@NLzaalhockey artikel

9
www.knhb.nl 4 December 2011 Hockey VISIE De KNHB Academie biedt hockeyverenigingen ondersteuning bij het ontwikkelen van het technisch beleid en technisch kader. Daarbij richt de KNHB Academie zich op drie pijlers: deskundigheidsbevordering, verenigingsadvies technisch beleid en opleidingen. Meer informatie over de KNHB Academie is te vinden op www.knhb.nl. Hockeyvisie is bedoeld voor iedereen die als opleider, trainer en/of coach actief is in de hockeysport binnen tophockey, breedtehockey, jongste jeugd en/of technisch management. In iedere artikelenreeks worden visies gedeeld, kanttekeningen geplaatst, nieuwe ontwikkelingen gemeld en wetenschappelijke onderbouwing aangeboden. Hockeyvisie is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB), is onafhankelijk en wil alle kennis die beschikbaar is op het gebied van opleiden en coachen met liefhebbers delen. Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam DOELGROEP: TOPHOCKEY - ZAAL

description

Uiteenzetting van voorbereiding op wk zaalhockey 2011

Transcript of @NLzaalhockey artikel

Page 1: @NLzaalhockey artikel

www.knhb.nl

4 December 2011

Hockeyvisie

De KNHB Academie biedt hockeyverenigingen ondersteuning bij het ontwikkelen van het technisch beleid en technisch kader. Daarbij richt de KNHB Academie zich op drie pijlers: deskundigheidsbevordering, verenigingsadvies technisch beleid en opleidingen.Meer informatie over de KNHB Academie is te vinden op www.knhb.nl.

Hockeyvisie is bedoeld voor iedereen die als opleider, trainer en/of coach actief is in de hockeysport binnen tophockey, breedtehockey, jongste jeugd en/of technisch management. In iedere artikelenreeks worden visies gedeeld, kanttekeningen geplaatst, nieuwe ontwikkelingen gemeld en wetenschappelijke onderbouwing aangeboden. Hockeyvisie is een uitgave van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB), is onafhankelijk en wil alle kennis die beschikbaar is op het gebied van opleiden en coachen met liefhebbers delen.

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteamDoelgroep: TOPHOCKEY - ZAAL

Page 2: @NLzaalhockey artikel

2

Om te beginnen hebben we onszelf twee vragen gesteld. Eén: wie zijn we? Twee: wat kunnen we goed? In eerste instantie als land (macrocultuur) en vervolgens als team (microcultuur). Bij een nadere definiëring van de ‘Hollandse school’ kwamen we tot de volgende algemene kenmerken: • vrijheid;• creativiteit;• attractiviteit;• innoverend.

Hollandse zaalhockeyschoolDe eerlijkheid gebood ons te zeggen dat het technisch hoogwaardig spel dat deze stijl vraagt niet de kernkwaliteit van onze ploeg was. Vervolgens hebben we geprobeerd de ge-noemde basiskrachten van de Hollandse school naar voren te laten komen. Deze zoektocht is als volgt samen te vatten. Door veel te wisselen in de speelsyste-matiek kon de groep snel inspelen op de ‘flow of the game’ en hierop anticiperen. Op die manier wilden we een ‘positieve wispelturigheid’ creëren. Anders gezegd: door steeds te kunnen wisselen (van sy-steem) krijgt de tegenstander slecht vat op je. Door dit te koppelen aan onze indivi-duele krachten wilden we een ‘collectieve Hollandse zaalhockeyschool’ neerzetten. De ervaring leerde ons verder dat we meer (individuele) autonomie moesten creëren. Onder andere door de krachten te benadrukken, om zo het bovenstaande beter te kunnen realiseren. Dat werden de uitgangspunten om onze

ploeg een stap naar de wereldtop te laten maken. Uiteraard in combinatie met een stevige ‘collectieve bodem’ (dit betreft de technische en tactische basisafspraken en uitvoeringen), een absolute kracht van deze ploeg. Samenvatting kernpunten• Algemenekrachtenbenoemen

(Nederland/Hollandse school).• Krachtenvanhetteambenoemen,als

optelsom van de diverse individuen.• Bepalenwaardevoornaamstewinst

te halen valt.• Continukritischzijnopelkaarende

doelen.

