Netwerk GGZ KempenSamen sterk in Geestelijke Gezondheidszorg

Voorstelling aan de externe partners15 mei 2012

• Inleiding door Eric Nysmans• Toelichting over het Netwerk GGZ Kempen door Hans

Verbiest• Voorstelling van de concrete veranderingen door

Jeroen Dillen, netwerkcoördinator.• De positie van de huisarts, dr Inge Van Kerkhoven• De positie van de psychiater, dr Roel Van Roy• Vragen

Inhoud

Eric NysmansLeidend ambtenaar Welzijnszorg Kempen

• Vooral veel capaciteit intramuraal

• Weinig ambulante zorg

• GGZ in de Kempen

GGZ in België

• Prevalentie van psychische problemen is hoog

• GGZ niet altijd performant (vb. suïcidecijfers)

• Te weinig continuïteit van zorg

Veel noden, te weinig efficiëntie

• Te veel ziekenhuisopnames: ingrijpend voor betrokkene en hoge maatschappelijke kost

• Het kan en moet anders

• Hulp bieden op de meest aangewezen plaats

Vermaatschappelijking van de GGZ

• Regionaal netwerk voor geestelijke gezondheidszorg

• Intense dialoog met eerstelijnszorg en thuiszorg

PSY107: opportuniteit volop aangegrepen

Hans VerbiestVoorzitter Netwerk GGZ Kempen

• Initiatief van federale en regionale overheden

• Realisatie van regionale netwerken van organisaties die samen verantwoordelijk zijn voor het zorgaanbod in hun regio

• Nieuwe zorgvormen realiseren door bedden af te

bouwen

• Projectcontext

PSY107: wat is dat?

• PZ = Psychiatrisch ziekenhuis – OPZ GEEL

• PAAZ = Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis– AZ TURNHOUT

• CGG = Centrum Geestelijke Gezondheidszorg– CGG KEMPEN

• IBW = Initiatief voor Beschut Wonen– BESCHUT WONEN KEMPEN

• PVT = Psychiatrisch Verzorgingstehuis– PVT SALTO (OPZ GEEL, Geel)– PVT DE LIEREMAN (PC ST AMEDEUS, Oud-Turnhout)

GGZ Kempen: wie is dat?

• Vraaggestuurd in plaats van aanbodgestuurd

• Gericht op zorg in de thuisomgeving

• Gericht op flexibele interventiemogelijkheden

• Integratie van intramurale en ambulante middelen in één strategie

Model met vijf functies

• Projectperiode 2011-2014. Negen projecten. Doelgroep volwassenen.

• Zorgvernieuwing door afbouw van bedden.

• Zoeken en oefenen en dus ook fouten maken maar voortdurend bijsturen.

• Project binnen bestaande realiteit en bestaande capaciteiten.

=> Een aantal structurele knelpunten blijven bestaan!

Het project is een project

• Dagelijks beheer door coördinatiecomité: directies van betrokken instellingen, experten, nwc

• Open werkgroepen rond deelprojecten met participatie van eerstelijnszorg, cliënten en familie

• Ondersteuning door de overheid: vorming, ervaringsuitwisseling, buitenlandse stages, coaching door buitenlandse experten

• Netwerkcoördinator

Werking Netwerk GGZ Kempen

Jeroen DillenNetwerkcoördinator GGZ Kempen

• Meer mensen sneller in de juiste zorg• Getrapte zorg: geen complexe interventies als er

minder ingrijpende alternatieven zijn• Meer samenwerking binnen de GGZ• Meer samenwerking met de actoren rond de GGZ• Meer participatie van cliënten en familie

GGZ Kempen: doelstellingen

• Nieuw systeem van aanmelding en doorverwijzing• F1: Nieuw aanmeldingsteam• F2a: Nieuw mobiel crisisteam• F2b: Nieuw mobiel team voor langdurige zorg• F3: Reorganisatie van het zorgaanbod rond arbeid,

dagbesteding en vorming• F4: Intensifiëring van het residentiële zorgaanbod en

meer afstemming op de overige zorgvormen• F5: Centrale aanmelding woonzorg,

gemeenschappelijke strategie rond optimalisatie van het zorgaanbod

GGZ Kempen: deelprojecten

• Aanmelden bij GGZ: enkel indien eerstelijnszorg niet volstaat

• Hulpvraag screenen en alternatieven overwegen

• Aanmelden op één centraal punt

Aanmelding

• Huisarts

• Privé psychiater

• CAW De Kempen

• Spoed AZ

• Politie

Vijf prioritaire verwijzers

• Hebben voldoende expertise om de hulpvraag te kunnen screenen in functie van al dan niet doorverwijzing naar GGZ

• Zijn belangrijk in functie van continuïteit van zorg na interventie van GGZ (huisarts, CAW, psychiater)

• Hebben specifieke opdracht die rechtstreekse aanmelding in GGZ noodzaakt (spoed, politie)

• AMT is bereikbaar voor informatie en advies en coaching op casusniveau voor alle partners.

