Niertransplantatie

It takes 2 to tango…

23 december 1953

Broers Herrick, identieke tweelingen

Nier in het bakje

Vóór re-perfusie

Klemmen los!!

Wachtlijstproblematiek

Patient survivalPatient survival

Wolfe NEJM 1999; Meier-Kriesche Transplantation 2002

NTx: wie komt er in aanmerking?

• Uitgebreid vooronderzoek– In dialyse centrum– In transplantatiecentrum– aanvullend onderzoek: oa weefseltypering

• Plaatsing op transplantatielijst– NT, T, HU– Wachtlijstpunten + matching resultaat

Registratieformulier, checklist van onderzoekTegenwoordig: database

Vooronderzoek

• Personalia, sociale situatie, bereikbaarheid

• Dialyse gegevens• Bloedgroep/typering• Nierziekte, urinewegen,

hart/bloedvaten• Infectieziekten• Maag/darm ziektes

• L, G, BMI, DM• Oncologie• Trombose• Psychiatrie• Alg VG, operaties• Familieanamnese• Lab onderzoek• Medicatie, intoxicaties,

allergie

Weefseltypering (HLA-typering)

• Nijmegen, Utrecht, Groningen, Maastricht, Amsterdam en Leiden

• ‘Weefselbloedgroep’ bij ontvangers (evt familie) en bij donoren

• HLA-antistoffen (na zwangerschap, infectie, bloedtransfusie, eerdere transplantatie)

• Kruisproef donor-ontvanger

BloedgroepenBloedgroep Kan orgaan ontvangen van

0 0

A A en 0

B B en 0

AB AB, A, B en 0

0 Is dus de universele donorAB is de universele ontvanger

Bloedgroepverdeling in West-Europa:0: 46.7% A: 41.8% B: 8.5% AB: 3.0%

De rhesusfactor is voor de kans op afstotingNiet van belang

Bloedgroep en transplantatie

• Postmortale donornier (‘kadavernier’): passende bloedgroep noodzakelijk

• Levende donornierpassende bloedgroep wenselijk,– Cross-over programma– ‘over de bloedgroep heen’

Cross-over programma

• Voor donor-ontvanger koppels die afvallen– Wegens bloedgroep incompatibiliteit– Wegens HLA-antistoffen

• Betekent extra kans op transplantatie naast de postmortale wachtlijst

• Kan al voor aanvang dialyse (‘pre-emptive’)

Cross-over: Gemiddelde instroom per jaar(berekend over de laatste 5 jaren)

18

Cross-over programma

19

Niertransplantaties over de bloedgroep heen

20

I:\Dialyse\Niertransplantatie\RegistratieFormulierNTX

Belangrijk in voorbereiding

• BMI < 28• Bij cardiale risicofaktoren:

inspanningsonderzoek en bij twijfel cath.• ECG < 1/2jr bij iedereen• Urinekweek• Duplex iliacale vaten bij vaatlijden of

trombose in VG

Specifieke problemen

• Patient met maligniteit in VG• Calcium/fosfaat problematiek

– PTH <50 voorwaarde

• PD catheter L/R moet bekend zijn (ivm plaatsing nier)

• Bloedtransfusies: leukocyten geven immunisatie: ‘gewassen ery’s’

Communicatie

• Nefroloog meldt aan bij Tx-centrum• Op T na typering en aanvullend onderzoek• 3-maandelijkse follow-up antistoffen

• Nier beschikbaar: ET belt Tx centrum• Tx centrum belt dienstdoend nefroloog• Nefroloog belt patient

Gemiddelde wachttijd voor een postmortale nier

• België 12 maanden

• Oostenrijk 12 maanden

• Nederland 48 maanden

• Duitsland 84 maanden

30

Aantal postmortale donoren per miljoen inwoners

31

Aantal levende donortransplantaties per miljoen inwoners in 2009

33

Postmortale niertransplantaties in Nederland: Patiëntoverleving

34

Gemiddeld aantal donaties per jaar (berekend over de afgelopen 5 jaren)

35

HLA-typering en erfelijkheid

• Ouder-kind per definitie 50% overeenkomst

• Brusjes: 25% kans op 100% overeenkomst50% kans op 50% overeenkomst25% kans op 0% overeenkomst

HLA-identiekHaplo identiek

Gemiddeld aantal donaties per jaar(berekend over de afgelopen 5 jaren)

38

Niertransplantaties met een nier van een altruïstische donor

39

Verbeteren van het levende donor programma

• Betere operatietechnieken?

• Royale onkostenvergoeding?

• Gerichte psychologische begeleiding?

• ????

• ?????

40

41

Toekomst levende donorprogramma????