Trinseo kiest voor het water

PANTONE 293. C100M70Y0K4PANTONE Process Blue. C100M13Y1K2

MAGAZINE VOOR VERVOER OVER WATER

#75 . JUNI 2016

.be

MAGAZINE VOOR VERVOER OVER WATER

Lees Binnenvaart op je tablet

4 × intermodaliteit‘Bespaar door in je stromen te kijken’

‘ Nooit file, geen onzekerheid’

2

Beste lezer

In de bijlage ‘Cijfers met vaart’ bij deze editie lees ik dat we

in België tegen 2030 44,5 procent extra goederen zullen

aan- en afvoeren. Het federaal Planbureau voorziet dat het

vracht vervoer over rivieren en kanalen zelfs met 63,4 pro-

cent toeneemt. Dat zijn hoopgevende cijfers voor alle binnen-

vaartondernemers met ambitie. De cijfers tonen ook dat be-

leidsmakers de enige juiste keuze maken als ze de Vlaamse

binnenvaart infrastructuur stap voor stap verder optimaliseren.

Ook vandaag al doen we er alles aan om onze sector in

de kijker te zetten bij potentiële verladers. Samen met nv De

Scheepvaart, Waterwegen en Zeekanaal NV en het Departe-

ment Mobiliteit en Openbare Werken bouwt onze vereniging

enthousiast voort aan de campagne Watersnelweg die nog

meer bedrijven naar het water wil brengen.

Met de zomermaanden voor de deur durf ik een zonnige

toekomst te voorspellen voor de sector. Als duurzame trans-

portmodus met een capaciteitsoverschot beschikt de binnen-

vaart op langere termijn over heel sterke troeven. Dat blijkt

ook uit het openingsartikel over hoe bedrijven hun mobiliteit

meer en meer intermodaal bekijken. Ik verwijs ook graag naar

varend ondernemer Patrick Borms, die met zijn nieuwe elek-

trische binnenschip aantoont dat de sector blijft innoveren

en vergroenen.

Ik wens u een aangename vakantieperiode en

heel veel leesplezier!

Joël Bijnens

voorzitter Raad van Bestuur

Promotie Binnenvaart Vlaanderen vzw

‘ Een zonnige toekomst’

Lees Binnenvaart op je tabletGoed nieuws: je kan Binnenvaart vanaf nu ook op je tablet lezen! Download de gratis app en lees ons magazine waar je ook bent.

vooraf

Patrick Borms van ms Poolster, het eerste binnenschip met volledig elektrische voortstuwing

14

‘Ik hoor onderweg geluiden die ik daarvoor nooit

hoorde.’

binnenvaart 3

in dit nummerMARKT

Intermodaal transport. 4 × Hoe

binnenvaart in samenspel met andere

modi logistieke winst oplevert.

Ambassadeur. Waarom Trinseo uit

Tessenderlo, fabrikant van polystyreen,

sinds jaar en dag bij binnenvaart zweert.

Continentale containers. Niet-maritieme goederenstromen als

interessante groeimarkt.

VLOOT

Gespot. Patrick Borms over het eerste

Belgische binnenschip met volledig

elektrische voortstuwing: msc Poolster.

BELEID

CDNI-verdrag aangepast. Twee

toe passingsbepalingen en een FAQ-

overzicht werken onduidelijkheid weg.

RECREATIE

Passagiersvaart. Hoe de Vlaming

ook als passagier meer en meer naar

het water trekt.

EN OOK

Newsfeed

Highlight

04

14

08

16

12

10

1820

www.facebook.com/watersnelwegvolg ons ook op

Voordelen? Mis geen enkele editie – in je kiosk vind je alle edities samen Verrijkt met video en andere extra’s Heel eenvoudig lezen, delen en opslaanHoe?Scan met je tablet deze QR-code of zoek op ‘Binnenvaart’ in de app store of op play.google.com voor Android.

binnenvaart 3

www.twitter.com/Watersnelweg

colofonVerantwoordelijke uitgever: Vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen, Havenstraat 44, 3500 Hasselt. Het magazine Binnenvaart verschijnt 4 keer per jaar. Voor suggesties, advertenties of een gratis abonnement: T 011 23 06 06, pbv@ binnenvaart.be,www.binnenvaart.be Redactie en realisatie: Jansen & Janssen Creative Content, www.jaja.be. De meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van PBV.

4

markt

door in je stromen te kijken’Waar of niet: ‘Je kunt goederen niet efficiënter van A naar B voeren, dan ze van A naar B te voeren.’ Fout! ‘Door in de diepte van je stromen te kijken en op intermodaal transport in te zetten, kunnen heel wat bedrijven hun rendabiliteit fors verhogen.’

4 × intermodaliteit

Containertransport met het Centraal Boeking Platform1

Mark Scheerlinck (Algemeen Directeur

CBP): ‘Ondanks de aanhoudende groei van

het containertransport per binnenschip, la-

ten bedrijven heel wat intermodale kansen

liggen. Met het Centraal Boeking Platform

willen we daar een mouw aanpassen. Minis-

ter Ben Weyts (NVA) gaf in april het officiële

startschot voor onze werking. We willen voor-

deel creëren door horizontale samenwerking.

We proberen bijvoorbeeld volumes te bun-

delen en kostenefficiënte terugvrachten te

voorzien die leegvaart vermijden. Belangrijk

hierbij is dat we een neutrale speler zijn, die

elke partner gelijkwaardig benadert en ook

inzet op samenwerking tussen het spoor en

de binnenvaart.’

‘Op jaarbasis hopen we hierdoor zo’n

9.000 extra containers van de weg naar de

binnenvaart te brengen. Elk bedrijf en elke

expediteur kan ons contacteren om een

transport in te plannen. We informeren hen

over alle mogelijkheden die op dat moment

ter beschikking zijn: via het spoor of het

water, met een overzicht van de tarieven,

met mogelijkheid tot hergebruik van lege

containers enzovoort. Ook het luik weg-

vervoer voor de last-mile nemen we mee

in ons voorstel. De gegevens over goede-

renstromen die we in ons systeem invoeren

blijven vertrouwelijk. Het CBP is nog maar

enkele maanden actief, maar ik voel dat we

heel wat bedrijven over de streep kunnen

trekken om voor intermodale oplossingen

te kiezen. Tenslotte ligt 80 procent van onze

ondernemingen op minder dan tien kilome-

ter van een waterweg.’

