Nijkerk Natuurlijk - IVNgroene woestijnen van weilanden met uitsluitend eiwitrijk Engels raaigras en...
32
Nij k erk N atuurlijk Kwartaalblad voor leden en donateurs van IVN Nijkerk Nummer 3 - 2017 Postbus 1082, 3860 BB Nijkerk Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid Afdeling Nijkerk Z o m e r 40 JAAR
Transcript of Nijkerk Natuurlijk - IVNgroene woestijnen van weilanden met uitsluitend eiwitrijk Engels raaigras en...
-
Nijkerk Natuurlijk Kwartaalblad voor leden en donateurs van IVN Nijkerk k k Nummer 3 - 2017
Postbus 1082, 3860 BB Nijkerk
Instituut voornatuureducatie en duurzaamheidAfdeling Nijkerk Afdeling Nijkerk
Zomer40 JAAR
-
2 Nijkerk
BestuurVoorzitter vacant [email protected]
Secretaris RienLoman 033–2461854 [email protected]
Penningmeester EllyKuijt 033–2572363 [email protected]
Bestuursleden ArievandenBerg 033–2461271 (Relatiebeheer) [email protected]
ColofonNijkerkNatuurlijkiseenuitgavevanIVN-afdelingNijkerk.Kopijenreactieskuntuuiterlijktot15augustusa.s.sturennaarJannyBosma,tel.033-2571249;[email protected](tekstzomogelijkinWordaanleverenenafbeeldingen losbijleverenalsJPGofTIFF).
Redactie:EgbertWoudenberg(coördinator)JannyBosmaArievandenBerg
Lay-out en productie:ReneaGrafisch,Nijkerk
Bezorging:BertinevandenBergHildaBlomTinyMeersmaRobinNellesteinMarionPetrieAnitadeRaadJaapSchaapMarinusvanTolBepVinkWilvanWinkoop
Foto op de voorkant: Sneeuwwitte vedermot (Pterophorus pentadactylus).Dezenachtvlinderheeftveerachtige,diepingesnedenvleugels.HoewelmicrovlinderheefthijinrusthoudingeenT-vormvan28à35mm.Hijvliegtvanmeitotseptemberenukuntheminuwtuinaantreffen.
Foto: Jan Bosma
-
3Nijkerk Natuurlijk
Nijkerk NatuurlijkJaargang 40; 2017 nr. 3 (Zomer)KwartaalbladvoorledenendonateursvanIVNNijkerk.
DeafdelingIVNNijkerkisopgerichtop14maart1977.Secretariaat: Postbus1082,3860BBNijkerk,[email protected]: NL32RABO0347864759t.n.v.IVNNijkerkLedenadministratie: HermanvanDasselaar,[email protected]: lid€20,00,donateur€15,00,huisgenootlid€10,00, jeugdlid€7,50encadeaulid€15,00perjaarWebsite: www.ivn.nl/afdeling/nijkerk
InhoudsopgaveVanuithetbestuur 5Programma3ekwartaal1978(Nijkerk Natuurlijk, nr. 3, 1978) 7Boomplantdag2017 8Tegenslagmetdebijenkwekerij 9Heidekoeien 9DePlantenwerkgroepwandeldehetOldenallerklompenpad 10Zomer(naarJac.P.Thijsse) 11Boekbespreking 12Welkomehelpende“groenehanden” 13Deaardster 14Programma 16Boerenwormkruid 19GroentjesopdeNatuurgidsenopleiding 20Honingbijen(Nijkerk Natuurlijk, nr. 2, 1982) 22Geldersewerkdag3maart2018 24Soccoendesperwer 26IVNZomerweek2017 28Zaterdag5augustusbijeninformatiemarktOogstfeest2017 29Natuuroudercursus 30Werkgroepen 31
IVNiseenlandelijkeorganisatiediemensenlokaalbijdenatuurbetrekt.Meerdan20.000ervarenvrijwilligersorganiserenjaarlijksmetveelpassieenkennistallozeexcursies,cursussen,wandelingenententoonstellingen.Zokomenveelmensenincontactmetdenatuur.Endatisnodig,wantIVNiservanovertuigddatkennisvannatuur,milieuenlandschapdebetrokkenheidvergroot.DooruwlidmaatschapondersteuntuIVNNijkerk.
-
4 Nijkerk
-
5Nijkerk Natuurlijk
Vanuit het bestuurVeertig jaar bestaat IVN Nijkerk. Veertig jaar bestaan is een mijlpaal, een jubileum, veertig jaar functioneren geeft een feest: blij dat we niet ten onder zijn gegaan door de veelheid van natuuraanbieders. We vieren het feest met een landschapsbusexcursie, met een jubileumboek ‘De Over-Veluwe’, een vernieuwde wervingsfolder en een dagje uit voor actieve leden. Een jubileum is ook een moment om bij stil te staan: een moment om na te denken over hoe het was, hoe het nu is en hoe het zou kunnen gaan worden.
Hoe het was. Wel,deoprichterswarenjongengedreven,liefhebbersvandenatuurensterkbewogenmetdenatuurinhuneigenomgeving.Zewarenbezorgdoverdetoenemendegrootschaligheidvandelandbouw:groterepercelen,hogereopbrengstenperhectare,diepereontwateringvandeakkersenveldenvanwegesteedsgroterelandbouwmachines,groterestallen,meerdierenperstal,meermest,meeruitstootvanschadelijkestoffen.DebezorgdheidresulteerdenietineenactiegroepmaarineenverenigingdiealsdoelheeftdebevolkingvanNijkerkkennistelatennemenvandenatuurenhetmilieu.Educatieisdaarvoorhettoverwoord.Indieveertigjaarzijnduizendenenduizendenvolwassenenenkinderenbereiktmetinformatieoverdenatuur.Erzijn
heelwatlezingenverzorgd,excursiesgehouden,lopend,perfiets,somsmetdeautoenzelfsmetdebus.Prachtigenatuurgebiedjeswerdenbezochtenzeldzameplantjesendierenontdekt.Enniettevergeten:tientallenledenhebbeneenbestuursfunctiegehad,sommigenwelmeerdanéén,velenzijncoördinatorvaneenwerkgroepgeweestenhebbeninhunbestejarenhetbesteaandevereniginggegeven.Datisookeenvanderedenendatereenveertigjarigjubileumgevierdkanworden.
