NAJK Jaarverslag

39
Jaarverslag NAJK 2012

description

NAJK Jaarverslag

Transcript of NAJK Jaarverslag

Page 1: NAJK Jaarverslag

Jaarverslag

NAJK 2012

Page 2: NAJK Jaarverslag
Page 3: NAJK Jaarverslag

Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt

Bemuurde Weerd OZ 12

3514 AN Utrecht

Postbus 816

3500 AV Utrecht

Contactpersoon: Kirsten Haanraads, Secretaris NAJK

030-2769869

[email protected]

www.najk.nl

Kenmerk: 06-03-08-1221kh

Page 4: NAJK Jaarverslag
Page 5: NAJK Jaarverslag

Inhoudsopgave

Voorwoord

1. Inleiding ..................................................................................................................... 1

Lokaal 1

Provinciaal 1

Landelijk 1

Europees 1

2. NAJK organisatie ....................................................................................................... 2

Interne organisatie 2

NAJK Internationaal 2

Interne samenwerking 2

Werkgroepen 3

Ambitie 3

3. Bestuur ....................................................................................................................... 4

NAJK-bestuur 4

Dagelijks bestuur 4

Afgevaardigden 6

Ambitie 6

35 jaar jong 6

4. Relatiebeheer ............................................................................................................. 8

Partners van NAJK 8

NAJK Partneroverleg 10

Vrienden van NAJK 10

Ambitie 11

5. Communicatie .......................................................................................................... 12

BNDR 12

Nieuwsbrief 12

Website en social media 12

Persberichten 13

Doelgroep 14

Huisstijl 14

Beurzen 15

6. Belangenbehartiging ................................................................................................ 16

Jonge Landbouwersregeling 17

Convenant Weidegang 18

Ronde Politiek 18

Jaarthema 19

Discussiestukken 20

Standpunten 21

In den lande 24

7. Projecten .................................................................................................................. 26

Page 6: NAJK Jaarverslag
Page 7: NAJK Jaarverslag

Voorwoord Beste lezer,

Wat een jaar! 2012 is alweer achter de rug. Het was een jaar met vele gezichten, letterlijk en

figuurlijk. NAJK heeft afscheid genomen van een aantal dagelijks bestuurders en daarvoor weer

nieuwe verwelkomd. Het is mooi dat we op deze manier NAJK jong, dynamisch en dus levendig

kunnen houden. Met de inzet van onze leden, bestuurders en medewerkers lukt dat. En die

onvoorwaardelijke inzet hebben we van elkaar gevraagd én gekregen. Dat heeft mij persoonlijk

bijzonder gemotiveerd. Heel erg bedankt daarvoor allemaal!

Dit jaar was het laatste jaar in het kader van het project Bewust Ondernemen. Met alle

hoogwaardige trainingen en bijeenkomsten die dit project herbergt, hebben we een absolute troef

voor de bedrijfsopvolger van morgen. Dat weten we, waardoor NAJK vastbesloten was om het

project ook in 2013 een vervolg te geven. Dat viel niet mee, maar met ondersteuning van bestuur en

medewerkers en hun enorme toewijding voor dit project, is ook dat vervolg er gekomen.

Als studiereis in het kader van Wereldboeren was India dit jaar toch wel een heel bijzondere

bestemming. Dat was ook zeker het geluid dat de deelnemende leden als respons gaven. Heel

belangrijk, om juist als jonge agrarisch ondernemer eens een heel andere cultuur te zien en vooral

ook te ervaren, door je echt onder de lokale bevolking te begeven. Prachtig dat NAJK ook dit aan

haar leden kan bieden!

We hebben dit jaar veel aandacht besteed aan de hervormingen van het Gemeenschappelijk

Landbouwbeleid (GLB). Voorzitter van CEJA Joris Baecke en portefeuillehouder internationaal

Inge van Schie hebben daar een belangrijk aandeel in. Het is toch voor een belangrijk deel aan

CEJA toe te schrijven dat er zo veel aandacht is voor jonge land- en tuinbouwers en hun positie en

mogelijkheden in de sector. Dat sterke uniforme geluid moeten wij als NAJK blijven ondersteunen

en voeden, ook in de toekomst.

De Jonge Landbouwersregeling is ook een duidelijk strijdpunt voor NAJK. Deze was voor 1,2

miljoen begroot. Daar waren wij allerminst over te spreken. Immers het is een regeling die, juist in

Nederland waar wij het altijd hebben over innoveren en ontwikkelen, zo doeltreffend is. Het budget

wordt altijd fors overschreden en het stimuleert om bedrijfsovername te vervroegen en zo een

positieve wending te geven aan een vitaal en ondernemend platteland. En met deze gedachte en

argumenten, kon ook de staatssecretaris van Economische Zaken zich verenigen, waarmee het

budget werd verhoogt tot . Zo bleek maar weer, een stevig NAJK-geluid, blijft nodig!

Voor het komende jaar zullen wij ons weer strijdvaardig en constructief tonen, zodat ook ná morgen

er nog een vitaal platform is voor de jonge boer en tuinder.

Hartelijke groet,

John Hilhorst, voorzitter NAJK

Page 8: NAJK Jaarverslag
Page 9: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 1 -

1. Inleiding Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) zet zich in voor jonge agrarische

ondernemers van de toekomst. NAJK is met 8000 leden dé belangenvereniging van agrarische

jongeren in Nederland en is actief op zowel lokaal, provinciaal, landelijk en Europees niveau. Dit

betekent niet alleen het behartigen van de belangen in Den Haag en Brussel, maar ook actief

handvatten bieden tot beter ondernemerschap. NAJK doet dit door activiteiten te ontwikkelen op

het gebied van vorming, scholing en voorlichting. Hiermee draagt NAJK bij aan zelfbewuste en

kundige jonge ondernemers die met beide benen in de maatschappij staan: de ondernemers van de

toekomst. De toekomst van jongeren in de agrarische sector staat bij alles wat NAJK doet centraal.

Lokaal

fundament van NAJK. Het zijn onafhankelijke verenigingen en bestaan uit 30 tot soms wel 300

informatieavonden over uiteenlopende en a

het hele land. In totaal zijn dit er 124.

Provinciaal

blijven de lokale AJK's op de hoogte van alle landelijke en provinciale ontwikkelingen. Het

provinciaal bestuur behartigt de provinciale belangen bij NAJK. Daarnaast organiseren ze

- en

Zuid-Holland en westelijk Utrecht één AJK vormen. De provincie Utrecht kent geen provinciale

AJK.

Landelijk

De provinciale AJK's vormen samen het landelijke

NAJK-bestuur. De belangrijkste taak van het dagelijks

bestuur van NAJK is belangenbehartiging.

Speerpunten hierin zijn bedrijfsovername, inkomen en

maatschappelijk ondernemen. Ook neemt NAJK

standpunten in over actuele en belangrijke

onderwerpen, zoals het Gemeenschappelijk

Landbouwbeleid na 2013, weidegang en mestbeleid.

Europees

NAJK is aangesloten bij CEJA (Conseil Européen des

Jeunes Agriculteurs). CEJA komt op voor de belangen

van twee miljoen Europese jonge boeren en tuinders

binnen het Europese politieke besluitvormingsproces.

NAJK-bestuurslid Joris Baecke is voorzitter van CEJA.

Page 10: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 2 -

2. NAJK organisatie

Interne organisatie

Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt is actief op verschillende schaalniveaus (lokaal,

provinciaal, landelijk en Europees). Veel van de activiteiten en belangenbehartiging wordt

uitgevoerd door vele enthousiaste vrijwilligers en bestuurders. Deze vrijwilligers en bestuurders

worden zowel op provinciaal als op landelijk niveau ondersteund door een aantal professionele

medewerkers.

NAJK neemt daarbij niet zelf de rol van werkgever op zich, maar gebruikt hiervoor de diensten van

Stichting Plattelands Jongeren Services. Deze stichting streeft naar het verbeteren van de

leefbaarheid en de positie van jongeren op het platteland, bijvoorbeeld door het ondersteunen van

jongerenorganisaties die zich richten op het platteland, zoals NAJK. De ondersteuning bestaat uit

het uitvoeren van projecten of activiteiten en het bieden van administratieve ondersteuning.

Op landelijk niveau wordt NAJK ondersteund door 13 medewerkers, die samen ongeveer zeven FTE

voor hun rekening nemen. Het NAJK-team bestaat uit secretariaatsmedewerkers, een financieel

medewerker, een P&O-medewerker, een communicatiemedewerker, projectmedewerkers,

projectleiders en een algemeen secretaris. NAJK wil als belangenorganisatie jonge boeren en

tuinders ook de mogelijkheid bieden hun kennis te verbreden en hun vaardigheden uit te bouwen.

Deze ambitie wordt ook binnen NAJK als organisatie serieus genomen; gedurende het jaar zijn

meerdere stagiaires bij NAJK actief. De stagiaires van diverse opleidingen worden bij NAJK een

dynamische leeromgeving geboden, onder begeleiding van enthousiaste en betrokken

medewerkers.

NAJK Internationaal

NAJK ontplooit veel activiteiten op internationaal vlak; enerzijds belangenbehartiging in Brussel en

wereldwijd, anderzijds projecten om de internationale bewustwording onder de leden te vergroten.

Daarom heeft NAJK een afdeling die zich exclusief met deze onderwerpen bezighoudt: NAJK

Internationaal. NAJK Internationaal is verantwoordelijk voor de ondersteuning van de bestuurders

die betrokken zijn bij CEJA, de begeleiding van internationale delegaties die een bezoek brengen

aan Nederland, internationale projecten zoals Wereldboeren en Boeren in Internationaal

Perspectief, het begeleiden van missies die NAJK-leden voor Agriterra uitvoeren en het stimuleren

van bewustwording en dialoog over internationale agrarische ontwikkelingen en beleidsvorming.

Interne samenwerking

Op provinciaal niveau worden de besturen ondersteund door een bestuursondersteuner of

regiocoördinator. De regiocoördinatoren vanuit de provincies en de inhoudelijke medewerkers van

NAJK op landelijk niveau (projectmedewerkers, projectleiders en algemeen secretaris) vormen

samen het Agrarisch Team. De vereniging NAJK is georganiseerd in tien provinciale afdelingen.

Regelmatig en intensief contact tussen de landelijke NAJK-organisatie en de provinciale

Page 11: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 3 -

regiocoördinatoren via het Agrarisch Team heeft tot doel de besturen, belangenbehartiging en

activiteiten op de verschillende schaalniveaus te coördineren, stroomlijnen en te versterken.

Werkgroepen

In 2011 heeft het dagelijks bestuur van NAJK de ambitie uitgesproken om nadrukkelijker in te zetten

op ledenwerving en communicatie. Hiertoe zijn in de loop van 2011 twee werkgroepen opgericht die

zich exclusief met deze onderwerpen bezighouden. De werkgroepen bestaan uit vrijwillige AJK-

leden, bestuurders van NAJK en worden ondersteund door een beroepskracht vanuit de landelijke

NAJK-organisatie.

Voor beide werkgroepen geldt dat in het afgelopen jaar grote stappen zijn gezet om zowel de

ledenwerving als communicatie te verbeteren. In 2012 heeft dit geresulteerd in een vernieuwde

NAJK-huisstijl dankzij de werkgroep communicatie en een nieuwe strategie in de werving van

nieuwe leden door de werkgroep ledenwerving.