‘Bespaar euro’s

binnenvaart 5

Intermodale stadsdistributie met City Depot2

Marc Scheepers (CEO City Depot): ‘Het

staat in de sterren geschreven dat we in

Vlaanderen naar een duurzamere mobili-

teit evolueren. We hebben geen alternatief.

Voor City Depot, specialist in slimme stads-

distributie, zijn intermodale oplossingen zoals

binnenvaart met voor- of natransport vanzelf-

sprekend. We moeten wel nog steeds klanten

overtuigen om proces optimalisaties voor hun

goederenstromen te mogen onderzoeken.’

‘Veel ondernemers denken dat je goede-

ren niet efficiënter van A naar B kunt brengen

dan door ze van A naar B te voeren. Maar als

je in de diepte van je stromen kijkt, ontdek

je ongekende mogelijkheden. Misschien kun

je een deel van je volumes bundelen en naar

het water brengen? Dat brengt mogelijk een

overslagkost met zich mee, maar die weegt

niet op tegen de euro’s die je kunt besparen

en het hogere servicelevel dat je kunt aan-

bieden. Vaak realiseer je overigens ook op

andere vlakken efficiëntiewinst, denk maar

aan administratieve vereenvoudiging of een

vlottere werkplanning.’

‘Momenteel heeft CityDepot acht ves-

tigingen, waarvan Hasselt, Brussel en Ant-

werpen aan het water zijn gelegen. Op ter-

mijn komen daar ook een magazijn op het

eilandje in Zwijnaarde en Blue Gate Antwerp

(het vroegere Petroleum-Zuid) bij. We heb-

ben een eigen binnenvaartafdeling en wer-

ken nauw samen met bevrachters en andere

binnenvaart actoren. Bij alle projecten houden

we structurele win-winsituaties voor ogen. We

merken dat de markt stilaan rijp is voor onze

visie: in Brussel hebben we intermodale projec-

ten met Qsalt en Bouwmaterialen Desmet. In

Hasselt starten begin 2017 enkele pilots van-

uit ons nieuw gebouw aan het Albertkanaal.

Ik merk bij alle stakeholders – de Confederatie

Bouw, stadsbesturen, waterwegbeheerders,

VOKA,… – dat de interesse enorm groot is.’

6 6

markt

Koude keten rond Parijs met Distri-Seine4

Ferenc Szilagyi: ‘Bij CFT (een Franse bin-

nenvaartoperator, nvdr.) hebben we een

inter modaal roro-concept voor stadsdis-

tributie op maat van Parijs en andere ste-

den uitgedacht. Centraal in onze aanpak

staat een elektrisch roro-binnenschip dat

30 kleine vrachtauto’s mee aan boord

kan nemen. Die zero-emission voertui-

gen kunnen instaan voor de last-mile en

kunnen verschillende klanten in heel Pa-

rijs bedienen. In de binnenstad mogen nu

al enkel nog vrachtvoertuigen met een

grondoppervlakte van maximum 29 m²

rijden. Doordat de elektrische vrachtwa-

gens aan boord kunnen opladen, is het

concept zeer geschikt voor verse produc-

ten zoals vlees, vis, groenten of bloemen.’

‘Onze aanpak stemt water- en weg-

transport naadloos op elkaar af zonder

overslagkosten. De wagens rijden een-

voudig van het schip naar hun eindbe-

stemming. Het scheepsontwerp is 90 me-

ter lang, bestaat uit twee verdiepingen en

is voorzien van met 15 liften en een balast-

systeem. Daardoor kan het zich aanpassen

aan de waterstand ten opzichte van de

kade. In combinatie met het liftsysteem le-

vert dat een speelruimte van 2 tot 6 meter

op. Het concept lijkt dan ook toepasbaar in

alle grote steden met een waterweg tot in

het stadscentrum. Momenteel onderzoe-

ken we met verschillende geïnteresseerden

wanneer een pilootproject kunnen opstar-

ten. Het het prototype van het schip is di-

rect inzetbaar, we wachten alleen op de

definitieve homologatie van het schip.’

Bouwmaterialen in distributie- en consolidatiecentra3

ir. Leo Clinckers (Gedelegeerd be-

stuurderbij W&Z): ‘In de sector van

bouwmaterialen voelen we een groei-

ende interesse voor intermodaal trans-

port. Meer en meer bedrijven zetten de

stap naar het water om (een deel van)

hun goederenstromen af te wikkelen.

Dat gaat van primaire en secundaire ma-

terialen tot afgewerkte bouwmateria-

len en bouw- en afvalpuin. Op jaarba-

sis wordt nu al ongeveer 22 miljoen ton

bouwgerelateerde materialen in Vlaan-

deren over water vervoerd. Uit onze con-

tacten en berekeningen voor onder an-

dere het project Distribouw en de studie

Delfstoffen weten we dat het potentieel

nog groter is.

In het project Distribouw beogen we

de oprichting van diverse distributie- en

consolidatiecentra voor bouwmaterialen

langs het water. Via deze hubs kunnen de

stromen van producenten van bouwma-

terialen gebundeld worden en per schip

naar zo’n distributie- en consolidatiecen-

trum verzonden worden. De distributie

van de bouwmaterialen naar de hande-

laar of rechtstreeks naar een werf zou dan

via dit distributie- en consolidatiecentrum

kunnen verlopen. Een aantal spelers in de

markt neemt dit concept op en heeft con-

crete plannen om dit uit te bouwen.

Distribouw richt zich op afgewerkte

bouwmaterialen per pallet. Maar het

gaat verder. Nagedacht zou kunnen wor-

den om dergelijke D&CC’s te combine-

ren met TOP’s/DOP’s voor grond, D&CC’s

voor bulkmaterialen en productiecentra

voor secundaire materialen. De princi-

pes die we hanteren in Distribouw zijn

ook op fast moving consumer goods van

toepassing. Intermodaliteit stopt niet bij

één sector.’