Hoe het nu is.Vanlieverleewerdhetaantaldeelnemersaanlezingenenexcursiesminder,metuitschietersnaarbovenennaarbeneden,vooraldatlaatste.Ookinonzeverenigingontkwamenwenietaandevergrijzing.Opzichisdatnieterg,denatuurkennisvandeledenvermeerderdeenervaringiseengrootgoed,maardefysiekemogelijkhedennamenaf.Gecombineerdmetdeverminderdebelangstellingmoestensommigeactiviteitenbeëindigdworden.Deinstroomvanjongemensenisklein.Datkanbijnanietanders:demaatschappelijkedrukisgrootenvrijetijdisschaars:gezin,hypotheek,eenbaanofjuistniet,beidepartnerswerken,kinderenmoetenmethalenenbrengennaarsport,muziekles,paardrijden.Endetvgeefteenrijkaanbodvanspectaculairenatuurfilms:waaromzoujenaarbuitengaan,naareenverarmdenatuur?Want
-
6 Nijkerk
waternstigis:debiodiversiteitis,vergelekenmetveertigjaargeleden,dramatischteruggelopen:mindersoortenenminderexemplarenvaneensoort,zowelvanplantenalsvanvogels,alsvanvlinders,alsvanbijenalsvan…Datmaaktdathetvertellenoverdenatuursteedsookeennegatievekantheeftendatisjammer.DeaandachtvannatuureducatieisdanookaanhetverschuivennaarmeeraandachtvoordevierlandschapstypenrondomNijkerk.Wantnogsteedszijndeeconomischebelangenvandeagrarischeindustriedominantendattenkostevandebiodiversiteit:nogsteedszijndegroenewoestijnenvanweilandenmetuitsluitendeiwitrijkEngelsraaigrasendeveelheidaaneveneensmonotonemaïsveldenoverheersend.Geenkruiden,geeninsectenengeenvogels.Natuurliefhebbersvindenditeendrama.
Hoe het zou kunnen worden.Erzijnhoopvolletekenenvanherstel:indepolderArkemheendoorvrijwilligeruilverkavelingtenbehoevevandeweidevogelsenopAppeldoorhetscheppenvannieuwenatuurenhetnatuurvriendelijkboerendoordeagrariërsonderleidingvandegrootgrondbezitter
familieVanBeuningen.Wanthetherstelvandelandschappenbetekentdatdebiodiversiteitkanherstellen.ZondereenactiegroeptewordenmagIVNNijkerkmetmeernadrukaandachtvragenvoorhandhavingenherstelvandevierlandschapstypenrondomNijkerk.Alsdelandschappenhersteldworden,komenermeerkruiden,meerinsecten,meervlinders,meervogels.DangenietendeNijkerkersmeervanhunomgeving,komendetoeristenenrecreantendeomgevingvanNijkerkbewonderenenwordthetwelvaartmetwelzijn.DanvaltervoorIVNNijkerkveeleducatieteverzorgenomdathetzogeweldigisoverdenatuurtevertellen.
Arie van den Berg
-
7Nijkerk Natuurlijk
PROGRAMMA 3E KWARTAAL 1978(Nijkerk Natuurlijk, nr. 3, 1978)
-
8 Nijkerk
De boomplantdag werd deze keer gehouden op 15 maart.Het thema was: “Bomen verbinden”.De plantplaats bevond zich achter de Jan Fossenstraat. De leerlingen van groep 7 (28 kinderen) van de Oranje-Nassauschool waren uitgenodigd om te komen planten. Ook enkele leerlingen van het Groenhorstcollege waren uitgenodigd. Zij hielpen mee en gaven advies aan de kinderen.Beide groepen waren erg enthousiast.
Eerstwerdende4vlaggengehesendooreenaantalleerlingen.DaarnahieldwethouderNadyaAboyaakoubeenpraatjevoordekinderen.
NadyawasdevervangervanwethouderW.vanVeelen,diezichnietvrijkonmaken.HetverhaalvanNadyawerdeengeweldigverhaal.Dekinderenluisterdenernaarmetvolleaandacht.
ToenNadyazeidatzekondengaanplanten,vlogendekinderenopdescheppenafengingenmetveelplezieraandeslag.Destruikenenplantendiegeplantwerdenwaren:hortensia,nandina,hypericum,hibiscus,prunuslaurocerasus,photinia,mahoniaenbuddleia.OokNadyahielpmeemetplanten.Zevondhetheelgewoonommeetedoen.Geweldig!Toendekinderenophetpuntstondenomweernaarschoolterugtegaan,kregenzeeenfrisdrankjeenwatlekkersenooknogeenstappenmeter.
Mededoordefijnehulpvandewethouder,deleraarHarryenzijnscholierenvanhetGroenhorstcollege,deleerkrachtvandeOranje-NassauschoolenniettevergetendemensenvandegroenvoorzieningvandegemeenteNijkerk,haddenweeengeweldigeboomplantdag,diewenietsnelzullenvergeten.
Namens de werkgroep BoomplantdagJan Smits
Boomplantdag 2017
-
9Nijkerk Natuurlijk
Inmijntuinhadikeenschijfesdoorn-houtmetgeboordegatengeplaatst,waarineenpopulatievantientallenmetselbijenwasgehuisvest.Beginaprilwasdepopulatienoggezondenactief,maareenmaandlaterontdekteikdatveelvandemetselbijenbedektwarenmeteendikkelaagmijteneneenenkelebladluis.Opsommigemetselbijenzatenzoveelmijtendatzijnietmeerkondenvliegenenzelfsnietmeerophunpotenkondenblijvenstaan.Hopelijklatendemijtendereedsgelegdeeitjesenhetstuifmeelmetrust,wantanderszijnervolgendjaargeenmetselbijenactiefbijdebestuivingvandefruitbomeninmijntuin.
Gijs Moesbergen
HEIDEKOEIENZelfhadikernognooitvangehoord,welvanheideschapenenookvanheidekikkersenheidevlinders,zelfsvanheidelibellenenheidesprinkha-nen,maarnietvanheidekoeien.TochgrazendezebijzondereenzeldzamekoeieninNederland,enwelinOver-ijssel,oplandgoedHetLankheetinHaaksbergen.HetLankheetisdeschakeltussenhetBuurserzandenhetWitteVeen(vanNatuurmonumenten)enhetHaaksbergerveen(vanStaats-bosbeheer).
