NAJK Jaarverslag
-
Upload
ellen-van-den-manacker -
Category
Documents
-
view
214 -
download
0
description
Transcript of NAJK Jaarverslag
Jaarverslag
NAJK 2012
Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt
Bemuurde Weerd OZ 12
3514 AN Utrecht
Postbus 816
3500 AV Utrecht
Contactpersoon: Kirsten Haanraads, Secretaris NAJK
030-2769869
www.najk.nl
Kenmerk: 06-03-08-1221kh
Inhoudsopgave
Voorwoord
1. Inleiding ..................................................................................................................... 1
Lokaal 1
Provinciaal 1
Landelijk 1
Europees 1
2. NAJK organisatie ....................................................................................................... 2
Interne organisatie 2
NAJK Internationaal 2
Interne samenwerking 2
Werkgroepen 3
Ambitie 3
3. Bestuur ....................................................................................................................... 4
NAJK-bestuur 4
Dagelijks bestuur 4
Afgevaardigden 6
Ambitie 6
35 jaar jong 6
4. Relatiebeheer ............................................................................................................. 8
Partners van NAJK 8
NAJK Partneroverleg 10
Vrienden van NAJK 10
Ambitie 11
5. Communicatie .......................................................................................................... 12
BNDR 12
Nieuwsbrief 12
Website en social media 12
Persberichten 13
Doelgroep 14
Huisstijl 14
Beurzen 15
6. Belangenbehartiging ................................................................................................ 16
Jonge Landbouwersregeling 17
Convenant Weidegang 18
Ronde Politiek 18
Jaarthema 19
Discussiestukken 20
Standpunten 21
In den lande 24
7. Projecten .................................................................................................................. 26
Voorwoord Beste lezer,
Wat een jaar! 2012 is alweer achter de rug. Het was een jaar met vele gezichten, letterlijk en
figuurlijk. NAJK heeft afscheid genomen van een aantal dagelijks bestuurders en daarvoor weer
nieuwe verwelkomd. Het is mooi dat we op deze manier NAJK jong, dynamisch en dus levendig
kunnen houden. Met de inzet van onze leden, bestuurders en medewerkers lukt dat. En die
onvoorwaardelijke inzet hebben we van elkaar gevraagd én gekregen. Dat heeft mij persoonlijk
bijzonder gemotiveerd. Heel erg bedankt daarvoor allemaal!
Dit jaar was het laatste jaar in het kader van het project Bewust Ondernemen. Met alle
hoogwaardige trainingen en bijeenkomsten die dit project herbergt, hebben we een absolute troef
voor de bedrijfsopvolger van morgen. Dat weten we, waardoor NAJK vastbesloten was om het
project ook in 2013 een vervolg te geven. Dat viel niet mee, maar met ondersteuning van bestuur en
medewerkers en hun enorme toewijding voor dit project, is ook dat vervolg er gekomen.
Als studiereis in het kader van Wereldboeren was India dit jaar toch wel een heel bijzondere
bestemming. Dat was ook zeker het geluid dat de deelnemende leden als respons gaven. Heel
belangrijk, om juist als jonge agrarisch ondernemer eens een heel andere cultuur te zien en vooral
ook te ervaren, door je echt onder de lokale bevolking te begeven. Prachtig dat NAJK ook dit aan
haar leden kan bieden!
We hebben dit jaar veel aandacht besteed aan de hervormingen van het Gemeenschappelijk
Landbouwbeleid (GLB). Voorzitter van CEJA Joris Baecke en portefeuillehouder internationaal
Inge van Schie hebben daar een belangrijk aandeel in. Het is toch voor een belangrijk deel aan
CEJA toe te schrijven dat er zo veel aandacht is voor jonge land- en tuinbouwers en hun positie en
mogelijkheden in de sector. Dat sterke uniforme geluid moeten wij als NAJK blijven ondersteunen
en voeden, ook in de toekomst.
De Jonge Landbouwersregeling is ook een duidelijk strijdpunt voor NAJK. Deze was voor 1,2
miljoen begroot. Daar waren wij allerminst over te spreken. Immers het is een regeling die, juist in
Nederland waar wij het altijd hebben over innoveren en ontwikkelen, zo doeltreffend is. Het budget
wordt altijd fors overschreden en het stimuleert om bedrijfsovername te vervroegen en zo een
positieve wending te geven aan een vitaal en ondernemend platteland. En met deze gedachte en
argumenten, kon ook de staatssecretaris van Economische Zaken zich verenigen, waarmee het
budget werd verhoogt tot . Zo bleek maar weer, een stevig NAJK-geluid, blijft nodig!
Voor het komende jaar zullen wij ons weer strijdvaardig en constructief tonen, zodat ook ná morgen
er nog een vitaal platform is voor de jonge boer en tuinder.
Hartelijke groet,
John Hilhorst, voorzitter NAJK
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 1 -
1. Inleiding Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) zet zich in voor jonge agrarische
ondernemers van de toekomst. NAJK is met 8000 leden dé belangenvereniging van agrarische
jongeren in Nederland en is actief op zowel lokaal, provinciaal, landelijk en Europees niveau. Dit
betekent niet alleen het behartigen van de belangen in Den Haag en Brussel, maar ook actief
handvatten bieden tot beter ondernemerschap. NAJK doet dit door activiteiten te ontwikkelen op
het gebied van vorming, scholing en voorlichting. Hiermee draagt NAJK bij aan zelfbewuste en
kundige jonge ondernemers die met beide benen in de maatschappij staan: de ondernemers van de
toekomst. De toekomst van jongeren in de agrarische sector staat bij alles wat NAJK doet centraal.
Lokaal
fundament van NAJK. Het zijn onafhankelijke verenigingen en bestaan uit 30 tot soms wel 300
informatieavonden over uiteenlopende en a
het hele land. In totaal zijn dit er 124.
Provinciaal
blijven de lokale AJK's op de hoogte van alle landelijke en provinciale ontwikkelingen. Het
provinciaal bestuur behartigt de provinciale belangen bij NAJK. Daarnaast organiseren ze
- en
Zuid-Holland en westelijk Utrecht één AJK vormen. De provincie Utrecht kent geen provinciale
AJK.
Landelijk
De provinciale AJK's vormen samen het landelijke
NAJK-bestuur. De belangrijkste taak van het dagelijks
bestuur van NAJK is belangenbehartiging.
Speerpunten hierin zijn bedrijfsovername, inkomen en
maatschappelijk ondernemen. Ook neemt NAJK
standpunten in over actuele en belangrijke
onderwerpen, zoals het Gemeenschappelijk
Landbouwbeleid na 2013, weidegang en mestbeleid.
Europees
NAJK is aangesloten bij CEJA (Conseil Européen des
Jeunes Agriculteurs). CEJA komt op voor de belangen
van twee miljoen Europese jonge boeren en tuinders
binnen het Europese politieke besluitvormingsproces.
NAJK-bestuurslid Joris Baecke is voorzitter van CEJA.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 2 -
2. NAJK organisatie
Interne organisatie
Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt is actief op verschillende schaalniveaus (lokaal,
provinciaal, landelijk en Europees). Veel van de activiteiten en belangenbehartiging wordt
uitgevoerd door vele enthousiaste vrijwilligers en bestuurders. Deze vrijwilligers en bestuurders
worden zowel op provinciaal als op landelijk niveau ondersteund door een aantal professionele
medewerkers.
NAJK neemt daarbij niet zelf de rol van werkgever op zich, maar gebruikt hiervoor de diensten van
Stichting Plattelands Jongeren Services. Deze stichting streeft naar het verbeteren van de
leefbaarheid en de positie van jongeren op het platteland, bijvoorbeeld door het ondersteunen van
jongerenorganisaties die zich richten op het platteland, zoals NAJK. De ondersteuning bestaat uit
het uitvoeren van projecten of activiteiten en het bieden van administratieve ondersteuning.
Op landelijk niveau wordt NAJK ondersteund door 13 medewerkers, die samen ongeveer zeven FTE
voor hun rekening nemen. Het NAJK-team bestaat uit secretariaatsmedewerkers, een financieel
medewerker, een P&O-medewerker, een communicatiemedewerker, projectmedewerkers,
projectleiders en een algemeen secretaris. NAJK wil als belangenorganisatie jonge boeren en
tuinders ook de mogelijkheid bieden hun kennis te verbreden en hun vaardigheden uit te bouwen.
Deze ambitie wordt ook binnen NAJK als organisatie serieus genomen; gedurende het jaar zijn
meerdere stagiaires bij NAJK actief. De stagiaires van diverse opleidingen worden bij NAJK een
dynamische leeromgeving geboden, onder begeleiding van enthousiaste en betrokken
medewerkers.
NAJK Internationaal
NAJK ontplooit veel activiteiten op internationaal vlak; enerzijds belangenbehartiging in Brussel en
wereldwijd, anderzijds projecten om de internationale bewustwording onder de leden te vergroten.
Daarom heeft NAJK een afdeling die zich exclusief met deze onderwerpen bezighoudt: NAJK
Internationaal. NAJK Internationaal is verantwoordelijk voor de ondersteuning van de bestuurders
die betrokken zijn bij CEJA, de begeleiding van internationale delegaties die een bezoek brengen
aan Nederland, internationale projecten zoals Wereldboeren en Boeren in Internationaal
Perspectief, het begeleiden van missies die NAJK-leden voor Agriterra uitvoeren en het stimuleren
van bewustwording en dialoog over internationale agrarische ontwikkelingen en beleidsvorming.
Interne samenwerking
Op provinciaal niveau worden de besturen ondersteund door een bestuursondersteuner of
regiocoördinator. De regiocoördinatoren vanuit de provincies en de inhoudelijke medewerkers van
NAJK op landelijk niveau (projectmedewerkers, projectleiders en algemeen secretaris) vormen
samen het Agrarisch Team. De vereniging NAJK is georganiseerd in tien provinciale afdelingen.
Regelmatig en intensief contact tussen de landelijke NAJK-organisatie en de provinciale
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 3 -
regiocoördinatoren via het Agrarisch Team heeft tot doel de besturen, belangenbehartiging en
activiteiten op de verschillende schaalniveaus te coördineren, stroomlijnen en te versterken.
Werkgroepen
In 2011 heeft het dagelijks bestuur van NAJK de ambitie uitgesproken om nadrukkelijker in te zetten
op ledenwerving en communicatie. Hiertoe zijn in de loop van 2011 twee werkgroepen opgericht die
zich exclusief met deze onderwerpen bezighouden. De werkgroepen bestaan uit vrijwillige AJK-
leden, bestuurders van NAJK en worden ondersteund door een beroepskracht vanuit de landelijke
NAJK-organisatie.
Voor beide werkgroepen geldt dat in het afgelopen jaar grote stappen zijn gezet om zowel de
ledenwerving als communicatie te verbeteren. In 2012 heeft dit geresulteerd in een vernieuwde
NAJK-huisstijl dankzij de werkgroep communicatie en een nieuwe strategie in de werving van
nieuwe leden door de werkgroep ledenwerving.
Ambitie
NAJK is partner van MVO Nederland. Hiermee onderstreept NAJK de ambitie om de vereniging te
verduurzamen en maatschappelijk verantwoord te ondernemen (MVO). Hiervoor werkt NAJK
samen met MVO Nederland. MVO Nederland is het partnernetwerk van ruim 2000 bedrijven en
organisaties die allen een eigen MVO-ambitie hebben. Hoe groot of hoe klein ook. Het is een divers
brancheorganisaties. Van koplopers tot beginners: alle sectoren zijn vertegenwoordigd.