Check ook de PBV- routeplanner en andere tools voor in-termodaal transport: www.binnenvaart.be

Kliken win!

Gezocht: de mooiste foto’s van sport en ontspanning op of langs rivieren

en kanalen in Vlaanderen.

www.waterrecreatie.be

Mail je foto’s voor 30/9/2016 naar foto@binnenvaartonline.be en maak kans op prachtige prijzen!Ontdek alle details over de fotowedstrijd en het wedstrijdreglement op: www.waterrecreatie.be

1STE PRIJSBongobon “Weekendtrip – 2 dagen met diner”

2DE PRIJS Bongobon “Sauna & Bubbels”

3DE PRIJS Bongobon “Ontbijt met bubbels”

4DE TOT/MET 15DE PRIJS2 filmtickets Kinepolis Group

advertentie

8

in beeld

Continentale containers over waterWaarom vervoert de binnenvaart nauwelijks containers die niet via zeehavens aan- of afgevoerd worden? Ook continentale ladingstromen zijn een heel interessante groeimarkt voor de sector. Binnen het Europese project Platina II bracht een PBV-onderzoek het potentieel en de uitdagingen om de markt aan te boren in kaart.

De inland container terminals beschikken over de capa-

citeit en het potentieel om nieuwe goederenstromen te

vervoeren. Onderzoekers vergeleken de trajecten die

bestaande continentale goederenstromen over de weg

afleggen met de trajecten die de binnenvaart met ma-

ritieme containers bedient. Op basis daarvan komen ze

uit op een potentieel van 67,5 miljoen ton goederen die

kostenefficiënt per container over de binnenwateren

kunnen worden vervoerd. Ze onderscheiden 15 regio’s

en bepaalden voor elke regio een scenario met een lage,

gemiddelde en hoge graad van modal shift.

Mogelijkheden per regio, volgens het PBV-onderzoek

Gebied Continentale wegstromen (in ton)

Antwerpen (BE) / Rotterdam (NL) – Midden Donau (HU) 70.840.054

Antwerpen (BE) / Rotterdam (NL) – Tsjechische Republiek 31.599.014

Koblenz (DE) – Rotterdam NL) – Moezel (FR/LU/DE) 27.053.125

Noordwest Frankrijk (FR) – Ruhrgebied (DE) 25.883.996

Rhône – Saône Bassin (FR) 16.049.483

Antwerpen (BE) / Rotterdam (NL) – Bazel 14.645.963

Antwerpen (BE) / Rotterdam (NL) – Neckar 13.102.238

Antwerpen (BE) / Rotterdam (NL) – Polen 12.318.482

Ruhrgebied (DE) – Bremen (DE) 6.213.355

Antwerpen (BE) / Rotterdam (NL) – Noord-Nederland (NL) 5.506.347

Midden Donau (HU) – Lage Donau (RO) 2.844.048

Ruhrgebied (DE) – Noord-Nederland (NL) 2.722.914

Ruhrgebied (DE) – Hamburg (DE) 2.086.098

Po rivier (IT) 2.052.215

Seine Bassin (FR) 1.671.564

POTENTIEEL: 67,5 MILJOEN TON EXTRA!

binnenvaart 9

Het transport van continentale containers over water

is momenteel vrij complex georganiseerd. Er is een uit-

gebreid netwerk van inland container terminals, maar

het businessmodel en de werking van de terminals ver-

trekt vanuit maritiem transport. Er zijn bijvoorbeeld wel

lijndiensten van de verschillende inland terminals naar

de zeehavens, maar onderling zijn de inland terminals

nauwelijks verbonden.

Een tweede probleem is dat er door een kip-of-ei-

situatie geen geschikte units beschikbaar zijn voor

niet-havengebonden transporten. De veelgebruikte

40” containers die voor maritieme stromen ingezet

worden zijn operationeel en commercieel niet geschikt

voor continentaal transport. De 45” palletwide contai-

ners die wel geschikt zijn en ook voor shortsea shipping

gebruikt worden, zijn eigendom van rederijen en kun-

nen alleen ingeschakeld worden voor transport van en

naar zeehavens.

Het netwerk van inland terminals dat ook kan worden ingezet om niet-havengebonden containers te vervoeren.

De onderzoekers formuleren in hun Europese beleids-

voorbereidend werk een eerste roadmap naar meer

continentaal containertransport op het water. Ze fo-

cussen hoofdzakelijk op het verbeteren van de infor-

matie-uitwisseling in de keten en op een aantal infra-

structurele ingrepen om de containerstroom efficiënter

te organiseren. Daarnaast bieden ze beleidsmakers en

marktspelers een onderbouwd kader en rekenmodellen

om werk te maken van een aangepaste marktstructuur

en van het overwinnen van praktische hindernissen zo-

als beschikbaarheid van 45” containers.

Lees het volledige rapport ‘Outline of market organi-sation and structure for continental transport chains’ op: www.naiades.info > final event > How to attract continental cargo in North-West Europe

Bekijk de eindrapporten op: www.naiades.info > final event

Dit voorjaar vond in Rotterdam het slot evenement van Platina II plaats. Platina II is een Europees onderzoeks-project voor de implementatie van het Naiades-programma. 12 projectpartners werken beleidsondersteunend voor de Europese Commissie rond 5 subdomei-nen: market, innovation, qualification, infrastructure en general. Op het slot-evenement werden 6 eindrapporten van het Platina II-programma voorgesteld. Eén daarvan is het PBV-onderzoek naar continentaal containertransport, de  overige thema’s zijn:

1. rekenmodel voor externe kosten 2. verkenning van nieuwe markten in

de Donau-regio 3. ontwikkeling van een

toolkit  vergroening 4. binnenvaartpromotie in logistieke

opleidingen en simulatoren 5. handleiding voor het onderhoud

van  vaarwegen.