Ambitie

NAJK is partner van MVO Nederland. Hiermee onderstreept NAJK de ambitie om de vereniging te

verduurzamen en maatschappelijk verantwoord te ondernemen (MVO). Hiervoor werkt NAJK

samen met MVO Nederland. MVO Nederland is het partnernetwerk van ruim 2000 bedrijven en

organisaties die allen een eigen MVO-ambitie hebben. Hoe groot of hoe klein ook. Het is een divers

brancheorganisaties. Van koplopers tot beginners: alle sectoren zijn vertegenwoordigd.

In samenwerking met MVO Nederland ontwikkelt NAJK een beleidsplan om de MVO-ambities een

plek te geven in de organisatie. NAJK heeft daarom in 2012 de werkgroep MVO opgericht. Deze

werkgroep is gestart met de ontwikkeling van het beleidsplan MVO waarin wordt vastgelegd hoe

NAJK maatschappelijk verantwoord ondernemen in de eigen organisatie zal inbedden enerzijds en

de leden, lokale en provinciale afdelingen zal stimuleren om invulling te geven aan het MVO-

concept anderzijds. NAJK zal in 2013 het MVO-beleidsplan vaststellen en de daarin vastgelegde

acties implementeren.

Page 12: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 4 -

3. Bestuur

NAJK-bestuur

Afgevaardigden van de provinciale AJK's vormen samen het landelijke NAJK-bestuur. Dit NAJK-

bestuur komt minimaal acht en meestal tien keer per jaar bijeen. Tijdens deze vergaderingen

worden de provincies geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen op landelijk niveau, zowel op het

gebied van belangenbehartiging, activiteiten en de NAJK-organisatie. Tijdens deze vergaderingen

worden ook standpunten ingenomen over actuele maatschappelijke ontwikkelingen, zoals

alternatieve financieringsvormen voor de agrarische sector, mestbeleid of de hervormingen van het

Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De wijze waarop bij NAJK standpunten worden ingenomen

en uitgedragen zijn kenmerkend voor de getrapte structuur van de organisatie. De ingenomen

standpunten worden na besluitvorming op provinciaal niveau, via de maandelijkse NAJK-

vergadering, uitgedragen op landelijk niveau. De verantwoordelijkheid voor belangenbehartiging op

landelijk niveau ligt bij het dagelijks bestuur van NAJK.

Dagelijks bestuur

De leden van het dagelijks bestuur vormen het gezicht van NAJK. Zij voeren het beleid uit dat het

NAJK-bestuur, met afvaardigingen uit alle provincies, heeft uitgestippeld. De leden van het

dagelijks bestuur lobbyen in Den Haag en Brussel om voor de belangen van jonge boeren en

tuinders op te komen. Ze praten met collega-organisaties, ze volgen de ontwikkelingen in de

sectoren op de voet, bezoeken (internationale) congressen, zijn actief op evenementen en bij

ledenactiviteiten, ze schrijven columns en zorgen dat NAJK als organisatie goed blijft draaien.

Het dagelijks bestuur bestond in 2012 uit:

Wilco de Jong (1980) heeft met zijn ouders een melkveebedrijf in Nijeholtwolde (Friesland). Tot de

ALV van september was hij voorzitter van NAJK. Inmiddels heeft Wilco afscheid genomen als

dagelijks bestuurder van NAJK. Zijn taken als voorzitter zijn overgenomen door John Hilhorst.

John Hilhorst (1985) runt in Laag Keppel samen met zijn ouders een

melkveebedrijf met 100 melkkoeien. Daarnaast is John werkzaam als assistent

accountant bij een adviseurs- en accountantsbureau. Sinds september 2012

vervult John de functie als voorzitter van het dagelijks bestuur van NAJK. John

vertegenwoordigt NAJK onder andere bij LTO Nederland, in het bestuur van

Agriterra, in gesprekken met bewindslieden en politici en tijdens

persconferenties van NAJK.

Ramon Klaasens (1988) is sinds juni 2011 vice-voorzitter en sinds september 2010

verantwoordelijk voor de portefeuilles Bedrijfsovername en Klimaat & Milieu. Met

zijn eigen bedrijf richt hij zich hoofdzakelijk op de bedrijfseconomische kant van

de landbouw. Ramon vertegenwoordigt NAJK bij overleggen met bijvoorbeeld

het ministerie van Financiën, over het project Bewust Ondernemen en de

Page 13: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 5 -

bedrijfsovername portal of over de Jonge Landbouwersregeling. In december 2012 is Ramon voor

een nieuwe bestuursperiode herkozen.

Joris Baecke (1978) is sinds september 2004 dagelijks bestuurder van NAJK. Sinds 1

april 2009 is Joris tevens voorzitter van CEJA (Conseil Européen des Jeunes

Agriculteurs). CEJA komt op voor de belangen van twee miljoen Europese jonge

boeren en tuinders binnen het Europese politieke besluitvormingsproces. Joris is in

2011 herkozen als voorzitter van CEJA voor een periode van twee jaar.

Tom van Horrik (1988) is sinds december 2010 portefeuillehouder Intensief.

Daarvoor was hij actief in het dagelijks bestuur van BAJK. Tom vertegenwoordigt

NAJK bijvoorbeeld als het gaat om de ontwikkeling van de varkenshouderij en

schaalvergroting.

Eric Pelleboer (1984) is sinds december 2011 dagelijks bestuurder voor de

portefeuilles Akkerbouw en Pacht. Hij runt samen met zijn ouders een

akkerbouwbedrijf in de Noordoostpolder. Eric vertegenwoordigt NAJK als het

bijvoorbeeld gaat om suikerquota, gewasbescherming of grondmobiliteit.

Inge Rameijer (1986) is tijdens de ALV van NAJK in juni 2011

gekozen tot bestuurder met de portefeuille Internationaal. In oktober 2011 nam zij

ook de portefeuille Multifunctioneel op zich. Inge vertegenwoordigt NAJK in

Brussel én Den Haag, bijvoorbeeld als het gaat om het landbouwbeleid na 2013.

Jurgen Veron (1987) heeft een melkveebedrijf en was tot juni 2012 verantwoordelijk voor de

portefeuille melkveehouderij. Inmiddels heeft hij afscheid genomen als dagelijks bestuurder van

NAJK en is deze portefeuille overgenomen door Koen Bolscher.

Koen Bolscher (1984) is sinds juni 2012 portefeuillehouder melkveehouderij. In het

Overijsselse Bornerbroek runt Koen in maatschap met zijn ouders een

melkveebedrijf met 185 melkkoeien. Koen vertegenwoordigt NAJK bijvoorbeeld bij de

LTO-vakgroep melkveehouderij, bij gesprekken over mestbeleid en bij Stichting

Weidegang.

Jan Enthoven (1982) is sinds juni 2012 dagelijks bestuurder met de portefeuille

tuinbouw. Hij vervult binnen het dagelijks bestuur ook de functie van

penningmeester. Naast dagelijks bestuurder bij NAJK is Jan ook actief als

bestuurslid bij Tuinbouw Jongeren Westland. Na het succesvol afronden van de

opleiding Tuin- en Akkerbouw aan de Hogeschool InHolland is Jan doorgegroeid

tot bedrijfsleider van Agro Care (tomaten). Uiteindelijk heeft hij met deze ervaring

een eigen onderneming gestart waarin hij zich nu bezighoudt met de teelt van pioenrozen.

Page 14: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 6 -

In 2012 heeft het dagelijks bestuur van NAJK dus drie nieuwe bestuurder mogen verwelkomen.

NAJK is verheugd dat de portefeuille tuinbouw met de komst van Jan Enthoven ook binnen het

dagelijks bestuur vertegenwoordigt is.

Afgevaardigden

NAJK kent naast het NAJK-bestuur met de provinciale afgevaardigden en het dagelijks bestuur,

ook specialistische afgevaardigden. Zij vertegenwoordigen de belangen voor jonge boeren en

tuinders op specifieke onderwerpen Afgevaardigden zijn provinciale bestuursleden en zitten niet in

het dagelijks bestuur of het NAJK-bestuur van provinciale afgevaardigden. In 2012 kende NAJK

één afgevaardigde.

Bert Blom (1983) is afgevaardigde van NAJK voor de sector kalverhouderij. Naast

belangenbehartiging zit Bert samen met zijn ouders in maatschap, waar ze zorg dragen voor

blankvleeskalveren en jonge rosékalveren en werkt Bert fulltime als voorlichter vleesveehouderij.

Ambitie

In 2012 heeft het NAJK-bestuur en het dagelijks bestuur tijdens intensieve bijeenkomsten de gehele

organisatie en structuur tegen het licht gehouden. NAJK zal het proces van zelfreflectie ook in 2013

voortzetten door de ontwikkeling van een beleidsplan voor de periode 2013 2018. In het beleidsplan

worden alle aspecten van de organisatie beschreven, worden procedures en structuren vastgelegd

en doelstellingen verbonden aan de ambities die de bestuurders van NAJK zien. NAJK hecht

waarde aan een kritische houding ten opzichte van de toegevoegde waarde van de vereniging voor

de leden. In 2012 heeft NAJK de noodzaak tot het eigen bestaansrecht opnieuw kunnen bevestigen.

Met het beleidsplan 2013 2018 zal de ontwikkeling van de organisatie en de vereniging voor de

komende jaren worden vastgelegd.

35 jaar jong

NAJK vierde in 2012 het 35-jarig bestaan van de vereniging. NAJK is 35 jaar geleden ontstaan uit de

noodzaak om een tegengeluid te laten horen in de nationale en Europese landbouwpolitiek. De

belangenbehartiging werd destijds gedomineerd door boerenvoormannen met hele andere

belangen dan de jonge generatie. NAJK kijkt terug op bevlogen en rebelse jaren, waarin hoogte- en

dieptepunten zich afwisselden, maar waarvan vooral de succesverhalen zijn bijgebleven. NAJK

ontstond in 1977, na een bewogen decennium en nachtenlange bijeenkomsten, uit het agrarisch

Vanaf dat moment werd via een

voor jonge boeren van belang waren. Op basis van beleidsnotities namen jongeren door het hele

land standpunten in, die vervolgens, via de provincie, op landelijk niveau werden uitgedragen. Een

unieke bottom-up aanpak waardoor NAJK op een stevig draagvlak kon rekenen. Dagelijks

bestuurders van NAJK reisden door het land om spreekbeurten en discussies op provinciale- en

afdelingsavonden te leiden. In de jaren daarna verstevigde NAJK de positie van de organisatie als

bekendheid. Bedrijfsovername, maatschappelijk verantwoord ondernemen en een inkomen voor de

Page 15: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 7 -

ondernemers van de toekomst vormden de speerpunten. Het Landbouwschap ondernam diverse

pogingen om NAJK aan zich te binden. Hiervoor werd bedankt. NAJK bleef kiezen voor

zelfstandigheid en wees erop dat de belangen van jongeren vaak anders liggen dat die van oudere,

deels stoppende, boeren en tuinders.

Voor het Landbouwschap en andere landbouworganisaties was het een doorn in het oog dat NAJK

rechtstreeks naar politici in Den Haag en Brussel of het ministerie stapte. NAJK trok zijn eigen

plan, het leek de enige manier om de belangen van jongeren op de agenda te krijgen. NAJK

ontwikkelde zich op het gebied van belangenbehartiging als de grote voorvechter van de Tante

Agaath-regeling en de Jonge Landbouwersregeling, en met succes.

Voor de jonge boeren en tuinders werden trainingen, cursussen en studiereizen ontwikkelt.

Duizenden jongeren werden zo bereikt over onderwerpen als bedrijfsovername, financieel inzicht,

positie voor vrouwen en schoner en duurzamer ondernemen. Bovendien vormde NAJK de

kweekvijver van bestuurlijk talent. Uit onafhankelijk onderzoek blijkt dat honderden

(coöperatie)bestuurders een NAJK-achtergrond hebben.De vereniging en de organisatie

ontwikkelden zich; werden professioneler en gestructureerder. Transparante besluitvorming stond

daarbij steeds voorop.

