloos-heid bijna griezelig dicht bij de raming van vier jaar geleden. Een garantie dat de cijfers voor de periode 2018-2021 ‘hard’ zijn geeft dit echter niet.”

Het kabinet moet meer gaan investeren. Investeringen geven een impuls aan

de economie en dat is wat we nodig hebben, concludeert honorair hoogleraar

overheidsfinanciën Flip de Kam tijdens zijn beschouwing op de Miljoenennota.

9 A

CTU

EEL

»

De overheid zou meer kunnen investeren, betoogt De Kam. “Ook de overheid mag lenen om te investeren, zeker nu de ren-te voor een tienjaarslening praktisch nul is. Dat geeft op korte termijn meer economische groei, verbetert de duurzaamheid van de economie en verhoogt de toekomstige productiviteit.” Daar zouden we volgens De Kam op moeten gaan inzetten.

Vierde revolutieDat ziet Richard Wagenmakers van KPMG Future Proof ook zo. De vierde revolutie ontwikkelt zich exponentieel snel, zegt Wagenmakers. De eerste drie revoluties waren: stoom ,elektri-citeit en ict. De vierde is dat machines/robots steeds meer van ons werk overnemen. “Dat brengt kansen en bedreigingen. We

Flip de Kam gaat in op de resultaten van kabinet Rutte

Flip de Kam in een volle zaal

10 NoordNieuws oktober 2016

moeten daarom gedwongen worden om buiten onze comfort-zone te treden om daadwerkelijk te ervaren hoe ingrijpend verschillende sectoren gaan veranderen. Dat geldt zeker ook voor het kabinet.”

De bedreigingen die Wagenmakers ziet zijn vooral gericht op de arbeidsmarkt. Door de vierde revolutie verdwijnen er wereldwijd 7 miljoen banen en komen er maar 2 miljoen banen voor terug. “Mensenwerk wordt geautomatiseerd, adminis-tratieve banen verdwijnen”, zegt Wagenmakers. “Voorbeeld is de Belastingdienst waar 5000 banen in de administratieve sfeer verdwijnen en slechts 1500 ICT-achtige banen voor terug komen.”

We hebben nog geen duidelijk beeld van hoe die nieuwe banen eruit komen te zien, zegt Wagenmakers. “Maar volgens schat-tingen is het zo dat ongeveer 65 procent van de basisschoolkin-deren werk gaat doen dat nu nog niet bestaat.”

En daar zit volgens Wagenmakers de kern van probleem. Bedrijven en onderwijs reageren over het algemeen relatief traag op deze ontwikkelingen. “Bedrijven zouden naar een flexibeler model moeten, zodat ze beter in kunnen spelen op veranderingen”, betoogt Wagenmakers. Ook voor de overheid ligt er belangrijke taak. Zij moet innovaties in het onderwijs gaan stimuleren en onderwijs aanbieden dat meer gericht is op de toekomstige arbeidsmarkt.

Wagenmakers, afkomstig uit Amsterdam, ziet wel dat Noord-Nederland er sterk bij ligt. Hij zegt dat deze regio in een aantal essentiële kennisvelden een belangrijke voorsprong heeft én dat er voldoende industriële bedrijvigheid is om te profiteren van innovaties in de maakindustrie. “De Noordelijke econo-mie maakt al een aantal jaren een shift van landbouw en industrie naar meer dienstverlening en kenniseconomie”, zegt

Wagenmakers. “In de tussentijd zal een kloof moeten worden overbrugd door scholing en samenwerking tussen bedrijven, overheden en inwoners.”

Andere benadering onderwijsHet gat tussen het opleidingsniveau dat nodig is, versus de realiteit, is zeker in het Noorden groot. Dat vraagt om een omvattende benadering van het onderwijs, zeggen de panel-leden in de discussie over de Miljoenennota. “Het bedrijfsleven zou meer betrokken moeten worden bij het onderwijs”, pleit Rob Schuur, voorzitter College van Bestuur ROC Noorderpoort. “Docenten die stage lopen bij bedrijven en onderwijs dat veel meer plaatsvindt in bedrijven in plaats van in schoolgebouwen. Medewerkers van ondernemingen moeten meewerken in het onderwijs.”

Richard Wagenmakers over de vierde revolutie

De panelleden

11

Schuur doet dat

al. “Wij huren al mensen van bedrijven in om onze studenten les te geven. Een windmolentechnicus bijvoorbeeld. Die kon ik in het onderwijs zelf niet vinden, maar binnen de bedrijven wel. Opgelost. We moeten de wens van het onderwijs en het probleem bij ondernemers samen gaan brengen.”

Daar is Jannie Nijlunsing, directeur-bestuurder Stichting De Hoven, het roerend mee eens. “Dat geldt ook voor de zorg. Er is een nieuwe rol voor het zorgpersoneel, zij moeten veel meer de verbinding gaan opzoeken. Voorzieningen kunnen niet zonder elkaar. Daarom zijn wij in de gemeente Winsum bezig met de bouw van een huis, waarin twee basisscholen gekoppeld wor-den aan een verpleeghuis. Verschillende klassen gaan aan het werk met licht dementerende en revaliderende mensen.”

Een mooi initiatief, zegt Gerlof Bos, oprichter LookingforBooking.com. “Ouderenzorg is nog heel traditi-oneel ingericht. Ook hier is technologie de key. Out of the box denken!” Daar heeft Bos zelf ook ervaring mee. “Ik vind ons wel koplopers op het gebied van innovatief denken. Wij waren de eerste met een vergelijkingssite voor hotelboekingen. Consumenten en zakelijke gebruikers wereldwijd kunnen ruim 316.000 hotels van 80+ boekingssites zoeken, vergelijken en direct boeken.”

Maar dat deed hij niet in z’n eentje. Bos denkt daarom ook dat samenwerken heel belangrijk is voor de toekomst. “Voor onderwijs en het bedrijfsleven. Zoek de jeugd op en heb daar vertrouwen in.”

Persoonlijke ontwikkelingHet algemene geluid uit de paneldiscussie is dat het onderwijs zich te traag aanpast bij de vraag uit het bedrijfsleven. “Dat begint al bij het primaire onderwijs”, zegt Tjitte Folkertsma, commercieel directeur MediaCT en voorzitter JNO. “Onderwijs start daar, dus innovatie ook.” Maar Folkertsma haalt ook de persoonlijke ontwikkeling aan. “Dat wordt vaak onderschat. Binnen ons bedrijf belonen we met taco’s. Doe je iets goed, of is een collega blij met je werk en je prestatie dan krijg je een taco-punt. De collega met de meeste taco’s krijgt uiteindelijk een diner bij een taco restau-rant of krijgen taco’s thuisbezorgd. Dat werkt fantastisch.”

Rob Schuur: “Ondernemers moeten meewerken in het onderwijs” Gerlof Bos vindt samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven een

must voor de toekomst

Panellid Jannie Nijlunsing: “Voorzieningen kunnen niet zonder elkaar”

Tjitte Folkertsma beloont medewerkers met taco’s en stimuleert zo

persoonlijke ontwikkeling »

inspireertGrootse prestaties zijn inspirerend voor velen. Daarom steunen wij sportieve, maatschappelijke en culturele initiatieven. GasTerra inspireert met de ontwikkeling van nieuwe producten voor het gebruik van gas, om ook de volgende generaties te kunnen voorzien van voldoende, duurzame en betaalbare energie.

www.gasterra.nl/doet

GAS00039_Adv_Noordnieuws_A4_Inspireert.indd 1 08-08-14 11:41

13

Verkiezingen

Het kan u bijna niet zijn ontgaan: de afgelopen weken hebben wij de Rijksoverheid opgeroe-pen de huizen in het Groningse aardbevings-gebied op vrijwillige basis te nationaliseren. Opkopen tegen een ‘aardbevingsloze’ marktprijs, opknappen en zo gewenst weer terug verkopen. Dit is niet de verantwoordelijkheid van de NAM maar van het Rijk. Zij moet in het vervolg de aansprakelijkheid van de schadeafhandeling gaan dragen. Om dit te be-werkstelligen moet er een Rijksvastgoedbedrijf komen.Het zal wat ons betreft niet bij een oproep blijven. Integendeel. In de aanloop naar de komende verkie-zingen zullen wij een actieve lobby gaan voeren op dit punt. VNO-NCW in Den Haag heeft aangeboden ons hierbij te ondersteunen. Zij zijn, net als wij, van mening dat de problematiek in het aardbevingsgebied een nationale verantwoordelijkheid is. Ik heb, net als u waarschijnlijk, niet de illusie dat het huidige kabinet de problemen in het aardbevings-gebied nog echt gaat oppakken. Wij hebben onze pijlen daarom vooral gericht op het nieuw te vormen kabinet. De komende maanden zullen tal van politieke partijen weer naar het Noorden afreizen en uitdragen dat ze het beste met onze regio voor hebben in ruil voor onze stem. Een mooi moment om eens te polsen hoe zij tegenover ons plan staan. Ik kan me namelijk niet voorstellen dat er een nieuw kabinet aantreedt

CO

LUM

NVolgens Klaas de Jong, COO Royal A-Ware zit Folkertsma daarmee op een goed spoor. Op die manier worden mede-werkers gestimuleerd elkaar te helpen vernieuwen. “Ik heb gezien én geleerd dat met maatwerk iedereen wil blijven leren. Niet alleen scholieren en studenten, maar ook je werknemers. E-learning past daar heel goed bij. Dat kun je ‘vullen’ met de kennis van je medewerkers voor de ontwikkeling van je mede-werkers.”

“We moeten goed nadenken over de inspanningen die we wil-len gaan doen op onderwijs en techniek”, stelt Wagenmakers vast. “Ik zie dat deze regio daar al heel ver mee is. Ik doe dan ook een appél op de ondernemers in de zaal. Ga hiermee door want de kinderen van nu, jullie kinderen, hebben straks ook een baan nodig.” <

Het Prinsjesdagdiner werd mogelijk gemaakt door:

dat niet op z’n minst de richting die wij bepleiten in het re-geerakkoord heeft opgenomen. Om dat voor elkaar te krijgen, doen wij uiteraard ook een beroep op onze noordelijke Eerste en Tweede Kamerleden. In de slipstream van deze bezoeken zullen wij ook opnieuw het verminderen van de werkgeversdruk onder de aandacht bren-gen. Werkgevers zijn op dit moment volkomen overbelast door de vele verplichtingen en lasten die aan de arbeidsovereen-komst zijn verbonden, inclusief de buitensporige verplichtingen van loondoorbetaling bij ziekte en het arbeidsrecht dat nog is geënt op verhoudingen uit de twintigste eeuw. Werkgevers zijn begrijpelijk terughoudend over een vast dienstverband, omdat met deze regels nogal wat risico’s voor de werkgever met zich meebrengen. Deze wetten en regels moeten door een nieuw kabinet opnieuw tegen het licht gehouden worden. Het is daarnaast ook van groot belang dat het kabinet de komende jaren gaat inzetten op investeren in de toekomst. De begroting zoals die er nu ligt is niet ambitieus genoeg als het gaat om investeringen in bijvoorbeeld energietransitie en duurzame economie. Terwijl daar op dit moment wel de ruimte voor is. Het lijkt er nu op dat het kabinet vooral gaat ‘uitdelen’ en dat er niet geïnvesteerd gaat worden in de maatschappe-lijke uitdagingen die voor ons liggen. De kansen liggen er nu, en als we dit serieus aanpakken kan onze regio op dit gebied koploper worden.