Platina II afgerond

OBSTAKELS: MARKTSTRUCTUUR EN 45” CONTAINERS

OPLOSSINGEN: EUROPESE SAMENWERKING

Amsterdam

Rotterdam Dortmund

Venlo

Duisburg

Neuss

NeurenbergLuikWillebroek

Antwerpen

Avelgem

NoorwegenVerenigd Koninkrijk

Spanje

ZeebruggeGent

Piacenza (Italië)Milaan (Italië)

Graz Süd (Oostenrijk)

Basel (Zwitserland)

Wenen (Oostenrijk)

Munchen (Duitsland)

Wels (Oostenrijk)

Oss Lübeck (Duitsland)

European gateway services

Belgë

Nederland

Duitsland

© ti

me.

– ph

otoc

ase.c

om

10

recreatie

Passagiersvaart in Vlaanderen

Van stadsrondvaarten tot exclusieve dagtrips op maat: het seizoen van de passagiersvaart draait weer op volle toeren. Over het hele Vlaamse waterwegennet geven professionele operatoren het beste van zichzelf om hun gasten – van enkele tientallen tot pakweg 350 – een onvergetelijke tijd op het water te bezorgen.

beetje vakantie’ductpresentaties. Van november tot en

met maart wordt er in principe enkel op

aanvraag gevaren.’

Fietsen en varenDe variatie aan mogelijkheden is vrijwel

eindeloos. Mensen kunnen hun stalen

ros mee aan boord nemen of er onder-

weg eentje huren en hun dagje uit com-

bineren met een fietstochtje. Vanuit

Antwerpen, Oostende, Zeebrugge en

Nieuwpoort verzorgen gespecialiseerde

bedrijven ook een aantal havenrondvaar-

ten. ‘Erg indrukwekkend is ook de vijf

uur durende Noordzeecruise van rederij

Franlis naar het grote windmolenpark op

de Thorntonbank, 30 km uit de kust.’

Slimmer op wegIn Gent vaart voortaan in de weekends

een hop on hop off watertram uit, met

‘ Altijd een

V open sloepje te verkennen. Van op het

water beleef je de stedelijke dynamiek op

een heel andere manier. Veel operatoren

bieden bovendien korte thematische

boottochten aan, gaande van culinaire

trips tot ecologische uitstappen.’

Daarnaast hebben heel wat rederijen

zich gespecialiseerd in langere excursies

voor grotere groepen. Valérie Schelstrae-

te: ‘Mensen kunnen individueel inchec-

ken op boottochten die op vaste dagen

worden georganiseerd of kunnen een

schip privé afhuren als originele locatie

voor feesten, events, seminaries en pro-

laanderen beschikt over een prach-

tig waterwegennet. De meeste

grote steden zijn perfect per schip

te bereiken. Da’s niet alleen handig voor

de beroepsvaart; heel wat bedrijven ont-

plooien ook toeristische activiteiten op

onze kanalen en rivieren. Ook wie niet

zelf vaart, kan van op onze waterwegen

een verrassende omgeving ontdekken.

Historisch of culinairValérie Schelstraete, bestuurder van Be-

nelux Rederij uit Gent, is als voorzitter

van Vlaamse Federatie Passagiersvaart,

uitstekend geplaatst om de troeven van

haar sector te belichten: ‘In historische

plaatsen als Brugge, Gent en Mechelen

zijn de stadsrondvaarten van oudsher erg

populair. Het is telkens weer een bijzon-

dere ervaring om onze centra onder lei-

ding van een ervaren kapitein-gids in een

‘Van op het water beleef je de stedelijke dynamiek op een heel andere manier.’

Mensen kunnen hun stalen ros mee aan boord nemen of er onderweg eentje huren.

Meer en meer Vlamingen genieten van moois uit eigen streek dankzij de passagiersvaart.

www.vlaamsepassagiersvaart.beVolg de Vlaamse Federatie Passagiersvaart ook op  Facebook

‘Verder professionaliseren’

De Vlaamse Federatie Passagiersvaart is intussen druk bezig de recreatieve aantrekkingskracht van de Vlaamse rivieren en kanalen verder te verhogen. Valérie Schelstraete: ‘In overleg met de waterweg-beheerders hopen we het aantal passantensteigers gevoelig uit te breiden. Dan kunnen we met onze grotere schepen niet alleen naar een bepaalde be-stemming varen maar er ook effectief aanleggen. Het zou zeker een meerwaarde betekenen als de mensen er even aan wal zouden kunnen gaan om wat te shoppen of een hapje te eten. In Gent bijvoorbeeld

liggen zowel de Ghelamco Arena als Flanders Expo pal aan de Ringvaart. Zou het geen unieke beleving zijn om per schip naar het voetbal of naar een beurs te kunnen gaan? Ook de eeuwige mobiliteitsknoop zou er alleen maar wel bij varen. Daarnaast proberen we voor onze kleine sector soepeler technische en bemanningsvoorschriften te verkrijgen. Nu legt een Europese richtlijn ons dezelfde strenge en kapi-taalintensieve voorwaarden op als de beroepsvaart op de Rijn, terwijl de vaaromstandigheden hier toch veel minder veeleisend zijn. Tot slot hopen we de

overheid te bewegen om onze sector – zoals in Ne-derland – open te stellen voor interimwerk. Dat zou ons enorm helpen om capaciteitsproblemen tijdens het piekseizoen op te vangen. Bovendien kan het voor jonge starters de drempel tot dit mooie maar moeilijk toegankelijke beroep sterk verlagen.’

binnenvaart 11

zes vaste haltes. Valérie Schelstraete: ‘Je

stapt op en af wanneer je maar wil. Zo

kan je je bezoek volledig op maat van

je interesses en je eigen ritme plannen

zonder dat je ook maar één moment

vastraakt in het drukke stadsverkeer.

Houders van de CityCard Gent – een

toegangskaart tot alle belangrijke mo-

numenten, musea en topattracties –

kunnen bovendien vrij gebruikmaken

van dit slimme initiatief. In de kanaal-

zone tussen Brussel en Vilvoorde zorgt de

Waterbus van Rivertours dan weer voor

een comfortabele, aangename, klok-

vaste en filevrije verplaatsing.’