De samenwerking tussen de organisaties voor jong en oud veranderde ook in de loop der jaren.

Van een hiërarchische relatie met daartussen een grote kloof, ontstaat een LAT-relatie waarin

NAJK en andere organisaties soms de krachten bundelen, maar het soms ook volledig oneens zijn.

De afgelopen 35 jaar heeft NAJK zich gevestigd. Toch blijft de vereniging ook kritisch op haar

eigen bestaansrecht. NAJK is voor jonge boeren en tuinders tot 35 jaar. Heeft NAJK met dit

jubileum haar houdbaarheidsdatum bereikt? Ook NAJK heeft in 35 jaar de agrarische sector kleiner

zien worden, met een dalend ledenaantal tot gevolg. NAJK blijft zich steeds afvragen of de

noodzaak er nog is om te blijven vechten voor de belangen van de jonge boeren en tuinders. Het

antwoord op die vraag is iedere keer weer stel

ondanks uitstroom en een verdere daling van het aantal agrariërs. Dat, en het grote animo voor de

trainingen, cursussen en discussiebijeenkomsten, honderden per jaar, bewijzen dat. Daarnaast

heeft NAJK een vaste plek aan de politieke onderhandelingstafel op landelijk én Europees niveau.

Over alle landbouwonderwerpen praat NAJK mee. NAJK meent, en dat is het belangrijkste, dat er

nog steeds genoeg te doen is om de positie van de jonge boeren en tuinders, de ondernemers van

de toekomst, te versterken.

Page 16: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 8 -

4. Relatiebeheer

Partners van NAJK

De achterban van NAJK, agrarische jongeren tot 35 jaar, vormt een unieke doelgroep. De leden zijn

jong en staan open voor nieuwe ideeën, initiatieven en verrassende concepten. Tegelijkertijd is het

overgrote deel van de leden (aankomend) agrarisch ondernemer of werkzaam in de agrarische

sector. Agrarische producten en informatie over (agrarische) bedrijfsvoering behoren tot hun

interessegebieden.

Veel van deze jongeren zijn betrokken in een proces van bedrijfsovername. Voor hen is dit een

belangrijke periode, waarin de keuzes van hun ouders door hen in twijfel wordt getrokken,

bediscussieerd en waarbij ze op zoek gaan naar nieuwe mogelijkheden en invalshoeken. Voor veel

van deze jonge boeren en tuinders geldt dat zij zich in deze fase heroriënteren op de agrarische

producten en diensten die hun ouders gebruiken. Nadat deze keuze is gemaakt, vaak aan het einde

van het bedrijfsovernameproces (op of na de leeftijd van 35 jaar), zijn de boeren en tuinders

merkvast en betrokken.

Daarnaast kenmerken de jongeren zich door een grote interesse en leergierigheid in nieuwe

ontwikkelingen en gadgets. Innovatieve, moderne producten en diensten grijpen hun aandacht.

Deze interesse wordt veroorzaakt doordat de jongeren bezig zijn met het ontwikkelen van een visie

op hun wijze van ondernemen en hiermee vaak kiezen voor de nieuwste ontwikkelingen op dat vlak.

NAJK vertegenwoordigt hiermee een enthousiaste en toegankelijke groep jongeren. Dit wordt door

NAJK gewaardeerd en gekoesterd. NAJK biedt haar leden daarom via

partnerschapovereenkomsten met de belangrijkste spelers uit de agribusiness informatie en een

netwerk enerzijds. Anderzijds kan NAJK door een intensieve samenwerking met de agribusiness

de mogelijkheid bieden hen in contact te brengen met de doelgroep van NAJK, naamsbekendheid

te vergroten en diensten aan te bieden. Daarnaast biedt een partnerschap met NAJK beide partijen

een uitgelezen kans om kennis en ervaring uit te wisselen over de belangrijkste ontwikkelingen voor

jongeren in de agrarische sector. De partners van NAJK stellen de vereniging in staat om

belangenbehartiging op het hoogste niveau te blijven uitoefenen en de toegankelijkheid voor

nieuwe jonge leden (vanaf 16 jaar) te behouden.

Een partnerschap met NAJK is maatwerk. NAJK ontwikkelt in samenspraak met een beoogde

partner een overeenkomst die recht doet aan de unieke kenmerken van de nieuwe samenwerking.

Daarbij is het uitgangspunt het creëren van win-win situaties: hoe kunnen NAJK en het

bedrijfsleven elkaar versterken? Welke wensen zijn er? Waar is behoefte aan? Dat maakt iedere

partnerschap anders. NAJK hanteert hiervoor een uitgangsmodel waarin voorbeelden van

partnerschappen zijn beschreven. Het bedrijfsleven krijgt hierdoor een indicatie van de

mogelijkheden die NAJK zou kunnen bieden. Op basis van deze voorbeelden wordt een mogelijke

samenwerking verder uitgewerkt. In 2011 heeft NAJK het partnerbeleid op deze wijze vernieuwd.

Page 17: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 9 -

NAJK wordt daarnaast nog ondersteund doo

stersponsorschap.

Sinds 2011 is DeLaval stersponsor van NAJK. DeLaval wil met de leden van NAJK de interactie

aangaan over nieuwe concepten, producten, bedrijfsontwikkeling en bedrijfsinrichting op het

gebied van melken, voeren, koelen en stalinrichting. Met de toename van automatisering en de

bedrijfsomvang, zullen er steeds meer kennisintensieve producten op de markt gebracht worden.

Met de samenwerking tussen DeLaval en NAJK kunnen de jonge ondernemers hun visie geven op

deze producten, waarbij DeLaval aan kan geven in hoeverre deze producten het best tot hun recht

komen bij de bedrijfsontwikkeling.

Rabobank is sinds enige tijd hoofdsponsor van NAJK. Het hoofdsponsorschap van NAJK is een

logisch gevolg van het marktleiderschap in de agrarische sector van de Rabobank. Het gaat daarbij

niet alleen om financiële ondersteuning. Rabobank en NAJK werken intensief samen om

ondernemerschap te stimuleren. Een voorbeeld hiervan is de training Rabobank Opvolgers

Perspectief; de Rabobank presenteert jonge bedrijfsovernemers een uniek programma, waarin

Rabobank en NAJK samenwerken. Hierdoor wordt bijgedragen aan een groeiend en zelfbewust

agrarisch ondernemerschap.

Sinds 2012 is FrieslandCampina ook een belangrijke partner van NAJK. FrieslandCampina steunt

het werk van NAJK. Daarnaast wordt er samengewerkt tussen de bestuurders van NAJK en de

jongerenraad van FrieslandCampina. Leden van de jongerenraad worden betrokken bij de

activiteiten van NAJK en de invulling van de discussiestukken die NAJK jaarlijks ontwikkelt.

NAJK heeft ook in 2012 de relatie met het bedrijfsleven benut om de achterban unieke voordelen te

bieden. Zo heeft NAJK met Interpolis een mantelovereenkomst. Deze overeenkomst bood NAJK-

leden in 2012 13,5% korting op hun arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) bij Interpolis.

Daarnaast hebben NAJK en Limagrain in 2011 en 2012 de handen ineengeslagen en samen een

MaisChallenge onder melkveehouders georganiseerd. 41 bedrijven, verspreid over heel Nederland,

zijn de strijd aangegaan om het maximale uit hun maïsteelt te halen. Daarvoor kregen zij van

Limagrain de beschikking over de allernieuwste plantgenetica én werden ze nauwlettend gevolgd

door de ruwvoerspecialisten van Limagrain. Naast het competitieve spelelement en het

ledenvoordeel via het nieuwste maïsras, kent de samenwerking ook een educatieve functie. Alle

ervaringen zijn binnen NAJK veel gedeeld, zowel via de website, het NAJK-ledenblad BNDR en

social media.

NAJK en het bedrijfsleven zoeken elkaar ook op voor specifieke evenementen, zoals het NK

Veebeoordelen. CRV Holding is hoofdsponsor van dit evenement, dat in 2012 in Venray gehouden

werd. Het NK Veebeoordelen is in 2012 ook ondersteund door DeLaval, FrieslandCampina en

Rabobank Nederland

Page 18: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 10 -

In 2012 konden NAJK-leden toegangskaarten voor de Eurotier winnen. Eén lid kon zelfs een tocht in

een limousine er naartoe (en terug) voor zichzelf en zeven vrienden winnen. NAJK kon dit

aanbieden door een samenwerking met DLG Benelux. Dankzij Rabobank Nederland kon NAJK

daarnaast twintig vrijkaarten voor de Floriade verloten.

Samenwerking vindt niet alleen plaats tussen NAJK en het (agrarisch) bedrijfsleven, maar ook

tussen NAJK en het onderwijs. NAJK en CAH Dronten staan bijvoorbeeld gezamenlijk in een

stand op een aantal agrarische beurzen. Ook in 2012 hebben CAH Dronten en NAJK op die wijze

de krachten gebundeld. Evenementenhal, de organisatie achter deze agrarische beurzen,

ondersteunt en faciliteert NAJK ook hierbij. Dankzij Evenementenhal kon NAJK bovendien

vrijkaarten weggeven aan leden voor een concert van de Drentse rock & rollband Mooi Wark. In 2012

is NAJK daarnaast in de gelegenheid gesteld om aanwezig te zijn op de AgroTechniek beurs in

Biddinghuizen.

NAJK Partneroverleg

Ieder jaar, zo ook in 2012, organiseert NAJK een Partneroverleg. Tijdens dit overleg voor

sponsoren en relaties kijkt NAJK terug op het afgelopen jaar. Het dagelijks bestuur en de partners

denken na over de mogelijkheden om de positie van jonge boeren en tuinders in Nederland te

verbeteren. Voor de partners van NAJK biedt het overleg een uitstekende netwerkmogelijkheid en

krijgen zij inzicht in de relaties en activiteiten die NAJK met de andere partners ontwikkeld.

Vrienden van NAJK

NAJK verwelkomt donateurs als Vrienden van NAJK. Vrienden van NAJK zijn mensen die NAJK

een warm hart toedragen en is in het verleden in het leven geroepen, inmiddels tien jaar geleden,

omdat het aantal jonge toekomstige agrarische ondernemers in die jaren snel daalde.

Voor NAJK werd het steeds moeilijker om zich als onafhankelijke belangenbehartiger voor deze

groep staande te houden, terwijl het juist voor de toekomst van deze aankomende ondernemers van

wezenlijk belang was, en is, dat zij via een eigen organisatie (voor en door jongeren) hun eigen

belangen kunnen verdedigen. De ontwikkelingen die destijds leidden tot de oprichting van de

stichting, zijn dan ook anno 2012 nog steeds actueel.

Vrienden van NAJK zijn in het verleden bij NAJK betrokken geweest als lid, bestuurder of

medewerker of hebben de vereniging altijd een warm hart toegedragen. Een Vriend van NAJK weet

hoe belangrijk het werk van NAJK is. De belangen van de jonge agrarische ondernemers zijn nu

Vrienden zeer. Zij steunen het werk van de vereniging en daarbij hebben veel van onze Vrienden de

afgelopen jaren verschillende vrijwillige donaties aan NAJK gedaan. NAJK is daar zeer dankbaar

voor.

Een Vriend van NAJK:

1. Ontvangt vier maal per jaar het leden- en relatieblad BNDR;

2. Ontvangt twaalf maal per jaar de digitale nieuwsbrief van NAJK (indien gewenst en het e-

mailadres aan NAJK bekend wordt gemaakt).

