Nieuwsbrief VMZK1

J aa r g ang 8 - numme r 1 - Feb r ua r i 2011

Nieuwsbrief VMZK 2 Nieuwsbrief VMZK3

Uit Panorama 1933

Nieuws van het Visserij­museum Zoutkamp

Namens alle vrijwilligers en bestuursleden van het vis-serijmuseum wil ik eerst nog even stilstaan bij de ramp met de HA 38 “Frisia”. In de vroege ochtend van dins-

dag 14 december jl. is de HA 38 in het westgat van Ameland door nog onbekende oorzaak gekapseisd. Ondanks snelle en vele reddingspogingen kon de bemanning helaas niet worden gered. Jan Tuin, Jannes Lap en Steven van der Broek verloren het leven bij deze ramp. De verslagenheid in de vissersgemeen-schap en zeker in die van Zoutkamp was en is nog steeds groot. We missen het vertrouwde beeld van de HA 38 aan de Reit-diepskade. De plek waar de schelpenzuiger iedere week weer thuis kwam. Alle betrokkenen moeten deze gebeurtenis een plek geven, iets wat absoluut niet meevalt, maar toch moet ge-beuren. Namens het Visserijmuseum wens ik allen veel sterk-te toe met dit enorme verlies. Voor vele niet vissers, geldt dat ze misschien nog weer eens nadenken over de visserij en de zee. Het lijkt zo gewoon een bakje garnalen in de supermarkt. Wat daar aan vooraf gaat is voor velen iets totaal onbekends. Na-tuurlijk is er veel verbeterd aan de schepen en hun uitrusting maar de zee blijft ook nu nog iets waar je respect voor moet heb-ben. Helaas is het oude gezegde “de zee geeft en de zee neemt” ook in deze tijd gewoon waar.

Nieuws van het bestuur

Het visserijmuseum laat een gezond beeld zien. Het aantal bezoekers heeft de zesduizend overschreden. Een prachtig resultaat. Eerlijkheidshalve moeten we

wel toegeven dat we dit niet hadden gehaald zonder “De tocht om de Noord”. Deze wandeltocht waarbij de wandelaars door het museum gingen was een groot succes. Het project van de poppenkast, waar Freya Noest haar voorstellingen in geeft,

moet duidelijk nog groeien. We hebben besloten om daar nog een jaar mee door te gaan. Op onze vrijwilligersavond, die tra-ditiegetrouw altijd plaats vindt na sluiting van het seizoen, heb-ben we afscheid genomen van Sjoerd Moes als bestuurslid. We kunnen ronduit zeggen dat Sjoerd de afgelopen tien jaar vaak het gezicht van het museum was. Het “ritsel gehalte” van Sjoerd was en is zeer hoog. Bij Sjoerd bestaat geen nee. Over-al had Sjoerd zijn kontakten en regelde dan iets. Daar heeft het museum de afgelopen jaren veel aan gehad. Zoveel, dat het be-stuur heeft besloten Sjoerd te eren met een heuse straatnaam. Voortaan heet het ‘weggetje’ wat leidt naar de achterdeur van Siegerlida s hoeske ‘het Sjoerd Moes straatje’. Gelukkig gaat Sjoerd voor het museum niet verloren. Hij is al druk bezig met het voorbereiden van een tentoonstelling over de “Garnalen vis-serij in de provincie Groningen”.

De plek van Sjoerd wordt ingenomen door Willy Tadema. Willy werkt voor de provincie Groningen waar ze zich bezighoudt met IT-werkzaamheden. Van deze kennis en haar verdere inbreng, hoopt het museum nog lang te kunnen profiteren.