Natuur en erfgoedVanuit Gent is de prachtig meanderen-

de Leie een absolute aanrader met on-

der meer excursies naar het schilder-

achtige Sint-Martens-Latem en richting

Vlaamse Ardennen. Andere populaire

uitstapjes zijn vaartochten door de rus-

tieke landschappen langs de Dender, de

Durme en het Scheldeland. ‘Je geniet er

van akkers en hooilanden, rietkragen,

schorren en slikken. Vanuit Halle ver-

trekken ook dagtochten door het Hene-

gouws Plateau met een bezoek aan de

spectaculaire kunstwerken het Hellend

vlak van Ronquières en de hydraulische

scheepsliften op het Centrumkanaal.

Tijdens een van de meest spectaculaire

boottochten in ons land geniet je van his-

torisch erfgoed én prachtige vergezich-

ten over de regio!’

12

Nieuwe toepassingsbepalingen scheppen extra duidelijkheid voor alle partijen.

beleid

CDNI-verdrag verduidelijkt

Op 1 juli 2016 worden enkele aanpassingen aan het  CDNI-Verdrag van kracht. ‘De vervuiler betaalt’ is het motto van het verdrag, maar in de praktijk bleken enkele bepalingen voor interpretatie vatbaar. Twee nieuwe toepassingsbepalingen en een FAQ-overzicht over de uitvoering moeten die onduidelijkheid wegwerken.

et orgaan dat bevoegd is voor het

CDNI-verdrag, de Conferentie van

Verdragsluitende Partijen (CVP),

heeft de verantwoordelijkheid voor de

reiniging van schepen verduidelijkt en

heeft twee toepassingsbepalingen (arti-

kel 7.04 en 7.02) gewijzigd. Het doel van

de aanpassingen is om de handhaving

te vereenvoudigen.

Losstandaard en ontvangerDe verantwoordelijkheden van de ver-

schillende partijen blijven onveranderd.

Concreet betekent dat het volgende:

1. De vervoerder moet het schip aan

de verlader ter beschikking stellen

overeenkomstig de losstandaard, dus

in de regel volgens de losstandaard

– namelijk ‘laadruim bezemschoon’

of ‘ ladingtank nagelensd’. Het blijft

mogelijk om een hogere losstandaard

overeen te komen, maar vanaf 1 juli

2016 moet dat schriftelijk worden ge-

regeld. Bij een ‘ hogere losstandaard’

gaat het in de regel om een ‘gewassen

laadruim/ ladingtank’ (= artikel 7.02).

2. De ladingontvanger (bij droge lading)

of de verlader (bij vloeibare lading)

H

Bezemschoon

De verantwoordelijkheden van de verschillende partijen

blijven onveranderd.

of gewassen?

www.cdni-iwt.org en

www.cdni-iwt.org/nl/faq/

Belgisch meldpunt CDNI:

Havenbedrijf  Antwerpen,

T 03 205 20 13 of

ccr@portofantwerp.com

Bezemschoon

3 voorbeelden uit de praktijk1 Case looderts na zand

• Stel dat een schip natuurlijk zand (goederen-soort 6120) lost en conform het CDNI door de ladingontvanger bezemschoon wordt opgeleverd. Daarna laadt het schip looderts (goederensoort 4591). Conform het CDNI moet het ruim na lossing gewassen worden en mag het waswater niet overboord gepompt  worden.

• Voor de aanpassing kon de ladingontvanger wei-geren het schip te wassen en mocht hij het schip enkel bezemschoon opleveren, omdat het ruim bij aanvang van het laden niet gewassen was. De schipper moest dan zelf wassen en de kosten voor de afgifte van het waswater dragen.

• Na de aanpassing moet de ladingontvanger op zijn kosten het schip wassen en de was waters innemen omdat het wassen product- gebonden is, ongeacht of het ruim bij aanvang van het laden al dan niet gewassen was.

2 Case grind na looderts

• Stel dat een schip looderts gelost heeft en door de ladingontvanger conform het aangepaste CDNI gewassen is. Daarna krijgt de schipper een aan-bod voor grind (goederensoort 6120), dat door de ladingontvanger in principe slechts bezemschoon opgeleverd moet worden.

• Voor de aanpassing kon de schipper vooraf een hogere losstandaard (wassen) afspreken.

• Na de aanpassing moet dit vooraf schriftelijk  gebeuren.

3 Case residu in tank na gasolie

• Stel dat een tankschip gasolie (goederensoort 3251) gelost heeft, volgens de standaard ‘nagelensde ladingtank’ (efficiënt stripping). Daarna laadt het schip opnieuw gasolie

(geen eenheidstransport) en lost het opnieuw volgens de standaard ‘nagelensde ladingtank’. Op de bodem van de tank blijft echter een paraffineachtige residu achter.

• Voor de aanpassing kon de verlader weigeren de kost voor het wassen en de afgifte van het waswater – met inbegrip van eventueel daardoor ontstane kost voor wachttijden en omwegen –te dragen, omdat de tanks voor het laden niet gewassen waren.

• Na de aanpassing moet de verlader de kosten dragen voor het wassen en de verwerking van de waswaters – met inbegrip van eventueel daardoor ontstane kosten voor wachttijden en omwegen – omdat het wassen productgebonden is onafhankelijk of de tanks bij aanvang van het laden al dan niet gewassen waren.

De CVP volgt de toepassing van het verdrag via

enquêtes op.

moet ervoor zorgen dat het laadruim/

de ladingtank na het lossen overeen-

komstig de losstandaard wordt opge-

leverd. Hij moet met name voor een

wasschoon laadruim/ladingtank zor-

gen, wanneer het waswater zoals

vastgelegd in de losstandaard niet op

het oppervlaktewater geloosd mag

worden of wanneer er conform artikel

7.02 een hogere losstandaard over-

eengekomen werd (= artikel 7.04).

binnenvaart 13

Enquêtes en FAQVerder werd besloten de regeling rond

eenheidstransporten en compatibele

transporten verder uit te werken. De CVP

volgt de praktijktoepassing van het ver-

drag via enquêtes op. Ze gaat op haar

website een lijst met frequently as-

ked questions (FAQ) over de toepas-

sing van het verdrag publiceren en een

Informatieblad met richtsnoeren voor

de toepassing van het verdrag. Ook

wordt via het CDNI een oplossing ge-

zocht voor het zogenaamde ‘ontgassen’

van schepen.

