www.testaankoop.be mei 2013 • 575 Test-Aankoop 15

Evelyne Deltenre en Philippe Lecocq Test

Reikt uw router niet ver genoeg? Werkt uw netwerkverbinding te traag of valt ze te pas en te onpas uit? Dat kunt u verhelpen met een wifi-repeater of PLC-adapter.

e zijn niet meer uit ons leven weg te denken, de schare aan wifi-toestel-len die via een snelle en betrouw-bare mobiele verbinding werken. Hoewel de goede oude ethernetka-

bel zowel qua snelheid als qua veiligheid ruim-schoots voldeed, heeft die plaats moeten maken voor draadloze technologieën, die alsmaar snel-ler worden. Hun enige zwakke punt blijft echter de betrouwbaarheid van de verbinding. Die laat soms te wensen over, onder meer door de bouw-kundige situatie in huis. Radiogolven op een fre-quentie van 2,4 GHz (alle mobiele apparaten) en 5 GHz (de meest recente) worden immers sterk afgezwakt door – vooral dikke en betonnen – mu-ren en vloeren. Daardoor kan de kwaliteit van de verbinding snel verslechteren naarmate men zich verder van de router bevindt. Soms is er zelfs

Z

hoe wij testen

we gingen uit van een erg courant scenario: een gebouw met meerdere verdiepingen, dat is uitgerust met breedbandinternet (ADsL of kabel) en een wifi-router van 2,4 Ghz.

GeGeVensDeBieteerst meten we op drie plaatsen het gegevensdebiet dat we via de router alleen verkrijgen (op dezelfde verdieping, een verdieping boven en enkele verdiepingen onder de aansluiting). Daarvoor downloaden we verschillende bestanden van in totaal 545 MB. Dan herhalen we de metingen met een wifi-repeater halverwege beide kamers. Vervolgens doen we dit opnieuw met een PLC-adapter in een stopcontact van de kamer waarin de computer staat die we voor de metingen gebruiken.

binnen een huis of appartement niet overal be-reik.Het zendvermogen van de router verhogen is een slecht idee, zowel vanwege elektromagnetische ver-vuiling als om technische redenen. De verbinding werkt immers in twee richtingen en het is dus ook mogelijk dat een van de mobiele apparaten onvol-doende vermogen heeft. Wat u wel kunt doen, is uw draadloos netwerk uitbreiden door op een strategi-sche plek een versterker te plaatsen die de radiogolven doorstuurt.

Via wifi of het stroomnetAls u geen kabels door de verschillende ruimtes in huis wilt trekken, zijn er twee oplossingen: een wifi-repeater of een PLC-adapter (Homeplug of Powerline).In het eerste geval activeert de oorspronkelijke wifi-router (bijvoorbeeld die van uw internetprovider) een

netwerkuitbreiding

»

Test

16 Test-Aankoop 575 • mei 2013 www.testaankoop.be

NETWERKUITBREIDING PRIjs BEschRIjvING TEsTREsUlTaTEN

ein

dS

CO

Re

Op

100

Aan

tal e

ther

netp

oort

en

Vers

chill

ende

id

entif

icat

iena

men

mog

elijk

WpS

mog

elijk

Geb

ruik

saan

wijz

ing

Aan

dach

t voo

r bev

eilig

ing

inst

alla

tiege

mak

pres

tatie

s (o

p de

zelfd

e ve

rdie

ping

)

pres

tatie

s (o

p an

dere

ve

rdie

ping

en)

Verb

ruik

Wifi-repeaters BeLKin F9K1106AS 70 4 V V B D A B B B 68

Tp-LinK TL-WA850RE 37 1 V C B B B C A 66

neTGeAR WN2000RPT 43 4 V V C C A C B A 65

SiTeCOM WLX-2003 55 1 V V C B B C C A 61

LinKSYS RE1000 50 1 V C B D C C A 53

d-LinK DAP-1360 55 1 V B C C C C A 51

PLC-adapters SiTeCOM LN-531 - Wifi Homeplug 200Mbps Combo Pack 150 3 n. V C A A B B C 70

Tp-LinK TL-WPA281KIT - Starter Kit Extender Powerline AV200WIRELESS N 150Mbps 70 1 n. V C B C B A B 66

neTGeAR XAVNB2001 - Kit Powerline AV 200Mbps 70 1 n. V D C B B B C 65

d-LinK DHP-W307AV - Kit PowerLine Wireless N 69 1 n. V C B C B B B 63

deVOLO dLAN 200 AV Wireless N Starter Kit 110 1 n. V D C C B B C 59

LinKSYS PLWK400 - Powerline AV Wireless Network Extender Kit 115 3 n. V D C D B B C 51

voorbeeLden vAn insTALLATies

In beide bovenstaande gevallen bevindt de oorspronkelijke wifi-router zich niet op een optimale plaats en dekt hij slechts enkele ruimtes goed. In figuur A installeert men een wifi-repeater op de eerste verdieping. Die maakt een comfortabele wifi-verbinding in de bovenste verdiepingen mogelijk.