In samenwerking met MVO Nederland ontwikkelt NAJK een beleidsplan om de MVO-ambities een
plek te geven in de organisatie. NAJK heeft daarom in 2012 de werkgroep MVO opgericht. Deze
werkgroep is gestart met de ontwikkeling van het beleidsplan MVO waarin wordt vastgelegd hoe
NAJK maatschappelijk verantwoord ondernemen in de eigen organisatie zal inbedden enerzijds en
de leden, lokale en provinciale afdelingen zal stimuleren om invulling te geven aan het MVO-
concept anderzijds. NAJK zal in 2013 het MVO-beleidsplan vaststellen en de daarin vastgelegde
acties implementeren.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 4 -
3. Bestuur
NAJK-bestuur
Afgevaardigden van de provinciale AJK's vormen samen het landelijke NAJK-bestuur. Dit NAJK-
bestuur komt minimaal acht en meestal tien keer per jaar bijeen. Tijdens deze vergaderingen
worden de provincies geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen op landelijk niveau, zowel op het
gebied van belangenbehartiging, activiteiten en de NAJK-organisatie. Tijdens deze vergaderingen
worden ook standpunten ingenomen over actuele maatschappelijke ontwikkelingen, zoals
alternatieve financieringsvormen voor de agrarische sector, mestbeleid of de hervormingen van het
Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De wijze waarop bij NAJK standpunten worden ingenomen
en uitgedragen zijn kenmerkend voor de getrapte structuur van de organisatie. De ingenomen
standpunten worden na besluitvorming op provinciaal niveau, via de maandelijkse NAJK-
vergadering, uitgedragen op landelijk niveau. De verantwoordelijkheid voor belangenbehartiging op
landelijk niveau ligt bij het dagelijks bestuur van NAJK.
Dagelijks bestuur
De leden van het dagelijks bestuur vormen het gezicht van NAJK. Zij voeren het beleid uit dat het
NAJK-bestuur, met afvaardigingen uit alle provincies, heeft uitgestippeld. De leden van het
dagelijks bestuur lobbyen in Den Haag en Brussel om voor de belangen van jonge boeren en
tuinders op te komen. Ze praten met collega-organisaties, ze volgen de ontwikkelingen in de
sectoren op de voet, bezoeken (internationale) congressen, zijn actief op evenementen en bij
ledenactiviteiten, ze schrijven columns en zorgen dat NAJK als organisatie goed blijft draaien.
Het dagelijks bestuur bestond in 2012 uit:
Wilco de Jong (1980) heeft met zijn ouders een melkveebedrijf in Nijeholtwolde (Friesland). Tot de
ALV van september was hij voorzitter van NAJK. Inmiddels heeft Wilco afscheid genomen als
dagelijks bestuurder van NAJK. Zijn taken als voorzitter zijn overgenomen door John Hilhorst.
John Hilhorst (1985) runt in Laag Keppel samen met zijn ouders een
melkveebedrijf met 100 melkkoeien. Daarnaast is John werkzaam als assistent
accountant bij een adviseurs- en accountantsbureau. Sinds september 2012
vervult John de functie als voorzitter van het dagelijks bestuur van NAJK. John
vertegenwoordigt NAJK onder andere bij LTO Nederland, in het bestuur van
Agriterra, in gesprekken met bewindslieden en politici en tijdens
persconferenties van NAJK.
Ramon Klaasens (1988) is sinds juni 2011 vice-voorzitter en sinds september 2010
verantwoordelijk voor de portefeuilles Bedrijfsovername en Klimaat & Milieu. Met
zijn eigen bedrijf richt hij zich hoofdzakelijk op de bedrijfseconomische kant van
de landbouw. Ramon vertegenwoordigt NAJK bij overleggen met bijvoorbeeld
het ministerie van Financiën, over het project Bewust Ondernemen en de
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 5 -
bedrijfsovername portal of over de Jonge Landbouwersregeling. In december 2012 is Ramon voor
een nieuwe bestuursperiode herkozen.
Joris Baecke (1978) is sinds september 2004 dagelijks bestuurder van NAJK. Sinds 1
april 2009 is Joris tevens voorzitter van CEJA (Conseil Européen des Jeunes
Agriculteurs). CEJA komt op voor de belangen van twee miljoen Europese jonge
boeren en tuinders binnen het Europese politieke besluitvormingsproces. Joris is in
2011 herkozen als voorzitter van CEJA voor een periode van twee jaar.
Tom van Horrik (1988) is sinds december 2010 portefeuillehouder Intensief.
Daarvoor was hij actief in het dagelijks bestuur van BAJK. Tom vertegenwoordigt
NAJK bijvoorbeeld als het gaat om de ontwikkeling van de varkenshouderij en
schaalvergroting.
Eric Pelleboer (1984) is sinds december 2011 dagelijks bestuurder voor de
portefeuilles Akkerbouw en Pacht. Hij runt samen met zijn ouders een
akkerbouwbedrijf in de Noordoostpolder. Eric vertegenwoordigt NAJK als het
bijvoorbeeld gaat om suikerquota, gewasbescherming of grondmobiliteit.
Inge Rameijer (1986) is tijdens de ALV van NAJK in juni 2011
gekozen tot bestuurder met de portefeuille Internationaal. In oktober 2011 nam zij
ook de portefeuille Multifunctioneel op zich. Inge vertegenwoordigt NAJK in
Brussel én Den Haag, bijvoorbeeld als het gaat om het landbouwbeleid na 2013.
Jurgen Veron (1987) heeft een melkveebedrijf en was tot juni 2012 verantwoordelijk voor de
portefeuille melkveehouderij. Inmiddels heeft hij afscheid genomen als dagelijks bestuurder van
NAJK en is deze portefeuille overgenomen door Koen Bolscher.
Koen Bolscher (1984) is sinds juni 2012 portefeuillehouder melkveehouderij. In het
Overijsselse Bornerbroek runt Koen in maatschap met zijn ouders een
melkveebedrijf met 185 melkkoeien. Koen vertegenwoordigt NAJK bijvoorbeeld bij de
LTO-vakgroep melkveehouderij, bij gesprekken over mestbeleid en bij Stichting
Weidegang.
Jan Enthoven (1982) is sinds juni 2012 dagelijks bestuurder met de portefeuille
tuinbouw. Hij vervult binnen het dagelijks bestuur ook de functie van
penningmeester. Naast dagelijks bestuurder bij NAJK is Jan ook actief als
bestuurslid bij Tuinbouw Jongeren Westland. Na het succesvol afronden van de
opleiding Tuin- en Akkerbouw aan de Hogeschool InHolland is Jan doorgegroeid
tot bedrijfsleider van Agro Care (tomaten). Uiteindelijk heeft hij met deze ervaring
een eigen onderneming gestart waarin hij zich nu bezighoudt met de teelt van pioenrozen.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 6 -
In 2012 heeft het dagelijks bestuur van NAJK dus drie nieuwe bestuurder mogen verwelkomen.
NAJK is verheugd dat de portefeuille tuinbouw met de komst van Jan Enthoven ook binnen het
dagelijks bestuur vertegenwoordigt is.
Afgevaardigden
NAJK kent naast het NAJK-bestuur met de provinciale afgevaardigden en het dagelijks bestuur,
ook specialistische afgevaardigden. Zij vertegenwoordigen de belangen voor jonge boeren en
tuinders op specifieke onderwerpen Afgevaardigden zijn provinciale bestuursleden en zitten niet in
het dagelijks bestuur of het NAJK-bestuur van provinciale afgevaardigden. In 2012 kende NAJK
één afgevaardigde.
Bert Blom (1983) is afgevaardigde van NAJK voor de sector kalverhouderij. Naast
belangenbehartiging zit Bert samen met zijn ouders in maatschap, waar ze zorg dragen voor
blankvleeskalveren en jonge rosékalveren en werkt Bert fulltime als voorlichter vleesveehouderij.
Ambitie
In 2012 heeft het NAJK-bestuur en het dagelijks bestuur tijdens intensieve bijeenkomsten de gehele
organisatie en structuur tegen het licht gehouden. NAJK zal het proces van zelfreflectie ook in 2013
voortzetten door de ontwikkeling van een beleidsplan voor de periode 2013 2018. In het beleidsplan
worden alle aspecten van de organisatie beschreven, worden procedures en structuren vastgelegd
en doelstellingen verbonden aan de ambities die de bestuurders van NAJK zien. NAJK hecht
waarde aan een kritische houding ten opzichte van de toegevoegde waarde van de vereniging voor
de leden. In 2012 heeft NAJK de noodzaak tot het eigen bestaansrecht opnieuw kunnen bevestigen.
Met het beleidsplan 2013 2018 zal de ontwikkeling van de organisatie en de vereniging voor de
komende jaren worden vastgelegd.
35 jaar jong
NAJK vierde in 2012 het 35-jarig bestaan van de vereniging. NAJK is 35 jaar geleden ontstaan uit de
noodzaak om een tegengeluid te laten horen in de nationale en Europese landbouwpolitiek. De
belangenbehartiging werd destijds gedomineerd door boerenvoormannen met hele andere
belangen dan de jonge generatie. NAJK kijkt terug op bevlogen en rebelse jaren, waarin hoogte- en
dieptepunten zich afwisselden, maar waarvan vooral de succesverhalen zijn bijgebleven. NAJK
ontstond in 1977, na een bewogen decennium en nachtenlange bijeenkomsten, uit het agrarisch
Vanaf dat moment werd via een
voor jonge boeren van belang waren. Op basis van beleidsnotities namen jongeren door het hele
land standpunten in, die vervolgens, via de provincie, op landelijk niveau werden uitgedragen. Een
unieke bottom-up aanpak waardoor NAJK op een stevig draagvlak kon rekenen. Dagelijks
bestuurders van NAJK reisden door het land om spreekbeurten en discussies op provinciale- en
afdelingsavonden te leiden. In de jaren daarna verstevigde NAJK de positie van de organisatie als
bekendheid. Bedrijfsovername, maatschappelijk verantwoord ondernemen en een inkomen voor de
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 7 -
ondernemers van de toekomst vormden de speerpunten. Het Landbouwschap ondernam diverse
pogingen om NAJK aan zich te binden. Hiervoor werd bedankt. NAJK bleef kiezen voor
zelfstandigheid en wees erop dat de belangen van jongeren vaak anders liggen dat die van oudere,
deels stoppende, boeren en tuinders.
Voor het Landbouwschap en andere landbouworganisaties was het een doorn in het oog dat NAJK
rechtstreeks naar politici in Den Haag en Brussel of het ministerie stapte. NAJK trok zijn eigen
plan, het leek de enige manier om de belangen van jongeren op de agenda te krijgen. NAJK
ontwikkelde zich op het gebied van belangenbehartiging als de grote voorvechter van de Tante
Agaath-regeling en de Jonge Landbouwersregeling, en met succes.
Voor de jonge boeren en tuinders werden trainingen, cursussen en studiereizen ontwikkelt.
Duizenden jongeren werden zo bereikt over onderwerpen als bedrijfsovername, financieel inzicht,
positie voor vrouwen en schoner en duurzamer ondernemen. Bovendien vormde NAJK de
kweekvijver van bestuurlijk talent. Uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat honderden
(coöperatie)bestuurders een NAJK-achtergrond hebben.De vereniging en de organisatie
ontwikkelden zich; werden professioneler en gestructureerder. Transparante besluitvorming stond
daarbij steeds voorop.
De samenwerking tussen de organisaties voor jong en oud veranderde ook in de loop der jaren.