14

H oewel Trinseo al sinds 1973 actief

is in Tessenderlo is het niet echt een

bekende naam. ‘Tot 2010 maakten

we deel uit van The Dow Chemical Com-

pany’, vertelt Site Leader Tom Vanderlocht.

‘Daarna opereerden we vijf jaar lang onder

de naam Styron. Pas in 2015 werden we

omgedoopt tot Trinseo. Onder die naam

zijn we intussen ook op de beurs (NYSE)

genoteerd. Onze groep heeft wereldwijd

19 productie vestigingen. In Europa bevin-

den de drie grootste zich in Terneuzen en

nabij de Duitse steden Stade en Schkopau.

Trinseo, binnenvaartfan van het eerste uur

‘Nooit file, zeer betrouwbaar’ In de binnenhaven van Tessenderlo produceert het chemische bedrijf Trinseo Belgium BVBA diverse vormen van polystyreen. Jaarlijks wordt daarvoor 250.000 ton vloeibaar styreen per tankschip aan-gevoerd. Ook voor de export van het eindproduct buiten Europa wordt de binnenvaart ingeschakeld.

Onze producten komen in tal van secto-

ren terecht: automotive, consumenten-

elektronica, de bouw, de verpakkings-

industrie … Bij alles wat we ondernemen,

laten we ons leiden door de wil om duur-

zame oplossingen en technologieën

uit te werken die garant staan voor een

betere toekomst.’

Witte korreltjesIn Tessenderlo staan 54 medewerkers

in voor de productie van twee types

van halffabricaten onder de vorm van

witte of transparante korreltjes: gene-

ambassadeur

‘Binnenschepen staan nooit in de file en hebben hele vaste vaartijden. Dat geeft ons een

grote bedrijfszekerheid.’

ral purpose polystyreen is transparant

hard plastic dat onder meer gebruikt

wordt voor de fruitlades in ijskasten,

isolatieplaten en laboratoriumschaal-

tjes. High impact polystyreen is dan

weer rubberversterkt, waardoor het

een witte kleur krijgt. We vinden het

bijvoorbeeld terug in de behuizing van

aircotoestellen, de binnenzijde van koel-

kasten en allerhande plastic in elektri-

sche huishoudapparaten.

Vloeibaar wordt vastHet hoofdbestanddeel van polystyreen is

styreen, een vloeibaar product. ‘ Jaarlijks

verwerken we hier zo’n 250.000 ton’,

vervolgt Tom Vanderlocht. ‘Dat komt

allemaal via binnenvaart. Een van de

hoofdredenen om in 1973 voor deze

locatie te kiezen was de rechtstreekse

verbinding met het Albertkanaal. Om

de twee à drie dagen verwelkomen

we een tankschip met een gemiddelde

Om de 2 à 3 dagen lost een tankschip 2400 ton.

De halffabricaten van Trinseo komen in heel uiteenlopende producten terecht, zoals  plastic verpakkingen.

lading van 2400 ton. Zo halen we da-

gelijks ongeveer 50 tankwagens van de

weg. Ons moederbedrijf in Terneuzen

produceert styreen, maar wij kopen het

ook aan op de wereldmarkt. Via Antwer-

pen of Rotterdam komt het dan tot bij

ons. Wij hebben een vaste afspraak met

een tankschip dat het hele jaar door voor

ons werkt. Die planning verloopt vrij vlot.

Binnenschepen staan nooit in de file en

hebben hele vaste vaartijden. Dat geeft

ons een grote bedrijfszekerheid.’

Export deels via AntwerpenHet gros van het polystyreen van Trinseo

Belgium gaat naar klanten her en der in

Europa. Tom Vanderlocht: ‘We leveren

zowel in zakken van 25 kilo als in bulk.

Die containers gaan noodgewongen met

vrachtwagens de deur uit. Maar we ex-

porteren ook naar landen als Turkije en

Egypte. Dat aandeel van de productie –

15 à 20 procent – laden we in zeecontai-

ners die we via Laakdal per binnenschip

naar Antwerpen vervoeren.’

Straks ook op zondag?Volgens Tom Vanderlocht kan de binnen-

vaart nog op één punt haar performan-

tie verhogen: ‘Het zou een aanzienlijke

meerwaarde betekenen als de sluizen ook

op zondag zouden worden bediend. Nu

gebeurt het wel eens dat een binnenschip

door onvoorziene omstandigheden met

Ontdek meer

ambassadeurs op

www.watersnelweg.be

‘Nu de snelwegen rond Antwerpen almaar meer dichtslibben, lijkt zondagsdienst

voor de binnenvaart een grote opportuniteit.’

vooral via de havens van Antwerpen en Rotterdam

jaarlijkse aanvoer 250.000 ton over het Albertkanaal

vertraging moet vertrekken en daardoor

niet meer op tijd tot bij ons geraakt. Om-

dat we onze installatie niet zomaar kun-

nen stilleggen, nemen we dan contact op

met de waterwegbeheerder en vragen we

uitzonderlijk toch de sluizen te openen,

om een productie-onderbreking met ex-

tra risico’s te voorkomen. In die gevallen

betalen we zelf de versassingskosten. Per

traject is dat al snel meer dan 1000 euro.

Toch weegt dat niet op tegen de extra ge-

varen en kosten die een productiestop

met zich meebrengt. Het verwondert me

eerlijk gezegd dat niet meer bedrijven

aandringen op een volcontinue zondags-

dienst. Nu de snelwegen rond Antwerpen

almaar meer dichtslibben, ligt daar voor

de binnenvaart toch een grote opportuni-

teit! Ik hoor vaak het argument dat we op

zondag uit het vaarwater van de plezier-

schepen moeten blijven. Maar met een

beetje goede wil van beide kanten moet

er daar toch over te praten zijn.’