Er lijkt wat lucht te zijn gekomen in ons opslag probleem. Na een gesprek met de directeur van de firma Heiploeg is er ruim-te toegezegd in de oude boerderij naast het gebouw van Hei-ploeg. Of we hier genoeg aan hebben moet de toekomst uitwij-zen. Verder gaan een aantal activiteiten gewoon door. De ZK 4 heeft een goed seizoen achter de rug. Het registreren en docu-menteren loopt voorspoedig en om de maritieme musea in Gro-ningen meer bekendheid te geven is “Het Grommo ” opgericht. De Groninger Maritieme Musea Online promoten hun musea. Vanzelfsprekend doet het Visserijmuseum hier aan mee. De site is: www.grommo.nl

Het laatste punt wat ik wil noemen, is de samenwerking met de HVZ. Het gebouw van de Historische Visserij Zoutkamp is bij-na volledig ingericht. De eerste sloep krijgt vorm en de bar an-nex winkel is klaar. Het is de bedoeling dat het visserijmuseum samen met deelnemers van de HVZ deze winkel gaan uitbaten. Verder willen we proberen de bezoekers van beide locaties te bereiken. Hoe dit gaat lopen moeten we deze zomer gaan zien.

Aart Loomeijer (voorzitter)

Stoomschip Sophia van E.J.B. Brands in de binnenhaven van Zoutkamp (1900-1905)

Nieuwsbrief VMZK 4 Nieuwsbrief VMZK5

Als sinds mensenheugenis houdt de ziftselproblematiek de garnalensector bezig. Met enige regelmaat beheerst het de actualiteit. Verhalen over vermeend gebruik van

ziftsel in consumptiegarnalen in zowel binnen- als buitenland steken met regelmaat de kop op. Vissers van Ons Belang en Hulp in Nood laten hun ziftsel al een aantal jaren gecertificeerd afvoeren via van der Groep en Visser Visresten en zorgen zo-doende voor een gegarandeerde onttrekking aan de menselij-ke voedselketen. Prima initiatief!!

Johan Rispens van de ZK 18 heeft sinds kort een nog duurza-mere wijze ontdekt om een (klein) deel van de ziftselproblema-tiek aan te pakken. Na de Kerst wist hij beslag te leggen op zift-sel van kotters die nog hadden gevist, LO 7 en LO 44, en met dit ziftsel heeft hij een voederplaats in de binnenhaven van Zout-

kamp gemaakt. Het duurde maar even voor de eenden, meeu-wen en andere vogels wisten waar ze zich konden ‘verrijken’ aan ziftsel.

Nieuws van de SHVZ

Het afgelopen half jaar heeft de Stichting Historische Visse-rij Zoutkamp niet stil gezeten.

De inrichting van de sloepenloods na-dert zijn voltooiing. Er zijn door de deel-nemers prachtige banken en tafels ge-maakt. Van de sloep zijn de steven en de spiegel te zien. Verder zijn de hulpspan-ten geplaatst en uitgelijnd. Binnenkort zal de eerste gang worden gebrand of eventueel gestoomd. De eerste gang kost altijd een hoop voorbereiding en je zal zien dat de volgende gangen steeds sneller gaan. We hopen dat de sloep dit jaar nog afgebouwd wordt. Om een be-tere indeling van de activiteiten te krij-gen is de houten constructie, gewijd aan de sloepententoonstelling, kortgeleden naar boven verplaatst. Er komt nu bene-den ruimte voor de Stichting Geïntegreer-

de Visserij. De aangesloten vissers heb-ben allen kleine bedrijven en willen zo verantwoord en duurzaam vissen. Door-middel van een kleine expositie en dvd presentatie brengen ze dit onder de aan-dacht van de bezoekers. Verder is er een bar annex winkeltje gemaakt waar men een kopje koffie kan halen en iets kopen. Het is de bedoeling dat een aantal deel-nemers dit gaan beheren. De spulletjes uit de winkel komen uit het Visserijmu-seum. De plaats van de kalkoven en het huisje komt definitief op de locatie Werf-straat/Grachtstraat. Er wordt door archi-tect Broor Adema voor dit gebied een plan gemaakt waar deze objecten goed in passen Voor het drenkelingenhuisje is de bestemmingsplanprocedure bijna af-gerond en er is een offerte aangevraagd voor de staalconstructie. Wij hopen dat na al die voorbereidingen er dit jaar veel zal gebeuren.

Aart Loomeijer (vicevoorzitter SHVZ)

Colofon

De Nieuwsbrief Visserijmuseum Zoutkamp wordt uitgegeven door de St. Visserijmuseum Zoutkamp.