Page 19: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 11 -

3. Ontvangt het jaarverslag van NAJK;

4. Ontvangt het jaarlijkse activiteitenoverzicht van NAJK;

5. Ontvangt een exclusieve uitnodiging voor het bijwonen van het NK Veebeoordelen;

Vrienden van NAJK kunnen zich via de NAJK-website aanmelden, of contact opnemen met Kirsten

Haanraads, algemeen secretaris NAJK via [email protected].

Ambitie

NAJK heeft in 2012 actief het NAJK Partnerbeleid opnieuw ingevuld. Daarnaast is het dagelijks

bestuur actief op zoek gegaan naar nieuwe partnerschappen. Begin 2013 heeft dit geresulteerd in

een samenwerking met Flynth als Preferred Partner van NAJK. Daarnaast heeft NAJK in 2012 een

nieuwe invulling gegeven aan Vrienden van NAJK. In 2013 blijft de ambitie onverminderd groot; het

dagelijks bestuur van NAJK heeft jaarlijkse doelstellingen vastgelegd in het kader van het NAJK-

Partnerbeleid en zal die ook in 2013 nastreven. Daarnaast zal NAJK actiever inzetten op de werving

van Vrienden van NAJK.

Page 20: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 12 -

5. Communicatie

BNDR

Het leden- en relatieblad BNDR (Binder) is een uitgave van NAJK dat met ingang van 2013 vier keer

per jaar verschijnt in een oplage van 9500 stuks. Lezersonderzoek heeft uitgewezen dat de BNDR

zeer goed gelezen en gewaardeerd wordt. Via het leden- en relatieblad besteedt NAJK uitvoerig

aandacht aan verschillende actuele onderwerpen voor jonge (aankomende) boeren en tuinders

enerzijds en activiteiten, projecten en belangenbehartiging anderzijds.

Via de BNDR biedt NAJK haar lezers ook een kijkje in de bedrijfsvoering van uiteenlopende

ondernemingen in de land- en tuinbouwsector.

De BNDR kent een vaste bladformule, waarbij iedere editie gewijd wordt aan een specifiek thema.

In 2012 waren dat:

1. Gewasbescherming

2. Bedrijfsovername

3. Werkgever en werknemer

4. Boeren in internationaal perspectief

5. Alternatieve financieringsvormen

De communicatie via de BNDR wordt altijd ondersteund door communicatie via nieuwsbrieven, de

website en social media zoals Facebook en Twitter.

Nieuwsbrief

nieuws

belangenbehartiging en activiteiten. Daarnaast blijkt de nieuwsbrief een goed middel te zijn om

oproepen te plaatsen over diverse onderwerpen. Via roulatie wordt iedere maand een column voor

de nieuwsbrief door een lid van het dagelijks bestuur van NAJK geschreven. De lezers krijgen de

mogelijkheid om via een poll op deze column te reageren.

De poll en column zijn ook op de website beschikbaar. NAJK gebruikt de uitkomsten van deze

maandelijkse poll als input voor discussies met maatschappelijke actoren.

Website en social media

NAJK beschouwt de communicatiemiddelen die beschikbaar zijn als een complementaire mix. De

BNDR, nieuwsbrief, website en sociale media zoals Twitter en Facebook worden naast elkaar

gebruikt. Het gebruik van social media is bij NAJK de afgelopen jaren toegenomen. Een voorbeeld

hiervan is het Twitteroverzicht op de NAJK-website. Twitter wordt in steeds grotere mate gebruikt

voor het voeren van discussie, het opwerpen van prikkelende stellingen en het uitdragen van

standpunten, zowel door NAJK, de NAJK-achterban als geïnteresseerden.

Page 21: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 13 -

De NAJK-website (www.najk.nl) staat boordevol actueel nieuws en informatie: NAJK-

standpunten, alles over de projecten van NAJK, informatie over de belangenbehartiging, dagelijks

bestuurders komen aan het woord en links naar de provinciale websites. Op de

bedrijfsovernameportal van NAJK is alle informatie te vinden in voorbereiding op de overname van

een bedrijf.

NAJK hecht belang aan transparantie. Met ingang van september 2012 stuurt NAJK daarom alle

omschreven wat NAJK de afgelopen maand voor de leden heeft gedaan op het gebied van

belangenbehartiging, projectontwikkeling

maandelijks gepubliceerd op de website.

Aan de start van een activiteitenseizoen (september) ontwikkelt NAJK een activiteitenoverzicht.

Hierin staat omschreven welke activiteiten, bijeenkomsten, sprekers of projecten NAJK de lokale en

provinciale afdelingen het komende seizoen kan aanbieden. NAJK werkt doorlopend aan nieuwe

er de

nieuwste mogelijkheden.

Persberichten

en NAJK-activiteiten. In 2012 publiceerde NAJK 31 persberichten:

1. (10/1/2012) - NAJK pleit voor gezonde porties voedsel

2. (11/1/2012) - NAJK verwelkomt nieuwe bestuurder akkerbouw Eric Pelleboer

3. (1/2/2012) - Gewasbescherming

4. (20/3/2012) - NAJK ziet kans in duurzaamheidscertificaten voor vergroening in het nieuwe GLB

5. (28/3/2012) - NAJK: Op naar een sterke varkenshouderij

6. (23/4/2012) - Jonge boeren verklappen het geheim

7. (25/4/2012) - NAJK roept Bleker op te investeren in de Nederlandse landbouw

8. (26/4/2012) - Boer is uitstervend ras

9. (16/5/2012) - Agrarische bedrijfsovername in de toekomst vraagt om nieuwe financieringsvormen

10. (13/6/2012) - CEJA-voorzitter Joris Baecke vertegenwoordigt Europese jonge boer tijdens de

Rio+20 conferentie over duurzame ontwikkeling

11. (18/6/2012) - NAJK tekent convenant weidegang niet

12. (19/6/2012) - NAJK vindt uitspraken Dales en Boer ongenuanceerd en niet onderbouwd

13. (29/6/2012) - NAJK verwelkomt en neemt afscheid van bestuurders tijdens ALV

14. (9/7/2012) - NAJK tekent partnerschap met Agrotechniek Holland

15. (16/8/2012) - NAJK verbaasd over graancommotie

16. (6/9/2012) - NAJK bestaat 35 jaar

17. (13/9/2012) - Jonge boer en tuinder heeft na verkiezingen behoefte aan stabiel landbouw- en

plattelandsbeleid

18. (15/9/2012) - NAJK stelt kandidaat-voorzitter voor

Page 22: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 14 -

19. (17/9/2012) - NAJK in zee met PSH Media Sales

20. (26/9/2012) - NAJK organiseert NK Veebeoordelen op 29 september in Venray

21. (28/9/2012) - John Hilhorst nieuwe voorzitter NAJK

22. (1/10/2012) - Nick Pinkert Nationaal Kampioen Veebeoordelen 2012

23. (1/10/2012) - Behandelbedrag Faunafonds onacceptabel

24. (22/10/2012) - Geen toekomst voor landbouw zonder boeren van de toekomst

25. (5/11/2012) - NAJK teleurgesteld in staatssecretaris Bleker

26. (5/11/2012) - NAJK feliciteert Co Verdaas

27. (20/11/2012) - Budget voor jonge boeren gaat in 2013 omhoog

28. (30/11/2012) - NAJK op studiereis naar India

29. (7/12/2012) - FrieslandCampina steunt Future Food Farmers

30. (19/12/2012) - NAJK wenst staatssecretaris Dijksma een vliegende start!

31. (21/12/2012) - Alternatieve financieringsvormen horen thuis in de agrarische sector

Doelgroep

NAJK zet communicatiemiddelen niet alleen in ter ondersteuning van belangenbehartiging, maar

ook om aanvullende inkomsten te generen. In 2011 heeft NAJK gewerkt aan het neerzetten van een

heldere visie over de wijze waarop het bedrijfsleven van deze middelen gebruik kan maken. In 2012

heeft NAJK deze visie geïmplementeerd. Dit heeft onder andere geresulteerd in een

advertentiebeleid, het nieuwe NAJK-Partnerbeleid en de samenwerking met PSH Media Sales voor

het vermarkten van de communicatiemiddelen van NAJK.

Huisstijl

Om de communicatie uitingen van NAJK beter in te zetten, heeft het dagelijks bestuur van NAJK in

2011 een werkgroep communicatie opgericht. Deze werkgroep heeft een aantal doelstellingen:

Communicatie uitingen op elkaar afstemmen en te actualiseren.

De huisstijl en communicatie-uitingen levendig en fris houden zoals dat past bij een organisatie

gericht op jongeren, zoals NAJK.

Bestaande communicatie activiteiten analyseren en eventuele discrepanties op te sporen.

Zoeken naar nieuwe manieren van communiceren en communicatie uitingen.

Komen met een voorstel waarin het beleid en de manier van communiceren nadrukkelijker in de

NAJK-organisatie worden ingebed.

Deze werkgroep heeft inmiddels een voorstel gedaan voor een nieuwe NAJK-huisstijl, die vanaf

2012 stapsgewijs wordt geïmplementeerd. NAJK zal in 2013 het geheel vernieuwde

huisstijlhandboek opleveren.

Page 23: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 15 -

Beurzen

NAJK staat jaarlijks op een aantal agrarische beurzen om leden te werven, contacten met het

bedrijfsleven op te doen en de naamsbekendheid van NAJK te vergroten. In 2012 heeft NAJK met

een stand op zes beurzen gestaan:

14 t/m 16 februari 2012, Tuinbouw Relatiedagen, Gorinchem.

28, 29 februari en 1 maart 2012, LIV - Landbouw Intensieve Veehouderij & Rundvee Vakdagen,

Venray.

5 t/m 8 september 2012, AgroTechniek, Biddinghuizen

23 t/m 25 oktober 2012, LIV - Landbouw Intensieve Veehouderij, Hardenberg

30 oktober t/m 1 november 2012, LIV - Landbouw Rundvee Vakdagen, Hardenberg

20 t/m 22 november 2012, Rundvee & Akkerbouw Vakdagen Gorinchem

De beurzen zijn bij uitstek een voorbeeld van een goede samenwerking tussen NAJK en de

de stand, ondersteund door medewerkers van

contacten op de beurzen om feedback van leden en toekomstige leden te ontvangen. Door de korte

lijnen tussen de vrijwilligers en bestuurders uit de provincies en de bezoekers van de regionale

agrarische beurs worden contacten makkelijk gelegd en ledenwerving vereenvoudigd.

Page 24: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 16 -

6. Belangenbehartiging De bestuurders van NAJK behartigen de belangen van jonge boeren en tuinders en spelen in op de

actualiteit. In 2012 heeft NAJK zich dan ook in verschillende discussies gemengd.

Zo heeft NAJK zich in 2012 sterk gericht op de invulling van het hervormde Gemeenschappelijk

Landbouwbeleid. In de voorstellen van de Europese Commissie werden mogelijkheden geboden

om jonge boeren te ondersteunen. NAJK heeft in Den Haag bij het ministerie en leden van de

Tweede Kamer ingezet op een krachtig Nederlands standpunt over deze steun voor jonge boeren.

In Brussel heeft NAJK via CEJA belangrijke bijdragen kunnen leveren aan de hervorming van het

landbouwbeleid. NAJK heeft in de discussie rondom het nieuwe GLB een aantal speerpunten:

1. Benut alle mogelijkheden die de Europese Unie biedt om de bedrijfsovername, vernieuwing

en verjonging door jonge boeren te vergroten;

2. Geef jonge boeren en tuinders in Nederland het gelijke speelveld dat ze verdienen, maar nu

nog niet krijgen. Andere lidstaten benutten wel alle mogelijkheden die door de Europese

Unie wordt geboden;

3. Juist in een land als Nederland, waar innovatie en concurrentiekracht hoog in het vaandel

staan, zou de achterstandspositie van jonge boeren ten opzichte van andere EU-lidstaten

verbeterd moeten worden en moeten alle mogelijkheden die de Europese Commissie (EC)

hierin biedt worden aangegrepen.