In figuur B injecteert de router als het ware het signaal in het elektriciteitsnet van de woning. Op de eerste verdieping zorgt een wifi-PLC-adapter voor netwerkdekking boven in huis. Andere adapters (niet-wifi) maken het mogelijk om vaste toestellen (tv enz.) te verbinden via een ethernetkabel.

A B

mei 2013 • 575 Test-Aankoop 17www.testaankoop.be

pLC-adapters werken beter op moeilijk bereikbare plaatsen

hoE lEEsT U DE TaBEl?

prijs In maart 2013.

Verschillende identifica-tienamen mogelijk Kunt u een unieke SSID aan de wifi-repeater toekennen?

WpS mogelijk Alle fabri-kanten voorzien in WPS (Wi-Fi Protected Setup), een automatische proce-dure om een apparaat, middels een WPA-bevei-ligingssleutel, aan uw netwerk toe te voegen.

Aandacht voor beveiliging Wijst de fabrikant op het belang van de beveiliging van uw netwerk en geeft hij de nodige aanwijzingen om daarvoor te zorgen?

installatiegemak Het ins-tallatieprogramma moet de gebruiker in eenvou-dige bewoordingen bege-leiden om de identifica-tienaam van de wifi- repeater te wijzi-gen, hem a a n s p o r e n o m z i j n netwerk te beveiligen (als d a t n i e t s t a n d a a r d gebeurt) en desgevallend zijn PLC-net te beveiligen.

Verbruik Stroomverbruik in werking van de wifi-repeater of van de PLC-zender en -ontvanger samen. In stand-by daalt het verbruik.

Goede kwaliteit

Beste van de testBeste KoopVoordelige keuze

n. niet van toepassing

Zeer goedGoedRedelijkZwakSlecht

»tweede draadloze router die binnen zijn bereik staat. De tweede router stuurt het wifi-signaal door naar de plaatsen waar de ontvangst aanvankelijk zwak was. In het tweede geval stopt u één PLC-adapter in een stopcontact in de buurt van de hoofdrouter en een tweede in een ander stopcontact, daar waar u het draadloze netwerk wilt uitbreiden. Hier loopt het sig-naal dus via de elektriciteitskabels in huis. Dat bete-kent dat u het wifi-netwerk zowat eender waar in huis kunt uitbreiden.Handig is een wifi-repeater of PLC-adapter met één of meerdere ethernetpoorten, zodat u ook gemak-kelijk vaste toestellen via een kabel kunt aansluiten (tv, AV-versterker enz.). U kunt trouwens meerdere PLC-adapters op hetzelfde stroomnet aansluiten.

Aanvaardbare snelheidWij hebben een aantal wifi-repeaters en PLC-adapters in reële omstandigheden uitgeprobeerd om na te gaan hoe goed ze werken. In de verste kamer op dezelfde verdieping als de router, en in de kamer erboven zorg-den beide systemen voor een voldoende snelle en stabiele verbinding tussen de basisrouter en de aan-gesloten mobiele toestellen. Met de wifi-repeaters verkregen we een doorvoersnelheid van 1 à 2 MB/sec., wat overeenkomt met ongeveer een derde van de snel-heid van de basisrouter in de beste omstandigheden. Dat volstaat om te surfen, zware bestanden te down-loaden en video's te streamen (zij het niet in HD-kwa-liteit).Aangezien u bij PLC een adapter in een stopcontact

Werkt u met een wifi-repeater, dan moet die zich binnen het radiobereik van de basisrouter bevinden. Als u de repeater voor het eerst activeert, brengt die een tijdelijk draadloos netwerk tot stand, zodat u hem kunt configureren. Daarna creëert hij een tweede wifi-netwerk, dat bij voorkeur een andere identificatienaam (SSID) krijgt dan uw basisnetwerk, opdat u altijd zou weten welk netwerk u precies gebruikt. Met dat tweede netwerk kunt u dan allerlei draadloze toestellen verbinden, zoals een laptop, een tablet …

Maakt u gebruik van de PLC-technologie, dan moet u de zender in een stopcontact stoppen en verbinden met een vrije ethernetpoort op de router. De zender wordt herkend door de ontvanger, die u eveneens in een stopcontact stopt, daar waar u het tweede netwerk wilt creëren. Eens u de verbinding tussen zender en ontvanger tot stand hebt gebracht, treden ze in werking dankzij hun gemeenschappelijke standaardconfiguratie (u kunt ze ook manueel instellen om de beveiliging te verhogen). Daarna creëert de ontvanger – net zoals een wifi-repeater – een tweede draadloos netwerk.

hoe WerkT heT?

in figuur A is het mobiele toestel buiten de actieradius van de originele wifi-router. een tweede draadloze router (repeater), die in het bereik van de eerste staat, maakt dat het mobiele toestel wel op het netwerk kan.

in figuur B zit een PLC-adapter die met de router verbonden is, in een stopcontact bij die router. een andere PLC-adapter zit in een stopcontact op de plaats waar de uitbreiding van het netwerk moet worden gerealiseerd.

