8/13/2019 N*A*O*'s Bloem 15

1/2

Brussel, een artistiek

Stromboli

Boekbespreking

Brussel staat vandaagcentraal in veel politiekediscussies, maar wat is erte ver te l len over de

geschiedenis van de stad?Eric Min schreef er eenboek over.

Een tweede man die een penkan voeren vertoont zich alsBrusselkenner. Naast Geertv a n I s t e n d a e l e n z i j ntrefzekere en te prijzen 'ArmBrussel', van oude datum

(1992) met heruitgaven, heeftE r i c M i n e e n r o n d u i tf a n t a s t i s c h e b i o g r a f i egeschreven over Vlaanderenstrots en schande. Eric Min enzijn fraaie, rijke zinnen ken iksedert zijn waardevolle envernieuwende levensverhaalover James Ensor. Men zou

d e n k e n d a t o v e r d i eOostendse schilder vanbizarrerien alles in veelvoudwas herkauwd, niets bleekminder waar te zijn. Ensorwas het eerste boek van Min,die ambtenaar is van deVlaamse regering, en in zijnvrije tijd cultuurmedewerkervan De Morgen. Wat Min

leerde uit Ensor, een opdrachtvan uitgever Meulenhoff (nuBezige Bi j) , is hoeveelb r a a k g r o n d , h o e v e e lsluimerende bronnen enteksten er blijven voor hetportretteren van kunstenaars,schr i jvers , prominentenwaarover men denkt alles

geschreven te zijn. Fout.Soms zijn er honderdenbr ieven noo i t ge lezen,bestudeerd of geannoteerd bijde familie, op zolderkamers,in archieven waar geenprofessor of assistent binnenwil. Dat is ook de ervaring dieMin opdeed bij het schrijvenvan de biografie van Brussel.

N*A* * DENAAMLOZEACHTER ONS !

N*A*O*S BL O E M- L E Z I N G & - S T U K -

WIJKPLAATS VOOR ANDERMANS OBSESSIES ENIG BLOEMLEZER : DE NAAMLOZE ACHTER ONS BAKKES 141 NUMMER 15

8/13/2019 N*A*O*'s Bloem 15

2/2

Is de titel 'De eeuw vanBrussel, 1850-1914' een lozereclamekreet om het boekinteressanter te maken danm a g ? N e e n . D ekarakterisering is correct. Inde tweede helft van de

negentiende eeuw en deeerste jaren van de twintigsteeeuw was Brussel eena r t i s t i e k e , p o l i t i e k e ,e c o n o m i s c h u i t e r s tdynamische, baanbrekendewereldstad. Niet de slonzigezus naast opulent Parijs. Opeen beperkte plek - hetcentrum van de stad rond de

n o g b e s t a a n d ewinkelgalerijen (toen eenunicum in Europa) en de wijkrond de vijvers van Elsene -ageerden een beperkt aantalmensen, 250 in totaal. Die250 waren advoca ten ,schilders, letterkundigen,galeriehouders, professoren,politici, ondernemers. Eenhumus van geld, goede

smaak, loge-idealen, nieuwepolitieke inzichten, salons,k u n s t h u i z e n e nexcentriekelingen als deprogressieve Edmond Picard,die ook een notoire anti-s e m i e t w a s , n a a s tsocialistisch senator. Zijn anti-joodse pamfletten werden in1940 herdrukt door Rex.Kunst is niet per definitie een

progressieve bezigheid, maarmeeste l wel en in hetBrusselse geval zeker. Dewegen, de nachten, devriendinnen, de mecenassen,de bewonderaars van delangdurige bewoners ofpassanten van Brussel alsCharles Baudelaire, VictorHugo, Paul Verlaine, Arthur

Rimbaud, Flicien Rops,Auguste Rodin, Victor Horta,Henry van de Velde, AugustVermeylen kruisten mekaaraan de Zenne in eenrondedans van kunstvertier,v o o r u i t s t r e v e n d e

beeldenstorm, banketten,bordeelbezoek, artistieked o o r b r a k e n , p o l i t i e kgekonkelfoes.Brussel was een vrijstad indie jaren die de kunstzinnigeinternationale Franstaligebeau monde aantrok en, ziehun brutale Brusselmemoires,afstootte. Uit een mengeling

van gearriveerde artiestenmet vernieuwers ontstond deA r t N o u v e a u , d ebeeldhouwkunst van Rodin,de shockerende homopozievan Rimbaud, de productiev a n a n a r c h i s t i s c h epamfletten, met een ElyseReclus, de gangmaker vanhet libertaire socialisme inFrankrijk die, eenmaal in de

Belgische hoofdstad, als eenv a n d e w e i n i g evooraanstaanden van datbruisende Brussel opkwamvoor het Nederlands. In diefascinerende ontbolsterendeoude wereld duikt als eenz e l f d z a m e , n a a s t R i kWouters, Vlaamsgezinde op,August Vermeylen met hetkunstentijdschrift Van Nu en

Straks , en zijn bijdrage'Vlaamsche en EuropeseBeweging' (1990).Van Nu en Straks wasantipaaps en anarchistisch enverfoeide het onderdanigek a t h o l i c i s m e v a n h e ttradit ionele Vlaanderen.Vermeylen draaide 100procent mee in 'de eeuw van

Brussel' en was voorstandervan l inks, emancipat ie,vrijdenken, secularisering, hetvrije huwelijk. Alhoewel hijbraafjes en formeel in de echttrad met een poppetje uit debetere k r ingen d ie de

vrijmetselaar zelfs tot aan hetaltaar sleurde.Eric Min is een kosmopolietm e t e e n p ro g re s s i e v eingesteldheid en deelt deklassieke afkeer van de linksemedemens voor wat Vlaams-nationaal is, nationalistisch,gebrand op volkse identiteit.L a a t u d a a r d o o r n i e t

afschrikken om zijn boek tel e z e n . D e g r o o t s t eBrusselvriend n de grootsteB r u s s e l v i j a n d z u l l e nsmakelijke, erudiete urendoorbrengen bij de veleonbekende feiten en figurenen genieten van een taalzwierdie van het bovenstebeste is.

Beoordeling : * * * *

Titel boek : De eeuw vanBrussel

Subtitel boek : biografie vaneen wereldstad 1850-1914

Auteur : Eric Min

Uitgever : De Bezige Bij

Antwerpen

Aantal pagina's : 418

Prijs : 34.99 !

I S B N n u m m e r :9789085423942

Uitgavejaar : 2013

N*A* * DENAAMLOZEACHTER ONS !