4. De noodzaak is er: In Nederland is minder dan 4% van de boeren onder 35 jaar. Ongeveer

75% van de boeren boven de 55 jaar heeft geen bedrijfsopvolger.

Wat betekent dit voor GLB na 2013?

In overeenstemming met het voorstel van de EC pleit NAJK voor een verplichte top-up voor jonge

boeren gedurende 5 jaar, tot een leeftijd van 40 jaar, volgens de criteria:

die volledig hebben overgenomen;

voor alle hectares;

ter omvang van minimaal 2% van de nationale enveloppe.

Wanneer gelden uit de eerste pijler niet volledig worden benut dan is overheveling mogelijk ter

voeding van een directe investeringsmaatregel voor jonge boeren in de tweede pijler. Overheveling

is dus mogelijk, aldus NAJK, maar alleen ten behoeve van versterking van een

investeringsmaatregel voor jong boeren en als de top-up in de eerste pijler maximaal is uitgekeerd.

NAJK pleit voor een tweeledige steun voor jonge boeren vanuit de overweging dat een

investeringsmaatregel specifiek voor jonge boeren recht doet aan de Nederlandse situatie van

moeizame en kostbare bedrijfsovername.

De investeringsmaatregel voor jonge boeren in de tweede pijler moet een

cofinancieringsverhouding van 80-20% kennen. Nu betaalt de Europese Unie één euro voor iedere

euro Nederlands budget (50-50%). De Europese Commissie biedt echter de mogelijkheid om een

Page 25: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 17 -

andere cofinancieringsverhouding toe te passen, namelijk 80-20%. Met gelijkblijvend aantal

Ne x zo veel Europees geld beschikbaar;

Om de mogelijkheden voor jonge boeren in de tweede pijler ook maximaal te benutten moet iedere

aanvrager kunnen rekenen op - investeringssteun. Alleen door een volledige benutting van

de mogelijkheden die de Europese Commissie biedt:

- stimuleert Nederland optimaal verjonging en vernieuwing in de agrarische sector;

- laat Nederland zien belang te hechten aan jonge boeren en verjonging in eigen land;

- biedt Nederland complementaire steun die versterkt en tegemoetkomt aan de verschillende

behoeften als jonge boer die net een bedrijfsovername achter de rug heeft (mogelijkheden tot

investering en verlichting zwaarste financiële lasten eerste jaren na bedrijfsovername).

De maatregelen in beide pijlers bieden verschillende vormen van ondersteuning die in de

Nederlandse situatie beide nodig zijn en waardoor:

- de steun voor jonge boeren in het GLB na 2013 vergelijkbaar wordt met die in België (Vlaanderen);

- vanuit de overweging dat jonge boeren in Vlaanderen en in Nederland zich in soortgelijke

omstandigheden bevinden (overnamemogelijkheden, overerving, grondprijs, investeringslasten).

Gedurende heel 2012 heeft NAJK zich ingezet om steun te krijgen voor die inzet op het nieuwe

landbouwbeleid. Eind 2012 en begin 2013 heeft dit geresulteerd in een Kamerbrede steun voor een

verplichte steun van minimaal 2% voor jonge boeren en de toezegging van staatssecretaris Dijksma

dat ook zij zich daar in Brussel hard voor zal maken. Tweede Kamerleden van CDA, ChristenUnie,

PvdA, PVV, SGP en VVD spraken zich in de Kamer uit voor deze steun en stelden expliciet de inzet

van NAJK hierin te steunen. Staatssecretaris Dijksma stelde begin 2013 dat zij door een

overtuigende stellingname van NAJK inzag dat een verplichte steun via het landbouwbeleid voor

jonge boeren noodzakelijk is. NAJK heeft verheugd gereageerd op deze steun van de Tweede

Kamer en de staatssecretaris van Economische Zaken. In 2013 zal NAJK erop toezien dat de

toezeggingen uit 2012 ook in 2013 gestand worden gedaan.

Jonge Landbouwersregeling

In 2012 heeft NAJK sterk gelobbyd voor een verhoging van het budget voor de Jonge

Landbouwersregeling in 2013.

Voor jonge boeren tot 40 jaar bestaat er de Jonge Landbouwersregeling (JOLA-regeling). Zij kunnen

hiervan gebruik maken in de eerste vijf jaar na bedrijfsovername. Deze regeling ondersteunt hen bij een

investering in het bedrijf. Waarom de Jonge Landbouwersregeling? Jonge boeren hebben de grootste

financiële lasten in de eerste jaren na bedrijfsovername. Door de steun van de JOLA-regeling kunnen ze

toch die investeringen doen waar anders geen geld voor zou zijn. De ontwikkeling van het bedrijf wordt

zo versneld en het bedrijfsrendement verhoogd. Na de vijf jaar rentevrije steun van de regeling kan de

investering betaald worden uit het verhoogde rendement of is de investering afgeschreven. Waar wordt

de Jonge Landbouwersregeling van betaald? De helft van het budget is Europees geld: uit de tweede

Page 26: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 18 -

pijler van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. De andere helft van het budget is nationaal. Jaarlijks

- 650 aanvragers. Iedere aanvrager mag maximaal - aanvragen.

In 2012 is de begroting voor deze regeling dankzij VVD en CDA opgehoogd van 2,9 miljoen naar

5,4 miljoen Nederlands budget. Het ministerie van Economische Zaken stelde in de begroting van

2013 voor de JOLA-regeling een budget van 1,2 miljoen voor. NAJK heeft zich ingezet voor een

aanzienlijke verhoging van het budget. In 2012 resulteerde dit in een toezegging van toenmalig

staatssecretaris Verdaas het budget te verhogen naar 5,3 miljoen. Tijdens de

begrotingsbehandeling in de Tweede Kamer hebben leden van de Tweede Kamer de noodzaak van

de verhoging van het budget benadrukt en heeft staatssecretaris Dijksma het verhoogde budget

behouden.

Convenant Weidegang

NAJK is in 2012 betrokken bij Stichting Weidegang en de ontwikkeling van het Convenant

Weidegang. NAJK vond de ambities van het definitieve convenant echter te mager en heeft daarom

besloten het initiatief niet ondertekenen. Het convenant weidegang is een initiatief van de

Duurzame Zuivelketen, welke is opgericht door de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) en LTO

duidelijkere rol gaan vervullen omtrent het thema weidegang. NAJK betreurt het dat het niet gelukt

is om het convenant voldoende ambitieus te laten zijn.

Het gemis van duidelijke afspraken en het opzetten van een actieve rol voor elke partner in het

convenant heeft ertoe geleid dat NAJK het convenant weidegang niet heeft ondertekend. In de

gesprekken die vooraf hebben plaatsgevonden heeft NAJK meermaals constructief geprobeerd om

het convenant weidegang meer gewicht te geven, dit is echter niet gelukt. Hierdoor heeft NAJK

afgezien van ondertekening.

NAJK is van mening dat weidegang van groot belang is voor het imago van de Nederlandse

melkveehouderij. Weidegang is een belangrijk onderdeel van de acceptatie van de melkveehouderij

in Nederland, maar komt niet alleen tot uiting bij het vermarkten van onze producten. NAJK vindt

het belangrijk dat vooral jonge melkveehouders worden gestimuleerd om weidegang voor

melkkoeien toe te passen of te blijven toepassen in de toekomst. Niet alleen jonge melkveehouders

zijn hiervoor verantwoordelijk, maar de gehele keten van zowel afnemers als toeleveranciers dienen

een zeer actieve en voornamelijk duidelijke rol op zich te nemen om zoveel mogelijk melkkoeien in

de wei te houden.

NAJK is nog steeds betrokken bij Stichting Weidegang en blijft zich inzetten voor een ambitieuze

stimulans van weidegang, waarbij concrete afspraken worden vastgelegd voor ketenpartners.

Ronde Politiek

van NAJK de verschillende politieke partijen om te spreken met de vertegenwoordigers die

Page 27: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 19 -

landbouw in hun portefeuille hebben. Het doel van NAJK is om met deze vertegenwoordigers te

spreken over de plaats en de toekomst van de Nederlandse landbouw. Het accent ligt daarbij op de

belangen van de jonge agrarische ondernemers. Ook in 2012 heeft het dagelijks bestuur invulling

na 2013 en de Jonge Landbouwersregeling. Daarnaast is gesproken over weidegang, mestbeleid,

schaalvergroting en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Kieswijzer

In aanloop naar de verkiezingen in september 2012 heeft NAJK online een kieswijzer beschikbaar

gesteld voor jonge boeren en tuinders. NAJK vroeg alle politieke partijen naar hun plannen en

plaatste de reacties op de NAJK-site. De kieswijzer voor jonge boeren werd door zeer veel leden

gebruikt in hun keuze voor een politieke partij. Niet alleen werd de kieswijzer online goed bezocht,

maar er bestond ook via de landelijke pers veel aandacht voor.

Jaarthema

ontwikkelingen met

maatschappelijke actoren zoals belangenorganisaties, bedrijfsleven, politieke partijen en

en één jaarthema vastgesteld. Het jaarthema en de

2012 - 2013 zijn begin 2012 gekozen en in de loop van 2012 uitgewerkt en gediscussieerd. Het

jaarthema gaat altijd over een actueel onderwerp, standpunt of idee dat van toepassing is op de

hele agrarische sector. Het jaarthema komt in veel activiteiten van NAJK terug.

Jaarthema 2012-2013: Samen werken, samen leven

Samen werken, samen leven werd vanuit drie niveaus benaderd; het eigen bedrijf (niveau 1), binnen

de agrarische sector (niveau 2) en tussen de agrarische sector en de samenleving (niveau 3).

Hierbij was de gedachte dat samen werken en samen leven relevant is op alle drie deze niveaus, die

bovendien onderling ook sterk verbonden zijn.

Samen werken en samen leven relateert op bedrijfsniveau aan samenwerking tussen verschillende

generaties, met verschillende visies. Hiermee houdt het thema bedrijfsovername, één van de

speerpunten van NAJK, ook sterk verband.

Samen werken en samen leven is ook van belang binnen de land- en tuinbouw zelf, waarbij

verschillende sectoren samen moeten werken om de gehele land- en tuinbouw verder te kunnen

brengen. Bijvoorbeeld op het gebied van bodemvruchtbaarheid en mest.

Tenslotte relateert samen werken en samen leven ook aan de relatie tussen de land- en tuinbouw en

de samenleving in brede zin. De agrarische sector vervult een belangrijke rol in Nederland, als

economische pijler en als drager van het landschappelijk gebied. Tegelijkertijd heeft de

samenleving veranderende ideeën over hoe de landbouw deze rol in zou moeten vullen. Binnen het

Page 28: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 20 -

jaarthema komt ook dit spanningsveld naar voren.Wat betekent dit voor jonge ondernemers? Hoe

zorgen zij ervoor dat de samenwerking op al deze niveaus zo optimaal mogelijk verloopt, zodat er zo

goed mogelijk samen geleefd kan worden?

Het jaarthema staat centraal in een avondvullend programma voor de lokale AJK of JAV. NAJK

verzorgt de invullingen van deze avonden, waarbij gediscussieerd wordt onder leiding van een

dagelijks bestuurder van NAJK.