Van een hiërarchische relatie met daartussen een grote kloof, ontstaat een LAT-relatie waarin
NAJK en andere organisaties soms de krachten bundelen, maar het soms ook volledig oneens zijn.
De afgelopen 35 jaar heeft NAJK zich gevestigd. Toch blijft de vereniging ook kritisch op haar
eigen bestaansrecht. NAJK is voor jonge boeren en tuinders tot 35 jaar. Heeft NAJK met dit
jubileum haar houdbaarheidsdatum bereikt? Ook NAJK heeft in 35 jaar de agrarische sector kleiner
zien worden, met een dalend ledenaantal tot gevolg. NAJK blijft zich steeds afvragen of de
noodzaak er nog is om te blijven vechten voor de belangen van de jonge boeren en tuinders. Het
antwoord op die vraag is iedere keer weer stel
ondanks uitstroom en een verdere daling van het aantal agrariërs. Dat, en het grote animo voor de
trainingen, cursussen en discussiebijeenkomsten, honderden per jaar, bewijzen dat. Daarnaast
heeft NAJK een vaste plek aan de politieke onderhandelingstafel op landelijk én Europees niveau.
Over alle landbouwonderwerpen praat NAJK mee. NAJK meent, en dat is het belangrijkste, dat er
nog steeds genoeg te doen is om de positie van de jonge boeren en tuinders, de ondernemers van
de toekomst, te versterken.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 8 -
4. Relatiebeheer
Partners van NAJK
De achterban van NAJK, agrarische jongeren tot 35 jaar, vormt een unieke doelgroep. De leden zijn
jong en staan open voor nieuwe ideeën, initiatieven en verrassende concepten. Tegelijkertijd is het
overgrote deel van de leden (aankomend) agrarisch ondernemer of werkzaam in de agrarische
sector. Agrarische producten en informatie over (agrarische) bedrijfsvoering behoren tot hun
interessegebieden.
Veel van deze jongeren zijn betrokken in een proces van bedrijfsovername. Voor hen is dit een
belangrijke periode, waarin de keuzes van hun ouders door hen in twijfel wordt getrokken,
bediscussieerd en waarbij ze op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden en invalshoeken. Voor veel
van deze jonge boeren en tuinders geldt dat zij zich in deze fase heroriënteren op de agrarische
producten en diensten die hun ouders gebruiken. Nadat deze keuze is gemaakt, vaak aan het einde
van het bedrijfsovernameproces (op of na de leeftijd van 35 jaar), zijn de boeren en tuinders
merkvast en betrokken.
Daarnaast kenmerken de jongeren zich door een grote interesse en leergierigheid in nieuwe
ontwikkelingen en gadgets. Innovatieve, moderne producten en diensten grijpen hun aandacht.
Deze interesse wordt veroorzaakt doordat de jongeren bezig zijn met het ontwikkelen van een visie
op hun wijze van ondernemen en hiermee vaak kiezen voor de nieuwste ontwikkelingen op dat vlak.
NAJK vertegenwoordigt hiermee een enthousiaste en toegankelijke groep jongeren. Dit wordt door
NAJK gewaardeerd en gekoesterd. NAJK biedt haar leden daarom via
partnerschapovereenkomsten met de belangrijkste spelers uit de agribusiness informatie en een
netwerk enerzijds. Anderzijds kan NAJK door een intensieve samenwerking met de agribusiness
de mogelijkheid bieden hen in contact te brengen met de doelgroep van NAJK, naamsbekendheid
te vergroten en diensten aan te bieden. Daarnaast biedt een partnerschap met NAJK beide partijen
een uitgelezen kans om kennis en ervaring uit te wisselen over de belangrijkste ontwikkelingen voor
jongeren in de agrarische sector. De partners van NAJK stellen de vereniging in staat om
belangenbehartiging op het hoogste niveau te blijven uitoefenen en de toegankelijkheid voor
nieuwe jonge leden (vanaf 16 jaar) te behouden.
Een partnerschap met NAJK is maatwerk. NAJK ontwikkelt in samenspraak met een beoogde
partner een overeenkomst die recht doet aan de unieke kenmerken van de nieuwe samenwerking.
Daarbij is het uitgangspunt het creëren van win-win situaties: hoe kunnen NAJK en het
bedrijfsleven elkaar versterken? Welke wensen zijn er? Waar is behoefte aan? Dat maakt iedere
partnerschap anders. NAJK hanteert hiervoor een uitgangsmodel waarin voorbeelden van
partnerschappen zijn beschreven. Het bedrijfsleven krijgt hierdoor een indicatie van de
mogelijkheden die NAJK zou kunnen bieden. Op basis van deze voorbeelden wordt een mogelijke
samenwerking verder uitgewerkt. In 2011 heeft NAJK het partnerbeleid op deze wijze vernieuwd.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 9 -
NAJK wordt daarnaast nog ondersteund doo
stersponsorschap.
Sinds 2011 is DeLaval stersponsor van NAJK. DeLaval wil met de leden van NAJK de interactie
aangaan over nieuwe concepten, producten, bedrijfsontwikkeling en bedrijfsinrichting op het
gebied van melken, voeren, koelen en stalinrichting. Met de toename van automatisering en de
bedrijfsomvang, zullen er steeds meer kennisintensieve producten op de markt gebracht worden.
Met de samenwerking tussen DeLaval en NAJK kunnen de jonge ondernemers hun visie geven op
deze producten, waarbij DeLaval aan kan geven in hoeverre deze producten het best tot hun recht
komen bij de bedrijfsontwikkeling.
Rabobank is sinds enige tijd hoofdsponsor van NAJK. Het hoofdsponsorschap van NAJK is een
logisch gevolg van het marktleiderschap in de agrarische sector van de Rabobank. Het gaat daarbij
niet alleen om financiële ondersteuning. Rabobank en NAJK werken intensief samen om
ondernemerschap te stimuleren. Een voorbeeld hiervan is de training Rabobank Opvolgers
Perspectief; de Rabobank presenteert jonge bedrijfsovernemers een uniek programma, waarin
Rabobank en NAJK samenwerken. Hierdoor wordt bijgedragen aan een groeiend en zelfbewust
agrarisch ondernemerschap.
Sinds 2012 is FrieslandCampina ook een belangrijke partner van NAJK. FrieslandCampina steunt
het werk van NAJK. Daarnaast wordt er samengewerkt tussen de bestuurders van NAJK en de
jongerenraad van FrieslandCampina. Leden van de jongerenraad worden betrokken bij de
activiteiten van NAJK en de invulling van de discussiestukken die NAJK jaarlijks ontwikkelt.
NAJK heeft ook in 2012 de relatie met het bedrijfsleven benut om de achterban unieke voordelen te
bieden. Zo heeft NAJK met Interpolis een mantelovereenkomst. Deze overeenkomst bood NAJK-
leden in 2012 13,5% korting op hun arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) bij Interpolis.
Daarnaast hebben NAJK en Limagrain in 2011 en 2012 de handen ineengeslagen en samen een
MaisChallenge onder melkveehouders georganiseerd. 41 bedrijven, verspreid over heel Nederland,
zijn de strijd aangegaan om het maximale uit hun maïsteelt te halen. Daarvoor kregen zij van
Limagrain de beschikking over de allernieuwste plantgenetica én werden ze nauwlettend gevolgd
door de ruwvoerspecialisten van Limagrain. Naast het competitieve spelelement en het
ledenvoordeel via het nieuwste maïsras, kent de samenwerking ook een educatieve functie. Alle
ervaringen zijn binnen NAJK veel gedeeld, zowel via de website, het NAJK-ledenblad BNDR en
social media.
NAJK en het bedrijfsleven zoeken elkaar ook op voor specifieke evenementen, zoals het NK
Veebeoordelen. CRV Holding is hoofdsponsor van dit evenement, dat in 2012 in Venray gehouden
werd. Het NK Veebeoordelen is in 2012 ook ondersteund door DeLaval, FrieslandCampina en
Rabobank Nederland
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 10 -
In 2012 konden NAJK-leden toegangskaarten voor de Eurotier winnen. Eén lid kon zelfs een tocht in
een limousine er naartoe (en terug) voor zichzelf en zeven vrienden winnen. NAJK kon dit
aanbieden door een samenwerking met DLG Benelux. Dankzij Rabobank Nederland kon NAJK
daarnaast twintig vrijkaarten voor de Floriade verloten.
Samenwerking vindt niet alleen plaats tussen NAJK en het (agrarisch) bedrijfsleven, maar ook
tussen NAJK en het onderwijs. NAJK en CAH Dronten staan bijvoorbeeld gezamenlijk in een
stand op een aantal agrarische beurzen. Ook in 2012 hebben CAH Dronten en NAJK op die wijze
de krachten gebundeld. Evenementenhal, de organisatie achter deze agrarische beurzen,
ondersteunt en faciliteert NAJK ook hierbij. Dankzij Evenementenhal kon NAJK bovendien
vrijkaarten weggeven aan leden voor een concert van de Drentse rock & rollband Mooi Wark. In 2012
is NAJK daarnaast in de gelegenheid gesteld om aanwezig te zijn op de AgroTechniek beurs in
Biddinghuizen.
NAJK Partneroverleg
Ieder jaar, zo ook in 2012, organiseert NAJK een Partneroverleg. Tijdens dit overleg voor
sponsoren en relaties kijkt NAJK terug op het afgelopen jaar. Het dagelijks bestuur en de partners
denken na over de mogelijkheden om de positie van jonge boeren en tuinders in Nederland te
verbeteren. Voor de partners van NAJK biedt het overleg een uitstekende netwerkmogelijkheid en
krijgen zij inzicht in de relaties en activiteiten die NAJK met de andere partners ontwikkeld.
Vrienden van NAJK
NAJK verwelkomt donateurs als Vrienden van NAJK. Vrienden van NAJK zijn mensen die NAJK
een warm hart toedragen en is in het verleden in het leven geroepen, inmiddels tien jaar geleden,
omdat het aantal jonge toekomstige agrarische ondernemers in die jaren snel daalde.
Voor NAJK werd het steeds moeilijker om zich als onafhankelijke belangenbehartiger voor deze
groep staande te houden, terwijl het juist voor de toekomst van deze aankomende ondernemers van
wezenlijk belang was, en is, dat zij via een eigen organisatie (voor en door jongeren) hun eigen
belangen kunnen verdedigen. De ontwikkelingen die destijds leidden tot de oprichting van de
stichting, zijn dan ook anno 2012 nog steeds actueel.
Vrienden van NAJK zijn in het verleden bij NAJK betrokken geweest als lid, bestuurder of
medewerker of hebben de vereniging altijd een warm hart toegedragen. Een Vriend van NAJK weet
hoe belangrijk het werk van NAJK is. De belangen van de jonge agrarische ondernemers zijn nu
Vrienden zeer. Zij steunen het werk van de vereniging en daarbij hebben veel van onze Vrienden de
afgelopen jaren verschillende vrijwillige donaties aan NAJK gedaan. NAJK is daar zeer dankbaar
voor.
Een Vriend van NAJK:
1. Ontvangt vier maal per jaar het leden- en relatieblad BNDR;
2. Ontvangt twaalf maal per jaar de digitale nieuwsbrief van NAJK (indien gewenst en het e-
mailadres aan NAJK bekend wordt gemaakt).