Na het bepalen van deze lijn konden we langzaam bijgaande matrix invullen (zie pagina hieronder). Alle zestien elementen komen in het vervolg van dit artikel aan de orde.Deze werkmatrix is een uiteenzetting van de diverse deelgebieden, waarin vele overlappingen zitten, zodoende zal het geheel meer waard zijn dan de optelsom van de delen.

door Joost van Geel

Op het EK Zaalhockey in 2010 belandden de Nederlandse dames net naast het podium. De vraag was dan ook: hoe kunnen we de stap terug naar de wereldtop maken? Joost van Geel blikt in Hockeyvisie terug op dit proces. De bondscoach geeft een interessant inkijkje in de voorbereiding op het WK 2011, waar de Oranjedames de finale haalden en zilver wonnen. Een grondige analyse van de Hollandse zaalhockeyschool, met de belangrijkste uitdagingen op technisch, tactisch, fysiek en mentaal vlak.

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam

Hockeyvisie4

December 2011

Wie is Joost van Geel?

Joost van geel, vader van drie kinde-ren, is sinds 2007 bondscoach van het Nederlands dames zaalhockeyteam. Bij het eK in Duisburg (2010) en het WK in poznan (2011) is hij als bonds-coach actief geweest. Hij begeleidt het team ook bij het komende eK in leipzig (13-15 januari 2012).Daarnaast is Van geel actief als tech-nisch manager bij gHHC groningen en de rijksuniversiteit groningen, waarbij hij ook het toproeien coör-dineert. Tevens is hij coördinator van de hockeyschool bij het Zernike College. Hier kunnen leerlingen, onder schooltijd, drie ochtenden per week extra trainen. In Heerenveen is Van geel, in samenwerking met oSg Sevenwolde, een hockeyschool gestart. Daarnaast begeleidt hij de districtstrainers en leercoaches van Noord Nederland.

We wilden een ‘positieve wispelturigheid’ creëren

Page 3: @NLzaalhockey artikel

3

in staat zijn om de techniek zo aan te pas-sen dat deze functioneel is om de situatie op te lossen. Dit is een open deur, maar wel essentieel voor techniektraining.Het scoren is daarin misschien wel het mooiste voorbeeld. Als speler krijg ik een bal aangepasst vanuit een richting, met een bepaalde druk. Daarbij sta ik in een bepaalde positie ten opzichte van de goal, al dan niet in de cirkel. Ik moet dan in staat zijn om – binnen mijn mogelijk-heden – een snelle en effectieve keuze te maken. Op die manier wil ik het doel van mijn actie bereiken, namelijk scoren. De kans is groot dat de bal ergens ligt ten opzichte van mijn lichaam waar ik hem nog nooit heb gehad, met deze lichaams-houding. De speler die daarin de meeste mogelijkheden heeft, is natuurlijk spek-koper!

De warming-up werd functione-ler en leuker

1c. Technisch/fysiek: de kracht van herhalenJe kunt een aantal basiszaken ‘automati-seren’ door deze veel te herhalen. Zo wor-den ze toepasbaar onder verschillende omstandigheden. De kunst is wel om ‘het arrangement’ waarin je dit traint regelma-tig te wisselen. Anders kunnen spelers de

Door de beperkte zaalervaring was een grote inhaalslag essentieel. Deze basis-technieken vormen immers het absolute fundament van het zaalhockeyspel.

1b. Technisch/tactisch: functionele techniekOnder ‘functionele techniek’ verstaan we technisch handelen gerelateerd aan de situatie. Slechts zelden kan een techniek ‘ideaal’ uitgevoerd worden (zie ook 1d). De gekozen techniek is immers altijd ge-relateerd aan tijd en ruimte (plus tempo).Een speler moet dus niet alleen de basis beheersen. Deze speler moet bovendien

1a. Technisch/technisch: basistechniek als fundamentElke training hebben we stilgestaan bij het in-slijpen en verfijnen van de basistechnieken in het zaalhockey. Alle acties moeten uitgevoerd kunnen worden met schijn en met dreiging.• Passen(forehand/backhand)• Aannames(aanvallend/verdedigend)• Individueleactiesaanvallendenverde-

