NL na 1945: Sober en spaarzaam

Na WO II was NL een chaos: Duitsers hadden alles kapotgemaakt of

geroofd. NL moest opnieuw herbouw worden:

wederopbouw. Tekort aan geld, voedsel en brandstof Wel hulp van VS, Marshallhulp. Vanaf jaren ‘50 enige economische groei.

Veel mensen hadden oneerlijk geld verdiend in de oorlog.

Zwarte handel in voedsel en brandstof. Verkopen van joodse bezittingen. = Oneerlijk geld Dit moet verdwijnen!

Alle Nederlanders moesten hun bankbiljetten inleveren bij de bank. (binnen 1 week)

Dat geld kwam op een rekening te staan, die werd geblokkeerd.

Staat ging uitzoeken hoe je aan dit geld was gekomen.

Om toch geld te hebben, kregen alle Nederlanders 10 gulden om voedsel te kunnen kopen.

Rest van geld was ongeldig.

We moesten veel gaan handelen met het buitenland

Je producten moeten dan goedkoop zijn Dus de regering besloot om de lonen

laag te houden. Ook de prijzen moesten laag blijven. Dus de overheid bepaalde tijdelijk de

lonen en prijzen

Overheid regelde lage lonen De bevolking ging hiermee akkoord. Mensen moesten sober leven; geen luxe Voor gezamenlijke afspraken: 1945: Stichting van de Arbeid. Werkgevers en werknemers gingen

overleggen. Dit is het harmoniemodel:

overheid

werknemers

werkgevers

Regelt sociale wetten zoals pensioen

Werken voor lage lonen, zonder staken

Betalen geld voor sociale wetten

Ging huizen bouwen Goedkope rijtjeshuizen

NL kreeg ook Marshallhulp, dus rond 1950:

Onze economie groeide!

Vanaf 1900: verzuiling Mensen hoorden bij een groep In NL: 4 groepen: Katholiek Protestants Socialistisch De rest/ neutraal.

Als je katholiek was: Je ging naar een katholieke schoolKatholieke voetbalverenigingKatholieke krantKatholieke radiozenderKatholieke vakbondKatholieke politieke partijKatholieke dokterKatholieke winkels

Zo ook voor protestanten en socialisten en de rest

Na komst van radio: Elke zuil kreeg eigen radiozender. Protestanten: NCRV (Nederlandse Christelijke Radio

Vereniging)

Katholieken: KRO (Katholieke Radio Omroep)

Socialisten: VARA (Vereeniging van Arbeiders Radio Amateurs)

Moderne protestanten: VPRO (Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep)

Rest: AVRO (Algemene Vereniging Radio Omroep)

Dit worden later ook de tv-zenders op Nederland 1,2 en 3

Politieke partijen moesten gaan samenwerken om Nederland weer op te bouwen.

Maar door bestaande verzuiling was dat lastig.

1951: eerste landelijke programma op TV. Iedereen was nieuwsgierig naar zo’n

“beeldbuis”.

Overheid wilde het gezin beschermen Ouders kregen toeslag: kinderbijslag. Gezinspolitiek: alles regelen voor het

gezin! (vooral confessionele partijen vonden

dit belangrijk) Vrouw ging niet werken, maar zorgde

voor de kinderen.

Er kwam wat meer welvaart. Er waren ook meer arbeiders nodig. Dus vrouwen konden ook gaan werken. Minder controle thuis Maar wel sociale controle op straat:

Iedereen kende elkaar Kerk, familie en vrienden controleerden

elkaar. Jongeren hielden zich aan de geldende Normen en waarden. Dit zijn ongeschreven regels in de

samenleving.

The end