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 11 -
3. Ontvangt het jaarverslag van NAJK;
4. Ontvangt het jaarlijkse activiteitenoverzicht van NAJK;
5. Ontvangt een exclusieve uitnodiging voor het bijwonen van het NK Veebeoordelen;
Vrienden van NAJK kunnen zich via de NAJK-website aanmelden, of contact opnemen met Kirsten
Haanraads, algemeen secretaris NAJK via [email protected].
Ambitie
NAJK heeft in 2012 actief het NAJK Partnerbeleid opnieuw ingevuld. Daarnaast is het dagelijks
bestuur actief op zoek gegaan naar nieuwe partnerschappen. Begin 2013 heeft dit geresulteerd in
een samenwerking met Flynth als Preferred Partner van NAJK. Daarnaast heeft NAJK in 2012 een
nieuwe invulling gegeven aan Vrienden van NAJK. In 2013 blijft de ambitie onverminderd groot; het
dagelijks bestuur van NAJK heeft jaarlijkse doelstellingen vastgelegd in het kader van het NAJK-
Partnerbeleid en zal die ook in 2013 nastreven. Daarnaast zal NAJK actiever inzetten op de werving
van Vrienden van NAJK.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 12 -
5. Communicatie
BNDR
Het leden- en relatieblad BNDR (Binder) is een uitgave van NAJK dat met ingang van 2013 vier keer
per jaar verschijnt in een oplage van 9500 stuks. Lezersonderzoek heeft uitgewezen dat de BNDR
zeer goed gelezen en gewaardeerd wordt. Via het leden- en relatieblad besteedt NAJK uitvoerig
aandacht aan verschillende actuele onderwerpen voor jonge (aankomende) boeren en tuinders
enerzijds en activiteiten, projecten en belangenbehartiging anderzijds.
Via de BNDR biedt NAJK haar lezers ook een kijkje in de bedrijfsvoering van uiteenlopende
ondernemingen in de land- en tuinbouwsector.
De BNDR kent een vaste bladformule, waarbij iedere editie gewijd wordt aan een specifiek thema.
In 2012 waren dat:
1. Gewasbescherming
2. Bedrijfsovername
3. Werkgever en werknemer
4. Boeren in internationaal perspectief
5. Alternatieve financieringsvormen
De communicatie via de BNDR wordt altijd ondersteund door communicatie via nieuwsbrieven, de
website en social media zoals Facebook en Twitter.
Nieuwsbrief
nieuws
belangenbehartiging en activiteiten. Daarnaast blijkt de nieuwsbrief een goed middel te zijn om
oproepen te plaatsen over diverse onderwerpen. Via roulatie wordt iedere maand een column voor
de nieuwsbrief door een lid van het dagelijks bestuur van NAJK geschreven. De lezers krijgen de
mogelijkheid om via een poll op deze column te reageren.
De poll en column zijn ook op de website beschikbaar. NAJK gebruikt de uitkomsten van deze
maandelijkse poll als input voor discussies met maatschappelijke actoren.
Website en social media
NAJK beschouwt de communicatiemiddelen die beschikbaar zijn als een complementaire mix. De
BNDR, nieuwsbrief, website en sociale media zoals Twitter en Facebook worden naast elkaar
gebruikt. Het gebruik van social media is bij NAJK de afgelopen jaren toegenomen. Een voorbeeld
hiervan is het Twitteroverzicht op de NAJK-website. Twitter wordt in steeds grotere mate gebruikt
voor het voeren van discussie, het opwerpen van prikkelende stellingen en het uitdragen van
standpunten, zowel door NAJK, de NAJK-achterban als geïnteresseerden.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 13 -
De NAJK-website (www.najk.nl) staat boordevol actueel nieuws en informatie: NAJK-
standpunten, alles over de projecten van NAJK, informatie over de belangenbehartiging, dagelijks
bestuurders komen aan het woord en links naar de provinciale websites. Op de
bedrijfsovernameportal van NAJK is alle informatie te vinden in voorbereiding op de overname van
een bedrijf.
NAJK hecht belang aan transparantie. Met ingang van september 2012 stuurt NAJK daarom alle
omschreven wat NAJK de afgelopen maand voor de leden heeft gedaan op het gebied van
belangenbehartiging, projectontwikkeling
maandelijks gepubliceerd op de website.
Aan de start van een activiteitenseizoen (september) ontwikkelt NAJK een activiteitenoverzicht.
Hierin staat omschreven welke activiteiten, bijeenkomsten, sprekers of projecten NAJK de lokale en
provinciale afdelingen het komende seizoen kan aanbieden. NAJK werkt doorlopend aan nieuwe
er de
nieuwste mogelijkheden.
Persberichten
en NAJK-activiteiten. In 2012 publiceerde NAJK 31 persberichten:
1. (10/1/2012) - NAJK pleit voor gezonde porties voedsel
2. (11/1/2012) - NAJK verwelkomt nieuwe bestuurder akkerbouw Eric Pelleboer
3. (1/2/2012) - Gewasbescherming
4. (20/3/2012) - NAJK ziet kans in duurzaamheidscertificaten voor vergroening in het nieuwe GLB
5. (28/3/2012) - NAJK: Op naar een sterke varkenshouderij
6. (23/4/2012) - Jonge boeren verklappen het geheim
7. (25/4/2012) - NAJK roept Bleker op te investeren in de Nederlandse landbouw
8. (26/4/2012) - Boer is uitstervend ras
9. (16/5/2012) - Agrarische bedrijfsovername in de toekomst vraagt om nieuwe financieringsvormen
10. (13/6/2012) - CEJA-voorzitter Joris Baecke vertegenwoordigt Europese jonge boer tijdens de
Rio+20 conferentie over duurzame ontwikkeling
11. (18/6/2012) - NAJK tekent convenant weidegang niet
12. (19/6/2012) - NAJK vindt uitspraken Dales en Boer ongenuanceerd en niet onderbouwd
13. (29/6/2012) - NAJK verwelkomt en neemt afscheid van bestuurders tijdens ALV
14. (9/7/2012) - NAJK tekent partnerschap met Agrotechniek Holland
15. (16/8/2012) - NAJK verbaasd over graancommotie
16. (6/9/2012) - NAJK bestaat 35 jaar
17. (13/9/2012) - Jonge boer en tuinder heeft na verkiezingen behoefte aan stabiel landbouw- en
plattelandsbeleid
18. (15/9/2012) - NAJK stelt kandidaat-voorzitter voor
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 14 -
19. (17/9/2012) - NAJK in zee met PSH Media Sales
20. (26/9/2012) - NAJK organiseert NK Veebeoordelen op 29 september in Venray
21. (28/9/2012) - John Hilhorst nieuwe voorzitter NAJK
22. (1/10/2012) - Nick Pinkert Nationaal Kampioen Veebeoordelen 2012
23. (1/10/2012) - Behandelbedrag Faunafonds onacceptabel
24. (22/10/2012) - Geen toekomst voor landbouw zonder boeren van de toekomst
25. (5/11/2012) - NAJK teleurgesteld in staatssecretaris Bleker
26. (5/11/2012) - NAJK feliciteert Co Verdaas
27. (20/11/2012) - Budget voor jonge boeren gaat in 2013 omhoog
28. (30/11/2012) - NAJK op studiereis naar India
29. (7/12/2012) - FrieslandCampina steunt Future Food Farmers
30. (19/12/2012) - NAJK wenst staatssecretaris Dijksma een vliegende start!
31. (21/12/2012) - Alternatieve financieringsvormen horen thuis in de agrarische sector
Doelgroep
NAJK zet communicatiemiddelen niet alleen in ter ondersteuning van belangenbehartiging, maar
ook om aanvullende inkomsten te generen. In 2011 heeft NAJK gewerkt aan het neerzetten van een
heldere visie over de wijze waarop het bedrijfsleven van deze middelen gebruik kan maken. In 2012
heeft NAJK deze visie geïmplementeerd. Dit heeft onder andere geresulteerd in een
advertentiebeleid, het nieuwe NAJK-Partnerbeleid en de samenwerking met PSH Media Sales voor
het vermarkten van de communicatiemiddelen van NAJK.
Huisstijl
Om de communicatie uitingen van NAJK beter in te zetten, heeft het dagelijks bestuur van NAJK in
2011 een werkgroep communicatie opgericht. Deze werkgroep heeft een aantal doelstellingen:
Communicatie uitingen op elkaar afstemmen en te actualiseren.
De huisstijl en communicatie-uitingen levendig en fris houden zoals dat past bij een organisatie
gericht op jongeren, zoals NAJK.
Bestaande communicatie activiteiten analyseren en eventuele discrepanties op te sporen.
Zoeken naar nieuwe manieren van communiceren en communicatie uitingen.
Komen met een voorstel waarin het beleid en de manier van communiceren nadrukkelijker in de
NAJK-organisatie worden ingebed.
Deze werkgroep heeft inmiddels een voorstel gedaan voor een nieuwe NAJK-huisstijl, die vanaf
2012 stapsgewijs wordt geïmplementeerd. NAJK zal in 2013 het geheel vernieuwde
huisstijlhandboek opleveren.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 15 -
Beurzen
NAJK staat jaarlijks op een aantal agrarische beurzen om leden te werven, contacten met het
bedrijfsleven op te doen en de naamsbekendheid van NAJK te vergroten. In 2012 heeft NAJK met
een stand op zes beurzen gestaan:
14 t/m 16 februari 2012, Tuinbouw Relatiedagen, Gorinchem.
28, 29 februari en 1 maart 2012, LIV - Landbouw Intensieve Veehouderij & Rundvee Vakdagen,
Venray.
5 t/m 8 september 2012, AgroTechniek, Biddinghuizen
23 t/m 25 oktober 2012, LIV - Landbouw Intensieve Veehouderij, Hardenberg
30 oktober t/m 1 november 2012, LIV - Landbouw Rundvee Vakdagen, Hardenberg
20 t/m 22 november 2012, Rundvee & Akkerbouw Vakdagen Gorinchem
De beurzen zijn bij uitstek een voorbeeld van een goede samenwerking tussen NAJK en de
de stand, ondersteund door medewerkers van
contacten op de beurzen om feedback van leden en toekomstige leden te ontvangen. Door de korte
lijnen tussen de vrijwilligers en bestuurders uit de provincies en de bezoekers van de regionale
agrarische beurs worden contacten makkelijk gelegd en ledenwerving vereenvoudigd.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 16 -
6. Belangenbehartiging De bestuurders van NAJK behartigen de belangen van jonge boeren en tuinders en spelen in op de
actualiteit. In 2012 heeft NAJK zich dan ook in verschillende discussies gemengd.
Zo heeft NAJK zich in 2012 sterk gericht op de invulling van het hervormde Gemeenschappelijk
Landbouwbeleid. In de voorstellen van de Europese Commissie werden mogelijkheden geboden
om jonge boeren te ondersteunen. NAJK heeft in Den Haag bij het ministerie en leden van de
Tweede Kamer ingezet op een krachtig Nederlands standpunt over deze steun voor jonge boeren.
In Brussel heeft NAJK via CEJA belangrijke bijdragen kunnen leveren aan de hervorming van het
landbouwbeleid. NAJK heeft in de discussie rondom het nieuwe GLB een aantal speerpunten:
1. Benut alle mogelijkheden die de Europese Unie biedt om de bedrijfsovername, vernieuwing
en verjonging door jonge boeren te vergroten;
2. Geef jonge boeren en tuinders in Nederland het gelijke speelveld dat ze verdienen, maar nu
nog niet krijgen. Andere lidstaten benutten wel alle mogelijkheden die door de Europese
Unie wordt geboden;
3. Juist in een land als Nederland, waar innovatie en concurrentiekracht hoog in het vaandel
staan, zou de achterstandspositie van jonge boeren ten opzichte van andere EU-lidstaten
verbeterd moeten worden en moeten alle mogelijkheden die de Europese Commissie (EC)
hierin biedt worden aangegrepen.