Discussiestukken

Gedurende 2011 hebben er op landelijk en provinciaal niveau diverse gesprekken plaatsgevonden

met maatschappelijke actoren, bedrijfsleven, politici en bewindslieden. Op basis daarvan is een

groot aantal mogelijke discussiestukken vastgesteld. Begin 2012 is de keuze voor de

-2013 vastgelegd. Deze onderwerpen worden door

medewerkers van NAJK uitgewerkt tot discussiestukken met stellingen. In deze discussiestukken

wordt continu het verband gelegd tussen de maatschappelijke ontwikkelingen die omtrent dat

thema van belang zijn. Tijdens discussieavonden met maatschappelijke actoren hebben NAJK-

leden en niet-leden over de onderwerpen van gedachten gewisseld, waarna standpunten werden

ingenomen. Tijdens de NAJK-vergadering met de provinciale afvaardiging en het dagelijks bestuur

wordt het NAJK-standpunt ingenomen. In 2012 is er bij de discussiestukken van activiteitenseizoen

2012 -2013 een kort filmpje gemaakt ter introductie van het onderwerp. De filmpjes, de standpunten,

een samenvatting en het persbericht over het discussiestuk zijn beschikbaar via de website.

Gewasbescherming

Gewasbescherming is een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering op de land- en

tuinbouwbedrijven. Er is de afgelopen jaren veel tijd en energie gestoken in vermindering van

emissie naar bodem, water en lucht. Technische hoogstandjes als het gebruik van GPS hebben

hun intrede gedaan op de bedrijven. Er is druk vanuit maatschappelijke organisaties om het gebruik

en de afhankelijkheid te verminderen. Tegelijkertijd verschijnen in de media verhalen over

bijensterfte als gevolg van gewasbeschermingsmiddelen en wordt er een onderzoek opgestart naar

Het discussiestuk Gewasbescherming gaat in op de belangrijkste ontwikkelingen omtrent

gewasbeschermingsmiddelen en schetst een beeld van hoe de middelen de afgelopen jaren steeds

gerichter worden ingezet. Daarnaast wordt in het discussiestuk een overzicht gegeven van de

kritieken vanuit de samenleving op gewasbescherming en de argumenten die maatschappelijke

organisaties hebben om te pleiten voor het verminderen van het gebruik van de middelen. Ook

wordt in het discussiestuk ingegaan op de recente ontwikkelingen die er zijn ten aanzien tot beleid,

wet- en regelgeving omtrent gewasbescherming, zowel op Europees als landelijk niveau. De

discussie is gevoerd van november 2011 tot en met januari 2012.

Page 29: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 21 -

Landbouw en bedrijfsovername over 30 jaar

In dit NAJK-discussiestuk hebben verschillende experts hun visie gegeven op de ontwikkelingen in

de wereld, de landbouw, het agrarisch bedrijf, de ondernemer en bedrijfsovername over 30 jaar. Op

wereldschaal zien de geïnterviewde experts de vraag naar voedsel alleen maar toenemen en blijft de

vraag en druk op grond hoog. Niet alleen om voedsel te produceren, maar ook doordat beleggers

op zoek zullen gaan naar grond. Een verdergaande individualisering maakt dat het steeds moeilijker

wordt om als enkele boer in een stedelijke omgeving toestemming te krijgen om te mogen

produceren. De licence to produce wordt dus belangrijker. Aan de andere kant biedt dit juist ook

kansen, want het boerenbedrijf wordt een bijzondere locatie, die juist echt een unieke beleving kan

geven aan de omgeving die steeds verder afstaat van het boerenleven. De discussie is gevoerd van

januari 2012 tot en met maart 2012.

Alternatieve financiering

In tijden van economische crisis valt het niet altijd mee om financiering voor plannen te krijgen. Dit

wordt ook steeds meer zichtbaar in de landbouw. Banken verwachten meer van agrarisch

ondernemers en zijn kritischer geworden. Hierdoor is de afgelopen tijd de aandacht voor

alternatieve financieringsvormen flink gegroeid. In het discussiestuk over alternatieve

financieringsvormen passeren nieuwe en onbekende financieringsmogelijkheden de revue. Hierbij

gaat het om financie

abonnementen, pergolabedrijf, crowdfunding, pacht, sale en leaseback, erfpacht, grondbanken,

fondsen en subsidieregelingen, vermogende investeerders, kredietunies en

participatiemaatschappijen. De discussie is gevoerd van september 2012 tot en met december 2012.

Standpunten

De discussiestukken en de discussieavonden dragen eraan bij dat de NAJK-afgevaardigden uit de

provincie in stemming standpunten innemen over deze onderwerpen. Tijdens de maandelijks

NAJK-vergadering wordt er gestemd over welke stellingen wel of niet kunnen worden

aangenomen. NAJK communiceert hierover op landelijk niveau door onder andere het uitdragen

van een persbericht en online berichtgeving.

Gewasbescherming

1. Boeren en tuinders zouden meer moeten investeren in een goede dialoog met de samenleving

omtrent gewasbescherming.

2. Jonge boeren en tuinders zien nog voldoende mogelijkheden om het

gewasbeschermingsmiddelengebruik terug te dringen.

3. Het huidige middelenpakket is passend.

4. De regelgeving die ingaat op gewasbeschermingsmiddelen moet Europees geregeld worden.

Jonge boeren en tuinders zijn geïnteresseerd in de mogelijkheden om het gebruik van

gewasbeschermingsmiddelen terug te dringen. Tegelijkertijd zien zij het nut in van een goede

dialoog met de samenleving over het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Tijdens NAJK-

bijeenkomsten in het hele land zijn leden de discussie aangegaan met elkaar, maar ook met politici,

Page 30: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 22 -

milieuorganisaties en het bedrijfsleven. Moeten er regionale eisen omtrent gewasbescherming

komen? Is het huidige middelenpakket nog wel passend? Tijdens de discussies zijn alle aspecten

van gewasbescherming aan bod gekomen.

Voor ondernemers is gewasbescherming een belangrijk onderdeel van de bedrijfsvoering. Dit

onderwerp staat steeds vaker maatschappelijk in de schijnwerpers. De afgelopen jaren hebben

boeren en tuinders veel tijd, geld en energie gestoken in verbetering van toepassingen van

gewasbeschermingsmiddelen. Hierdoor zijn emissies naar bodem, water en lucht aanzienlijk

vermindert. Technische hoogstandjes zoals het gebruik van GPS hebben hieraan bijgedragen.

Daarnaast vinden de jonge boeren en tuinders een goede dialoog met de samenleving belangrijk.

Uit de discussies kwam ook naar voren dat de ondernemers geen heil zien in regionale eisen aan

gewasbescherming. De boeren en tuinders zien liever gewasbeschermingsregels op Europese

schaal. De in 2009 aangenomen richtlijn die Europa verdeeld in klimaatzones, waarin de betreffende

lidstaten elkaars toegelaten of verboden stoffen moet erkennen, wordt als verbetering gezien.

Door regels op Europese schaal vast te leggen creëer je een gelijk speelveld en eerlijke

concurrentie. Dit levert ook nog eens een kostenbesparing op.

Tijdens de bijeenkomsten werd ook gesproken over het gebruik van biociden; middelen die gebruikt

worden buiten de landbouw, bijvoorbeeld als desinfecteermiddel of om vlooien en ongedierte te

bestrijden. Veel mensen gebruiken die middelen voor diverse doeleinden. Dit kan bij verkeerd

gebruik erg schadelijk zijn, voor jezelf en je omgeving. De jonge boeren en tuinders van NAJK

denken dat in deze onverwachte hoek nog veel te verbeteren is.

Landbouw en bedrijfsovername over 30 jaar

1. Om ook in de toekomst bedrijfsovername mogelijk te maken te maken, moeten nieuwe

agrarische financieringsvormen ontwikkeld worden.

2. Jonge ondernemers moeten zich richten op een productiemix voor beide markten binnen

hetzelfde bedrijf.

3. Er komt ruimte voor productieflats met gesloten kringlopen zodat er geen afval meer bestaat.

Jonge boeren en tuinders zullen nieuwe financieringsvormen moeten vinden om bedrijfsovername

ook in de toekomst mogelijk te maken. Bedrijfsvormen waarbij kapitaal en exploitatie volledig

gescheiden worden, lijken echter niet de oplossing volgens NAJK. Bedrijven worden steeds groter,

maar jonge agrarische ondernemers denken niet dat bedrijven vanwege hun omvang niet meer

overgenomen kunnen worden.

Tijdens NAJK-bijeenkomsten in het gehele land zijn leden de discussie aangegaan met elkaar,

maar ook met politici, milieuorganisaties en het bedrijfsleven. Hoe ziet bedrijfsovername in de

landbouw er over dertig jaar uit? Waar moeten jonge boeren en tuinders zich op richten? En welke

rol spelen maatschappelijke organisaties in bedrijfsovername? Tijdens de discussies zijn alle

aspecten van de bedrijfsovername in de landbouw aan bod gekomen.

Page 31: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 23 -

Het overnemen van een agrarisch bedrijf wordt steeds ingewikkelder. NAJK signaleert al jaren een

trend waarbij het bedrijfsovernameproces steeds meer tijd in beslag neemt. Tijdens de

discussiebijeenkomsten over dit onderwerp bleek ook dat de leden denken dat dit proces in de

komende dertig jaar alleen maar lastiger wordt. Dit hangt samen met het toenemen van de omvang

van de bedrijven, de grote sommen geld die met het overnemen van een bedrijf zijn gemoeid, de

lage beschikbaarheid van landbouwgronden voor ontwikkeling, lage rendementen en striktere

wetgeving. Toch zien de jonge boeren en tuinders nog wel perspectief; er zullen nieuwe

financieringsvormen ontwikkeld moeten worden, speciaal voor agrarische ondernemingen.

Nieuwe financieringsvormen die recht doen aan de bijzondere eigenschappen van het agrarisch

bedrijf. Straks misschien geen boer meer, maar CEO. Of een dorpsboerderij waarbij iedereen in het

dorp meedoet. Er zijn genoeg mogelijkheden. Veel jonge boeren gaven al aan dat het voor hen

minder belangrijk is om bijvoorbeeld alle grond in bezit te hebben. Samen met banken en andere

financierders zal NAJK zoeken naar nieuwe vormen waardoor bedrijfsovername makkelijker en

sneller kan plaatsvinden. NAJK heeft daarom ook in 2012 met het ministerie van Financiën de

mogelijkheden van durfkapitaal in de agrarische sector besproken.

Alternatieve financieringsvormen

Het discussiestuk alternatieve financieringsvormen is in het activiteitenseizoen 2012 2013

ontwikkelt als resultaat van de uitkomsten van het discussiestuk over bedrijfsovername in de

landbouw over 30 jaar.

Na een brede discussie zijn standpunten ingenomen:

1. Op dit

familieleningen.

2. Goede informatievoorziening over alternatieve financiering is de verantwoordelijkheid van

banken/ accountants.

3. Burgers kunnen financieel worden betrokken bij bedrijven om maatschappelijk draagvlak te

krijgen.

4. Crowdfunding is een aanvullende financieringsvorm voor de toekomst.

5. Het coöperatieve karakter biedt een kredietunie potentie voor de toekomst.

6. Lenen via een revolverend fonds gevuld met GLB-gelden is gezonder dan het krijgen van

overheidssubsidies.