Deheidekoeienkunnenlevenopschralegrond,eenplukhei,eenver-dordboompje,echtgeenmalsen
sappiggras!Dezebeestenwordennuingezetomopenzandplekkentussendeoorspronkelijkeheideteverwezen-lijken.DeheidekoeienkwamenindeMid-deleeuwenvakervoorinNederlandenvoorkleinekeuterboereninhetoostenvanhetlandwarenhetgemak-kelijkebeesten,geenomkijkennaar!OorspronkelijkisheteenDeensrasendezekleinekuddekomtdaarookvan-daan,eenstierendriekoeien,waarvanééndrachtig.Natuurlijkhooptmenopmeerkalveren,wantStaatsbosbeheerenNatuurmonumentenwilleneengrotergebiedlatenbegrazen,zodatermeerdiversiteitkomt.
Anneke Oudejans
Tegenslag met de bijenkwekerij
-
10 Nijkerk
De Plantenwerkgroep wandelde het Oldenaller klompenpad
Vanafdeschaapskooiliepenwij,Gerard,RobinenMarijke,op10meihetOldenallerklompenpad.Gerardkwamonsverrassenmet2plukjesMuizenstaart,eenzeldzaam,prachtiggroenplantje,gevondenachterLuxool.Jekuntditplantjevindenbijdeingangvanweilanden,waardegrondvertraptisdoorvee.OokhadhijnogdeGekniktevossenstaartmeegebracht,terwijlwelaternogdeGrotevossenstaartzoudenvinden.Vanafdeschaapskooizijnwehetweilandingelopenenhebbenzohetpadgevolgdtotenmetdeessen/elzenhoutwal.Langshetpaddatdaardoorheenlooptzagenweveelbosanemoon,veelruigeveldbies,hengelenooksalomonszegelendalkruid.DaarzijnweweerteruggekeerdenzohebbenwehetmooistedeelvanhetOldenallerpadverkend.
Devolgendeplantenzijndooronsgevonden,opvolgordevanverschijnen:
Wezullenzekernogplantennietopgemerkthebben,ofnietopgeschreven,omdatzemisschientegewoonzijnofonsnietbijzonderzijnopgevallen.Welopenomde14dagenopwoensdagavondenstartenom19.00uurtotdeschemer.Op21junigaanwewandeleneninventariserenaandeWoudweg.Op5juliinventariserenweplantenrondomdepoelvoorbijdestalvanLozemanoplandgoedHellenop23augustusgaanweweerwandeleneninventariseren.Wijnodigeniedereenuitdiebelangstellingheeftvoorplanten,ommeetelopenopdezeinteressantewoensdagavonden.Ubentvanhartewelkom.
Namens de Plantenwerkgroep,Marijke Langhorst
•Grotemuur •Moerasspirea •Veldzuring•Kruipendeboterbloem •Scherpeboterbloem •Pinksterbloem•Hondsdraf •Paarsedovenetel •Wittedovenetel•Dagkoekoeksbloem •Hop •Braam•Kleefkruid •Engelwortel •Liesgras•Lisdodde •Penningkruid (gootje overlangs blad)•Blaartrekkendeboterbloem •Kleineklaver •Valeriaan•Fluitenkruid •Salomonszegel •Gewonehoornbloem•Ridderzuring •Kleineveldkers •Grotevossenstaart•Reukgras •Gewoneveldbies •Rodeklaver•Roodzwenkgras •Moerasrolklaver •Witbol•Tijmereprijs (holle stengel) •Hengel•Ruigeveldbies •Dalkruid •Bosveldkers (zeldzaam in Gelderland)
-
11Nijkerk Natuurlijk
Zomer naar Jac. P. Thijsse
Vergeet-Mij-Niet Ooievaarsbek
Malva Weegbree
-
12 Nijkerk
BoekbesprekingEerste boekHetafgelopenkwar-taalhadikdegele-genheideenboekvanbijna400pagina’stelezenovereenna-tuurfenomeendatpassindsongeveer200jaarbegrepenwordt.DetitelluidtHetGETIJendeonder-titel:Wijsheidenwetenschapvanebenvloed.Meteenregistervan15bladzijdenkleinelettertjesisheteenwerkdatbijdenatuurliefhebberdienooitgenoegkrijgtvaninformatie,nietindeboekenkastmagontbreken.Hetdoornemenvandeverklarendewoordenlijstisaleenkennisverrij-kendfeestje.Hetisfenomenaalhoedeschrijver,HughAldersey-Williams,tientallenonderwerpeninverbandbrengtmethetlangonbegrepenmys-terievanhoogenlaagwater,spring-vloeden,doodtij,vloedbrandingen,wadden-endiepzeeendefrequentiesvangolven.Geenaanverwantonder-werpwordtvergeten.Geschiedenis,schilderkunst,dichtkunst,ontdek-kingsreizen,handelenhandelsroutes,oorlogeninvasielandingen,alleskrijgtaandacht.Uiteraardwordtermeldinggemaaktvandierendieopuiterstvernuftigewijzegebruikma-kenvanebenvloedomvoornage-slachttezorgen.Ookhetgeofysischprocesvandezeespiegelstijgingendegevolgendaarvanwordtbesprokenentoegelichtopfilosofischewijze.Voordezwart-witafbeeldingenhoeftuhetboeknietaanteschaffen,wel
voordeveelheidaaninformatiedieopeenprettigleesbaremanierwordtgepresenteerd.Uitgeverij De Bezige Bij; gebonden; ISBN 978 90 234 3577 8; de prijs is € 29,99.
Tweede boek‘Waaromspreeuwenbloemenplukkenentrillendemuizenslimmerzijn’isnietalleeneenleuke-na-tuurverhaaltjes-boekmaargeeftweten-schappelijkeach-tergrondinformatieoveruiteenlopendeonderwerpen,waarbijdeovereenkomsttussenmensendieropaanvaardbaremanierwordtbetrokken.MonicaWesselingiseringeslaagdin19hoofdstukjesenruim100bladzijdendiverseonder-zoekenvanbio-,eco-enneurobio-logenvandeUniversiteitvanGro-ningenvoorhetvoetlichttebrengen.Hetvergrootdeverbazingoverdecomplexiteitvandescheppingenstimuleertdewaarderingvoorweten-schappelijkonderzoek.Hetlaatziendatwe,redenerendvanuitdeevolu-tie,verkunnenkomenmetverklarin-genmaardaternogveel,heelveelonbeantwoordevragenzijn.Opmaak,vormgevingenillustratieshebbenklasse.Eenpaperbackomcadeautegeven,maareerstzelftelezen.Kosmos Uitgevers; ISBN 9 789021 563497; prijs € 12,99.