Reitdiepskade 11, 9974 PJ tel. (0595) 40 19 57

www.visserijmuseum.com

8e jaargang, nr. 1 - februari 2011

Kopij-coördinator: Eppo Lukkien (0595) 40 14 25

Eindredaktie en productie:Gerard Bakker Seal Productions Zoutkampe-mail: seal.productions@planet.nl

Vormgeving, print en afwerking:Dogravo DrukwerkverzorgingDamwâld - www.dogravo.nlNatuur lost ziftselprobleem wel op

Jaap Vegter van de Stichting Geïntegreerde Visserij (www.geintegreerdevisserij.nl)

Johan Rispens strooit vanaf zijn ZK 18 het garnalenziftsel op het ijs.

Sparen ondermaatse garnalen

heeft financiele voordelen

Meer perspectiei voor de vissers

i Van onze redactie voor

Noord-Groningen

De lieer dr R Boddeke visserijbioloog

bioloog te IJmuiden heeft tijdens een

voorlichtingsbijeenkomst in cafe

Blaauw te Termunten de vissers er

donderdag op gewezen dat het sparen

van de ondermaatse garnalen (puf

geldelijk voordeel zal opleveren Hij

bewees dit aan de hand van de resultaten

taten van de vissers uit Den Oever en

Harlingen welke eersten daartoe wel

en welke laatsten daartoe nog niet zijn

overgegaan Ook het afgelopen jaar

bleken Den Oever in oktober en november

vember opnieuw de vruchten te plukken

ken van het sparen van de pufgarnalen

len

Dr Boddeke vertelde dat de vissersin Dokkumer Nieuwzijlen hadden besloten

sloten de ondermaatse garnalen te sparen

ren �Zij gingen na augustus met wijdere

dere netten de Wadden op � , waardoor

door zij als enigen in het Noorden in

oktober en november een winst boekten

ten (35 pet ten opzichte van de vergelijkbare

gelijkbare periode van 1966 En dat

terwijl de vissers uit Zoutkamp die

vrijwel op dezelfde plaats hun nettenuitgooien in die maanden 15 pet achter

ter bleven bij de vangst in het voorgaande

gaande jaar

De heer Boddeke beklemtoonde dat

de garnaal in vrij korte tijd 3 keer zo

zwaar wordt terwijl de handel voor

een betere kwaliteit heeft bewezen

veel meer te willen betalen

Het jaar 1967 is volgens de heer Boddeke

deke een schraal garnalenjaar geweest

weest Dat er toch een redelijke hoeveelheid

veelheid binnen werd gebracht is naai

zijn mening vooral te danken aan eer

sterke verbetering van de vloot Ei

werd in Nederland 7 miljoen kg consumptiegarnalen

sumptiegarnalen gevangen tegen eer

gemiddelde prijs van f 2 per kg er

een opbrengst van 17 miljoen guldenAan pufgarnalen werd 4 miljoen k

binnen gebracht tegen een gemiddeldprijs van 3 cent per kg en een to

taal-opbrengst van f 170

Laten leven

,,Ik zou graag willen komen tot f

25 miljoen gulden-grens en dat kan

zei de bioloog ,,maar dan moeten w

de pufgarnalen laten leven Hij waverheugd over net nog steeds terujlopende aantal ondermaatse garnalenmaar vond 4 miljoen kg (in aantatwee keer zoveel als consumptiegarnalen nog altijd te veel Daar staat te

genover dat de opbrengst van de con

sumptiegarnalen nog altijd 150 keer z

groot is als van puf .

,,En voor een grotere totale aanvoeihoeven we niet bevreesd te zijn omdat er altijd opnieuw afzet voor wordgevonden terwij de prijs � na eei

korte onderbrek’ns’ misschien � zicl

ook wel aanpast Hiervan 7 in voor

iraande jaren de bewijzen ƒ’*^’»jk ge

leverd aldus de heer Boddeke

Nieuwsblad van het Noorden, 13 januari 1968, blz.12

Binnenhaven Zoutkamp, 1975

Coaster Volente voor de sluis in Zout-kamp, 1960

13 januari1968

Nieuwsbrief VMZK 6 Nieuwsbrief VMZK7

NL DOET is de grootste vrijwilli-gersactie van Nederland en sti-muleert iedereen om op 18 en

19 maart 2011 de handen uit de mou-wen te steken. Ook het Visserijmuseum Zoutkamp doet mee en wel op vrijdag 18 maart a.s.