De leden NAJK zien grote mogelijkheden in het gebruik van alternatieve financieringsvormen naast

de gebruikelijke vorm van financiering. De jonge boeren en tuinders vinden alternatieve financiering

een goede aanvulling, die bovendien bij kan dragen aan een vergroting van het draagvlak onder de

maatschappij, gezien veel alternatieve financieringsvormen burgers betrekken bij het boerenbedrijf.

de discussies die naar aanleiding van dit stuk werden gevoerd, kwam naar voren dat veel jonge

boeren potentie zagen in alternatieve financieringsvormen voor de agrarische sector. Daarom heeft

NAJK eind 2012 in het teken gestaan van alternatieve financiering. Hierbij kwamen niet alleen

Page 32: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 24 -

financiering via familie, pacht en erfpacht aan bod, maar ook financiering door burgers en

vermogende investeerders.

Tijdens NAJK-bijeenkomsten in het hele land zijn leden de discussie over alternatieve financiering

aangegaan met elkaar, maar ook met politici, andere organisaties en het bedrijfsleven. Moeten

burgers financieel betrokken worden bij jouw agrarische onderneming? Wie is verantwoordelijk

voor een goede informatievoorziening over alternatieve financiering? Welke mogelijkheden bieden

crowdfunding of abonnementen? Tijdens de discussies zijn alle aspecten van alternatieve

financieringsvormen in de agrarische sector aan bod gekomen.

De jonge boeren en tuinders van NAJK zien een belangrijke rol weggelegd voor banken en

accountants in de informatievoorziening over alternatieve financiering. Opvallend is dat de jonge

ondernemers hiervoor niet naar de overheid kijken, maar zelf hun verantwoordelijkheid nemen en

het met het bedrijfsleven willen oppakken. Grond of bedrijf hoeven steeds minder vaak in eigendom

te zijn. Pachtconstructies en overname van hypotheken, bijvoorbeeld via pensioenfondsen, kunnen

misschien uitkomst bieden, zo bleek uit de discussies.

Ook de meer technische aspecten van alternatieve financiering zijn aan bod gekomen. Zo zien de

leden van NAJK veel potentie in kredietunies, vanwege het coöperatieve karakter. Daarnaast zien

veel jonge boeren iets in een revolverend fonds van GLB-gelden, waaruit zij kunnen lenen.

In den lande

Een belangrijk deel van de belangenbehartiging van NAJK gebeurt door de dagelijks bestuurders.

Dagelijks bestuurders participeren namens NAJK in verschillende overlegstructuren, van zowel de

overheid als het bedrijfsleven. Daarnaast zijn zij aanwezig bij allerlei bijeenkomsten, conferenties

en congressen in het hele land om het perspectief van de jonge boer naar voren te brengen. Ook in

2012 was dit niet anders. Als spreker, panellid, kritisch publiek, columnist, gastdocent of

tafelpartner. Een kleine greep uit de activiteiten van het dagelijks bestuur in 2012:

- Zesdelige debat

- Gastlessen en debatleider op CAH Dronten over o.a. lobbyen en belangenbehartiging,

voedselzekerheid, dierenwelzijn en de rol van de consument;

- a isterie van

Economische Zaken;

- Spreker tijdens conferentie van Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) in

- Lid van discussiepanel tijdens MKB-dag van Univé;

- Vertegenwoordiging van jonge boeren tijdens Rio+ klimaattop;

- Gesprek met de directie van Albert Heijn na actie tot eenzijdige korting;

-

- Spreker op Radio 1 over waarom het moeilijk is om boer te worden;

- Delegatie namens NAJK bij congres van de Europese EVP fractie in Brussel over jonge

boeren;

Page 33: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 25 -

- Begeleiding van Rwandese delegatie die kennis kwam maken met de Nederlandse

voedselsector;

- Begeleiding GLB-workshops over de GLB-check van het Ministerie van Economische

Zaken;

- Organiseren van bijeenkomst van jongerenraden in samenwerking met NCR;

- Spreken tijdens conferentie van het ministerie van Economische Zaken over het toekomstig

Gemeenschappelijk Landbouwbeleid;

- Spreker tijdens startbijeenkomst van CAH Dronten;

- Spreker tijdens Eat-In Afrika op Wereldvoedseldag;

- Discussiepanel tijdens Lagerhuisdebat FoodPoliticsEU met JongEZ;

- Kennismakingsgesprek met nieuwe JMA-bestuur;

- Begeleiding bezoek Nuffield Scholar;

- Deelname aan expertbijeenkomst Boerenkans;

- Begeleiding bezoek jonge Kroatische kalverhouders aan Nederland;

- Deelname coöperatieve uitwisselingsdag Agriterra;

- Spreker tijdens symposium Fagoed;

- Begeleiding Indische delegatie bij bezoek aan Nederland;

- Deelname akkerbouwbijeenkomst Rabobank Nederland;

- Lancering Ondernemersacademie;

- Overleg met Federatie Particulier Grondbezit;

- Deelname Breed Bestuurlijk Overleg LTO;

- Deelname Vijverbergsessie, Den Haag;

- Begeleiding Moldavische delegatie aan Nederland.

Page 34: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 26 -

7. Projecten NAJK doet meer. Naast belangenbehartiging en het innemen en uitdragen van standpunten

organiseert NAJK ook veel activiteiten voor de leden. In 2012 resulteerde dat in een groot aantal

projecten, variërend van kortlopende initiatieven tot activiteiten die meerdere jaren door NAJK

uitgevoerd worden.

AgroEnergiek

NAJK is één van de initiatiefnemers van het online platform www.AgroEnergiek.nl. Hierop staat

allerlei praktische informatie over energie besparen, energie opwekken en duurzaam produceren.

Ook staat op dit platform een overzicht van alle landelijke en lokale activiteiten en bijeenkomsten

rondom de thema's klimaat en energie. NAJK-afdelingen die zelf een bijeenkomst of excursie

rondom deze thema's willen organiseren kunnen hierin financieel en organisatorisch ondersteund

worden. NAJK helpt de leden bij de invulling van de avond of om in contact te komen met

interessante sprekers.

Het project is een samenwerking tussen Projecten LTO Noord, ZLTO, Arvalis, CLM, Wageningen

UR, ACRRES en NAJK, in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken.

Alleskunner

Als je partner bent of wordt van een agrarisch ondernemer kom je als vrouw in een zelfstandige rol

terecht. Hoe pak jij de rol op van partner, moeder, mede- ondernemer, zelfstandige vrouw en

schoondochter? Deze rollen combineren in 24 uur per dag is niet makkelijk, hoe ga jij daar zelf mee om

en hoe doen mensen die in dezelfde situatie zitten als jij dat?

Alleskunner is een project van NAJK dat aandacht heeft voor deze situatie en kan helpen hier een

weg in te vinden. NAJK doet dit bijvoorbeeld door het organiseren van Ladies Nights over de

door AB en ZonMw.

Baan Buiten Bedrijf

In 2012 heeft NAJK het project Baan Buiten Bedrijf uitgevoerd. Baan Buiten Bedrijf had als doel om

de verborgen jeugdwerkloosheid in de agrarische sector te verminderen. Baan Buiten Bedrijf

bestond uit twee trainingen, namelijk Baan Buiten Bedrijf Basis en Baan Buiten Bedrijf

Vaardigheid. Ruim 280 agrarische jongeren hebben de trainingen gevolgd, om zo meer te weten te

komen hoe je een baan met een bedrijf thuis combineert en wat dit financieel betekent. Daarnaast

kregen de jongeren via de bijeenkomsten inzicht in op welke manieren je werk kan vinden en hoe je

dat kan bereiken. NAJK heeft Baan Buiten Bedrijf georganiseerd in samenwerking met Agriwerker.

Baan Buiten Bedrijf werd financieel mogelijk gemaakt door Insitituur GAK.

Page 35: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 27 -

Bewust Ondernemen

Jij bepaalt je eigen toekomst en ontwikkeling. Jij weet wanneer je gas bij moet geven of juist moet

remmen. Je weet dat er veel van je wordt gevraagd in een markt waarin ondernemerschap, kennis en

innovatie continu in beweging zijn.

Bewust en kritisch naar je bedrijf kijken en naar jezelf als (toekomstig) ondernemer is van belang

om gezond de toekomst in te gaan. Om dit te realiseren biedt NAJK samen met de GKC (Groene

Kennis Coöperatie, een samenwerkingsverband van alle groene scholen), JOOST, LTO Noord

Advies en Rabobank een aantal cursussen aan. Bijvoorbeeld Financieel Inzicht of Bewust Op Weg

Naar Overname. Bewust Ondernemen wordt mede mogelijk gemaakt door de

samenwerkingspartners en het Ministerie van Economische Zaken.

Boer zoekt Boer

NAJK ziet veel agrarische bedrijven eindigen omdat er geen opvolger is. Tegelijkertijd zijn er veel

jongeren die heel graag boer willen worden, of graag mee willen werken op een bedrijf en een

samenwerking aan willen gaan of zelfs het bedrijf willen overnemen. Reden genoeg voor NAJK om

boeren zonder opvolgers en agrarische jongeren zonder bedrijf bij elkaar te brengen, zowel binnen

als buiten Nederland. Dit gebeurt via het online platform van Boer zoekt Boer.

Boeren in Internationaal Perspectief

NAJK heeft in 2012 dankzij de GROW foundation van Oxfam Novib het project Boeren in

Internationaal Perspectief kunnen organiseren. NAJK wilde hiermee bewustwording over de

internationale dimensie onder jonge boeren en tuinders vergroten. Vragen die hierbij opkomen zijn:

Welke invloed hebben keuzes van jonge boeren in Nederland op boeren en inwoners van

ontwikkelingslanden? Op welke manier kan de agrarische sector bijdragen aan een stabiele

voedselmarkt? Welke rol spelen grote agrarische bedrijven en coöperaties?Het project omvatte de

ontwikkeling van een online test, een themanummer van het leden- en relatieblad van NAJK (de

BNDR), de ontwikkeling van een discussiestuk, de uitvoering van 20 discussiebijeenkomsten in het

hele land en een interactieve bijeenkomst voor jonge boeren en tuinders die lid zijn van een

coöperatie.

Climate Farmers

Climate Farmers is een project door en voor jonge Europese boeren die verantwoordelijkheid willen

vermindert de impact van de landbouw op de klimaatverandering. Met de medewerking van

organisaties voor jonge boeren in heel Europa, hebben NAJK en CEJA goede praktijkvoorbeelden

verzameld die jonge akkerbouwers en melkveehouders uitvoeren op hun bedrijven. De resultaten

zijn gebundeld in een boekje. Daarnaast hebben 24 jonge boeren uit verschillende Europese landen

twaalf bedrijven met goede maatregelen bezocht en nader bestudeerd. Bij elk van de twaalf

bedrijven, uit vier verschillende landen, hebben zij ook gekeken of de maatregelen eventueel ook op

hun eigen bedrijf of in hun eigen land toepasbaar zijn. Dit project is mede mogelijk gemaakt door

Agentschap NL.

Page 36: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 28 -

FoodPoliticsEU

Een discussie over de toekomst van onze landbouw is niet nieuw, ook op Europees niveau wordt

deze discussie volop gevoerd. FoodPoliticsEU is een initiatief waarbij die discussies bij elkaar

worden gebracht en verbonden. De discussies over voedsel en landbouw worden op veel plekken

gevoerd, zowel online als offline. Jonge boeren en tuinders zijn de ondernemers van de toekomst.

Het is daarom belangrijk dat NAJK zich in deze discussie mengt. NAJK meent namelijk dat de

toekomst van ons voedsel in de handen van de jonge boeren en tuinders ligt. De website

FoodPolitics.EU is in maart 2012 gelanceerd en vormt het platform voor ideeën, ervaringen en

wensen over landbouwbeleid.

FoodPoliticsEU is een initiatief van NAJK, Youth Food Movement en Netwerk Platteland en wordt

mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken.