4. De noodzaak is er: In Nederland is minder dan 4% van de boeren onder 35 jaar. Ongeveer
75% van de boeren boven de 55 jaar heeft geen bedrijfsopvolger.
Wat betekent dit voor GLB na 2013?
In overeenstemming met het voorstel van de EC pleit NAJK voor een verplichte top-up voor jonge
boeren gedurende 5 jaar, tot een leeftijd van 40 jaar, volgens de criteria:
die volledig hebben overgenomen;
voor alle hectares;
ter omvang van minimaal 2% van de nationale enveloppe.
Wanneer gelden uit de eerste pijler niet volledig worden benut dan is overheveling mogelijk ter
voeding van een directe investeringsmaatregel voor jonge boeren in de tweede pijler. Overheveling
is dus mogelijk, aldus NAJK, maar alleen ten behoeve van versterking van een
investeringsmaatregel voor jong boeren en als de top-up in de eerste pijler maximaal is uitgekeerd.
NAJK pleit voor een tweeledige steun voor jonge boeren vanuit de overweging dat een
investeringsmaatregel specifiek voor jonge boeren recht doet aan de Nederlandse situatie van
moeizame en kostbare bedrijfsovername.
De investeringsmaatregel voor jonge boeren in de tweede pijler moet een
cofinancieringsverhouding van 80-20% kennen. Nu betaalt de Europese Unie één euro voor iedere
euro Nederlands budget (50-50%). De Europese Commissie biedt echter de mogelijkheid om een
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 17 -
andere cofinancieringsverhouding toe te passen, namelijk 80-20%. Met gelijkblijvend aantal
Ne x zo veel Europees geld beschikbaar;
Om de mogelijkheden voor jonge boeren in de tweede pijler ook maximaal te benutten moet iedere
aanvrager kunnen rekenen op - investeringssteun. Alleen door een volledige benutting van
de mogelijkheden die de Europese Commissie biedt:
- stimuleert Nederland optimaal verjonging en vernieuwing in de agrarische sector;
- laat Nederland zien belang te hechten aan jonge boeren en verjonging in eigen land;
- biedt Nederland complementaire steun die versterkt en tegemoetkomt aan de verschillende
behoeften als jonge boer die net een bedrijfsovername achter de rug heeft (mogelijkheden tot
investering en verlichting zwaarste financiële lasten eerste jaren na bedrijfsovername).
De maatregelen in beide pijlers bieden verschillende vormen van ondersteuning die in de
Nederlandse situatie beide nodig zijn en waardoor:
- de steun voor jonge boeren in het GLB na 2013 vergelijkbaar wordt met die in België (Vlaanderen);
- vanuit de overweging dat jonge boeren in Vlaanderen en in Nederland zich in soortgelijke
omstandigheden bevinden (overnamemogelijkheden, overerving, grondprijs, investeringslasten).
Gedurende heel 2012 heeft NAJK zich ingezet om steun te krijgen voor die inzet op het nieuwe
landbouwbeleid. Eind 2012 en begin 2013 heeft dit geresulteerd in een Kamerbrede steun voor een
verplichte steun van minimaal 2% voor jonge boeren en de toezegging van staatssecretaris Dijksma
dat ook zij zich daar in Brussel hard voor zal maken. Tweede Kamerleden van CDA, ChristenUnie,
PvdA, PVV, SGP en VVD spraken zich in de Kamer uit voor deze steun en stelden expliciet de inzet
van NAJK hierin te steunen. Staatssecretaris Dijksma stelde begin 2013 dat zij door een
overtuigende stellingname van NAJK inzag dat een verplichte steun via het landbouwbeleid voor
jonge boeren noodzakelijk is. NAJK heeft verheugd gereageerd op deze steun van de Tweede
Kamer en de staatssecretaris van Economische Zaken. In 2013 zal NAJK erop toezien dat de
toezeggingen uit 2012 ook in 2013 gestand worden gedaan.
Jonge Landbouwersregeling
In 2012 heeft NAJK sterk gelobbyd voor een verhoging van het budget voor de Jonge
Landbouwersregeling in 2013.
Voor jonge boeren tot 40 jaar bestaat er de Jonge Landbouwersregeling (JOLA-regeling). Zij kunnen
hiervan gebruik maken in de eerste vijf jaar na bedrijfsovername. Deze regeling ondersteunt hen bij een
investering in het bedrijf. Waarom de Jonge Landbouwersregeling? Jonge boeren hebben de grootste
financiële lasten in de eerste jaren na bedrijfsovername. Door de steun van de JOLA-regeling kunnen ze
toch die investeringen doen waar anders geen geld voor zou zijn. De ontwikkeling van het bedrijf wordt
zo versneld en het bedrijfsrendement verhoogd. Na de vijf jaar rentevrije steun van de regeling kan de
investering betaald worden uit het verhoogde rendement of is de investering afgeschreven. Waar wordt
de Jonge Landbouwersregeling van betaald? De helft van het budget is Europees geld: uit de tweede
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 18 -
pijler van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De andere helft van het budget is nationaal. Jaarlijks
- 650 aanvragers. Iedere aanvrager mag maximaal - aanvragen.
In 2012 is de begroting voor deze regeling dankzij VVD en CDA opgehoogd van 2,9 miljoen naar
5,4 miljoen Nederlands budget. Het ministerie van Economische Zaken stelde in de begroting van
2013 voor de JOLA-regeling een budget van 1,2 miljoen voor. NAJK heeft zich ingezet voor een
aanzienlijke verhoging van het budget. In 2012 resulteerde dit in een toezegging van toenmalig
staatssecretaris Verdaas het budget te verhogen naar 5,3 miljoen. Tijdens de
begrotingsbehandeling in de Tweede Kamer hebben leden van de Tweede Kamer de noodzaak van
de verhoging van het budget benadrukt en heeft staatssecretaris Dijksma het verhoogde budget
behouden.
Convenant Weidegang
NAJK is in 2012 betrokken bij Stichting Weidegang en de ontwikkeling van het Convenant
Weidegang. NAJK vond de ambities van het definitieve convenant echter te mager en heeft daarom
besloten het initiatief niet ondertekenen. Het convenant weidegang is een initiatief van de
Duurzame Zuivelketen, welke is opgericht door de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) en LTO
duidelijkere rol gaan vervullen omtrent het thema weidegang. NAJK betreurt het dat het niet gelukt
is om het convenant voldoende ambitieus te laten zijn.
Het gemis van duidelijke afspraken en het opzetten van een actieve rol voor elke partner in het
convenant heeft ertoe geleid dat NAJK het convenant weidegang niet heeft ondertekend. In de
gesprekken die vooraf hebben plaatsgevonden heeft NAJK meermaals constructief geprobeerd om
het convenant weidegang meer gewicht te geven, dit is echter niet gelukt. Hierdoor heeft NAJK
afgezien van ondertekening.
NAJK is van mening dat weidegang van groot belang is voor het imago van de Nederlandse
melkveehouderij. Weidegang is een belangrijk onderdeel van de acceptatie van de melkveehouderij
in Nederland, maar komt niet alleen tot uiting bij het vermarkten van onze producten. NAJK vindt
het belangrijk dat vooral jonge melkveehouders worden gestimuleerd om weidegang voor
melkkoeien toe te passen of te blijven toepassen in de toekomst. Niet alleen jonge melkveehouders
zijn hiervoor verantwoordelijk, maar de gehele keten van zowel afnemers als toeleveranciers dienen
een zeer actieve en voornamelijk duidelijke rol op zich te nemen om zoveel mogelijk melkkoeien in
de wei te houden.
NAJK is nog steeds betrokken bij Stichting Weidegang en blijft zich inzetten voor een ambitieuze
stimulans van weidegang, waarbij concrete afspraken worden vastgelegd voor ketenpartners.
Ronde Politiek
van NAJK de verschillende politieke partijen om te spreken met de vertegenwoordigers die
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 19 -
landbouw in hun portefeuille hebben. Het doel van NAJK is om met deze vertegenwoordigers te
spreken over de plaats en de toekomst van de Nederlandse landbouw. Het accent ligt daarbij op de
belangen van de jonge agrarische ondernemers. Ook in 2012 heeft het dagelijks bestuur invulling
na 2013 en de Jonge Landbouwersregeling. Daarnaast is gesproken over weidegang, mestbeleid,
schaalvergroting en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Kieswijzer
In aanloop naar de verkiezingen in september 2012 heeft NAJK online een kieswijzer beschikbaar
gesteld voor jonge boeren en tuinders. NAJK vroeg alle politieke partijen naar hun plannen en
plaatste de reacties op de NAJK-site. De kieswijzer voor jonge boeren werd door zeer veel leden
gebruikt in hun keuze voor een politieke partij. Niet alleen werd de kieswijzer online goed bezocht,
maar er bestond ook via de landelijke pers veel aandacht voor.
Jaarthema
ontwikkelingen met
maatschappelijke actoren zoals belangenorganisaties, bedrijfsleven, politieke partijen en
en één jaarthema vastgesteld. Het jaarthema en de
2012 - 2013 zijn begin 2012 gekozen en in de loop van 2012 uitgewerkt en gediscussieerd. Het
jaarthema gaat altijd over een actueel onderwerp, standpunt of idee dat van toepassing is op de
hele agrarische sector. Het jaarthema komt in veel activiteiten van NAJK terug.
Jaarthema 2012-2013: Samen werken, samen leven
Samen werken, samen leven werd vanuit drie niveaus benaderd; het eigen bedrijf (niveau 1), binnen
de agrarische sector (niveau 2) en tussen de agrarische sector en de samenleving (niveau 3).
Hierbij was de gedachte dat samen werken en samen leven relevant is op alle drie deze niveaus, die
bovendien onderling ook sterk verbonden zijn.
Samen werken en samen leven relateert op bedrijfsniveau aan samenwerking tussen verschillende
generaties, met verschillende visies. Hiermee houdt het thema bedrijfsovername, één van de
speerpunten van NAJK, ook sterk verband.
Samen werken en samen leven is ook van belang binnen de land- en tuinbouw zelf, waarbij
verschillende sectoren samen moeten werken om de gehele land- en tuinbouw verder te kunnen
brengen. Bijvoorbeeld op het gebied van bodemvruchtbaarheid en mest.
Tenslotte relateert samen werken en samen leven ook aan de relatie tussen de land- en tuinbouw en
de samenleving in brede zin. De agrarische sector vervult een belangrijke rol in Nederland, als
economische pijler en als drager van het landschappelijk gebied. Tegelijkertijd heeft de
samenleving veranderende ideeën over hoe de landbouw deze rol in zou moeten vullen. Binnen het
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 20 -
jaarthema komt ook dit spanningsveld naar voren.Wat betekent dit voor jonge ondernemers? Hoe
zorgen zij ervoor dat de samenwerking op al deze niveaus zo optimaal mogelijk verloopt, zodat er zo
goed mogelijk samen geleefd kan worden?
Het jaarthema staat centraal in een avondvullend programma voor de lokale AJK of JAV. NAJK
verzorgt de invullingen van deze avonden, waarbij gediscussieerd wordt onder leiding van een
dagelijks bestuurder van NAJK.