Lambert ZwiersDirecteur VNO-NCW MKB Noord

Klaas de Jong pleit voor maatwerk voor scholieren en werknemers

VNO-NCW Noord Ondernemersgala in beeld

14 NoordNieuws oktober 2016 Foto’s: JAV Studio’s AssenAnne Kokkok@vnoncw-mkbnoord.nl

Met het Ondernemersgala opent VNO-NCW Noord traditie-getrouw het verenigingsjaar. Ook tijdens deze editie, met als thema ‘Vitaliteit’ kwamen er in MartiniPlaza zeker duizend leden en relaties bijeen om elkaar te ontmoeten, bij te praten en te dansen.

Het thema ‘Vitaliteit’ kwam dit jaar in alle onderdelen van het gala terug. Tijdens de entree stonden bestuursleden onze gasten op te wachten met vitamineshots, het Walking Dinner bestond voornamelijk uit groente en aan het eind van de avond kon er flink gedanst worden onder leiding van de band The Groove Department.

Speciale gasten waren dit jaar minister Edith Schippers en turner Epke Zonderland die vanuit hun achtergrond en ervaring hun visie gaven op het thema ‘Vitaliteit’ in combinatie met ondernemer-schap. Deze gesprekken werden prettig afgewisseld met optre-dens van het Noordpool Orkest. Zij gaven een prachtige ‘show’ weg en in combinatie met de fantastische performances van Elske de Wall en Felix Maginn kwam de avond goed op gang.

Het publiek in de zaal werd op deze manier klaargestoomd voor de afterparty. En dat is gelukt: nadat iedereen zijn gezonde des-sert had verorberd stond de dansvloer in een mum van tijd vol met enthousiaste leden.

VNO-NCW Noord Ondernemersgala in beeld

15

16 NoordNieuws oktober 2016 Foto’s: Ministerie van DefensieFloortje van Aken aken@vnoncw-mkbnoord.nl

Ondernemers leren in training Militair Leiderschap het belang van ‘de zachte steen’

‘Voorbereiden – Uitvoeren – Evalueren’

“Dit is de laatste normale maaltijd die je voorlopig krijgt, dus geniet er

maar van”, grijnst kapitein Bert Aarssen naar de zaal. De training Militair

Leiderschap van VNO-NCW Noord en het Ministerie van Defensie is begonnen.

Twaalf ondernemers en managers dompelen zich twee volle dagen onder

in een training over leiderschap, de kracht van een team en het belang van

zelfontplooiing en eigen verantwoordelijkheid. Parallellen tussen Defensie en

het bedrijfsleven blijken talrijker dan verwacht.

Geen van ons heeft de opmerking van Bert Aarssen over het eten echt serieus genomen, tot hij om 22:00 uur ’s avonds voor onze neus staat met twaalf leger-rantsoenen – gevriesdroogde caloriebom-men waar we het de komende dagen mee moeten doen. Het zweet staat de deelnemers nog op de rug. In de uren daarvoor hebben we, met een geprinte foto van een opgezette legertent als enige aanwijzing, in de regen drie grote tenten opgezet. Onze slaapplekken. Dat is geenszins vlekkeloos gegaan: een tent stond verkeerd om, de volgende tent had twee stokken teveel, twee anderen een te weinig, en we hebben de tijdslimiet ruimschoots overschreden. Nu zitten we, met een uitvouwbeker oploskoffie uit de rantsoenzakken in de hand, het opzetten van de tenten te evalueren.

Ten opzichte van drie uur geleden is er in ieder geval één ding veranderd: waar

we begonnen aan het bouwen van de tenten als twaalf koppige individuen, zit-ten we hier nu als team. We trekken de eerste voorzichtige lessen: dwing jezelf om tijd te nemen voor een goede voor-bereiding, ook als de tijdsdruk hoog is. Vraag dóór – verzeker je ervan dat je het oogmerk van een klus helder hebt. Zorg dat iemand het overzicht bewaart. Stort je niet blindelings in de uitvoering.

DrukDe volgende ochtend worden we om 6:00 van ons veldbed gelicht. Reveille. Aantreden in het gelid, koppels om, waterflessen gevuld. We beginnen met een half uur ochtendsport en trekken daarna naar de stormbaan voor de eerste groepsopdracht. Twee van ons worden aangewezen als leider. Ze krijgen wal-kietalkies in handen gedrukt. Een van hen krijgt een instructiekaart met een opdracht en moet uit het zicht van de

groep gaan staan. Hij kan het speelveld zelf niet zien (en ziet dus niet wat wij doen). De ander staat op het speelveld, met zijn walkietalkie. Op basis van de aanwijzingen die hij van zijn compagnon binnenkrijgt, moet hij de groep instru-eren. De rest van de groep moet met diverse materialen de figuur die op de instructiekaart staat op het veld neerleg-gen. We staan onder flinke tijdsdruk.

Wat er dan gebeurt, is ongeveer het volgende: - Leider buiten speelveld: “Je moet nu

die twee palen van zes meter diago-naal neerleggen.”

- Leider op speelveld: “Hoe diagonaal, van die ene pilon naar die andere?”

- Deelnemer op het speelveld: “We heb-ben maar een paal van zes meter, wel twee palen van elf meter.”

- Leider buiten speelveld: “Van pilon A naar pilon B.”

17

- Leider op speelveld: “Welke pilon is A dan?”

- Andere deelnemer op speelveld: “Dit is A dacht ik.”

- Nog een andere deelnemer op speel-veld: “Welke palen moeten we nou hebben?”

- Leider buiten speelveld: “Okee als die palen liggen dan (luid gekraak).”

- Leider op speelveld: “De palen liggen nog niet want we begrijpen je niet helemaal.”

- Leider buiten speelveld: “(luid ge-kraak) verbinding niet zo goed. Nu moeten jullie dus aan het eind van die tweede (luid gekraak) zo’n tractorband (luid gekraak).”

- Deelnemer op het veld: “Volgens mij heeft ie je daarnet niet verstaan. Je moet wel ‘over’ zeggen met zo’n ding hè?”

- Leider buiten het speelveld: (luid ge-kraak)

- Leider op het speelveld: “Jullie moeten nu echt allemaal even stil zijn hoor want zo komt het niet goed.”

De klok tikt en iedereen raakt een beetje geïrriteerd. Die druk werkt: de leider op het speelveld krijgt de groep uiteinde-lijk stil. Iedereen doet wat hem gezegd wordt. Na twintig minuten is de figuur

af. Er wordt onmiddellijk geëvalueerd. Waar ontbrak het aan? We hadden meer tijd moeten nemen voor de voorberei-ding, en er had een duidelijker rol- en taakverdeling moeten zijn. “En,” zegt een van de deelnemers, “we zijn hier om beter leiding te leren geven, maar zo’n opdracht slaagt alleen als we ook in staat zijn leiding van een ander te ontvangen.”

Zachte steenDe tijd nemen voor een goede voor-bereiding. We hebben als groep nu meerdere opdrachten achter de rug en steeds opnieuw komt het naar voren. “Wat doet een officier als hij een op-dracht heeft gekregen? Hij zoekt wat wij noemen ‘een zachte steen’”, vertelt Frank van Roozendaal, een van de reservisten die het programma leidt. “Op die zachte steen zit hij en bekijkt hij zijn opdracht. Wat is het oogmerk? Welke informatie ontbreekt? Hoe gaat hij het – stap voor stap – aanpakken? Zelfs als de tijdsdruk enorm is, moet je de tijd nemen om je opdracht te over-zien. Misschien zelfs juist: in een situatie van leven en dood wil je geen komman-

dant die zich voor de troepen uit in de vuurlinie stort.”

Die avond worden we toegesproken door brigadegeneraal Jan Swillens, die zijn ervaringen als commandant in Uruzgan met ons deelt. “Een goede leider ver-trouwt op zijn mensen. Hij weet dat zij zich goed voorbereiden. Hij heeft ze – als

het goed is – in tijden waarin dat kon, hun eigen inzichten laten ontwikkelen en hen de ruimte gegeven zich te ont-plooien. We staan hier bij Defensie niet alleen maar directief tegen de troepen te schreeuwen. Als we in gevecht zijn, dan zijn we een team onder een leider. Dat team is sterker dan alle mensen afzon-derlijk. En dat kan alleen als je elkaar kent en vertrouwt.”

Leiderschap in het bedrijfslevenDe volgende dag volgt opnieuw een aantal zware fysieke opdrachten. De tijds-druk wordt nog wat opgevoerd. En steeds bespreken we na. “Dat evalueren, dat doen we te weinig in het bedrijfsleven,” zegt een deelnemer. “We werken in de waan van de dag en nemen te weinig tijd om stil te staan bij wat goed ging en wat beter kon. Zo leer je nooit van je fouten.” We merken dat we hecht met elkaar zijn geworden in anderhalve dag. Pittige fysieke opdrachten in de hitte en slechts zes uur slaap hebben ons vermoeid, maar we zijn op elkaar aangewezen en dat schept een band. Als een van de deel-nemers (geveinsd) gewond raakt tijdens een oefening, gaat de hele groep niet verder. Die teamgeest bij twaalf mensen die elkaar tot 24 uur daarvoor niet ken-den is bijzonder en levert inzichten op: “als team krijg je zoveel meer voor elkaar dan alleen – dat is in een bedrijf natuur-lijk net zo goed zo.”

We sluiten de dag af met een slotwoord van Alfred Welink, voorzitter van VNO-NCW Noord, die onder de indruk is van de ervaringen die hij te horen krijgt (en prompt toezegt zelf de volgende training mee te doen). “Onze leden hebben een goed inzicht verworven in de praktijk van Defensie, waar het er kennelijk minder directief aan toe gaat dan de beeldvor-ming ons soms doet geloven. En iedereen neemt waardevolle lessen mee terug naar zijn of haar bedrijf. Wij vinden deze missie een succes.” <

PRA

KTI

JK

Lessons learned

Leiderschap betekent niet noodzakelijkerwijs voorop lopen: een goede leider bewaart het overzicht en stort zich niet direct in uitvoering.

Ga uitdagingen aan en leg de lat hoog: met een goed team kun je meer dan je zelf voor mogelijk houdt.

Leiderschap betekent dat je je kwetsbaar kunt opstellen en je eigen beperkingen kent.

Maak mensen verantwoordelijk voor deeltaken zodat je zelf de handen vrij houdt. Zet je mensen in op zaken waar zij goed in zijn.

De deelnemers poseren na afloop van hun driedaagse training

18 NoordNieuws oktober 2016

Noordnieuws in 't kort

Fietsen naar het werk in Assen wordt beloond met gezonde spaarpuntenOp de fiets naar je werk gaan en sparen voor gezonde punten voor korting op smoothies, sportkleding of gezonde maaltijden. Dat kan voortaan in Assen dankzij de lancering van healthcoins.

Half september reikte wethouder Harmke Vlieg de eerste healthcoin symbolisch uit aan Swedish Match in Assen. Dit bedrijf stimuleert zijn werknemers al om vooral op de fiets te komen. En het gezonde spaarsysteem moet dat bevorderen.

