NIEUWE OPLEIDING

“PEER SUPPORT VOOR SECOND VICTIMS”

HOE OMGAAN MET HULPVERLENERS EN MANAGERS DIE BETROKKEN ZIJN BIJ EEN PATIËNTVEILIGHEIDSINCIDENT.

WAAROM DEZE NIEUWE OPLEIDING?

Uit recent onderzoek blijkt dat één op tien medewerkers in de voorbije zes

maanden betrokken was bij een patiëntveiligheidsincident. Deze “second

victims” hebben een hoger risico op burnout en medicatiegebruik. Zeker de

helft van hen is angstig, twijfelt aan kennis & kunde en schaamt zich voor

wat gebeurde. Hoewel de patiënt en familie de belangrijkste slachtoffers

zijn van een patiëntveiligheidsincident, moeten ook de betrokken

medewerkers professioneel en mogelijks langdurig opgevolgd worden.

Daarom start het Leuvens Instituut voor Gezondheidszorgbeleid (LIGB) van

de KU Leuven, in samenwerking met nationale en internationale experten,

met een meerdaagse opleiding. De opleiding heeft tot doel om

medewerkers uit de zorgsector voor te bereiden op een optimale

ondersteuning van artsen, verpleegkundigen, paramedici, logistiek

medewerkers alsook administratief medewerkers en managers die

betrokken waren bij een patiëntveiligheidsincident.

De opleiding wordt modulair opgebouwd en omvat basisprincipes van

kwaliteitsmanagement en human factors, een overzicht van de evidentie

rond de opvang van Second Victims, diagnosestelling en therapeutische

interventies na psychotrauma, gesprekstechnieken, open disclosure,

juridische uitdagingen, leren uit andere sectoren en het interactief

bespreken van casuïstiek uit binnen- en buitenland.

Het doel is een multidisciplinaire groep van maximaal 18 deelnemers te

selecteren, op basis van curriculum vitae en motivatiebrief. Deelnemers aan

deze opleiding kunnen een certificaat van de KU Leuven ontvangen indien

ze minimum vijf van de zes modules volgen alsook een beleidsvoorstel

uitwerken voor de directie van hun organisatie.

MODULAIRE OPBOUW

Module 1: Introductie in Second Victim Peer Support (Kris Vanhaecht & Albert Wu)

Tijdens deze eerste module zullen we in het bijzijn van Prof. Dr. Albert Wu, professor aan de Johns

Hopkins Universiteit te Baltimore USA, de opleiding starten. Hij publiceerde in het jaar 2000 de

spraakmakende paper “The doctor who makes a mistake … needs help too”. Naast een kennismaking

en delen van huidige ervaringen, neemt Albert ons mee doorheen zijn ervaringen met Peer Support.

Module 2: Missen is menselijk!? (Kris Vanhaecht & Denise Van der Weyden)

“To Err is Human” was de titel van het bekende rapport over patiëntveiligheid uit 1999. Het rapport

concludeerde dat de meeste fouten gemaakt worden omwille van systeemfouten, maar bij elke

systeemfout is er tevens een menselijke interactie. Peer Supporters dienen op de hoogte te zijn van de

basiscijfers over incidenten en wat de bijdrage van Human Factors is want betrokkenen hebben nood

aan informatie over wat er precies gebeurde.

Module 3: Second Victims, wat leert de evidence ons? (Kris Vanhaecht, Sue Scott & Gerda Zeeman)

In de afgelopen 15 jaar werden meerdere toonaangevende onderzoeken gepubliceerd over Second

Victims en de opvang hiervan. Tijdens deze module wordt een overzicht gegeven van de actuele

cijfers uit binnen- en buitenland. Daarnaast wordt een overzicht gegeven van enkele Peer Support

systemen en gaan we samen na wat de voor- en nadelen zijn van elk van deze

ondersteuningssystemen.

Module 4: Opvang van personen met een psychotrauma. (Sarah Verlinden & team Rode Kruis)

Peer support betekent niet het aanbieden van psychotherapie, maar wel hulpverleners kunnen

bijstaan tijdens een eerste opvang en in de nasleep van een incident. Hiervoor gaan we tijdens de

vierde bijeenkomst in op klinische symptomen van psychotrauma, hoe we kunnen beslissen of we

iemand moeten doorverwijzen naar psychotherapie en hoe we het gesprek kunnen aangaan met deze

collega’s.

Module 5: Open Disclosure. (Steven Lierman, Berber Laarman & Walter Rombouts)

Het eerste en belangrijkste slachtoffer van een patiëntveiligheidsincident blijft uiteraard de patiënt en

zijn/haar omgeving. Een open gesprek tussen de betrokken “first” en “second victim” kan een

belangrijke stap zijn in het verwerkingsproces voor zowel de patiënt/familie alsook de betrokken

hulpverlener. Maar hoe verloopt zulk gesprek en met welke juridische zaken moet je rekening houden?

Wat is het verschil tussen een feit en een fout? Wat kan je wel en wat kan je niet vertellen in een

eerste fase en hoe doe je dat? Dit bespreken we tijdens module 5.

Module 6: Kennis vermenigvuldig je door te delen. (Kris Vanhaecht, Walter Rombouts, Luc Van

Bauwel, Lieven Van Langenaeker)

Het opzetten van een Peer Support systeem doe je niet van vandaag op morgen. Hier komen heel

wat organisatorische, praktische alsook mogelijk juridische uitdagingen bij kijken. Tijdens deze laatste

sessie gaan we samen op zoek naar de meest haalbare, efficiënte en effectieve werkvorm. We leren

uit goede praktijkvoorbeelden uit binnen- en buitenland.

DOCENTEN & PRAKTISCHE INFORMATIE

Academische Leiding: Prof. dr. Kris Vanhaecht (LIGB-KULeuven)

Coördinatie: Mevr. Charlotte Van der Auwera (LIGB-KULeuven)

Docenten: Prof. Dr. Albert Wu (Johns Hopkins Baltimore, USA), Mevr. Denise Van

der Weyden (vzw Medisch Falen), Dhr. Walter Rombouts (Perspectief), Dr. Gerda

Zeeman (GZ Coaching, Nederland), Prof. dr. Steven Lierman (LIGB-KU Leuven),

Drs. Berber Laarman (Vrije Universiteit Amsterdam), Dhr. Luc Van Bauwel

(Gasthuiszusters Antwerpen), Dhr. Lieven Van Langenaeker (VOF Gewaarzijn),

Mevr. Sarah Verlinden (Rode Kruis Vlaanderen) en Dr. Sue Scott (Univ. Missouri,

USA).

Opleidingsmomenten: Maandag 16 januari (13u-16u), Maandag 13 februari

(13u30-18u30), Maandag 27 februari (13u30-18u30), Maandag 13 maart

(13u30-18u30), Woensdag 19 april (13u30-18u30), Maandag 12 juni (13u30-

18u30)

Plaats: Faculty Club, Leuven

Prijs: 1.650 EUR (inclusief cursusmateriaal, deelname 6 modules, begeleiding bij

uitwerking beleidsvoorstel, administratie, maaltijden)

Kandidatuurstelling: Stuur een e-mail met uw CV alsook een motivatiebrief

waarom u wenst deel te nemen aan deze opleiding naar

Kris.Vanhaecht@kuleuven.be