Discussiestukken
Gedurende 2011 hebben er op landelijk en provinciaal niveau diverse gesprekken plaatsgevonden
met maatschappelijke actoren, bedrijfsleven, politici en bewindslieden. Op basis daarvan is een
groot aantal mogelijke discussiestukken vastgesteld. Begin 2012 is de keuze voor de
-2013 vastgelegd. Deze onderwerpen worden door
medewerkers van NAJK uitgewerkt tot discussiestukken met stellingen. In deze discussiestukken
wordt continu het verband gelegd tussen de maatschappelijke ontwikkelingen die omtrent dat
thema van belang zijn. Tijdens discussieavonden met maatschappelijke actoren hebben NAJK-
leden en niet-leden over de onderwerpen van gedachten gewisseld, waarna standpunten werden
ingenomen. Tijdens de NAJK-vergadering met de provinciale afvaardiging en het dagelijks bestuur
wordt het NAJK-standpunt ingenomen. In 2012 is er bij de discussiestukken van activiteitenseizoen
2012 -2013 een kort filmpje gemaakt ter introductie van het onderwerp. De filmpjes, de standpunten,
een samenvatting en het persbericht over het discussiestuk zijn beschikbaar via de website.
Gewasbescherming
Gewasbescherming is een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering op de land- en
tuinbouwbedrijven. Er is de afgelopen jaren veel tijd en energie gestoken in vermindering van
emissie naar bodem, water en lucht. Technische hoogstandjes als het gebruik van GPS hebben
hun intrede gedaan op de bedrijven. Er is druk vanuit maatschappelijke organisaties om het gebruik
en de afhankelijkheid te verminderen. Tegelijkertijd verschijnen in de media verhalen over
bijensterfte als gevolg van gewasbeschermingsmiddelen en wordt er een onderzoek opgestart naar
Het discussiestuk Gewasbescherming gaat in op de belangrijkste ontwikkelingen omtrent
gewasbeschermingsmiddelen en schetst een beeld van hoe de middelen de afgelopen jaren steeds
gerichter worden ingezet. Daarnaast wordt in het discussiestuk een overzicht gegeven van de
kritieken vanuit de samenleving op gewasbescherming en de argumenten die maatschappelijke
organisaties hebben om te pleiten voor het verminderen van het gebruik van de middelen. Ook
wordt in het discussiestuk ingegaan op de recente ontwikkelingen die er zijn ten aanzien tot beleid,
wet- en regelgeving omtrent gewasbescherming, zowel op Europees als landelijk niveau. De
discussie is gevoerd van november 2011 tot en met januari 2012.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 21 -
Landbouw en bedrijfsovername over 30 jaar
In dit NAJK-discussiestuk hebben verschillende experts hun visie gegeven op de ontwikkelingen in
de wereld, de landbouw, het agrarisch bedrijf, de ondernemer en bedrijfsovername over 30 jaar. Op
wereldschaal zien de geïnterviewde experts de vraag naar voedsel alleen maar toenemen en blijft de
vraag en druk op grond hoog. Niet alleen om voedsel te produceren, maar ook doordat beleggers
op zoek zullen gaan naar grond. Een verdergaande individualisering maakt dat het steeds moeilijker
wordt om als enkele boer in een stedelijke omgeving toestemming te krijgen om te mogen
produceren. De licence to produce wordt dus belangrijker. Aan de andere kant biedt dit juist ook
kansen, want het boerenbedrijf wordt een bijzondere locatie, die juist echt een unieke beleving kan
geven aan de omgeving die steeds verder afstaat van het boerenleven. De discussie is gevoerd van
januari 2012 tot en met maart 2012.
Alternatieve financiering
In tijden van economische crisis valt het niet altijd mee om financiering voor plannen te krijgen. Dit
wordt ook steeds meer zichtbaar in de landbouw. Banken verwachten meer van agrarisch
ondernemers en zijn kritischer geworden. Hierdoor is de afgelopen tijd de aandacht voor
alternatieve financieringsvormen flink gegroeid. In het discussiestuk over alternatieve
financieringsvormen passeren nieuwe en onbekende financieringsmogelijkheden de revue. Hierbij
gaat het om financie
abonnementen, pergolabedrijf, crowdfunding, pacht, sale en leaseback, erfpacht, grondbanken,
fondsen en subsidieregelingen, vermogende investeerders, kredietunies en
participatiemaatschappijen. De discussie is gevoerd van september 2012 tot en met december 2012.
Standpunten
De discussiestukken en de discussieavonden dragen eraan bij dat de NAJK-afgevaardigden uit de
provincie in stemming standpunten innemen over deze onderwerpen. Tijdens de maandelijks
NAJK-vergadering wordt er gestemd over welke stellingen wel of niet kunnen worden
aangenomen. NAJK communiceert hierover op landelijk niveau door onder andere het uitdragen
van een persbericht en online berichtgeving.
Gewasbescherming
1. Boeren en tuinders zouden meer moeten investeren in een goede dialoog met de samenleving
omtrent gewasbescherming.
2. Jonge boeren en tuinders zien nog voldoende mogelijkheden om het
gewasbeschermingsmiddelengebruik terug te dringen.
3. Het huidige middelenpakket is passend.
4. De regelgeving die ingaat op gewasbeschermingsmiddelen moet Europees geregeld worden.
Jonge boeren en tuinders zijn geïnteresseerd in de mogelijkheden om het gebruik van
gewasbeschermingsmiddelen terug te dringen. Tegelijkertijd zien zij het nut in van een goede
dialoog met de samenleving over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Tijdens NAJK-
bijeenkomsten in het hele land zijn leden de discussie aangegaan met elkaar, maar ook met politici,
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 22 -
milieuorganisaties en het bedrijfsleven. Moeten er regionale eisen omtrent gewasbescherming
komen? Is het huidige middelenpakket nog wel passend? Tijdens de discussies zijn alle aspecten
van gewasbescherming aan bod gekomen.
Voor ondernemers is gewasbescherming een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering. Dit
onderwerp staat steeds vaker maatschappelijk in de schijnwerpers. De afgelopen jaren hebben
boeren en tuinders veel tijd, geld en energie gestoken in verbetering van toepassingen van
gewasbeschermingsmiddelen. Hierdoor zijn emissies naar bodem, water en lucht aanzienlijk
vermindert. Technische hoogstandjes zoals het gebruik van GPS hebben hieraan bijgedragen.
Daarnaast vinden de jonge boeren en tuinders een goede dialoog met de samenleving belangrijk.
Uit de discussies kwam ook naar voren dat de ondernemers geen heil zien in regionale eisen aan
gewasbescherming. De boeren en tuinders zien liever gewasbeschermingsregels op Europese
schaal. De in 2009 aangenomen richtlijn die Europa verdeeld in klimaatzones, waarin de betreffende
lidstaten elkaars toegelaten of verboden stoffen moet erkennen, wordt als verbetering gezien.
Door regels op Europese schaal vast te leggen creëer je een gelijk speelveld en eerlijke
concurrentie. Dit levert ook nog eens een kostenbesparing op.
Tijdens de bijeenkomsten werd ook gesproken over het gebruik van biociden; middelen die gebruikt
worden buiten de landbouw, bijvoorbeeld als desinfecteermiddel of om vlooien en ongedierte te
bestrijden. Veel mensen gebruiken die middelen voor diverse doeleinden. Dit kan bij verkeerd
gebruik erg schadelijk zijn, voor jezelf en je omgeving. De jonge boeren en tuinders van NAJK
denken dat in deze onverwachte hoek nog veel te verbeteren is.
Landbouw en bedrijfsovername over 30 jaar
1. Om ook in de toekomst bedrijfsovername mogelijk te maken te maken, moeten nieuwe
agrarische financieringsvormen ontwikkeld worden.
2. Jonge ondernemers moeten zich richten op een productiemix voor beide markten binnen
hetzelfde bedrijf.
3. Er komt ruimte voor productieflats met gesloten kringlopen zodat er geen afval meer bestaat.
Jonge boeren en tuinders zullen nieuwe financieringsvormen moeten vinden om bedrijfsovername
ook in de toekomst mogelijk te maken. Bedrijfsvormen waarbij kapitaal en exploitatie volledig
gescheiden worden, lijken echter niet de oplossing volgens NAJK. Bedrijven worden steeds groter,
maar jonge agrarische ondernemers denken niet dat bedrijven vanwege hun omvang niet meer
overgenomen kunnen worden.
Tijdens NAJK-bijeenkomsten in het gehele land zijn leden de discussie aangegaan met elkaar,
maar ook met politici, milieuorganisaties en het bedrijfsleven. Hoe ziet bedrijfsovername in de
landbouw er over dertig jaar uit? Waar moeten jonge boeren en tuinders zich op richten? En welke
rol spelen maatschappelijke organisaties in bedrijfsovername? Tijdens de discussies zijn alle
aspecten van de bedrijfsovername in de landbouw aan bod gekomen.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 23 -
Het overnemen van een agrarisch bedrijf wordt steeds ingewikkelder. NAJK signaleert al jaren een
trend waarbij het bedrijfsovernameproces steeds meer tijd in beslag neemt. Tijdens de
discussiebijeenkomsten over dit onderwerp bleek ook dat de leden denken dat dit proces in de
komende dertig jaar alleen maar lastiger wordt. Dit hangt samen met het toenemen van de omvang
van de bedrijven, de grote sommen geld die met het overnemen van een bedrijf zijn gemoeid, de
lage beschikbaarheid van landbouwgronden voor ontwikkeling, lage rendementen en striktere
wetgeving. Toch zien de jonge boeren en tuinders nog wel perspectief; er zullen nieuwe
financieringsvormen ontwikkeld moeten worden, speciaal voor agrarische ondernemingen.
Nieuwe financieringsvormen die recht doen aan de bijzondere eigenschappen van het agrarisch
bedrijf. Straks misschien geen boer meer, maar CEO. Of een dorpsboerderij waarbij iedereen in het
dorp meedoet. Er zijn genoeg mogelijkheden. Veel jonge boeren gaven al aan dat het voor hen
minder belangrijk is om bijvoorbeeld alle grond in bezit te hebben. Samen met banken en andere
financierders zal NAJK zoeken naar nieuwe vormen waardoor bedrijfsovername makkelijker en
sneller kan plaatsvinden. NAJK heeft daarom ook in 2012 met het ministerie van Financiën de
mogelijkheden van durfkapitaal in de agrarische sector besproken.
Alternatieve financieringsvormen
Het discussiestuk alternatieve financieringsvormen is in het activiteitenseizoen 2012 2013
ontwikkelt als resultaat van de uitkomsten van het discussiestuk over bedrijfsovername in de
landbouw over 30 jaar.
Na een brede discussie zijn standpunten ingenomen:
1. Op dit
familieleningen.
2. Goede informatievoorziening over alternatieve financiering is de verantwoordelijkheid van
banken/ accountants.
3. Burgers kunnen financieel worden betrokken bij bedrijven om maatschappelijk draagvlak te
krijgen.
4. Crowdfunding is een aanvullende financieringsvorm voor de toekomst.
5. Het coöperatieve karakter biedt een kredietunie potentie voor de toekomst.
6. Lenen via een revolverend fonds gevuld met GLB-gelden is gezonder dan het krijgen van
overheidssubsidies.