Bij Swedish Match hangt een speciale sensor in de fietsenstalling, die de deel-nemers registreert. Personeel moet dan wel eerst de healthcoin-app downloaden

op hun smartphone of tablet. Zodra ze langs de sensor fietsen, worden de pun-ten automatisch bijgeschreven. De actie met de healthcoins is onderdeel van het project Assen Slim Bereikbaar. Swedish Match, een bedrijf met 150 werknemers, doet hier al aan mee. Assen Slim Bereikbaar is een actie van gemeen-te en bedrijfsleven om het gebruik van de fiets of de e-bike voor woon-werkver-keer te stimuleren. 

Op dit moment zijn twintig bedrijven aangesloten bij Assen Slim Bereikbaar en binnenkort komen daar vijf nieuwe bij. Met de introductie van de healthcoin wil Assen nog meer bedrijven en werkne-mers stimuleren om mee te doen. “Zo werk je niet alleen aan duurzaamheid, omdat we hiermee bereiken dat men-sen de auto laten staan, maar je stimu-leert ook de gezondheid. Je zet er een beloning tegenover”, aldus wethouder Harmke Vlieg.

(bron: RTV Drenthe)

Beljon+Westerterp en VNO-NCW Noord kennispartners

Beljon+Westerterp en VNO-NCW Noord zijn sinds eind augustus kennispartners. Het doel van de samenwerking is om ondernemerschap in Noord-Nederland te stimuleren.

Beljon+Westerterp ondersteunt met zowel kennis, tijd en financiële midde-len. “Op deze manier willen wij samen bijdragen aan de regio”, licht Willem Hein, commercieel directeur Beljon + Westerterp toe. Beljon+Westerterp behoort tot de vijf grootste HR-adviesbureaus in Nederland en helpt mensen en organisaties hun talenten en mogelijkheden optimaal te benutten.

Beljon+Westerterp heeft vanuit haar dienstverlening een uitstekend zicht op de kwaliteit van het ondernemerschap en op ondernemers in Noord-Nederland. Deze kennis en het netwerk van Beljon+Westerterp kunnen een belang-rijke rol spelen in het realiseren van de ambities die VNO–NCW Noord heeft om ondernemerschap te verankeren in het onderwijs. Dit geldt ook voor de twee andere sporen waarlangs VNO–NCW Noord ondernemerschap wil bevorderen, namelijk via de Noordgangen en via het project Ondernemer Coacht Ondernemer. Zo bezoekt Beljon+Westerterp het komende verenigingsjaar verschillende Noordgangen om kennis te delen over bijvoorbeeld leiderschap.

Koos Jan Noorman, algemeen directeur Beljon + Westerterp, Willem Hein, commercieel direc-

teur Beljon + Westerterp, Alfred Welink en Lambert Zwiers

19N

OO

RD

NIE

UW

S IN

'T K

OR

T

Wereldprimeur: fietspad van gerecycled wc-papierOp 15 september is een fietspad van gerecycled wc-papier geopend in Jelsum. Wetterskip Fryslân haalt een belangrijke grondstof voor duurzaam asfalt uit het afvalwater. Dat dit nu is toegepast bij de aanleg van een fietspad is uniek in de wereld.

Jaarlijks gebruikt een inwoner van Nederland zo’n 14 kilo toi-letpapier. Hiervoor zijn per jaar ongeveer 200.000 bomen nodig. Door wc-papier uit rioolwater te halen geeft Wetterskip Fryslân toiletpapier een tweede leven.

Samen met de provincie Fryslân, STOWA, civiele aannemers Jansma en Roelofs, Esha Infra Solutions en KNN Cellulose ontwik-kelt het waterschap een marktrijp product voor de uit rioolwa-terzuiveringsinstallaties gewonnen papiervezels. Deze vorm van hergebruik is uniek in de wereld.De waterschappen in Nederland beschouwen afvalwater niet langer alleen als een te zuiveren en te verwerken afvalproduct, maar ook als een bron van duurzame energie, grondstoffen en schoon water. De waterschappen werken hieraan in de net-werkorganisatie Energie- en Grondstoffenfabriek.

Economische missie naar de VS met prins Constantijn en minister KampDe Rijksdienst voor Ondernemers organiseert van 5 tot en met 11 januari een econo-mische missie naar de westkust van de Verenigde Staten: Las Vegas en San Francisco (Silicon Valley).

De missie staat onder leiding van minister Kamp van Economische Zaken, met prins Constantijn als ambassadeur voor de StartupDelta, het initiatief waarin overheden, kennisinstellingen, startups, financiers en bedrijven samen-werken om Nederland tot startupland te maken.

Las Vegas staat begin januari in het teken van de Consumer Electronics Show (CES), de belangrijkste technologiebeurs ter wereld. Het bezoek is vooral bedoeld om de positie van Nederlandse techbedrij-ven, startups en kennisinstellingen in de Verenigde Staten te versterken. Op de CES staat deelname open voor startups

en andere bedrijven uit de topsector Hightech systemen en materialen (htsm).

Voor Nederlandse bedrijven zijn er veel kansen in de Verenigde Staten op deze the-magebieden. In deze drie specifieke onder-delen bestaat veel overlap tussen vraag en aanbod in de VS en vice versa in Nederland. Nederland heeft belangrijke kennis en ex-pertise op de drie gebieden, van onderzoek tot markt. Die kennis is in Silicon Valley erg gewild en biedt dus kansen.

Expertgroep Rijnland Instituut van startOp maandag 19 september vond bij Stenden Hogeschool in Emmen de eerste bijeen-komst plaats van de Expertgroep van het Rijnland Instituut. Tijdens deze kick-off werd Karel Groen, directeur Eems Dollard Regio (EDR), officieel benoemd als voorzitter van de Expertgroep. Het Rijnland Instituut geeft een forse impuls aan grensoverschrijdende projecten waarbij het beroepsonderwijs in Nederland en Duitsland in samenwerking met bedrijfsleven en overheden de arbeidsmarkt en economie in de grensregio bevorderen.

SamenwerkingHet Rijnland Instituut, voorheen Rijnlandacademie, is een samenwerkings-

verband tussen Stenden Hogeschool, Alfa-college en Drenthe College. Verschillende partners gaan aan de slag

om grensoverschrijdende projecten en evenementen op te zetten. Hierbij is VNO-NCW Noord ook betrokken.

Karel Groen, de kersverse voorzitter: “Ik hoop dat steeds meer organisaties zich hierbij aansluiten, om met elkaar de kansen en uitdagingen van de grensover-schrijdende arbeidsmarkt en economie te bevorderen!”

Bevorderen Duits-Nederlandse initiatievenEen van de belangrijkste doelen van het Rijnland Instituut is het bevorderen van de Duits-Nederlandse samenwerkingen. Richard Delger en Cigdem Zantingh, coördinatoren van het Rijnland Instituut: “Met het Rijnland Instituut hopen wij met onze partners een antwoord te ge-ven op de vraag hoe we grensoverschrij-dende waarden en de kenniseconomie gestalte kunnen geven. Wij willen kennis en kunde met elkaar delen om de eco-nomie aan beide kanten van de grens te versterken. Het leren van de talen Duits en Nederlands en elkaars cultuur kennen, staat daarbij centraal.”

Kijk voor meer informatie op ING.nl/internationaal.

ING helpt je in Nederland op weg om in het buitenland succesvol te zijn

Ondernemen

ING3730_Adv_Ondernemen_210x297.indd 1 12-02-16 09:50

21O

PIN

IE

Kijk voor meer informatie op ING.nl/internationaal.

ING helpt je in Nederland op weg om in het buitenland succesvol te zijn

Ondernemen

ING3730_Adv_Ondernemen_210x297.indd 1 12-02-16 09:50

Als voorzitter van VNO-NCW Noord maak ik me grote zorgen over de huidige situa-tie in het aardbevingsgebied. Het gevoel van onveiligheid en onzekerheid bij de bewoners is groot, het vertrouwen van burgers en ondernemers in het gebied is inmiddels ver onder nul gezakt en het imago van de regio verslechtert in rap tempo. Je kunt eigenlijk wel stellen dat de gevolgen van een beving in dit gebied meer in de richting komen van een 7 op de schaal van Richter.

Ik trek het me aan omdat ik me als voorzitter van VNO-NCW Noord mede-verantwoordelijk voel voor een veilige en perspectiefrijke toekomst voor het Noorden. Verantwoordelijkheid die ik ook voel voor de bewoners in het gebied. Bewoners die werken in de bedrijven van onze leden. Ik voel me verantwoordelijk voor het rechtzetten van wat er nu stuk is gemaakt. En dat zijn niet alleen huizen en bedrijven.

Dat rechtzetten begint bij de rol van de NAM. De NAM is in de huidige positie als enige aansprakelijk. Een bijzondere keu-ze, want de NAM haalt gas uit de grond en is in principe niet geëquipeerd voor het afhandelen van de schade, zeker niet op de schaal die nu aan de orde is. Laat staan voor het grootschalig opkopen van vastgoed.

Dat zou een taak moeten zijn van de Rijksoverheid. De Nederlandse Staat is niet alleen de grootste aandeel-houder, zij is ook vergunningverlener, toezichthouder, handhaver en last but not least de grootste profijttrekker van de gaswinning. Om deze reden kan de Rijksoverheid niet volhouden dat de aansprakelijkheid bij de operator in het gasveld moet worden neergelegd.

De eigenaren van het gasveld, met de Rijksoverheid voorop dienen hierop aan-gesproken te worden.

Dan is er nóg iets dat we recht moeten zetten: het vertrouwen van de bewoners. Zij voelen zich gevangen in hun eigen omgeving en moeten de kans krijgen om zelf te beslissen of ze blijven. Uit onder-zoeken blijkt dat de meeste mensen het liefst in het gebied blijven wonen. Maar het risico van het bezit van onroerend goed, het gevoel van onzekerheid over de afhandeling van eventuele schade én de angst voor nieuwe bevingen zorgt voor een zeer onprettig en onveilig gevoel.

Het vertrouwen van de bewoners – en daarmee het imago van het gebied – kunnen we naar mijn overtuiging pas echt terug winnen door een Rijksvastgoedbedrijf voor het getrof-fen gebied op te richten. Deze pu-bliekrechtelijke organisatie zou onder regie van de Nationaal Coördinator Groningen moeten komen, waarbij het Rijksvastgoedbedrijf het vastgoed koopt, versterkt en beheert.

Zoals eerder gezegd gaat de schade verder dan het rechtzetten van huizen en bedrijven: de woningmarkt is verstoord, het vestigingsklimaat is aangetast en de leefbaarheid is verminderd. Het vraagt forse structurele investeringen om deze schade te compenseren. Ook hierop zouden de aandeelhouders met het Rijk voorop aangesproken moeten worden.

De verantwoordelijkheid wegnemen bij de NAM en neerleggen bij de Rijksoverheid en het oprichten van een vastgoedbedrijf zijn twee essentiële stap-pen om de huidige situatie om te buigen

naar een nieuwe en betere toekomst voor de regio. Iedereen die risico loopt op aardbevingsschade moet in de gele-genheid worden gesteld om zijn gebouw tegen een ‘aardbevingsloze’ marktprijs te verkopen aan dit Rijksvastgoedbedrijf, met het recht dit tegen marktconforme voorwaarden terug te huren.