Arie van den Berg
-
13Nijkerk Natuurlijk
Opzaterdag15oktober2016reedinSpakenburghetIVN-busje Landschapsbeheervoor,omhetbuurttuintjeaandeVivaldiweg/Bachlaanwinterklaartemaken.
Hetdrietal:RienLoman,RobinNellesteinenArjanvanSlootenwerdmetblijdschapontvangenengingsnelaandeslag.
Hetresultaatmochterzijn!Erwerddrastischgesnoeidenveelonkruidwerdverwijderd.Naafloopwashetweerduidelijkteziendat“deskundigegroenehanden”hetbuurttuintje–datookdoorleerlingenvaneennabijgelegenbasisschoolzonuendanals“buitenklaslokaal”gebruiktwordt–haddenaangepakt.
Tweegastvrijebuurtbewoonsterszorgdentweemaaltussendoorvoor
dekoffie.Hetwasprachtigweerenhetgezelligehofjestraaldediemorgenveelactieenvrolijkheiduit.
Inmiddelszijnookdelentebollenindegrondgestoptenwordternunagedachtoverdevieringvanhet10-jarigbestaanvandebuurttuin,waarweditjaaraandachtaanwillengeven.
Mededankzijdejaarlijksesteunvandehulptroepenuithet“Het Nijkerkse IVN”bestaatditvogel-envlindervriendelijketuintje(inhetvoorjaarvan2006doorRienLomanontworpen)nogsteedsengeeftsfeerengezelligheidaanhetomliggendehofje.
Almetal:natienjaarbesteenkleinIVN-tuinfeestjewaard,dachtikzo!
Jantina Strating
WELKOME HELPENDE “GROENE HANDEN”
-
14 Nijkerk
Een bijzondere paddenstoel voor mijn huis: Geastrum triplex, een aardsterInEuropakomenongeveer30soortenaardsterrenvoor.Hetzijnechtejuweeltjes.DepaddenstoelopdefotoiswaarschijnlijkGeastrumtriplex.Dezekomtvoorinkleinekoloniesophumusrijkeplekkenenindeschaduwvanbomenenstruiken.Voormijnhuisiseenstrookgrondvandegemeente.Hieringroeienstruiken.Debladerenvandeelzen,diedaareveneensgroeien,gooiiktussendestruikenzodatzedaarcomposteren.Almetalishetweleenkubiekemetercompostperjaar.Enziedaar,hetheeftsucces.Ergroeit,aljarenlang,eenkleinekolonieaardsterren,dankzijdecompost.Zegroeientotlaatinhetjaar.Toenikdebladerenonderdestruikenwegharkte,kwamenzetevoorschijn.Helaassneuveldeerééntijdenshetharken.Hetvoordeelhiervanisechterdatditexemplaargebruiktkonwordenomdeonderkanttefotograferen.
Deze aardster bestaat uit drie delen, vandaar de naam triplex, (tri betekent drie)1. hetuivormigevruchtlichaamdatmiljoenensporenbevat,
2. dekraag,diedevormheeftvaneenstermetgemiddeldzespunten,
3. debasis,dieheellosjesaandebodemverankerdzitdoormiddelvanhetmycelium.
Dusompaddenstoelenindetuintelatengroeien:allesaandoodmateriaalcomposteren.
Tekst en foto’s: Leendert de Boer
De aardster
Deze aardster groeit het liefst op humusrijke grond en in de schaduw.
De onderkant van de aardster.
-
15Nijkerk Natuurlijk
Welkom bij Albert Heijn Nijkerk.
De hele week geopend:Maandag t/m zaterdag: 8.00 - 21.00 uur.
Zondag: 10.00 - 19.00 uur.Gewoon bij Albert Heijn Nijkerk.
Albert Heijn, Frieswijkstraat 72, Nijkerk.
-
Inst
ituut
voor
nat
uure
duca
tie e
n du
urza
amhe
id
Prog
ram
ma
3e k
war
taal
201
7
Dat
um
Act
ivite
it Ti
jd
Star
tloca
tie
Gid
sen
di.20juni
LezingInvasieve
20.00u.-22.00u.
WijkgebouwgemeenteBestuur
Exoten
Nijkerk,Blekkerserf4
wo.21juni
Plantenwerkgroep*
19.00u.-21.00u.
NS-StationNijkerk
ArjanKalee
inventarisatie
Woudweg
van1tot31juli
ExpositieIVN
vooropeningstijdenMuseumNijkerk
Bestuur
ziewebsiteMuseumVenestraat16
wo.5juli
Plantenwerkgroep*
19.00u.-21.00u.
NS-StationNijkerk
ArjanKalee
inventarisatie
PaddenpoelDonkereSteeg
za.15juli
Vogelinventarisatie
09.00u.-10.00u.
DeltaSchuitenbeekbij
HannekeBronhorst
PutterStoomgemaal
za.19augustus
Vogelinventarisatie
09.00u.-10.00u.
DeltaSchuitenbeekbij
HannekeBronkhorst
PutterStoomgemaal
wo.23augustusPlantenwerkgroep*
19.00u.-21.00u.
NS-StationNijkerk
ArjanKalee
inventarisatieZeedijk
Arkemheenpolder
za.16september
Vogelinventarisatie
09.00u.-10.00u.
DeltaSchuitenbeekbij
HannekeBronkhorst
PutterStoomgemaal
wo.20septemberPaddenstoelenexcursie
13.30uur
Vertrek13.15uur
KNNV
Leuvenumsebos
Ermelo/Harderwijk.
Locatie:Parkeerplaats
beginPoolseweg,vlakbij
hetRodeKoper
za.23september
Zoutwatervogel-
ziewebsiteKNNV
Vertrek07.45uur
KNNV
dagexcursie**
ErmeloParkeerplaats
Tholen
hoekGroeneweg/Staalweg
ziewebsiteKNNV
-
Dat
um
Act
ivite
it Ti
jd
Star
tloca
tie
Gid
sen
di.20juni
LezingInvasieve
20.00u.-22.00u.
WijkgebouwgemeenteBestuur
Exoten
Nijkerk,Blekkerserf4
wo.21juni
Plantenwerkgroep*
19.00u.-21.00u.
NS-StationNijkerk
ArjanKalee
inventarisatie
Woudweg
van1tot31juli
ExpositieIVN
vooropeningstijdenMuseumNijkerk
Bestuur
ziewebsiteMuseumVenestraat16
wo.5juli
Plantenwerkgroep*
19.00u.-21.00u.