Trinseo

fabrikant van halffabricaat polystyreen

54 medewerkers in Tessenderlo

ook export per containers via  Laakdal

markt binnenvaart 15

16

‘In april hebben we het eerste Belgische

binnenschip met volledig elektrische voor-

stuwing gedoopt. In het begin moet je

altijd wennen aan een schip. Als je voor

nieuwe technologie kiest, weet je ook

dat er kinderziektes zullen opduiken: een

slecht afgestelde sensor of een software-

fout. Maar dat soort zaken hebben de le-

veranciers altijd snel kunnen oplossen. Het

grootste verschil is dat ik mijn motor niet

meer hoor draaien terwijl ik vaar. Best aan-

genaam, natuurlijk. Ik hoor nu geluiden

aan boord die ik daarvoor nooit hoorde.

Het was ook even wennen dat een elektri-

sche motor onmiddellijk volledige power

geeft, maar dat heb je al snel in de vingers.’

‘In vergelijking met een klassiek binnen-

schip stoten wij tot 80 procent minder

schadelijke stoffen uit. Zoals een van mijn

opdrachtgevers zei: het schip is groener

dan gras. In Nederland varen al vier bin-

nenschepen met een deels elektrische

voortstuwing en onder Luxemburgse

vlag is er één koppelverband dat ook

volledig elektrisch vaart. Ik koos er re-

soluut voor om een zo milieuvriendelijk

mogelijk nieuw schip te bouwen. Ik wil

voorbereid zijn op de toekomst en heb

geen brandstofmotor meer nodig om

te varen. Alleen om stroom op te wek-

ken gebruiken we een dieselgenerator

met nabehandeling. En op termijn is die

ook makkelijk door een waterstoftank

te vervangen.’

gespot

Naam: msc Poolster

Bouwjaar: 2016

Eigenaar: Patrick Borms

en Isabel Delens

Vrachten: containers voor

MSC-terminals

Afmetingen: 110 × 11,45 × 3,60 meter

(L×B×D)

Capaciteit: 3056 ton of 208 TEU

Motoren: 2 e-motoren van 600 kWatt

(type DST-400XY) en een kleine

generator 6D24TL van 205 kW

id-kit

1

23

1 2Volledig elektrische voortstuwing Groene toekomst

4

3 4Ecologisch en economisch? Minder motoren

‘Je gaat voor dit soort keuze niet over

één nacht ijs. Ik heb me er grondig in ver-

diept en ik geloof in deze technologie.

Een schip dat extra duurzaam is, wordt

een troef. Ik geloof dat we dankzij lage-

re onderhoudskosten en een lager ver-

bruik onze investering kunnen terugver-

dienen. De investering is makkelijk 5 tot

10 procent duurder. Maar volgens onze

leverancier zullen we 15 à 20 procent

minder gasolie verbruiken. Voorlopig

moet ik nog afwachten of we dat halen.

Ik ben alleszins zeer tevreden dat we voor

dit unieke concept gekozen hebben. Msc

Poolster is zoals ik het voor ogen had:

flexibel, efficiënt en duurzaam.’

‘Ik vind dat we soms te weinig durven te

vertrouwen op nieuwe technologie. Je

moet natuurlijk niet naïef zijn en zaken

kopen die nog niet op punt staan. Maar

als je de nieuwe mogelijkheden test en

kritische vragen stelt aan leveranciers,

kun je zelf een goede inschatting ma-

ken. Elektrische voorstuwing biedt voor-

delen voor de binnenvaart. Een e-mo-

tor is duurder, maar ik heb maar drie in

plaats van zeven motoren. Dat betekent

minder onderhoud en er kan minder ka-

pot gaan. Meestal varen we met 1 gene-

rator die voor 80 procent belast wordt.

Bij zwaar weer of een sterke rivier kan er

nog een bij en we hebben nog een derde

als reserve.’

5Stille nachten

‘Met msc Poolster varen we de klok rond

containers tussen Antwerpen en Rot-

terdam. Het is dus mooi meegenomen

dat je ook in de woning zo goed als niets

hoort of voelt trillen. Onze opdracht-

gever Van Uden ziet milieuvriendelijke

schepen heel graag komen. Het nieuwe

schip was al in 2008 besteld, maar het

was nu pas het juiste moment om het af

te bouwen. De marktsituatie is wat be-

ter en we hebben een sterk team dat op

ons tweede schip kan doorgroeien. Hoe-

wel de markt sinds de doop wat tegen-

viel, geloof ik op langere termijn zeker in

groei. De milieu- en filedruk laten bedrij-

ven geen andere keuze. Binnenvaart is

de enige transportmodus met voldoende

vervoersruimte en zonder fileleed, zodat

we just-in-time kunnen werken.’

5

vloot binnenvaart 17

18

newsfeed

Veiligheidsactie op Toervaartreünies

Langs Vlaamse binnenwateren zijn

intussen al 64 walstroomkasten met

308 walstroomaansluitingen be-

schikbaar. De komende jaren zullen

de havens en waterwegbeheerders

de milieuvriendelijke walstroominfra-

structuur verder uitbreiden. Om het

gebruik van walstroom overzichtelijk

en makkelijk te maken, geldt overal in

Vlaanderen eenzelfde tarief: 0.27 euro

per kWh. Die prijs omvat de aankoop

van de elektriciteit en een bijdrage in

de investerings- en onderhoudskost

van de walstroominfrastructuur.

PBV en de Vlaamse toervaartfederaties hebben in

mei een sensibiliseringsactie georganiseerd tijdens de

Toervaart reünies. Pleziervaarders konden hun vaartuig

vrijwillig door de Scheepvaartpolitie laten controleren.

Die schreef tijdens de actie alleen aanbevelingen en

geen boetes uit. Wie zijn boot liet screenen, ontving

ook een beloning van PBV.