Er zijn meer voordelen aan het oprichten van een Rijksvastgoedbedrijf. Zo kan er professioneel beheer worden toege-past met langjarige perspectieven, de versterkingsoperatie kan gebundeld en met meer tempo worden uitgevoerd, eventuele verduurzamingsmaatregelen, bijvoorbeeld nul-op-de-meter, kunnen worden meegenomen en er kan beter worden geanticipeerd op de behoeften op de woningmarkt. Dit lijkt kostbaar, maar dat hoeft niet zo te zijn. Bundeling leidt immers tot meer efficiency en lagere kosten en er kan vrijwel tegen nul pro-cent rente worden geleend, zeker door de overheid.

Een vastgoedregeling kan bovendien leiden tot een grote, innovatieve impuls op het gebied van energietransitie en duurzaamheid in onze regio. Een grote kans. Maar dan moeten we die kans nu wel grijpen.

Ik verwacht niet dat het huidige kabinet deze regelingen nog in gaat voeren. Daarentegen kan ik me niet voorstellen dat er na de komende verkiezingen een nieuw kabinet aantreedt zonder dat de voorgestelde maatregelen in het regeer-akkoord zijn opgenomen. <

Alfred WelinkVoorzitter VNO-NCW Noord

De Rijksoverheid moet in het vervolg de aansprakelijkheid van de schadeafhandeling

in het Groningse aardbevingsgebied op zich nemen. In samenhang hiermee moet er

een vastgoedbedrijf opgezet worden dat eveneens onder de verantwoordelijkheid van

de Rijksoverheid komt.

‘De Rijksoverheid moet haar verantwoordelijkheid nemen’

22 NoordNieuws oktober 2016 Anne Kok kok@vnoncw-mkbnoord.nl

Foto’s: VNO-NCW Noord

Even voor de Breezanddijk op de Afsluitdijk, aan de kant van het IJsselmeer,

staat een onopvallend blokvormig gebouw in verschillende tinten blauw. Het

is een proefopstelling voor het winnen van ‘blauwe energie’. Deze REDstack

proefinstallatie is het eerste en enige RED-systeem ter wereld, dat in de praktijk

CO2-vrije energie wint uit zoet en zout water.

Je moet wel wat gek zijn om hieraan te beginnen, zegt di-recteur Rik Siebers van REDstack. Maar gek is hij zeker niet. Enthousiast en een man van de lange adem wél. Het REDstack team begon in 2005 met het ontwikkelen van de RED-technologie, met als doel deze op termijn te gaan vermarkten.

Opschalen“Op termijn”, zegt Siebers lachend. De proefinstallatie aan de Afsluitdijk is in november 2014 officieel door Koning Willem-Alexander in werking gesteld en nu – eind 2016 – kan de volgende fase van start. De RED-technologie is in de tussen-

Proefinstallatie voor Blue Energy in Breezanddijk op de Afsluitdijk

RED-stack installatie aan Afsluitdijk wil Noord-Nederland van energie voorzien

Blue Energy technologie kansrijk exportproduct en positief voor kennispositie Noord-Nederland

23

tijd getest, verder onderzocht en verbeterd. “Op dit moment denken we na over de volgende fasen van het onderzoek en de financiering daarvan. In de volgende fase willen we gaan opschalen en op dit moment zijn we bezig met het ontwik-kelen van een installatie die een vermogen krijgt van 1 tot 2 megawatt. Zo’n 20 tot 40 keer zoveel vermogen als wat we nu hebben staan.”

In 2020 wil Siebers met zijn team deze nieuwe pilot gaan draai-en zodat in 2025 de eerste commerciële versie op de markt kan

worden gebracht. “Duurt lang? Ja, misschien wel. Daarom zei ik ook: je moet gemotiveerd zijn om hiermee te starten. Maar het kost me geen energie, ik pak graag nieuwe dingen op. Ik vind het fantastisch.”

VersnellingstafelDat vindt niet alleen Rik Siebers. Landelijk is er ook interesse en zelfs in het buitenland krijgt REDstack voet aan de grond. “Dat begon allemaal toen Hans de Boer, landelijk voorzitter van VNO-NCW, hier op bezoek kwam. Hij was oprecht geïnteres-seerd en zei na afloop: Ik wil je helpen. Hij bood mij de versnel-lingstafel van VNO-NCW aan. Kippenvelmomentje. Ja, dat was wel een momentum.”

De Boer zag het goed: het project aan de Afsluitdijk ís ook bijzonder. Aan de buitenkant lijkt het een eenvoudig gebouw, met enkele leidingen over de snelweg richting de Waddenzee en het IJsselmeer. Maar eenmaal binnen zie je dat er bijzon-dere dingen gebeuren. “Elk uur pompen we 200.000 liter zout water uit de Waddenzee en voeren dat via een pijpleiding over de snelweg naar onze centrale. Daar wordt het gecontroleerd gemengd met 200.000 liter zoet water, dat we uit het IJsselmeer halen. Brak water wordt ook weer via een pijpleiding over de snelweg teruggevoerd naar de Waddenzee. Intussen hebben wij de Blue Energy geoogst. We leveren dus al Blue Energy aan het elektriciteitsnet.”

PR

AK

TIJK

Directeur Rik Siebers

»

REDstack kreeg in juni 2013 de vergunning voor het bou-wen van de proefinstallatie op de Afsluitdijk. Kort daarna is de bouw gestart. De financiering komt van REDstack zelf, van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland en de provincie Friesland, van FujiFilm, dat REDstack helpt bij de verdere ontwikkeling van membranen en van Wetsus, het watertechnologie-instituut waar REDstack een spin-off van is.

Versnellingstafels

Aandacht voor startups is er genoeg, maar wat als een bedrijf de eerste fase heeft overleefd? Met die gedachte startten VNO-NCW en het ministerie van Economische Zaken met de versnellingstafels. Bedrijven die aan-schuiven, kunnen bestaande sectoren (zoals chemie of pharma) radicaal veranderen en daarmee bijdragen aan de Nederlandse concurrentiekracht. Tot nu toe hebben bijvoorbeeld Flowid, e-Traction, Redstack en Solynta mee-gedaan. De innovatie is er, nu de implementatie op gro-tere schaal nog, hier of in het buitenland. Daarmee kan het bedrijf een grote impact hebben op de Nederlandse werkgelegenheid.

Aan zo’n tafel gaan de drie voorzitters – Hans de Boer, Hans Wijers en Bertholt Leeftink – samen met externe experts (die worden ingevlogen voor de specifieke casus) én ambtenaren van EZ in gesprek met de bedrijven. Die hebben al een pakket aan informatie aangeleverd met onder andere cijfers en ambities. Heel concreet wordt er gekeken naar de groeikansen en hindernissen, zodat de ondernemer naar huis gaat met een lijst actiepunten. Na de uitvoering van de acties binnen een ‘versnellingspe-riode’ van drie tot zes maanden houdt het werk van de tafel op.

Als ik wat mag voorstellen?Als ik wat mag voorstellen?

25

MembranenDat brakke water is ook het enige restproduct van deze manier van energiewinning. Blue Energy is energie die gewonnen wordt uit twee waterstromen met een verschil in zoutgehalte, maar ook uit zout water en pekel (in industriële processen). Zout en zoet water worden op de Afsluitdijk apart gezeefd en vervolgens via een voorraadvat door twee rijen van elk vier stacks geleid.

De RED-technologie (Reversed ElectroDialysis) maakt gebruik van membranen in de stacks die enkel de zoutdelen met een positieve, danwel negatieve lading doorlaten. Deze membranen zijn in feite honderden dicht opeengestapelde dunne vellen kunststof van elk zo’n halve vierkante meter.

“In water opgelost zout bestaat in de vorm van geladen deel-tjes, zowel positief als negatief geladen. De energiewinning wordt gedreven doordat de natuur het verschil in zoutgehalte teniet wil doen”, legt Siebers uit, terwijl hij de makkelijke versie van zijn verhaal op papier schetst. “De RED-technologie maakt daar gebruik van door het toepassen van twee typen membra-nen. Het ene type membraan laat positief geladen deeltjes (Na+ ionen) door, het andere de negatief geladen deeltjes (Cl- ionen). Hierdoor ontstaat een potentiaalverschil, dat benut kan worden voor het produceren van elektriciteit.”

ExportDoor het gecontroleerde transport van lading kan overal ter wereld waar een zoete en een zoute waterbron bijeenkomen, Blue Energy worden geoogst. Hoe groter het verschil in concen-tratie, hoe meer energie kan worden gewonnen, zonder CO2

productie. Groot voordeel is de produktie-voorspelbaarheid, want water stroomt altijd.

“Dat maakt de Blue Energy technologie ook een kansrijk ex-portproduct”, zegt Siebers. Wereldwijd ligt er voor Blue Energy een potentie van 20 procent van de huidige wereld energiebe-hoefte. “De techniek kan worden geëxporteerd naar het bui-tenland en levert daarmee een positieve bijdrage aan de export en de kennispositie van de noordelijke provincies en Nederland als geheel.”

Lange ademMaar zover is het nog niet, weet ook Siebers. Hij lacht: “Gelukkig ben ik van de lange adem. En hier in Noorden is ook nog veel te doen.” Het IJsselmeer, onze bron van zoet water, wordt gevoed door de rivier de IJssel met gemiddeld zo’n 200 m3 water per seconde. Als dat water – in een Blue Energy centrale – in contact wordt gebracht met eenzelfde hoeveel-heid zout water, kan zoveel energie gewonnen worden dat in potentie alle huishoudens van de drie Noordelijke provincies voorzien worden van energie. Maar dat is een bovengrens voor de Afsluitdijk.

Toch kan Siebers niet wachten tot het zover is. “Ik ben ongedul-dig. Het is een fantastisch project en elke dag komen we een stapje dichterbij het doel van Blue Energy. Ik weet uit ervaring dat de toekomst dichterbij is dan je denkt.” <

Breezanddijk

IJsselmeer

Blue Energy:energie uit zoet en zout water

Pilot Blue Energy

Zoet water in

Zout water in

Brak water uit

Waddenzee

BreezanddijkFriesland

Texel

Noord-Holland

-- -

-

+ ++

zoutwater

zoetwater

brakwater

Membranendie negatieveionen doorlaten

Membranendie positieveionen doorlaten

Elektrolyt

Werking ‘Blue Energy’.

Elektriciteit

Elektroden

-- -

-

+ ++

zoutwater

zoetwater

brakwater

Membranendie negatieveionen doorlaten

Membranendie positieveionen doorlaten

Elektrolyt

Werking ‘Blue Energy’.

Elektriciteit

Elektroden

De RED-technologie maakt gebruik van membranen in de stacks die

enkel de zoutdelen met een positieve of negatieve lading doorlaten

26 NoordNieuws oktober 2016 Anne Kok kok@vnoncw-mkbnoord.nl

Foto’s: Bax Bier

Bax Bier opent nieuwe brouwerij en proeflokaal

Na maanden wachten was het moment dan eindelijk aangebroken. Op

zaterdag 17 september was de officiële opening van de nieuwe brouwerij

van Bax Bier een feit. Het geduld van de Groningse heren werd afgelopen

maanden aardig op de proef gesteld door een vertraagde productie, maar

na lang wachten was het moment eindelijk daar.