NS-StationNijkerk
ArjanKalee
inventarisatie
PaddenpoelDonkereSteeg
za.15juli
Vogelinventarisatie
09.00u.-10.00u.
DeltaSchuitenbeekbij
HannekeBronhorst
PutterStoomgemaal
za.19augustus
Vogelinventarisatie
09.00u.-10.00u.
DeltaSchuitenbeekbij
HannekeBronkhorst
PutterStoomgemaal
wo.23augustusPlantenwerkgroep*
19.00u.-21.00u.
NS-StationNijkerk
ArjanKalee
inventarisatieZeedijk
Arkemheenpolder
za.16september
Vogelinventarisatie
09.00u.-10.00u.
DeltaSchuitenbeekbij
HannekeBronkhorst
PutterStoomgemaal
wo.20septemberPaddenstoelenexcursie
13.30uur
Vertrek13.15uur
KNNV
Leuvenumsebos
Ermelo/Harderwijk.
Locatie:Parkeerplaats
beginPoolseweg,vlakbij
hetRodeKoper
za.23september
Zoutwatervogel-
ziewebsiteKNNV
Vertrek07.45uur
KNNV
dagexcursie**
ErmeloParkeerplaats
Tholen
hoekGroeneweg/Staalweg
ziewebsiteKNNV
*Aan
mel
den
bij p
lant
enw
erkg
roep
@ivn
-nijk
erk.
nl**
Opg
ave v
erpl
icht
,opg
even
tot u
iterli
jk 21
sept
embe
r bij
jmfo
ndse
@gm
ail.c
om
Ditprogrammaisondervoorbehoud.Zieookdewebsite,w
ww.ivn.nl/afdeling/nijkerk
endem
aandelijkseNieuwsbrief.Volgookdeplaatselijkebladenendekabelkrant.
Voormeerinformatie:[email protected]
-
18 Nijkerk
Je kunt overal tanken maar sparen voor IVN Nijkerk doe je alléén bij
Bij iedere liter brandstof wordt 2 cent gereserveerdvoor de natuurvereniging IVN.
GEWOON DOEN
-
19Nijkerk Natuurlijk
BOERENWORMKRUIDIedervoorjaarishetweerhetzelfde:danmoetikdeplantengidsdoorbladereneniederenaamopnieuwtotmenemen,bladzijnabladzij,alsofdewinterinmijnhoofdallenamenvandeeenjarigen,detweejarigenendevasteplantenheeftbevrorenenuitgewist.Gelukkigisersteedshetohja,maardanmoetendebijzonderhedennogkomen.Kortom,hetiseigenlijkiederjaareenontdekkingstochtendatisdanweerleuk.Zokwamikhetboerenwormkruidtegen,eenmooieplantdieikmakkelijkherken.Eenmooieplant?Alsoferlelijkeplantenzijn!Hoewel,denaamisechtnietmooi,zelfsinhetLatijnniet,TanacetumVulgare.Deplantisdusalgemeenmaarhetwoordtanacetumblijktmoeilijkteverklarentezijn.Mendenktaantanaos,langdurend,omdatdebloemennietsnelverwelkenendearomatischegeurnietspoedigverdwijnt.Ofjediegeurprettigvindtiseenkwestievansmaak.Oké,maardeNederlandsenaamdoetdebloemrecht:vroegerwerddeplantdoordeboerengebruiktommadenenlintwormeninmensendiertebestrijden.
Deplantiseencomposietmaarheeftgeenlintbloemen,alleenbuisbloemen.Hijbloeitlaatindezomertotindeherfstmetgelebloemhoofdjesalsknoopjesvooreendamesbloes.Inverschillendedelenvanonslandwordtdeplantookverschillendgenoemd;goudenknoopjes,kroetmes,reinevaarenwormkruid.
Arie van den Berg
-
20 Nijkerk
Opdonderdagavond12januari2017beginnenwemet29medecursistenaandeanderhalfjaardurendeNatuurgidsenopleiding.DitisdeintensiefsteopleidingdiejebinnenhetIVNkuntvolgen.Deopleidingbestaatuit31lesavondenen23excursies.Daarnaastbestedenwedenodigeurenaanzelfstudieengroepsopdrachten.AlswedezeopleidingmetgoedgevolgafrondenzijnwelandelijkerkendeIVN-Natuurgidsen.Webezittendanvoldoendekennisenvaardighedenomanderenenthousiasttemakenvoordenatuur.Inmiddelszijnwetweemaandenbezigendevaartzitergoedin.Wij,RobinNellesteinenIngeborgSteijlen,pratenumetplezierbij.
Een heerlijke thuisbasisWevolgenonzelesseninhetGroeneHuisopLandgoedSchothorstinAmersfoort.Sinds2016isdithetnieuweonderkomenvanhetCNME.GroeneverenigingenzoalshetIVNmogenerookgebruikvanmaken.Hetgebouwisvolledigvanhouteneenkunstwerkopzich.Delokalenzijnlichtenruim.Audiovisueleapparatuurenbenodigdematerialenzoalso.a.loepjes,mesjes,snijplankjesenbinoculairszijnallemaalvoorhanden.HetuitzichtopdeweilandenenbomenvanLandgoedSchothorstismagnifiek.Wijkomenergraag.
Een goed begin is het halve werkAanvankelijkdraaitallesomkennismaking.Devoorzittersvan
IVNAmersfoortenNijkerkstellenzichvoorenwensenonsveelplezierensucces.Alledocentenvertellenietsoverzichzelfenhunrelatiemetdenatuur.Daarnalopenwijkriskrasdoorhetlokaalterwijlwevogelgeluidenmaken.Zozoekenweeersteengroepjedezelfde‘vogels’enlatereengroepjeverschillende‘vogels’ommeetepraten.Verdermakenwewoordelooseenrijnaarleeftijd.Weblijkentussende40en70jaaroudtezijn.Doordeontwapenendespelvormenbeginnenwesteedsmeernamenteonthoudenenoverelkaartewetentekomen.Degoedesfeerisweldadig.DitisbelangrijkwantsamenwerkenenelkaarinspirerenvormenbelangrijkeonderdelenvanhetIVNgedachtegoed.Debasisisgelegd.
Passies wijzen de wegHetuitgangspuntvandezeopleidingishetontdekkenvanonzepassies.Doordiedingentedoenwaarwegoedinzijnendieweleukvindengaatderestvanzelf.Zokunnenwe
Groentjes op de Natuurgidsenopleiding
Foto: Ger Barbiers.