308 walstroomaansluitingen

De Europese Commissie ondersteunt de oprichting van

drie nieuwe innovatiecentra voor de binnenvaart. Frank-

rijk, Duitsland en de Donau-regio richten een gelijkaardig

orgaan op als het Nederlandse Expertise- en InnovatieCen-

trum Binnenvaart (EICB). De Europese Commissie verleent

een opstartsubsidie van samen 1,6 miljoen euro voor de

eerste drie jaar. Het EICB deelt haar knowhow met de pro-

jectpartners. Na die drie jaar moeten de centra van de VNF,

Mariko en Pro Danube op eigen kracht verder.

Europese Innovatiecentra Binnenvaart

www.binnenvaartservices.be/walstroom

www.ccr-zkr.org

LNG-bunkerinstallatie in Antwerpen

De haven van Antwerpen en EN-

GIE hebben een concessieovereen-

komst gesloten voor een Alterna-

tieve Energiehub op Kaai 526 en

528 in de haven van Antwerpen.

De hub bestaat uit een bunker- en

vulstation met vloeibaar aardgas

(LNG) voor binnenvaart en weg-

transport, een CNG-vulpunt en

laadpunten voor elektrische voer-

tuigen. De concessie gaat in op 1

oktober 2016, de eerste fase van de

hub zal eind 2017 operationeel zijn.

Het Gemeenteljk Havenbedrijf Antwerpen

heeft een nieuwe kaart uit met alle binnenvaart-

diensten in het havengebied. Op de plooikaart

vind je alle walstroomvoorzieningen, marifoon-

kanalen, drinkwaterpunten, afvalparken met

openingsuren, ligplaatsen voor kegelschepen

enzovoort. Je kunt deze onmisbare kaart voor

al wie in de haven komt gratis downloaden op

de havenwebsite. www.portofantwerp.com > publicaties > brochures en kaarten

Telex

in kaartAntwerpse Havendiensten

Van 2017 tot 2021 zal de binnenvaart overlast onder-

vinden van de aanleg van een nieuwe sluis in Terneuzen.

De Stuurgroep Nieuwe Sluis bereidt de werkzaamheden

grondig voor en overlegt met de sector over maatre-

gelen om de hinder te beperken. Het sluizencomplex

zal voor een langere periode maar twee sluizen ter be-

schikking hebben om te schutten. Om wachttijden te

beperken, zullen binnenvaartschepen zich elektronisch

kunnen aanmelden en een gegarandeerd tijdstip van

versassing krijgen.

sluis TerneuzenHinder bij bouw

nieuwesluisterneuzen.eu

Dit voorjaar loste een binnenschip

voor het eerst palletten bouwmate-

rialen aan de kade van Groep Ver-

helst in Oostende. Een deel van het

transport was bestemd voor het

nieuwe stadion van voetbalploeg

KV Oostende.

In mei organiseerde het Instituut voor

Transport langs de Binnenwateren

(ITB) een workshop over arbeidsregle-

mentering in de binnenvaart. Nuttige

info over de bijeenkomst kun je raad-

plegen op www.itb-info.be

W&Z heeft een bijgewerkte lijst

met de brughoogten in haar vaar-

gebied gepubliceerd. Je vindt ze op

www.wenz.be > beroepsvaart >

berichten aan de schipperij.

Langs de Rupel voert nu ook Bouw

Center Merksem palletten over water

aan. De groothandel in bouwmateri-

alen, sanitair en elektro gebruikt de

kaaimuur van betonfabriek Coeck.

ms Zulu levert er eenmaal keer per

week snelbouwstenen, betonblok-

ken en balken af op de kade die vorig

jaar door Vlaams minister van Mobili-

teit en Openbare Werken Ben Weyts

werd ingehuldigd.

Proefproject onbemand varen op til

Vlaanderen wil het voortouw nemen voor een proef project

met een zelfvarend schip. Dat maakte Vlaams minister van

Mobiliteit Ben Weyts bekend ter gelegenheid van de 3de

editie van de Ecorace Challenge in Damme. ‘Autonoom

varen is de nieuwste innovatie die de efficiëntie, renda-

biliteit en aantrekkelijkheid van de binnenvaart verder

moet verhogen. Het is een optie die nog meer transpor-

teurs naar de waterweg kan lokken.’ Het project hoopt

in aan merking te komen voor Europese steun. Als de

definitieve goedkeuring wordt verkregen, moeten er be-

perkte aanpassingen gebeuren aan de regelgeving en aan

de waterweg infrastructuur. Het project zou dan medio

2017 van start gaan.

binnenvaart 19

Dit vaartuig uit de Ecorace Challenge kan onbemand varen, maar werd tijdens de wedstrijd om veiligheidsredenen toch bemand.

highlight

Het Albertkanaal wordt een nog betere water snelweg.

De verhoging van de bruggen over het Albert kanaal is

opgenomen in het Vlaams regeer akkoord en is een van

de strategische investeringsprojecten van nv De Scheep-

vaart. Van de 63 bruggen over en langs het Albertkanaal

hebben 29 al een vrije hoogte van 9,10 meter (goed

voor vier lagen containers). Zeven bruggen zijn in

uitvoering of gebudgetteerd. 27 bruggen moeten

herbouwd, aangepast of opgevijzeld worden. De

ambitie is om alle bruggen in 2020 verhoogd te hebben.

Info: www.descheepvaart.be

Aanpassing bruggen Albertkanaal

Bijna halfweg!

SLUIS

NIEUW TE BOUWEN

GEMEENTE

NOG AAN TE PASSEN

AL AANGEPAST TOT 9.10 M DOORVAARTHOOGTE

LEGENDE:

129,5 KM

18,7 KMKanne0,0 K

M

Liege

SCHOTEN

GROBBENDONK

ZANDHOVEN

HERENTALS

GEEL

MEERHOUT

BERINGEN

ZOLDER

GENK

ZUTENDAAL

LANAKEN

MERKSEM

WIJNEGEM

OLEN

TESSENDERLO

LUMMEN

BILZEN

RANST

HASSELT