digend• Scorenkortbijdegoalenvanafrand

cirkel• Corneraanvallend(aangeef,stop,push

en afschuif)• Strafbal

Hockeyvisie4

December 2011

a. Technisch b. Tactisch c. Fysiek d. Mentaal

1. Technisch Zaalhockey basistechnieken Positie- en situatiegerichte technieken

Herhalingen en warming-up Differentieel leren

2. Tactisch Technisch uitvoeren van de aspecten van de systemen

Videoanalyse Arbeid-rustverhouding Inzicht in wisselen van systeem

3. Fysiek Voetenwerk en duelkracht Houding en bewegingen

Shuttlevormen Intensiteit

4. Mentaal Visualiseren Zwermgedrag Weet wat je doet en waar je staat (testen en meten)

Ik en mijn taak

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam

Page 4: @NLzaalhockey artikel

4

basiszaken alleen in die specifieke situ-atie toepassen. Wij hebben ervoor gekozen om een aantal acties op hoog niveau uit te voeren. Denk aan passen, scoren, starten, wenden, keren en aannemen. Dit deden we in een simpele setting (verlengde warming–up). Door veel te herhalen konden we de verschillende ba-sisvaardigheden makkelijk ‘slijpen’. Daar-naast werd de warming-up functioneler enleuker;wededenhetopeenbepaaldeintensiteit en er werd gehockeyd!

Daag spelers uit om te doen wat ‘niet gangbaar’ is

1d. Technisch/mentaal: differentieel leren“Kinderenlerenhetsnelstdoorteval-len en weer op te staan, in verschillende situaties.” En: Echt voetballen heb ik op (kleine en kapotte) trapveldjes en op een hobbelige straat geleerd.Deze twee uitspraken geven aan dat di-versiteit in het aanleren en verbeteren van bewegingen vraagt om ruimer denken. Dat betekent dat we spelers moeten uit-dagen om dat te doen wat ‘niet gangbaar is’. Laat hen bijvoorbeeld pushen met de handen andersom of een bal aanne-

men met de ogen dicht. Op die manier wordt hun bewegingservaring/-arsenaal beduidend groter. Het zenuwstelsel doet meer en waardevolle ervaringen op, om in wisselende situaties (lees: de wed-strijd) makkelijker effectievere keuzes te maken. Dit omdat het systeem de route letterlijk al een keer gelopen heeft… Dit noemenwedifferentieelleren;hoebre-der de ervaring, hoe vaster het resultaat.Zo hebben wij op de training onze spe-lers regelmatig strafballen anders laten nemen dan ze gewend zijn. Ook hebben

we, door tijdens de training spelers uit de oefening te halen en andere zaken aan te bieden, hun arsenaal (en mentale weer-baarheid) groter trachten te maken.Het effect van deze manier van trainen kan ik (nog) niet bewijzen. Dat het veel

nieuwe mogelijkheden biedt voor trainers en spelers is wel duidelijk, de tijd zal het ons leren...

2a. Tactisch/technisch: technisch uitvoeren van systemenAls je een bepaalde tactische keuze maakt, heeft dat technische consequenties. Je moet het gekozen systeem immers tech-nisch kunnen uitvoeren. Daarbij moesten we ook rekening houden met het feit datwetijdenshetWKinPoznanopeenvergroot veld speelden (22 bij 44 meter in

plaats van 20 bij 40 meter). Dit betekende nogal wat voor het benaderen van de duels, vooral verdedigend. Het was meer van bin-nen, vanuit de as, aanlopen. Daarnaast was het moeilijker om de balk ‘dicht te zetten’. Ieder systeem vraagt andere technische

vaardigheden. Hierin is het systeem leidend en de techniek volgend. Bijvoor-beeld:•Wiewillenwedaterdrukopdebalzet?•Onderwelkehoekkomtdezepersoon

in balbezit en waar?•Watishetvervolgendeinrichtingvan

de rest van het team?•Welketechniekenhorendaarbij?

Hockeyvisie4

December 2011

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam

Ieder systeem vraagt andere technische vaardigheden

Page 5: @NLzaalhockey artikel

5

2c. Tactisch/fysiek: meer inspanning door ontspanningOm hard te kunnen trainen moet er een goede basis zijn. Daarnaast pak je de winst in de voorbereiding op fysiek vlak niet in je eerste weken. Eerst wordt een stevig fundament neergezet en pas in de laatste weken wordt echt energie in fitheid ge-stopt (het kost namelijk ook erg veel ener-gie om fit te blijven…). In overleg met on-

der anderen Jos Geijsel (inspanningsfysio-loog) en Rogier Fortanier (fysiotherapeut) hebben we een periodisering gemaakt van drie keer drie weken. Daarin stond vooral de arbeid-rustverhouding centraal, die wis-selde per periode: • Periode 1, verhouding arbeid:rust = 1:1• Periode 2, verhouding arbeid:rust = 2:1• Periode 3, verhouding arbeid:rust = 3:1

Daarnaast wisselden ook de trainingen qua intensiteit (daarover later meer).