Vijf prioritaire verwijzers

• Eerst contact nemen met prioritaire verwijzer, bij voorkeur huisarts of CAW

• Specifieke opdracht voor politie en spoed

• AMT is bereikbaar voor informatie en advies en coaching op casusniveau voor alle diensten. Bij voorkeur worden ook huisarts en CAW betrokken.

Cliënten, familie, overige diensten

Huisarts Spoed AZ CAW Politie Psychiater

Aanmeldingsteam(AMT)

Functie 1:Ambulante zorg

Functie 2: Mobiele teamsCKB-team LZ-team

Functie 4: Gespecialiseerde residentiële zorg

Functie 3:Psychosociale rehabilitatie

Functie 5:Specifieke woonvormen

Netwerk Geestelijke Gezondheidszorg Kempen (GGZ Kempen)

Cliënt Familie Eerstelijnszorg

Aanbod buiten het netwerk

Videofragment

CAW De KempenWaarvoor kan je er terecht? Hoe werkt het onthaal?

• Onthaal en begeleiding bij welzijnsvragen

• Centraal telefoonnummer 014 21 08 08

• Aanloopadres: Herentals

• Gesprek op dienst: Herentals, Turnhout, Geel, Mol

• Gratis en vertrouwelijk

• Perspectief bieden. Bijkomende begeleiding mogelijk in CAW of andere dienst.

CAW zorgaanbod

Videofragment

AanmeldingHoe werkt het Aanmeldingsteam?

• Nieuw netwerkteam met psychologen, maatschappelijk werker en administratieve kracht

• Ondersteuning door psychiaters van Crisisteam CKB

• Beschikbaar tijdens kantooruren via 014 57 91 00. Onthaal buiten kantooruren: team CKB

• Aanmeldingen door prioritaire verwijzers

• Info, advies en coaching voor alle partners

F1 Aanmeldingsteam - werking

• Poortfunctie– Onthaal van nieuwe aanmeldingen– Screening van aanmeldingen– Gericht advies en doorverwijzing

• Crisishulpverlening– Eerste dringende opvang van cliënten met

suïcidedreiging– ELP: kortdurende begeleidingen– Samenwerking met Crisisteam CKB en opnameafdelingen

• Coaching– Telefonische beschikbaarheid voor informatie en advies

F1 Aanmeldingsteam - aanbod

• Nieuwe zorgvorm

• Mensen zo veel mogelijk thuis begeleiden, ook als de psychische problemen heel ernstig of acuut zijn

• Acute problemen: CKB-team

• Langdurige zorg: LZ-team

F2: Mobiele teams

Videofragment

Crisis- en Kortdurende BehandelingHoe werkt het CKB-team?

• Multidisciplinair mobiel team met verpleegkundigen, psychologen, maatschappelijk werkers en psychiaters.

• Ook huisarts is toegevoegd aan dit team.

• Inschakeling– Via Aanmeldingsteam: CKB als poort tot opname– Door een andere GGZ-dienst

• Voorwaarden– Crisis, geen urgentie (levensbedreigend)– Veiligheid medewerkers– Draagkracht context

F2a: CKB = Crisis en Kortdurende Hulpverlening

• Doelstelling– Opnames vermijden– Opnames verkorten

• Hoe?- Snelle tussenkomst, intensieve begeleiding- Nauwe samenwerking met andere hulpverleners- Beperkte behandelduur- Warme overdracht naar andere zorg

• Werktijden- Interventies 8u-22u, 7/7- Telefonische permanentie tijdens de nacht

F2a: CKB = Crisis en Kortdurende Hulpverlening

Videofragment

Mobiel team voor langdurige zorg. Hoe werkt het LZ-team?

• Multidisciplinair mobiel team. Ook huisarts.

• Psychiatrische thuiszorg voor mensen met ernstige en langdurige problemen.