Bax Bier is ontstaan vanuit een gedeelde droom van Jeroen Bax en Sepp Jansen. In 2014 werd de knoop doorgehakt en gingen ze de markt op met hun bieren. Sinds het voorjaar van 2014 zijn de bieren van Bax Bier in verschillende slijterijen en horecaza-ken te verkrijgen.

Met de volumes die ze draaiden, werd het tijd om een eigen brouwinstallatie neer te zetten. Nu, een paar jaar later, heeft Bax Bier zijn eigen brouwerij en proeflokaal. Op een strate-gische plek: het Reitdiep, de route van studenten van Zernike

naar het centrum van Groningen.

Dat proeflokaal hebben Jeroen Bax en Sepp Jansen eigenhandig opgebouwd: de tafels, de stoelen, alles is zelf gemaakt van steigerhout. Dat is niet het enige waaruit blijkt dat het hier gaat om innovatieve jonge bierbrou-wers. Ook hun biernamen zijn op z’n minst innovatief te noemen: Kon Minder en Koud Vuur.

Wethouder Paul de Rook (derde van links) opent officieel de nieuwe Brouwerij van Bax Bier

27

JNO

Inmiddels is het assortiment uitgebreid met bieren zoals Hiphopper (India Pale Ale), Rokkenjager (Lentebier) en Oma’s Pruim (Herfstbok). Deze bieren zijn landelijk verkrijgbaar via slij-terijen en in de horeca. En met name in Groningen zijn we goed vertegenwoordigd in de vele kroegen, cafés en restaurants die Groningen rijk is.Bier is een product dat mensen in hun vrije tijd drinken, zegt Jeroen Bax. “Wij willen dat mensen al lachen bij het horen van de naam en het lezen van het etiket. Als die lach bij de eerste slok een grijns wordt, hebben wij de consument een beleving gebracht.” <

28 NoordNieuws oktober 2016 Willemiek Everts everts@vnoncw-mkbnoord.nl

Foto: De Friesland Zorgverzekeraar/Beeldbank

Vitaal leven en werken

moet doordringen tot in de

bouwstenen van ons noordelijk

DNA. Daarom gaan De Friesland

Zorgverzekeraar en VNO-

NCW Noord voor de komende

drie jaar een strategisch

partnerschap aan, die als basis

dient voor de uitvoering van een

gezamenlijke agenda. Doel?

Werkgevers en hun werknemers

bewust laat worden van een

gezonde leef-en werkstijl,

waardoor vitaliteit en

gezondheid verankerd worden

in het noordelijk bedrijfsleven.

Vitaliteit anno nuDoor de vergrijzing stijgt de gemiddelde leeftijd van werknemers. Fysieke gezond-heid is daarbij een belangrijk onderwerp, en ook de mentale fitheid van mede-werkers is van groot belang. Niet goed kunnen slapen, piekeren en te veel stress vormen de top 3 van gezondheidsklach-ten. Het ziekteverzuim is in Nederland gemiddeld bijna 4 procent, met uitschie-ters naar boven of beneden in sommige bedrijfstakken1. Werknemers die gezond en vitaal zijn, zijn 15 tot 20 procent productiever dan hun ongezondere

collega’s. Een productiviteitstijging van 1 procent levert een organisatie met 100 FTE €95.000, - per jaar extra omzet op2. Het is dus belangrijk dat werkgevers en hun personeel zich inspannen voor een fitte organisatie waarvan de werknemers minder vaak ziek worden, uitvallen of ar-beidsongeschikt raken. Als samen wordt gewerkt aan duurzame inzetbaarheid, ontstaat er een vitaal arbeidsklimaat met gezonde werknemers die langer kunnen deelnemen. En die daarna nog genoeg energie over hebben om te kunnen ge-nieten van hun pensioen3.

Vitale verzekeraar‘Mijn functie als directeur business unit klant & commercie bij de Friesland Zorgverzekeraar vereist een vitale geest en een vitaal lichaam. Ik ben gezegend – en ik besef mij dat dit niet voor iedereen vanzelfsprekend is - met veel energie en veerkracht. De uitdaging is om iedere dag zowel fysiek, emotioneel én spiri-tueel in balans te blijven’ vertelt Ingrid Wiechers. Wiechers voegt toe dat zelf verantwoor-delijkheid hierin nemen belangrijk is en wil verzekerden en zakelijke klanten

Vitaal Ondern emerschap: zo werkt hetOver Ingrid Wiechers:

‘Als directeur van de Business Unit Klant & Commercie ben ik integraal verantwoordelijk voor een vitale relatie met onze verzekerden en zakelijke klanten in de regio. Hierbinnen vallen de domeinen marketing, communi-catie, klantcontacten en operations. Daarnaast ben ik moeder van twee zonen, wandelliefhebber en een groot fan van vitaliteit’.

29A

CTU

EEL

geleden gestart - samen met de Friese gemeenten en Sport Fryslân - om alle basisschoolkinderen gymles te geven. Gevolg: aanzienlijk minder botbreuken, meer kinderen die (ook buiten school-tijd) kiezen voor het beoefenen van hun favoriete sport en, daar doen we het voor, aantoonbaar gezondere kinderen. Bij kinderen kun je de gewoonte van veelzijdigheid op gang brengen door ze al vroeg te laten wennen aan verschil-lende smaken. Op het gebied van sport en voeding. Om die reden stimuleert De Friesland Zorgverzekeraar samen met Mama Mascha een verantwoorde leefstijl door kinderen op speelse wijze te laten experimenteren met eten en razend en-thousiast te laten worden over gezonde voeding. Door het leuk en luchtig te houden beïnvloedt dit de voedingskeuze van deze jonge smaakmakers én hun omgeving. Nu en in de toekomst’.

Samen sterkDe Friesland Zorgverzekeraar en VNO-NCW Noord werken al langer samen. We organiseerden onder meer de eerste vijf edities van de Willem Lodewijk Conferentie en ook voor de komende vijf edities is de samenwerking vastgelegd. Het strategische partnerschap met VNO-NCW Noord sluit aan bij de visie van De Friesland Zorgverzekeraar op (vitaal) ondernemerschap. ‘ Op deze manier brengen wij energie bij elkaar om zo meer energie te genereren’ licht Ingrid Wiechers, toe. ‘ Net zoals VNO-NCW Noord willen wij verbinden, verrijken, prikkelen om ondernemerschap en werk-gelegenheid in de regio te stimuleren. Wiechers ziet een parallel met VNO-NCW Noord; ‘ beide partijen werken op een snijvlak. De Friesland Zorgverzekeraar op het snijvlak tussen de zorgsector en ondernemers. VNO-NCW Noord is een belangrijke schakel tussen overheid en ondernemers. Zo zijn er samen veel verbanden en winst te maken’. Met betrekking tot het stimuleren van vitaal ondernemerschap en gezonder langer doorwerken, trekken partijen samen op en nemen hierin hun maatschappelijke verantwoordelijkheid.

TestVNO-NCW Noord is voornemens om samen met het Trimbos Instituut een portal voor werkgevers te ontwikkelen voor MKB-bedrijven in Noord-Nederland om de vitaliteit van het bedrijfsleven te vergroten. Door middel van dit portal worden zowel online als offline inspi-rerende, interactieve, intelligentie en laagdrempelige producten aangeboden op het gebied van mentale vitaliteit, voe-ding en beweging. VNO- NCW Noord en De Friesland Zorgverzekeraar willen in de toekomst een pilot van dit portal testen in Friesland.

Naast dit project wordt in de komende periode verder verkend welke andere projecten in het kader van de gedeelde ambities ontplooid zullen worden. De Friesland Zorgverzekeraar en VNO-NCW Noord werken samen op inhoud. Daarbij zijn de meningen en ervaringen van de werkgevers zeer belangrijk. Wiechers: ‘werkgevers staan midden in het leven en kunnen ons helpen met hun ken-nis en visie op preventie en vitaliteit. De uitdaging die wij samen aangaan is de bewustwording van een duurzame leefstijl(verandering) met aandacht en zorg voor voeding, beweging, de natuur en vooral elkaar. Want vitaliteit zorgt in het dagelijks leven niet alleen voor gezondheid maar ook voor daadkracht, motivatie en bakken met inspiratie bovendien. Feit: werkgevers en werkne-mers die tijdens de lunch of vergadering regelmatig een bezoekje brengen aan de natuur - 30 minuten per dag is al een fantastisch begin - hebben een kleinere kans op een depressie en een hoge bloeddruk. Daarnaast hebben deze na-tuurliefhebbers groter gevoel van sociale cohesie. Kortom: een samenwerking met een droomresultaat dat uitblinkt in zijn eenvoud: een gezond en vitaal Noord-Nederland. Het werkt’. <

Noten1 (Bron: Ministerie VWS – allesisgezondheid.nl)

2 (Bron: Trimbos Instituut)

3 (Bron: ministerie VWS – allesisgezondheid.nl)

Vitaal Ondern emerschap: zo werkt het[vitali'tεit] mate waarin iemand krachtig en energiek is

stimuleren de kwaliteit van leven en vita-liteit te vergroten. Hoe? ‘Door de ambitie uit te spreken om dit samen met al onze belangrijke partners in de regio, werkge-vers en werknemers aan te pakken. Als wij onze inspanningen goed op elkaar afstemmen, zijn wij er van overtuigd dat we snel flinke stappen gaan maken. Verbinden en faciliteren: dát kunnen wij als vitale zorgverzekeraar’, aldus Wiechers.

Kwaliteit van LevenHoe valt simpel uit te leggen dat de stij-gende zorgkosten beheersbaar blijven? Om de zorgkosten de komende jaren in de hand te houden en om er voor te zorgen dat de kwaliteit van leven ook daadwerkelijk betaalbaar blijft, is en nieuwe mind-set een must. Wiechers: ‘We moeten van ziekte en zorg juist naar gezondheid en gedrag. Daarom pakt De Friesland Zorgverzekeraar zijn rol als het gaat om preventieve zorg: vijf procent van het huidige zorgbudget wordt besteed aan preventie en daar is lef voor nodig. Immers, dit betekent dat het geld anders moet worden verdeeld. Kwaliteit van leven, daar draait het nu om. Wij willen ontzorgen en randvoorwaarden creëren voor ondernemers en hun werk-nemers waardoor zij langer en gezond kunnen werken’.

Ter inspiratie noemt Wiechers het succes-volle preventieprogramma Sterk te Werk. ‘Wij helpen hiermee ondernemers om de inzetbaarheid van de werknemers te bevorderen met trainingen en workshops op het gebied van voeding, beweging en mindfulness. Praktisch voorbeeld: een health check. Ook de verzekerden kunnen rekenen op vitale ondersteuning. ‘Fit worden en blij-ven kan met de producten en cursussen van ons loyaliteitsprogramma: Fan van Fit’, aldus Wiechers.