In de eerste periode lag de focus op het belastbaarmakenvandespelers;hetwen-nen aan de vloer, het laag zitten etc. Door een eenheid arbeid te nemen en daarna een eenheid rust, bleven de blessures be-perkt. Zo konden we de belasting steeds opvoeren. Dit betekende dat we werkten met bijvoorbeeld 1 minuut op en 1 minuut af – of 3 minuten op en 3 minuten af. Ge-leidelijk werden de periodes van arbeid steeds langer (bijvoorbeeld 10 minuten) en/of intensiever. Daarin werd overigens eerst de lengte aangepast en vervolgens de intensiteit.Dit ontwikkelde zich tot en met de derde periode, met een arbeid-rustverhouding van 3:1. Denk bijvoorbeeld aan 15 minu-ten maximale arbeid (wedstrijdniveau), gevolgd door 5 minuten rust. Of aan een

Wij maakten eveneens gebruik van een video-uitwisselsyteem, zodat spelers thuis konden kijken naar de centrale of individuele thema’s. Ten slotte gebruikten we de video voor analyse van onszelf en van de tegenstanders tijdens (de aanloop naar) het toernooi.

Overkill bij het gebruik van videobeelden is snel bereikt

2b. Tactisch/tactisch: gebruik van videoanalyseTijdens de trainingen hebben we gebruik-gemaakt van videoanalyse, voor lik-op-stuk en bekrachtigingen. We konden si-tuaties direct evalueren en aanpassingen implementeren in de volgende actie. Dit geldt ook voor videogebruik op de bank, tijdens de wedstrijd. Het is daarbij wel van belang goed na te denken: in welke mate voegt dit medium iets toe? Overkill is snel bereikt. Bedenk ook dat het zien van beelden van gewens-te situaties veel waardevoller is dan beel-den bekijken van wat er fout gaat. (Als iemand zegt ‘je mag niet denken aan een roze olifant’ ga je er juist aan denken...)

Hockeyvisie4

December 2011

Het wisselschema was een goede leidraad

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam

Page 6: @NLzaalhockey artikel

6

3b. Fysiek/tactisch: houding en bewegingenWil je als speler op het juiste moment het juiste doen? Dan moet je over de benodigde ‘skills’ beschikken. Het is dus zaak om spelers op een gegeven moment de basisbagage (zie 3a) mee te geven. Ook moet je hen als trainer/

coach vaak in situaties brengen waarin ze – in eerste instantie bewust – die (fysieke) acties moeten toepassen. Zo wordt dat steeds meer geïntegreerd in hun (het) systeem. Dus van droge ‘core training’ naar attractieve ‘court training’.

3c. Fysiek/fysiek: train wat de wedstrijd vraagWil je (fysiek) supra-maximaal kunnen presteren? Dan is trainen zonder bal en stick soms onontbeerlijk! De energie-systemen die een speler in de wedstrijd gebruikt, moeten immers ook in de trai-ning worden aangesproken. En op een gegeven moment op een hoger niveau

3a. Fysiek/technisch:voetenwerk en duelkrachtHockeytechnisch viel er in onze ploeg veel te verbeteren. Dat is ook het geval op fysiek-technisch vlak. Zowel qua voetenwerk (starten, wenden en keren) als qua duelkracht. In eerste instantie lag de focus tijdens de training op het

technische vlak, onder submaximale omstandigheden. Naarmate het proces vorderde, werden de oefeningen inten-siever en complexer. Dat betekende dat we verschillende acties langer of inten-siever aan elkaar verbonden. Deze vor-men hebben we op een gegeven moment geïntegreerd in de verlengde warming-up (zie ook 1c).

Spelers moeten basisbagage meekrijgen

partij waarin – afhankelijk per persoon – iemand maximaal 10 minuten moest kunnen spelen en dan 3 minuten echte rust kreeg. Het werken met een wis-selschema, tijdens de wedstrijd, was een goede leidraad! Het wisselschema is een vooraf bepaald schema wie wan-neer speelt. Dit om altijd een corner in het veld te hebben staan en om spelers een gehele wedstrijd fit te houden. Als coach hield ik me altijd ‘het recht voor’ om te kunnen interveniëren in het schema als de wedstrijd dat zou vragen (is twee keer gebeurd tijdens het hele toernooi).