-
21Nijkerk Natuurlijk
erookachterkomenwatwenadeopleidingwillendoen.Bijvoorbeeld:wandelingenleiden,ouderenvaneenstukjenatuurlatengenieten,cursussenorganiserenofscholenondersteunen.Velenvanonshebbennoggeenidee.Gelukkigbiedtdeopleidingonseenheelscalaaanmogelijkhedenomvanallesuitteproberenenteontdekken.
Soepele samenwerkingWemakeneencollageoverdevaardighedenwaarovereengoedenatuurgidsmoetbeschikken.Wewerkeningroepjesvanvieràvijfpersonenenhebbenereenkwartierdetijdvoor.Iedergroepjekrijgteenstapeltijdschriften,scharenenstiften.Weoverleggen,knippen,plakkenentekenenerenthousiastoplos.Hetresultaatmagerzijn.Zekergezienhetfeitdatwijelkaaropdatmomentnogmaareenhalvedagkennen.
Leren van en met elkaarGedurendedeheleopleidingvullenwevoorelkaargroentjesin.EengroentjeiseengroenA5-je.Hieropnoterenwetopsentips.Topsgevenaanwaarmeeweopdegoedewegzijn.Tipsgevenaanwaarmeeweonszelfnogkunnenverbeteren.Groentjeszijnleerzamekadootjes:leukomtegevenenomteontvangen.
Een excursie in de sneeuwOndankshetwinterseweerkomenvelenvanonsopdefietsnaardeKorteDuinenvoordebodemexcursie.Hetbegintsteedshardertesneeuwen.We
zijnzoleergierigdatwebijdeeersteboringbijnabovenophetboorgatstaanomallesgoedtekunnenzien.Alsonzegidsnaeenaantalboringeneenbegroeidewaloplooptontstaaterhilariteit.Betrefthethiereensanitairestop?Neehoor,wemogenmeelopen.Hetiseenwaldiedevroegerebewonersopgeworpenhebbenomzichzelftebeschermentegenhetstuivendezand.Daarnalopenwenaarhetsprookjesachtige,besneeuwdestuifzand.Wemoetendiepborenombijhetgrondwatertekomen.Eenklusjewaarjehetlekkerwarmvankrijgt.Sommigenkunnenhetnietlatenomevenwatsneeuwballentegooien.NahetlaatstewoordvanonzegidsverrasteenmedecursistonsmeteenKruukjeSoesterEngh.Wewarmenonsallemaalaaneennipjekruidenbitter.Daarnawandelenwegezamenlijkterug.EenaantalvanonsdrinktinrestaurantdeKorteDuinennogeenkopjekoffieofbekerwarmechocolademelkmetslagroom.Wegenietengezellignaentrakterenonzegids.Wateenheerlijkeochtendisdit…enwehebbenernog22inhetverschiet.Alsdatgeenmooivooruitzichtis!
Robin Nellestein en Ingeborg Steijlen
-
22 Nijkerk
HONINGBIJEN(Nijkerk Natuurlijk, nr. 2, 1982)
-
23Nijkerk Natuurlijk
-
24 Nijkerk
De jaarlijkse Gelderse Werkdag van Stichting Landschapsbeheer Gelderland (SLG) is een inspiratie-dag voor alle vrijwilligers die actief zijn binnen landschaps-werkgroepen in Gelderland.
DewerkgroepLandschapsbeheervanIVNNijkerkisinoverlegmetSLGomtekijkenofdezedagin2018indeomgevingvanNijkerkgehoudenkanworden.Hetzoudaarmeevoordezewerkgroepmeteeneenmooieafsluitingzijnvanhet40-jariglustrumvanIVNNijkerk.
Wat houdt zo’n dag in?Vanderuim8000landschaps-vrijwilligersinGelderlandnemendoorgaanscirca200mensendeelaandezedag.Deelnemerskomenuitallehoekenvanonzeprovincie,vanZaltbommeltotvoorbijDoetinchem.
’sOchtendswordtverzameldopeencentralelocatie.Bijbinnenkomstkaniedereenkiezenwelkeactiviteitendiegeneindeochtendendemiddagwildoen.Naeenkopjekoffieeneenkorteinleidingvertrektiedereenlopend,fietsendofmetdeautorichtingeenwerk-ofexcursielocatie.WewilleniniedergevalaandeslagophetVogeleilandenopdeKruishaarseberg,maarhopenerookopdatweeenpaarklompenpadenenboomgaardenaandemogelijkewerklocatiestoekunnenvoegen.Endaterprachtigeenboeiendeexcursiesgehoudenkunnenwordenindeomgevingisiniedergevaleenzekerheid.Tussendemiddagisereenuitgebreidelunchmeteenformeel/feestelijkonderdeel.Hetisimmersdeenigekeerinhetjaardatervanuitvrijwelallewerkgroepen
vertegenwoordigersbijelkaarzijn.Nadelunchvertrektiedereennaareenvolgendelocatie,omeindvandemiddagmoe,maarvoldaan,weerterugtekomenvooreenafsluitendeborrel.
Rol SLG en werkgroepenSLGondersteuntdeorganisatievandezedag.AanmeldingvandeelnemersgaatviadeSLG-website;catering,
Gelderse werkdag 3 maart 2018
Kruishaarse berg, houtskooltekening van Heleen Bijvank.
-
25Nijkerk Natuurlijk
fietsen,extragereedschap,etc.wordtdoorhengeregeld.
Taakvandelokalewerkgroepenisvooralhetorganiseren,voorbereidenenbegeleidenvandelocatiestijdensdewerkdag.Hethangtnatuurlijkeenbeetjeafvanhetaantalmensendattegelijkertijdopéénlocatieaandeslagkan,maarglobaalzijnertienwerklocatiesentienexcursielocatiesnodig.SLGregeltfietsen,naardeverderafgelegenlocatiesgaandedeelnemersmetdeauto,waarbijdedeelnemerszoveelmogelijkproberentecarpoolen.Daarnaastregeltdelokalewerkgroepdecentralelocatie.