Groter Groeien

In 2011 is NAJK gestart met het project Groter Groeien in vervolg op het project Diep Ploegen en

Kweken. Het doel van dit project is de toekomstige agriketen te versterken en haar maatschappelijke

acceptatie te vergroten. Volgens NAJK ligt een belangrijke verantwoordelijkheid voor dit doel bij de

jonge (aankomende) boeren en tuinders die de NAJK-achterban vormen.

Door een duurzame dialoog te ontwikkelen tussen agrarische jongeren, stakeholders uit de

agriketen en maatschappelijke actoren wil NAJK de doelstelling van Groter Groeien realiseren. Zo

hebben er online en offline discussies plaatsgevonden over alternatieve financieringsvormen,

gewasbescherming en bedrijfsovername. Hierbij zijn NAJK-leden, niet-leden en maatschappelijke

organisaties met elkaar het gesprek aangegaan om over deze belangrijke onderwerpen van

gedachten te wisselen. De ontwikkeling van de discussiestukken en het innemen van standpunten

over verschillende maatschappelijk relevante onderwerpen, het aangaan van de dialoog met

verschillende partijen, politici en bewindslieden en het uitdragen van standpunten door het

dagelijks bestuur van NAJK vormt een belangrijk onderdeel van Groter Groeien. Groter Groeien

wordt mede mogelijk gemaakt door het Ministerie van Economische Zaken en Rabobank Nederland.

MaisChallenge

In 2012 organiseerde NAJK in nauwe samenwerking met het zaaizaad- en veredelingsbedrijf

Limagrain (LG) een MaïsChallenge onder melkveehouders. Eenenveertig bedrijven - verspreid over

heel Nederland gingen met elkaar de strijd aan. Zij probeerden in 2012 het maximale uit hun

maïsteelt te halen. Daarvoor kregen zij de beschikking over de allernieuwste plantgenetica in de

vorm van het maïsras LG 30.224 Animal Nutrition en werden ze nauwlettend gevolgd door de

ruwvoerspecialisten van Limagrain.

De MaïsChallenge is gewonnen door Bert en Guus Mensink uit Dedemsvaart. Tweede werd

Suzanne Ruesink uit Aalten en Wilco de Jong uit Nijeholtwolde legde beslag op de derde plaats.

Alle 41 deelnemers zijn een seizoen lang op de voet gevolgd in hun maïsteelt, met als primair doel

het verhogen van de kennis en kunde van jonge veehouders als het gaat om de ruwvoerproductie.

Bert Mensink kreeg vrijdag 10 januari 2013 op het landgoed van de Heerlijkheid Mariënwaerdt in

Beesd de hoofdprijs uitgereikt van algemeen directeur Huub Beelen van Limagrain Nederland; een

Page 37: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 29 -

geheel verzorgde studiereis naar Clermont-Ferrand, hét maïsproductiecentrum van Frankrijk en de

bakermat van Limagrain. De broers Mensink realiseerden de hoogste totaalscore na

veldbeoordeling, voederwaardeanalyse, teeltregistratie en MijnAkker-monitoring.

NK Veebeoordelen

Ieder jaar organiseert NAJK voor de echte koeienliefhebbers het Nationaal Kampioenschap

Veebeoordelen. Het NK wordt, in samenwerking met CRV Holding BV, elk jaar in een andere

provincie georganiseerd. Tijdens het evenement strijden 64 jonge deelnemers uit heel Nederland

mee. Zij hebben zich voor het NK gekwalificeerd door deelname aan lokale en provinciale

veebeoordelingswedstrijden. De deelnemers beoordelen op de dag van het NK vijftien knappe

roodbonte en zwartbonte koeien op exterieur. Dit gebeurt in twee ochtendrondes en één

middagronde, de finale. In de finale mogen de besten van die dag een mondelinge toelichting over

vijf koeien geven, waar een deskundige jury haar oordeel over zal geven. Diegene die over de gehele

dag de meeste punten heeft verzameld mag zich dat jaar Nationaal Kampioen Veebeoordelen

noemen. Een mooie titel en een mogelijkheid om je als potentieel jurylid in de schijnwerpers te

zetten. Daarnaast zal er tijdens de prijsuitreiking aandacht worden geschonken aan de beste

nieuwkomer.

Veebeoordelingswedstrijden hebben een lang verleden. Al in de jaren dertig werden op regionaal

niveau competities gehouden. Vanaf 1952 kwam er een professionele landelijke aanpak. Met geld

van de Marshallhulp werd de stichting Technische Landbouw Jongeren Werk in het leven

geroepen, die naast de populaire ploegwedstrijden de landelijke veebeoordelingswedstrijd

organiseerde. De winnaars van de katholieke, christelijke en de algemene wedstrijden bonden met

elkaar de strijd aan om de beste koeienkenner van Nederland aan te wijzen. Later nam het

Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt deze taken over en kwamen er richtlijnen op papier. Vanaf

2008 zijn roodbont en zwartbont in één wedstrijd gevoegd.

Het NK Veebeoordelen kent door de lange geschiedenis inmiddels een indrukwekkende lijst van

winnaars:

Rood- en zwartbont

2012 Nick Pinkert

2011 Gerben Oordt

2010 Jacobus Eppinga

2009 Albert Prins

2008 Albert Prins

Roodbont - zwartbont

2007 Gerrit van de Berg - Joran Hoegen

2006 Gerrit van de Berg - Nico Bons

2005 Jos Gosens - Freek Jan Eggerink

2004 Ard Gunnink - Harry Philipsen

2003 Gerrit Jan ten Holte - Ard Gunnink

2002 Lambert Philipsen - Erik Luiten

2001 Niet georganiseerd - Niet georganiseerd

2000 Erik Laarhuis - Erik Luiten

1999 Jan Rijnen - Erik Luiten

1998 Gerreke Boschloo - Cees Pieter van

Burgsteden

1997 Erik Luiten - Wim Vogels

1996 Erik Luiten - Wim Vogels

1995 Marian Ruesink - Thomas te Braake

1994 Erik Slijkhuis - Maurice Hanegraaf

1993 Jan Steegink - Johan van Beek

1992 Peter Willemse - Albert van Burgsteden

Page 38: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 30 -

1991 Marlie Coumans-Janssen - IJsbrand

Miedema

1990 Henry ten Have - Alger Meekma

1989 Leo Bokdam - Harko Naber

1988 Ger van Hest - Wim Boschloo

1987 Henk Lutke Willink - Jan Hendrik

Hemming

1986 Dorus Verstappen - Cees Ruyter

1985 Henk Scheperboer - Sikke Breeuwsma

1984 Jos Scholten - Gerard Heuthorst

1983 Jan Vullings - Adrion van Beek

1982 Jos Scholten - Leo Teunis

1981 Gerrit Onis- Leo Teunis

1980 Bennie Kampkuiper - Leo Teunis

1979 Geert Derix - Sikke Breeuwsma

1978 Jan Wiltink - Jan Ruyter

1977 Theo Ogink - Titus van de Ploeg

1976 Dick Garritsen - Jan Pot

1975 Bart Derksen - Job Vlastuin

1974 Herman Olthaar - Job Vlastuin

1973 Frans Rutten - Henk Oudenes

1972 Egbert Roelof - Sietse van de Honing

1971 Egbert Roelof - Johan van Beek

1970 Barend Meutstege - Jan Boersma

Het NK Veebeoordelen werd in 2012 mogelijk gemaakt door bijdragen van CRV Holding, het

ministerie van Economische Zaken, DeLaval, Rabobank Nederland, Friesland Campina en Achmea.

Ontwikkelingssamenwerking

NAJK is mede-oprichter van, en werkt samen met Agriterra voor een betere toekomst voor jonge

boeren in ontwikkelingslanden. Hoe? Door de kennis van NAJK-leden in te zetten.

Kennisoverdracht van boer tot boer dus. Met een opdracht worden NAJK-leden ongeveer een week

op pad gestuurd om advies te geven aan jonge boeren in ontwikkelingslanden. Voorafgaand aan de

opdracht wordt een duidelijke adviesvraag gesteld vanuit de boerenorganisatie in het

ontwikkelingsland. Dat kunnen landbouwtechnische vragen zijn, maar ook belangenbehartiging,

besturen van een vereniging en het ontwikkelen van jongerenactiviteiten komen aan bod. NAJK

vindt het belangrijk dat ook andere jonge boeren in minder bedeelde landen de kans krijgen zich te

ontwikkelen als ondernemer. In het hele land zijn NAJK-leden actief om jonge boeren in landen als

Peru, Kenia en de Filippijnen van advies over bijvoorbeeld marketing, businessplanning en

weidegang te voorzien.

Rabobank Opvolgers Perspectief

Rabobank Opvolgers Perspectief is bedoeld voor agrarische bedrijfsopvolgers die willen investeren

in ondernemerschap en zich in de jaren voor de overname persoonlijk en professioneel willen

ontwikkelen. De vijfdaagse training daagt de jonge bedrijfsopvolgers uit hun visie op zichzelf, hun

bedrijf en de omgeving aan te scherpen. Het geeft inzicht in de strategieën die het best bij de

kwaliteiten en mogelijkheden van de deelnemer passen. Onderdelen van de training zijn de

Financiële Scan, waarin de financiële situatie van de deelnemer naar voren komt en het

Spiegelgesprek, waarin de kwaliteiten als ondernemer worden besproken. Dit resulteert onder meer

in een actieplan voor de toekomst van het bedrijf.

Rabobank Opvolgers Perspectief (ROP) is een project in samenwerking met de Rabobank en LEI.

Page 39: NAJK Jaarverslag

NAJK Jaarverslag 2012 ©NAJK - 31 -

Remmen met Gassen

Hoeveel grasland ga ik scheuren? Hoeveel krachtvoer en maïs voer ik? En splits ik de kunstmestgift wel

of juist niet?

NAJK-leden krijgen tijdens het avondvullende programma Remmen met Gassen antwoord op deze

en nog veel meer vragen. De jonge boeren komen meer te weten over de uitstoot van

broeikasgassen in de melkveehouderij. Door op een dashboard aan verschillende knoppen te

draaien krijgen ze op een leuke manier inzicht over hoe de jongeren op het bedrijf zelf het

klimaatprobleem kunnen aanpakken. Een belangrijk elementen van de maatregelen is dat ze

praktisch en eenvoudig uitvoerbaar zijn.

Wereldboeren

In 2008 werd de wereld opgeschrikt door een voedselcrisis. Een combinatie van factoren, zoals

droogte in Australië, beperkte voedselvoorraden, exportbeperkingen en een sterke vraag naar

biobrandstoffen leidden tot recordprijzen van agrarische producten en tot voedseltekorten in

bijvoorbeeld Tunesië. Deze crisis maakte duidelijk dat onderwerpen als voedselzekerheid,

biobrandstoffen en klimaat erg met elkaar verbonden zijn en dat de landbouw een belangrijke speler

binnen deze onderwerpen is.

Binnen het programma Wereldboeren besteedt NAJK aandacht aan deze onderwerpen en de

samenhang ertussen. Om dit goed te kunnen begrijpen moeten we verder kijken dan de grens. Dat

doen we dan ook door twee keer per jaar studiereizen te organiseren naar allerlei interessante

landen. In het reisprogramma staan bezoeken aan de hele agrarische keten (van boer/tuinder tot de

markt), boerenorganisaties, landbouwinstituten en de landbouwraad van de Nederlandse

ambassade gepland. In december 2012 vond in het kader van Wereldboeren een studiereis naar

India plaats.

Wereldboeren werd ontwikkeld dankzij en in nauwe samenwerking met het ministerie van

Economische Zaken. De studiereis naar India werd georganiseerd in samenwerking met Agriterra.