Het Visserijmuseum is in de winterperi-ode omgebouwd voor de nieuwe expo-sitie Visserij, van Lauwerzee tot Dollard. Een expositie over de visserij van Zout-kamp tot Termunterzijl. Er zijn vitrines verplaatst, nieuwe lijsten opgehangen en nu moet alles schoongemaakt wor-den voor de opening op 1 april 2011. We beginnen om 10.00 uur en gaan door tot

15.00 uur. Op de site www.nldoet.nl kun je meer informatie vinden over deze vrij-willigersactie. De klus is inmiddels vol, 7 leerlingen van het Wessel Gansfortcolle-ge komen langs om ons te helpen. Ver-

der hebben we natuurlijk ook onze eigen vrijwilligers nodig om de klus te begelei-den. We vragen zelf ook een aantal vrij-willigers, maar iedereen is van harte wel-kom om even langs te komen. Voor een hapje en een drankje wordt gezorgd en ook een broodje staat op het program-ma. Een aantal klusjes die op het pro-gramma staan zijn bijvoorbeeld, ramen wassen, grote schoonmaak in Siegerli-da’s Hoeske, Vitrines poetsen, dakgoten afnemen en het straatje achter het mu-seum schoonmaken. We hopen op mooi weer zodat we ook de buitenboel kunnen doen. Contactpersoon voor deze actie is Esther Toxopeus. tel. 06-12293397 of visserijmuseum@live.nl

Pre­historie op de ZK 4 ...

Het afgelopen voorjaar kreeg de ZK 4 een nieuw stuur-huis. Een replica van het oude. De timmerlieden Vis-ser en Tammens bouwden een exacte kopie van het

oude stuurhuis dat aan vervanging toe was. Van Calcer en Luk-kien namen het ijzerwerk voor hun rekening en samengevoegd kan het schip wat stuurhuis betreft weer jaren vooruit.

Om het plaatje compleet te maken maakte Pieter Bijma van jachthaven Hunzegat van een restant van het oude teakhou-ten stuurhuis een prachtig mooi naambordje dat nu voorop het nieuwe, historisch verantwoorde stuurhuis, pronkt. Prehisto-rie dus.

Wat doe jij op 18 maart 2011?

Nog niet binnen...

In de vorige Nieuwsbrief beloofden we u in deze editie ook eens aandacht te schenken aan de geschiedenis van

de Zoutkamper binnenvissers. Dat was iets te overmoedig toegezegd. Dus dat verhaal komt in de Nieuwsbrief van de komende zomer...

Palingvisser Gaele Postma met scheepshond Skip onderweg naar zijn fuiken.

Drie keer is scheepsrecht

Brandweer Zoutkamp rukt uit voor 'lekke' schepen

Zoutkamp- De periode tussen vorst en een inzettende dooi maakt sommige schepen extra kwetsbaar voor lekkages van di-verse aard. Een geknapt overlooppijpje, een gescheurde rubber of.... Er is maar weinig voor nodig om een schip in de win-ter water te laten maken.Gelukkig was er alleen sprake van materiële schade. De krachtige pompen van de Brandweer

Zoutkamp hielden eerst de voormalige ZK 22 van huisarts in ruste Witkamp boven water en later de Greetsiel 33 van de Rousant. Tot slot volgde op Lauwersoog nog een klein klusje aan boord van het voormalige kokkelschip de Catjan. (foto's Gerard Bakker)

Nieuwsbrief VMZK 8 Nieuwsbrief VMZK9

1. Reitdiep,Vlaggetjesdag 1976.2. Aankomst Vooruitgang 3, 19473. Gaele Postma in zijn (paling)rookhok 2009.4. Heien met spierkracht 1930. 5. Winter 2007. Dampier Zoutkamp.6. ZK 21 van L. Groefsema ,Waddenzee1994.7. ZK 34 van R. Bottema 1969.8. Hunzeboten in buitenhaven Zoutkamp rond 1910.9. Kerkpad richting Spuistraat, Zoutkamp 1970.