Nieuwe generatieSamen het verschil maken: daar is Sport op Basisscholen een goed voorbeeld van waar Wiechers nóg meer van gaat stralen. ‘Dit sportieve project is zes jaar

30 NoordNieuws oktober 2016 Foto’s: Regio Groningen AssenAnne Kok kok@vnoncw-mkbnoord.nl

Regio Groningen Assen op zoek naar ondernemers om Noord-Nederland te verbinden

Co-financiering voor innovatieve projecten die de regio versterken

Regio Groningen-Assen heeft voor de komende jaren twaalf miljoen euro beschikbaar

om innovatieve projecten die de regio versterken te ondersteunen. Inwoners met

ideeën en gemeenten met projecten weten de weg naar de Regeling Regionale en

Innovatieve Projecten inmiddels wel te vinden. Maar ondernemers nog niet (genoeg).

Daar zouden ze er graag meer van zien, zegt Rolinde Weide, directeur Regio Groningen-Assen. “Zij kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de speerpunten van de regio. Bovendien werken de ondernemers vaak al samen met andere partijen uit dit gebied. Als wij investeren in zo’n innovatief project dan ont-staat er, door dat bredere draagvlak, vaak een mooie spin-off.”

LaagdrempeligDe Regeling Regionale en Innovatieve Projecten is geen rege-ling met veel voorwaarden. “We zijn laagdrempelig”, zegt Alfred Koop, die namens VNO-NCW Noord zitting heeft in de commissie die gaat over het toekennen van co-financiering. “Maar daar staat tegenover dat het ingediende plan wel echt impact moet hebben voor de regio.”

Alternatief concept drukriolering buitengebieden

Projectindieners hebben een nieuw systeem bedacht voor drukriolering in buitengebieden, het DVC – Druk Vacuüm Compact systeem. Theoretisch is dit doordacht, maar het is nog niet getest in de praktijk. In plaats van overdruk wordt hier gewerkt met onderdruk. Met dit project wil men de praktijkproef doen. Op papier biedt het concept voordelen, zodat op termijn dit vervanging in het buitengebied kan beperken. Hier ligt landelijk nog een grote opgave. Tevens zijn er combinaties denkbaar met bijvoorbeeld glasvezel in het buitengebied.

31

PRA

KTI

JK

IT, Collectie Veenhuizen, Into Nature, Health Hub Roden, Innovatieboerderij Zuidhorn, Slimme riolering, SMART campus Zernike, Ontwikkeling NO hoek Hoornse Meer, landgoederen Eelde-Paterswolde, Drukriolering buitengebieden, Duurzame invulling Woldwijk, Energy Barn, E-ntelligence, Arboretum Assen, Natuur- en landschapsboerderij Norg, Slimme MVO-app , Voedselinnovatie op de werkvloer, Indietopia Game Industrie, Mountainbikeroutes Noordenveld en Living Lab Luchthavenomgeving. <

De regeling kent twee rondes per jaar. Bij elke ronde kun-nen kandidaten een aanvraag indienen, die aan verschillende criteria moet voldoen. “Allereerst moet het idee aansluiten bij één of meer van onze speerpunten”, zegt Weide. “Dit zijn het ontwikkelen van het economisch kerngebied, verbeteren van de interne samenhang (bereikbaarheid) en versterken van de kwa-liteit van stad en land. Daarnaast geldt bij het beoordelen van de initiatieven vijf criteria: urgentie, regionaal, samenwerking, innovatie en duurzaamheid.”

OpschaalbaarheidDe commissie beoordeelt deze aanvragen en de kandidaten krijgen vervolgens de kans om hun idee te pitchen. “We kijken naar het innovatieve karakter, de uitvoerbaarheid, de impact op de regio en de opschaalbaarheid”, vertelt Koop. “Vooral dat laatste punt is interessant. Het is natuurlijk het mooiste als het initiatief uitmondt in iets groters, dat nog meer impact heeft op de regio.”

Nog mooier is als de co-financiering vanuit Regio Groningen Assen partijen aan elkaar verbindt. “Soms is dat zelfs een voorwaarde voor toekenning van financiering”, zegt Weide. “Bijvoorbeeld als we zien dat andere partijen in de regio met een soortgelijk project bezig zijn. Bovenal willen we verbinden. Ik denk dat daar onze belangrijkste taak ligt.”

In 2015 en 2016 heeft Stuurgroep van de Regio Groningen Assen tot nu toe circa 3 miljoen euro toegekend aan in totaal 20 projecten die de economie en de kwaliteit van het ge-bied versterken. Het gaat om de volgende projecten: I.Turn.

I.Turn.IT

Dit project mikt op een andere aanpak en beeldvorming van IT bij jongeren. De rol van IT is groot en wordt steeds gro-ter. De wereld is in hoog tempo aan het digitaliseren en daarbij wordt geen en-kele sector gespaard. Toch interesseert een relatief kleine groep jongeren zich in IT. Dat is een gemiste kans, want IT is interessant en leuk voor elke jongere, ongeacht interesse of geslacht. Hierbij kan gedacht worden aan zelfrijdende auto’s, drones en 3D-printers maar ook aan apps, blogs en andere websites. Om jongeren warm te maken voor IT, werkt I.Turn.IT er aan om het imago van IT te verbeteren. Daarnaast streven zij ernaar om in Noord-Nederland een grote, diverse groep goedgeschoolde IT’ers te creëren. Zo organiseren de projectindie-ners diverse IT-gerelateerde activiteiten

die aansluiten bij de interesses en de beleefwereld (mode, sport, muziek) van jongeren. De vernieuwende projectin-dieners worden door diverse bedrij-

ven, die gebaat zijn bij goed opgeleide IT-ers, mede ondersteund.

Regio Groningen-Assen is een vrijwillig samenwerkings-verband tussen twee provincies en twaalf gemeenten in het gebied tussen en rond de steden Groningen en Assen. Samen vormen zij de belangrijkste concentratie van bevolking en werkgelegenheid in Noord-Nederland.

De regio zet in op:• een gezonde economische basis• een goede bereikbaarheid• een voldoende en gevarieerd woningaanbod.

De andere deelnemers aan Regio Groningen-Assen zijn de provincie Drenthe en de gemeenten Assen, Bedum, Groningen, Haren, Hoogezand-Sappemeer, Leek, Noordenveld, Slochteren, Ten Boer, Tynaarlo, Winsum en Zuidhorn. www.regiogroningenassen.nl

Nog mooier is als de co-financiering vanuit Regio Groningen Assen partijen aan elkaar verbindt. “Soms is dat zelfs een voorwaarde voor toekenning van financiering”

32 NoordNieuws oktober 2016

PRA

KTI

JK

‘Ontwikkelen van personeel is een must’In juni dit jaar werd RBO in Groningen door het Nationale Business Award

Instituut uitverkozen tot winnaar in de Broker Beroepsopleidingenbranche. Deze

landelijk opererende dienstverlener mag zich daarmee scharen onder de meest

succesvolle bedrijven van Nederland.

In het juryrapport wordt RBO geprezen om de combinatie van grote knowhow op scholingsgebied en een opmerkelijk innovatief vermogen, waardoor er zeer hoog wordt gescoord op klanttevreden-heid. Ook was de jury onder de indruk van het feit dat RBO zich al 25 jaar op commercieel renderende wijze staande weet te houden, nadat overheidssubsidie kwam te vervallen. Voor de collega-insti-tuten in het land was dit destijds reden tot opheffing.

Met winnaars in andere branches dingt RBO nu mee naar de Nationale Business Success Award 2016 die eind dit jaar wordt uitgereikt. “Het blijft nog even spannend”, zegt directeur Egbert Ludwig. “Maar deze branche-award is al een enorme opsteker. De wereld van scholing van werkenden en werkzoeken-den is een uiterst woelige. Economische schommelingen en overheidsbeleid spe-len een belangrijke rol. Ook het aanbod van scholing en de scholingsbehoefte

binnen organisaties zijn voortdurend in beweging; steeds weer nieuwe beroepen, veranderende functie- en kwaliteitseisen, opkomst van nieuwe leervormen als e-learning en blended learning. Daarnaast hebben we met een complex subsi-dielandschap te maken. Voor onze 30 medewerkers betekent dit dat zij continu moeten schakelen om onderscheidend en ter zake kundig te kunnen blijven han-delen. Deze prijs is een extra bevestiging dat zij daar uitstekend in slagen. Dat de jury in haar persbericht schrijft dat wij ‘excellente resultaten hebben bereikt en een lichtend voorbeeld van succesvol ondernemen zijn’ mogen zij absoluut op hun conto schrijven.”

LeercultuurVanuit de vaststelling dat medewerkers een cruciale succesfactor zijn, is de stap naar de kern van wat RBO doet geen grote meer. Zorgen dat medewerkers voldoende zijn toegerust om strategische doelen voor de komende drie tot vijf jaar

te realiseren, is precies waar RBO werk-gevers bij ondersteunt.

“RBO Realiseert Beweging door Ontwikkeling”, zo verklaart Egbert Ludwig de bedrijfsnaam. “Iedere ondernemer of werkgever in semi- en non-profit die vooruit wil, stelt zichzelf regelmatig de vraag of kennis en com-petenties van medewerkers in lijn zijn met de koers voor de komende jaren. In deze dynamische tijd zal dan al snel blijken dat scholing nodig is. In sommige organisaties en beroepen is permanente educatie al jaren een vanzelfsprekend-heid of zelfs een wettelijke verplich-ting. Gelukkig zien we nu steeds meer sectoren en organisaties die de omslag naar een echte leercultuur maken. Het O&O-fonds OTIB, waar wij uiteenlopen-de diensten aan verlenen, bewijst zich bijvoorbeeld als een actieve aanjager voor die bedrijfstak. Vooruitstrevende werkgevers weten dat ontwikkelen van personeel een must is.”

RBO, branchewinnaar 2016 in de Broker Beroepsopleidingenbranche:

Egbert Ludwig (directeur) en Marieke Abbink (commercieel directeur)

RBOInternet: www.rbo.nlMail: info@rbo.nlTelefoon: 050 5262 900

33Annet Kampingakok@vnoncw-mkbnoord.nl

Foto: RBO

Leer ons kennen.

www.a� er.com

Q: Ben jegeïnteresseerdin Mensen + Cijfers?

OntzorgenRBO ontzorgt werkgevers, sectoren en overheden op het brede gebied van scholing voor werkenden en werkzoe-kenden. Commercieel directeur Marieke Abbink: “Onze dienstverlening is onder te verdelen in advisering, inkoop, vali-datie van werkervaring en subsidies c.q. financiering. In onze advisering nemen we de doelen van een opdrachtgever als vertrekpunt. We analyseren het huidige niveau en kijken wat op korte en middellange termijn nodig is om personeel op peil te houden. Of dat nu om een of meerdere medewerkers gaat of om het ontwikkelen van strategisch scholingsbeleid voor de hele organisatie. Vervolgens kunnen we de inkoop van scholing verzorgen. Dat doen we op onafhankelijke basis. Kwaliteit, doelge-richtheid en maatwerk staan voorop. Daarnaast vinden we het belangrijk om het voor medewerkers aantrekkelijk te maken om te leren, om in beweging te komen en te blijven. Voor de een werkt klassikaal leren bijvoorbeeld het best, de ander is beter op zijn plek in een digitale leeromgeving. In aansluiting op inkoop, kunnen we zorg dragen voor de bijko-mende administratie, monitoring, coördi-natie en rapportage. Daarnaast hebben

we voor verschillende opdrachtgevers een online opleidingsportal ingericht. Berekeningen die we bij opdrachtgevers hebben gemaakt laten zien dat we met inkoop een kostenbesparing van zo maar 30 procent realiseren. Ook wordt veel ge-bruik gemaakt van onze diensten op het gebied van validatie van werkervaring. Wij zetten onder andere instrumenten in als EVC - het ervaringscertificaat - en ECVET, het nieuwe Europese systeem voor validatie van werkervaring en leerresultaten. De weg naar een hoger schooldiploma kan er aanzienlijk mee worden bekort. Dat scheelt tijd en geld, doorgaans zo’n 50 procent. Ten slotte zijn we actief als subsidiedienstverle-ner. Denk aan ESF-subsidies, gelden van opleidingsfondsen, sectorplannen, fiscale stimuleringsregelingen, doelgroepsub-sidies. Werkgevers hebben er vaak geen idee van hoeveel regelingen er bestaan. En als ze dat weten, lopen ze tegen in-gewikkelde spelregels aan. Gevolg is dat veel gelden onbenut blijven. Wij weten wat mag en kan. Wij dragen zorg voor subsidieaanvraag, projectadministratie, monitoring en verantwoording. Sommige klanten gaan voor het hele pakket, an-dere kiezen voor een mix van zelf doen en uitbesteden. Dat kan bij RBO.”