• Inschakeling- Via Aanmeldingsteam- Door een andere GGZ dienst

• Voorwaarden- Ernstige en langdurige problematiek- Andere hulpverlening is onvoldoende- Duidelijke meerwaarde voor zorg aan huis

F2b: LZ = Langdurige Zorg

• Doelstellingen– Vergroten van zelfredzaamheid– Kwaliteitsvol leven ondanks beperkingen– Maximale sociale integratie– Uitbouw van steunend netwerk

• Hoe?– Begeleiding aan huis door individueel casemanager– Coaching en zorgoverleg– Nauwe samenwerking met huisarts en thuiszorgdiensten

• Werktijden- Tijdens kantooruren- Uitzonderlijk ‘s avonds en op zaterdag

F2b: LZ = Langdurige Zorg

• Geheel van initiatieven gericht op de maatschappelijke integratie van mensen met (ernstige en langdurige) psychische problemen

• Diverse domeinen: arbeid, dagbesteding, vrijetijdsbesteding, vorming en opleiding, …

• Verzameling van categoraal en niet-categoraal aanbod

F3: rehabilitatie

• Diverse initiatieven vanuit GGZ integreren in een regionale strategie

– Problematiek dagactiviteitencentra– Ongelijke spreiding bestaand zorgaanbod

• Waar mogelijk zorgaanbod uitbreiden– Aanvraag revalidatiecentrum via vzw Kader

• Uitklaren van opdracht gespecialiseerde GGZ versus reguliere dienstverlening

F3: rehabilitatie – doelstellingen netwerk

• Arbeid– Behoud van arbeid– (Re)integratie in arbeid– Arbeidstrajectbegeleiding– Nieuwe beleidsvisie op arbeid: W²

• Zinvolle dagbesteding– Basaal aanbod in GGZ– Toegankelijkheid van niet-categoraal aanbod

• Vorming en opleiding– Vroegdetectie– Samenwerking

F3: rehabilitatie – prioritaire thema’s

• Minder behandeling in het ziekenhuis– Afbouw van behandelbedden in OPZ Geel– Samenwerking tussen OPZ/PAAZ en CKB in functie van

opnamevoorkomend en opnameverkortend werken

• Intensifiëring– Plannen voor uitbreiding PAAZ– Behandelen van meer complexe problematiek

• Samenwerking binnen F4– Taakverdeling– Problematiek opnamecapaciteit– Visie transmurale zorg

F4: intensifiëring residentiële zorg

• Bestaand zorgaanbod– Beschut Wonen Kempen– PVT Salto– Pleegzorg OPZ Geel– PVT De Liereman

• Doelstellingen– Procedures rond aanmelding en instroom afstemmen– Gedeelde strategie rond optimalisatie zorgaanbod

F5: woonzorg

• Aanmelding- Via Aanmeldingsteam of via andere GGZ-dienst- Uniforme procedure. Woonzorgpartners zoeken

samen naar passend aanbod- Bovenregionale opdracht PVT2 en Pleegzorg

• Woonzorgaanbod reorganiseren- Continuum van woonvormen, van maximaal

omkaderd met begeleiding 24/24 naar maximaal geïntegreerd met beperkte ondersteuning

- Samenwerking GGZ en reguliere huisvestingsactoren

F5: woonzorg - instroom

Dr. Inge Van KerkhovenHuisarts

• Inleiding

• GGZ door de huisarts

• Reorganisatie van de GGZ

• Taak van de huisarts in het Netwerk GGZ Kempen

GGZ in de huisartsenpraktijk

• Psychisch ‘onwelbevinden’ bij ¼ Belgen

• 70% van alle psychische problemen komen bij HA

• 1/3 hiervan wordt doorverwezen

• Rol van de huisarts:- Eerste laagdrempelige contact- Herkennen van mentale aandoening- Begeleiden en zo nodig doorverwijzen

Inleiding

• 3/100 consulten: diagnose mentale aandoening

• Meest gestelde diagnoses:- Depressie- Acute stressreactie- Slaapstoornissen- Angst en nervositas

GGZ door de huisarts

• Prevalentie van ernstige psychische aandoeningen (EPA) in een huisartsenpraktijk is 2%

• Prevalentiecijfer is vertekend- 30% geen zorg- 20% enkel somatische zorg- 50% in GGZ

GGZ door de huisarts

Gevolgen van EPA

• Afhankelijkheid van derden voor dagelijks functioneren, invaliditeit

• Stigmatisering door omgeving en hulpverleners• Verslaving aan drugs en alcohol• Comorbiditeit voor ernstige lichamelijke

aandoeningen

GGZ door de huisarts

Hoe de lichamelijke en geestelijke gezondheid van doelgroep EPA verbeteren?