Omdatdebegeleidingopzoveellocatiestegelijkertijdbehoorlijk
veelmankrachtvergtwildeIVN-werkgroepLandschapsbeheerditgraagdoeninsamenwerkingmetdeanderelandschapswerkgroepenindeomgeving,enanderewerkgroepenvanIVNNijkerk.Opdiemanierkunnenwemetz’nalleneengevarieerdaanbodvanlocatiesenactiviteitenverzorgenenzosamenditmooiegebiedgoedopdekaartzetten.WehebbenaltoezeggingenvanondermeerdelandschapswerkgroepenAppel,enGervenenHell.MochtiemandvanuitzijnofhaarwerkgroepvanIVNNijkerknogeenleukideehebbenvooreenactiviteitvoordezedag,danhorenwedatgraag!
Sandra Plette / Rien LomanWerkgroep Landschapsbeheer
-
26 Nijkerk
We hadden een teckel. Het was de mooiste teckel ter wereld, vonden wij. Hij had glanzend bruin golvend haar, behalve midden op zijn rug, daar was zijn haar zwart.
EigenwijsHetwaseenrashond.Hijwasvanadel.ZijnofficiëlenaamwasGregorvanhetGoudpark,maarwijnoemdenhemomonnaspeurlijkeredenenSocco.Alshetmaarhéélietsregende,hoordehijdedruppelstikkenophetdakvandeserrewaarhijzijnvrijetijddoorbracht.Hijwildedan
nietuitgelatenworden.Alsikderiemaanzijnhalsbandvastmaakte,ginghijopzijnzijliggen.Soccoopvierpotenkrijgenlukteniet.Danmaarnaarbuitendragenenhemnahonderdmeteropdegrondzetten.Ogenblikkelijkginghijdanopzijnzijliggen,ookalwashetmiddenineenplas.Aanderiemhemvoorttrekkenhielpniet,hijlietzichgewoonvoortslepen.Danmaarweernaarhuisdragen.Hetrisicowasdanweldathijzijnpootomhoogzoudoentegendehoekvandekeukenmuur.
HumorJekonSoccovoorallesuitmaken.Hijwerdnooitkwaad.Alsikhembijvoorbeeldstampvoetendenschreeuwenduitmaaktevoordelelijksteengoorstestinkhondvandewereldkwamhijblijkwispelendnaarmetoe.Hijbegreepdatikjuisthettegengesteldebedoelde.Hijwistook
Socco en de sperwer
Een mannetjessperwer heeft een mus te pakken gekregen. Vanuit een hinderlaag bespiedt hij zijn prooi en slaat dan razendsnel toe. Een vrouwtjessperwer is groter en kan grotere prooien grijpen, zoals een Turkse tortel of een enkele keer een houtduif. Sperwers komen voor tot midden in de stad. Hun prooien vinden ze bij voederplekken voor zangvogels. Sperwers bespieden hun prooi ook vanuit de lucht. Als zangvogels het vliegbeeld van een sperwer of torenvalk zien, dat is een korte hals en kop en een lange staart, vliegen ze snel in de dekking. Dat zijn meestal groenblijvende struiken zoals klimop en hulst. Ze houden zich muisstil.
De sperwer plukt en eet zijn prooi. Onder-tussen houdt hij de omgeving goed in de gaten. Bij onraad pakt hij zijn prooi in de klauwen en vliegt daarmee naar een veilige plek.
-
27Nijkerk Natuurlijk
dathijaltijdnazo’nscheldkanonnadeeenstukjeworstkreeg.
ReïncarnatieAlsreïncarnatiebestaat,wiliklaterterugkomenindegedaantevanonzehondSoccoenwelbijdezelfdefamilie.Datbetekenteenonbezorgdleven.Deheledagslapenineenmandmetwollenbekledingopeenverwarmdevloer.Etenendrinkenoptijdendeheerlijkstehapjesalsdankvoordegeleverdeprestatiesnahetuitlaten.Lekkerindezonsoezenennaardevogeltjeskijkendiedeheledaghetvoederhuisjeopeenmeterafstandvanhetraambezoeken.Eengoedhondenleven.
Niets is hier blijvendMijnmoederzeiheelvaak:nietsishierblijvend.Ikwisttoennognietdatditvoorallesgold.Ookvoordezonenanderesterreninhetfirmament.Alsdebrandstofopis,hetgeenvele
miljardenjarenkanduren,sterft(eentermvankosmologen)zo’nhemellichaam.Hetlevenvaneenmensiseindig,ookdatvaneenhond.OokdatvanSocco.Hijraakteverlamd.Zijnvitaleorganengavenhetop.Erwasgeenhoopopherstel.DedierenartsadviseerdeonsSoccointelatenslapen.Wijbegrependatzijditnietletterlijkbedoelde.Waarmoethetgebeuren,indekliniekofinhethuisvandebaas,vroegzij.Bijonsthuis,stameldenwij.Dehelefamiliewerdopgeroepen.Metzijntienenzatenweindeserre.Dedierenartshadeenassistentemeegebracht.Soccokreegeensterkslaapmiddeltoegediend.Toenhijdiepinslaapviel,volgdeeeninjectiewaardoordehartspierverlamdraakte.
De sperwerToenweallenstilopheteindevanSoccozatentewachten,hoordenweopeenseenhardeklap.Eenmuswasinpaniektegenderuitgevlogen.Opdatmomentwerdhijdooreensperwergepakt.Musensperwervielenopdegrondendirectdaaropvloogdesperwerwegmetdemusinzijnklauwen.Dehelefamilieendedierenartsenhaarassistentezagenhetgebeuren.Hetwasevenheelstil.Toensprakonskleinkindvanbijnatwaalfdewoordendiewenooitmeerzullenvergeten:daargaatdegeestvanSoc……
Tekst en foto’s: Leendert de Boer
Deze houtduif heeft zijn veren uitgezet. Hij is volkomen ontspannen. Zodra hij het silhouet van een sperwer ontdekt gaan de veren strak tegen het lichaam en vliegt hij in een wilde vlucht naar een veilige plaats.