De leden NAJK zien grote mogelijkheden in het gebruik van alternatieve financieringsvormen naast
de gebruikelijke vorm van financiering. De jonge boeren en tuinders vinden alternatieve financiering
een goede aanvulling, die bovendien bij kan dragen aan een vergroting van het draagvlak onder de
maatschappij, gezien veel alternatieve financieringsvormen burgers betrekken bij het boerenbedrijf.
de discussies die naar aanleiding van dit stuk werden gevoerd, kwam naar voren dat veel jonge
boeren potentie zagen in alternatieve financieringsvormen voor de agrarische sector. Daarom heeft
NAJK eind 2012 in het teken gestaan van alternatieve financiering. Hierbij kwamen niet alleen
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 24 -
financiering via familie, pacht en erfpacht aan bod, maar ook financiering door burgers en
vermogende investeerders.
Tijdens NAJK-bijeenkomsten in het hele land zijn leden de discussie over alternatieve financiering
aangegaan met elkaar, maar ook met politici, andere organisaties en het bedrijfsleven. Moeten
burgers financieel betrokken worden bij jouw agrarische onderneming? Wie is verantwoordelijk
voor een goede informatievoorziening over alternatieve financiering? Welke mogelijkheden bieden
crowdfunding of abonnementen? Tijdens de discussies zijn alle aspecten van alternatieve
financieringsvormen in de agrarische sector aan bod gekomen.
De jonge boeren en tuinders van NAJK zien een belangrijke rol weggelegd voor banken en
accountants in de informatievoorziening over alternatieve financiering. Opvallend is dat de jonge
ondernemers hiervoor niet naar de overheid kijken, maar zelf hun verantwoordelijkheid nemen en
het met het bedrijfsleven willen oppakken. Grond of bedrijf hoeven steeds minder vaak in eigendom
te zijn. Pachtconstructies en overname van hypotheken, bijvoorbeeld via pensioenfondsen, kunnen
misschien uitkomst bieden, zo bleek uit de discussies.
Ook de meer technische aspecten van alternatieve financiering zijn aan bod gekomen. Zo zien de
leden van NAJK veel potentie in kredietunies, vanwege het coöperatieve karakter. Daarnaast zien
veel jonge boeren iets in een revolverend fonds van GLB-gelden, waaruit zij kunnen lenen.
In den lande
Een belangrijk deel van de belangenbehartiging van NAJK gebeurt door de dagelijks bestuurders.
Dagelijks bestuurders participeren namens NAJK in verschillende overlegstructuren, van zowel de
overheid als het bedrijfsleven. Daarnaast zijn zij aanwezig bij allerlei bijeenkomsten, conferenties
en congressen in het hele land om het perspectief van de jonge boer naar voren te brengen. Ook in
2012 was dit niet anders. Als spreker, panellid, kritisch publiek, columnist, gastdocent of
tafelpartner. Een kleine greep uit de activiteiten van het dagelijks bestuur in 2012:
- Zesdelige debat
- Gastlessen en debatleider op CAH Dronten over o.a. lobbyen en belangenbehartiging,
voedselzekerheid, dierenwelzijn en de rol van de consument;
- a isterie van
Economische Zaken;
- Spreker tijdens conferentie van Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) in
- Lid van discussiepanel tijdens MKB-dag van Univé;
- Vertegenwoordiging van jonge boeren tijdens Rio+ klimaattop;
- Gesprek met de directie van Albert Heijn na actie tot eenzijdige korting;
-
- Spreker op Radio 1 over waarom het moeilijk is om boer te worden;
- Delegatie namens NAJK bij congres van de Europese EVP fractie in Brussel over jonge
boeren;
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 25 -
- Begeleiding van Rwandese delegatie die kennis kwam maken met de Nederlandse
voedselsector;
- Begeleiding GLB-workshops over de GLB-check van het Ministerie van Economische
Zaken;
- Organiseren van bijeenkomst van jongerenraden in samenwerking met NCR;
- Spreken tijdens conferentie van het ministerie van Economische Zaken over het toekomstig
Gemeenschappelijk Landbouwbeleid;
- Spreker tijdens startbijeenkomst van CAH Dronten;
- Spreker tijdens Eat-In Afrika op Wereldvoedseldag;
- Discussiepanel tijdens Lagerhuisdebat FoodPoliticsEU met JongEZ;
- Kennismakingsgesprek met nieuwe JMA-bestuur;
- Begeleiding bezoek Nuffield Scholar;
- Deelname aan expertbijeenkomst Boerenkans;
- Begeleiding bezoek jonge Kroatische kalverhouders aan Nederland;
- Deelname coöperatieve uitwisselingsdag Agriterra;
- Spreker tijdens symposium Fagoed;
- Begeleiding Indische delegatie bij bezoek aan Nederland;
- Deelname akkerbouwbijeenkomst Rabobank Nederland;
- Lancering Ondernemersacademie;
- Overleg met Federatie Particulier Grondbezit;
- Deelname Breed Bestuurlijk Overleg LTO;
- Deelname Vijverbergsessie, Den Haag;
- Begeleiding Moldavische delegatie aan Nederland.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 26 -
7. Projecten NAJK doet meer. Naast belangenbehartiging en het innemen en uitdragen van standpunten
organiseert NAJK ook veel activiteiten voor de leden. In 2012 resulteerde dat in een groot aantal
projecten, variërend van kortlopende initiatieven tot activiteiten die meerdere jaren door NAJK
uitgevoerd worden.
AgroEnergiek
NAJK is één van de initiatiefnemers van het online platform www.AgroEnergiek.nl. Hierop staat
allerlei praktische informatie over energie besparen, energie opwekken en duurzaam produceren.
Ook staat op dit platform een overzicht van alle landelijke en lokale activiteiten en bijeenkomsten
rondom de thema's klimaat en energie. NAJK-afdelingen die zelf een bijeenkomst of excursie
rondom deze thema's willen organiseren kunnen hierin financieel en organisatorisch ondersteund
worden. NAJK helpt de leden bij de invulling van de avond of om in contact te komen met
interessante sprekers.
Het project is een samenwerking tussen Projecten LTO Noord, ZLTO, Arvalis, CLM, Wageningen
UR, ACRRES en NAJK, in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken.
Alleskunner
Als je partner bent of wordt van een agrarisch ondernemer kom je als vrouw in een zelfstandige rol
terecht. Hoe pak jij de rol op van partner, moeder, mede- ondernemer, zelfstandige vrouw en
schoondochter? Deze rollen combineren in 24 uur per dag is niet makkelijk, hoe ga jij daar zelf mee om
en hoe doen mensen die in dezelfde situatie zitten als jij dat?
Alleskunner is een project van NAJK dat aandacht heeft voor deze situatie en kan helpen hier een
weg in te vinden. NAJK doet dit bijvoorbeeld door het organiseren van Ladies Nights over de
door AB en ZonMw.
Baan Buiten Bedrijf
In 2012 heeft NAJK het project Baan Buiten Bedrijf uitgevoerd. Baan Buiten Bedrijf had als doel om
de verborgen jeugdwerkloosheid in de agrarische sector te verminderen. Baan Buiten Bedrijf
bestond uit twee trainingen, namelijk Baan Buiten Bedrijf Basis en Baan Buiten Bedrijf
Vaardigheid. Ruim 280 agrarische jongeren hebben de trainingen gevolgd, om zo meer te weten te
komen hoe je een baan met een bedrijf thuis combineert en wat dit financieel betekent. Daarnaast
kregen de jongeren via de bijeenkomsten inzicht in op welke manieren je werk kan vinden en hoe je
dat kan bereiken. NAJK heeft Baan Buiten Bedrijf georganiseerd in samenwerking met Agriwerker.
Baan Buiten Bedrijf werd financieel mogelijk gemaakt door Insitituur GAK.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 27 -
Bewust Ondernemen
Jij bepaalt je eigen toekomst en ontwikkeling. Jij weet wanneer je gas bij moet geven of juist moet
remmen. Je weet dat er veel van je wordt gevraagd in een markt waarin ondernemerschap, kennis en
innovatie continu in beweging zijn.
Bewust en kritisch naar je bedrijf kijken en naar jezelf als (toekomstig) ondernemer is van belang
om gezond de toekomst in te gaan. Om dit te realiseren biedt NAJK samen met de GKC (Groene
Kennis Coöperatie, een samenwerkingsverband van alle groene scholen), JOOST, LTO Noord
Advies en Rabobank een aantal cursussen aan. Bijvoorbeeld Financieel Inzicht of Bewust Op Weg
Naar Overname. Bewust Ondernemen wordt mede mogelijk gemaakt door de
samenwerkingspartners en het Ministerie van Economische Zaken.
Boer zoekt Boer
NAJK ziet veel agrarische bedrijven eindigen omdat er geen opvolger is. Tegelijkertijd zijn er veel
jongeren die heel graag boer willen worden, of graag mee willen werken op een bedrijf en een
samenwerking aan willen gaan of zelfs het bedrijf willen overnemen. Reden genoeg voor NAJK om
boeren zonder opvolgers en agrarische jongeren zonder bedrijf bij elkaar te brengen, zowel binnen
als buiten Nederland. Dit gebeurt via het online platform van Boer zoekt Boer.
Boeren in Internationaal Perspectief
NAJK heeft in 2012 dankzij de GROW foundation van Oxfam Novib het project Boeren in
Internationaal Perspectief kunnen organiseren. NAJK wilde hiermee bewustwording over de
internationale dimensie onder jonge boeren en tuinders vergroten. Vragen die hierbij opkomen zijn:
Welke invloed hebben keuzes van jonge boeren in Nederland op boeren en inwoners van
ontwikkelingslanden? Op welke manier kan de agrarische sector bijdragen aan een stabiele
voedselmarkt? Welke rol spelen grote agrarische bedrijven en coöperaties?Het project omvatte de
ontwikkeling van een online test, een themanummer van het leden- en relatieblad van NAJK (de
BNDR), de ontwikkeling van een discussiestuk, de uitvoering van 20 discussiebijeenkomsten in het
hele land en een interactieve bijeenkomst voor jonge boeren en tuinders die lid zijn van een
coöperatie.
Climate Farmers
Climate Farmers is een project door en voor jonge Europese boeren die verantwoordelijkheid willen
vermindert de impact van de landbouw op de klimaatverandering. Met de medewerking van
organisaties voor jonge boeren in heel Europa, hebben NAJK en CEJA goede praktijkvoorbeelden
verzameld die jonge akkerbouwers en melkveehouders uitvoeren op hun bedrijven. De resultaten
zijn gebundeld in een boekje. Daarnaast hebben 24 jonge boeren uit verschillende Europese landen
twaalf bedrijven met goede maatregelen bezocht en nader bestudeerd. Bij elk van de twaalf
bedrijven, uit vier verschillende landen, hebben zij ook gekeken of de maatregelen eventueel ook op
hun eigen bedrijf of in hun eigen land toepasbaar zijn. Dit project is mede mogelijk gemaakt door
Agentschap NL.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 28 -
FoodPoliticsEU
Een discussie over de toekomst van onze landbouw is niet nieuw, ook op Europees niveau wordt
deze discussie volop gevoerd. FoodPoliticsEU is een initiatief waarbij die discussies bij elkaar
worden gebracht en verbonden. De discussies over voedsel en landbouw worden op veel plekken
gevoerd, zowel online als offline. Jonge boeren en tuinders zijn de ondernemers van de toekomst.
Het is daarom belangrijk dat NAJK zich in deze discussie mengt. NAJK meent namelijk dat de
toekomst van ons voedsel in de handen van de jonge boeren en tuinders ligt. De website
FoodPolitics.EU is in maart 2012 gelanceerd en vormt het platform voor ideeën, ervaringen en
wensen over landbouwbeleid.
FoodPoliticsEU is een initiatief van NAJK, Youth Food Movement en Netwerk Platteland en wordt
mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken.