• Educatie aan zorgverleners (bewustwording ongelijkheid, adequaat inschatten van risico’s, …)

• Monitoring van risicofactoren• Minder stigmatisering en discriminatie• Integratie van leefstijladvies in behandelprogramma’s• Empowerment van de patiënt• Coördinatie lichamelijke en geestelijke

gezondheidszorg, samenwerking tussen eerste en tweede lijn

Reorganisatie van de GGZ

• 4 uur in CKB-team, 4 uur in LZ-team

• Geen patiëntencontacten, patiënt behoudt de eigen huisarts

• Verantwoordelijkheid voor de psychiatrische behandeling ligt bij de psychiater

Taak van HA in het Netwerk

• Feedback bij outcomemonitoring

• Bewaakt HA-belangen in het team / coaching

• Bewaakt communicatie met HA / aanspreekpunt

• Contact: inge.vankerkhoven@ggzkempen.be

Taak van HA in het Netwerk

• Mentale aandoeningen presenteren zich op zeer uiteenlopende wijze

• HA in eerstelijn: rol in herkennen, begeleiden en coördineren van zorg

• Nood aan betere en adequatere zorg

• Multidisciplinaire samenwerking onontbeerlijk

Besluit

Dr. Roel Van Roy / Dr. Liesbeth JaspersPsychiater

• Drie psychiaters maken deel uit van het CKB-team en ondersteunen het Aanmeldingsteam:- Dr. Mieke Opgenhaffen- Dr. Roel Van Roy- Dr. Liesbeth Jaspers

• Twee psychiaters maken deel uit van het LZ-team- Dr. Tom Geuens- Dr. Mieke Celen

De psychiater in het Netwerk GGZ Kempen

• Diagnosestelling• Medicatie• Complexe casussen• Medico-legale problemen• Trainingsopdracht• Communicatie met andere artsen• Beleidsopdracht• Coaching en inschatting, maar taak van de ambulante

hulpverleners blijft zoveel mogelijk behouden

De psychiater in het netwerk: algemeen

• Van overheidswege geen psychiater voorzien in het aanmeldingsteam

• Onze visie: poortfunctie van aanmeldingsteam is niet mogelijk zonder beroep te kunnen doen op psychiatrische expertise, vooral bij acute vragen

• Dus: psychiaters in CKB zijn ook consulteerbaar voor medewerkers van het aanmeldingsteam

De psychiater in AMT

• Psychiater wordt geraadpleegd bij acute hulpvragen en bij complexe casussen

• Bij aanmelding door arts (huisarts, psychiater, spoedarts) is er mogelijkheid tot rechtstreeks overleg met psychiater

• Cliënt in kortdurende behandeling kan door psychiater worden gezien voor inschatting

Rol van de psychiater in AMT

• Briefing:- Beoordeling aanmeldingen en inclusies- Interventiestrategie in probleemsituaties

• Patiëntenbespreking: - Doelstellingen en strategie bepalen- Traject na CKB

• Consultaties- Crisisinschatting- Medicamenteuze behandeling

• Overleg met betrokken hulpverleners

Rol van de psychiater in CKB

• Vier dagen per week psychiater aanwezig- Briefings AMT + CKB- Twee consultatiemomenten- Beleid en communicatie

• Bij afwezigheid van de AMT/CKB-psychiater: steeds mogelijkheid tot overleg met psychiater van wacht in OPZ Geel- Voor overleg bij dringende hulpvragen- Voor overleg in crisissituaties

De concrete inzet van psychiatertijd

• Beoordeling van aanmeldingen, beslissing over inclusie

• Medicatie

• Advies in complexe casussen

• Overleg met behandelend psychiater buiten het team

Rol van de psychiater in LZ

Centraal aanmeldingsnummer:

014 57 91 00Voor nieuwe aanmeldingen

(door één van de vijf prioritaire verwijzers)

Voor coaching op casusniveau

Start nieuwe werking: 21 mei 2012

Projectwebsite

www.ggzkempen.be

Contact

info@ggzkempen.be of T 014 57 93 51

Netwerkcoördinator

Jeroen Dillen, gsm 0498 93 24 10

jeroen.dillen@ggzkempen.be

Meer info

• Permanente opvolging en bijsturing

• Blijvende participatie van projectpartners o.a. door terugkoppeling evaluatie naar werkgroepen

• Groeiende participatie van cliënten en familie

Planning

• F1: Samenwerking met zelfstandige psychologen • F2: Werking nieuwe teams evalueren op korte

termijn, terugkoppeling naar de werkgroepen• F3: Eerst thema arbeid, nadien de andere thema’s.

Overleg met lokale besturen is aangewezen. • F4: Verdere samenwerking zoeken. • F5: Samenwerking zoeken met huisvestingsactoren

via Kempisch Woonplatform• …

Planning

Vragen?