Nieuwsbrief VMZK 10 Nieuwsbrief VMZK11

Visserijmuseum Zoutkamp aangesloten bij Maritiem Digitaal

Sinds het najaar van 2008 is het Visserijmuseum een ge-registreerd museum. Het is een officiële erkenning dat het museum een professionele organisatie is en voldoet

aan bepaalde kwaliteitseisen. Eén van de eisen is dat het mu-seum beschikt over een collectieregistratie waarin alle objecten zijn vastgelegd. De afgelopen drie jaar is er hard gewerkt aan het invoeren van objectgegevens en -foto’s in het softwarepak-ket Pandora. Inmiddels is ruim 60% van de collectie op deze wijze gedigitaliseerd.

Het digitaal vastleggen van objectinformatie biedt nieuwe mo-gelijkheden. Zo is het sinds kort mogelijk om de collectie van het Visserijmuseum te doorzoeken via het Internet. Het muse-um is met ingang van dit jaar namelijk aangesloten op het in-ternetportaal Maritiem Digitaal. Maritiem Digitaal is een initia-tief van het Maritiem Museum Rotterdam. Via het portaal zijn de collecties van negentien maritieme musea - waaronder het Visserijmuseum Zoutkamp - digitaal toegankelijk. Er zijn meer dan 800.000 objecten terug te vinden. Neemt u zelf maar eens een kijkje op www.maritiemdigitaal.nl.

Visserijmuseum nu ook interactief in de ‘sociale media’

Het Visserijmuseum gaat met haar tijd mee en is nu ook te vinden op Hyves (http://vismuzo.hyves.nl) en op Twitter (@Visserijmuseum). Via deze kanalen leest u het laatste nieuws en zijn er leuke foto’s te bekijken.

’Pietermanplaag

plaag sterk

overdreven’

Vijfde blacj

Recept vissers voor prifc ’Woncf

uitzuigen daarna in petroleum houden’