A

B

»

Test

18 Test-Aankoop 575 • mei 2013 www.testaankoop.be

een nieuWe norm

Tegen eind dit jaar zouden er nieuwe routers op de markt komen, die met de nieuwste draadloze standaard werken. Die nieuwe standaard, 802.11ac of Gigabit-WiFi genoemd, zou de transmissiesnelheid moeten verhogen dankzij een hele reeks verbeteringen. Deze zal uitsluitend werken op een frequentieband van 5 GHz, die veel minder vol zit dan de huidige 2,4 GHz-frequentieband, maar gevoeliger is voor obstakels. Voorts maakt de standaard gebruik van bredere kanalen en geavanceerde zendtechnieken.Aangezien er bij de introductie van

de modellen met de nieuwe standaard nog heel wat toestellen in omloop zullen zijn die met oudere technologieën werken, moeten de fabrikanten ervoor zorgen dat de standaarden compatibel zijn.Sommige fabrikanten bieden nu al wifi-repeaters met de nieuwe standaard aan, maar die hebben we bewust nog niet in deze test opgenomen. Vaak leveren nieuwe producten die met een nog niet goedgekeurde standaard werken, immers problemen op in de praktijk, vooral in combinatie met toestellen met dezelfde standaard maar van een ander merk.

moet stoppen, is de afstand tot de ontvanger en de gebruiker (bv. u en uw computer) kleiner. Dat levert dan ook een hogere snelheid op van 3 à 4 MB/sec. Ter vergelijking: als u de computer rechtstreeks via een ethernetkabel aansluit, bedraagt de downloadsnel-heid zowat 70 MB/sec.! Door het wifi-signaal door te sturen, verkrijgt u dus nooit helemaal hetzelfde ge-bruikscomfort.In de kamer enkele verdiepingen onder de router lieten de wifi-repeaters in onze test het afweten, terwijl de PLC-adapters nog steeds een prima verbinding opleverden.Hoewel wifi-repeaters in bepaalde omstandigheden tekortschieten (afhankelijk van de afstand en het ma-teriaal van de muren en vloeren), hebben ook PLC-adapters echter nadelen. Ze zijn bijvoorbeeld gevoelig voor storingen op het elektrische net, bijvoorbeeld door de voeding van elektronische apparatuur en grote stroomverbruikers (vaatwasser, wasma- chine enz.). Daardoor verlaagt de doorvoersnelheid. Waar de ontvanger/gebruiker zich in huis bevindt, doet er daarentegen niet toe. Ook een eventuele ver-deling over verschillende fases bij een driefasig elek-triciteitsnet maakt niets uit.

Denk aan de beveiligingWelk systeem u ook kiest, vergeet niet om uw netwerk goed te beveiligen. Alle geteste toestellen ondersteu-nen de gangbare wif i-beveiligingsprotocollen WEP/WPA en WPA2. WEP (Wireless Equivalent Privacy) was het eerste pro-tocol dat werd gebruikt om een wifi-netwerk te bevei-ligen, maar bleek te gemakkelijk te omzeilen. Daarom werd WPA (Wi-Fi Protected Access) ontwikkeld. Dat protocol moest op zijn beurt plaats maken voor WPA2,

Netwerkuitbreiding Onze keuzeWifi-repeaters PLC-adapters

68BeLKinF9K1106AsHet hoogste gege- vensdebiet van alle geteste repeaters. Goede handleiding en gemakkelijke configuratie.€ 70

7066tP-LinktL-wA850ReRepeater met een iets lager debiet dan die van Belkin. Duidelijke handleiding en paswoordbeveiliging van de configuratie.€ 37

siteCoM Ln-531wifi homeplug 200Mbps Combo PackMakkelijk te installeren adapter met ingebouwd stopcontact. Duidelijkste beveiligingsinstructies van de test.€ 150

66tP-LinK tL-wPA281Kit starter Kit extender AV200Deze levert het hoogste gegevensdebiet van alle geteste PLC-adapters en is zachter geprijsd. € 70

65netGeAR XAVnB2001 Kit Powerline AV 200MbpsDuidelijke configuratie-procedure. Handleiding en standaardbeveiliging laten te wensen over.€ 70

dat momenteel het meest veilige is. Helaas wordt dat niet altijd ondersteund door oudere toestellen, zoals bepaalde pda's, waardoor u genoodzaakt bent om WPA – of zelfs WEP – te gebruiken voor uw hele netwerk.Een wifi-repeater moet u idealiter ook een andere netidentificatienaam kunnen geven dan uw basisnet-werk (bv. verdieping2). Als ze hetzelfde heten, weet u immers nooit op welk netwerk u zit en of dat op die plaats wel het meest krachtige en stabiele is. Het is dus interessant als u de standaardnaam in een unieke naam kunt wijzigen. ¬

»