-
28 Nijkerk
IVN ZOMERWEEK 2017
Noord – Brabant
Het Groene Woud
Van Gogh Nationaal Park
Van 4 t/m 11 augustus 2017 organiseren wij de 34e IVN Zomerweek.Eencompleetverzorgdeexcursieweekvoornatuur-encultuurliefhebbersvanaf5jaar.Samenmetlokale(IVN-)vrijwilligersvullenwedeweekmeteenboeiendprogrammaindenatuur,meteenopdeomgevingtoegespitstthema.Iedereenvanaf5jaarkanmeedoen.Wegaanervanuitdatdedeelnemerseengoedeconditiehebben,wanterstaanstevigewandelingenen/offietstochtenophetprogramma.LidmaatschapvanhetIVNisnietvereist,weleenflinkedosisenthousiasme.Dus:alleen,samenofmet(éénouder)gezin:schrijfjeinvooreenheerlijkeactievenatuurweekineenmooistukjeNederland.Hetgebiedheefteenbijzonderefloraenfaunaeneenverscheidenheidaannatuurgebieden,gelegenopdeRoerdalslenk,eenverzonkendeeltussendeVeldbissbreukendePeelrandbreuk,
metveelbos,heideenvennen,zoalsdeOisterwijkseBossenenVennen,deKampina,deOudeHondsberg,deterBraakloop,hetGalgevenenveelmeer.DebiologischemaaltijdenwordenverzorgddoorEdelCatering.Eenenthousiastjeugdteambegeleidtdezeweekoverdagdekinderenmetopnatuurgerichteactiviteiten,zodatookdeouderszelfopexcursiekunnen.
Accommodatie:Wijverblijvenopdeaccommodatie“Morgenrood”teOisterwijk(N-B),eenNivonnatuurvriendenhuisencamping,temiddenvanhetgrotenatuurgebied”VanGoghNationaalPark”Jekuntzowelbinnen-alsbuitenslapen(tent,camper,caravan),maaromdathetaantalbinnenslaapplaatsenbeperktis(34personenintweepersoonskamers),isvoordiegenendiebinnenwillenslapentijdigreserverennoodzakelijk.Zoweldeaccommodatiealshetkampeerterreinliggenbeschutinhetbos-enheidegebiedenerisveelspeelruimte.
Onderstaand artikel, ontvangen via het hoofdkantoor van IVN, Amsterdam, brengen wij graag onder uw aandacht.
-
29Nijkerk Natuurlijk
Wij zorgen voor:- Slaapruimtein2persoonskamersofugebruiktuweigenkampeer-middel
- biologischemaaltijden- koffieenthee- eenafwisselendactiviteitenprogrammavoorvolwassenenmeto.a.excursies,lezingenenontspanning
- Apartprogrammavoorkinderenv.a.5jaaro.l.v.jeugdbegeleiders
- Fietsenkunjezelfmeenemenofplaatselijkhuren
Deelnamekosten:IVN-ersengezinledenvanaf14jaarkamperen€255,-;nietlid€275,-IVN-ersengezinledenvanaf14jaarbinnenslapen€285,-;nietlid€305,-Kinderentotenmet13jaar€130,-
Voormensenmeteenminimuminkomeniseenkortingmogelijk
Verder informatie kunt u op de website bekijken:www.ivn.nl/zomerweekof mailen naar:[email protected]@hotmail.comPer post naar:HarrieMoonen,KapelaanKoopmansplein63,5212NV’sHertogenbosch
Zaterdag 5 augustus Bijeninformatiemarkt Oogstfeest 2017Vereniging Bijenteelt Putt en bestaat 100 jaar.
Opzaterdag5augustuswordttijdenshetJaarlijkseOogstfeestopdeMariahoeveditjubileumgevierd.Van10.00–16.00uur
Locatie:Mariahoeve,Kiefveldersteeg11,3882RGPutten
Op deze bijeninformatiemarkt staan diverse natuurverenigingen waaronder IVN Nijkerk en Kunst- en cultuurorganisaties. Allemaal in het teken van de bijen.
Daarnaast vindt op hetz elfde terrein het jaarlijkse oogstfeest plaats.
-
30 Nijkerk
NATUUROUDERCURSUSEnthousiaste ouders, opa’s en oma’s voor de natuur gezocht
IVNNijkerkstartinoktober2017denatuuroudercursus.
Wat is een natuurouder?Natuurouderszijn(groot)oudersofanderevrijwilligersdiehetleukenzinvolvindenomsamenmetkinderenoponderzoektegaanindenatuurenietsteontdekken/lerenovernatuurenmilieu.Zehelpendeleerkrachtenvandebasisschoolbijdeorganisatieenuitvoeringvanpraktischenatuur-enmilieulessen.Zegevenzelfgeenles,datblijftdeverantwoordingvandeleerkracht.Natuurouderskunnenzohunbetrokkenheidmetdenatuuroverbrengenopkinderen.
Waarom:Hetisbelangrijkenleukdatkinderennietalleenindeklas,maarjuistookdaarbuiten,kenniskunnenmakenmetnatuurenmilieu.Hetwordtvoorleerkrachteneenvoudigerenprettigerommeteenklasnaarbuitentegaanalszehierbijextrahanden/hulpkrijgenvannatuurouders.
Voor wie:ouders,opa’senoma’svankinderenopdebasisscholeninNijkerk,NijkerkerveenenHoevelaken.Met wie:MetenigebasisscholenindegemeenteNijkerk
Wanneer:oktoberennovember2017Hoe vaak:Waarschijnlijkop4of5donderdagavondenen2of3zaterdagochtenden.Waar worden de lessen gegeven?Opeenbasisschooldiemeedoetmetdezecursus.
Wat biedt het u? Dezecursusbiedtgelegenheidom-meerinzichttekrijgenindeomgangmeteengroepjekinderenenhoekinderenleren;- inzichttekrijgenwelklesmateriaalbeschikbaaris;- ervaringoptedoenmetwerkvormenenveldwerk;-basiskennisvannatuurenmilieuoptedoenofuittebreiden.
Decursusdata,kostenenlocatiezijnnognietbekend.
Meerinformatieopwww.ivn-nijkerk.nl
Voorvragenen/ofaanmelden:[email protected]
-
31Nijkerk Natuurlijk
WerkgroepenAdvertenties EllyKuijt 033-2572363 [email protected]
Boomfeest JanSmits 033-2453313 [email protected]
CommunicatieenPR AnsvanDuijnhoven 033-2536739 [email protected]
Gidsen GerrievandenBrink 033-2461271enexcursies [email protected]
Hoogstambrigade KatjaPost [email protected]
Landschapsbeheer RienLoman 033-2461854 [email protected]
Nieuwsbrief AnsvanDuijnhoven 033–2536739 [email protected]
NijkerkNatuurlijk EgbertWoudenberg 033-2453182 [email protected]
Planten ArjanKalee [email protected]
Scholen MarijkeBakker 0341-361709 [email protected]
Vogels JanWouda 033-8444093 [email protected]
Website RuudvanVeenschoten 06-81332628 [email protected]
Winkel AnnekeOudejans 033-2452409 [email protected]