De pieterman mag dan een

vriendelijk klinkende naam hebben

ben de vissers zijn uiterst beduchtvoor de gifstekels van dit momenteel

teel in groten getale aan de kust

voorkomende kleine zeevisjeVooral de garnalenvissers want

zij hebben de meeste kans op een

uiterst pijnlijke aanraking met

deze vis die zich onder andere metgarnalen voedt Het is dan ook altijd

tijd uitkijken geblazen voor de vissers

sers wanneer ze de netten aan

boord hi j sen

De meeste visserslui hebbenzich wel eens geprikt aan een kleine

ne pieterman

Zo weet gamalenvisser Markus van de

Zoutkamp 46 nog goed ,,Bij het sorteren

van de vangst voelde ik plotseling een

prik in een van mijn vingers Bijoverlevering

levering en ook van collega’s wist ik echter

ter direct wat ik moest doen Ik heb de

vinger in m’n mond gestopt en het wondje

je krachtig uitgezogen Daarna heb ik de

vinger een tijdje in een blik met gasolie

gehouden Ik had daarna nog wel geruime

me tijd pijn maar er ontstond geen

bloedvergiftigingVrijwel gelijkluidende verhalen over

de pieterman horen we van de ex-vissers

Lindemuller (nu bedrijfsleider van de

Stichting Vislos op Lauwersoog en N

Bakker (nu adjunct-havenmeester van

Lauwersoog Ze vertellen dat om de zoveel

veel jaar � precies is dat nooit te zeggen� veel pietermannen voorkomen in de

kustwateren van Noordzee en Waddenzee

zee Dit wordt overigens niet als iets

angstaanjagendsbeschouwd door de vissers

sers

,,Het behoort gewoon tot de beroepsrisico’s

risico’s en een visserman heeft gauw genoeg

noeg door wanneer hij extra goed moetopletten op pietermannen tussen de gar-

garnalen

nalen of schol en tong Ze houden daar

rekening mee en gaan zeer voorzichtig te

werk want die visjes kunnen je veel pijn

bezorgen Ik ben eens geprikt en toen

werd m’n hele arm als het ware verlamdEvenals schipper Markus heb ik het

wondje goed uitgezogeri en daarna m’n

vinger in petroleum gedompeld de pijn

bleef nog geruime tijd maar de verlamming

ming verdween We vinden dit nog de

meest afdoende behandeling verklaart

de heer Lindemuller

Grote concentratiesSchipper Markus zegt naar aanleiding

van de berichten over grote concentraties

centraties pietermannen aan de kust die

sportvissers en badgasten hebben verwond

wond dat het hem inderdaad is opgevallen

len dat er momenteel veel van deze visjes

zijn

,,Ik zie ze veel meer dan in voorgaandejaren maar ja zo gaat dat altijd met deze

vis Zo heb je ze een paar jaar amper of

niet en zo tref je er een heleboel aan in je

netten Het is nu oppassen voor ons en

zorgen dat ze niet kunnen prikken

Drs Frans van Beek bioloog bij het

Rijksinstituut voor visserijonderzoek

(RIVO in IJmuiden gelooft niet dat er

,,na die paar steekgevallen in Katwijknu gesproken moet worden over een ware

,,pietermannenplaag in de kuststrook

van Noordzee en Waddenzee ,,Het is

echter wel zo dat er dit jaar opvallend

veel pietermannen worden gezien in dezewateren

zewaterenDe afgelopen vijf jaar was de populatie

onder meer als gevolg van de boomkorvisserij

visserij (voor de vangst van schol en

tong waarbij de netten mettoebehoren

scherp over de zeebodem worden getrokken

ken sterk verminderd Maar om nog onbegrijpelijke

begrijpelijkeredenen is de pieterman (de

kleine soort wel te verstaan want de grote

pieterman wordt door onze vloot niet

meer gevangen weer in opmars aldus

drs Van Beek

Hij noemt de yerhalen over de ,,aanvallen

vallen van pietermannen op badgastenen sportvissers nogal overdreven In

eerste instantie zal dit visje eerder

vluchten bij het naderen van mensenvoeten

voeten in de zee dan steken Dit gebeurt

alleen wanneer men ze vangt en in de

handen neemt Elke visserman echter

kent de pieterman want deze vis is er al

zolang er water is en vissers zorgen ze er

wel voor om er met de handen af te blijven

ven Het is echt een ongelukje wanneereen visser zich prikt aan de pietermanbeweert RIVO-bioloog Van Beek

Twee soortenIn de Nederlandse kustwateren houden

den zich twee soorten pietermannen op ,?