ScholingRBO werkt landelijk, bijvoorbeeld voor Defensie en grote gemeenten als Rotterdam en Utrecht, maar wat doet RBO in Noord-Nederland? “Van alles”, zegt Marieke Abbink. “Wij zijn betrokken bij alle grote sectorplannen die momenteel lopen, zoals ‘Groningen op Voorsprong’ - waar VNO-NCW Noord een belangrijke rol in de planontwikkeling heeft vervuld - en ‘Werk in Zicht’ van de arbeidsmarktregio Groningen. Ook zijn we projectbureau en aanjager/verbindingsofficier van het sectorplan ‘Grenzeloos Werken’ van de gezamenlijke Nederlandse grensprovin-cies. Zoals Egbert al vertelde, werken we voor het O&O-fonds OTIB, waarbij het accent op Noord- en Midden-Nederland ligt. Ook leuk is onze samenwerking met de Vereniging Bedrijven Park Zuidoost in de stad Groningen, waar we workshops over HR-thema’s verzorgen aan de door hen opgerichte Academy. Verder mogen we uiteenlopende noordelijke bedrijven en organisaties tot onze klantenkring re-kenen, grote en kleine. Noord-Nederland is een economisch uitdagende regio waar permanent investeren in scholing heel belangrijk is. Zowel voor een bloeiend bedrijfsleven als om goede medewerkers te kunnen boeien en binden.” <

Een kijkje in de Noordgangen van...

Noordgangen zijn kleinschalige groepen ondernemers die 5 á 6 keer per jaar

bijeenkomen om onderwerpen van gemeenschappelijke interesse diepgaand te

bespreken. De leden bepalen zelf de thema’s die besproken worden. In totaal zijn

er tweeëntwintig Noordgangen door Friesland, Groningen en Drenthe.

Het nieuwe seizoen is weer begonnen en ook de eerste Noordgangen zijn weer

van start gegaan. We nemen een kijkje bij de Noordgang Zuidwest-Drenthe,

Noordgang Groningen III en Noordgang Groningen VII.

Noordgang Groningen III ‘A flow a day, keeps the doctor away’

Mensen brengen veel tijd door op hun werk. Daarbij willen ze niet alleen ge-noeg geld verdienen om in hun levens-onderhoud te voorzien, maar ze willen zichzelf ook ontwikkelen en plezier heb-ben in hun werk. Medewerkers die ‘flow’ ervaren zijn productiever, creatiever en

dragen in grote mate bij aan het succes van de organisatie.

Onder leiding van Gerard Boersma, eigenaar Hit it en bedenken van drum-ming heeft de Noordgang Groningen III samen (leren) drummen op muziek.

Speciaal voor organisaties heeft Gerard een unieke Drumming in Business Workshop FLOW in de organisatie sa-mengesteld voor leidinggevenden en/of Management Teams. Het was een uniek en bovenal inspirerende wijze ervaren door de Noordgang Groningen III.

34 NoordNieuws oktober 2016 Anna Gortergorter@vnoncw-mkbnoord.nl

Foto’s: VNO-NCW Noord

PRA

KTI

JK

Noordgang Groningen VII – speeddate in Japanse stijl

De samenstelling van Noordgang Groningen VII is in de afgelopen maan-den behoorlijk veranderd. Nieuwe leden, nieuwe kansen, dus een goede gelegen-heid om elkaar (opnieuw) beter te leren kennen. Een goede onderlinge relatie zal er immers voor zorgen dat tijdens de

inhoudelijke bijeenkomsten sneller en makkelijker ervaringen worden gedeeld. Wat de waarde van de Noordgang alleen maar vergroot.

Al met al een mooie reden om het seizoen gezellig te starten met een

speeddate in Sushi Mall in Groningen. Deze bijeenkomst was bijzonder ge-slaagd en is zeker voor herhaling vatbaar. Afgesproken is daarom om de inhou-delijke bijeenkomsten regelmatig af te wisselen met dit soort informele ontmoe-tingen. <

Noordgang Zuidwest-Drenthe ‘Nazomer-diner’

Een stevig zonnetje, hier en daar een wolkje en een aangename 21 graden. Heerlijk weer om met de Noordgang te gaan varen. De Noordgang Zuidwest-Drenthe had een extra bijeenkomst

gepland om het nieuwe seizoen gezellig te starten. Dat lukte: niet alleen vanwege het prachtige weer maar ook omdat de setting zorgde voor informele gesprek-ken waardoor de banden weer even

stevig werden aangehaald. En dat was precies de bedoeling. Als afsluiting was er een diner in Blokzijl bij Geertien te Muggebeet. .

Versterking?De Noordgang Groningen VII zoekt een aantal nieuwe deelnemers om de groep te komen versterken. Ben je ge-interesseerd of wil je meer informatie over de Noordgang

Groningen VII dan kun je contact opnemen met Anna Gorter, via gorter@vnoncw-mkbnoord.nl Voorzitter Kasper Hovius van Kaspcreations | Creative Solutions komt daarna graag langs om met u kennis te maken.

35

36 NoordNieuws oktober 2016 Hans de Preter Foto’s: Jos Schuurman

‘Nieuwe luchtverbinding Eelde-Kopen hagen móét een succes worden’

Voor Groningen Airport Eelde is een lang gekoesterde wens in vervulling gegaan.

Sinds maandag 19 september is er nu een dagelijkse luchtlijn op Kopenhagen.

Zakenmensen en toeristen uit Noord-Nederland kunnen het Deense vliegveld

voortaan gebruiken om over te stappen naar grote luchthavens over de hele wereld:

van Boston tot Bangkok.

En andersom wordt Noord-Nederland in één klap aanzienlijk beter bereikbaar. Reizigers vanuit de hele wereld hoeven nu niet meer via Schiphol om vervolgens per trein of bus naar Noord-Nederland te boemelen. Dat is in elk geval de theorie. Maar hoe reageren ondernemers op de komst van de nieuwe luchtverbinding? NoordNieuws zocht enkele van de allereerste gebruikers op, en vroeg naar hun ervaringen.

‘Unieke ervaring’Mark Vletter, ondernemer in Groningen en oprichter van het bedrijf voor zakelijke telefonie Voys, was de allereerste pas-sagier die de nieuwe luchtverbinding op Kopenhagen precies gebruikte waar deze ook voor is bedoeld: als overstapmogelijk-heid naar een andere bestemming: Warschau.

‘Nou: dat beviel fantastisch! Want wat is het toch heerlijk als je gewoon even naar Eelde kunt rijden, soepel en snel door de douane gaat en zo in het vliegtuig stapt. Vanuit mijn huis tot in het vliegtuig kostte me dat slechts drie kwartier. Dat was een unieke ervaring’, vertelt Vletter.

Hoewel hij zeer enthousiast is over de nieuwe verbinding, vraagt hij zich wel af of deze het gaat redden. ‘Ik maak me daar wel een beetje zorgen over. Volgens mij is het noodzakelijk dat je aan de hele wereld duidelijk kenbaar maakt wat voor prachti-ge mogelijkheden we nu hebben. Daarvoor moet je de marke-ting echt groots aanpakken, veel grootser dan de mogelijkhe-den die Eelde nu zelf heeft. Het Noorden moet daarom nu de ballen hebben om door te pakken en deze prachtige verbinding goed onder de aandacht brengen. Alleen als je dit goed oppakt geef je het een eerlijke kans’, aldus Mark Vletter.

‘Industrie volgt infrastructuur’‘Super!’ Met dat woord vat de Groningse ondernemer Lukas Joel, eigenaar van Autohuis Joel en honorair consul van Zweden, zijn oordeel over de nieuwe luchtverbinding Groningen Airport Eelde-Kopenhagen samen. Ook hij behoorde maandag 19 september tot de eerste lichting reizigers van Eelde naar Kopenhagen.

‘Ik moet regelmatig in Zweden zijn voor zaken. Tot nu toe gingen we vaak met de auto: daar doe je elf uur over. Vliegen via Schiphol kan natuurlijk ook, maar dat kost dan bijna net zo veel tijd als met de auto. Maar nu kan het via Eelde! Ik vertrok ’s avonds om kwart over zeven vanaf Eelde, en om vijf over elf was ik in onze woning in Zweden. Ongelooflijk!’, zegt hij.

‘Voor mij persoonlijk is dit echt geweldig. Maar, belangrijker: voor Noord-Nederland is het een zeer interessante verbinding. Scandinavië is voor Nederland een belangrijke markt. In Noord-Nederland zijn ook veel Scandinavische bedrijven actief, Scania produceert hier bijvoorbeeld meer trucks dan in Zweden.’

‘Ik ben het eens met de stelling ‘industrie volgt infrastruc-tuur’. De nieuwe lijn versterkt Eelde, en de luchthaven vormt een essentieel onderdeel van de noordelijke infrastructuur. Ik verwacht dat de follow-up uiteindelijk vanzelf zal volgen’, aldus consul Lukas Joel.

‘s Morgens heen en ’s avonds terug’‘Ik ga regelmatig naar Denemarken en deze nieuwe verbinding betekent enorme tijdwinst’, zegt Harald Kikkers. Hij is, samen met zijn broer Hilbrand, directeur-eigenaar van de Groningse

De eerste vlucht wordt verwelkomd door middel van een ereboog

37A

CTU

EEL

‘Nieuwe luchtverbinding Eelde-Kopen hagen móét een succes worden’ ICT-dienstverlener ITCG en van het softwarebedrijf DATPROF. Tien jaar geleden trouwde hij met een Deense. ‘Mijn echtgeno-te is toen in Groningen komen wonen, maar wel onder de voor-waarde dat we ooit naar Denemarken zouden gaan’, vertelt hij.

Om aan die voorwaarde te kunnen voldoen, is hij ook zakelijk actief geworden in Denemarken. ‘En dus ben ik regelmatig in Kopenhagen. Maar het reizen is vrij lastig, omdat ik dan ofwel met de auto moet, ofwel via Schiphol. Maar nu wordt dat allemaal anders: ik kan ’s morgens heen en ’s avonds terug! Fantastisch!’