Neem van tevoren ‘what if’-scenario’s door

2d. Tactisch/mentaal: inzicht in wisselen van systeemOftewel: weet wat je doet en blijf pragma-tisch. Dit is misschien wel dé kernkwaliteit van onze ploeg. Tot die slotsom kwamen we tijdens het optellen van de kwaliteiten van zowel het team als de begeleidingsstaf (zie het begin van dit artikel).Als ploeg beheersen we verschillende sy-stemen, waarin we ook nog nuances kun-nen aanbrengen. Hierdoor zijn we in staat om het initiatief te nemen, te houden of terug te pakken. Naast een aantal press- en opbouwsyste-men hadden we ook enkele ‘what if’-sce-nario’s doorgenomen. Bijvoorbeeld: wat doen we als de tegenstander een groene (= twee minuten aan de kant) of gele kaart krijgt? In zo’n situatie – afhankelijk van hoe we in de wedstrijd zaten – hadden we afgesproken de keeper te wisselen. Hier-door gingen we met zes veldspelers spelen (dus 6:4). In de sleutelwedstrijd op het WKtegenOekraïnehielpdatonsnetoverde drempel heen. We konden het duel in ons voordeel ombuigen, waardoor we ons plaatsten voor de halve finale.

Hockeyvisie4

December 2011

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam

Page 7: @NLzaalhockey artikel

7

kunt vrijmaken en dat de capaciteit be-perkt mag blijven. Dus: 4 x 5 minuten op 95-100% in plaats van 2 x 10 minuten op 80-90%!

Stel je het ideaal-plaatje voor in je hoofd

4a. Mentaal/technisch: visualiserenAls je weet wat je doet, doe je wat je weet. Het is dan ook van belang om re-gelmatig in gedachten de te gebruiken techniekendoortenemen;dezetezien,te horen en te voelen. Op die manier zullen de technieken beter integreren in je systeem. Het visualiseren van het ide-aalplaatje zorgt ervoor dat de ‘film’ in je hoofd een ideaalplaatje is. En dat is nog

3d. Fysiek/mentaal: Intensiteit vergroten ‘Om maximaal te versnellen moet je dur-ven vertragen’, zegt zaalhockey-liefheb-ber Hans Dijkstra. Hij wil daarmee zeggen dat, om je versnelling (extra) effect te geven, het bewust vertragen onontbeer-lijk is. Dit geldt zowel in het spel als bij het aanleren daarvan!

We hebben tijdens de voorbereiding ‘gespeeld’ met de inspanning en ontspan-ning, in combinatie met de intensiteit. DitmoestertoeleidendatophetWKdespeelsters tijdens hun speelminuten het meeste vermogen konden leveren in een beperkte tijd. Dus maximaal energie le-veren, snel herstellen en dan weer maxi-maal energie leveren.Door een goede basis te leggen (zie 2c) konden we speelsters in de eindfase voorbereiden op het functioneren in een ‘maximaal/maximaal-stramien’.Kortom,weten dat je het maximaal vermogen

(langer, intensiever, harder etc.).De organisatievorm ‘shuttle’ (banen heen en weer) is hiervoor zeer geschikt. Om bovenstaande doelstellingen m.b.t. de energiesystemen te bereiken, kun je onder meer variëren in:• lengtevanbanen;• arbeid-rustverhouding;• lengtevanarbeid;• bewegingsvorm;• matevanaeroobenanaerobe

belasting.We hebben bijvoorbeeld shuttles gedaan van Arbeid 15” (seconden) en Rust 5”, bijna maximaal lopen. Of Arbeid 45” en Rust 15”, met in de Arbeid: duel, aanzet-ten en voorwaarts lopen plus keren etc.

Maximaal energie leveren en snel herstellen

Hockeyvisie4

December 2011

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam

Page 8: @NLzaalhockey artikel

8

– en wat voor kracht je daaruit kunt halen. Hiermee kun je bovendien indruk maken op je omgeving (de tegenstander).Naast het voor de training daadwerkelijk neerzetten van en bewegen in de zwerm hebben we ook diverse andere zaken on-dernomen om ‘de zwerm’ te ervaren. Zo hebben we een arrestatietraining gedaan bij de politie. Hierbij moesten we – als een ME-peloton in een woelige situatie – de rijen gesloten houden om letterlijk mensen te kunnen arresteren.

4c. Mentaal/fysiek: testen en metenMeten is weten. We hebben een aantal parameters in kaart gebracht en regel-matig (na elke periode) gemeten. Op die manier kregen we meer inzicht in:• fitheid;• snelheidop10meteren23meter;• skilldrill(loopmetwenden).