de grote die een lengte krijgen van ruim

40 cm en de kleine die niet groter wordt

dan 15 cm De grote pieterman werd tot

voor een aantal jaren nog regelmatigdoor vissers aan de afslag gebracht Dn-

Dndanks

danks de gifstekels is het een bijzonder

smakelijke vis De kleine pieterman is

vanwege z’n afmetingen voor de consumptie

sumptie niet interessant

Het visje heeft een langwerpig lichaam

chaam met een betrekkelijk kleine kopwaar de grote ogen hoog zijn ingeplant

De grote bek loopt schuin omhoog De

eerste rugvin is kort de tweede rugvin en

ook de anaalvin zijn veel langer Op de

rugvin bevindt zich een gifstekelevenals

op beide kieuwdeksels Het lichaam is

grijsbruin tot geel gekleurd met vlekjes

indezelfdetintenDe pietermannen leven op zanderige

delen van de zeebodem Daar liggen ze

een groot deel van hun tijd half ingegraven

gegraven in afwachting van de verschijning

ning van hun prooi die ze echter niet door

middel van de gifstekels vangen Algemeen

gemeen wordt aangenomen dat het gif

alleen dient ter verdediging Dit gif is

bijzonder sterk en werkt op het zenuwstelsel

stelsel Iemand die door een pieterman is

,,gestoken krijgt zeer snel een razendepijn Zelfs als de pietermannen in een

visnet zijn doodgegaan kunnen de stekels

kels nog enige tijd een bedreiging vormen

menPietermannen vormen niet alleen in

de Nederlandse kustwateren een aljjemene

jjemene verschijning ze komen voor van

Noorwegen tot West-Afrika en ook in de

Middellandse Zee worden ze regelmatigge vangen

PIETSWANENBURG

Garna lenvisser

Markus geeft aan

’wat te doen bij een

steek van een Pieterman

terman

Nieuwsblad van het Noorden, 10 oktober 1978, blz.15

Ontwikkeling kleine pieterman

Net als schurftvis wordt ook de kleine pieterman meer waargenomen langs de Hollandse kust. De soort komt voor van het Middellandse zeegebied tot aan het mid-

den van Denemarken en was tot ongeveer 1988 vrij zeldzaam in Nederland. De verspreiding van kleine pieterman breidt zich de laatste twee decennia uit naar het noorden door opwarming van het zeewater. De kleine pieterman komt vooral voor op zandige bodems. Een individu wordt ongeveer 18 cm lang en kan dan een leeftijd

hebben die uiteenloopt van 6 tot 12 jaar. De kleine pieterman graaft zich in de zeebodem in zodat alleen zijn ogen nog net bo-ven het oppervlak uitsteken. Het dieet bestaat vooral uit gron-dels.

Oktober 1978

Nieuwsbrief VMZK 12 Nieuwsbrief VMZK13

Wie­o­wie deels opgelost...

In de vorige editie van deze Nieuws-brief vroegen we de hulp van de le-zer bij het benoemen van een drie-

tal foto’s. Met als centrale vraag: Wie-o-wie? Foto 1 was blijkbaar een moeilijke puzzel, want we kregen geen respons op onze vraag naar de afgebeelde personen. Foto 2 was wel een honderd procent ‘hit’. Hieronder volgen de namen van de jon-ge Zoutkamper heren: Piet Westra, Allert Buitjes, Tabo van der Veen, Maarten Vo-gel, Ailko Rispens en Kees Diepstra. Over het onbekende schip kwam (natuurlijk) direct een reactie van Jan van der Veen

(fotoveen) binnen. Hierbij de historie van het schip: bouwjaar en werf onbekend. Het was de ZK 49 van Jacob Dijkhuis en het voer onder de naam Geene. Het was een half gedekt houten platbodem (zeilvaartuig) van het type Lemsteraak. In 1920 werd het scheepje voorzien van

een 20-24 pk Hardz-motor. Gevist van 1916 tot en met 1928 op garnalen en vis in de Lauwers- en Waddenzee. Ver-kocht naar Urk. Urk 113. In Urk door-verkocht als UK 189. In 1930 kwam het schip terug als ZK43 ‘de Bom’, eigenaar Jannie Toxopeus. Gevist van 29-9-1930 tot 26-4-1947. Tijdens de oorlogsjaren niet gevist. Het schip stond toen droog op de kwelder. In 1947 doorverkocht als ZK23 aan Siepko Knap. Gevist tot 28-9-1953. Toen werd het schip verkocht aan Piet Rillema (oud Zoutkamper) te Grouw. Vaartuig uit de visserij.

Thema Land en Water centraal in nieuw project

Ook Visserijmuseum Zoutkamp doet mee!

Geschiedenis is overal om ons heen - soms tastbaar, soms niet meer tastbaar, maar altijd aanwezig in het landschap. Het Nationaal Historisch Museum brengt

elk jaar een serie historische locaties onder de aandacht. Het museum werkt hiervoor samen met lokale instellingen, ge-meenten en provincies. Het project dat hiervoor is opgestart, heet x was hier en start in 2011 op vijfenveertig locaties. Op die plaatsen vindt het publiek historische informatie, fysiek en di-gitaal ontsloten. Centraal staan de gebeurtenis, de plek en de historische context. Wat is waar en wanneer gebeurd? Waar be-vinden zich de zichtbare of tastbare sporen? Het publiek maakt kennis met persoonlijke verhalen van betrokkenen die de ge-schiedenis hier hebben beleefd en kan ook de eigen geschie-denis van die plek toevoegen aan de informatie. Een door het Nationaal Historisch Museum speciaal ontwikkelde website is

het centrale punt waar alle informatie samenkomt.Het is de bedoeling dat elk jaar ongeveer vijftig locaties worden toegevoegd, steeds aan de hand van het thema van de Maand van de Geschiedenis. Zo komen uiteindelijk alle belangrijke plaatsen in Nederland aan de beurt.