‘Zes tot zeven uur reistijdwinst’‘Voor mij is dit gewéldig nieuws’, aldus een enthousiaste Kor de Vries. ‘Ik ben vertaler van Deense en Noorse literatuur en in Denemarken zijn regelmatig literaire evenementen. Daar ging ik tot nu toe niet vaak naar toe, maar dankzij de nieuwe lucht-verbinding met Kopenhagen is dat opeens heel goed te doen.’

De Vries komt al jarenlang in Denemarken. Hij bezoekt er rela-ties of, in november bijvoorbeeld weer, de Deense boekenbeurs. Voor hem betekent de nieuwe luchtlijn goed nieuws. ‘Nu ik via ‘Eelde’ kan reizen, hoef ik niet meer per trein naar Schiphol. En kan ik een uur van te voren aanwezig te zijn. Voor de heen- en

terugreis scheelt dit wel zes tot zeven uur aan reistijd. Dat is heel veel!’, zegt hij.

Maar, zo merkt hij op: ‘Ik denk wel dat het essentieel is dat de prijs zo concurrerend mogelijk wordt. Als het ook financieel nog wat aantrekkelijker zou kunnen, kan de nieuwe luchtlijn echt een succes worden. Ik hoop het in elk geval van harte’, aldus Kor de Vries.

‘We moeten er voor knokken’ ‘Geweldig dat er nu een nieuwe luchtverbinding is met Kopenhagen. Dat biedt echt grote kansen voor noordelijke be-drijven. Maar ze moeten er dan wel gebruik van gaan maken. Ik roep ondernemers uit het hele Noorden dan ook op: Spring er op in! Grijp deze kans echt met beide handen aan!’, zo betoogt Lambert Zwiers, directeur van VNO-NCW en MKB Noord.  

‘Ik hoop echt dat ondernemers er op inspelen, ook de onderne-mers in Friesland. Ook voor het inkomend toerisme kan het van groot belang kan zijn, dus ik hoop dat er mooie arrangementen worden ontwikkeld, bijvoorbeeld rond Leeuwarden-Fryslân 2018. De zakelijke markt alleen is niet groot genoeg: ook de consument moet gebruik maken van de nieuwe mogelijkheden. Ik pleit dan ook voor een stevige marketingcampagne!’ <

De Nederlandse ambassadeur in Kopenhagen dhr. H. Swarttouw opent de route Groningen – Kopenhagen

Een aandeel in elkaar

Ontdek hoe het werkt op rabobank.nl/kommaarop

Ondernemers zitten vol met energie, ambities en ideeën. Ze willen vooruit, hun plan

uitvoeren. De Rabobank helpt ondernemers verder met tips en adviezen en voor

klanten met een goed plan: financiering binnen één dag.

Kom maar op met dat plan.

financierenwij binnenéén dag.

Eengoed plan

39

‘Waarom moeten leden u bellen?’

Welkom nieuwe ledenDe volgende personen zijn lid geworden van de vereniging:

GroningenS. Atkinson AIESEC, GroningenA.P.M. Banach Arjen Banach, Groningenmw F. Baurichter Yacht, Groningenprof. dr. A.M. van den Berg Rijksuniversiteit Groningen -

KVI-CART, Groningenmw R. Boschma La Compagnie, GroningenL. van der Burg Vereniging FME-CWM Noord-

Nederland, GroningenMr. A.R. Deenen Yspeert VWL Advocaten,

Groningendirectie Stichting Zorggroep Meander,

Veendammw I. Falkena ZieOmmeZijde bv, Groningenmw L. Groote-Schaarsberg Stichting De Noorderbrug,

Groningenmw W. de Haan Volders | De Haan, GroningenG.R. Hofstra RA Van der Meer Accountants,

Groningenmw S. de Jonge- ABN AMRO Bank N.V., Groningenvan den BergF. van Koten GasTerra B.V., Groningenmw M.L. Lenting Siri Marine, AppingedamE. Matien EnableMi BV, GroningenK. van Mil ERIKS bv Aandrijftechniek

Groningen, Groningenmw drs. P.J. de Nijs Museumprojecten, GroningenA.W. Piening VH ICT-diensten, Hoogezandmw mr. L.H. Poortman- PUNT Letselschade Advocaten, de Boer Groningenmw M. van Rhijn AIESEC, GroningenJ.W. Schokkenbroek Myfield, GroningenE.E.B. Tenfelde Bollegraaf Recycling Machinery,

AppingedamV.H.A. Veenbrink I.Turn.IT, Groningenmw R. Venema-Zomer Rabobank Stad en Midden

Groningen, GroningenG.J.A. Verstegen AIESEC, Groningenmw mr. R.T. Voorintholt Trip Advocaten en notarissen,

GroningenJ.F. van der Werf Kuipers voor Kantoor, GroningenR.F. Wildschut Mixx’d Media, Groningening. G.B. van der Worp BSC NMCI, Leekmw M. Zwols Ziegler Brandweertechniek b.v.,

Winschoten

FrieslandO. Bijlsma Wetterskip Fryslân, Leeuwardenmw H. de Bok MSc Bureau De Bok, FranekerJ.E.A.T. Boomsma Boomsma Shipping B.V., SneekK. Brouwer CCI, Continental Candy Industries

B.V., DrachtenF. Gosman JUMBO Supermarkten - Maripaan

Groep BV, DrachtenM. Groen MSc RA Royal Jongbloed, bijbels, boeken,

educatie, HeerenveenV. Groeneveld Groeneveld & Top/

Jakosportkleding.nl, HeerenveenA. Hoving enCircle, LeeuwardenG. Kempenaar Jansma Drachten B.V., DrachtenG. Kloetstra Compakboard, HeerenveenJ. Krul Patyna, BolswardH.P. de Lange Aardema Van Boetzelaer

Advocaten, Heerenveening. R.H. van de Leur Hippotitus bv, Sneekmr. L. Mathey Alderse Baas Advocaten, JoureM. Peters Preventive Health Consulting,

LeeuwardenP. Stilma Dutch Boxx Golfkarton B.V.,

Heerenveenprof. dr. J. de Vries Rijksuniversiteit Groningen /

Campus Fryslân, Leeuwarden

DrentheR. van den Berg 2.0 Finance Solutions BV, Assenmw drs. E.A. Borstlap Stichting Woonborg, VriesE. Dubovci Studio Dubovci, Meppelmw drs. J.M. Imhof Vanboeijen, AssenA.J. Pothof Distrivers, HoogeveenJ. Prins Sent Waninge Holding, HoogeveenA.M. Tuit ba IVN - regio Noord, Assenmw A. ter Veld De Bonte Wever Assen, Assen

Een aandeel in elkaar

Ontdek hoe het werkt op rabobank.nl/kommaarop

Ondernemers zitten vol met energie, ambities en ideeën. Ze willen vooruit, hun plan

uitvoeren. De Rabobank helpt ondernemers verder met tips en adviezen en voor

klanten met een goed plan: financiering binnen één dag.

Kom maar op met dat plan.

financierenwij binnenéén dag.

Eengoed plan

40 NoordNieuws oktober 2016

Colofon

NoordNieuws, het magazine van

VNO-NCW Noord verschijnt vijf

maal per jaar en wordt verspreid

onder leden en relaties in Drenthe,

Friesland en Groningen.

Jaargang 21 nummer 4

September/oktober 2016

Oplage

2.000 exemplaren

Eindredactie:

Anne Kok

Met bijdrages van:

Lambert Zwiers

Anne Kok

Willemiek Everts

Floortje van Aken

Anna Gorter

noordnieuws@vnoncw-mkbnoord.nl

Postbus 132

9700 AC Groningen

T 050 5343844

F 050 5346145

www.vno-ncwnoord.nl

Basisvormgeving

studio Tineke Wieringa bno, Haren

Prepress, druk en distributie

Drukkerij Van Gorcum bv, Assen

VNO-NCW Noord vertegenwoor-

digt in Groningen, Friesland

en Drenthe 12.000 bedrijven

waarbij ruim 1.400 persoonlijke

leden de harde kern van de

vereniging vormen. Genoemde

bedrijven representeren tachtig

procent van de werkgelegenheid

in de marktsector. Zestig procent

van het ledenbestand bestaat uit

mkb-bedrijven.

Wilt u een advertentie in NoordNieuws plaatsen?

Neem dan contact op met de redactie via noordnieuws@vnoncw-mkbnoord.nl. Ook voor inhoudelijke suggesties, vragen of klachten kunt u ons via dit e-mailadres bereiken.

Donderdag 27 oktober 2016THEMALUNCHOnder de noemer ‘Themalunches’ biedt VNO-NCW Noord u de mogelijkheid om tijdens de lunch op informele wijze te netwerken en actu-ele zaken die voor u als ondernemer van belang zijn, te bespreken.

Plaats: Hotel Restaurant Erkelens, RoldeOntvangst: 12:00 uurEinde: 14:00 uur

Woensdag 2 november 2016BEDRIJFSBEZOEK VEPAVepa heeft zich sinds 1971 ontwikkeld tot één van de meest veelzijdige kantoor- en project-meubelfabrikanten van Nederland. De fabrikant ontwerpt en produceert projectmeubelen voor professionele toepassingen.

Plaats: Vepa, HoogeveenOntvangst: 15:00 uurEinde: 18:00 uur

Dinsdag 15 november 2016KENNISMAKINGSBIJEENKOMSTTijdens deze informele bijeenkomst bieden wij nieuwe leden de kans om zowel onze vereniging als elkaar beter te leren kennen. Het vereni-gingsgevoel speelt een belangrijke rol bij VNO-NCW Noord: lid zijn betekent meedoen.

Plaats: Gasterij De Schildhoeve, FluitenbergOntvangst: 16:00 uurEinde: 18:30 uur

Dinsdag 29 november 2016THEMABIJEENKOMSTTijdens deze bijeenkomst nemen we u mee, in samenwerking met het Lean Innovation Network van Ynova Company BV, voor een kijkje in de keuken bij Villeroy & Boch in Roden.

Plaats: Villeroy&Boch, RodenOntvangst: 14:00 uurEinde: 17:00 uur

Woensdag 7 december 2016ALGEMENE LEDENVERGADERING & EINDEJAARSBIJEENKOMSTDe Eindejaarsreceptie is een feestelijke bijeen-komst waarbij we vol goede moed onze blik richten op een nieuw jaar met nieuwe kansen. Alle leden van JNO en VNO-NCW Noord worden uitgenodigd om samen terug te kijken én vooruit te blikken. Het inhoudelijk deel van de dag wordt georganiseerd door JNO. Uiteraard is er voldoende gelegenheid om met elkaar alvast het glas te heffen op het komende jaar. Voorafgaand aan de Eindejaarsreceptie houdt VNO-NCW Noord haar halfjaarlijkse Algemene Ledenvergadering.

Plaats: N.V. Nederlandse Gasunie, GroningenOntvangst: 15.30 uurEinde: 19.30 uur

Samen werken aan een

duurzame energievoorziening!

Meer informatie: www.letsdesignourenergy.nl

Napoleon had zijn landkaarten al kunnen laten drukken bij Claes

van Gorcum.

drukkerij Van Gorcum Industrieweg 38, 9403 AB Assen T +31(0)592 37 95 55

www.vangorcum.nl