Neurochirurgische aspecten CZS-tumoren bij kinderen

- Verpleegkundigen PMC

Dr. KS Han - kinderneurochirurg

Dr. PA Woerdeman – kinderneurochirurg

Gaby van Bentum – Physician Assistant kinderneurochirurgie

Inhoud

• Epidemiologie

• Indeling CZS-tumoren

• Histologische classificatie

• Verschijnselen

• ICP / liquorcirculatie / CSF-drainage

• Operatie

• Complicaties

• Postoperatieve zorg / nazorg

Epidemiologie

• Ongeveer 120 kinderen per jaar (~1.950 volwassenen) met CZS-tumor

• ~20/25 hersentumoroperaties per jaar in WKZ

• Weinig bekend over etiologie

• Hoger risico:

– Genetisch defect;

– Radiotherapie vh brein in voorgeschiedenis

Indeling CZS-tumoren

• Hersenen (~95%) / ruggenmerg (~5%)

• Supra- (~60%) / infratentorieel (~60%)

• Histologie / cytologie

• WHO-gradering

Histologische classificatie

• Pilocytair astrocytoom

• (Ganglio)glioom

• DNET

• Medulloblastoom / PNET

• Ependymoom

• Ponsglioom

• ATRT

• SEGA

• Plexus choroideus tumor

• Kiemceltumor

Medulloblastoom

Ponsglioom

SEGA

Verschijnselen

• Afhankelijk van localisatie tumor

• Verhoogde intracraniele druk (ICP): – Sufheid

– Cushing: hypertensie, bradycardie, irr ademhaling

– Pupilreactie

– Papiloedeem

– Misselijkheid / braken

– Hoofdpijn

– Sunsetfenomeen

– Abducensparese (n. VI)

– Fotofobie

– Bomberende fontanel / progressieve schedelomtrek

– Stagnatie in ontwikkeling

Sunsetfenomeen

(P) Glasgow coma scale (EMV)

Normaalwaarden ICP

Neonaat: 3,5 cm H2O

(Jong) kind: 8 cm H2O

Adolescent / volwassene: 10-20 cm H2O

Normale liquorproductie

• Kind: ~ 300 – 400 ml / 24 uur

• Adolescent: ~ 500 ml / 24 uur

• Liquorcirculatie: ~ 150 ml

Liquorcirculatie

Liquorcirculatie (2)

CSF-drainage

• Middels EVD of VP-shunt (of 3 VCS)

• Preoperatief (ter overbrugging tot operatie)

• Peroperatief

• Postoperatief (bij wondlekkage / verhoogde

ICP) ELD

Instellen EVD / ELD

Ventriculoperitoneale shunt

(Doel) operatie

• Resectie / debulking tumor

• Verkrijgen PA tbv nabehandeling

• Evt liquordrainage / herstellen normale liquorcirculatie en ICP

• Gebruik intraoperatieve neuromonitoring

• Mayfield / ‘hoefijzer’

Operatiesetting

Mayfield

‘Hoefijzer’

Ganglioglioom medulla oblongata

Ganglioglioom medulla oblongata

Complicaties

• Nabloeding

• Infectie / wondlekkage

• Sec. meningitis

• Neurologische uitval (afh. van localisatie

tumor en benaderingswijze)

• Elektrolytstoornis (mn bij jonge kinderen)

• Epilepsie

Postoperatieve zorg

• Eerste 24 uur Pelikaan (bij intracraniele chirurgie); cave nabloeding

• EMV controles / monitor / saturatiemeter

• Postop pijnbestrijding

• Wondinspectie; cave wondlekkage

• Soms wonddrain

• ELD / EVD

• Cave sec meningitis (4-7 dgn postop)

• Postop MRI +gado <72 uur

• Opname tenminste 4-5 dagen postop

Nazorg

• Fysiotherapie (mobilisatie zsm)

• Revalidatie-arts

• PSA / maatschappelijk werk

• PA-gesprek

• Hechtingen verwijderen

• Nabehandelingstraject afh van PA-uitslag

• Poliafspraak NCH en NEU ~ 6 weken postop

Vragen?