Dit jaar is het thema Land en Water en is Zoutkamp één van de geselecteerde locaties. Het Visserijmuseum is - net als de Stich-ting Historische Visserij Zoutkamp - benaderd om deel te ne-men aan het project x was hier. Hier werken vanzelfsprekend graag aan mee! Het zal waarschijnlijk veel aandacht genereren voor ons museum en Zoutkamp en de visserij bij een (nog) gro-ter publiek onder de aandacht brengen. In mei 2011 start de promotiecampagne. Dan is er meer bekend. Voor meer infor-matie kunt u terecht bij Willy Bakker (0595 407074).

Vader Wout Boersma en zoon Henk (l.) in de haven van Lauwersoog aan boord van de (oude) ZK 54, 1982 (foto Gerard Bakker).

ZK 14 van J. van Oosterom vaart vanaf het Wad de Robben-gatsluis van Lauwersoog binnen (1970).

Niek Bakker achterop de auto van garnalendrogerij Toxopeus. Sluisweg Zoutkamp, 1951.

Nieuwsbrief VMZK 14 Nieuwsbrief VMZK

Nieuw

Als je gevraagd wordt om een be-stuursfunctie op je te nemen, ben je altijd een beetje vereerd. Zeker

als het gaat om het Visserijmuseum Zout-kamp. Van dichtbij - het museum grenst praktisch aan onze achtertuin - heb ik het museum de afgelopen jaren zien uitgroei-en tot een professionele organisatie die haar zaken goed op orde heeft, financieel gezond is, veel activiteiten en projecten ini-tieert en een grote schare vrijwilligers heeft. Daar wil je graag bijhoren en je steentje aan bijdragen!

Wat meer informatie over mijzelf: ik ben Willy Bakker, 37 jaar, getrouwd met Gerard Bakker en woonachtig aan de Schoolstraat 4 te Zoutkamp. Ik ben geboren en opge-groeid in Eastemar, een klein dorpje in de Friese Wouden. Ik woon alweer 16 jaar in Zoutkamp en ben inmiddels helemaal ver-knocht aan het dorp en de prachtige omge-ving. Ik werk bij de provincie Groningen als IT-strateeg. In het bestuur van het Visserij-museum neem ik het stokje over van Sjoerd Moes. Ik ga mij bezig houden met het on-derhouden van externe contacten, bijvoor-beeld met partnerorganisaties, het Muse-umhuis Groningen en subsidieverstrekkers als de provincie. Daarnaast staan er een aantal nieuwe projecten op stapel waar ik mijn deel aan bijdraag. Voorbeelden zijn ‘x was hier’ (met het Nationaal Historisch Mu-seum), Maritiem Digitaal (met het Maritiem Museum Rotterdam) en de vervanging van de website. Kortom: genoeg te doen! Ik ver-heug mij op de prettige samenwerking en de gezelligheid die het bestuurswerk voor het museum met zich meebrengt. Willy Bakker

Kadastrale luchtfoto van het gebied tussen Zoutkamp en Vierhuizen, 1953

15

Op deze pagina weer een aantal foto’s uit de oude doos. Helpt u ons met de omschrijvingen, de personen en de data? Mail uw gegevens o.v.v. het fotonummer naar info@visserijmuseum.com of schriftelijk: Visserijmuseum Zoutkamp, Reitdieps-kade 11 9974 PJ Zoutkamp. Wij wachten in spanning uw post af!

Wie-o-wie? (deel 2)

➊

➋

➌

➍

Mark Schulz demonstreert het nettenboeten.

ww

w.d

ogra

vo.n

l