Groter Groeien
In 2011 is NAJK gestart met het project Groter Groeien in vervolg op het project Diep Ploegen en
Kweken. Het doel van dit project is de toekomstige agriketen te versterken en haar maatschappelijke
acceptatie te vergroten. Volgens NAJK ligt een belangrijke verantwoordelijkheid voor dit doel bij de
jonge (aankomende) boeren en tuinders die de NAJK-achterban vormen.
Door een duurzame dialoog te ontwikkelen tussen agrarische jongeren, stakeholders uit de
agriketen en maatschappelijke actoren wil NAJK de doelstelling van Groter Groeien realiseren. Zo
hebben er online en offline discussies plaatsgevonden over alternatieve financieringsvormen,
gewasbescherming en bedrijfsovername. Hierbij zijn NAJK-leden, niet-leden en maatschappelijke
organisaties met elkaar het gesprek aangegaan om over deze belangrijke onderwerpen van
gedachten te wisselen. De ontwikkeling van de discussiestukken en het innemen van standpunten
over verschillende maatschappelijk relevante onderwerpen, het aangaan van de dialoog met
verschillende partijen, politici en bewindslieden en het uitdragen van standpunten door het
dagelijks bestuur van NAJK vormt een belangrijk onderdeel van Groter Groeien. Groter Groeien
wordt mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Economische Zaken en Rabobank Nederland.
MaisChallenge
In 2012 organiseerde NAJK in nauwe samenwerking met het zaaizaad- en veredelingsbedrijf
Limagrain (LG) een MaïsChallenge onder melkveehouders. Eenenveertig bedrijven - verspreid over
heel Nederland gingen met elkaar de strijd aan. Zij probeerden in 2012 het maximale uit hun
maïsteelt te halen. Daarvoor kregen zij de beschikking over de allernieuwste plantgenetica in de
vorm van het maïsras LG 30.224 Animal Nutrition en werden ze nauwlettend gevolgd door de
ruwvoerspecialisten van Limagrain.
De MaïsChallenge is gewonnen door Bert en Guus Mensink uit Dedemsvaart. Tweede werd
Suzanne Ruesink uit Aalten en Wilco de Jong uit Nijeholtwolde legde beslag op de derde plaats.
Alle 41 deelnemers zijn een seizoen lang op de voet gevolgd in hun maïsteelt, met als primair doel
het verhogen van de kennis en kunde van jonge veehouders als het gaat om de ruwvoerproductie.
Bert Mensink kreeg vrijdag 10 januari 2013 op het landgoed van de Heerlijkheid Mariënwaerdt in
Beesd de hoofdprijs uitgereikt van algemeen directeur Huub Beelen van Limagrain Nederland; een
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 29 -
geheel verzorgde studiereis naar Clermont-Ferrand, hét maïsproductiecentrum van Frankrijk en de
bakermat van Limagrain. De broers Mensink realiseerden de hoogste totaalscore na
veldbeoordeling, voederwaardeanalyse, teeltregistratie en MijnAkker-monitoring.
NK Veebeoordelen
Ieder jaar organiseert NAJK voor de echte koeienliefhebbers het Nationaal Kampioenschap
Veebeoordelen. Het NK wordt, in samenwerking met CRV Holding BV, elk jaar in een andere
provincie georganiseerd. Tijdens het evenement strijden 64 jonge deelnemers uit heel Nederland
mee. Zij hebben zich voor het NK gekwalificeerd door deelname aan lokale en provinciale
veebeoordelingswedstrijden. De deelnemers beoordelen op de dag van het NK vijftien knappe
roodbonte en zwartbonte koeien op exterieur. Dit gebeurt in twee ochtendrondes en één
middagronde, de finale. In de finale mogen de besten van die dag een mondelinge toelichting over
vijf koeien geven, waar een deskundige jury haar oordeel over zal geven. Diegene die over de gehele
dag de meeste punten heeft verzameld mag zich dat jaar Nationaal Kampioen Veebeoordelen
noemen. Een mooie titel en een mogelijkheid om je als potentieel jurylid in de schijnwerpers te
zetten. Daarnaast zal er tijdens de prijsuitreiking aandacht worden geschonken aan de beste
nieuwkomer.
Veebeoordelingswedstrijden hebben een lang verleden. Al in de jaren dertig werden op regionaal
niveau competities gehouden. Vanaf 1952 kwam er een professionele landelijke aanpak. Met geld
van de Marshallhulp werd de stichting Technische Landbouw Jongeren Werk in het leven
geroepen, die naast de populaire ploegwedstrijden de landelijke veebeoordelingswedstrijd
organiseerde. De winnaars van de katholieke, christelijke en de algemene wedstrijden bonden met
elkaar de strijd aan om de beste koeienkenner van Nederland aan te wijzen. Later nam het
Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt deze taken over en kwamen er richtlijnen op papier. Vanaf
2008 zijn roodbont en zwartbont in één wedstrijd gevoegd.
Het NK Veebeoordelen kent door de lange geschiedenis inmiddels een indrukwekkende lijst van
winnaars:
Rood- en zwartbont
2012 Nick Pinkert
2011 Gerben Oordt
2010 Jacobus Eppinga
2009 Albert Prins
2008 Albert Prins
Roodbont - zwartbont
2007 Gerrit van de Berg - Joran Hoegen
2006 Gerrit van de Berg - Nico Bons
2005 Jos Gosens - Freek Jan Eggerink
2004 Ard Gunnink - Harry Philipsen
2003 Gerrit Jan ten Holte - Ard Gunnink
2002 Lambert Philipsen - Erik Luiten
2001 Niet georganiseerd - Niet georganiseerd
2000 Erik Laarhuis - Erik Luiten
1999 Jan Rijnen - Erik Luiten
1998 Gerreke Boschloo - Cees Pieter van
Burgsteden
1997 Erik Luiten - Wim Vogels
1996 Erik Luiten - Wim Vogels
1995 Marian Ruesink - Thomas te Braake
1994 Erik Slijkhuis - Maurice Hanegraaf
1993 Jan Steegink - Johan van Beek
1992 Peter Willemse - Albert van Burgsteden
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 30 -
1991 Marlie Coumans-Janssen - IJsbrand
Miedema
1990 Henry ten Have - Alger Meekma
1989 Leo Bokdam - Harko Naber
1988 Ger van Hest - Wim Boschloo
1987 Henk Lutke Willink - Jan Hendrik
Hemming
1986 Dorus Verstappen - Cees Ruyter
1985 Henk Scheperboer - Sikke Breeuwsma
1984 Jos Scholten - Gerard Heuthorst
1983 Jan Vullings - Adrion van Beek
1982 Jos Scholten - Leo Teunis
1981 Gerrit Onis- Leo Teunis
1980 Bennie Kampkuiper - Leo Teunis
1979 Geert Derix - Sikke Breeuwsma
1978 Jan Wiltink - Jan Ruyter
1977 Theo Ogink - Titus van de Ploeg
1976 Dick Garritsen - Jan Pot
1975 Bart Derksen - Job Vlastuin
1974 Herman Olthaar - Job Vlastuin
1973 Frans Rutten - Henk Oudenes
1972 Egbert Roelof - Sietse van de Honing
1971 Egbert Roelof - Johan van Beek
1970 Barend Meutstege - Jan Boersma
Het NK Veebeoordelen werd in 2012 mogelijk gemaakt door bijdragen van CRV Holding, het
ministerie van Economische Zaken, DeLaval, Rabobank Nederland, Friesland Campina en Achmea.
Ontwikkelingssamenwerking
NAJK is mede-oprichter van, en werkt samen met Agriterra voor een betere toekomst voor jonge
boeren in ontwikkelingslanden. Hoe? Door de kennis van NAJK-leden in te zetten.
Kennisoverdracht van boer tot boer dus. Met een opdracht worden NAJK-leden ongeveer een week
op pad gestuurd om advies te geven aan jonge boeren in ontwikkelingslanden. Voorafgaand aan de
opdracht wordt een duidelijke adviesvraag gesteld vanuit de boerenorganisatie in het
ontwikkelingsland. Dat kunnen landbouwtechnische vragen zijn, maar ook belangenbehartiging,
besturen van een vereniging en het ontwikkelen van jongerenactiviteiten komen aan bod. NAJK
vindt het belangrijk dat ook andere jonge boeren in minder bedeelde landen de kans krijgen zich te
ontwikkelen als ondernemer. In het hele land zijn NAJK-leden actief om jonge boeren in landen als
Peru, Kenia en de Filippijnen van advies over bijvoorbeeld marketing, businessplanning en
weidegang te voorzien.
Rabobank Opvolgers Perspectief
Rabobank Opvolgers Perspectief is bedoeld voor agrarische bedrijfsopvolgers die willen investeren
in ondernemerschap en zich in de jaren voor de overname persoonlijk en professioneel willen
ontwikkelen. De vijfdaagse training daagt de jonge bedrijfsopvolgers uit hun visie op zichzelf, hun
bedrijf en de omgeving aan te scherpen. Het geeft inzicht in de strategieën die het best bij de
kwaliteiten en mogelijkheden van de deelnemer passen. Onderdelen van de training zijn de
Financiële Scan, waarin de financiële situatie van de deelnemer naar voren komt en het
Spiegelgesprek, waarin de kwaliteiten als ondernemer worden besproken. Dit resulteert onder meer
in een actieplan voor de toekomst van het bedrijf.
Rabobank Opvolgers Perspectief (ROP) is een project in samenwerking met de Rabobank en LEI.
NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 31 -
Remmen met Gassen
Hoeveel grasland ga ik scheuren? Hoeveel krachtvoer en maïs voer ik? En splits ik de kunstmestgift wel
of juist niet?
NAJK-leden krijgen tijdens het avondvullende programma Remmen met Gassen antwoord op deze
en nog veel meer vragen. De jonge boeren komen meer te weten over de uitstoot van
broeikasgassen in de melkveehouderij. Door op een dashboard aan verschillende knoppen te
draaien krijgen ze op een leuke manier inzicht over hoe de jongeren op het bedrijf zelf het
klimaatprobleem kunnen aanpakken. Een belangrijk elementen van de maatregelen is dat ze
praktisch en eenvoudig uitvoerbaar zijn.
Wereldboeren
In 2008 werd de wereld opgeschrikt door een voedselcrisis. Een combinatie van factoren, zoals
droogte in Australië, beperkte voedselvoorraden, exportbeperkingen en een sterke vraag naar
biobrandstoffen leidden tot recordprijzen van agrarische producten en tot voedseltekorten in
bijvoorbeeld Tunesië. Deze crisis maakte duidelijk dat onderwerpen als voedselzekerheid,
biobrandstoffen en klimaat erg met elkaar verbonden zijn en dat de landbouw een belangrijke speler
binnen deze onderwerpen is.
Binnen het programma Wereldboeren besteedt NAJK aandacht aan deze onderwerpen en de
samenhang ertussen. Om dit goed te kunnen begrijpen moeten we verder kijken dan de grens. Dat
doen we dan ook door twee keer per jaar studiereizen te organiseren naar allerlei interessante
landen. In het reisprogramma staan bezoeken aan de hele agrarische keten (van boer/tuinder tot de
markt), boerenorganisaties, landbouwinstituten en de landbouwraad van de Nederlandse
ambassade gepland. In december 2012 vond in het kader van Wereldboeren een studiereis naar
India plaats.
Wereldboeren werd ontwikkeld dankzij en in nauwe samenwerking met het ministerie van
Economische Zaken. De studiereis naar India werd georganiseerd in samenwerking met Agriterra.