Voor spelers een prettige manier om te weten waar ze staan en of ze op de juiste weg zijn. Wat fitheid betreft weten veel spelers tegenwoordig wel of ze goed bezig zijn en of de dingen die ze doen voldoende zijn voor de aanstaande be-lasting. De snelheidstesten zijn zeer moment-afhankelijk en matig beïnvloedbaar. Daar komt bij dat het tijdig ‘lezen van de situa-ties’ veel meer snelheid (= anticipatiever-mogen) oplevert dan we in een dergelijke korte situatie kunnen trainen.

4d. Mentaal/mentaal: ik en mijn taakHet is van belang om spelers bewuster te maken van hun krachten en hun minder ontwikkelde kanten. Dit zorgt ervoor dat ze makkelijker te ondersteunen zijn in het ontwikkelen van beide zaken. Daar-naast zijn ze ook beter te coachen op de rol(len) die ze hebben in een ploeg. Deze rollen zijn immers altijd gerelateerd aan de sterkte-zwakte-analyse en de ontwik-kelanalyse. Het richten op de taak wordt dan beduidend interessanter – en de aflei-dingen minder relevant.

onmogelijke dingen doen. Of die in ieder geval tot veel meer in staat zijn dan alle individuen afzonderlijk. Dit veld waarin een dergelijke groep zich bevindt, inspi-reerde tot het als team zelf ervaren van een dergelijke ‘zwerm’ of ‘school’.Elke training hebben we vooraf laten gaan door ‘de zwerm’ (zie filmpje op ‘You Tube’, zoekterm: zwerm of swarm): de voorste speler bepaalt de press, afstand naar medespelers blijft even groot, optimaal bezetten van de ruimte. Hierdoor kwamen de spelers in een bepaalde stemming, die hen als groep tot een geheel maakte. We wilden hen laten ervaren wat dat betekent

altijd het beste voorbeeld van hoe het moet zijn, moet voelen etc.

4b. Mentaal/tactisch: zwermgedragIn de natuur, maar ook in het dagelijkse (professionele) leven, zijn veel voor-beelden van groepen die ogenschijnlijk

Hockeyvisie4

December 2011

Mijn rol als coach is maat gevend

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam

Page 9: @NLzaalhockey artikel

official partners Koninklijke Nederlandse Hockey Bond

Hockeyvisie is een uitgave van de KNHB. © 2011 KNHB, Nieuwegein. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door printouts, kopieën, of op welke andere manier dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Per kwartaal verschijnen 6 artikelen van Hockeyvisie. Hockeyvisie is verkrijgbaar via de webshop van de KNHB. Kosten per artikel bedragen € 2,00 (excl. eenmalige transactiekosten à € 0,85).

Redactieraad: Carel van der Staak, Lutger Brenninkmeijer, Wim Kemps Coördinatie en teksten: KNHB, Woordwijf Vormgeving: KNHB

Fotografie: KNHB / Jimmy Wesel, Frank UijlenbroekContact: [email protected]

Graag dank ik Marieke Dijkstra en Rogier Fortanier voor hun essentiële inhoudelijke bijdrage aan dit proces. Zonder hen was deze ploeg niet gekomen waar ze is gekomen.

horen en zich presenteerde als een frisse en autonoom bewegende zwerm.

Op naar het Europees kampioenschap van 2012!

Probeerzodanigtetrainendatdeploegin staat is om de aandacht te houden daar waar die moet zijn. Maak spelers er bewust van dat ze uit hun taak (kun-nen) gaan en leer hen hoe ze weer terug bij hun taak kunnen komen. Mijn rol als coach is hierin echter wel maatgevend. Als ik in staat ben om ‘bij mijn taak te blijven’, dan zal dat voor hen ook bedui-dend makkelijker zijn…

We hebben een plek verworven in de wereldtop

ConclusieHet in dit artikel beschreven proces heeft geresulteerd in een zilveren medaille op het WK,datinfebruari2011inPoznanwerdgespeeld. Tijdens dit toernooi hebben we absoluut bewezen een plek te hebben ver-worven in de wereldtop. Daarbij kijk ik niet alleen naar het eindresultaat, maar zeker ook naar onze performance. Er stond een ploeg die in staat was om te voldoen aan de maatstaven van de Hollandse school. Een ploeg die bovendien een eigen geluid liet

Hockeyvisie4

December 2011

Kijkje in de keuken bij het Nederlands dameszaalteam